PMLF Arbeidsmarktmonitor Laboratoriumtechniek 2009-2010 De sector onder de loep
PMLF Arbeidsmarktmonitor Laboratoriumtechniek 2009-2010
Inhoudsopgave Inleiding... 7 Samenvatting... 9 1 Arbeidsmarkt: een terugblik... 15 1.1 Evenwicht in het aantal arbeidsplaatsen... 15 1.2 Vacatures... 15 1.3 Mbo meest gevraagde opleidingsniveau... 18 1.4 Analist Pathologie en Chemisch-Fysisch Analist meest gevraagde vooropleiding... 18 1.5 Ruim de helft van de laboratoria nam personen aan met onjuiste niveau vooropleiding 19 2 Arbeidsmarkt: een vooruitblik... 21 Arbeidsmarktmonitor Laboratoriumtechniek 2009-2010 De sector onder de loep ISBN 978-90-8630-106-5 NUR 600 Auteur Opmaak Uitgave: VAPRO-OVP B.V. T 070 337 83 00 E info@vapro.nl I www.vapro.nl Michel Koppenaal Judith Olsthoorn PMLF en OVP zijn onderdeel van de VAPRO-groep. PMLF Eerste druk, maart 2010 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. 2.1 Komend jaar: arbeidsplaatsen... 21 2.2 Komend jaar: moeilijk vervulbare vacatures... 22 2.3 Komende vier jaar: groei verwacht... 23 2.4 Maatregelen tegen kennisverlies... 24 2.5 Leeftijdsopbouw... 25 3 Mbo-stagiaires... 27 3.1 Gemiddeld aantal stagiaires... 27 3.2 Stageplaatsen in het komend jaar... 28 Bronvermelding... 30
Inleiding Kenniscentrum PMLF biedt u dit rapport aan naar aanleiding van het arbeidsmarktonderzoek in de sector Laboratoriumtechniek. Kenniscentrum PMLF en Opleidingsfonds OVP, beide onderdeel van de VAPRO-groep, hebben het initiatief tot dit onderzoek genomen en de uitvoering ervan gefinancierd. Het onderzoek, dat heeft plaatsgevonden in oktober/november 2009, beoogde een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de aansluiting van het scholingsaanbod op deze arbeidsmarkt. De centrale onderzoeksvraag van dit onderzoek was: Hoe heeft de arbeidsmarkt zich het afgelopen jaar in de sector laboratoriumtechniek ontwikkeld en wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? Het onderzoek richt zich specifiek op de aansluiting tussen de vraag van de arbeidsmarkt in laboratoria en organisaties met laboratoria en het aanbod van geschoolden op mbo-niveau van de opleidingen in de richting laboratoriumtechniek. Steekproef Voor het onderzoek heeft PMLF het register leerbedrijven van Kenniscentrum PMLF geraadpleegd. Er hebben 191 organisaties met laboratoria aan het onderzoek meegewerkt. Het betreffen kleine, middelgrote en grote bedrijven uit onder andere de landbouw, bosbouw en visserij (5%), voedingsindustrie (11%), chemische industrie (21%), farmacie (4%), overige industrie (9%), electriciteit- en gasproductie (2%), winning en distributie van water (1%), keurings- en controlediensten (5%), speur- en ontwikkelingswerk (2%), advisering, onderzoek en dienstverlening overig (2%), onderwijs (2%), ziekenhuizen (25%), artsenlaboratoria en trombosediensten (2%), gezondheidszorg en welzijn overig (2%), overig (7% - onderzoeksinstituten, inspectiebedrijven, universiteiten, tuinzaadbedrijven, diergeneeskunde, cosmetica en luchtvaart). De resultaten in dit rapport zijn representatief voor dit leerbedrijvenbestand. Inhoud rapport De opbouw van dit rapport is als volgt: Samenvatting Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 2: Hoofdstuk 3: Een terugblik op het afgelopen jaar Een vooruitblik op de komende jaren BPV plaatsen procesindustrie
