RISICOMANAGEMENT Sprengenland Wonen
|
|
- Nele de Croon
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 RISICOMANAGEMENT Sprengenland Wonen Versie : Ingangsdatum : 1 december 2013 Vastgesteld door het bestuur : 7 november 2013 Goedgekeurd door de Raad van Commissarissen : 25 november 2013
2 2 INHOUDSOPGAVE 0 - Inleiding en doelstelling Inleiding Doelstelling 1 - Risico s Bedrijfsrisico s Financiële risico s Financieringsrisico s Projectrisico s Informatievoorzieningsrisico s Fiscale risico s Juridische risico s Reputatierisico s 2 - Risicomanagement Raad van Commissarissen Bestuur Management Controller Medewerkers 3 - Risico-inventarisatieoverzicht Risico s Risicoscore Risicobeheersing Risico-ontwikkeling Frequentie 4 - Wegingselementen Kwantificering kans Kwantificering impact Risicoscore Beheersingscode Beheersingsmaatregelen 5 - Bijlagen Risico-inventarisatieoverzicht
3 3 0 - INLEIDING EN DOELSTELLING Inleiding De Governancecode Woningcorporaties bepaalt dat in de woningcorporatie een op de woningcorporatie en haar bedrijfsvoering toegesneden intern risicobeheersing- en controlesysteem aanwezig is. Als instrumenten van het interne risicobeheersing- en controlesysteem hanteert de woningcorporatie in ieder geval risicoanalyses van de operationele en financiële doelstellingen van de woningcorporatie. Risicomanagement stelt organisaties in staat om op basis van een gestructureerde aanpak de in kaart gebrachte risico s (vooraf) pro-actief te beheersen in plaats van (achteraf) op ad hoc-basis Doelstelling De doelstelling van risicomanagement is bij te dragen aan het bereiken van de doelstellingen die Sprengenland Wonen zich heeft gesteld. Interne beheersing dient als hulpmiddel bij het waarborgen dat operationele en financiële doelstellingen ook op de langere termijn worden bereikt en bij het voorkomen van verlies van bedrijfsmiddelen. Verder dienen activiteiten op het terrein van interne beheersing een belangrijke bijdrage te leveren aan de betrouwbaarheid van de financiële verslaggeving en de voorspelbaarheid van prognoses in de tussentijdse rapportages. Tenslotte dienen de activiteiten op het terrein van interne beheersing mede te waarborgen dat Sprengenland Wonen relevante regels en wettelijke voorschriften naleeft, zodat de reputatie als maatschappelijke organisatie niet wordt geschaad of er andere nadelige gevolgen zijn. Door het structureel, uniform en op verschillende niveaus in kaart brengen van de risico s en de bijbehorende beheersingsmaatregelen heeft Sprengenland Wonen een transparant overzicht van de mate waarin zij haar organisatie beheerst c.q. in control is. Ook verschaft Sprengenland Wonen zich hiermee een redelijke mate van zekerheid over het behalen van haar doelstellingen.
4 4 1 - RISICO S Bedrijfsrisico s Activiteiten op het terrein van risicomanagement omvatten werkzaamheden die gericht zijn op het bepalen van bedrijfsrisico s die een bedreiging inhouden, dan wel een gebeurtenis of een actie die een nadelig effect heeft op de realisatie van de bedrijfsdoelstellingen en de strategie. Bedrijfsrisico s doen zich zowel bij een tegenvallende ontwikkeling voor als ook wanneer een positieve ontwikkeling zich niet voordoet. Bedrijfsrisico s zijn afhankelijk van de omgeving waarin Sprengenland Wonen functioneert, de doelstellingen, de strategie en de interne organisatie Financiële risico s Sprengenland Wonen wil de financiële risico s beheersen en beperken door middel van onder meer : eenduidige strategische visie gericht risicomanagement adequate rapportagestructuren transparante procedures evenwichtig beleid ten aanzien van dynamische voorraadbeleid en (des)investeren. Om een gezonde financiële positie te borgen streeft Sprengenland Wonen er naar de jaarlijkse financieringslasten te kunnen betalen uit de netto-huuropbrengsten, na aftrek van de lasten voor verhuur en beheer, onderhoud en de aan het bezit toe te rekenen lasten van verzekeringen en belastingen. De positionering van de vastgoedportefeuille legt binnen de sociale taakstelling van de organisatie een naar verhouding zware en onzekere claim op de ontwikkeling van de financiële positie van Sprengenland Wonen. De uit sociale opgaven voortvloeiende niet-kostprijsdekkende investeringen in nieuwbouwprojecten en kwaliteitsverbeteringen in bestaand bezit worden gefinancierd met de opbrengsten uit verkoop van bestaand bezit en uit de verkoopopbrengsten van de in nieuwbouw ontwikkelde koopwoningen Financieringsrisico s De risico s ten aanzien van de financiering van het woningbezit worden periodiek door de auditcommissie beoordeeld. Sprengenland Wonen beschikt over een treasurystatuut. Het beleid inzake het rente- en looptijdenrisico beoogt het minimaliseren van de financieringskosten en het optimaliseren van de vervalkalender van de leningenportefeuille Projectrisico s De financiële risico s hebben met name betrekking op grondposities en op de projectontwikkelingsactiviteiten betreffende nieuwbouwlocaties en herstructureringsprojecten. Het risico wordt bepaald door de omvang en de complexiteit van de betreffende projecten. In de voorbereidingsfase worden investeringscalculaties opgesteld, welke worden ondersteund door bouwtechnische kostendeskundigen, bedrijfswaardeberekeningen en rendementscalculaties Informatievoorzieningsrisico s Door voortgaande automatisering is er in toenemende mate afhankelijkheid van de betrouwbaarheid van de gegevensverwerking van het primaire informatiesysteem. Voor het beheersen van dit risicoprofiel worden jaarlijks de IT-controls uitgevoerd.
