Infoblad - werkgevers De startbaankaart

Transcriptie

1 Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening Voor meer inlichtingen neem contact op met de plaatselijke RVA (werkloosheidsbureau). De adressen kunt u vinden in het telefoonboek of op de site : Infoblad - werkgevers De startbaankaart Inleiding Sedert 1 januari 2004 is het stelsel van de startbaanovereenkomsten sterk vereenvoudigd. Elke jongere van minder dan 26 jaar die is ingeschreven als werkzoekende, voldoet aan de voorwaarden om in het kader van een dergelijke overeenkomst in dienst te worden genomen. Tot het einde van het kwartaal waarin hij 26 jaar wordt, blijft men die overeenkomst als een startbaanovereenkomst beschouwen. De werkgever die een laaggeschoolde jongere in het kader van een dergelijke overeenkomst in dienst neemt, heeft recht op RSZ-bijdrageverminderingen tot het einde van het kwartaal waarin de jongere 26 jaar wordt. Door de doelgroep van potentiële werknemers te vergroten en de voordelen voor de werkgevers gedurende een langere periode toe te kennen, hoopt de overheid meer structurele oplossingen te geven aan het probleem van de jongerenwerkloosheid. De wijzigingen kaderen ook in een verdere harmonisering en vereenvoudiging van de banenplannen. Om de rechtszekerheid te vergroten en de administratieve formaliteiten te stroomlijnen, is voorzien dat de RVA vanaf 1 januari 2004 startbaankaarten zal geven. Door middel van een dergelijke kaart toont de werknemer aan dat hij voldoet aan de voorwaarden om in dienst te worden genomen in het kader van een startbaanovereenkomst en dat hij eventueel rechten opent op een RSZ-bijdragevermindering. Wat is een startbaanovereenkomst? Opdat er sprake kan zijn van een startbaanovereenkomst (SBO), dient een werkgever een jongere aan te werven binnen de geldigheidsperiode van een startbaankaart, in het kader van een overeenkomst die één van de volgende vormen aanneemt: - een minstens halftijdse arbeidsovereenkomst (= type 1); - een minstens halftijdse arbeidsovereenkomst, gecombineerd met een opleiding bepaald bij koninklijk besluit (= type 2); - een industriële leerovereenkomst, een middenstandsovereenkomst, een stageovereenkomst (in het kader van een middenstandsopleiding), een socioprofessionele inschakeling of elke andere vorm van opleidings- of inschakelingsovereenkomst bepaald bij koninklijk besluit (= type 3). Wat zijn startbaanverplichtingen? Elke individuele werkgever uit de openbare en privé-sector die op 30 juni van het voorgaand jaar een personeelsbestand van minstens 50 werknemers had, moet (behoudens afwijkingen en vrijstellingen) een aantal jongeren in dienst nemen. In de privé-profitsector is dat normaal 3% van het personeelsbestand, in de non-profit en publieke sector gaat het om 1,5% (uitgezonderd de federale overheidsdiensten en -instellingen, die samen 2000 jongeren moeten tewerkstellen). De jongeren in kwestie moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen (zie verder). Men moet een onderscheid maken tussen in dienst nemen in het kader van een SBO en startbaanverplichtingen vervullen. Een werkgever die een werknemer in dienst neemt in het kader van een SBO, kan deze in rekening brengen voor het vervullen van zijn startbaanverplichtingen. SBKwg 1