Samenvatting Het afgelopen jaar algemeen: een turbulent jaar In september 2008 kondigde zich de economische crisis al aan en in 2009 zette deze crisis zich door. De eerst getroffen bedrijven waren die in de auto-industrie en hun toeleveranciers, daarna volgde de grondstoffenproducenten en andere bedrijven. Met name de bouw, procesindustrie en ict werd getroffen, dus ook laboratoria in de procesindustrie. Veel bedrijven ontdeden zich noodgedwongen van freelancers, gedetacheerden en zzp ers (zelfstandigen zonder personeel) met flexibele contracten. De overheid sprong bij, deeltijd ww werd mogelijk, opleiden werd extra aantrekkelijk gemaakt en de slogan die VAPRO in dit kader lanceerde Maak van stilstand vooruitgang kreeg hier en daar goed navolging. Er werd veel opgeleid dit jaar, veelal door en voor eigen personeel om de kosten laag te houden. Daarnaast dreigde een groeiende jeugdwerkloosheid: een grote groep schoolverlaters die als gevolg van de crisis niet aan een baan kon komen of door een tijdelijk contract al snel weer op straat kwam te staan. Er werden stimuleringsprojecten opgezet en er werd veel samengewerkt tussen scholen, gemeenten en bedrijven - al dan niet verenigd in specifieke samenwerkingsverbanden. Desondanks zat in het derde kwartaal van 2009 13,9% van de 15- tot 23-jarigen werkloos thuis. Dat is 5,6% meer dan in dezelfde periode een jaar daarvoor. Van de jongeren zonder diploma is 20,9% werkloos, tweemaal zoveel als een jaar eerder. Ter vergelijking: van de groep 23-65- jarigen is 4,2% werkloos, 1,3% meer dan vorig jaar. De laboratoriumtechniek kent relatief weinig werklozen. Dat percentage schommelt rond de 1%. Schoolverlaters vinden snel een baan. Het kon niet uitblijven: bedrijven ontkwamen er soms niet aan om daadwerkelijk mensen te ontslaan. Ook weer gedwongen door de omstandigheden. Men bleef hiervoor echter wel huiverig. Mocht de economie weer aantrekken dan heeft men dit personeel weer hard nodig. En dat is dan waarschijnlijk moeilijk te vinden gezien de vergrijzing en ontgroening. Het jaar verliep in economisch opzicht zo turbulent, dat het CPB haar ramingen en toekomstverwachtingen herhaaldelijk heeft moeten bijstellen. Op het moment van schrijven (december 2009) verwacht het CBS over 2009 een werkloosheidspercentage van 4%. Het afgelopen jaar: laboratoriumtechniek Een groot deel (64%) van de laboratoria had in het afgelopen jaar vacatures voor laboratoriumpersoneel. Gemiddeld stonden per organisatie met vacatures 2,9 vacatures open voor laboratoriumpersoneel, waarvan 70% op mbo-niveau. Er waren ook knelpunten: 45,5% van de laboratoria met vacatures had moeilijk vervulbare vacatures. In 2007 was dit nog 25%. De voornaamste redenen waren een lage respons en te laag opgeleide kandidaten. De moeilijk vervulbare vacatures bleven daardoor gemiddeld 5 maanden lang onvervuld.
Het huidig aantal laboratoriummedewerkers (november 2009) vergeleken met het aantal dat op 1 januari 2009 werkzaam was bij de onderzochte organisaties is bij 17,5% van de bedrijven toegenomen, bij 21,6% afgenomen en bij 60,3% gelijk gebleven (0,5% wist het niet). groei krimp evenwicht weet niet De leeftijd van ruim 40% van de laboratoriummedewerkers ligt tussen de 40 en 54 jaar, 11% is 55 jaar of ouder, zie tabel. In grote organisaties werken gemiddeld meer oudere werknemers. Leeftijdsverdeling < 25 jaar 8,8 25-39 jaar 36,4 40-54 jaar 42,1 >= 55 jaar 11,3 onbekend 1,4 60 Percentage medewerkers Leeftijdsverdeling laboratoriummedewerkers (n=187) 1 18 22 Verwachting komend jaar (2010) 43% van de organisaties verwacht het komende jaar vacatures in de laboratoriumtechniek te hebben, zowel voor uitbreiding als vervanging van personeel. Gemiddeld verwachten organisaties voor vervanging en uitbreiding van personeelsleden ongeveer 5 vacatures, waarbij voor 74% van de gevallen een mbo-vooropleiding vereist is. De top vijf van meest gevraagde mbovooropleidingen het komende jaar: 1. 2. 3. 4. 