Ouderbetrokkenheid Eerste onderzoek Digipanel Zuid

Transcriptie

1 Ouderbetrokkenheid Eerste onderzoek Digipanel Zuid In opdracht van: Stadsdeel Zuid Projectnummer: Merel van der Wouden MSc dr. Esther Jakobs Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 300 Telefoon Postbus 658, 1000 AR Amsterdam Amsterdam, februari 2013

2 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 1 Foto voorpagina: Ivko-school Zuid, fotograaf: Edwin van Eis (2009) 2

3 Ouderbetrokkenheid Inhoud Samenvatting 5 Inleiding 7 Vragenlijst 7 Methode 7 Respondenten 8 Leeswijzer 8 1 Ouderbetrokkenheid thuis Alle ouders praten met kind over school Hulp bij huiswerk vooral op middelbare school Op middelbare school vaak geen contact met school over begeleiding thuis 11 2 Communicatie ouders en school Zowel sociale ontwikkeling als leerontwikkeling belangrijk Meer structureel contact over sociale ontwikkeling op basisschool Bij voorkeur mondeling contact en graag ook contact als het goed gaat Meer klachten over basisschool dan over middelbare school Lang niet altijd een tevredenheidsonderzoek 18 3 Rol van school in de opvoeding School heeft een taak bij opvoeding kinderen Leraren en ouders moeten samenwerken Betrokkenheid andere ouders hoger op basisschool 21 4 Huidige praktijk op school Betrokken worden is belangrijker op basisschool Helft van ouders vindt dat school meer kan doen 24 Bijlage 1 Samenvatting hoofdonderzoek Ouders en docenten als team 25 Bijlage 2 Opgroeien in Zuid! 29 Bijlage 3 Open antwoorden 31 Bijlage 4 Vragenlijst 61 3

4 4 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek

5 Ouderbetrokkenheid Samenvatting In 2012 voerde O+S in opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling een stedelijk onderzoek uit naar ouderbetrokkenheid. Digipanel Zuid heeft zich voor het eerste panelonderzoek aangesloten bij dit onderzoek. In totaal hebben er 284 ouders uit Zuid meegedaan, 152 ouders met een kind op de basisschool en 92 met een kind op de middelbare school. Daarnaast hebben een aantal ouders een kind in het speciaal onderwijs en van een groep ouders is het type onderwijs onbekend. Ouderbetrokkenheid thuis Zo goed als alle ouders in Zuid praten met hun kind thuis over school. Deze gesprekken gaan vooral over wat het kind gedaan en geleerd heeft op school. Op de middelbare school worden onderwerpen als de keuze van vakken of een vervolgopleiding, leerproblemen en de relatie met docenten belangrijker bij deze gesprekken. Ook voorlezen wordt door een groot deel van de ouders (met een kind op de basisschool) gedaan: acht van de tien ouders (79%) lezen minimaal één keer per week voor thuis. Helpen met huiswerk doen de ouders vaker bij kinderen op de middelbare school dan op de basisschool, op de basisschool geven namelijk veel ouders aan dat dit niet van toepassing is. Op de middelbare school helpt 46% van de ouders dagelijks of meerdere keren per week bij het maken van huiswerk. Een deel van de ouders schakelt externe hulp in, 8% van de kinderen krijgt bijles en 5% huiswerkbegeleiding. Op de basisschool hebben de ouders meer contact met school over hoe ze kunnen helpen met huiswerk dan op de middelbare school. Op de middelbare school heeft 65% van de ouders hier geen contact over en op de basisschool 30%. Op de basisschool vragen de ouders vaker zelf aan de school wat ze kunnen doen om te helpen dan dat de school uit zichzelf tips of richtlijnen geeft. Communicatie ouders en school De ouders hebben het liefst mondeling contact met school. Op de basisschool is meer contact tussen de ouders en school dan op de basisschool. De ouders op de basisschool zijn dan ook meer tevreden over de hoeveelheid contact. Wel geven de ouders aan dat ze ook graag contact willen met school als het goed gaat met hun kind, en niet alleen als er sprake is van problemen. Ouders in Zuid vinden zowel de sociale aspecten als thema s op het gebied van leren belangrijk om te bespreken met school. Op de basisschool is echter meer dan op de middelbare school structureel contact over de sociale ontwikkeling van het kind. Pesten is zowel op de basisschool als op de middelbare school een onderwerp dat vooral incidenteel besproken wordt. Zes van de tien ouders geven aan dat ze nog nooit klachten of tips hebben doorgegeven aan school. Op de basisschool geven ouders iets vaker een klacht door dan op de middelbare school. Klachten die worden ingediend, gaan vooral om de organisatie van zaken op school. Op zowel de basisschool als op de middelbare school gebeurt het vrij vaak dat de ouders niet worden uitgenodigd voor een oudertevredenheidsonderzoek (64% van de middelbare 5

6 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek school geeft aan niet uitgenodigd te zijn en 54% op de basisschool). Van de ouders die hier wel aan mee hebben gedaan, geeft een groter deel van de ouders op de basisschool aan dat dit teruggekoppeld werd en/of het schoolbeleid is aangepast dan op de middelbare school. Op de vraag of de ouders een ouderorganisatie kunnen noemen worden met name de Ouderraad en de Medezeggenschapsraad genoemd. Rol van school in de opvoeding Bijna alle ouders vinden dat de school een taak heeft bij de opvoeding van kinderen, vooral als het gaat om sociale relaties en pesten. Daarnaast vindt 83% van de ouders op de middelbare school dat de school een taak heeft als het gaat om verzuim en stoppen met school zonder een diploma. Acht van de tien ouders (zowel basisschool als middelbare school) zijn het ermee eens dat leraren en ouders een team zijn en dat ze moeten samenwerken. Deze samenwerking bestaat volgens de ouders vooral uit communicatie. Informatie uitwisselen kan bij een structureel overleg, maar het is volgens de ouders net zo belangrijk dat docenten ook daarbuiten goed bereikbaar zijn. Daarnaast willen de ouders dat er contact wordt opgenomen met hen als er iets is met hun kind. Op de basisschool vinden meer ouders dat andere ouders betrokken zijn bij het onderwijs van hun kind dan op de middelbare school. Op de middelbare school weet een groter deel geen antwoord te geven op deze vraag. Huidige praktijk op school Op de basisschool vinden de ouders het belangrijker dat ze betrokken worden dan op de middelbare school. De ouders waarderen voor verschillende onderwerpen het belang om betrokken te worden hoger dan hoe de situatie momenteel is: dit zou dus beter kunnen volgens hen. De helft van de ouders (47%) vindt dan ook dat school meer zou kunnen doen om de ouders te betrekken bij school en leren. 6