2 Er zijn evenwel nog andere werknemers (= niet in dienst genomen in het kader van een SBO) die de werkgever ook in rekening kan brengen. Alle tewerkgestelde jongeren (behalve deze tewerkgesteld in het kader van een studentenovereenkomst) worden immers tot het einde van het kwartaal waarin ze 26 jaar worden, meegeteld om na te gaan of de startbaanverplichtingen vervuld zijn, LOS VAN HET FEIT of ze in dienst zijn genomen in het kader van een startbaan. Welke jongeren kan u in dienst nemen in het kader van een SBO? Aan welke voorwaarden moeten de jongeren voldoen? Drie categorieën komen in aanmerking: 1. de jongere die is ingeschreven als werkzoekende en minder dan 26 jaar oud is; 2. de jongere van buitenlandse afkomst die is ingeschreven als werkzoekende en minder dan 26 jaar oud is. Een persoon van buitenlandse afkomst is: - ofwel de persoon die niet de nationaliteit bezit van een lidstaat van de Europese Unie; - ofwel de persoon waarvan ten minste één van de ouders niet de nationaliteit bezit van een lidstaat van de Europese Unie (of niet bezat indien deze persoon al overleden is); - ofwel de persoon waarvan ten minste twee van de grootouders niet de nationaliteit bezitten van een lidstaat van de Europese Unie (of niet bezaten indien deze personen al overleden zijn). Momenteel maken de volgende landen deel uit van de Europese Unie: België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië en Zweden; 3. de jongere met een handicap die is ingeschreven als werkzoekende en minder dan 26 jaar oud is. Een persoon met een handicap is een persoon die als dusdanig ingeschreven is bij: - ofwel het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH), - ofwel l Agence wallonne pour l Intégration des Personnes handicapées (AWIPH), - ofwel le Service bruxellois francophone des Personnes handicapées, - ofwel de Dienststelle der Deutschsprachigen Gemeinschaft für Personen mit einer Behinderung sowie für die besondere soziale Fürsorge. Opmerking: hoewel de jongere van buitenlandse afkomst en de gehandicapte jongere los van zijn afkomst of zijn handicap ook al in aanmerking komt voor een SBO (hij is immers geen 26 jaar en ingeschreven als werkzoekende), is het belangrijk het onderscheid te maken. Jongeren behorend tot één van deze twee specifieke doelgroepen, tellen immers dubbel voor het vervullen van de startbaanverplichtingen. Wat verstaat men onder "ingeschreven zijn als werkzoekende"? Het is niet vereist dat de werknemer ingeschreven is als niet werkend werkzoekende. Hij kan in de loop van een tewerkstelling (al dan niet SBO) ingeschreven worden en dus aan de voorwaarden voldoen om bij een volgende tewerkstelling aangeworven te worden in het kader van een SBO. Het is evenmin vereist dat de jongere als werkzoekende ingeschreven is in België, hij kan ingeschreven zijn in gelijk welk land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland, ongeacht de nationaliteit van de jongere. Belangrijke opmerking: de jongere moet ingeschreven zijn vóór hij in dienst treedt in het kader van de SBO. Een jongere die op het ogenblik van die indiensttreding niet ingeschreven is, maar pas in de loop van de tewerkstelling met SBO, voldoet NIET aan de voorwaarde. Regularisatie is NIET mogelijk. Een jongere die vóór de eerste januari van het jaar waarin hij 19 jaar wordt, in dienst was getreden en vanaf die eerste januari een startbaankaart vraagt (zie: Wanneer KUNNEN werknemer en werkgever GEEN startbaankaart aanvragen? eerste streepje), moet evenwel niet ingeschreven zijn als werkzoekende. SBKwg 2

3 Wat zijn uw voordelen? Kan u voldoen aan uw startbaanverplichtingen? U kan alle werknemers onderworpen aan de RSZ in rekening brengen voor het vervullen van uw startbaanverplichtingen tot en met het kwartaal waarin de jongere 26 jaar wordt, ongeacht of die werknemer onder een startbaanovereenkomst is tewerkgesteld of niet (zie hierboven: Wat zijn startbaanverplichtingen? ). Evenwel zijn het enkel de werknemers met een startbaanovereenkomst die zijn uitgesloten van het personeelsbestand op basis waarvan de startbaanverplichting wordt berekend. Dat brengt met zich dat het personeelsbestand kleiner wordt en er mogelijk minder aanwervingen dienen te gebeuren om de startbaanverplichtingen te vervullen. Wel dient men op te merken dat de meer voordelige telling van de startbaanovereenkomsten van type 