5. Chemisch fysisch analist (24,3% van de laboratoriumvacatures op mbo-niveau) Analist klinische chemie (18,3 %) Allround laborant, niveau 3 (15,9 %) Analist pathologie (12,7 %) Laborant, niveau 2 (12,5 %) Opmerkelijk is dat 36% van de laboratoria het komende jaar vacatures verwacht voor laboratoriummedewerkers op een niveau dat tussen mbo- en hbo-niveau ligt. 54% van de organisaties met vacatures het komend jaar, verwacht dat het moeilijk zal zijn deze tijdig in te vullen. Het geldt dan met name vacatures op mbo- en hbo-niveau. Men maakt zich het meest zorgen over het ingevuld krijgen van banen Analist Klinische Chemie en Chemisch-fysisch Analist (31% van de laboratoria met vacatures geeft dit aan). 35% van de onderzochte laboratoria is het eens met de stelling Op de arbeidsmarkt is onvoldoende gekwalificeerd laboratoriumpersoneel aanwezig. Verwachting komende vier jaar (2014) De arbeidsmarktverwachtingen voor de komende vier jaar zijn redelijk positief: 30,4% verwacht groei, 17,5% krimp, 45,9% evenwicht en 6,2% durft nog geen toekomstvoorspelling te doen. groei krimp evenwicht weet niet De gemiddelde leeftijd is 39,2 jaar. 47% is man, 53% vrouw. Leeftijdsverdeling in grafiek: 50 40 30 20 10 0 < 25 25-39 40-54 >= 55 n.b. 46 6 18 30 10 11
Er worden tot 2014 als gevolg van vervanging en uitbreiding zo n 2100 baanopeningen verwacht voor mbo ers laboratoriumtechniek. In diezelfde periode zullen zo n 1600 leerlingen uitstromen richting arbeidsmarkt. Dit betekent dat er een behoorlijke spanning op de arbeidsmarkt zal komen te staan. De vraag naar laboratoriumpersoneel overstijgt het aanbod. 57% van de huidige of nu startende mbo-leerlingen laboratoriumtechniek zal namelijk doorstromen naar het hbo en 4% zoekt werk in een andere richting. Het ziet ernaar uit dat de laboratoria zich onvoldoende bewust zijn van deze situatie: slechts 34% is het eens met de stelling op de arbeidsmarkt is onvoldoende gekwalificeerd laboratoriumpersoneel aanwezig en een kleine 17% geeft aan de komende vier jaar knelpunten binnen het laboratorium te verwachten met de vergrijzing van het personeel. Iets dat samenhangt met de uitstroom van personeel en dus de vervangingsvraag. Alertheid is hier geboden. Stagiairs Bij tweederde van de organisaties lopen mbo-stagiairs stage. In 40% van de gevallen zijn dit leerlingen Chemisch-Fysisch Analist, 33% Allround laborant (niveau 3) en 19% Analist Klinische Chemie. Op de stagemogelijkheden voor de junior laborant (niveau 2) na, zijn er voldoende stageplekken voor de leerlingen laboratoriumtechniek. De junior laborant heeft het moeilijk wat dit betreft. 12 13
1. Arbeidsmarkt: een terugblik In dit hoofdstuk gaan we in op de ontwikkelingen van de arbeidsmarkt in de sector laboratoriumtechniek in het afgelopen jaar (januari 2009 november 2009). 1.1 Evenwicht in het aantal arbeidsplaatsen De economie kromp in 2009 met + /- 4%. Per saldo zien we echter dat het aantal arbeidsplaatsen voor laboratoriummedewerkers het afgelopen jaar gelijk is gebleven. In 2007 liet dit aantal nog een stijging zien van 5,7%. Dit is het gevolg van evenwicht tussen krimp van het aantal laboratoriummedewerkers (bij 21,6% van de organisaties) en groei (bij 17,5%). Hierbij hadden de laboratoria in de industrie meer last van de recessie dan in de zorg. Zowel de groei als krimp betrof voor ongeveer de helft functies op mbo-niveau. 