7 Ouderbetrokkenheid Inleiding In oktober 2012 heeft Bureau Onderzoek en Statistiek (O+S) in opdracht van Stadsdeel Zuid een digitaal panel opgericht voor ouders in het stadsdeel, het Digipanel Zuid. Via dit panel wil het stadsdeel de mening van ouders horen over actuele kwesties. Een eerste onderwerp waarover het stadsdeel meer wilde weten was ouderbetrokkenheid. Aangezien er eind 2012 een stadsbreed onderzoek liep naar ouderbetrokkenheid in opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO), is besloten hierop aan te sluiten met Digipanel Zuid. In de uitvoeringsagenda Actieve ouders, ouderbetrokkenheid in het onderwijs wordt ouderbetrokkenheid niet zozeer gezien als participatie op school, maar ook om educatief partnerschap en betrokkenheid thuis. Hierbij gaat het erom de ouders in staat te stellen hun kind zo goed mogelijk bij de schoolse ontwikkeling te ondersteunen. Een onderdeel van deze uitvoeringsagenda is een jaarlijkse opiniemonitor onder Amsterdamse ouders en leraren uit het lager onderwijs (basisschool), voortgezet onderwijs (middelbare school) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo). In februari 2013 is het eerste rapport verschenen van deze opiniemonitor Ouders en docenten als team. Dit rapport moet gezien worden als een aanvulling op het hoofdonderzoek, waarin dieper wordt ingegaan op de ouders in Zuid. Voor een compleet overzicht is de samenvatting van het hoofdonderzoek toegevoegd aan dit rapport (bijlage 1). 2 Vragenlijst De vragenlijst die is gebruikt voor deze meting onder Digipanel Zuid is hetzelfde als de vragenlijst voor het onderzoek in opdracht van DMO. Hierin zijn vragen gesteld over de communicatie tussen ouders en school, over de school als gemeenschap (heeft de school een taak in de opvoeding van de leerlingen?), over ouderbetrokkenheid thuis en over de algemene waardering over de school. Naast deze vragen over ouderbetrokkenheid zijn ook enkele vragen gesteld over de week Opgroeien in Zuid, een week waarin ouders en kinderen kennis konden maken met uiteenlopende opvoed- en onderwijsactiviteiten in Zuid. Zie bijlage 4 voor de vragenlijst. Methode Naast het onlinegedeelte, de dataverzameling onder het Digipanel Zuid, zijn er ook vragenlijsten face to face verzameld bij basisscholen in stadsdeel Zuid. Hierbij is een verkorte versie van de vragenlijst gebruikt, omdat ouders die hun kind komen halen of wegbrengen vaak niet veel tijd hebben. 2 Samenvatting onder voorbehoud. Het rapport van het hoofdonderzoek is nog niet definitief. 7

8 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Respondenten In totaal hebben 81 leden van het Digipanel online en 53 ouders face to face aan het onderzoek meegedaan. Deze groep respondenten is vervolgens aangevuld met de respondenten uit stadsdeel Zuid van het stadsbrede onderzoek van DMO. In totaal zijn er dan 284 respondenten uit Zuid. In tabel 1 staat weergegeven welk type onderwijs de kinderen van de respondenten volgen. Ongeveer de helft (54%) van de ouders heeft een kind op de basisschool en 32% op de middelbare school. Daarnaast hebben een paar respondenten een kind op het speciaal (basis)onderwijs. Tabel 1 Respondenten Zuid naar soort onderwijs (absoluut en procenten) abs. % basisschool middelbare school (praktijkonderwijs/vmbo/havo/vwo) anders 5 2 speciaal (basis)onderwijs 4 2 onbekend totaal Leeswijzer De opzet van dit rapport sluit aan bij het rapport dat O+S gemaakt heeft in opdracht van DMO. In hoofdstuk 1 gaat het om de ondersteuning die ouders hun kinderen thuis bieden. Lezen ze bijvoorbeeld voor of helpen ze bij het maken van het huiswerk? In het tweede hoofdstuk gaat de focus naar hoe ouders en docenten communiceren over het kind. Hoe en waarover hebben ze contact? In hoofdstuk 3 staat centraal hoe ouders vinden dat de school betrokken zou moeten zijn bij de opvoeding van het kind. In het laatste hoofdstuk wordt gekeken naar de dagelijkse praktijk op school. Hoe betrekt de school momenteel ouders bij het onderwijs? In de resultaten wordt onderscheid gemaakt tussen ouders met een kind op de basisschool of op de middelbare school. Daarnaast worden, als er een verschil is tussen deze groepen ouders, de resultaten van Zuid beschreven met de resultaten van ouders binnen de ring (exclusief Zuid) en buiten de ring. De resultaten van de vragen over de week Opgroeien in Zuid zijn terug te vinden in bijlage 2. 8

9 Ouderbetrokkenheid 1 Ouderbetrokkenheid thuis In dit hoofdstuk staat centraal hoe ouders in Zuid thuis hun kinderen helpen met het leren. Eerst wordt besproken of ouders thuis praten over school met hun kinderen en vervolgens of ze voorlezen thuis en of ze helpen met huiswerk. Vervolgens gaan we in op hulp bij huiswerk door externe partijen (bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding). Tot slot gaat het over contact tussen de ouders en school over de begeleiding van de kinderen thuis. 1.1 Alle ouders praten met kind over school Zo goed als alle ouders praten met hun kinderen over school. Acht van de tien ouders in Zuid (82%) praten hier dagelijks met hun kind over en 15% doet dit één of meerdere keren per week. Hierbij is geen verschil tussen ouders met kinderen op de basisschool of op de middelbare school. Zowel bij kinderen op de basisschool als op de middelbare school gaan deze gesprekken vooral over wat het kind gedaan en geleerd heeft op school. Op de middelbare school worden de relatie met docenten, leerproblemen en de keuze van vakken of een vervolgopleiding belangrijker om te bespreken dan op de basisschool (zie figuur 1.1). Figuur 1.1 Gespreksonderwerpen ouder en kind naar soort onderwijs, meerdere antwoorden mogelijk (procenten) wat hij\zij heeft gedaan en geleerd op school relatie met andere leerlingen wat hij\zij leuk of juist niet leuk vindt aan de lesstof wat hij\zij moeilijk of makkelijk vindt aan de lesstof relatie met docenten leerproblemen de keuze van vakken en\of vervolgopleiding anders, namelijk verzuim en stoppen met school zonder diploma % basisschool middelbare school 9

