Metacognitieve vaardigheden helpt leerlingen en docenten!
|
|
|
- Hugo van Wijk
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Effecten van de META-methode Metacognitieve vaardigheden helpt leerlingen en docenten! Rodica Ernst-Militaru Plonie Nijhof
2 Effects Effecten of the van META de META-methode Vandaag 9:15-10:30 Presentatie META-methode Welke problemen kom je tegen in de les? Wat is metacognitie? De META-methode Resultaten van onderzoek 10:30-10:45 Theepauze 10:45-12:00 Aan de slag META-kaarten Mindmaps ICE breaker 12:00-12:15 afronding en vooruitkijken volgende bijeenkomst
3 Effecten van de META-methode Problemen die wij tegenkwamen Je leest de tekst Waarom plot je niet niet goed! even de grafiek? Snap je wel welke strategie je moet gebruiken? Waarom schrijf je niet alles op? Waarom controleer Dit antwoord kan helemaal niet! je je tussenstappen niet?
4 Effecten van de META-methode Waar lopen jullie tegenaan? Bedenk een voorbeeld uit je eigen lessen. De vraag niet goed gelezen? Ik snap het niet! Dit antwoord kan niet goed zijn.
5 De metadenkende leerling Waarbij hoort je probleem?
6 De metadenkende leerling Onze zoektocht Wat hebben leerlingen nodig om hun leren efficiënter te maken? Hoe kunnen wij hen daarbij helpen in de les? We gingen zoek naar literatuur, vonden inspiratie en probeerden het uit in de les!
7 Effects of the META-method Effecten van de META-methode Welke informatie is relevant? Wat moet ik precies opschrijven? Welke formule heb ik nodig?? Hoeveel jaar moet ik sparen voordat mijn 100 euro verdubbeld is? Ik spaar bij een bank met Wat moet ik uitrekenen? een jaarlijkse rente van 1,2%. Is het exponentiële groei of afname? Hoe kan ik mijn antwoord controleren? 58,1 jaar
8 Effects of the META-method Waarom zoveel vragen? Waarom? Het helpt bij het oplosproces. (Schoenfeld 1985) Wat doen de meeste docenten? Ze modelleren door relevante vragen hardop te stellen. Maar leerlingen horen die vragen vaak niet bewust. Ze luisteren alleen naar hoe ze de opgave moeten oplossen. Met de META-methode leert de leerling zichzelf metacognitieve vragen stellen.
9 Effecten van de META-methode Het idee en de bron achter de META-methode Aanleiding: gedrag en leerresultaten van leerlingen verbeteren niet goed lezen, weinig overzicht hebben, slordig noteren, onmogelijke antwoorden, passief wachten. Zoeken naar een didactische methode die: Zelfregulerend leren verbetert. metacognitive vaardigheden aanleert - Leerlingen leren in kleine (oplos)stapjes te denken. - Helpen met het organiseren en structureren van informatie. - Bewust worden van het eigen leerproces Leermotivatie verbetert.
10 Effects of the META-method Effecten van de META-methode Het idee en de bron achter de META-methode Ontwikkeld: Metacognitieve Expliciete Training om leerlingen te Activeren (acronym). Gebaseerd op: - Elementen uit de IMPROVE-methode Mevarech & Kramarski, Integreren van domeinspecifieke- en hogere denkprocessen Boekaerts & Simons, Expliciet aanleren van metacognitie Veenman, 2006 Onderzoek: Verbetert de META-methode de leerresultaten bij wiskunde en bevordert het de motivatie en de inzet van zelfregulerend leren?
11 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Metacognitie thinking about thinking Flavell (1977) Opvattingen over leren, intelligentie, kennis, begrijpen, leerdoelen en onderwijs-concepties (motivatie) Kennis over de manieren waarop je als persoon denkt, onthoudt, redeneert en leert. (welke procedures, strategieën ken je en waneer zet je ze in? Dynamische en statische mindset (Dweck 1989) Regulatievaardigheden oriënteren, plannen, bewaken, controleren, evalueren, herstellen en reflecteren
12 De metadenkende leerling Welke metacognitieve vaardigheden gebruiken we bij wiskunde? Controleren Plannen Pólya (1945)
13 Effecten van de META-methode De META-methode Drie componenten: 1. META-kaart (met denkstappen van probleemoplossen) 2. Mindmaps 3. Bewust worden van leerovertuigingen en metacognitieve kennis. (Kahoot)
14 De metadenkende leerling META-kaart exponentiële groei havo 4/vwo 4 wiskunde A BEGRIJPEN Mindmappen Wat is gegeven? Welke kernwoorden zie ik? Over welke context gaat de opdracht? Wat wordt hier precies gevraagd? formule opstellen?, groeifactor? procentuele groei? Moet ik een afronding maken bij mijn uitkomst? VERBINDEN Welke wiskunde hoort bij deze context? Welke algemene vorm hoort erbij? Welke informatie heb ik nog nodig? Is er sprake van toename of afname? Hoe ziet de grafiek eruit die hierbij hoort? Op welke andere opgave lijkt deze opgave? STRATEGIEËN Welke strategie kan ik gebruiken? - formule opstellen - g berekenen? Welke tijdseenheid gebruik ik hier? Moet ik terug in de tijd (negatief exponent)? Moet ik van grotere naar kleinere tijdseenheid (gebroken exponent) Ben ik goed bezig? CONTROLEREN Heb ik alle stappen goed opgeschreven? Heb ik de beschrijving GR volledig opgeschreven? Kan het resultaat kloppen? Kloppen de eenheden en de afronding van de uitkomst? Heb ik de vraag volledig beantwoord?