1.2 Vacatures Een groot deel (64%) van de laboratoria had in het afgelopen jaar vacatures voor laboratoriumpersoneel. Gemiddeld stonden per organisatie met vacatures 2,9 vacatures open voor laboratoriumpersoneel, waarvan 70% op mbo-niveau. Er waren ook knelpunten: 46% van de laboratoria met vacatures had moeilijk vervulbare vacatures. In 2007 was dit nog 25%. De voornaamste redenen waren een lage respons en te laag opgeleide kandidaten. De moeilijk vervulbare vacatures bleven daardoor gemiddeld 5 maanden lang onvervuld. Van alle moeilijk vervulbare vacatures lag 49% op mbo-niveau. De vacatures die het langst openstonden waren die voor de Allround Laborant (niveau 3), de Analist Pathologie en de Chemisch-Fysisch Analist. Een situatie die aandacht vraagt. Redenen In volgende grafiek staan de redenen die organisaties aangaven voor moeilijk vervulbare vacatures 14 15
Aangegeven redenen moeilijk vervulbare vacatures (%) Lage respons Overgekwalificeerd Ondergekwalificeerd Onvoldoende ervaring Anders Overige redenen (bij anders ) die werden aangegeven: Sollicitanten hadden geen specifieke kennis; Sollicitanten hadden niet de juiste houding; Sollicitanten hadden andere sollicitaties lopen; Sollicitanten waren te duur; Sollicitanten waren niet vaktechnisch gericht. 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Niet als reden aangegeven, maar mogelijk toch een bijkomende reden kan zijn dat er relatief veel deeltijdwerkers zijn binnen laboratoria (43%). Iets dat mogelijk samenhangt met het relatief grote aantal vrouwen dat hier werkzaam is (53%). Een groep die meer in deeltijd werkt dan mannen. De organisaties zijn over het algemeen wel tevreden over de aansluiting van mbo-opleidingen op de laboratoriumfuncties die beschikbaar zijn. 85% vindt de aansluiting redelijk tot uitstekend. 9% vindt de aansluiting slecht tot zeer slecht. Wervingskanalen Om effectief personeel te kunnen werven maken vrijwel alle laboratoria gebruik van een mix aan wervingskanalen. In het onderstaande overzicht staat welke wervingskanalen het meest worden ingezet. Een top drie van de succesvolste wervingskanalen, volgens de respondenten, staat eronder. Advertenties Uitzendbureau Interne werving Familie, vrienden, kennissen Arbeidsbureau Scholen, ROC s Samenwerkingsverbanden Werkervaringprojecten Werk & Vakmanschap Headhunters Percentage ingezette wervingskanalen Jobsites Anders Onder anders vallen o.a.: Open sollicitaties, eigen websites en ex-stagiaires Succesvolste wervingskanalen 1. Advertenties (27%) 2. Uitzendbureaus (22%) 3. Scholen/ROC s (11%) 0 10 20 30 40 50 60 70 Daarnaast maakt 26% van de laboratoria steeds meer gebruik van interne doorstroming. 73% denkt dat werving van laboratoriumpersoneel via internet in de toekomst steeds belangrijker wordt; we zien in het overzicht dat 22% van de laboratoria op dit moment jobsites gebruikt voor werving van personeel. 16 17
1.3 Mbo meest gevraagde opleidingsniveau Net als in 2007 was ook in 2009 het mbo het meest gevraagde opleidingsniveau bij vacatures (70%), gevolgd door hbo-niveau. Binnen laboratoria zijn relatief veel functies op deze niveaus. Het opleidingsniveau wo of vmbo werd in aanzienlijk mindere mate gevraagd. Het gaat bij wo-functies veelal om functies waarbij met zeer geavanceerde analyseapperatuur complexe analyses opgezet worden, of waar research wordt verricht. Bij vmbo-functies gaat het vaak om ongekwalificeerde werkzaamheden, zoals eenvoudige monsternamen. Deze functies zijn in slechts geringe mate vertegenwoordigd binnen laboratoria. 