10 voortgezet onderwijs lager onderwijs Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Ouders die aangeven andere onderwerpen te bespreken, noemen vooral onderwerpen die gaan over de sfeer op school, bijvoorbeeld: Hoe hij zich voelt en welke mooie momenten er waren of minder leuke momenten. Ook de sfeer en hoe sommige zaken georganiseerd zijn binnen school komen aan bod. 1.2 Hulp bij huiswerk vooral op middelbare school Op de basisschool leest bijna de helft van de ouders in Zuid (47%) dagelijks voor en 32% doet dit één of meerdere keren per week (zie figuur 1.2). Een klein deel van de ouders leest zelden of nooit voor (5%). 3 Ouders helpen hun kinderen vaker met huiswerk op de middelbare school dan op de basisschool. Van de ouders in Zuid met een kind op de basisschool geeft een groot deel aan dat er geen huiswerk wordt meegegeven door school (49%). Ouders die buiten de ring wonen geven vaker aan dagelijks of meerdere keren per week te helpen bij huiswerk van de basisschool (42% tegenover 32% van de ouders in Zuid). Bij kinderen op de middelbare school is geen verschil tussen ouders binnen of buiten de ring. Van de ouders in Zuid helpt 46% van de ouders dagelijks of meerdere keren per week bij het maken van huiswerk. Figuur 1.2 Hulp bij huiswerk naar soort onderwijs, binnen ring en buiten ring (procenten) buiten ring Zuid binnen ring (excl. Zuid) buiten ring Zuid binnen ring (excl. Zuid) % dagelijks 1 of meerdere keren per week 1 of meerdere keren per maand zelden of nooit geen antwoord, niet van toepassing Drie kwart (76%) van de ouders geeft aan dat zijn/haar kind geen extra hulp krijgt bij het maken van huiswerk, 8% krijgt bijles en 5% huiswerkbegeleiding. Bij 6% van de ouders helpt een andere externe partij bij het maken van huiswerk, hierbij gaat het vaak om een familielid of kennis. 3 De vraag over thuis voorlezen is alleen gesteld aan ouders met een kind op de basisschool. 10

11 Ouderbetrokkenheid 1.3 Op middelbare school vaak geen contact met school over begeleiding thuis Op de middelbare school heeft twee derde van de ouders (65%) geen contact met school over hoe ze kunnen helpen met huiswerk, tegenover 30% van de ouders met een kind op de basisschool (zie figuur 1.3). Op de basisschool vraagt 31% van de ouders aan school hoe ze kunnen helpen, tegenover 13% van de ouders met een kind op de middelbare school. Figuur 1.3 Contact met school over hoe helpen met huiswerk naar soort onderwijs (procenten) basisschool (n=152) middelbare school (n=92) % geen contact met school school heeft tips en richtlijnen voor ouders vraagt de school wat te doen om kind te helpen weet niet, geen antwoord Ruim de helft (55%) van de ouders met een kind op de basisschool, geeft aan dat er geen huiswerk wordt meegegeven door school. Op de middelbare school wordt altijd huiswerk meegegeven door school, maar krijgt de helft van de ouders (52%) geen informatie van school over hoe ze kunnen helpen. De ouders die informatie krijgen over hoe te helpen met huiswerk ontvangen dit vooral bij gesprekken op school, zowel op de basisschool (16%) als op de middelbare school (25%). Op basisscholen wordt vaker schriftelijke of digitale informatie gegeven en op middelbare scholen krijgen de ouders vaker informatie via thema- /informatiebijeenkomsten. De ouders die informatie hebben ontvangen van school over hoe ze kunnen helpen met huiswerk, geven grotendeels aan dat ze deze informatie toegepast hebben (zie bijlage 3 voor alle open antwoorden). 11

12 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 1.4 Van school informatie over hoe helpen met huiswerk naar soort onderwijs, meerdere antwoorden mogelijk (procenten) kind krijgt geen huiswerk besproken bij gesprekken op school krijgt geen informatie van de school mondelinge toelichting over de beste aanpak om kinderen thuis te ondersteunen schriftelijke/digitale informatie lesmaterialen voor gebruik thuis thema-/informatiebijeenkomsten op een andere manier % basisschool (n=119) middelbare school (n=92) 12

13 sociale ontwikkeling pesten en gepest worden Ouderbetrokkenheid 2 Communicatie ouders en school In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de communicatie tussen ouders en school. Hierbij gaat het er eerst om welke thema s ouders in Zuid belangrijk vinden om te bespreken met school en op welke manier er contact is over deze thema s. Vervolgens gaan we in op de manier waarop ouders het liefst contact hebben met school. Daarnaast wordt besproken hoe vaak de ouders contact hebben met school en hoe ze de frequentie waarderen. Tot slot gaan we in op verschillende aspecten van oudertevredenheid: of de ouders wel eens klachten of tips hebben doorgegeven aan school en hoe hiermee wordt omgegaan, of ze ooit hebben meegedaan aan een tevredenheidsonderzoek en of ze bekend zijn met ouderorganisaties. 2.1 Zowel sociale ontwikkeling als leerontwikkeling belangrijk Op de basisschool en op de middelbare school vinden de ouders zowel de sociale ontwikkeling (figuur 2.1) als de ontwikkeling op het gebied van leren (figuur 2.2) belangrijke onderwerpen om te bespreken met school. Pesten wordt belangrijker bevonden door de ouders met een kind op de basisschool dan op de middelbare school. Figuur 2.1 Bespreken sociale aspecten met school naar soort onderwijs (procenten) po vo po vo helemaal niet belangrijk enigszins belangrijk zeer belangrijk weet niet % 13

14 pesten/gepest worden sociale ontwikkeling vo po leervorderingen extra ondersteuningsbehoeften Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.2 Bespreken leeraspecten met school naar soort onderwijs (procenten) po vo po vo begeleiding bij schoolkeuze middelbare school begeleiding bij keuze vakken/vervolgopleiding verzuim/stoppen met school zonder diploma % helemaal niet belangrijk enigszins belangrijk zeer belangrijk weet niet 2.2 Meer structureel contact over sociale ontwikkeling op basisschool Als het gaat om de sociale ontwikkeling van een kind op school, geven meer ouders op de basisschool (68%) aan dat er structureel contact is met school over dit onderwerp dan de ouders op de middelbare school (22%). Op de middelbare school geeft een groter deel van de ouders aan dat hier geen contact over is (15% tegenover 3%). Zowel op de basisschool als op de middelbare school geeft ruim de helft van de ouders aan dat er incidenteel contact is met school over pesten (zie figuur 2.3). Figuur 2.3 Manier informatie verstrekken school over sociale aspecten naar soort onderwijs (procenten) po vo po vo % structureel incidenteel nooit weet niet Ouders met een kind op de middelbare school worden meer door school begeleid bij de keuze van vakken en/of een vervolgopleiding dan ouders met een kind op de basisschool (zie figuur 2.4). Op de basisschool krijgen de ouders juist meer structurele informatie over extra ondersteuningsbehoeften (18% tegenover 8%). 14