5 5 Aan de hand van het primaire informatiesysteem kunnen de primaire bedrijfsprocessen adequater worden ondersteund, waardoor de kwaliteit van dienstverlening aan de huidige en toekomstige klanten op termijn kan worden geoptimaliseerd en een hogere efficiency binnen de organisatie kan worden bereikt Fiscale risico s Door de afschaffing van de vrijstelling voor de vennootschapsbelasting zijn de fiscale risico s toegenomen. Ter beperking van deze risico s zijn beheersingsmaatregelen van deze risico s noodzakelijk. Als onderdeel van dit beleid wil Sprengenland Wonen een convenant sluiten met de Belastingdienst in het kader van Horizontaal Toezicht. Sprengenland Wonen informeert de Belastingdienst over de geïdentificeerde fiscale risico s en over de maatregelen die zijn genomen om deze risico s te beheersen. Kern van het convenant is dat de samenwerking tussen de Belastingdienst en Sprengenland Wonen gebaseerd is op wederzijds vertrouwen, begrip en transparantie. Dit gaat dus verder dan louter voldoen aan fiscale wet- en regelgeving. Een handhavingsconvenant is dan ook meer een gentlemen s agreement, waarmee Sprengenland Wonen verklaart dat zij belangrijke fiscale risico s beheerst. Ook de werkwijze van de Belastingdienst is veranderd. Als tegenprestatie voor de inspanningen die Sprengenland Wonen dient te verrichten in het kader van het convenant zal de aanpak van de Belastingdienst verschuiven van Verticaal Toezicht achteraf (met intensieve controles over oude jaren) naar Horizontaal Toezicht, waarmee relevante fiscale gebeurtenissen en fiscale risico s in de actualiteit en vooraf in onderling overleg worden afgehandeld. Hiermee krijgt Sprengenland Wonen zekerheid dat de gekozen oplossing door de Belastingdienst wordt geaccepteerd Juridische risico s Het beheersen van juridische risico s is mogelijk door complexe, niet-standaard, overeenkomsten te laten beoordelen door (externe) juridische adviseurs. Sprengenland Wonen is verzekerd tegen aansprakelijkheid die voortkomt uit de bedrijfsactiviteiten Reputatierisico s Een goede reputatie kan geleidelijk verloren gaan, bijvoorbeeld als gevolg van slechte dienstverlening of onethische praktijken. Alle eerder genoemde risico s kunnen, wanneer zij niet adequaat beheerst worden, uitgroeien tot reputatierisico s. Uiteindelijk kunnen zij zelfs leiden tot strategische risico s, doordat zij mogelijk een gevaar vormen voor de relatie met belanghebbenden. Integriteit maakt een belangrijk onderdeel uit van de interne beheersing van het reputatierisico. Integriteit en ethiek start bij de houding en het gedrag van de directie en het management van Sprengenland Wonen. Er is een gedragscode opgesteld. Tevens is er een klokkenluidersregeling en zijn er vertrouwenspersonen.
6 6 2 - RISICOMANAGEMENT Risicomanagement is niet iets eenmaligs. Gesprekken over risico s moeten regelmatig gevoerd worden, op allerlei niveaus in de organisatie. Medewerkers hebben vanuit hun eigen taak en rol de verantwoordelijkheid om de juiste vragen te stellen over mogelijke risico s. Absolute voorwaarde daarvoor is een open en veilige bedrijfscultuur die het bewust omgaan met risico s stimuleert. Onderstaand worden de meest relevante rollen binnen de corporatie bij risicomanagement beschreven. Bij iedere rol is kort toegelicht welke verantwoordelijkheden er zijn in het risicomanagementproces Raad van Commissarissen (RvC) De RvC heeft een belangrijke rol in het risicomanagement. Volgens de Governancecode Woningcorporaties ziet de raad toe op de risico s die verbonden zijn aan de activiteiten van de woningcorporatie. Daarnaast heeft de RvC als taak om toezicht te houden op de opzet en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. De RvC heeft vooral een controlerende rol, die bestaat uit het monitoren van de voortgang van het risicomanagementproces. Met de inhoud van het risicomanagement bemoeien de toezichthouders zich niet. Doen ze dat wel dan kunnen ze immers aangemerkt worden als medebestuurder, waarmee zij afbreuk doen aan de onafhankelijke status van de RvC Bestuur Het bestuur is belast met het besturen van de woningcorporatie. Daarmee is het bestuur verantwoordelijk voor de realisatie van de strategie en de bijbehorende doelstellingen. De Governancecode Woningcorporaties legt de beheersing van de risico s die verbonden zijn aan de activiteiten van de woningcorporatie als verantwoordelijkheid bij het bestuur. Het bestuur heeft de taak om de RvC te rapporteren over de risico s. Tevens dient het bestuur de interne risicobeheersings- en controlesystemen te bespreken met de RvC. In het jaarverslag wordt de werking van de systemen toegelicht door het bestuur. Het bestuur promoot het gedachtegoed en de toegevoegde waarde van risicomanagement binnen de organisatie. Het uiteindelijke doel is dat de hele organisatie een bijdrage gaat leveren aan het risicomanagement. Het bestuur dient er voor te zorgen dat het risicomanagement daadwerkelijk gestalte krijgt binnen de organisatie. Als dat eenmaal op gang is, moet het bestuur zorgen dat de vaart er ook in blijft. Dat begint met het vaststellen van een visie op de risicostrategie en het opstellen en vastleggen van de spelregels rondom het risicobeleid Management Het management heeft op het gebied van risicomanagement meerdere rollen. Managers dienen het gedachtegoed en de toegevoegde waarde van risicomanagement bij de onderliggende afdelingen te promoten. Het management kan hieraan invulling geven door de onderliggende afdelingen constant te bevragen op de risico s. Dat dwingt de afdelingen om risico s in kaart te brengen en daarop te sturen. Het management heeft daarnaast een organiserende en controlerende rol. Deze rollen hebben als doel om de medewerkers te faciliteren bij het uitvoeren van het risicomanagement en om zicht te houden op de resultaten daarvan. Tot slot heeft het management een evaluerende en bijsturende rol. Het management dient de resultaten en de werking van het risicomanagementproces periodiek te evalueren en bij te sturen waar nodig.