15 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Social network (Havo examenvraag 2015) Facebook is een sociaalnetwerksite, opgericht door Mark Zuckerberg in februari In het begin konden alleen studenten van Harvard College lid worden, later werden ook studenten van andere universiteiten toegelaten. In september 2006 werd Facebook geheel openbaar. Iedereen vanaf 13 jaar, waar ook ter wereld, kreeg de mogelijkheid om zich te registreren en actief gebruik te gaan maken van de site. Het aantal actieve gebruikers steeg de eerste jaren spectaculair. Zie figuur 1, waarin het aantal actieve gebruikers op verschillende momenten is aangegeven.. 1. Onderstreep de signaalwoorden en de belangrijke informatie. 2. Welke informatie lees je in de grafiek? 3. Welk stappenplan ken ik om de groeifactor te berekenen? 4. Controleer je antwoord met de grafische rekenmachine. Op 1 december 2005, dat is bij t 0, waren, er (t=0), 5,5 miljoen 5,5 miljoen actieve gebruikers, 43 maanden later, later op 1 juli 2009, waren het er al 244 miljoen. Neem aan dat er in deze periode bij benadering sprake was van exponentieel. exponentiële groei. a Bereken voor deze periode het groeipercentage per maand. (4 punten) In de maanden na 1 juli 2009 groeide het aantal actieve gebruikers niet meer exponentieel maar bij benadering lineair, van 244 miljoen op 1 juli 2009 tot 493 miljoen op 1 augustus Er werd in 2011 voorspeld dat de groei zich op deze manier zou voortzetten. b Bereken hiermee het aantal actieve gebruikers op 1 december 2013.
16 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Smartboard tijdens een les
17 Effecten van de META-methode STAP 2 Mindmaps - Om de nieuwe concepten/informatie/theorie met de vorige te verbinden Stap Verbinden op de kaart verbinden - Om de kennis over een (wiskundig) leerdomein te ordenen en om de informatie beter te onthouden. - Gebruik groepswerk discussie en correctie van het denken
18 De metadenkende leerling Effects of the META-method Digitaal en op papier
19 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Mindmap 1
20 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Mindmap 2
21 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Mindmaps zonder training Mindmap 2
22 Effects Effecten of van the de MET-method META-methode STAP 3 - Metacognitieve overtuigingen en kennis Discussie met leerlingen tijdens de (wiskunde) les over hun eigen ervaringen en meningen over leren; Quiz Kahoot Voorbeeld stellingen over leren: Nieuwe vaardigheden leren maakt mijn intelligentie groter. Ik ben niet slim genoeg om wiskundeproblemen goed op te kunnen lossen. Sommige leerlingen kunnen (wiskunde) goed leren, anderen niet. Ik ben klaar met leren als ik de stof genoeg ken en voldoende heb geoefend.
23 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Opzet van het onderzoek Experimenteel evaluatie-onderzoek Docenten 17 docenten deden mee 10 docenten namen deel aan de interventie (met trainingen) Leerlingen 653 leerlingen HAVO/VWO Leerjaren 3 tot 5 Toewijzing aan klassen/clusters 14 klassen/clusters in de interventiegroep, 16 in de controlegroep Vakken: Wiskunde (13), M&O (2) en Economie (2)
24 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Meting en analyse Metingen: voor-, tussen- en nameting Uitkomstmaten: Cognitief: Rapportcijfers (gestandaardiseerd) Metacognitief: MSLQ-vragenlijst Met extra items over metacognitieve vaardigheden Analyse: Verschiltoetsen: interventie- versus controlegroep Multilevel schattingen (controle voor docenteffecten) Vergelijking met voorgaande experimenten (kleinere schaal, schooljaren en )
25 De metadenkende leerling Significante resultaten bij leerlingen We doen meer aan We denken meer na over onze studieinzet zelfregulatie (p<0,05) (p<0,05) We elaboreren (organiseren en structureren) meer (p<0,05) We denken kritischer na over onze opdracht (p<0,01)
26 De metadenkende leerling Effects of the META-method Effecten bij docenten (filmpje) We zijn bewuster bezig We zijn ons meer bewust van het nut van expliciet modellen van met de vier oplosfasen i.p.v. alleen strategieën metacognitieve vragen. We hebben nu een taal om beter over de vier fasen te praten. We werken meer samen om kaarten te maken
27 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Onderzoeksresultaten Cognitief: gevarieerde verbetering van leerresultaten Interventie jaar school jaarlaag n p effect (d) periode UC H4 wa 154 0,03 0,50 30 weken HWC V5wb 65 0,02 0,14 12 weken UC H2,V ,01-0,04 0,34-0, weken HWC+UC H4,5,V3,4,5 598 < 0,05 O,30 (a) 30 weken (a) deze resultaten gelden voor minder sterke leerlingen in het (2e kwartiel)
28 Effects Effecten of the van META-method de META-methode Aandachtspunten We zagen in ons onderzoek dat alleen wanneer docenten zich ontwikkelen tot meta-docenten, hun leerlingen veranderen in meta-studenten.