15 hoe thuis het beste ondersteunen bij leren extra ondersteuningsbeh oeften begeleiding bij de keuze van vakken/vervolgopl eiding leer-vorderingen Ouderbetrokkenheid Figuur 2.4 Manier informatie verstrekken school over leeraspecten naar soort onderwijs (procenten) po vo po vo po vo po vo % structureel incidenteel nooit weet niet 2.3 Bij voorkeur mondeling contact en graag ook contact als het goed gaat De ouders in Zuid hebben het liefst mondeling contact met school (62% op de basisschool en 45% op de middelbare school). De tweede manier van informatieverstrekking die de voorkeur heeft is digitaal, 33% van de ouders op de middelbare school heeft een voorkeur hiervoor en 25% van de ouders op de basisschool. Ouders hebben meer contact met de basisschool dan met de middelbare school (zie figuur 2.5). Met de basisschool hebben vier van de tien ouders minimaal één keer per week contact. Met de middelbare school heeft het grootste deel van de ouders één of enkele keren per jaar contact (80%). Figuur 2.5 Frequentie van contact naar soort onderwijs (procenten) basisschool (n=152) middelbare school (n=92) % dagelijks een of enkele keren per maand zelden of nooit een of enkele keren per week een of enkele keren per jaar weet niet, niet van toepassing 15

16 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Ouders met kinderen op de basisschool zijn meer tevreden over de hoeveelheid contact met school dan de ouders met kinderen op de middelbare school: 71% van de ouders op de basisschool zijn tevreden over de hoeveelheid contact tegenover 64% van de ouders op de middelbare school (zie figuur 2.6). Van de ouders met kinderen op de middelbare school heeft een groter deel aangegeven het niet te weten of geen mening te hebben (9% tegenover 3%). De ouders die minder vaak contact hebben met school vinden vaker dat ze onvoldoende contact hebben dan de ouders die vaker contact hebben met school: 34% van de ouders die één of enkele keren per jaar contact hebben met docenten/mentor vindt dat er te weinig contact is met school, tegenover 13% van de ouders die één of enkele keren per week contact hebben. Figuur 2.6 Waardering frequentie van contact naar soort onderwijs en frequentie contact (procenten) een of enkele keren per week (n=45) een of enkele keren per maand (n=61) een of enkele keren per jaar (n=111) basisschool (n=152) middelbare school (n=92) te veel voldoende, precies goed onvoldoende, te weinig zwaar onvoldoende, veel te weinig weet niet, geen mening % 16

17 Ouderbetrokkenheid De ouders die vinden dat er te weinig contact is, vinden dit vooral omdat er te weinig tijd wordt vrijgemaakt voor hen. Daarnaast vinden ze het contact te oppervlakkig (zie bijlage 3 voor alle open antwoorden). Vooral als het om een kind gaat dat geen problemen oplevert, missen de ouders contact met school: Hoe meer contact hoe beter, maar met dertig kinderen in een klas is dat ondoenlijk voor een docent. Ik kan intekenen voor 7 minuten gesprekken per vak, maar er is nooit tijd om met iemand in het algemeen om over je kind te praten. Het is altijd vak gebonden (tenzij er een grote issue is). Ik mis meer een algemeen gesprek van hoe gaat het met haar, wat ervaart ze op school? Wat kunnen wij als ouders doen? Een kind in middelbaar school vertelt bijna niets over wat er gebeurt op school. Wij hebben 4 kinderen en deze 'gaan goed' op school maar persoonlijk hebben wij best behoefte aan wat meer info over hoe het gaat en wat wellicht beter of anders kan en ook hoe wij als ouders daarin kunnen ondersteunen. Ik vind dat leerkrachten ouder veel beter kunnen 'inzetten' nog ten behoeve van welzijn van het kind. Als ouder(s) weet je vaak niet wat er allemaal gebeurt op school en wellicht zijn er manieren om de leerkracht meer/beter te ondersteunen in het belang van het kind. Er zijn alleen rapporten en een kort 10 minuten gesprek. Die gesprekken zijn vaak slecht voorbereid door de leerkracht. Als je iets vraagt wordt het snel als kritiek opgevat, terwijl wij alleen willen meedenken. Je moet er heel erg zelf achteraan zitten, vooral als je een rustig kind hebt wat geen last geeft in de klas. 2.4 Meer klachten over basisschool dan over middelbare school Ouders met kinderen op de basisschool geven iets vaker klachten of tips door aan de schoolleiding of medezeggenschapsraad dan ouders met kinderen op de middelbare school. Op de middelbare school geeft 64% aan nooit een klacht te hebben ingediend, tegenover 60% van de ouders met een kind op de basisschool. De klachten of tips die worden doorgegeven gaan met name over de organisatie van zaken op school (zie figuur 2.7). Andere onderwerpen die de ouders noemen zijn bijvoorbeeld klachten of tips over overblijven en pesten. Vier van de tien ouders (38%) die een klacht of tip hebben doorgegeven, geven aan dat hier naar tevredenheid iets mee is gedaan, 30% is niet tevreden wat er mee gedaan is en 27% geeft aan dat er niks met de klacht of tip is gedaan. 17

18 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Figuur 2.7 Klachten of tips aan schoolleiding of medezeggenschapsraad naar soort onderwijs, meerdere antwoorden mogelijk (procenten) % geen klachten of klachten over de tips doorgegeven organisatie van zaken op school klachten over bepaalde docenten anders klachten over het onderwijs op school weet niet basisschool (n=119) middelbare school (n=92) 2.5 Lang niet altijd een tevredenheidsonderzoek Op de basisschool worden ouders vaker uitgenodigd voor een oudertevredenheidsonderzoek dan op de middelbare school. Van de ouders op de basisschool geeft 42% aan hiervoor te zijn uitgenodigd, tegenover 30% van de ouders op de middelbare school. Van de ouders op de middelbare school geeft 64% aan nooit gevraagd te zijn voor een oudertevredenheidsonderzoek, op de basisschool is dit 54%. Op de middelbare school is vaak onduidelijk wat de school gedaan heeft met de onderzoeksresultaten, 39% van de ouders weet dit niet tegenover 14% van de ouders met een kind op de basisschool (zie figuur 2.8). De helft van de ouders (48%) met een kind op de basisschool geeft aan dat de resultaten zijn teruggekoppeld en dat het schoolbeleid zichtbaar is aangepast. Drie van de tien ouders (28%) geven aan dat het wel is teruggekoppeld maar dat het schoolbeleid niet zichtbaar is aangepast. Figuur 2.8 Wat school heeft gedaan met oudertevredenheidsonderzoek naar soort onderwijs (procenten) basisschool (n=50) middelbare school (n=28) % teruggekoppeld en het schoolbeleid zichtbaar aangepast teruggekoppeld, maar het schoolbeleid is niet zichtbaar aangepast niet teruggekoppeld, niets van gehoord weet niet In de enquête is ook gevraagd naar de bekendheid van ouderorganisaties. Hierbij noemen de ouders uit Zuid vooral schoolse geledingen zoals de Ouderraad en/of de MR. Professionele organisaties die door sommige ouders genoemd worden zijn OCO en BOINK. 18