7 Controller De rol van de controller rond risicomanagement is meerledig. Control heeft in de eerste plaats een ondersteunende rol en fungeert als de spin in het web van het risicomanagement. Control is daarmee ook de stuwende kracht voor de continuïteit van het risicomanagementproces. Daar staat heel expliciet tegenover dat Control geen verantwoordelijkheid heeft voor de inhoud van het risicomanagement. Die verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij het bestuur. Dit kan vastgelegd worden met een In Control Statement (ICS). Het ICS is een verklaring van het bestuur waarmee zij de verantwoordelijkheid erkent voor het risicomanagement. Met een ICS verklaart het bestuur in welke mate de interne risico- en beheerssystemen van de organisatie adequaat en effectief zijn. Het ICS is in feite het sluitstuk van de procesbeheersing. De proceseigenaar legt hiermee verantwoording af over de mate waarin de bedrijfsprocessen worden beheerst. Dit impliceert dat er een adequate set aan beheersingsmaatregelen moet zijn. Daarvan moet de opzet, de toepassing en de werking in de ICS tot uitdrukking komen. Dat kan eigenlijk alleen maar op grond van specifiek onderzoek zoals audits. Control verkeert door haar centrale en ondersteunende rol wel in de positie voor een helikopterblik over het geheel. Dit betekent dat Control het totaaloverzicht kan bewaken van alle risico s en beheersmaatregelen. Daarnaast heeft Control ook de rol van sparringpartner. De organisatie krijgt de mogelijkheid om met Control te sparren op het gebied van risicomanagement. Control helpt dan bij het beantwoorden van vragen als : is het risico wel een risico? Is het risico op de juiste wijze gedefinieerd? Is de kwantificering realistisch? Medewerkers Medewerkers hebben op het gebied van risicomanagement een signalerende rol. Van hen wordt verwacht dat zij in staat zijn om risico s tijdig te herkennen. Medewerkers dienen die risico s te zien en te benoemen op basis van actuele ontwikkelingen die op de organisatie afkomen of vanuit nieuwe activiteiten die de organisatie gaat ontplooien. Het tijdig signaleren van risico s vergt een bepaalde mate van risicobewustzijn van de medewerkers
8 8 3 - RISICO-INVENTARISATIEOVERZICHT Risico s Er worden op diverse deelgebieden risico s in kaart gebracht. Deze deelgebieden hebben zowel betrekking op externe omstandigheden (markt, politiek en maatschappij) als interne omstandigheden (organisatie, financieel/fiscaal, veiligheid/milieu, integriteit en personeel). Per deelgebied kan hierbij een mix ontstaan van risico s als genoemd in hoofdstuk Risicoscore Bij ieder risico wordt beoordeeld hoe groot de kans is dat het risico daadwerkelijk gaat optreden. Ook de impact van het risico wordt gekwantificeerd. De vermenigvuldiging van de kans met de impact geeft de risicoscore. Hoe hoger de risicoscore is, des te groter is het risico Risicobeheersing Door middel van een kleurcode wordt aangegeven in hoeverre de risico s worden beheerst. Deze kleurcode wordt middels een korte beschrijving van de beheersingsmaatregelen toegelicht Risico-ontwikkeling Er wordt een vergelijking gemaakt met de voorafgaande risico-inventarisatie. Hierbij wordt aangegeven welke gewijzigde omstandigheden er tussen beide meetmomenten van toepassing zijn Frequentie De risico-inventarisatie wordt 2x per jaar uitgevoerd. De resultaten van deze inventarisatie worden in samenvattende vorm opgenomen in het jaarverslag van Sprengenland Wonen.
9 9 4 - WEGINGSELEMENTEN Kwantificering kans De kans dat een bepaald risico optreedt wordt uitgedrukt in een cijfer. Hierbij geeft het cijfer 1 aan dat er een geringe kans is dat het risico zich voordoet, terwijl het cijfer 5 juist duidt op een grote kans dat het risico zich voordoet Kwantificering impact De impact van een bepaald risico wordt uitgedrukt in een cijfer. Hierbij geeft het cijfer 1 aan dat er een geringe impact is als het risico zich voordoet, terwijl het cijfer 5 juist duidt op een grote impact indien het risico zich voordoet Risicoscore De vermenigvuldiging van het kanscijfer met het impactcijfers levert een risicoscore op tussen 1 en 25. De risicoscores zijn onderverdeeld in de volgende categorieën : 01 t/m 05 : zeer klein risico 06 t/m 10 : beperkt risico 11 t/m 15 : gemiddeld risico 16 t/m 20 : aanmerkelijk risico 21 t/m 25 : groot risico Beheersingscode De mate van beheersing van de risico s wordt uitgedrukt in een kleurcode. Hierbij geldt de volgende onderverdeling : groen = beheersing op orde geel = beheersing nagenoeg op orde (restant is niet beïnvloedbaar door Sprengenland Wonen) oranje = de risico s worden gedeeltelijk beheerst rood = de risico s worden nog niet beheerst Beheersingsmaatregelen De mate van de risicobeheersing wordt toegelicht door een korte beschrijving van de aanwezige beheersingsmaatregelen.
