Het fundament van de Fries

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het fundament van de Fries"

Karel ten Hart
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het fundament van de Fries Drs. W.A. Haytema Erkend Paardendierenarts Erkend Keuringsdierenarts Paard F.E.I. Dierenarts Sportpaardenbegeleiding Orthopedie Keuringen

3 Het fundament van de Fries Peesblessures Verbening hoefkraakbeenderen Processus extensorius

4 Het Friese paard is veranderd

5 Het Friese paard is veranderd Paarden zijn groter Ander gebruiksdoel Andere gebruikseisen Meer blessures

6 Friese Paard & Blessures Functionele eigenschappen van anatomische onderdelen is deels erfelijk bepaald / rasafhankelijk Elasticiteit van de pezen/banden Lengte van pezen/botten Hoeken in gewrichten, zowel belast als onbelast

rasafhankelijk Elasticiteit van de pezen/banden Lengte

7 Friese Paard & Blessures Onderzoek toont aan de elasticiteit van de tussenpees bij Friese paarden afwijkt van andere rassen. Daarnaast is de relatieve lengte van de pezen anders. Dit heeft gevolg voor de belasting en biomechanica van het been. Gussekloo SW, Lankester J, Kersten W, Back W, Effect of differences in tendon properties on functionality of the passive stay apparatus in horses. AJVR 2011 Apr;72(4):

Dit heeft gevolg voor de belasting en biomechanica van het been.

8 Anatomie Tussenpees / sesambeenbandjes Gewricht Bot Hoef Linkerafbeelding uit: Anatomie van het paard Dr. K.M. Dyce en Dr. C.J.G. Wensing Illustraties: H. Schifferstein

9 Friese Paard & Blessures Tussenpees / sesambeenbandjes Gewricht Bot Hoef

10 Tussenpees / sesambeenbandjes Gewricht Bot Hoef

11 Friese Paard & Blessures Door meer elasticiteit meer overstrekking van de gewrichten. Daardoor meer risico op bepaalde blessures Tussenpees blessures Ligamentum Palmare blessures

12 Tussenpees blessure Bij Friese paarden vaker chronische actieve blessures van de tussenpees Vanwege het chronische sluimerende karakter van de blessure, pas in een laat stadium kreupelheidsklachten Tevens is de risico factor nog steeds aanwezig, dus herstel is vaak lastig Eventueel aangepast beslag

blessure, pas in een laat stadium kreupelheidsklachten Tevens is de risico

13 Voorbeelden Fries Draver

14 Ligamentum Palmare Bandje tussen de sesambeentjes

15 Ligamentum Palmare Komt op spanning bij overstrekken v/d kogel

16 Ligamentum Palmare Komt op spanning bij overstrekken v/d kogel Meer elasticiteit pees & langere pees Meer overstrekking kogel (tijdens standfase) Meer spanning op ligamentum palmare Meer risico op blessures

17 Voorbeeld

18 Voorbeeld

19 Ligamentum Palmare Vaak duidelijk tot fors kreupel Therapeutisch: ontstekingsremmers, speciaal beslag, chirurgie, shockwave & Tildren Bij de meeste Friezen manifesteert het probleem zich in een ver stadium. Prognose: 20% verbetert na behandeling

chirurgie, shockwave & Tildren Bij de meeste Friezen

20 Speciaal beslag Biomechanica: Voor tussenpees en lig. palmare achterijzer voorijzer

21 Normaal Teen Wig

22 Normaal Teen Wig

23 Los Processus Extensorius Komt bij Friezen vaker voor(e.w.) Bij Friezen grotere fragmenten(e.w.) Etiologie: Aanleg(erfelijk?) Constitutie(erfelijk?) Is een steltvoet of steile stand de oorzaak van een fractuur van p3? (hypothese>discussie)

24 Los Processus Extensorius Vaak kreupel Therapie (kijk)operatie Prognose 50%(literatuur) Wellicht doel voor verder onderzoek

25 Los Processus Extensorius

26 Los Processus Extensorius

27 Verbening hoefkraakbeenderen Functie hoefkraakbeenderen: schokdemping Oorzaak: aanleg met erfelijke component Ruohoniemi et al in Finnhorse Friezen(e.w.) Trekpaarden(m.w.) Discussie over klinische betekenis

28 Verbening hoefkraakbeenderen Dyson et al. (2010) Duidelijke correlatie tussen verbening hoefkraakbeenderen en schade collateraal banden hoefgewricht Duidelijke correlatie tussen verbening hoefkraakbeenderen en schade aan hoefbeen Geen schade aan hoefbeen bij asymetrische verbening hoefkraakbeenderen

29 Verbening hoefkraakbeenderen

30 Verbening hoefkraakbeenderen Conclusie: Forse aanwijzingen voor erfelijkheid Klinische betekenis aanwezig Selecteren?

31 Samenvatting Heeft de Fries een relatief hogere kans op peesblessures? Moeten nader onderzoek doen naar los processus extensorius? Moeten we selecteren op verbening hoefkraakbeenderen?

32 Speciale dank aan: Don van Winkel

33 Vragen?

34 Bedankt voor uw aandacht

Vergelijkbare documenten

De basis van de ondervoet bij het paard! Inleiding:!

Dierenarts van Leeuwen www.vanleeuwenvoorpaarden.nl De basis van de ondervoet bij het paard Inleiding: Omdat de vraag naar uitleg mij meermaals wordt voorgeschoteld, heb ik een zeer korte maar hopelijk