29 Referenties (selectie) Boekaerts, M., & Simons, P. R.-J. (Eds.). (2003). Leren en instructie: Psychologie van de leerling en het leerproces: Koninklijke Van Gorcum, Assen Boom, G. v. d., Paas, F., & Merriënboer, J. J. G. v. (2007). Effects of elicited reflections combined with tutor or peer feedback on self-regulated learning and learning outcomes. Learning and Instruction, 17, Hattie, J. (Ed.). (2009). Visible Learning: A Synthesis of over 800 Meta-analyses relating to Achievement: Milton Park, Oxon: Routledge Kramarski, B., & Mevarech, Z. R. (2003). Enhancing Mathematical Reasoning in the Classroom: The Effects of Cooperative Learning and Metacognitive Training. American Educational Research Journal, 40(1), Kramarski, B., & Mizrachi, N. (2006). Online Discussion and Self-Regulated Learning: Effects of Instructional Methods on Mathematical Literacy. The Journal of Educational Research, 99(4), Mevarech, Z. R., & Fridkin, S. (2006). The effects of IMPROVE on mathematical knowledge, mathematical reasoning and meta-cognition. Metacognition Learning(1), Mevarech, Z. R., & Kramarski, B. (1997). Improve: A Multidimensional Method For Teaching Mathematics in Heterogeneous Classrooms. American Educational Research(34), Mevarech, Z. R., & Kramarski, B. (2003). The effects of metacognitive training versus worked-out examples on students mathematical reasoning. British Journal of Educational Psychologie, 73, Valcke, M. (Ed.). (2010). Onderwijskunde als ontwerpwetenschap: Een inleiding voor ontwikkelaars van instructie en voor toekomstige leerkrachten: Academia Press,Gent Veenman, M. V. J., Hout-Wolters, B. H. A. M. V., & Afflerbach, P. (2006). Metacognition and learning: conceptual and methodological considerations. Metacognition Learning(1), 3-14.
30 Effecten van de META-methode Theepauze
31 De metadenkende leerling Opdrachten (1 uur) Opdracht A Neem een lege META-kaart en bedenk vragen bij het domein goniometrie, verbanden of een eigen onderwerp. Opdracht B Pak een A3-vel en maak een mindmap van alle begrippen en strategieën die bij goniometrie of verbanden horen. Of kies een eigen onderwerp. Mindmappen
32 De metadenkende leerling Ontwerp-principes voor de META-kaart Dit maakt de methode bijzonder en effectief! Algemene vragen combineren met domeinspecifieke vragen. Vragen kort en helder formuleren. Alleen de allerbelangrijkste vragen per fase erin zetten. Dus keuzes maken. Binnen de driehoeken blijven. Vooral strategieën kort benoemen. Gebruik de achterkant om deze specifiek uit te werken. De hoofdlijnen van het domein moeten duidelijk zijn. Eventueel de vragen van Begrijpen te koppelen aan de strategieën door bijvoorbeeld nummers. Zo wordt duidelijk welke strategie bij welke vraag hoort.
33 De metadenkende leerling META-kaart Aan de slag BEGRIJPEN STRATEGIEËN VERBINDEN TERUGKIJKEN/ CONTROLEREN META-card
34 BEGRIJPEN STRATEGIEËN VERBINDEN TERUGKIJKEN/CONTROLEREN META-card
35 De metadenkende leerling
36 De metadenkende leerling
37 De metadenkende leerling
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 1 16 JUNI 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 1 16 JUNI 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Rodica Ernst-Militaru Udens College R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof Hermann
Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2
Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2 Rodica Ernst-Militaru R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof nyh@hermannwesselinkcollege.nl Deze bijeenkomst 14:00-15:15
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 3 26 JANUARI M METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 3 26 JANUARI 2016 3M METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Plonie Nijhof Joris Ghysels Rodica Ernst-Militaru HWC UM UC INHOUD 13.45 14.15
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 4 5 APRIL 2016 VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 4 5 APRIL 2016 VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Plonie Nijhof Joris Ghysels Rodica Ernst- Militaru HWC UM UC Agenda Improve bijeenkomst 4: dinsdag
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 2 15 SEPTEMBER 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 2 15 SEPTEMBER 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Joris Ghysels Maastricht University Joris.ghysels@maastrichtuniversity.nl
Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren. Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul
Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul Inleiding 00-10 Voorstellen: afhankelijk van de grote van de groep ieder persoonlijk?