10 BIJLAGEN Risico-inventarisatieoverzicht
Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek
Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Stek 1 Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe
Nadere informatieAuditcommissie Reglement 2016
Auditcommissie Reglement 2016 Woningstichting Het Grootslag Versie 2.0 Vastgesteld door de RvC 15 april 2016 Inhoud Doelstelling van de auditcommissie... 3 1. Doelstelling... 3 1.1 Ondersteuning... 3 1.2
Nadere informatieHoofdlijnen Corporate Governance Structuur
Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een
Nadere informatieVisie op besturen en toezicht houden
Visie op besturen en toezicht houden Vastgesteld door directeur-bestuurder en raad van commissarissen op 14 februari 2018 Inleiding De nieuwe woningwet die op 1 juli 2015 in werking is getreden en de nieuwe
Nadere informatieDOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK?
WHITEPAPER DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? DOOR M. HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONS ULTANT Risicomanagement is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van uw bedrijfsvoering. Dagelijks wordt er aandacht
Nadere informatieAan de raad van de gemeente Lingewaard
6 Aan de raad van de gemeente Lingewaard *14RDS00194* 14RDS00194 Onderwerp Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2014-2017 1 Samenvatting In deze nieuwe Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nadere informatieCorporaties In Control
Corporaties In Control D A T U M : 3 0 M E I 2 0 1 3 Leonie van Meel & Frank Bieleman Agenda 1. Speelveld 2. Risicomanagement / Governancecode 3. Projectfasering ICS 4. Onafhankelijke rol / verantwoordelijkheid
Nadere informatieDe definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief.
De definitieve Code Corporate Governance, enige beschouwingen vanuit risicoperspectief. In de Code van Commissie Peters De Veertig Aanbevelingen (juni 1997) staat in zeer algemene termen iets over risicobeheersing.
Nadere informatieCommitment without understanding is a liability
Commitment without understanding is a liability Accent Organisatie Advies Risicocultuur tastbaar maken Propositie van Accent Organisatie Advies Frank van Egeraat Januari 2017 Nederlandse Corporate Governance
Nadere informatieSEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern
SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern Programma 13.30 uur Opening 13.40 uur Risicomanagement in het onderwijs door Marien Rozendaal RA 14.30 uur Pauze 15.00 uur Risicomanagement
Nadere informatieCONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW
CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW Vastgesteld: 23 november 2016 1 Algemene bepalingen 1.1 SSW hanteert three lines of defense, te weten (1) de medewerker zelf, (2) de activiteit businesscontrol in de organisatie
Nadere informatieNota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018
Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018 *** Onbekende risico s zijn een bedreiging, bekende risico s een management issue *** Samenvatting en besluit Risicomanagement is een groeiproces waarbij
Nadere informatieREGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V.
REGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V. Dit Reglement is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen van Telegraaf Media Groep N.V. op 17 september 2013. 1. Inleiding De Auditcommissie is een
Nadere informatieReglement Auditcommissie WormerWonen
Reglement Auditcommissie WormerWonen Vastgesteld in de Auditcommissie van WormerWonen Ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht op 29 oktober 2014 14 oktober 2014 1 1. INHOUD 1. Doelstelling
Nadere informatieVisie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s
Visie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s Wettelijk kader In het Waterschapsbesluit (2009) is vastgelegd wat de voorschriften zijn voor de paragraaf weerstandsvermogen in de meerjarenraming,
Nadere informatieReglement commissies raad van commissarissen Ymere 1
Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 De statuten van Ymere geven aan dat de raad van commissarissen kan besluiten tot het instellen van commissies, en dat deze commissies functioneren op
Nadere informatieGOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES
GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES November 2006 1 GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES PRINCIPES I. Naleving en handhaving van de code Het bestuur 1 en de raad van commissarissen zijn verantwoordelijk voor
Nadere informatieWoningstichting Rentree Risicomanagement
Woningstichting Rentree Risicomanagement Proces: 12 mei 2016 MT besluitvormend 24 mei 2016 RvC informerend 14 juni 2016 Bijpraatlunch INLEIDING Inleiding De Governancecode Woningcorporaties bepaalt dat
Nadere informatieNota risicomanagement en weerstandsvermogen
Vastgesteld door B&W op: 24 oktober 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel en verantwoordelijkheidsverdeling 3 2 Risicomanagement(beleid) 5 2.1 Het begrip risico 5 2.2 Het begrip risicomanagement
Nadere informatieJanuari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance
Januari 2011 Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties - Governance, Risk & Compliance Agenda Bespreken ontwikkelingen Governance, Risk & Compliance Invloed op bestuurdersaansprakelijkheid
Nadere informatieDoel van de rol Iedere Compliance Officer heeft als doel het beheersen van de risico s die BKR loopt in haar strategische en operationele processen.