19 Ouderbetrokkenheid 3 Rol van school in de opvoeding In dit hoofdstuk staat centraal of de ouders vinden dat school een rol heeft in de opvoeding van kinderen en of ouders en school moeten samenwerken. Daarnaast wordt besproken of de ouders vinden dat de andere ouders betrokken zijn. 3.1 School heeft een taak bij opvoeding kinderen Zowel ouders met een kind op de basisschool als ouders met een kind op de middelbare school vinden dat de school een taak heeft bij de opvoeding van kinderen, slechts 3% meent dat de school hier geen taak bij heeft (zie figuur 3.1). Vooral als het gaat om sociale relaties en pesten vinden de ouders dat school hier een taak in heeft (86%). Ouders met een kind op de middelbare school vinden verzuim en stoppen met school ook een thema waarbij school een rol moet spelen bij de opvoeding van kinderen, 83% van de ouders vindt dit. Figuur 3.1 Heeft school een taak bij opvoeding van kinderen? naar soort onderwijs (procenten) % voor sociale relaties en pesten voor gezondheid voor gebruik internet en sociale media voor seksualiteit voor geldzaken voor een ander thema school heeft geen taak bij de opvoeding van de leerlingen weet ik niet, niet ingevuld voor verzuim en stoppen met de school zonder diploma basisschool (n=152) middelbare school (n=92) 19

20 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek 3.2 Leraren en ouders moeten samenwerken Zowel op de basisschool als op de middelbare school is een groot deel van de ouders het eens met de stelling: Leraren en ouders zijn een team, ze moeten samenwerken. Op de basisschool zijn ouders het sterker eens met de stelling dan op de middelbare school: op de basisschool is 39% van de ouders het hier zeer mee eens, tegenover 25% van de ouders op de middelbare school (zie figuur 3.2). Een groter deel van deze ouders is het hier niet mee eens (8% tegenover 5% van de ouders op de basisschool). Figuur 3.2 Stelling Leraren en ouders zijn een team, ze moeten samenwerken naar soort onderwijs (procenten) basisschool (n=152) middelbare school (n=92) zeer mee eens mee eens neutraal mee oneens zeer mee oneens weet niet, geen antwoord % Op de vraag hoe ouders moeten samenwerken wordt vooral genoemd dat ouders en docenten moeten communiceren. De ouders vinden dat er overlegd moet worden en dat ouders en docenten informatie moeten uitwisselen. Dit kan bij een structureel overleg, maar tegelijkertijd willen de ouders ook dat docenten goed bereikbaar zijn, bijvoorbeeld via . Ook willen de ouders dat er contact moet worden opgenomen als er iets aan de hand is met een kind. Afstemmen en signalen doorgeven. Voorbeeld: mijn oudste zoon is sinds kort actief op Facebook. Ik kijk wel eens mee en schrik soms van de "toon" van de berichten. Ik heb dit doorgegeven aan de leerkracht en zij heeft het thema cyberpesten in de klas aangekaart. Ik zie het als een meerwaarde als je goed communiceert. Ook als het gaat om leerproblemen dan is het fijn om samen een plan van aanpak te maken waarbij de rol van de leerkracht uiteraard anders is dan die van ons als ouders. Door korte lijnen te houden tussen ouders en leraren kunnen problemen sneller en makkelijker ondervangen worden. Ouders en leraren moet en elkaar weten te vinden en elkaar op de hoogte houden hoe het kind zich cognitief en sociaal emotioneel ontwikkelt. 20

21 Ouderbetrokkenheid Er zijn ook ouders die aangeven dat ouders en docenten wel moeten samenwerken en informatie moeten uitwisselen maar dat het te ver gaat om te zeggen dat ze een team zijn, bijvoorbeeld: Moeten wel informatie uitwisselen, maar ouders zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor het opvoeden van hun kind, leraren voor het overbrengen van kennis, functioneren binnen de klas en binnen de muren van de school. Op school is op school, thuis is thuis, bij opa en oma is bij opa en oma. Overal gelden andere regels! Je zult maar leraar zijn en op 30 kinderen maatwerk moeten leveren, dat is m.i. niet te doen. En wat dan met ouders die vinden dat hun kind vaker moet computeren? En anderen die vinden dat hun kind niet achter de computer mag? Het zou wat zijn... Leraren moeten les geven en ouders moeten opvoeden. dat zouden in een klas van 30 wel heel veel teams zijn. 3.3 Betrokkenheid andere ouders hoger op basisschool Op de basisschool vinden meer ouders dat andere ouders betrokken zijn bij het onderwijs van hun kind dan op de middelbare school (zie figuur 3.3). Op de middelbare school weten drie van de tien ouders (32%) geen antwoord te geven op deze vraag. In beide gevallen geeft slechts een klein deel aan dat de meeste andere ouders niet betrokken zijn. Figuur 3.3 Andere ouders op school van kind voldoende betrokken naar soort onderwijs (procenten) basisschool (n=152) middelbare school (n=92) % alle ouders zijn betrokken sommige ouders wel, sommigen niet bijna geen enkele ouder is betrokken de meeste ouders zijn betrokken de meeste ouders zijn niet betrokken weet niet 21

22 22 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek

23 adviseren ouders bij keuze van vakken/vervolg opleiding uitnodigen van ouders om mening te geven stimuleren activiteiten thuis die gunstig zijn voor de leerprestaties betrekken ouders bij onderwijs betrekken van ouders bij het leren van hun kind adviseren ouders bij schoolkeuze voortgezet onderwijs Ouderbetrokkenheid 4 Huidige praktijk op school In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de waardering door de ouders van de scholen. Er is gevraagd naar een rapportcijfer voor de school. Daarnaast is gevraagd naar een rapportcijfers voor hoe school de ouders op verschillende manieren betrekt en hoe belangrijk de ouders het vinden dat de school hen betrekt. Tot slot is aan de ouders gevraagd of de school het maximale doet om de ouders bij school te betrokken of dat ze meer kunnen doen. 4.1 Betrokken worden is belangrijker op basisschool De ouders in Zuid geven gemiddeld een 7,4 als rapportcijfer voor de basisschool van hun kind en een 7,7 als gemiddelde rapportcijfer voor de middelbare school. De ouders vinden het op de basisschool over het algemeen belangrijker dat ze betrokken worden dan op de middelbare school: zo geven de ouders op de middelbare school gemiddeld een 7 voor het belang hen te betrekken bij onderwijs, tegenover een 8 van de ouders op de basisschool (zie figuur 4.1). Figuur 4.1 Waardering hoe school de ouders betrekt en hoe belangrijk dat school aandacht geeft aan verschillende vormen ouderbetrokkenheid, naar soort onderwijs (rapportcijfer) basisschool middelbare school basisschool middelbare school basisschool middelbare school basisschool middelbare school basisschool middelbare school basisschool middelbare school waardering situatie nu hoe belangrijk De ouders geven een hoger rapportcijfer geven voor het belang van verschillende vormen van ouderbetrokkenheid dan voor hoe de school de ouders momenteel betrekt: dit kan 23

