CLP op de werkvloer. Prebes West-Vlaanderen 21/05/2012 CLP en integratie van veiligheid in een kwaliteitsysteem

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CLP op de werkvloer. Prebes West-Vlaanderen 21/05/2012 CLP en integratie van veiligheid in een kwaliteitsysteem"

Transcriptie

1 . Prebes West-Vlaanderen 21/05/2012 CLP en integratie van veiligheid in een kwaliteitsysteem Ir Tine Cattoor Adviseur Productbeleid VLARIP projectleider 1

2 Waarover gaat het vandaag?! 2

3 Kennismaking en verwachtingen Doelstelling van vandaag : Veilig omgaan met gevaarlijke stoffen en mengsels -> gevaaraanduiding van chemische producten wat is CLP en waarom is dat belangrijk? Wat verandert er door CLP? Bewustwording van de impact van Vragen tussendoor mag! 3

4 Omgaan met gevaarlijke stoffen en mengsels voorzorg Ja, mits. Nee, tenzij risicomanagement communicatie 4

5 Afkortingen ATE Acute Toxicity Estimate (acute toxiciteitsschatting) ATP Adaptation to Technical Progress C&L Classification & Labeling (indeling en etikettering) CLP Verordening nr. 1272/2008 (EU-GHS) CMR Carcinogeen, mutageen en reprotoxisch DPD Stoffenrichtlijn 67/548/EEG DSD Preparatenrichtlijn 1999/45/EC ECHA European Chemical Agency EU European Union GHS Globally Harmonised System (VN-GHS) REACH Verordening nr. 1907/2006 RL Richtlijn SCL specifieke concentratielimiet SDS Safety Data Sheet SIEF Substance Information Exchange Forum STOT Specific Target Organ Toxicity (specifiek doelorgaan toxiciteit) VIB Veiligheidsinformatieblad VLARIP Vlaanderens REACH implementie Peterschapsproject 5

6 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 6

7 Harmonisering is noodzakelijk UN-GHS Eerste versie 2003 LD 50 (oraal rat) = 257 mg/kg Jurisdictie / Systeem CLP 1272/2008 Regulation on Classification, Labelling and Packaging of chemicals Harmonisatie : - Criteria om gevaar te bepalen - Communicatie van deze gevaren Transport EU US Canada Australia India Japan Malaysia Thailand GHS New Zealand China Korea Gevarenindeling / Communicatie Liquid: Slightly toxic Solids: not classified Harmful St.Andrew s cross Toxic Toxic Harmful Non-toxic Toxic Harmful Harmful Hazardous Not dangerous Toxic Signal word: Danger Pictogram: Skull & crossbones 7

8 Wereldwijde harmonisering - GHS Verenigde Naties Wereldwijd geharmoniseerd systeem voor de indeling, etikettering en communicatie van chemische stoffen, het Globally Harmonized System Gestart in 1992 Top van Rio Eerste versie jaarlijkse herziening Derde revisie : okt 2009 VN-GHS is niet bindend UN Wereldtop Duurzame Ontwikkeling (Johannesburg, 2002) Encourage countries to implement the new globally harmonized system for the classification and labelling of chemicals as soon as possible with a view to having the system fully operational by

9 Doel GHS Betere bescherming volksgezondheid en milieu door een internationaal gevarencommunicatiesysteem Verminderen van testen en evaluatie van chemicaliën door wederzijdse erkenning Kader voor landen die nog geen systeem voor C&L hebben Garanderen vrij handelsverkeer van chemicaliën Harmonisatie van indeling op fysische gevaren, gezondheid en milieu Wereldwijd dezelfde criteria en testmethoden Gericht op levering, gebruik en transport 9

10 GHS in de wereld 2011 bron UN activiteiten voorbereiding Implementatie 10

11 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 11

12 CLP = GHS in Europa Verordening nr. 1272/2008 over de indeling, etikettering en verpakking van chemische stoffen en mengsels Regulation on Classification, Labelling and Packaging Vervanging van Stoffenrichtlijn 67/548/EG (DSD) Preparatenrichtlijn 1999/45/EG (DPD) Rechtstreeks van toepassing, geen omzetting naar nationale wetgeving Maar nog impact op vele andere richtlijnen CLP, de Europese GHS, van kracht sinds 20 januari 2009! 12

13 De principes van CLP Neemt de algemene principes van GHS over Introduceert GHS criteria voor data interpretatie, classificatie en etikettering Gebruikt het GHS Building Block Approach en een aantal bijkomende opties om het systeem aan te passen aan de EU noden Consistent met transport regels Scope zo dicht mogelijk bij het vorige EU systeem. 13

14 Toepassingsgebied Voor alle gevaarlijke stoffen en mengsels in Europa Behalve wanneer veilig gebruik geregeld via andere, reeds bestaande wetgeving: radioactieve stoffen en mengsels niet-geïsoleerde tussenproducten stoffen en mengsels onder douanetoezicht afvalstoffen geneesmiddelen en diergeneesmiddelen Bepaalde stoffen voor R&D doeleinden cosmetica medische hulpmiddelen (bv kunstgewrichten) levensmiddelen (inclusief additieven en aromastoffen) diervoeders (inclusief toevoegmiddelen in vee- en diervoeders) stoffen en mengsels vrijgesteld in het belang van defensie vervoer gevaarlijke stoffen 14

15 Vergelijking VN-GHS en EU verordeningen VN niveau EU niveau Indeling GHS CLP Etikettering GHS CLP Veiligheidsinformatieblad GHS REACH Verpakkingen Niet in GHS CLP Notificatie C&L Niet in GHS CLP Etiketteren Data verzamel en Aftoets en met criteria Indelen Verpakken Notificatie van C&L 15

16 Bijlage VI geharmoniseerde classificatie CLP voor DU -VOKA Limburg 16

17 Bijlage VII omzettingstabel CLP voor DU -VOKA Limburg 17

18 Wat zijn gevaarlijke stoffen en mengsels? Fysicochemische gevaren Gezondheidsgevaren Milieugevaren Direct effecten Oplosmiddel inademen : hoofdpijn en duizelig Asbestvezels inademen : merk je niets van Lange termijn effecten Jarenlang oplosmiddel inademen : schade aan het zenuwstelsel Asbestvezels inademen: asbestose 18

19 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 19

20 Overgangsperiode 20 Jan Dec Juni 2015 Stoffen Indelen, etiketteren en verpakken volgens DSD Indelen, etiketteren en verpakken volgens DSD of volgens CLP Indelen, etiketteren en verpakken verplicht volgens CLP In VIB verplicht CLP én DSD DSD etikettering enkel nog tot 1/12/2012 voor stoffen die reeds op de markt waren voor 1/12/2010 Alles volgens CLP DSD en DPD vervallen Mengsels Indelen, etiketteren en verpakken volgens DPD Indelen, etiketteren en verpakken ofwel volgens DPD ofwel volgens CLP Indien volgens CLP wel nog bijkomend DPD indeling op VIB! DPD etikettering enkel nog tot 1/6/2017 voor mengsels op de markt voor 1/6/

21 Overgangsperiode Voordeel Geeft industrie tijd de nodige aanpassingen te doen Geeft industrie tijd om de nodige opleidingen te geven van werknemers en klanten Geeft wetgevers tijd om afgeleide wetgevingen aan te passen Nadeel Gedurende 7 jaar dubbele etikettering mogelijk, kan verwarring veroorzaken Voldoende en correct informeren cruciaal 21

22 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 22

23 Wat verandert er? Criteria en gevarenklassen Van gevarenklassen Eindpunten EU (DSD/DPD) GHS/CLP Fys.gevaren 5 16 Gezondheid 9 10 Nieuwe indelingscriteria stoffen Ontvlambaarheid Humane toxiciteit Opgelet, niet alle gevarenklassen uit GHS overgenomen in CLP! Nieuwe rekenregels mengsels Strengere concentratielimieten voor mengsels Milieu 1 1 (aquatisch) Andere Specifieke provisies voor etikettering CLP in het algemeen strengere indeling dan DSD of DPD 23