FUNCTIEPROFIEL Opdrachtgever: Functienaam: BKR Compliance Officer Security & Risk BKR is een onafhankelijke stichting met een maatschappelijk doel. BKR streeft sinds 1965, zonder winstoogmerk, een financieel
Nadere informatieInvesteringsstatuut Stichting Wonen Zuid. Werk in uitvoering
Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid Werk in uitvoering Vastgesteld door de Bestuurder op 17-06-2014 Goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 26-03-2015 INHOUD INVESTERINGSSTATUUT INLEIDING...
Nadere informatieREGLEMENT AUDITCOMMISSIE 29 OKTOBER 2014
REGLEMENT AUDITCOMMISSIE 29 OKTOBER 2014 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING EN DEFINITIES 3 2. SAMENSTELLING EN PLAATS IN DE ORGANISATIE 3 3. VERGADERINGEN 4 4. VERANTWOORDELIJKHEID 4 5. UITWERKING VERANTWOORDELIJKHEID
Nadere informatieGrip op uw bedrijfscontinuïteit
Grip op uw bedrijfscontinuïteit Hoe omgaan met risico s 1 Grip op uw bedrijfsdoelstellingen: risicomanagement Ondernemen is risico s nemen. Maar bedrijfsrisico s mogen ondernemen niet in de weg staan.
Nadere informatieArtikel 3 - Benoeming 1. De (her)benoeming van een Bestuurder geschiedt onverlet diens arbeidsrechtelijke positie voor een periode van vier jaar.
Reglement Bestuur Artikel 1 - Definities In dit reglement wordt verstaan onder: a. Aedes: de vereniging Aedes vereniging van woningcorporaties; b. Bestuur: het bestuur van de Stichting; c. Bestuurder:
Nadere informatieRisicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam
Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten
Nadere informatieBijlage bij raadsvoorstel nr Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2012-2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding a. Aanleiding en kader b. Proces 2. Risicomanagement a. Risico's en risicomanagement b. Invoering van risicomanagement
Nadere informatieController controller verdedigingslinie controller procesrisico s verdedigingslinie 1a procesbeheersing verdedigingslinie 1b Risicomanagement taken
Controller De controller maakt deel uit van de tweede verdedigingslinie (staffunctie). De controller is vanuit deze rol betrokken bij het monitoren van de beheersing van de procesrisico s door de operationele
Nadere informatieToezicht- en toetsingskader
Toezicht- en toetsingskader Woonstichting Hulst hecht veel waarde aan goed bestuur (governance). Het doel van governance is het scheppen van waarborgen voor realisatie van de (maatschappelijke) doelstellingen,
Nadere informatieReglement van de auditcommissie van Stadgenoot
Reglement van de auditcommissie van Stadgenoot Dit reglement is vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 27 januari 2015. Artikel 1. Preambule a. Ter verduidelijking van en in aanvulling op statutair
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen September 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Aanleiding... 4 3. Nadere toelichting... 5 4. Doelstellingen en wettelijke kaders... 6 4.1. Doelstellingen...
Nadere informatieToetsings- en toezichtskader RvC
1. Inleiding De governancecode voor woningcorporaties stelt dat een woningcorporatie dient te beschikken over een toetsingskader op basis waarvan de Raad van Commissarissen haar functie van intern toezichthouder
Nadere informatieREGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN
REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK
Nadere informatieToezichts- en Toetsingskader VechtHorst. November 2017
Toezichts- en Toetsingskader VechtHorst November 2017 Status: Vastgesteld door de Raad van Commissarissen in de RvC-vergadering van 30 november 2017 1 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 2 2 Aanleiding en
Nadere informatieRISICOPROFIEL Investeringsmemorandum
RISICOPROFIEL Begrippen die hieronder beginnen met een hoofdletter hebben dezelfde betekenis als daaraan is toegekend in het investeringsmemorandum van het Wooninvesteringsfonds d.d. 19 mei 2011 (het Investeringsmemorandum
Nadere informatieVisie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem
Visie op toezicht en bestuur Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Woonstichting t Heem Versie: 9 juni 2017 Vastgesteld door Raad van Toezicht en Raad van Bestuur: 21 juni 2017 Inleiding Met de Invoering
Nadere informatieVisie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen
Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Versie: september 2018 Vastgesteld door raad van commissarissen en bestuur: 19 november 2018 Inleiding Met de invoering van de Woningwet per 1 juli 2015
Nadere informatieInformatiebeveiligingsbeleid
Stichting Werken in Gelderland Versiebeheer Eigenaar: Review: Bestuur juni 2019 Versie Status Aangepast Datum Door 0.1 Concept Versiebeheer 31-5-2018 Privacyzaken, Michel Rijnders 1.0 Vastgesteld Vastgesteld
Nadere informatieVerbindingenstatuut Stichting Wonen Zuid
Verbindingenstatuut Stichting Wonen Zuid Vastgesteld door bestuurder op d.d. 10-3-2015 Goedgekeurd door Raad van Commissarissen op d.d. 26-03-2015 INHOUD VERBINDINGENSTATUUT 1. INLEIDING... 2 1.1 INTERNE
Nadere informatieRISICOMANAGEMENT. Wat voegt risicomanagement toe?
RISICOMANAGEMENT Risicomanagement ondersteunt op een gestructureerde manier het behalen van doelstellingen en het opleveren van projectresultaten. Dit kan door risico s expliciet te maken, beheersmaatregelen
Nadere informatieDirectie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V.
1 e concept Directie- en autorisatiereglement Floriade Almere 2022 B.V. Artikel 1. Algemeen 1.1 Dit reglement is opgesteld op grond van van de statuten van Floriade Almere 2022 B.V. (de vennootschap )
Nadere informatieToezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting
Toezichts- en Toetsingskader van de Veenendaalse Woningstichting Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 22 november 2017 Inhoud 1 Samenvatting... 3 2 Aanleiding en inleiding...
