Huiswerk en huiswerkbegeleiding VBS Sint Jozefschool Zouaaf in HAMME
Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen Ouderkoepel voor het vrij onderwijs Ondersteunen ouderraden Organiseren infoavonden voor ouders Informatie, bijv. -mededeling over huiswerk www.vcov.be
Vanavond? Stellingenspel 4 'sleutels' Waarom huiswerk, hoeveel tijd Wat verwachten leerkrachten van ouders Differentiatie Zelfstandig leren werken Hoe motiveer je je kinderen? Situaties E N Q U E T E
Wat is huiswerk? Taken (rekenen, woordjes,...) Toetsen instuderen Opzoekingswerk (prentjes, bos, internet,...) Knutselen Lezen, rekenkaartjes oefenen
Akkoord of niet? Een goede school is een school die veel huiswerk geeft
Akkoord of niet? Slechts 20% van wat onze kinderen leren, leren ze op school
Akkoord of niet? De meeste ouders hebben geen tijd om hun kind(eren) te helpen bij het huiswerk
Akkoord of niet? Schoolprestaties zijn slechts voor 50% afhankelijk van intelligentie
Schoolprestaties zijn afhankelijk van: Intelligentie (50%) Andere factoren (50%) = plannen, studiemethode, motivatie, discipline...
Akkoord of niet? Huiswerk zorgt voor veel spanningen thuis
Huiswerk en spanningen Leerling Leerkracht HUIS- WERK Ouder
Geef ons heden ons dagelijks Huiswerk legt bijna dagelijks beslag op vrije tijd Huiswerkpraktijk = doordachte aanpak Zinvol en kwaliteitsvol
Vier sleutels 1. Waarom huiswerk + hoeveel? 2. Wat verwachten de leerkrachten van de ouders? Huiswerkbegeleiding: het ABC 3. Differentiatie 4. Zelfstandig leren werken
Enquête in de school Enquête leerkrachten: alle lkn Enquête ouders: 231/301= 77% respons 1e graad 65/104 = 62.5% 2e graad 70/88= 79.5% 3e graad 94/109= 86 % Enquête leerlingen: 3e + 4e + 5e + 6e leerjaar = 197 leerlingen Respons= 96
Enquête leerkrachten Hoeveel huiswerk? 1 leerjaar: 4 x (lezen, schriftelijk op ma) 2 leerjaar: 4 x (niet op woe!) 3 leerjaar: 3 x (ma, di en do) 4 leerjaar: 3 x (ma, di en do) 5 leerjaar: 3 x (ma, di en do) zelf plannen 6 leerjaar: 3-4 x (zelf plannen)
Enquête leerkrachten Hoeveel tijd? 1 leerjaar: 10-20 min 2 leerjaar: 10-20 min 3 leerjaar: 20-30 min 4 leerjaar: 20-40 min 5 leerjaar: 30-50 min 6 leerjaar: 20-30 min
Enquête ouders Hoeveel tijd? 1 ste graad (65) Hoe lang? Maximum? -10min 8 7 10-20 min 20 21 20-30 min 28 27 30-40 min 6 6 40-50 min 1 50-60 min 2 1 + 1uur 0 0 De meeste ouders (74%) vinden dat het huiswerk tussen de 10 en de 30 minuten zou mogen duren! Dit komt overeen met de vooropgestelde tijd van de leerkrachten en de werkelijk gespendeerde tijd.
Enquête ouders Hoeveel tijd? 2 de graad (70) Hoe lang? Maximum? -10min 2 1 10-20 min 15 18 20-30 min 24 of 34% 33 of 47 % 30-40 min 9 13 40-50 min 15 of 21% 4 50-60 min 4 1 + 1uur 2 1 21 % tussen de 40 en 50 min mee bezig! De leerkrachten tonen echter dat maximum 40 minuten zou mogen duren. Voor bijna de helft van de ouders zou het huiswerk niet langer mogen duren dan een halfuurtje!