2 en type 3 (deze worden namelijk volledig in rekening gebracht en niet prorata, als de startbaner slechts deeltijds werkt) en de dubbeltellingen bij jongeren van buitenlandse afkomst en jongeren met een handicap, enkel gelden indien de betrokken jongeren effectief een startbaanovereenkomst hebben. Voor de jongeren die kunnen dubbelgeteld worden, is het vereist dat dit op de startbaankaart wordt vermeld. Heeft u recht op RSZ-bijdrageverminderingen? U kan voor elke laaggeschoolde jongere die tot één van de drie voormelde categorieën behoort en die u in dienst neemt in het kader van een SBO, een RSZ-bijdragevermindering genieten van: EUR per kwartaal gedurende het kwartaal van indiensttreding en de zeven volgende; EUR per kwartaal gedurende de volgende kwartalen. Neemt u een jongere in dienst in het kader van een SBO en had u deze voorheen al tewerkgesteld, dan rekent de RSZ/RSZ-PPO de kwartalen gedurende dewelke de bijdrageverminderingen worden toegekend, vanaf de datum van de allereerste indiensttreding van de jongere, ongeacht of deze eerdere tewerkstelling gebeurde in het kader van een startbaanovereenkomst of niet, maar zonder dat deze datum gelegen is vóór de eerste januari van het kalenderjaar waarin de jongere 19 jaar wordt. De bijdragevermindering is evenwel niet meer van toepassing na het kwartaal waarin de jongere 26 jaar is geworden. De bedragen van 1000 EUR en 400 EUR zijn van toepassing wanneer de jongere gedurende een volledig kwartaal voltijds is tewerkgesteld. Wanneer hij deeltijds is tewerkgesteld of niet gedurende het volledige kwartaal wordt tewerkgesteld, zal de RSZ/RSZ-PPO deze bedragen volgens een bepaalde formule proportioneren. Bovendien is de totaliteit aan bijdrageverminderingen voor een bepaalde werknemer beperkt tot het bedrag van de normaal verschuldigde basisbijdragen (de "globale" bijdrage), inclusief de loonmatigingsbijdrage (samen 32,35% voor een doorsnee werknemer). Vereiste is dat de werknemer binnen de geldigheidsperiode van zijn startbaankaart (zie hieronder: "Welke formaliteiten moeten werkgever en werknemer vervullen?") in dienst is getreden bij u en dat deze kaart vermeldt dat de werknemer laaggeschoold is. U dient de werknemer ook als startbaner aan te geven op uw RSZ-kwartaalaangifte. Wat verstaat men onder "laaggeschoold zijn"? Een laaggeschoolde jongere is de jongere die geen diploma of getuigschrift van het hoger secundair onderwijs (HSO) bezit. Is inzonderheid laaggeschoold, de persoon met een getuigschrift van: - leertijd; - het tweede jaar van de derde graad (6 e jaar) van het beroepssecundair onderwijs; - het buitengewoon secundair onderwijs (BuSO). Kan laaggeschoold zijn, de jongere met een getuigschrift van: - het derde jaar van de derde graad (7 e specialisatiejaar) van het beroepssecundair onderwijs; SBKwg 3

4 - de vierde graad van het beroepssecundair onderwijs. Dit leidt niet noodzakelijk tot (maar kan wel leiden tot) een getuigschrift van het HSO. Dit moet geval per geval worden nagegaan. Hebben de studies geleid tot de toekenning van een getuigschrift van het HSO, dan staat dit normaliter op het getuigschrift vermeld. Bij twijfel kan men de school contacteren. Is inzonderheid niet laaggeschoold, de persoon met een getuigschrift van: - het tweede jaar van de derde graad (6 e jaar) van het secundair algemeen, technisch of kunstonderwijs. Het is niet vereist dat het diploma of getuigschrift in België behaald is. Welke formaliteiten moeten werkgever en werknemer vervullen? Wat is een startbaankaart en hoe vraagt men die aan? Door middel van een startbaankaart bewijst u dat de werknemer aan de voorwaarden voldoet om met een SBO in dienst te worden genomen. U kan de werknemer in rekening brengen voor het vervullen van uw startbaanverplichtingen. Eventueel toont u met de kaart ook aan