Nadere informatieToezichts- en Toetsingskader Nijestee
Toezichts- en Toetsingskader Nijestee Vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen d.d. 8 februari 2017 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 2 2 Aanleiding en inleiding... 3 3 Toezichtskader...
Nadere informatieProfielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist
Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken
Nadere informatieOPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw
OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT Groningen, maart 2016 Wim Pauw Risicomanagement Risicomanagement is steeds meer een actueel thema voor financiële beleidsbepalers, maar zij worstelen vaak met de bijbehorende
Nadere informatieReglement Auditcommissie. Veluwonen
Reglement Auditcommissie Veluwonen Versie 2017-01 - januari 2017 INHOUDSOPGAVE 1 Vaststelling en reikwijdte van het reglement 2 Samenstelling van de commissie 3 Taken en bevoegdheden 4 Relatie tot de externe
Nadere informatieBijlage D. Reglement Auditcommissie
Bijlage D Reglement Auditcommissie Vastgesteld op: 14 mei 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld ter uitwerking van en in aanvulling op het reglement van de RvC en de
Nadere informatieREGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V.
REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V. 1. VASTSTELLING EN REIKWIJDTE 1.1. Dit reglement voor de auditcommissie van de raad van commissarissen van Accell Group N.V.
Nadere informatieVERBINDINGENSTATUUT WOONSTICHTING SSW
VERBINDINGENSTATUUT WOONSTICHTING SSW Vastgesteld: 23 november 2016 VERBINDINGENSTATUUT WOONSTICHTING SSW 1. Inleiding Dit verbindingenstatuut is gebaseerd op de op dit moment geldende herziene Woningwet
Nadere informatieBeoordelingskader Dashboardmodule Claimafhandeling
Beoordelingskader Dashboardmodule Claimafhandeling I. Prestatie-indicatoren Een verzekeraar beschikt over verschillende middelen om de organisatie of bepaalde processen binnen de organisatie aan te sturen.
Nadere informatieSAP Risk-Control Model. Inzicht in financiële risico s vanuit uw SAP processen
SAP Risk-Control Model Inzicht in financiële risico s vanuit uw SAP processen Agenda 1.Introductie in Risicomanagement 2.SAP Risk-Control Model Introductie in Risicomanagement Van risico s naar intern
Nadere informatieCompliancestatuut 2018
Compliancestatuut 2018 29-01-2018 INLEIDING Dit compliancestatuut bevat de uitgangspunten, taken, activiteiten en verantwoordelijkheden van compliance binnen Woonstad Rotterdam. Het document onderstreept
Nadere informatieDe effectieve directie
Studiedag - Journée d études De interne audit en het auditcomité Walgraeve M. Hoofd interne audit NVSM 17.10.2008 Verslag over: De effectieve directie - Financiële, operationele en strategische risico
Nadere informatieSeminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!
Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!! Tom Veerman! Triple A Risk Finance B.V.! 1! Programma! Solvency II stand
Nadere informatieVoorbeeld Managementrapportage Woningcorporatie Gaasterzijl. Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement
Voorbeeld Managementrapportage Woningcorporatie Gaasterzijl Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement Inhoudsopgave 1. Top 10 Financiële Risico s... 3 2. Top 5 Stijgende Risico s... 5 3. Top 5 Dalende
Nadere informatieWoningstichting Simpelveld. Visie op Toezicht en Besturen
Woningstichting Simpelveld Visie op Toezicht en Besturen Vastgesteld RvC 29 jan 2018 RvC Woningstichting Simpelveld Januari 2018 VISIE OP TOEZICHT Woningcorporaties staan voor het huisvesten van mensen
Nadere informatieCONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE
CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE Status: 14 januari 2019 Vastgesteld door de Raad van Commissarissen d.d. 28-01-2019 Vastgesteld door de Directeur-Bestuurder P.J.C.W. Stelder d.d. 28-01-2019
Nadere informatieVisie op het toezicht Raad van Commissarissen Vivare
Inleiding In dit document beschrijft de Raad van Commissarissen van Vivare haar visie op toezicht. Hiermee geven we invulling aan bepaling 1.1 van de Governance Code Woningcorporaties 2015. Daarin staat
Nadere informatieProfielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden
Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden
Nadere informatieControlstatuut Havensteder
Controlstatuut Havensteder Vastgesteld door het Bestuur d.d.: 29 november 2016 Goedgekeurd door de RvC d.d.: 16 december 2016 Inhoud 0. Inleiding... 3 1. Verankering... 3 1.1. Plaats van de controlfunctie
Nadere informatieRapportage integrale risicoanalyse herziening Governance Havenschap Moerdijk
Rapportage integrale risicoanalyse herziening Governance Havenschap Moerdijk 1. Inleiding Tijdens de bespreking van de voortgang van de uitwerking van de governance van Havenschap Moerdijk in de gemeenteraad
Nadere informatieReglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang
Reglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang Pagina 1 van 5 Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte reglement 1) Dit reglement is vastgesteld en goedgekeurd in de vergadering van de Raad van
Nadere informatieII. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING
II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING 2. VERSTEVIGING VAN RISICOMANAGEMENT Van belang is een goed samenspel tussen het bestuur, de raad van commissarissen en de auditcommissie, evenals goede communicatie met
Nadere informatieRisico s in beeld. Wat nu? Door Ilona Hoving 1
Risico s in beeld. Wat nu? 29-9-2015 Door Ilona Hoving 1 Even voorstellen Ilona Hoving 29-9-2015 Door Ilona Hoving 2 Wat gaan we DOEN? Korte introductie op thema Aan de slag met risico s Hoe waardeer je
Nadere informatieVisie op besturen en toezicht houden bij Goed Wonen Gemert
Visie op besturen en toezicht houden bij Goed Wonen Gemert Inleiding Goed Wonen Gemert staat als corporatie midden in de samenleving en opereert vanuit haar missie: Wij zijn een maatschappij gedreven organisatie.