24 Indeling op basis van concentratielimieten: Verschuiving concentratielimieten EU DPD CLP Huidige EU indeling Huidige concentratie limit Dichtst bijzijnde CLP indeling Corrosief C, R34 10% Huidcorrosief, cat. 1B en 1C Corrosief C, R35 5% Huidcorrosief, cat. 1A 3% Irriterend Xi, R38 20% Huidirritatie, cat. 2 10% Irriterend XI, R36 20% Oogirritatie, cat. 2A 10% Irriterend Xi, R 41 10% Ernstig oogletsel, cat. 1 3% CLP concentratie limiet 5% Reprotoxiciteit R60 of R61 Reprotoxiciteit R62 of R63 0,5% Reprotoxiciteit, cat. 1 0,3% 5% Reprotoxiciteit, cat. 2 3% Voorbeeld: mengsel met 8% stof C-R34 DPD CLP Niet gevaarlijk gevaarlijk 24

25 Indeling op basis van concentratielimieten: Natriumhypochloriet 12% Geen Specifieke concentratielimiet meer van 25% => oplossingen van javel reeds vanaf 2,5% ingedeeld als milieugevaarlijk onder CLP Huidig Onder CLP R31 Vormt giftige gassen bij contact met zuren R34 Veroorzaakt brandwonden Signaalwoord : Gevaar H314 Veroorzaakt ernstige brandwonden H400 Zeer giftig voor in het water levende organismen EUH 031 Vormt giftig gas in contact met zuren. 25

26 Wat verandert er? Van 7 symbolen naar 9 pictogrammen Letter onder symbool (T, T+, Xn, Xi, F, F+) verdwijnt Onderscheid in pictogram tussen lange termijn gezondheidsgevaar en acute giftigheid Opgelet : niet altijd een 1 op 1 omzetting Nieuw : signaalwoorden: gevaar en waarschuwing 26

27 Huidige pictogrammen RL 67/548/EEG 27

28 Nieuwe pictogrammen EXPLOSIEF ONTVLAMBAAR OXIDEREND GASSEN ONDER DRUK GHS01 GHS02 GHS03 GHS04! CORROSIEF GHS05 GIFTIG GHS06 IRRITEREND, SENSIBILISEREND, SCHADELIJK GHS07 LANGE TERMIJN GEZONDHEIDSGEVAARLIJK GHS08 GEVAARLIJK VOOR HET AQUATISCH MILIEU GHS09 /pictograms.html 28

29 Waar zie ik dat op de werkvloer? Magazijn Andere etiketten op binnenkomende producten Andere etiketten op buitengaande producten Op de opslagtanks Op de leidingen Op de werkinstructies Op de veiligheidsinformatiebladen 29

30 CLP terminologie CLP EN CLP NL CLP FR mixture mengsel mélange Hazard statements gevarenaanduiding mention de danger Precautionary statements veiligheidsaanbeveling conseil de prudence hazard class gevarenklasse classe de danger hazard Category gevarencategorie catégorie de danger hazard pictogram gevarenpictogram pictogramme de danger signal word signaalwoord mention d'avertissement danger gevaar danger warning waarschuwing attention 30

31 Impact van CLP op het etiket Het etiket leert ons iets over De aard van het gevaar Veilig gebruik en opslag Wat te doen bij een ongeval. Wordt bepaald door CLP Eerst etiket lezen, dan pas product gebruiken! Bereid je voor op de nieuwe etikettering! 31

32 32

33 H- en P-zinnen H-zin Hazard Statement Gevarenaanduiding Eerste cijfer verwijst naar het gevaar: H2xx fysische gevaren H3xx gezondheidsgevaren H4xx gevaren voor het milieu P-zin Precautionary Statement Veiligheidsaanbeveling Eerste cijfer verwijst naar type: P1xx algemeen P2xx preventief P3xx interventie P4xx opslag P5xx verwijdering CLP bijlage III CLP bijlage IV 33

34 EUH zinnen Nummering stemt overeen met oorspronkelijke R zin Opgelet : enkel voor Europa EUH zinnen n.a.v. fysische gevaren Bv. EUH 019 Kan ontplofbare peroxiden vormen. Bv EUH 014 Reageert heftig met water. EUH zinnen n.a.v gezondheidsgevaren Bv EUH 032 Vormt zeer giftig gas in contact met zuren. Bv EUH 071 Bijtend voor de luchtwegen. EUH zinnen voor bepaalde producten Bv EUH 202 Cyanoacrylaat. Gevaarlijk. Kleeft binnen enkele seconden aan huid en oogleden. Buiten het bereik van kinderen houden. Bv EUH 204 Bevat isocyanaten. Kan een allergische reactie veroorzaken. 34

35 Pictogrammen voor transport 35

36 Overzicht relatie CLP en transport etikettering CLP voor DU -VOKA Limburg 36

37 Etikettering Duidelijker informatie over de gevaren Doorgaans meer pictogrammen per stof dan in vorige EU classificatie Meer stoffen zullen ingedeeld worden als gevaarlijk Betekent NIET dat intrinsieke eigenschappen en gevaren van stof veranderd zijn Enkel ANDERE manier van indeling Leidt tot BETERE COMMUNICATIE van gevaren 37

38 De fysische gevaren 38

39 Fysische gevaren: 5 16 klassen Gevarenklassen instabiele explosieven Sub. cat.1.1 Ontplofbare stoffen Ontvlambare gassen Cat. 1 Cat. 2 Ontvlambare aerosolen Cat. 1 Cat. 2 Oxiderende gassen Cat. 1 Gassen onder druk Categorieën samengeperst gas vloeibaar gemaakt gas Sub. cat.1.2 Sterk gekoeld vloeibaar gas Sub. cat.1.3 Opgelost gas Sub. cat.1.4 Sub. cat.1.5 Sub. cat.1.6 Sub. cat.1.7 Ontvlambare vloeistoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Cat. 4 Ontvlambare vaste stoffen Cat. 1 Cat. 2 Zelfontledende stoffen/mengsels Type A Type B Type C & D Type E & F Type G Pyrofore vloeistoffen Cat. 1 Pyrofore vaste stoffen Cat. 1 Stoffen/mengsels vatbaar voor zelfverhitting Cat. 1 Cat. 2 Stoffen/mengsels die in contact met water ontvlambare gassen ontwikkelen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Oxiderende vloeistoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Oxiderende vaste stoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Organische peroxiden Type A Type B Type C & D Type E & F Type G Bijtend voor metalen Cat. 1 Categorie aangenomen door EU Categorie niet aangenomen door EU CLP (wel op wereldwijd de werkvloer vastgelegd) 39

40 Explosief Instabiele ontplofbare stoffen Ontplofbare stoffen van de subklassen 1.1,1.2,1.3 en 1.4 Zelfontledende stoffen en mengsels, type A en B Organische peroxiden, type A en B 40

41 Ontvlambaar Ontvlambare gassen, cat 1 Ontvlambare aerosolen, cat 1 en 2 Ontvlambare vloeistoffen, cat 1,2 en 3 Ontvlambare vaste stoffen cat 1 en 2 Zelfontledende stoffen en mengsel type B, C, D en F Pyrofore vloeistoffen cat 1 Pyrofore vaste stoffen cat 1 Voor zelfverhitting vatbare stoffen en mengsel cat 1 en 2 Stoffen en mengels die in contact met water ontvlambare gassen ontwikkelen, cat 1, 2 en 3 Organische peroxiden type B,C, D, E en F F+ F 41

42 CLP Strengere indeling: ontvlambare vloeistoffen GHS gevaar waarschuwing waarschuwing Cat. 1 V p < 23 C & T k < 35 C Cat. 2 V p < 23 C & T k > 35 C Cat C < V p < 35 C Cat C < V p < 93 C F +,,R12 T k < 35 C R10 93 C vlampunt F,,R11 DSD/DPD CLP 1272/

43 Oxiderend Oxiderende gassen, cat 1 Oxiderende vloeistoffen, cat 1, 2 en 3 Oxiderende vaste stoffen, cat 1,2 en 3 43

44 Gassen onder druk Nieuw! Samengeperste gassen Vloeibare gassen Sterk gekoelde vloeibare gassen Opgeloste gassen Geen symbool 44