dat u voor deze werknemer aanspraak kan maken op een RSZ-bijdragevermindering (dit laatste enkel indien de werknemer laaggeschoold is). U moet dit dan melden op uw RSZ-kwartaalaangifte. U hoeft de kaart niet toe te voegen, de jongere mag deze behouden. De werknemer kan (alleen of samen met u) een startbaankaart vragen aan het bureau van de RVA bevoegd voor de woonplaats van de werknemer. Hiervoor gebruikt hij het formulier C 63 STARTBAAN. U kunt dit formulier verkrijgen bij het plaatselijk bureau van de RVA of het downloaden van de website van de RVA ( - u klikt op Tewerkstelling -> Startbanen en vervolgens op "Formulieren"). De werknemer vult rubriek I van het formulier in, u desgevallend rubriek II en het bevoegde bureau vult rubriek III in. OPGELET: de aanvraag om de startbaankaart moet binnen DERTIG dagen volgend op de indiensttreding toekomen op het bureau van de RVA. Bij laattijdige aanvraag beschouwt men de werknemer slechts vanaf de 1 ste dag van het trimester volgend op dat van de laattijdige ontvangst als zijnde in dienst met een startbaanovereenkomst en slechts vanaf die datum kan u de RSZ-bijdragevermindering genieten. Wanneer het bureau de startbaankaart toekent, bezorgt het deze aan de werknemer of aan u. De kaart is in principe twaalf maanden geldig, doch de geldigheidsperiode loopt in ieder geval af de dag vóór de zesentwintigste verjaardag van de jongere. Voldoet de jongere na afloop van de geldigheidsperiode van de kaart nog steeds aan de voorwaarden, dan kan hij een nieuwe kaart vragen. Elke werkgever kan deze kaart inroepen voor elke indiensttreding tijdens haar geldigheidsperiode. Wanneer het bureau de kaart weigert, maakt het het formulier C 63 STARTBAAN terug over met vermelding in rubriek III van de redenen van weigering. De RVA maakt de gegevens vermeld op de kaart op elektronische wijze over aan de RSZ/RSZ-PPO. Wanneer KUNNEN werknemer en werkgever de startbaankaart voor het eerst aanvragen? De nieuwe regeling inzake de startbaankaart is slechts van toepassing vanaf , met andere woorden wanneer men de kaart vraagt vanaf of wanneer de werknemer in dienst is getreden na De startbaankaart geldt niet voor werknemers die vóór in dienst zijn getreden en nog altijd in dienst zijn. Voor sommige categorieën van werknemers gelden evenwel bepaalde overgangsbepalingen. Zodoende kunnen automatisch bepaalde voordelen worden toegekend voor die werknemers die nog in dienst zijn. Voor die personen moet u geen kaart vragen. SBKwg 4

5 Wanneer KUNNEN werknemer en werkgever GEEN startbaankaart aanvragen? - Een jongere kan geen startbaankaart vragen vóór de eerste januari van het jaar waarin hij 19 jaar wordt. Vóór die eerste januari heeft de jongere immers geen dergelijke kaart nodig om de voordelen gekoppeld aan die kaart, te kunnen genieten. Is hij in dienst getreden vóór die eerste januari en op die datum nog steeds in dienst, dan moet de werkgever uiterlijk op 31 januari een kaart vragen. De jongere moet op die eerste januari niet ingeschreven zijn als werkzoekende. Komt de aanvraag om de kaart in dat geval pas na 31 januari toe op het bevoegde werkloosheidsbureau, dan kan de lopende overeenkomst maar als een startbaanovereenkomst worden beschouwd vanaf de eerste van het kwartaal volgend op de laattijdige ontvangst en zullen de eventuele voordelen pas vanaf dan worden toegekend - De jongere die nog studies met volledig leerplan volgt in dagonderwijs, kan geen startbaankaart vragen (voorbeeld: een jongere die nog het zesde jaar ASO volgt, laat zich inschrijven in de loop van de maand april en vraagt een kaart). - Voor werknemers die in het kader van een SBO in dienst zijn getreden vóór , geldt een andere regeling: de werkgever heeft dan normaal een kopie van de SBO op basis van de oude regelgeving zoals van toepassing vóór