METACOGNITIEVE VRAGEN-kaart V4WA MW 10 H3: Telproblemen
METACOGNITIEVE VRAGEN-kaart V4WA MW 10 H3: Telproblemen Beschrijf in eigen woorden: Waar gaat de opdracht over? Welke signaalwoorden staan in de tekst? Wijst een signaalwoord naar een strategie? Welke
De ontwikkeling van effectieve leerstrategieën en metacognitieve vaardigheden. Nieuwegein, 10 november 2015
De ontwikkeling van effectieve leerstrategieën en metacognitieve vaardigheden Nieuwegein, 10 november 2015 Geef leerlingen een stuur! Even kennismaken Lineke van Tricht ECHA specialist in gifted education
Handreiking voor het gebruik van de META-methode
Handreiking voor het gebruik van de META-methode Colofon Auteurs: Plonie Nijhof, Rodica Ernst-Militaru Type document: handreiking Contactpersonen: Plonie Nijhof nyh@hethwc.nl Rodica Ernst-Militaru r.ernst@udenscollege.nl
Leren met tablets, apps,... Hoe effectief en efficiënt is dit soort technologieën in het onderwijs?
Leren met tablets, apps,... Hoe effectief en efficiënt is dit soort technologieën in het onderwijs? M. Valcke Universiteit Gent Brugge, 4 oktober 2013 http://users.ugent.be/~mvalcke/cv_2012/! Structuur
META-kaart domein - Exponentieel verband havo4 wiskunde A H=bxg^t
META-kaart domein - Exponentieel verband havo4 wiskunde A H=bxg^t Welk verband zie ik tussen de gegeven informatie en wat er gevraagd wordt? Wat heb ik nodig? Heb ik de gegevens uit de tekst gehaald? Welke
Zelfgestuurd leren met Acadin
Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren. Emmy Vrieling
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren Emmy Vrieling Overzicht presentatie Wat is zelfgestuurd leren? Aanleiding Doelen Zeven ontwerpprincipes Diagnostisch instrument Interventies op basis van
Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen
Lesontwerp 9. Examenvoorbereiding maatschappijwetenschappen Ontwikkelaar School Vak Groep Genre Gianna Troiani & Henri Boer Cartesius Lyceum, Amsterdam Maatschappijwetenschappen 5 havo/ 6 vwo argumenteren,
Het belang van een evidence based benadering in het onderwijs. Martin Valcke Martin.Valcke@UGent.be
Het belang van een evidence based benadering in het onderwijs Martin Valcke Martin.Valcke@UGent.be Structuur Vlaanderen aan de top versus Vlaanderen in de problemen Even kwaliteit testen Complexer benaderen
Denken (zeer) begaafde leerlingen aleer zij doende zijn, en al doende denken zij dan nog? Drs. Hanneke van Dasler
Denken (zeer) begaafde leerlingen aleer zij doende zijn, en al doende denken zij dan nog? Drs. Hanneke van Dasler Voorstellen? drs. Hanneke van Dasler Psycholoog Nip, Kind/Jeugd en therapeut ECHA Specialist
De metadenkende leerling: effecten van de META-methode. R. Ernst, P. Nijhof & J.M.C. Ghysels
De metadenkende leerling: effecten van de META-methode R. Ernst, P. Nijhof & J.M.C. Ghysels Januari 2017 1 Inhoud Samenvatting... 3 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Onderzoeksvragen... 4 2 Eerder
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren. Emmy Vrieling
Zelfgestuurd leren kun je niet zelfgestuurd leren Emmy Vrieling Overzicht presentatie Ø Waarom zelfgestuurd leren? Ø Wat is zelfgestuurd leren? Ø Instrumenten voor de praktijk Ø Aan de slag met modelleren
wiskunde A havo 2015-I
Gifgebruik in de aardappelteelt Het lijkt goed te gaan met het terugdringen van het gifgebruik in de aardappelteelt. Nederlandse aardappelboeren gebruikten in 1998 gemiddeld 32 kg chemische bestrijdingsmiddelen
Paper 4: Uitvoeringsfase. Management & Organisatie
Paper 4: Uitvoeringsfase Naam auteur L. A. Molijn MSc. Vakgebied Management & Organisatie Titel Geld & Rente Onderwerp Enkelvoudige & Samengestelde interest Opleiding Interfacultaire Lerarenopleidingen,
mei 16 19:37 Iedere keer is de groeifactor gelijk. (een factor is een getal in een vermenigvuldiging)
Wiskunde 3VWO Hoofdstuk 8 par 8.1 par 8.2 Procenten en groeifactoren Niet par 8.3 Periodieke verbanden par 8.4 Machtsfuncties par 8.5 Grafieken veranderen par 8.6 Extreme waarden mei 16 19:37 Maandag zitten
Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan
Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct
Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen.