45 Fysische gevaren Voorbeeld waterstof als samengeperst gas (EU) (Richtlijn 67/548/EEG) CLP Zeer licht ontvlambaar R12 Zeer licht ontvlambaar S-zinnen Gevaar H220 Zeer licht ontvlambaar gas H280 Bevat gas onder druk; kan ontploffen bij verwarmen P-zinnen 45

46 Fysische gevaren Voorbeeld waterstof vloeibaar, diep gekoeld (EU) (Richtlijn 67/548/EEG) CLP Zeer licht ontvlambaar R12 Zeer licht ontvlambaar S-zinnen Gevaar H220 Zeer licht ontvlambaar gas H281 Bevat sterk gekoeld gas; kan cryogene brandwonden of letsel veroorzaken P-zinnen 46

47 Corrosief Nieuw! Corrosief voor metalen, cat 1 Geen symbool 47

48 De gevaren voor de gezondheid 48

49 Gevaren voor de gezondheid Gevarenklassen Acute toxiciteit (oraal, dermaal, ademhaling) Huidirritatie/corrosief Categorieën CAT1 CAT2 CAT3 CAT4 CAT5 CAT1 (bijtend) CAT2 (irriterend) CAT3 Irriterend voor ogen CAT1 CAT2A CAT2B Sensibiliserend (huid) Sensibiliserend (ademhaling) CAT1 (huid) CAT1 (adem) Mutageen in geslachtscellen CAT1A CAT1B CAT2 Kankerverwekkend CAT1A CAT1B CAT2 Reprotoxisch CAT1A CAT1B CAT2 lactatie STOT (eenmalig) CAT1 CAT2 CAT3 STOT (herhaald) CAT1 CAT2 Aspiratiegevaar CAT1 CAT2 Categorie aangenomen door EU Categorie niet CLP aangenomen CLP op de op de werkvloer 49 door EU (wel wereldwijd vastgelegd)

50 Giftig Acute toxiciteit (oraal, dermaal,bij ademhaling), cat 1, 2 en 3 50

51 Conversietabel bijlage VII Acute orale toxiciteit DSD CLP T+; R28 Acute tox 2 H300 T; R25 Acute tox 3 H301 Xn; R22 Acute tox 4 H302 R28 R25 R ! mg/kg lichaams gewicht Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3 Categorie 4 51

52 Voorbeeld orale acute toxiciteit Indeling Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3 Categorie 4 GHS-pictogrammen! Signaalwoord Gevaar Gevaar Gevaar Waarschuwing Gevarenaanduiding: oraal H300: Dodelijk bij inslikken H300: Dodelijk bij inslikken H301: Giftig bij inslikken H302: Schadelijk bij inslikken Gevarenaanduiding: dermaal H310: Dodelijk bij contact met de huid H310: Dodelijk bij contact met de huid H311: Giftig bij contact met de huid H312: Schadelijk bij contact met de huid Gevarenaanduiding: inhalatie H330: Dodelijk bij inademing H330: Dodelijk bij inademing H331: Giftig bij inademing H332: Schadelijk bij inademing 52

53 Corrosief Huidcorrosie, cat 1A, 1B en 1C Ernstig oogletstel, cat 1 53

54 Irriterend, sensibiliserend, schadelijk Acute toxiciteit cat. 4 Oraal, dermaal, inhalatie Huidirritatie cat. 2 Oogirritatie cat. 2 Huidsensibilisatie cat. 1 STOT cat. 3 Irritatie van de luchtwegen Narcotische werking Nieuw! Geen symbool 54

55 Lange termijn gezondheidsgevaar Nieuw! Sensibilisatie van de luchtwegen cat. 1 Mutageen in geslachtscellen cat. 1A, 1B en 2 Kankerverwekkend cat. 1A, 1B, 2 Voortplantingstoxiciteit cat. 1A, 1B, 2 STOT (eenmalige blootstelling) cat. 1, 2 STOT (herhaalde blootstelling) cat. 1, 2 Aspiratiegevaar cat. 1 Geen symbool 55

56 De milieugevaren 56

57 Gevaren voor het milieu Gevarenklassen Gevaar voor het aquatisch milieu, acuut Gevaar voor het aquatisch milieu, chronisch Gevaarlijk voor ozonlaag Categorieën CAT1 CAT2 CAT3 Chronic1 Chronic2 Chronic3 Chronic4 Gevaarlijk waarschuwing Categorie aangenomen door EU Categorie extra aangenomen door EU - in 3 e revisie GHS in CLP met 2 e ATP Categorie niet aangenomen door EU 57

58 Gevaarlijk voor het aquatisch milieu Gevaar voor het aquatisch milieu Acuut gevaar Cat 1 Chronisch gevaar cat 1 en 2 58

59 Gevaren milieu Effect Categorie Signaal woord ACUUT 1 Waarschuwing Pictogram Gevaren aanduiding H400: Zeer giftig voor in water levende organismen 1 Waarschuwing H410: Zeer giftig voor in water levende organismen, met langdurige gevolgen CHRONISCH H411: Giftig voor in water levende organismen, met langdurige gevolgen H412: Schadelijk voor in water levende organismen, met langdurige gevolgen H413: Kan langdurige gevolgen voor in water levende organismen hebben 59

60 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 60

61 Nieuwe etiketten Nieuwe pictogrammen Diamant, rode rand Communicatie van de gevaren: min. 1 cm² min. 1/15 vd etiketoppervlakte Min 1 cm signaalwoord H-zinnen ipv R-zinnen P-zinnen ipv S-zinnen CLP 1272/ Tine Cattoor 61

62 Taal van het etiket Het etiket wordt gesteld in de officiële taal of talen van de lidstaat (lidstaten) waar de stof of het mengsel in de handel wordt gebracht, tenzij door de betrokken lidstaat (lidstaten) anders wordt bepaald. BE: taal/talen van het taalgebied en in de 3 landstalen indien het in de handel wordt gebracht op het hele grondgebied (KB 11/01/1993 en KB 24/05/1982) Leveranciers mogen op het etiket meer talen gebruiken dan door de lidstaten wordt vereist, mits in alle gebruikte talen dezelfde gegevens worden vermeld. 62

63 Het veiligheidsinformatieblad Aanvullende informatie t.o.v. het etiket Niet alle gevaren weergegeven door pictogram op het etiket In het VIB bijkomende info over EHBO maatregelen Brandbestrijding Lekken Voorzorgsmaatregelen bij stockage en gebruik Stabiliteit en reactiviteit van de stof H en P zinnen. R en S zinnen blijven verplicht op VIB tot 1 juni 2015 Consulteer het VIB vooraleer te werken met gevaarlijke stoffen 63

64 Rubriek 2: Indeling en etikketering 2.1 indeling STOF CLP indeling (= CLP registratie/notificatie) én DSD indeling tot 1/6/ etiketteringselementen volgens CLP Pictogrammen Signaalwoorden H-zinnen en P-zinnen 2.1 indeling MENGSEL DPD indeling OF CLP indeling én DPD indeling tot 1/6/ etiketteringselementen volgens DPD: OF symbolen, gevarenaanduidingen, R-zinnen en S-zinnen volgens CLP: Pictogrammen, signaalwoorden, 64 H-zinnen en P-zinnen

65 Voorbeelden rubriek 2 65

66 Voorbeeld rubriek CLP DSD

67 Het VIB 67

68 C&L inventaris ECHA Meer dan stoffen Meer dan 3 miljoen aanmeldingen Beschikbaar sinds midden Februari Public C&L Inventory C&L Inventory Q&A C&L Inventory Factsheet actsheet_public_classification_labeling_en.pdf 68

69 C&L inventaris 69

70 C&L inventory CLH Aandacht: Geen onderscheid fysische vorm Onzuiverheden niet opgelijst Niet gevaarlijke geregistreerde stoffen nog niet in de lijst Geen controle door ECHA Ga verder met de info van uw leverancier! Geregistreerde stof: C&L van joint submission 70

71 ECHA geregistreerde stoffen Meer data beschikbaar dan in inventaris! Niet alle stoffen al geregistreerd Database op website C&L afgesproken in SIEF Verschillen mogelijk ifv onzuiverheden, samenstelling Fysische vorm 71