Nadere informatieBeoordelingskader Dashboardmodule Betalingsachterstanden hypotheken
Beoordelingskader Dashboardmodule Betalingsachterstanden hypotheken Hieronder treft u per onderwerp het beoordelingskader aan van de module Betalingsachterstanden hypotheken 2014-2015. Ieder onderdeel
Nadere informatieIntern toezichtkader PVO Walcheren
Intern toezichtkader PVO Walcheren Februari 2015, intern toezichtkader stichting PVO Walcheren Pagina 1 Voorwoord Dit toezichtkader is tot stand gekomen in het kader van de vorming van het nieuwe samenwerkingsverband
Nadere informatieREGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM
REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM 25 april 2012 pagina 2 Artikel 1 Doelstelling De Auditcommissie maakt onderdeel uit van de Raad van Commissarissen van de Stichting
Nadere informatieToezicht- en toetsingskader RvC. vastgesteld in de RvC-vergadering van 14 november 2018
Toezicht- en toetsingskader RvC vastgesteld in de RvC-vergadering van 14 november 2018 Bijlage: gezamenlijke toezichtvisie bestuurder en RvC, d.d. 23 november 2017 Toezichtkader In de toezichtvisie geeft
Nadere informatieHet belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn?
Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn? 7 september 2017 Erik Breijer 1 Waarom Risicomanagement? Wat is aanleiding om met risicomanagement te starten:
Nadere informatieVersie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek
Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek Vastgesteld tijdens de vergadering van de Raad van Commissarissen op 17 12 2018 Artikel 1 - Status en inhoud reglement 1. Dit reglement is opgesteld
Nadere informatieBestuursreglement van Stichting deltawonen te Zwolle. 1 Vaststelling en reikwijde van het bestuursreglement
Bestuursreglement van Stichting deltawonen te Zwolle 1 Vaststelling en reikwijde van het bestuursreglement 1.1 Dit bestuursreglement (reglement) is opgesteld ingevolge artikel 11 lid 1 van de statuten
Nadere informatieDatum 27 november 2009 Betreft Oordeelsbrief Geacht bestuur,
L1875 Stichting Woningcorporaties Het Gooi en Omstreken t.a.v. het bestuur Postbus 329 1200 AH HILVERSUM Rijnstraat 8 Postbus 30941 2500 GX Den Haag www.vrom.nl Datum 27 november 2009 Betreft Oordeelsbrief
Nadere informatieRisicomanagementbeleid Gemeente Medemblik IO
Risicomanagementbeleid 2015-2018 Gemeente Medemblik IO-14-18168 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Wat is Risicomanagement?... 4 1.1 Risico...4 1.2 Risicomanagement...4 1.3 Risicoprofiel...4 2. Doelstellingen
Nadere informatieReglement Auditcommissie. Kennemer Wonen
Reglement Auditcommissie Kennemer Wonen Alkmaar, juni 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding en definities... 3 2. Samenstelling en plaats in de organisatie... 4 3. Vergaderingen... 5 4. Verantwoordelijkheid...
Nadere informatieToetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit. Onderwijsstichting Esprit
Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Onderwijsstichting Esprit Toetsingskader Raad van Toezicht van de onderwijsstichting Esprit Visie en Toezicht Conform artikel 2 lid 2 van
Nadere informatieReglement RvC Bijlage C: profielschets bestuur
Reglement RvC Bijlage C: profielschets bestuur Versie: 2019.01 Vastgesteld door RvC: oktober 2016 Opnieuw vastgesteld: 6 maart 2019 Gezien door de bestuurder: 6 maart 2019 Inhoudsopgave 1. Profielschets
Nadere informatiehet bevorderen van de kwaliteit van DVN, door realisering van de doelen van DVN, juiste besteding van middelen en efficiënte bedrijfsvoering;
Code Goed Bestuur DVN vastgesteld in de Ledenraad van 6 oktober 2012 Vooraf DVN heeft een aantal kernwaarden vastgelegd rondom de houding, gedragingen en cultuur van de vereniging DVN. Deze zijn uitgewerkt
Nadere informatieInhoud. Inleiding. Doelstelling, verantwoording en werkwijze fiscaal statuut. Bedrijfsvisie, fiscale visie en fiscaal beleid Woningstichting Maasdriel
Fiscaal statuut Inhoud Inleiding Doelstelling, verantwoording en werkwijze fiscaal statuut Bedrijfsvisie, fiscale visie en fiscaal beleid Woningstichting Maasdriel Bedrijfsvisie Fiscale visie Fiscaal beleid
Nadere informatieProfielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ
Profielschets Manager Financiën Omnivera GWZ ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Adviseurs ERLY: drs. Lilian Vos Telefoonnummer: 035 543 00 88 Omnivera GWZ Omnivera
Nadere informatieHOOFDSTUK 4: ROL EN VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE AUDITCOMMISSIE
4. Rol en verantwoordelijkheden 1 HOOFDSTUK 4: ROL EN VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN DE AUDITCOMMISSIE De belangrijkste taak van de auditcommissie is enerzijds het bewaken van de kwaliteit van de financiële
Nadere informatieReglement bestuur Stichting Havensteder
Reglement bestuur Stichting Havensteder Dit reglement is krachtens artikel 7 lid 3 van de statuten door het bestuur van Stichting Havensteder vastgesteld op 6 september 2011, na goedkeuring door de raad
Nadere informatieFebruari Goed mkb-bestuur en accountant: een waardevolle combinatie