Bonaventuracollege Leiden Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen. Advies voor docenten Sanne Macleane 2015 Inhoudsopgave Inleiding... 3 De opbouwende leerlijn van het zelfstandig
D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt
Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback
Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology
Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent. Alien van der Sluis en Arjan Pruim
Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent Alien van der Sluis en Arjan Pruim Introductie Quiz(je) Beetje theorie Praktijk Gesprek Zelfregulatie; Wat doe je al? Waar heb je (on)bewust al
Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent
Move to make a difference Zelfregulatie in het basisonderwijs; de rol van de docent Alien van der Sluis en Arjan Pruim Introductie Quiz(je) Beetje theorie Praktijk Gesprek Rondje la Rondje langs de velden
Hoogbegaafdheid en metacognitieve vaardigheden
Hoogbegaafdheid en metacognitieve vaardigheden Marcel V. J. Veenman Instituut voor Metacognitie Onderzoek mvjveenman@snelnet.net i M o Hoogbegaafdheid: intelligentie Intellectuele hoogbegaafdheid = potentieelmodel
De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016
De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016 Petra Meirink-Chatah, RKBS Beekbrug Pieter de Kool, Onderwijsadvies p.dekool@onderwijsadvies.nl Take away
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak wiskunde A havo, eerste tijdvak (2019). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
T o e t s p r o g r a m m a w i s k u n d e e e r s t e f a s e s c h o o l j a a r
T o e t s p r o g r a m m a w i s k u n d e e e r s t e f a s e s c h o o l j a a r 0 7-0 8 AFDELING EN LEERJAAR: B T/H 07 08 Aantal proefwerken: 8 (+ 3 in toetsweken) Aantal werkstukken: 0 of I Proefwerk
Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO
Wiskunde A (of C) of wiskunde B (en D) in de bovenbouw VWO Keuze profielen Cultuur en Maatschappij Economie en Maatschappij Natuur en Gezondheid Natuur en Techniek Wiskunde C Wiskunde A wiskunde A wiskunde
Adaptief onderwijs met ICT Alumni dag Inge Molenaar Universiteit van Amsterdam
Adaptief onderwijs met ICT Alumni dag 2009 Inge Molenaar Universiteit van Amsterdam Introductie Voorstellen Wie zijn jullie? Doen jullie wat met E-learning? Adaptieve ondersteuning Adaptief onderwijs materiaal
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het wiskunde A havo, tweede tijdvak (2017). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Rekenangst en weerstand Tips en tools voor in de rekenles
Rekenangst en weerstand Tips en tools voor in de rekenles Irma Romme: iromme@cinop.nl 06-10015882 Sylvia Spek: sspek@cinop.nl 06-53362442 Juni 2012 Doel van de workshop Erkennen van rekenangst en rekenweerstand
Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën
Karin Nijman & Inge Verstraete CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën masterclass Deel I/ theorie De basis van leren (leren is-zintuigenkennishaakjes-wg-zelfregulatie & metacognitie) Regie
Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school?
Assessment as learning Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Formatieve assessment, waarom zou je dat gebruiken? In John
Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 1 woensdag 20 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen HAVO 2015 tijdvak 1 woensdag 20 mei 13.30-16.30 uur wiskunde A Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Achter dit examen is een erratum opgenomen. Dit examen bestaat uit 22 vragen. Voor dit examen
Is Montessorionderwijs al zelfregulerend onderwijs?