Enquête ouders Hoeveel tijd? 3 de graad (94) Hoe lang? Maximum? -10min 1 1 10-20 min 10 6 20-30 min 26 of 28 % 34 of 36 % 30-40 min 23 20 40-50 min 23 14 50-60 min 10 19 + 1uur 9 2 72 % van de ouders vindt dat de kinderen tss de 20 en de 50 min zouden mogen werken. Hoe ouder, hoe meer verschillen in de maximum duur voor ouders (en vooropgestelde tijd van de leerkachten) en werkelijke tijd. Dit is waarschijnlijk omdat de kinderen vanaf de 3 de graad leren zelf plannen.
Enquête leerlingen Hoeveel tijd? De meeste kinderen vinden dat het huiswerk lang genoeg duurt, voor een enkeling is het zelfs te kort, in de tweede graad voor een op zes leerlingen duurt het te lang, in de derde graad voor maar slechts 1 op 12 2 de graad (86) Ouders 3 de graad (99) Ouders -10min 6 2 2 1 10-20 min 19 15 12 10 20-30 min 29 24 32 26 30-40 min 19 9 21 23 40-50 min 6 15 23 23 50-60 min 4 4 7 10 + 1uur 3 2 4 9
Enquête leerkrachten Waarom huiswerk? Inoefenen van geleerde stof Remediëren Automotisatieproces versnellen (1ste, 2de,3de Ouders betrekken bij klasgebeuren Zelfstandig leren werken Attitudevorming (werkhouding)
Enquête ouders Waarom denk je dat leerkrachten huiswerk geven? 1 ste graad 2 de graad 3 de graad Evolutie volgen 15 11 30 Zelfstandig leren werken 6 14 14 Herhaling 45 47 52 Omdat het moet 0 3 0 Kind op eigen tempo laten werken 0 0 5
Enquête leerlingen De meeste kinderen vinden huiswerk maken echt wel nodig en belangrijk! WAAROM? 2 de graad 3 de graad Extra leren 44 35 Beter onthouden 3 Herhaling 22 43
Enquête leerlingen Bijna de helft van alle kinderen (48 %) maken hun huiswerk meestal alleen! 1 op 5 kinderen maakt het zelfs altijd alleen MAAKT ALLEEN? 2 de graad 3 de graad Altijd 13 24 Meestal 37 52 Soms 19 19 Meestal met hulp 11 5 Altijd met hulp 6 0
Sleutel 2: wat verwachten de leerkrachten van de ouders? Huiswerkbegeleiding
Enquête leerkrachten Verwachtingen tav ouders? In de eerste plaats: zorgen voor goede omstandigheden! rust, vast moment Een positieve instelling tegenover huiswerk, kind stimuleren kind prijzen voor inspanning let op je non-verbale reacties Meeluisteren als het kind hardop leest Kind aansporen om met huiswerk te beginnen Samen de agenda overlopen Les opvragen Controleren of huiswerk is gemaakt
Enquête ouders 1ste graad top 3: dat je controleert of het huiswerk is gemaakt dat je de opdrachten in de schoolagenda samen overloopt dat je meeluistert bij hardop lezen 2de graad top 3: dat je je kind al eens de les opvraagt dat je uitleg geeft als je kind iets niet begrepen heeft dat je controleert of het huiswerk is gemaakt 3de graad top 3: Wat denk je dat de leerkrachten van de ouders verwachten? dat je in de eerste plaats goede omstandigheden aanbiedt dat je controleert of het huiswerk gemaakt is dat je samen de opdrachten in de schoolagenda overloopt
Zeker niet Huiswerk maken Moeien met huiswerk Uitleg geven Zelf lesgeven Verbeteren van huiswerk Negatieve instelling Extra oefeningen geven
Enquête leerkrachten Wat heb je altijd al aan de ouders willen zeggen? Niet overdrijven qua tijd! Steeds positief blijven bevestigen Laat je kind ook nog spelen Controleer adhv agenda of alles in orde is Stimuleer zelfstandig werken
Huiswerkbegeleiding Het ABC voor huiswerkbegeleiding Afspreken voor Bemoedigen tijdens Controleren na
ABC: Afspreken (vooraf) Gunstige omstandigheden bieden Vaste structuur en regelmaat maakt het gemakkelijker! Een vast moment = huiswerktijd Vooral direct na school of wisselend, weinig vast moment Een vaste plaats = huiswerkplaats Vooral in woonkamer of keuken, pas in 6de leerjaar in eigen kamer! Kind en ouder: samen afspraken maken en opvolgen!