24 basisschool middelbare school Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek dus beter volgens hen. Vooral het krijgen van advies bij het kiezen van een middelbare school (op de basisschool) of bij het kiezen van vakken of een vervolgopleiding (middelbare school) vinden de ouders erg belangrijk, hiervoor geven zij respectievelijk de gemiddelde rapportcijfers 8,5 en Helft van ouders vindt dat school meer kan doen De helft van de ouders in Zuid (47%) vindt dat de school meer zou kunnen doen om de ouders te betrekken bij het leren van hun kind. Ouders buiten de ring vinden vaker dat de school het maximale doet (zie figuur 4.2). Figuur 4.2 Waardering inspanning school om ouders bij school en leren te betrekken, ouders Zuid, binnen de ring en buiten de ring (procenten) buiten ring binnen ring (excl. Zuid) Zuid buiten ring binnen ring (excl. Zuid) Zuid % school doet het maximale school doet voldoende, maar zou nog meer kunnen school zou meer kunnen doen weet niet, geen antwoord 24

25 Ouderbetrokkenheid Bijlage 1 Samenvatting hoofdonderzoek Ouders en docenten als team In de eerste jaarlijkse opiniemonitor over ouderbetrokkenheid hebben 1041 ouders van kinderen op het po en/of het vo en 242 docenten en directeuren die werken in het po of het vo via een enquête hun mening gegeven over ouderbetrokkenheid. Daarnaast zijn er groepsgesprekken gevoerd met 40 laag tot middelbaar opgeleide ouders buiten de ring A10. Ouderbetrokkenheid gaat in dit onderzoek over het educatief partnerschap tussen ouders en docenten. Dit partnerschap kan opgedeeld worden in 2 typen. Ten eerste is er didactisch partnerschap, waarbij ouders de leerontwikkeling van hun kind volgen, die thuis ondersteunen en hierover contact hebben met school. Daarnaast is er het pedagogisch partnerschap waarbij scholen en ouders hun visie op opvoeding delen en afstemmen en beiden hierin hun rol nemen. Ouders en docenten zouden een team moeten zijn In het onderzoek is het duidelijk dat alle verschillende groepen ouders (hoog opgeleid, laag opgeleid, in het vo of in het po) graag betrokken zijn bij de schoolloopbaan van hun kind en dat alle docenten (po, vo, binnen of buiten de ring) het belang inzien van de betrokkenheid van ouders. Alle betrokken willen dat docenten en ouders een team vormen. Een team dat ervoor zorgt dat het beste uit het kind wordt gehaald. Dit uit zich vooral in het didactisch partnerschap tussen school en ouders. Ouders willen erg graag hun kind thuis ondersteunen en docenten zien duidelijk de vruchten van deze ondersteuning als zij zien dat die plaatsvindt. In de praktijk blijkt dit niet altijd het geval. Zowel ouders als docenten besteden niet altijd energie aan de juiste dingen en hun inspanningen worden door de andere partij ook niet altijd als zodanig herkend. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de punten waarop de samenwerking niet optimaal is en er dus ruimte is voor verbetering. Lager opgeleide ouders willen meer begeleiding van docenten Er is een groep (hoog opgeleide) ouders die op de basisschool zonder al te veel moeite de didactische partnerrol op zich neemt door bijvoorbeeld thuis voor te lezen, aandacht te besteden aan het goed aanleren van taal en de dag op school thuis na te bespreken. Laag en middelbaar opgeleide ouders willen ook graag deze rol vervullen, maar zoeken erg naar een manier om hun kind thuis te ondersteunen. Zij willen graag praktische tips van school over hoe zij thuis hun kind kunnen begeleiden. Als zij geen tips of hulp van de school krijgen kan dit leiden tot frustratie en een slechtere relatie met de school. Zo wordt regelmatig het voorbeeld gegeven van de nieuwe rekenmethodes. Ouders willen hun kind thuis helpen op de oude manier, vervolgens raakt het kind in de war en spreekt de docent ouders erop aan dat het geen nut heeft als zij thuis hun kind leren staartdelen. Dit levert frustratie op bij alle partijen, terwijl de wil van ouders in eerste instantie zo goed was. Er zijn ook voorbeelden van scholen waar ouders instructie krijgen over de nieuwe methode, om deze vervolgens met hun kinderen samen te kunnen oefenen. Dit is een 25

26 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek voorbeeld van een kleine interventie van de school, die tot een verbetering van de relatie tussen ouders en school zorgt en waarschijnlijk leidt tot betere leerresultaten van het kind. Tip voor het vo: investeer in de brugklas in de relatie met de ouders Ook in het voortgezet onderwijs willen ouders graag de partnerrol blijven vervullen. Het wordt echter lastiger omdat de school verder weg staat, de docenten onbekender zijn en de stof moeilijker wordt. Het lijkt een aanbeveling om vooral het eerste jaar te investeren in persoonlijk contact met ouders en in een goede uitleg van het middelbare schoolsysteem. Ook het opzetten van oudernetwerken zou in deze fase een aanbeveling zijn. Als deze relatie goed is dan kan het contact in de latere jaren minder structureel van aard zijn, maar weten school en ouders elkaar te vinden als het nodig is. Als ouders zelf geen hulp (kunnen) geven wordt externe hulp ingeschakeld Op het moment dat ouders zelf geen hulp (kunnen) geven schakelen ze regelmatig externe hulp in. In het po wordt door 10% tot 20% van de ouders externe hulp (huiswerkbegeleiding en bijles) ingeschakeld, op het vo doet 25% tot 40% van de ouders dit. Het team dat moet samenwerken om de leerresultaten van het kind optimaal te krijgen bestaat dus in veel gevallen uit de docent, de ouders en een externe partij. De school zal ook aan deze externe partij moeten wennen want waarschijnlijk zal deze externe partij niet snel verdwijnen. Docenten zien meer communicatie dan ouders De samenwerking binnen het team van ouders en docenten kan beter. Ten eerste zouden ouders naast contact over leervorderingen ook meer contact willen over hoe hun kind zich voelt en gedraagt op school. Hiernaast denken docenten dat ze over veel onderwerpen duidelijk communiceren met ouders, terwijl ouders zelf aangeven dat dit niet gebeurt. Zo zeggen bijna alle docenten dat ze contact hebben met ouders over ondersteuning thuis, terwijl ongeveer een derde van de ouders zegt dat dit niet gebeurt. Een ander voorbeeld waarvan scholen denken dat ze hierover duidelijk communiceren terwijl het niet aankomt bij ouders zijn de tevredenheidsonderzoeken. Op het po zegt 80% van de docenten dat er zo n onderzoek op hun school wordt uitgevoerd terwijl slechts 40% van de ouders van zo n onderzoek heeft gehoord. Opvoeden: zowel thuis als op school Over het pedagogisch partnerschap bestaat relatief veel overeenstemming tussen ouders en docenten. Onderwerpen als pesten, verzuim en gezondheid vinden zowel ouders als docenten ook een onderwerp voor school. Op het po komt de mening van ouders en docenten meer overeen dan op het vo. Op de middelbare school vinden de docenten de onderwerpen vaker een taak van de school dan de ouders. Dit is het duidelijkst terug te zien bij het onderwerp seksualiteit: 46% van de ouders vindt dit een onderdeel voor de school ten opzichte van 81% van de docenten. Vooral lager opgeleide ouders vinden dit thema (en andere thema s) geen onderwerp voor de school. Bijna de helft: school kan meer doen om ouders te betrekken bij het onderwijs Ouders en docenten zien het belang van het didactische partnerschap maar ze zien ook dat dit in de huidige praktijk nog niet voldoende gebeurt: ongeveer 50% van de ouders en docenten vindt dat scholen meer zouden moeten doen om ouders te betrekken bij het onderwijs van hun kind. Ze zijn ook behoorlijk eensgezind in hun belangrijkste 26