Is Montessorionderwijs al zelfregulerend onderwijs? Door Mariëlle van der Heijden, leerkracht Montessorischool Anne Frank Zelfregulerend leren is een veelgehoorde term binnen het onderwijs. Het betreft
exponentiële verbanden
exponentiële verbanden . voorkennis Procenten en vermenigvuldigingsfactoren Procentuele toename met p%: g = + p 00 p = ( g ) 00 Procentuele afname met p%: g = p 00 p = ( g) 00 De constante factor In 859
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak wiskunde A havo, tweede tijdvak (2019). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Beste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de examenvragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak wiskunde A vwo, tweede tijdvak (2016). In dit examenverslag proberen we zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In hoeverre
H9 Exponentiële verbanden
H9 Exponentiële verbanden Havo 5 wiskunde A Getal & Ruimte deel 3 PTA 1 Oefenmateriaal examens 2 Voorkennis Rekenen met procenten Formule van procentuele verandering Vermenigvuldigingsfactor Procent op
Welkom bij de workshop
Welkom bij de workshop Werken met een denkschrift Door: Lauréen Sinkeldam en Jeannette Fölsche Agenda Waarom een denkschrift?, Korte uitleg over onderzoek op 5 verschillende scholen, Praktische voorbeelden
Boek: A deel 1; A deel2; A deel 3 Hoofdstukken: 3, 5, 10
5 havo Wiskunde A 11 januari 2010 PTA 2 Boek: A deel 1; A deel2; A deel 3 Hoofdstukken: 3, 5, 10 Houd er rekening mee, dat aan een antwoord alleen in het algemeen geen punten worden toegekend wanneer een
META-kaart vwo5 wiskunde A - domein Afgeleide functies
META-kaart vwo5 wiskunde A - domein Afgeleide functies Wat heb ik nodig: GR of afgeleide? Hoe ziet de grafiek eruit? Moet ik de afgeleide berekenen? Kan ik bij deze functie de afgeleide berekenen? Welke
Datum: Les in reeks (nr1): Beginsituatie: wat is de aanpak van de kandidaten bij het beantwoorden van examenvragen
LESPLANNEN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN EXAMENTRAINING2 HAVO/VWO Leerdoelen les 1: Kandidaten reflecteren op: o welke strategie ze gebruiken om een examenvraag te kunnen beantwoorden o hoe ze met bronnen
Formatief evalueren in het primair onderwijs
Formatief evalueren in het primair onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Studiedag Sardes, Nijkerk 10 oktober 2018 Contact? a.noteboom@slo.nl Ik ontvang graag ervaringen en voorbeelden
Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland. Wiskunde A. Trainingsmateriaal. De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.
Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland Wiskunde A Trainingsmateriaal De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.nl Traininingsmateriaal Wiskunde A Lyceo-trainingsdag 2015 Jij staat op
DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL
DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL Hoe het drieslagmodel kan worden ingezet ter ondersteuning van het getalbegrip in de realistische rekenles. Het belangrijkste doel van school is niet
Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland. Wiskunde B. Trainingsmateriaal. De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.
Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland Wiskunde B Trainingsmateriaal De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.nl Traininingsmateriaal Wiskunde B Lyceo-trainingsdag 015 Jij staat op het
VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT
VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR LEERLINGEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL
Hoofdstuk 9 - exponentiele verbanden. [KC] exponentiële verbanden
![Hoofdstuk 9 - exponentiele verbanden. [KC] exponentiële verbanden](/thumbs/92/109818709.jpg "Hoofdstuk 9 - exponentiele verbanden. [KC] exponentiële verbanden")
Hoofdstuk 9 - exponentiele verbanden [KC] exponentiële verbanden 0. voorkennis Procenten en vermenigvuldigingsfactoren Procentuele toename met p%: g = 1 + p 100 p = ( g 1) 100 Procentuele afname met p%:
Lezen voor Beroep en Studie. 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014
Lezen voor Beroep en Studie 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014 Welkom en kennismaking José Gary Gerrit Regina Pauline Edith Roos Belgin Doelen van de eerste trainingsdag - Deelnemers maken kennis met elkaar
Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016
Hoe leer ik kinderen rekenen in groep 3 en 4? Weekschema PABWJ314X1 2015-2016 Cursusdoelen 1. De student heeft kennis van getalfuncties, inzicht in de telrij, (structuur van) getallen en getalrelaties
Brein als gereedschapskist
Metacognitieve vaardigheden in Reken- en Wiskundeonderwijs SCOL Conferentie 6 november 2013 onderwijsadvies@manitavanderstel.nl www.manitavanderstel.nl Overzicht workshop Inleiding (wat is metacognitie;
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak wiskunde A havo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Professionalisering van leraren ter bevordering van zelfsturend leren van basisschoolleerlingen
Professionalisering van leraren ter bevordering van zelfsturend leren van basisschoolleerlingen Patrick Sins: Lectoraat Vernieuwingsonderwijs, Saxion Hogeschool; Thomas More Hogeschool Emmy Vrieling: Welten-instituut,
Checklist Wiskunde A HAVO 4 2014-2015 HML
Checklist Wiskunde A HAVO 4 2014-2015 HML 1 Hoofdstuk 1 Ik weet hoe je met procenten moet rekenen: procenten en breuken, percentage berekenen, toename en afname in procenten, rekenen met groeifactoren.