Een goede plaats vinden l Wat leidt af? Waar help je mee? Muziek Tv Computer Keukengeluiden Broers/zussen GSM, play-station Huisdier Rustgevende muziek of geen Tv-uren afspreken Elders werkplek inrichten Ruimte met controle
Vaste structuur en regelmaat Voorbeeld dagplanning 7.00 opstaan + aankleden 7.30 ontbijt 8.00 naar school 16.00 naar huis 16.30 huiswerk 17.30 eten 18.00 muziekschool 19.00 tv 20.00 wassen + slapen
Dagplanning
Weekplanning adhv structuurkaarten Maandag 07.00: opstaan 07.30: ontbijt 08.00: naar school 16.00: naar huis 16.30: huiswerk 17.30: eten 18.00: muziekschool 19.00: TV 20.00: boek lezen 20.30: wassen-slapen Dinsdag 07.00: opstaan 07.30: ontbijt 08.00: naar school 16.00: tekenles 17.00: huiswerk 17.30: eten 18.00: huiswerk 19.00: TV 20.00: boek lezen 20.30: wassen-slapen
Een gezonde geest in een gezond lichaam! Voldoende rust en goede voeding 4 jaar: gemiddeld 11u slaap 12 jaar: gemiddeld 9u slaap elk jaar gemiddeld een kwartier minder!!! Gezonde voeding: Gezond ontbijt en tussendoortje (-acties) Liever vis dan vlees voor de hersenen!
ABC: Bemoedigen (tijdens) Aanmoedigen en interesse tonen om met huiswerk te beginnen zelfstandig werken vol te houden Emotioneel affectieve steun Interesse voor schoolwerk Belang hechten aan schoolwerk Waardering uiten
ABC: Bemoedigen (tijdens) Ondersteunen van het huiswerkproces Schoolagenda overlopen Wat moet ik doen? (laat je kind zelf verwoorden) Luisteren bij hardop lezen Op vraag overhoren (op termijn: zichzelf controleren) Stimuleren tot zelf nadenken Autonomie waar het kan!
ABC: Bemoedigen (tijdens) Voorbeeld bij niet in de plaats van je kind denken Vraagstuk: Mama is jarig. Julie en Jasper willen een geschenk kopen. Julie heeft 3 gespaard. Jasper heeft 5 in zijn spaarpot. Hoeveel mag het geschenk voor mama kosten? NIET: Hoeveel is 3 plus 5? WEL: Waarover gaat het? Wat weet je? Wat is de vraag?
Moedig je kind aan om aandacht op belangrijkste te richten Eerst overzicht krijgen: titels, inhoudsopgave, foto s en tekeningen Kernwoorden leren herkennen: vet, kader, samenvatting Aantekeningen maken: schema, markeren, mindmap Repeteren en controleren!
ABC: Controleren (achteraf) Is het huiswerk gemaakt? Is het goed gemaakt? Niet verbeteren Aanzetten tot zelfcontrole Aanzetten tot evalueren Les overhoren op vraag Controleren is ook Het huiswerk: een haalbare kaart? Moet ik met de leerkracht praten?
Herhalen is de sleutel tot succes R = repeteer en controleer * Herhaal de titels * Herhaal de kernen en de kernwoorden * Vertel de rest met je eigen woorden de eerste keer onthoud je nog 40 % de twee keer onthoud je 65 % de derde keer onthoud je 85 %
Sleutel 3 Differentiatie: moet elke kind hetzelfde huiswerk krijgen?