overgemaakt aan de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Directie van de inschakeling in het arbeidsproces, Ernest Blerotstraat 1, 1070 BRUSSEL (tel. 02/ ). De bestaande overeenkomst blijft dan vanaf , zonder formaliteiten, verder beschouwd worden als een SBO: - indien het een minstens halftijdse arbeidsovereenkomst betreft (= type 1): tot het einde van het kwartaal waarin de jongere 26 jaar wordt (doch eventueel beperkt tot de periode gedekt door de arbeidsovereenkomst indien die voordien een einde neemt). Wordt de overeenkomst type 1 aansluitend verlengd, dan wordt deze ook automatisch verder beschouwd als SBO; - indien het een minstens halftijdse arbeidsovereenkomst, gecombineerd met een opleiding (= type 2) of enkel een opleiding (= type 3) betreft: tot het einde van de periode van de SBO zoals oorspronkelijk was vastgelegd (maximaal 36 maanden). - Was een werknemer vóór in dienst in het kader van (1) een overeenkomst werk-opleiding, (2) een industriële leerovereenkomst of (3) een middenstandsleerovereenkomst én viel hij qua RSZ-bijdragevermindering onder de toepassing van het koninklijk besluit nr. 495, dan krijgt de werkgever vanaf , indien de werknemer verder in dienst blijft, AUTOMATISCH een RSZbijdragevermindering, en dit tot het einde van het lopende contract - ONGEACHT de scholingsgraad of leeftijd van de jongere. - Voor werknemers die buiten het kader van een SBO in dienst zijn getreden vóór en wiens overeenkomst nog loopt, kan men wel al een kaart vragen, zodat de voordelen kunnen gelden voor een volgende overeenkomst, maar niet voor de lopende. Het is dus niet mogelijk een lopende overeenkomst om te zetten in een SBO. Na het einde van de lopende overeenkomst, kunnen werknemer en werkgever wel een SBO sluiten waarvoor ze de startbaankaart kunnen inroepen. Wanneer MOGEN werknemer en werkgever de startbaankaart aanvragen, maar is dit eigenlijk niet nodig? - Indien dezelfde werkgever en werknemer aansluitend op een eerste SBO waarvoor een startbaankaart was gevraagd, een nieuwe SBO sluiten (ongeacht het type), dan moeten ze geen nieuwe kaart vragen, zelfs al is de geldigheidsperiode van de eerste kaart (maximaal 12 maanden) verstreken; - Wenst een werkgever een jongere die geen 26 jaar is, in dienst te nemen, doch niet in het kader van een SBO, en wil hij enkel zijn startbaanverplichtingen vervullen, dan moet hij strikt genomen geen kaart vragen. De jongere telt immers AUTOMATISCH mee voor het vervullen van de startbaanverplichtingen (zie " Wat zijn startbaanverplichtingen?"). SBKwg 5

6 Wanneer moeten werknemer en werkgever een NIEUWE startbaankaart aanvragen? Indien dezelfde werkgever en werknemer een volgende SBO sluiten, doch niet onmiddellijk aansluitend op de vorige óf indien de werknemer een nieuwe SBO sluit met een andere werkgever, dan moeten de partijen wel een nieuwe kaart vragen, doch enkel indien de geldigheidsperiode van de eerste kaart (maximaal 12 maanden) is verstreken. Meer inlichtingen? Meer inlichtingen over de aanvraag en afgifte van een startbaankaart of het invullen van het formulier C 63 STARTBAAN kunt u bekomen bij de plaatselijke RVA (werkloosheidsbureau). Zie ook de RVA-website: Meer inlichtingen over het systeem van de startbanen zelf kunt u bekomen bij de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Directie van de inschakeling in het arbeidsproces, Ernest Blerotstraat 1, 1070 BRUSSEL (tel. 02/ ) (website: mail: wer.ins@meta.fgov.be). Meer inlichtingen over de RSZ-bijdrageverminderingen kunt u bekomen bij: - De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, Victor Hortaplein 11, 1060 BRUSSEL (tel. 02/ ) (website: - De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Provinciale en Plaatselijke Overheden, Jozef II straat 47, 1000 BRUSSEL (tel. 02/ ) (website: SBKwg 6