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Met deze voorbeelden van taken voor de wiskundelessen willen wij verschillende ideeën illustreren. Ten eerste geven zij een idee wat bedoeld wordt met hele-taakeerst
Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen
Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door
Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)
Vragenlijst formatief toetsen - Leerlingen Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en
Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Loon- en inkomstenbelasting. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam
Auteur: Hofstee, Rémon (R.H.) Vakgebied Algemene Economie Titel In drie fasen de inkomstenbelastingen berekenen: P2. Onderwerp Opleiding Loon- en inkomstenbelasting Doelgroep VMBO- GTL, leerjaar 4 Sleuteltermen
Bewerkstelligen van zelfsturing
Bewerkstelligen van zelfsturing op het leerproces Praktijkgericht verkennend onderzoek door Kim Hazeu in het kader van de Master Leren en Innoveren bij Inholland Zelfsturing op leerproces aanleiding Onderwijsconcept:
WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool
WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool Nicole Poulussen, Cindy Stienen, Esther Woertman Inhoud Jaar 1 Pabo Avans Voorbeeld 1 ICT in de vorm van een
Begeleidende tekst film Moos
Begeleidende tekst film Moos Thijs Roovers Auteur Thijs Roovers Student nr. OvUu17990 Master Professioneel Meesterschap Inleiding De bijdrage die ik gemaakt heb voor de Master Professioneel Meesterschap
Docentenhandleiding, Leren Modelleren. Amsterdam, 27 maart Inleiding
Docentenhandleiding, Leren Modelleren Amsterdam, 27 maart 2014 Inleiding Deze docentenhandleidng behoort bij mijn ontwerpopdracht Leren Modelleren die ik eind 2013, begin 2014 scheef in het kader van mijn
Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 2013
Flipping the classroom: een oplossing? Nov. 213 OPZET WORKSHOP 1. Wat is Flipping the classroom? 2. Wat kan dit betekenen voor slimme kinderen in het PO? 3. Voorbeeld voor kleuters bekijken en beoordelen
Zelfregulatie bij het leren op de werkplek - de effecten van een interventie
Zelfregulatie bij het leren op de werkplek - de effecten van een interventie Een samenwerking tussen zorgorganisatie Middin, verpleeghuis Rubroek, en het Albeda College, branche Gezondheidszorg Wilbert
Leerwerktaak: Verhaaltjessom oplossen aanleren
Leerwerktaak: oplossen aanleren Titel Gekoppeld aan beroepstaak OWE ILS-wi 614 Gekoppeld aan de volgende competenties(s) Niveau Geschikt voor de volgende vakken Ontwerper/ ontwerpgroep/ sectie/ school
Strategisch lezen voor beroep en studie
Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional
Paragraaf 12.1 : Exponentiële groei
Hoofdstuk 12 Exponenten en logaritmen (V5 Wis A) Pagina 1 van 12 Paragraaf 12.1 : Exponentiële groei Les 1 Exponentiële functies Definitie Exponentiële functies Algemene formule : N = b g t waarbij b =
Fabel Positieve feedback in het schrijfschrift zorgt ervoor dat kinderen leesbaar leren schrijven.
Fabel of feit? Auteurs: Annelies de Hoop & Johannes Noordstar Goed zo! Kinderen leren leesbaar schrijven door positieve feedback. Kerndoel van het schrijfonderwijs is dat leerlingen gedurende de basisschool
Genoeg ruimte? In de methodes
Genoeg ruimte? Het berekenen van de oppervlakte van rechthoekige figuren komt in alle methoden voor. Vaak staat in de tekening aangegeven wat de te gebruiken eenheid is, bijvoorbeeld een vierkante meter.
Bevordering van tekstbegrip door visualisering van tekststructuren
Ronde 8 Maaike Pulles (a) & Dianne Bekker (b) (a) Etoc, Groningen (b) Kentalis Guyotschool voor VSO, Haren Contact: m.pulles@rug.nl d.bekkers@kentalis.nl Bevordering van tekstbegrip door visualisering
Hoe autonomie-ondersteunend werkt een docent binnen honoursonderwijs? Tineke Kingma Elanor Kamans Marjolein Heijne-Penninga Marca Wolfensberger
Hoe autonomie-ondersteunend werkt een docent binnen Tineke Kingma Elanor Kamans Marjolein Heijne-Penninga Marca Wolfensberger Fellow onderzoeker Adviseur en coördinator 2 Opzet onderzoekspresentatie 1.
TORPEDO TORPEDO. Een digitale leeromgeving voor de ontwikkeling van reken-wiskundig probleemoplossend vermogen
Een digitale leeromgeving voor de ontwikkeling van reken-wiskundig probleemoplossend vermogen Reken-wiskundig probleemoplossend vermogen Reken-wiskundig probleemoplossend vermogen stelt mensen in staat
Programma vandaag: Invullen vragenlijst Hoe werken we met wiskunde? Rooster en planning Introductievraag aan de slag
Invullen vragenlijst Hoe werken we met wiskunde? Rooster en planning Introductievraag aan de slag 1 Invullen vragenlijst maken plattegrond 10 min Invullen vragenlijst Hoe werken we met wiskunde? Rooster
Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?.
Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?. Kwaliteit van feedback Auteur: Pepijn Dousi Digitale leermiddelen hebben een grote toegevoegde waarde in het basisonderwijs. Kinderen vinden
Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren
Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren NWO Onderzoek van Hester de Boer, Anouk S. Donker-Bergstra, Danny D.N.M. Kostons (2012, GION) Samengevat door Irma van der Neut (IVA Onderwijs) Zelf gereguleerd
Hoe observeer je in de klas?
Hoe observeer je in de klas? Een vliegende start Donderdag 15 oktober 2015 Rosanne Zwart Welkom en voorstellen Ik begeleid startende docenten Ik werk op een school Ik werk op een universiteit of Hogeschool
Studievaardigheden van A tot Z
Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je
helga.bellaert@vsko.be WAT WERKT OP SCHOOL? IN DE KLAS? R. MARZANO John Hattie Visible Learning, 2009 University of Auckland, New Zealand INHOUD Belangrijkste invloeden op leerprestaties op basis van 800
Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015
Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie
School Eindrapport interventieonderzoek Contact: Dr. Amina Cviko Universiteit Utrecht
Eindrapport interventieonderzoek 2016-2017 School 5.14 Contact: Dr. Amina Cviko Universiteit Utrecht Dit onderzoek is tot stand gekomen met subsidie van het nationaal regieorgaan Onderwijsonderzoek, dossiernummer:
Nakijkwerk in uitvoering
Feedback Evaluatie Correctie Nakijkwerk in uitvoering 2 FEED de BACK Een grote stapel schriften ligt te wachten op uw rode pen. Elke dag weer. i n Team klas Voelt u zich wel eens schuldig, als u werk van
Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak wiskunde A vwo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Onderwijs Maak Je Samen DENKBEELDEN LEREN MET BEELDEN. TREIN Volgorde. CIRKEL Omschrijven van... BLOEM Beschrijf kenmerken. STRIK Oorzaak en gevolg
king in samenwerking in in samenwerking samenwerking TREIN Volgorde CIRKEL Omschrijven van... Eerst..., dan... BLOEM Beschrijf kenmerken Wat weet je van...? STRIK Oorzaak en gevolg De... is... KAPSTOK
Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt Supervisor NVO-NIP
Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk VO-Raad congres Passend graag 13 oktober 2016 Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief gedragstherapeut VGCt
Ruimte en bevlogenheid
Ruimte en bevlogenheid Leerstrategieën en hoogbegaafdheid, 21 januari 2015 Wie ben ik? 1 Inhoud Kennis maken Leerstrategieën metacognitie Van potentie naar leren, de rol van leerstrategieën Hoogbegaafdheid
klas 3 havo Checklist HAVO klas 3.pdf
Checklist 3 HAVO wiskunde klas 3 havo Checklist HAVO klas 3.pdf 1. Hoofdstuk 1 - lineaire problemen Ik weet dat de formule y = a x + b hoort bij de grafiek hiernaast. Ik kan bij een lineaire formule de
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Hoe zou je dit vertellen aan iemand die er vandaag niet bij is? Leerlingen helpen om wiskunde te begrijpen: Vragen die: Ben je het er mee eens?
Leerlingen helpen om wiskunde te begrijpen: 1 2 Welke strategie heb je gebruikt? 3 Ben je het er mee eens? Ben je het er mee oneens? 4 Zou je die vraag aan de klas kunnen stellen? 5 Kun je je 6 Wil 7 oplosmethode
Welkom bij de workshop van groep 7 8!
Welkom bij de workshop van groep 7 8! Doelen van deze ouderavond: U krijgt een idee hoe uw kind les krijgt in groep 7 of 8. U ervaart zelf de manier waarop wij lesgeven (directe instructiemodel). U krijgt
Bloom. Taxonomie van. in de praktijk
Bloom Taxonomie van in de praktijk De taxonomie van Bloom kan worden toegepast als praktisch hulpmiddel bij het differentiëren in denken en doen. Het helpt je om in je vraagstelling een plaats te geven
Feedback middels formatief toetsen
Feedback middels formatief toetsen Studiedag Mbo Taalacademie Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Formatief toetsen en feedback Waar denkt u aan bij de termen formatief toetsen en feedback?
Autonomie Ik kan veel zelf
Competentie Ik kan veel Autonomie Ik kan veel zelf Relatie Ik wil samenwerken Leiding geven aan je eigen leven Plezier in leren Gezien worden Programma AVONDSTART Journaal Planning Bijzonderheden 1 WORKSHOP
dochandl4vmbo_kader_netwerk3e.doc Deel 4 vmbo kader Inhoud deel 4 Wolters-Noordhoff bv
Deel 4 vmbo kader Inhoud deel 4 Hoofdstuk 1 Rekenen Hoofdstuk 2 Lineaire verbanden Hoofdstuk 3 Vlakke meetkunde Hoofdstuk 4 Machtsverbanden Hoofdstuk 5 Statistiek Hoofdstuk 6 Ruimtemeetkunde Hoofdstuk