27 Ouderbetrokkenheid aanbevelingen. Ten eerste moeten scholen ouders ondersteunen zodat zij thuis hun kind kunnen helpen. Daarnaast zou de communicatie tussen school en ouders verbeterd moeten worden. 27

28 28 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek

29 Ouderbetrokkenheid Bijlage 2 Opgroeien in Zuid! In oktober 2012 werd de week Opgroeien in Zuid! georganiseerd door stadsdeel Zuid. Ouders en kinderen kregen hier de mogelijkheid kennis te maken met uiteenlopende opvoed- en onderwijsactiviteiten in Zuid. Aan de panelleden is de vraag gesteld of ze de week bezocht hebben. Het grootste deel van de respondenten (91%) heeft de week niet bezocht, met name omdat ze niet wisten dat deze week georganiseerd werd (zie figuur 1). Andere redenen om de week niet te bezoeken waren: De informatie was nuttig waarschijnlijk maar wist ik al. Geen behoefte aan. Geen belangstelling voor. Ik had mijn cursus TRIPLE P al gehad. ik vond dat ik 'genoeg' geïnformeerd was voor dit moment. Geen zin meer in 'meer', dus. Ik wist (door mijn werk) wel dat de week er was, maar niet wat er in Zuid georganiseerd was! Kende het programma niet. Mijn zoon is Vakantie. Ziek kind. Figuur B1.1 Redenen niet naar week Opgroeien in Zuid! (procenten) 80 % wist niet dat deze week er was weet niet, geen antwoord de tijdstippen kwamen niet uit, geen tijd anders geen interessant programma oude informatie, geen nieuws Dertien respondenten hebben de week Opgroeien in Zuid! bezocht (9%). Vijf van hen vonden het programma dat werd aangeboden goed. Andere opmerkingen over het programma waren: 29

30 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Beetje geforceerd en eenmalig. Goed maar ik hoorde er te laat over. Nu was de week al begonnen toen ik ervan hoorde. Waar ik aan mee heb gedaan was wel leuk! Te veel in één week. Vraag is of het stadsdeel dit wel allemaal moet organiseren. Is er wel behoefte aan, en niet beter aanbod via bestaande partijen koppelen. Bijv. in bibliotheek, sport/muziek/basisschool en/of kdv of Ouder & kind centrum etc. 30

31 Ouderbetrokkenheid Bijlage 3 Open antwoorden Welke andere thema's met betrekking tot de ontwikkeling van uw kind vindt u belangrijk om met school te bespreken? Welke naschoolse activiteiten de school aanraadt - welke voorleesboeken de school aanraadt. Hoe kunnen wij als ouders en leerkracht samen optrekken in het ondersteunen van de ontwikkeling van onze dochter - hoe kunnen we haar kracht / talenten tot bloei laten komen - uitwisselen wat voor type kind/mens het is en hoe dat versterken. Aandacht gedrag in de klas. Aandacht voor aanbieding van extra leerstof indien het kind "voorloopt" op anderen. Aandacht voor ontwikkeling op het gebied van kunst, cultuur en muziek binnen het schoolcurriculum. Aansluiting vervolgonderwijs. Aanwezigheid van voldoende kennis en begrip bij leerkracht op school in het begeleiden van HB kind. Algemene ontwikkeling en sociale vaardigheden. Alle thema's van het leven. Alles wat ik belangrijk vind stond in het rijtje bij de vorige vraag. Dat zijn voor mij wel de hoofdthema's. Andere kinderen in de klas die de sfeer bepalen in de klas. Speciale omstandigheden thuis, kinderen met speciale medicijnen, oogklachten, gehoorklachten, concentratieproblemen. Begaafdheid, voldoende uitdaging in aanbod, kijken naar individu i.p.v. starheid in de leer Conflictsituaties kind/leerkracht. Openheid en snelle maatregelen bij infectieziekten zoals kinkhoest. Belangrijke veranderingen in het gezin of de omgeving van het kind. Beleid m.b.t. leerkrachten en invalkrachten. Beroepskeuze, weerbaarheid. Bevordering van creativiteit, ontwikkeling mobiliteit. Brede ontwikkeling, opvoeding stijl school en thuis. Cognitieve ontwikkeling, sociale vaardigheden, ontwikkeling zelfredzaamheid. Cohesie in de klas. Communicatie tussen school en ouders, als dat niet goed is loopt geen een gesprek lekker. Creatieve ontwikkeling. Creativiteit, muzikaliteit, sociale omgang met kinderen in de klas en plek in de groep, omgang met de juf, manieren... Creativiteit. Culturele aanbod als buitenschoolse activiteit. Culturele ontwikkeling. Daadwerkelijk optreden van docenten bij klachten. De ontwikkeling van zeer goed lerende kinderen. Het blijven stimuleren en motiveren van deze kinderen om extra/meer/andere leerstof op te nemen op school. Een ander programma dus. Drugs alcohol seks. Dyslexie. Eigenlijk elk thema waarop zich problemen voordoen, die kunnen ook van persoonlijke aard zijn. (Eerder waren ook afstemming zakgeld, uitgaansregels e.d. onderwerp op ouderavonden) Gelukkig hebben wij met ons kind geen al te grote problemen, en zeker nu niet meer nu ze 17 is. Emotionele ontwikkeling. Emotionele ontwikkeling (maar alleen bij dit kind, omdat er problemen zijn). Welbevinden. 31