72 Belgische helpdesk CLP Federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Eurostation II Victor Hortaplein, 40 bus Brussel Contact Center : +32 (0) info@health.fgov.be 72

73 Inhoud Historiek Globally Harmonised System (GHS) CLP = GHS in Europa Wanneer omschakelen naar CLP? De veranderingen : nieuwe terminologie, H en P zinnen, nieuwe gevaren pictogrammen, verpakkingen Gevareninfo over chemische producten De gevolgen van CLP 73

74 Strengere indeling door CLP Nieuwe criteria: Testmethoden Limietwaarden Indelingsmethoden Aantal stoffen vroeger niet ingedeeld, nu wel ingedeeld als gevaarlijk Acute toxiciteit: aantal stoffen T in plaats van Xn Aantal gevaarlijke mengsels zal verhogen Nieuwe rekenregels Lagere specifieke concentratielimieten 74

75 Chemische producten inventaris Oplijsting chemische producten Stoffen Mengsels en hun ingrediënten Eigenschappen DSD/DPD CLP Aanwezig in het bedrijf Aankoop: EU/niet-EU Op de markt brengen Opslag Aanvulling bestaande inventaris Bv REACH, milieuvergunning 75

76 Gevolgen voor de gebruikers Nieuwe pictogrammen en etiketten op bv opslagtanks, instructiekaarten Verwarring bij opslag tijdens overgang met 2 symbolen bij elkaar Meer stockagecapaciteit gevaarlijke mengsels? Verwarring informatie leveranciers op VIB IT systemen, etiketten printers aan te passen Arbeidsveiligheid PBM Vergunningen 76

77 Gevolgen op andere wetgeving etikettering verpakkingen afval bescherming consument / beperkingen voor het op de markt te brengen milieuwetgeving INDELING ecolabels EU: meer dan 20 wetgevingen beïnvloed door CLP zware ongevallen (Seveso) beschermimng werknemers 77

78 impact CLP op Seveso cia+vlaanderen/issues/page.aspx/2105 Tool om de impact te schatten 78

79 Impact op werknemers Sensibilisatie van werknemers EHS team - Regulatory en Product experts Evaluatie PBMs M&S voor verkoopsproducten, Purchase voor aankoop van gevaarlijke stoffen Interventieploeg, nijverheidshelpers Magazijniers en operatoren IT voor aanpassing bedrijfssoftware TRAINING! Bewustwording nieuwe pictogrammen, opslag en omgang met dubbel systeem Gevolgen voor hun werk Opleiding voorzien in de opleidingsplannen! 79

80 Vorming van werknemers Training werknemers Externe opleidingen DVD materiaal : NL/ProductDetails/Global-training.aspx Napo filmpjes : Brochure Belgische helpdesk E-learning Borealis : Posters : bv BIG, Merck 80

81 Conclusie: actieplan opstellen Bescherming van werknemers/milieu Risico analyse werkpost Instructies Risicobeheersmaatregelen Training werknemers Heretiketteren opslagtanks, leidingen, Basis: chemische stoffen inventaris 81

82 Zijn er nog vragen? Disclaimer Alle gegevens op dit document worden door essenscia vlaanderen met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Voor deze informatie worden enkel betrouwbare bronnen aangewend. Ondermeer door de snelle evolutie van de behandelde materie blijft de mogelijkheid bestaan dat de gegevens toch niet volledig accuraat zijn, daarom wijst essenscia vlaanderen elke aansprakelijkheid voor fouten of onvolkomenheden af. 82

De indeling van gevaarlijke stoffen volgens CLP bekeken vanuit SEVESO

De indeling van gevaarlijke stoffen volgens CLP bekeken vanuit SEVESO De indeling van gevaarlijke stoffen volgens CLP bekeken vanuit SEVESO Steven Van de Broeck svb@essenscia.be De nieuwe SEVESO III-richtlijn 25/09/2012 Voka Inhoud Inleiding CLP-gevarenklassen in relatie

Nadere informatie

Het Rebo GHS handboek. Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008.

Het Rebo GHS handboek. Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008. Het Rebo GHS handboek Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008 EU-GHS/CLP in het kort Het Globally Harmonised System van de Verenigde Naties (VN-GHS) is in 2002 door

Nadere informatie

EU-GHS Verordening in vogelvlucht

EU-GHS Verordening in vogelvlucht EU-GHS Verordening in vogelvlucht Kennisdag EU-GHS voor MKB Annet Sluer EU-GHS Helpdesk 6 december 2012 Inhoud EU-GHS en VN-GHS Verplichtingen Wat moet u doen? Relatie met REACH Inventaris van indeling

Nadere informatie

CLP-gevarenklassen in relatie met SEVESO

CLP-gevarenklassen in relatie met SEVESO CLP-gevarenklassen in relatie met 1 CLP-gevarenklassen : fysische gevaren Gevarenklassen Ontplofbare stoffen Categorieën instabiele explosieven cat.1.1 Ontvlambare gassen Cat. 1 Cat. 2 Ontvlambare aerosolen

Nadere informatie

De nieuwe etikettering CLP

De nieuwe etikettering CLP De nieuwe etikettering CLP PREBES Open forum 11 dec 2009 Christel Swinnen Preventieadviseur Arbeidshygiëne Ford Genk GHS - CLP GHS: Globally Harmonized System wereldwijd systeem voor indeling en etikettering

Nadere informatie

DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen

DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN ; H-zinnen Materiële gevaren Klasse 2.1 Ontplofbare stoffen, instabiele ontplofbare stoffen H200 Instabiele ontplofbare stof. Subklasse 1.1 H201 Ontplofbare stof; gevaar voor

Nadere informatie

Impact CLP op SEVESO en VLAREM

Impact CLP op SEVESO en VLAREM Steven Van de Broeck svb@essenscia.be VLARIP2 slotevent 24/01/2013 Ter Elst Edegem Inhoud Impact CLP op SEVESO Impact CLP op VLAREM I + II Conclusies 2 CLP? Regulation (EC) No 1272/2008 on the Classification,

Nadere informatie

Toepassing CLP-GHS in het onderwijs. Programma

Toepassing CLP-GHS in het onderwijs. Programma Toepassing in het onderwijs Welzijnsdag voor het onderwijs 12 november 2012 Programma CLP (wettelijke achtergrond en toepassing) Databank gevaarlijke stoffen Voorstelling Pauze Databank gevaarlijke stoffen

Nadere informatie

CLP verordening 1272/2008: de gevolgen. Andy D hollander Local Product Expert Benelux

CLP verordening 1272/2008: de gevolgen. Andy D hollander Local Product Expert Benelux CLP verordening 1272/2008: de gevolgen Andy D hollander Local Product Expert Benelux Chemische stoffen wereldwijd: huidige situatie Chemische stoffen wereldwijd: Ideale situatie GHS - CLP GHS UN Verenigde

Nadere informatie

EU-GHS. Classification, Labeling and Packaging Regulation (CLP) Verordening 1272/2008 HS

EU-GHS. Classification, Labeling and Packaging Regulation (CLP) Verordening 1272/2008 HS EU-GHS Classification, Labeling and Packaging Regulation (CLP) Verordening 1272/2008 HS Programma Workshop EU-GHS/CLP EU-GHS in een vogelvlucht Wetgeving Relatie met andere EU-wetgeving EU-GHS in de praktijk

Nadere informatie

Betekenis H-zinnen. Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren

Betekenis H-zinnen. Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Betekenis H-zinnen Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren 00 Ontplofbare stoffen, instabiel Instabiele ontplofbare stof H0 Ontplofbare stoffen, subklasse. H0 Ontplofbare stoffen, subklasse. H03 Ontplofbare

Nadere informatie

GHS-CLP. Veiligheid & Milieu

GHS-CLP. Veiligheid & Milieu GHS-CLP Veiligheid & Milieu GHS-CLP Beste klant, Würth levert ruim 1.000 chemieproducten in een grote variëteit en vindt het daarom belangrijk om u te informeren over veranderende wetgeving omtrent deze

Nadere informatie

Algemene informatie over CLP

Algemene informatie over CLP Algemene informatie over CLP Webinar voor hoofdregistranten 9 april 2010 Gabriele Schöning Unit indeling Europees Agentschap voor chemische stoffen Structuur EU-wetgeving chemische stoffen en GHS of: waarom