Sleutel 3: differentiatie Gelijkwaardige inspanning Differentiëren qua niveau qua hoeveelheid qua tempo Voor zwakkere leerlingen, maar ook voor meer begaafde leerlingen
Krijgt iedereen hetzelfde huiswerk of wordt er gedifferentieerd? In principe krijgt elk kind hetzelfde huiswerk, maar in sommige gevallen wordt gedifferentieerd naar: 1 lj: naar niveau (aangepaste teksten voor sterke en zwakke groep) 2 lj: naar niveau (eerst maaltafels dan deeltafels) naar hoeveelheid (vrij nog extra werkje) 3 lj:naar niveau en naar hoeveelheid (mag en moet-opdrachten) 4 lj: geen 5 lj: naar hoeveelheid (wiskunde) 6 lj: naar niveau en naar hoeveelheid, soms naar tempo Enquête leerkrachten
Sleutel 4 Kinderen moeten leren zelfstandig werken
Hoe wordt er in de klas aan het zelfstandig leren gewerkt? 1 lj: uitbreiding naar tempo en niveau (adhv bakjes) 2 lj: toename tijd van zelfstandig werken, klassikaal oef verbeteren 3 lj:- 4 lj:contractwerk en stimuleren om opdrachten goed te lezen voor er vragen worden gesteld 5 lj: Samen opstellen van werkplanning 6 lj: Projectwerk (Wero) en begeleidend leren leren (leren samenvatten) Enquête leerkrachten
OPDRACHT: Maak zo snel mogelijk een vliegend projectiel van een blad papier
Motiveren kan je leren? Wat is motivatie eigenlijk? Zit motivatie in de genen? Motivatie is het gevolg van positieve of negatieve ervaringen Motivatie uit angst om afgewezen te worden Motivatie is een kwestie van geloven dat je het kunt Motivatie in samenhang met de groep Motivatie in samenhang tot het vak Meer motivatie als je zelf kunt bepalen wat je doet Motivatie is een kwestie van afwegingen maken
Motiveren Interesse voor schoolleven Straffen leidt vaak tot demotivatie Belonen: Extrinsiek: flink huiswerk maken -> snoep gevaar voor schijnmotivatie Intrinsiek: goed gevoel 'Token': groene kaartjes, stipjes, stickers die recht geven op iets leuks
Wees blij met kleine stapjes en hou het luchtig! Jan moet nog leren zijn huistaakjes zelf te maken. Zijn moeder moedigt hem aan om één sommetje per keer te maken. Bij elke inspanning gaat het papieren autootje op het racecircuit dat ze samen gemaakt hebben op een groot stuk papier, één hokje vooruit. Elke keer kan vader 's avonds zien hoezeer Jan al zijn best heeft gedaan, waarop hij zijn zoon feliciteert. Jan krijgt de smaak te pakken en wil de auto zo snel mogelijk tot het tussenstation laten komen, want daar wacht al een extraatje op hem. Meestal is dit een uitstapje of een gezelschapsspelletje spelen. Op den duur is het circuit niet meer nodig: de aanmoedigingen en het plezier van de inspanning zijn veel belangrijker geworden.
Ik wil niet Ik durf niet Ik kan dat niet Ik kan dat nog niet, maar zal het leren Ik kan dat niet, maar misschien wel iets anders -> wat dan Ik kan dat niet omdat ik er de capaciteiten niet voor heb
Motiveren? Karen komt thuis, zet zich voor de tv en is haar huiswerk al lang vergeten. Moeder komt achter haar aan, zet het tv-toestel uit en maant haar aan om met het huiswerk te beginnen. Karen begint met veel tegenzin en het loopt moeizaam. Het minste geluid is genoeg om haar af te leiden en er lijkt maar geen eind aan de oefeningen te komen.
Discussievragen Hoe motiveren jullie de kinderen om het huiswerk te maken? Hebben jullie concrete tips? Hebben jullie het al eens moeilijk gehad om de kinderen aan het huiswerk te krijgen? 1 verslagnemer per groepje van 6!
ALLE TIPS OP EEN RIJTJE Afspraken maken en opvolgen Tafels op de trap schrijven Tafels oefenene op het internet Samen met broer en zus huiswerk maken? Huiswerk opsplitsen in kleine stukjes Veel structuur bieden Niet discussiëren met kinderen Wel inspraak geven om te bepalen wanneer huiswerk gemaakt moet worden
Tot slot? Wat vond je ervan? Wat raad je ons aan?