32 Gemeente Amsterdam, Bureau Onderzoek en Statistiek Emotionele ontwikkeling. Eventuele privé omstandigheden. Eventuele bijzonderheden/veranderingen in de thuissituatie. Extra aanbod lesstof, verdieping en extra uitdagingen. Extra aanbod van leerstof/studiemateriaal voor kinderen die boven gemiddeld presteren. Dat ontbreekt. Extra uitdaging voor slimme kinderen, verkeersveiligheid. Extra vakken en speciale projecten voor kinderen die bovengemiddeld scoren. Gedrag ontwikkeling/voortgang. Gezondheid, voeding, thuissituatie. Groepscohesie, pestgedrag. Helpen bij vakken en je opleidingen. Het verloop van personeel. Hoe leert mijn kind, wat heeft zij vanuit thuis nodig, wat voor soort vervolgschool past bij haar. Dus niet alleen niveau, ook de soort school (klein, groot, leeromgeving, evt. sport of andere speciale component). Hoger begaafdheid, pesten en de gevolgen ervan, verkeersveiligheid. Huiswerkbegeleiding. Huiswerkbegeleiding. Ik vind het belangrijk dat er met respect met de kinderen wordt om gegaan. Ik wil dat ze weten en beseffen dat mijn kind thuis ook zorgen meemaakt (ik word sinds kort behandeld tegen borstkanker). Mijn ervaring is positief; goed bereikbare en betrokken mentor. Jong moederschap, religie. Leerdoelen extra mogelijkheden bijles leermethode. Leermethodieken. Hoe leert een kind (visueel, auditief, e.d.) Aanbieden van onderwijs op maat, meer aandacht voor andere niveaus van leerstof aanbieden (hoger dan gemiddeld, dus niet per se hoog begaafd, maar gewoon voor de slimmere kinderen). Lesprogramma s. Meer betrokkenheid bij de buitenschoolse activiteiten en hoe belangrijk dat is voor de ontwikkeling van de sociale bekwaamheid. Mogelijkheid om huiswerk te kunnen checken. Of deze school nog de beste optie is en de additionele maatregelen (hoe dat verloopt, effectiviteit, wat is nodig) de extra ondersteuning, hoe gaat dat? (kind heeft DS). Omstandigheden welke mogelijk prestaties en/of gedrag beïnvloeden. Onder sociale vaardigheden ook manieren. Onderwijsvernieuwing verbetering relatie school - BSO commerciële uitingen van derden tijdens schooltijd/door school gesanctioneerd financiering en achtergrond van godsdienstles. Schijnbaar arbitraire keuzes in onderwijsprogramma's. Bereikbaarheid bestuur opvolgingsprocedure bestuursleden schijnbare tegenstelling tussen gebrek aan geld op school en eigen vermogen school bestuur. Vervanging van leraren ontbreken van continuïteit bij leraren onvermogen van school om leraren voor volgend jaar aan te kondigen. Oprechtheid van leerkrachten en schoolleiding. Neiging tot foutieve labels plakken op leerlingen om maar te cashen. Positieve ontwikkelingen. School en stad. Sfeer in de school, toegankelijkheid van het team, mate waarin het team signalen van ouders oppakt. Ik merk dat de school vragen en zorgen graag individualiseert, zodat de zorg bij de ouders blijft en de school zich erbuiten kan houden. 32

33 Ouderbetrokkenheid Signaleren van achterstand, pesten en er niet te makkelijk mee vanaf maken. Sociale contacten, maatschappelijke problemen, spelgedrag, eten/drinken. Sociale gedrag, interactie met klasgenoten. Sociale ontwikkeling. Sociale ontwikkeling. Sociale vaardigheden. Sociale vaardigheden (vrienden etc.). SOCIALE VAARDIGHEDEN, VEILIGHEID OP SCHOOL. Speciaal onderwijs is niet alleen voor kinderen met leerproblemen - jullie vraag is problematisch gesteld. Ook denominatief onderwijs geldt wettelijk als speciaal onderwijs. Sportieve en muzikale ontwikkeling, samenwerking met anderen, hoe gaat school om met eventuele conflicten tussen kinderen onderling. Studiekeuze. Talenten, creativiteit, sport. Thuissituatie. Hoe het in de groep op school gaat. Veiligheid creativiteit sport/motorieke ontwikkeling. Veiligheid. Verdieping, interessegebieden, aanbieden van onderwijs op maat. Verdiepingslessen voor goede leerlingen. Voeding. Waarden en normen die gehanteerd worden op school. Wat wij als ouders kunnen doen in de begeleiding van ons kind. Welke profiel richting. Sociaal ontwikkeling. Zelfvertrouwen, humeur. Zich veilig voelen tussen de andere kinderen en ouderen. Genoeg uitdaging krijgen. Ziekte verzuim; zwaarte lesstof/proefwerken; ondersteuning bij bepaalde vakken. Kunt u uw antwoord toelichten? (Vindt u dat er voldoende contact is tussen u en de docenten/mentor?) 2 keer per jaar een 10- minutengesprek is onvoldoende. Plus als zich een probleem voordoet, bijvoorbeeld onderpresteren, is er onvoldoende tijd bij leerkracht om gedegen over de ontwikkeling van kind te praten. Zeker als er een verschil van inzicht met school bestaat, gaat er zeer veel kostbare tijd verkoren voor het kind, aangezien er soms weken voorbij gaan voor er een vervolggesprek kan worden gepland. 2 of 3 keer per jaar gesprekken van 8 minuten; ik heb behoefte aan meer. 2 x per jaar een 10 minuten gesprek is belachelijk weinig. Als je denkt dat er niks aan de hand is vraag je geen extra gesprek aan en kom je er pas na een half jaar achter dat er wel iets speelt. 2 x per jaar tienminutengesprekken. Zou van mij wel vaker mogen. 2x per jaar zijn er 10minuten gesprekken, 4x per jaar een vorderingsverslag. du liever 4x per jaar de mogelijkheid voor een gesprek. op die manier is het makkelijker om behalve cijfermatig, op de hoogte te blijven. 3 x per jaar enkel bij rapportbespreking wens in om 2 3 x per jaar het hebben over sociale ontwikkeling. Af en toe denk ik dat het te weinig is. Afgelopen jaar, ben ik tussen het 1ste en 2de rapport zo slecht op de hoogte gehouden wat betreft de resultaten van mijn zoon, dat ik tussentijds doordat mijn zoon niet in de gaten had, dat het niet goed ging(verkeerd zelfbeeld),niet in staat was om hem beter te begeleiden, omdat hij steeds zei dat het goed ging. Zelf had ik wel tussentijds contact met de mentor gehad, maar die had toen van niemand 33