Nadere informatie

Overzichtstabel gevaarlijke producten volgens de CLP-verordening Versie 21/04/2015

Overzichtstabel gevaarlijke producten volgens de CLP-verordening Versie 21/04/2015 Vlaamse overheid Afdeling Milieuvergunningen Koning Albert II-laan 20 bus 8 1000 Brussel T 02 553 79 97 F 02 553 79 95 milieuvergunningen@lne.vlaanderen.be Overzichtstabel gevaarlijke producten volgens

Nadere informatie

Chemische producten In 2010 verandert de etikettering! Synthesedossier

Chemische producten In 2010 verandert de etikettering! Synthesedossier Chemische producten In 2010 verandert de etikettering! Synthesedossier Philippe Vigneron Studiedienst Algemene Centrale Inleiding Chemische producten zijn alomtegenwoordig en we komen er allemaal mee in

Nadere informatie

2010 Een cruciaal jaar voor registratie en indeling van chemische stoffen

2010 Een cruciaal jaar voor registratie en indeling van chemische stoffen 2010 Een cruciaal jaar voor registratie en indeling van chemische stoffen 24/03/2010 Tine Cattoor Advisor product policy VLARIP projectleader Geen gebruik zonder bronvermelding 1 Inhoud gevarenindeling

Nadere informatie

Een kwestie van REACH & CLP. Rene de Graaff. Reach Chemical Control, Lyondell Basell Industries

Een kwestie van REACH & CLP. Rene de Graaff. Reach Chemical Control, Lyondell Basell Industries Een kwestie van REACH & CLP Rene de Graaff Reach Chemical Control, Lyondell Basell Industries Reach wetgeving Registratie, Evaluatie, Authorisatie and restrictie van Chemicalien (REACh) is een Europese

Nadere informatie

EUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T

EUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T EUROPESE U IE HET EUROPEES PARLEME T DE RAAD Straatsburg, 16 december 2008 (OR. en) 2007/0121 (COD) LEX 958 PE-CO S 3671/08 ADD 6 REV 2 COMPET 306 E V 538 CHIMIE 49 MI 293 E T 213 CODEC 1079 VERORDE I

Nadere informatie

Indelen en kenmerken van stoffen en. mengsels in CLP (EU-GHS) mengsels; CLP. Inleiding. Wat betekent dit voor mij? De Veranderingen.

Indelen en kenmerken van stoffen en. mengsels in CLP (EU-GHS) mengsels; CLP. Inleiding. Wat betekent dit voor mij? De Veranderingen. 28 januari 2010 Dr. Hans Razenberg Indelen en kenmerken van stoffen en mengsels in CLP (EU-GHS) Indelen en kenmerken van stoffen en mengsels; CLP Inleiding De Veranderingen Indelen mengsels Wat betekent

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Vergunningverleners Een vergunningaanvraag mag niet in strijd zijn met EU-GHS. Het is daarom van belang dat u de bepalingen van EU-GHS kent en begrijpt. EU-GHS

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Industriële gebruikers EU-GHS bevat voor u geen directe verplichtingen. Het is wel belangrijk dat u vaststelt wat de consequenties van de nieuwe wetgeving voor

Nadere informatie

Rijksoverheid EU-GHS. Eén systeem voor indelen, etiketteren en verpakken van chemische stoffen en mengsels

Rijksoverheid EU-GHS. Eén systeem voor indelen, etiketteren en verpakken van chemische stoffen en mengsels Rijksoverheid EU-GHS Eén systeem voor indelen, etiketteren en verpakken van chemische stoffen en mengsels EU-GHS EU-GHS is de nieuwe verordening over de indeling, etikettering en verpakking van stoffen

Nadere informatie

Hoe Harmonized is GHS?

Hoe Harmonized is GHS? Hoe Harmonized is GHS? Relatie tussen GHS, CLP en Transport Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Dirk van Well Utrecht, 25 november 2011 30-11-2011 1 Inhoud presentatie Aanleiding voor GHS

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Distributeurs U moet een stof of mengsel dat als gevaarlijk is ingedeeld etiketteren en verpakken volgens de eisen van EU-GHS. Daarbij kunt u de indeling gebruiken

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Professionele gebruikers EU-GHS bevat voor u geen directe verplichtingen. Het is wel belangrijk dat u vaststelt wat de consequenties van de nieuwe wetgeving voor

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Informatie voor distributeurs U moet een stof of mengsel dat als gevaarlijk is ingedeeld etiketteren en verpakken volgens de eisen van EU-GHS. Daarbij kunt u de

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Informatie voor fabrikanten U moet alle stoffen die u in de handel brengt, indelen volgens de eisen van EU-GHS. Stoffen die niet in de handel verkrijgbaar zijn

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Producenten van voorwerpen Als u explosieve stoffen of mengsels in voorwerpen verwerkt, moet u deze indelen, etiketteren en verpakken volgens de voorschriften

Nadere informatie

Van indeling naar etiket. Mengseldag. 10 april 2015. Workshop Etiketteren

Van indeling naar etiket. Mengseldag. 10 april 2015. Workshop Etiketteren Mengseldag Workshop Etiketteren RWS Leefomgeving CLP Helpdesk Mohamed El-Allouchi Van indeling naar etiket Presentatie 1. Voorschriften 2. Samenstellen van het etiket 3. Uitzonderingen 4. Verpakkingseisen

Nadere informatie

CLP-GHS. Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals

CLP-GHS. Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals CLP-GHS Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals P I C T O G R A M M E N GHS01 GHS02 Instabiele ontplofbare stoffen Ontplofbaar - subklasse 1.1, 1.2, 1.3 en 1.4 Zelfontledende

Nadere informatie

Zo werkt het EU-GHS - etiketteringssysteem. : deze geven duidelijk aan dat er bepaalde gevaren aan de verwerking van het product zijn verbonden.

Zo werkt het EU-GHS - etiketteringssysteem. : deze geven duidelijk aan dat er bepaalde gevaren aan de verwerking van het product zijn verbonden. Etikettering A1 Binnen de EU zijn voorschriften van kracht voor het etiketteren van gevaarlijke stoffen. Ook de Nederlandse verfindustrie is hieraan gebonden. De wijze waarop deze informatie gegeven dient

Nadere informatie

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u? Rijksoverheid Wat betekent EU-GHS voor u? Informatie voor professionele gebruikers EU-GHS bevat voor u geen directe verplichtingen. Het is wel belangrijk dat u vaststelt wat de consequenties van de nieuwe

Nadere informatie

Aftellen tot Brzo 2015

Aftellen tot Brzo 2015 Aftellen tot Brzo 2015 Wat te doen? Yvette van Duijn (DCMR) Mirjam van der Plas (Royal HaskoningDHV) Inhoud Nu: Brzo 1999 Wms-classificatie / Stoffen- en Preparatenrichtlijn Per 1 juni 2015: Brzo 2015

Nadere informatie

LIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING

LIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING LIJST VAN GEVARENAANDUIDINGEN, AANVULLENDE GEVARENAANDUIDINGEN EN AANVULLENDE ETIKETTERINGSELEMENTEN VOLGENS BIJLAGE III VAN DE CLP-VERORDENING DEEL 1: GEVARENAANDUIDINGEN Gevarenaanduidingen voor materiële

Nadere informatie

EU-GHS: Workshop 1: Consequenties voor eigen bedrijfsvoering. Presentator: Maurits van Kolck

EU-GHS: Workshop 1: Consequenties voor eigen bedrijfsvoering. Presentator: Maurits van Kolck EU-GHS: Workshop 1: Consequenties voor eigen bedrijfsvoering Presentator: Maurits van Kolck Inhoud De keten in beeld, REACH en CLP CLP en het VIB CLP en etikettering CLP en herindeling Oefening 1: een

Nadere informatie

Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren.

Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren. Overzicht H-zinnen (Hazard) H-zin Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren. H200 Instabiele ontplofbare stof. H201 Ontplofbare stof: gevaar voor massa-explosie. H202 Ontplofbare stof, ernstig gevaar

Nadere informatie

Code Voorzorgsmaatregelen Gevarenklasse Gevarencategorie

Code Voorzorgsmaatregelen Gevarenklasse Gevarencategorie Lijst van voorzorgsmaatregelen (P-zinnen) Algemeen Code Voorzorgsmaatregelen Gevarenklasse Gevarencategorie P101 P102 P103 Bij het inwinnen van medisch advies, de verpakking of het etiket ter beschikking

Nadere informatie

Indelen van stoffen en mengsels volgens CLP

Indelen van stoffen en mengsels volgens CLP Indelen van stoffen en mengsels volgens CLP Marjorie Kartowidjojo We create unique scent & taste experiences people love Inhoud Introductie Indeling van stoffen Classificatie van mengsels Samenvatting

Nadere informatie

EU-GHS: nieuwe regels over etikettering en indelen van gevaarlijke stoffen

EU-GHS: nieuwe regels over etikettering en indelen van gevaarlijke stoffen Verordening (EG) Nr. 1272/2008 over de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels 1 geldt vanaf 20 januari 2009. De verordening in Nederland aangeduid als EU-GHS introduceert nieuwe regels

Nadere informatie

H228 Ontvlambare vaste stoffen, gevarencategorie 1 en 2

H228 Ontvlambare vaste stoffen, gevarencategorie 1 en 2 Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Code Van toepassing op H00 Ontplofbare stoffen, instabiel H01 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H0 Ontplofbare stoffen, subklasse 1. H03 Ontplofbare stoffen,

Nadere informatie

Gevarenaanduidingen (H)

Gevarenaanduidingen (H) Gevarenaanduidingen (H) H200 H201 H202 H203 H204 H205 H220 H221 H222 H223 H224 H225 H226 H228 H240 H241 H242 H250 H251 H252 Instabiele ontplofbare stof. Ontplofbare stof; gevaar voor massa-explosie. Ontplofbare

Nadere informatie

Wijzigingen voor chemische producten

Wijzigingen voor chemische producten Wijzigingen voor chemische producten Prebes Oost-Vlaanderen 8/05/2015 Tine Cattoor Sr adviseur productbeleid tcattoor@essenscia.be Inhoud CLP Overgangstermijnen Nieuwe criteria leiden tot meer gevaarlijke

Nadere informatie

GHS komt eraan! Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals

GHS komt eraan! Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals Let op: GHS komt eraan! REACH is nog niet goed en wel gestart of er staat ons alwéér een grote verandering te wachten. Nieuwe wetgeving

Nadere informatie

GHS - CLP. Tom Bieseman Product Expert

GHS - CLP. Tom Bieseman Product Expert GHS - CLP Tom Bieseman Product Expert Agenda Reach GHS CLP Historiek Inhoud - aandachtspunten Transportverpakking Leidingmarkering Etiketvoorbeelden Nuttige info GHS - CLP REACH - EU- verordening 1907/2006

Nadere informatie

GHS-CLP Harry de Maaker afdeling VGM

GHS-CLP Harry de Maaker afdeling VGM Veilig omgaan met gevaarlijke stoffen in het LUMC GHS-CLP Harry de Maaker afdeling VGM Inhoud presentatie Hoe gevaarlijk is Cafeïne Wat is GHS, waarom GHS Verschillen tussen GHS, CLP, stoffen/preparaten

Nadere informatie

3.1 Indeling en etikettering volgens de CLP-verordening

3.1 Indeling en etikettering volgens de CLP-verordening 3. ETIKETTERING Algemeen Vanaf 1 juni 2015 kunnen stoffen én mengsels enkel nog worden ingedeeld en geëtiketteerd conform de CLP-criteria, de voorschriften van de REACH-regelgeving. 3.1 Indeling en etikettering

Nadere informatie

Veilig werken met gevaarlijke stoffen: H-, P- en EUH-zinnen op veiligheidsinformatiebladen en etiketten

Veilig werken met gevaarlijke stoffen: H-, P- en EUH-zinnen op veiligheidsinformatiebladen en etiketten Veilig werken met gevaarlijke stoffen: H-, P- en EUH-zinnen op veiligheidsinformatiebladen en etiketten Sinds 1 juli 2015 is de nieuwe EU-GHS/CLP (Globally Harmonized System / Classification, Labelling

Nadere informatie

Risicoanalyse chemische agentia. Wettelijk kader

Risicoanalyse chemische agentia. Wettelijk kader Provikmo 10/10/2016 Risicoanalyse chemische agentia Wettelijk kader Prebes, 10/10/2016 Ing. Bart Muylle Zijn de risico s ten gevolge van blootstelling aan gevaarlijke chemische agentia op de arbeidsplaats

Nadere informatie

Van indeling naar etiket

Van indeling naar etiket Van indeling naar etiket CLP opleiding 16 juni 2015 - Gent Dr. Saskia Walraedt sw@essenscia.be 1 Gegevens verzamelen Aftoetsen met criteria Indelen Etiketteren Verpakken 2 Inhoud Etiket Verpakking Algemene

Nadere informatie

REACh-GHS/CLP in de praktijk

REACh-GHS/CLP in de praktijk REACh-GHS/CLP in de praktijk Sharon Sriram 8 december 2015 www.kluthe.nl 1 REACh EU wetgeving Registratie, Evaluatie, Autorisatie van Chemische stoffen R=Registration E=Evaluation Registratie van geproduceerde

Nadere informatie

Lijst van gevarenaanduidingen (H - zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren

Lijst van gevarenaanduidingen (H - zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Lijst van gevarenaanduidingen (H - zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren Van toepassing op H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen,

Nadere informatie

De nieuwe etikettering van gevaarlijke stoffen volgens CLP (GHS)

De nieuwe etikettering van gevaarlijke stoffen volgens CLP (GHS) De nieuwe etikettering van gevaarlijke stoffen volgens CLP (GHS) Frans Lemaire, flm@hemmis.be Product Marketing EH&S, HEMMIS Lid van werkgroepen REACH en GHS van CEFIC, PreBes en Essenscia Situering Vanaf

Nadere informatie

G.H.S. - C.L.P. Globally Harmonised System Classification Labelling Packaging de toepassing van de EG-Verordening 1272/2008

G.H.S. - C.L.P. Globally Harmonised System Classification Labelling Packaging de toepassing van de EG-Verordening 1272/2008 G.H.S. - C.L.P. Globally Harmonised System Classification Labelling Packaging de toepassing van de EG-Verordening 1272/2008 Intro Inhoud Een korte historische situering Indeling (Classification) Etikettering

Nadere informatie

De klassieke oranje HSID-symbolen vervallen en worden vervangen door de nieuwe GHS/CLP-pictogrammen.

De klassieke oranje HSID-symbolen vervallen en worden vervangen door de nieuwe GHS/CLP-pictogrammen. GEMEENSCHAPPELIJKE PREVENTIEDIENST Gevaarlijke stoffen - etikettering De klassieke oranje HSID-symbolen vervallen en worden vervangen door de nieuwe GHS/CLP-pictogrammen. Op 31 december 2008 is de Verordening

Nadere informatie

Indeling van mengsels voor gezondheidsgevaren. volgens EU-GHS/CLP. Kennisdag CLP mengsels. Andre Muller, RIVM 10 April 2015

Indeling van mengsels voor gezondheidsgevaren. volgens EU-GHS/CLP. Kennisdag CLP mengsels. Andre Muller, RIVM 10 April 2015 Indeling van mengsels voor gezondheidsgevaren volgens EU-GHS/CLP Kennisdag CLP mengsels Andre Muller, RIVM 10 April 2015 1 Methoden: Testresultaten met mengsel Extrapolatieregels Indeling van de samenstellende

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties document D033652/02 - BIJLAGE.