Februari 2018 Goed mkb-bestuur en accountant: een waardevolle combinatie De tekst van deze brochure is een samenvatting van het NEMACC-rapport MKB Goed bestuur en toezicht in Nederland, een verkennend
Nadere informatieHoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid
Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid 2.1 KAM beleidsverklaring De directie van Axent Groen BV onderschrijft het volgende KAM-beleid: Het beleid is er op gericht te willen
Nadere informatieReglement commissies raad van commissarissen Ymere 1
Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1 De statuten van Ymere geven aan dat de raad van commissarissen kan besluiten tot het instellen van vaste en ad hoc commissies, en dat deze commissies
Nadere informatieRISICOMANAGEMENT VOOR WONINGCORPORATIES
INTEGRAAL RISICOMANAGEMENT VOOR WONINGCORPORATIES Together you make the difference RISICOMANAGEMENT BIJ WONINGCORPORATIES Deel 2 van een drieluik over het belang van goed risicomanagement in de corporatie
Nadere informatieReglement Bestuur HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN
Reglement Bestuur HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN Artikel 1 - begrippen Bestuur : bestuur van de RPO zoals bedoeld in artikel 2.60b van de Mediawet; Bestuurder : lid en tevens voorzitter van het Bestuur; Raad van
Nadere informatieVDZ Verzekeringen. Beloningsbeleid
VDZ Verzekeringen Beloningsbeleid 2014 INHOUD 1. Inleiding... 3 Toezicht... 3 Inwerkingtreding... 3 2. Definities en begrippen... 3 De categorieën van medewerkers... 3 Beloning... 4 Vaste beloning... 4
Nadere informatieRJ-Uiting 2014-3: ontwerp-richtlijn 400 Jaarverslag
RJ-Uiting 2014-3: ontwerp-richtlijn 400 Jaarverslag Ten geleide In de jaareditie 2013 van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving is hoofdstuk 400 Jaarverslag opgenomen met geringe aanpassingen in de
Nadere informatieDe gedragscode Goed Bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland. (STOPOZ)
De gedragscode Goed Bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland. (STOPOZ) Vastgesteld in de vergadering van het bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland
Nadere informatie(Proces)voorstel aanpak opstellen Nota Risicomanagement
(Proces)voorstel aanpak opstellen Nota Risicomanagement Aanleiding Het college heeft de opdracht een Nota Risicomanagement op te stellen. Hiertoe heeft de raad besloten bij de rapportage Financiële Strategie.
Nadere informatieBestuursreglement. Woningstichting Heteren
Bestuursreglement Woningstichting Heteren Status: Definitief, 11 februari 2014 Bestuursreglement Woningstichting Heteren 1 Doel en reikwijdte 1. Dit reglement is vastgesteld door het bestuur op 4 februari
Nadere informatie1 Inleiding 3. 2 Toezichtvisie 4. 3 Toezichtkader Toezichtthema s Samenvatting Toezichtkader 6. 4 Toetsingskader 7 4.
Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Toezichtvisie 4 3 Toezichtkader 4 3.1 Toezichtthema s 4 3.2 Samenvatting Toezichtkader 6 4 Toetsingskader 7 4.1 Toetsingskader 8 BIJLAGE 9 1. Regulerend kader 9 1.1
Nadere informatieVisie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst!
Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst! Montae Educatiesessie Maarten Heikoop 1 De wereld verandert 2 Visie op toezicht 2018-2022 Thema s 2018 1. Evenwichtige financiële keuzes
Nadere informatieGovernancestructuur WonenBreburg. januari 2012, geactualiseerd augustus 2015
Governancestructuur WonenBreburg januari 2012, geactualiseerd augustus 2015 1 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Bestuur 3 2.1 Taak en werkwijze 3 2.2 Rechtspositie en bezoldiging bestuur 4 2.3 Tegenstrijdige belangen
Nadere informatieRisicobewuste sturing, beheersing en verantwoording bij woningcorporaties
Together you make the difference Risicobewuste sturing, beheersing en verantwoording bij woningcorporaties Over het borgen van risicomanagement in de beleidscyclus Auteur Drs. Frank van Egeraat RC Accent
Nadere informatieNota risicomanagement 2014
Nota risicomanagement 2014 Opgesteld door: Afdeling concerncontrol D.d.: Februari 2014 2 Inhoud 1 Inleiding... 5 2 Wettelijk kader en doelstellingen... 6 2.1 BBV... 6 2.2 Doelstellingen... 6 3 Risicomanagement...
Nadere informatieHorizontaal toezicht. Samenwerken vanuit vertrouwen
Horizontaal toezicht Samenwerken vanuit vertrouwen 12345 "Bij gaat het om wederzijds vertrouwen tussen belastingplichtige en Belastingdienst, het scherper naar elkaar aangeven wat ieders verantwoordelijkheden
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen 2013 Financial control 17 december 2012 Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 5 2 Aanleiding... 6 3 Inleiding...
Nadere informatieBouwfonds Investment Management Belangenconflictenbeleid (Samenvatting)
Bouwfonds Investment Management Belangenconflictenbeleid (Samenvatting) October 2013 Bouwfonds Investment Management Belangenconflictenbeleid (Samenvatting) Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Belangenconflicten
Nadere informatie