Hierbij gaat voor de delegaties document D033652/02 - BIJLAGE. Raad van de Europese Unie Brussel, 14 juli 2014 (OR. en) 11888/14 ADD 1 ENV 672 ENT 161 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 11 juli 2014 aan: Betreft: de Europese Commissie het secretariaat-generaal van

Nadere informatie

20.1.2011 Publicatieblad van de Europese Unie L 16/1

20.1.2011 Publicatieblad van de Europese Unie L 16/1 20.1.2011 Publicatieblad van de Europese Unie L 16/1 RECTIFICATIES Rectificatie van Verordening (EG) nr. 1272/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2008 betreffende de indeling, etikettering

Nadere informatie

Veilig werken met chemicaliën

Veilig werken met chemicaliën Veilig werken met chemicaliën Vlaams Instituut voor sportbeheer en recreatiebeleid 3 e Trefdag Zwembaden Docent: David Bogaert Inhoud 1. Producten met gevaarlijke eigenschappen 2. Veranderende wetgeving

Nadere informatie

H en P zinnen. Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen)

H en P zinnen. Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen) Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.2 H203

Nadere informatie

Zelfontledende stoffen en mengsels, type A Organische peroxiden, type A H241

Zelfontledende stoffen en mengsels, type A Organische peroxiden, type A H241 Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen) Gevarenaanduidingen voor materiële gevaren H200 Ontplofbare stoffen, instabiel H201 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.1 H202 Ontplofbare stoffen, subklasse 1.2 H203

Nadere informatie

Reach en GHS. 11 februari 2010 / Utrecht

Reach en GHS. 11 februari 2010 / Utrecht Reach en GHS 11 februari 2010 / Utrecht Supertanker REACH Little dingy GHS Voor diegene die met GHS moet werken wordt de dingy steeds groter. Inhoud 1. Reach 2. Korte terugblik 3. Eerste registratie 4.

Nadere informatie

REACH en EU-GHS: nieuwe regels voor chemische stoffen

REACH en EU-GHS: nieuwe regels voor chemische stoffen REACH en EU-GHS: nieuwe regels voor chemische stoffen Informatie voor distributeurs (handelaren) van chemische stoffen, mengsels en/of stoffen in voorwerpen Voorwoord Er zijn nieuwe regels voor chemische

Nadere informatie

Circulaire ETIKETTERING VAN CHEMISCHE PRODUCTEN

Circulaire ETIKETTERING VAN CHEMISCHE PRODUCTEN Etikettering van chemische producten PRINCIPE Sinds 1 juni 2015 heeft de CLP-verordening (wat staat voor Classifying, Labelling and Packaging ) officiële benaming: Verordening (EG) nr. 1272/2008 van de

Nadere informatie

Belangrijke aspecten CLP voor hoofdregistranten

Belangrijke aspecten CLP voor hoofdregistranten Belangrijke aspecten CLP voor hoofdregistranten Webinar voor hoofdregistranten 9 april 2010 Anja Klauk Begeleiding & helpdesks Europees Agentschap voor chemische stoffen Toepassingsgebied REACH Vanaf 1

Nadere informatie

Bijlage 27 Gevaarlijk stoffen

Bijlage 27 Gevaarlijk stoffen 1/20 In deze bijlage worden de volgende onderwerpen m.b.t. gevaarlijke stoffen behandeld: sectie omschrijving 1 voorbeeld van een Veiligheidsinformatieblad(VIB) 2 Gevarenklassen van gevaarlijke stoffen volgens

Nadere informatie

GHS. Globally Harmonized System. of classification and labeling of chemicals

GHS. Globally Harmonized System. of classification and labeling of chemicals GHS Globally Harmonized System of classification and labeling of chemicals Inhoud 3 Van UN-GHS naar EU-GHS 4 Overzicht GHS-symbolen 5 Het toepassingsgebied 6 De CLP-verordening 7 De GHS en de Nederlandse

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst) (1) Bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG bevat een lijst van gevaarlijke eigenschappen van afvalstoffen.

(Voor de EER relevante tekst) (1) Bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG bevat een lijst van gevaarlijke eigenschappen van afvalstoffen. 19.12.2014 NL L 365/89 VERORDENING (EU) Nr. 1357/2014 VAN DE COMMISSIE van 18 december 2014 ter vervanging van bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende afvalstoffen

Nadere informatie

RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming

RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming Datum van uitgave: 01/04/2014 Datum herziening: 20/04/2015 Vervangt: 01/04/2014 Versie: 1.1 RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming 1.1. Productidentificatie

Nadere informatie

H-zinnen en S-zinnen. Inhoud

H-zinnen en S-zinnen. Inhoud H-zinnen en S-zinnen Lijst van gevarenaanduidingen (H-zinnen, met de H van hazard) en voorzorgsmaatregelen (P-zinnen, met de P van precaution) volgens de EU-GHS/CLP-verordening. Inhoud 1 Lijst van gevarenaanduidingen

Nadere informatie

Gevaarlijke Stoffen. Een vooruitblik naar 2015. Wet-/regelgeving Wat gaat er in 2015 aan komen?

Gevaarlijke Stoffen. Een vooruitblik naar 2015. Wet-/regelgeving Wat gaat er in 2015 aan komen? Gevaarlijke Stoffen Een vooruitblik naar 2015 Jos van Bree, 11 september 2014 www.proqesh.nl Wet-/regelgeving Wat gaat er in 2015 aan komen? EU-GHS / CLP(EC 1272/2010) 1 juni 2015 volledig van kracht SevesoII

Nadere informatie

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS. Gelet op de aanvraag ingediend op 22/04/2016. De Minister van Leefmilieu beslist:

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS. Gelet op de aanvraag ingediend op 22/04/2016. De Minister van Leefmilieu beslist: AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS Gelet op de aanvraag ingediend op 22/04/2016 De Minister van Leefmilieu beslist: 1.Het biocide: MERGAL V684K is toegelaten in overeenstemming

Nadere informatie

VLAREM-trein 2013 een toelichting

VLAREM-trein 2013 een toelichting VLAREM-trein 2013 een toelichting 18/05/2015 Gert Boschmans Business Manager Erkend Milieudeskundige gert.boschmans@be.bureauveritas.com INHOUD Inleiding: Totstandkoming Belangrijkste wijzigingen CLP en

Nadere informatie

HOOFDSTUK 4. ETIKETTERING

HOOFDSTUK 4. ETIKETTERING 4.1 GEVAARLIJKE STOFFEN HOOFDSTUK 4. ETIKETTERING Tijdens de scheikundelessen zullen jullie zelf vaak met stoffen werken die gevaarlijk kunnen zijn. Om goed en veilig met deze stoffen (chemicaliën) om

Nadere informatie

A7-0319/ Voorstel voor een richtlijn (COM(2013)0102 C7-0047/ /0062(COD)) Door de Commissie voorgestelde tekst

A7-0319/ Voorstel voor een richtlijn (COM(2013)0102 C7-0047/ /0062(COD)) Door de Commissie voorgestelde tekst 31.1.2014 A7-0319/ 001-019 AMENDEMENTEN 001-019 ingediend door de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken Verslag Sari Essayah Indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels A7-0319/2013

Nadere informatie

H(azard)- en P(recautionnary)-zinnen

H(azard)- en P(recautionnary)-zinnen H(azard)- en P(recautionnary)-zinnen Met het invoeren van het GHS vervallen de R(isk)- en S(afety)-zinnen. Daarvoor in de plaats komen de H(azard)- en P(recautionnary)-zinnen. H-zinnen geven informatie

Nadere informatie

HANDBOEK VEILIGHEIDSMIDDELEN 23-09-2011

HANDBOEK VEILIGHEIDSMIDDELEN 23-09-2011 Hoofdstuk 10 - Veiligheidsaanduidingen Inleiding Veiligheid op de werkplek begint vaak met te weten welke gevaren op de werkplek aanwezig zijn en waar extra op gelet moet worden. Door een duidelijke signalering

Nadere informatie

31.12.2008 NL Publicatieblad van de Europese Unie L 353/141

31.12.2008 NL Publicatieblad van de Europese Unie L 353/141 31.12.2008 NL Publicatieblad van de Europese Unie L 353/141 BIJLAGE II SPECIALE VOORSCHRIFTEN VOOR DE ETIKETTERING EN VERPAKKING VAN BEPAALDE STOFFEN EN MENGSELS De bijlage bestaat uit vijf delen. deel

Nadere informatie

Productbeleid Opleiding CLP voor experten

Productbeleid Opleiding CLP voor experten Productbeleid Opleiding CLP voor experten Algemene introductie CLP wetgeving Dr S.Walraedt- essenscia 26 mei 2015 Inhoud Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten

Nadere informatie

Nieuwe gevarenindeling van Adhesive Technologies. Implementatie van de CLP in de EU

Nieuwe gevarenindeling van Adhesive Technologies. Implementatie van de CLP in de EU Nieuwe gevarenindeling van Adhesive Technologies Implementatie van de CLP in de EU EU CLP-verordening voor indeling, etikettering en verpakking (Classification, Labeling and Packaging) van chemische producten

Nadere informatie

: Eurol Super Vloerabsorbent 10KG package

: Eurol Super Vloerabsorbent 10KG package Datum van uitgave: 11-6-2014 Datum herziening: 11-6-2014 Vervangt: 11-6-2014 Versie: 2.0 RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming 1.1. Productidentificatie

Nadere informatie

Chemicaliën op de werkvloer: een nieuw etiketteringssysteem

Chemicaliën op de werkvloer: een nieuw etiketteringssysteem ! Chemicaliën op de werkvloer: een nieuw etiketteringssysteem Leidraad ter ondersteuning van werkgevers en werknemers bij de overgang naar het nieuwe systeem voor indeling, etikettering en verpakking Chemicaliën

Nadere informatie

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 13/09/2016. De Minister van Leefmilieu beslist:

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 13/09/2016. De Minister van Leefmilieu beslist: 1.Het biocide: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Gelet op de aanvraag ingediend op 13/09/2016 Gelet op het advies van het Comité voor advies

Nadere informatie

De Minister van Leefmilieu beslist:

De Minister van Leefmilieu beslist: AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS en voorwaarden gesloten circuit Gelet op de aanvraag ingediend op 03/08/2016 De Minister van Leefmilieu beslist: 1.Het biocide: Generox? 207

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad

Veiligheidsinformatieblad Pagina 1 van 5 RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming 1.1. Productidentificatie 1.2. Relevant geïdentificeerd gebruik van de stof of het mengsel en ontraden

Nadere informatie

GHS. Globally Harmonized System. of classification and labeling of chemicals

GHS. Globally Harmonized System. of classification and labeling of chemicals GHS Globally Harmonized System of classification and labeling of chemicals UN-GHS In het door de Verenigde Naties ontwikkelde Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals zijn

Nadere informatie

Gevaar conform de klasse zonder bijkomend gevaar. Klasse 6.1. Klasse 9. Klasse 3. Klasse 8. Klasse 5.1

Gevaar conform de klasse zonder bijkomend gevaar. Klasse 6.1. Klasse 9. Klasse 3. Klasse 8. Klasse 5.1 Verkorte versie van Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS 15): UT voorschriften voor opslag en omgaan met gevaarlijke stoffen en gasflessen gebaseerd op de PGS 15 De PGS 15 geeft richtlijnen voor de

Nadere informatie

De Minister van Leefmilieu beslist:

De Minister van Leefmilieu beslist: TOELATINGSAKTE Wijziging van handelsbenaming en wijziging van samenstelling Gelet op de aanvraag ingediend op 28/02/2017 Gelet op het advies van het Comité voor advies inzake Biociden De Minister van Leefmilieu

Nadere informatie

Groep: Naam: Klas: WAARSCHUWING GEVAAR

Groep: Naam: Klas: WAARSCHUWING GEVAAR HOOFDSTUK 5. BIJZONDERE GEVAREN. 5.1 EXTRA VEILIGHEIDSINFORMATIE OVER CHEMICALIëN. In hoofdstuk 4 heb je geleerd dat potjes en flessen met chemicaliën voorzien moeten worden van waarschuwingspictogrammen.

Nadere informatie

Omgaan met gevaarlijke stoffen

Omgaan met gevaarlijke stoffen Omgaan met gevaarlijke stoffen Middelen die bij de professionele schoonmaak gebruikt worden Gevaarlijke stof Een gevaarlijke stof is een goed dat bij een kleine blootstelling al leidt tot een gevolg zoals

Nadere informatie

ViB2.0 VERANDERINGEN IN DE WERELD VAN HET VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD. Ivo Erens Dangerous Substances Communication advies.

ViB2.0 VERANDERINGEN IN DE WERELD VAN HET VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD. Ivo Erens Dangerous Substances Communication advies. ViB2.0 VERANDERINGEN IN DE WERELD VAN HET VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD 1 Ivo Erens Dangerous Substances Communication info@ondersteuning advies.nl Programma Wat bespreken we + Het + Het ontvangen van het

Nadere informatie

Gevaarlijke producten: waar op letten?

Gevaarlijke producten: waar op letten? Gevaarlijke producten: waar op letten? Drukkerij Delabie 12/02/2015 P/A BOVA ENVIRONMENTAL CONSULTING NV WELLINGSTRAAT 102 9070 DESTELBERGEN Tel.: + 32 9 328 11 40 - Fax: + 32 9 328 11 50 RIETSTRAAT 11

Nadere informatie

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 29/10/2015. Gelet op het advies van het Comité voor Advies inzake Biociden

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 29/10/2015. Gelet op het advies van het Comité voor Advies inzake Biociden AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS en indeling in het gesloten circuit Gelet op de aanvraag ingediend op 29/10/2015 Gelet op het advies van het Comité voor Advies inzake Biociden

Nadere informatie

Het nieuwe veiligheidsinformatieblad voor chemische producten

Het nieuwe veiligheidsinformatieblad voor chemische producten Het nieuwe veiligheidsinformatieblad voor chemische producten Tine Cattoor Advisor product policy VLARIP projectleader Easyfair Antwerpen - 30/03/2011 Geen gebruik zonder bronvermelding 1 Afkortingen C&L

Nadere informatie

1. IDENTIFICATIE VAN DE CHEMISCHE STOF OF HET MENGSEL EN DE ONDERNEMING

1. IDENTIFICATIE VAN DE CHEMISCHE STOF OF HET MENGSEL EN DE ONDERNEMING Veiligheidsinformatieblad Copyright, 2015, Meguiar's, Inc. Alle rechten voorbehouden. Kopiëren en/of downloaden van deze informatie met het doel van juist gebruik van het Meguiar's, Inc. product is enkel

Nadere informatie

VEILIGHEIDS INFORMATIE BLAD

VEILIGHEIDS INFORMATIE BLAD VEILIGHEIDS INFORMATIE BLAD BLEEKWATER 10 CL Revisie datum: 04/06/2007 Vervangt: 08/06/2004 VERANTWOORDELIJK BEDRIJF: LODA NV Ambachtstraat 20 2390 Westmalle Tel:03.312.01.19 Fax:03.309.27.73 Tel noodgevallen:

Nadere informatie

DOSIS SOLA FACIT VENEMUM

DOSIS SOLA FACIT VENEMUM DOSIS SOLA FACIT VENEMUM Misverstanden over de wetgevingen Een paar reacties Regelgeving Chemische stoffen Classificering indeling is gebaseerd op de gevaareigenschap van een stof REACH & CLP Wat is REACH?

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) L 144/27 VERORDENING (EU) 2016/863 VAN DE COMMISSIE van 31 mei 2016 tot wijziging van de bijlagen VII en VIII bij Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad inzake de registratie

Nadere informatie

Gevarenpictogrammen op het etiket volgens EU- GHS (Globally Harmonised System)

Gevarenpictogrammen op het etiket volgens EU- GHS (Globally Harmonised System) Gevarenpictogrammen op het etiket volgens EU- GHS (Globally Harmonised System) Sinds enkele jaren hebben we nieuwe gevaarsymbolen op etiketten, maar soms kom je nog oude symbolen tegen. Hieronder zie je

Nadere informatie

REACH, CLP & ViB. Status update

REACH, CLP & ViB. Status update REACH, CLP & ViB Status update REACH, CLP & ViB Status update REACH Deadline 2013 Productieprocess Classificatie grondstoffen Opslag grondstoffen CLP Deadline Mengsels 2015 Opslag van grondstoffen Classificatie

Nadere informatie

Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing?

Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth l Eth Ethanol? Welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? Ethanol welke wettelijke verplichtingen zijn van toepassing? Voor het werken met chemische

Nadere informatie