1.5 Ruim de helft van de laboratoria nam personen aan met onjuiste niveau vooropleiding Op de vraag of het laboratorium wel eens personen heeft aangenomen die eigenlijk een hogere of lagere opleiding hadden dan voor de functie vereist, antwoordde men (%): Ja, hogere opleiding Ja, lagere opleiding 1.4 Analist Pathologie en Chemisch-Fysisch Analist meest gevraagde vooropleiding 64% van de onderzochte laboratoria had in het afgelopen jaar vacatures voor laboratoriumpersoneel. Gemiddeld stonden per organisatie met vacatures 2,9 vacatures open voor laboratoriummedewerkers, waarvan 70% op mbo-niveau. Het totaal aantal vacatures uitgedrukt in percentages was als volgt verdeeld: Percentage mbo-vacatures laboratoriumtechniek Ja, beide Nee, nog nooit 0 10 20 30 40 Laborant (niveau 2) Allround laborant (niveau 3) Proefdierverzorger Analist Pathologie Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Microbiologisch Analist Technisch Onderwijs Assistent Biotechnicus Anders (doktersassistente, biochemie, etc.) 0 10 20 30 18 19
2. Arbeidsmarkt: een vooruitblik In dit hoofdstuk gaan we in op de verwachte ontwikkelingen van de arbeidsmarkt in de sector laboratoriumtechniek in de komende twaalf maanden en de komende vier jaar (2010-2014). 2.1 Komend jaar: arbeidsplaatsen 43% van de organisaties verwacht het komende jaar vacatures in de laboratoriumtechniek te hebben, zowel voor uitbreiding als vervanging van personeel. Gemiddeld verwachten organisaties voor vervanging en uitbreiding van personeelsleden ongeveer 5 vacatures (een stijging van gemiddeld ruim 2 vacatures in vergelijk met het afgelopen jaar), waarbij voor 74% van de gevallen een mbo-vooropleiding vereist is. De top vijf van meest gevraagde mbo-vooropleidingen het komende jaar: 1. 2. 3. 4. 5. Chemisch fysisch analist (24,3% van de laboratoriumvacatures op mbo-niveau) Analist klinische chemie (18,3 %) Allround laborant, niveau 3 (15,9 %) Analist pathologie (12,7 %) Laborant, niveau 2 (12,5 %) Verdeling vacatures mbo-laboratoriumtechniek het komende jaar (%) Laborant (niveau 2) Allround laborant (niveau 3) Proefdierverzorger Analist Klinische Chemie Analist Pathologie Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Microbiologisch Analist Technisch Onderwijsassistent Biotechnicus Anders 0 10 20 30 20 21
Opmerkelijk is dat hiernaast 36% van de laboratoria het komende jaar vacatures verwacht voor laboratoriummedewerkers op een niveau dat tussen mbo- en hbo-niveau ligt. 54% van de organisaties met vacatures het komend jaar, verwacht dat het moeilijk zal zijn deze tijdig in te vullen. Het geldt dan met name vacatures op mbo- en hbo-niveau. Men maakt zich het meest zorgen over het ingevuld krijgen van banen Analist Klinische Chemie en Chemisch Fysisch Analist (31% van de laboratoria met vacatures geeft dit aan). Vermeldenswaardig is voorts dat 35% van de onderzochte laboratoria het eens is met de stelling Op de arbeidsmarkt is onvoldoende gekwalificeerd laboratoriumpersoneel aanwezig. 2.3 Komende vier jaar: groei verwacht De arbeidsmarktverwachtingen voor de komende vier jaar zijn redelijk positief: 30,4% verwacht groei, 17,5% krimp, 45,9% evenwicht en 6,2% durft nog geen toekomst-voorspelling te doen. groei krimp evenwicht weet niet 6 30 2.2 Komend jaar: moeilijk vervulbare vacatures Gestoeld op de ervaringen van het afgelopen jaar verwachten laboratoria ook dit jaar weer moeilijk vervulbare vacatures te hebben. 61,7 % van de laboratoria geeft aan dat zij dit voor vacatures op mbo-niveau verwachten en maar liefst 68,1 % verwacht hetzelfde voor vacatures op hboniveau. Er worden op mbo-niveau met name problemen verwacht bij de invulling van vacatures voor de Analist Klinische Chemie en de Chemisch Fysisch Analist. In beide gevallen gaf 31 % van de organisaties dit aan. Ook voor de Microbiologisch Analist en de Allround Laborant worden problemen verwacht (door 17,2 % van de laboratoria). 46 18 Verwachte moelijk vervulbare vacatures in 2010 Laborant (niveau 2) Allround Laborant (niveau 3) Analist Klinische Chemie Analist Pathologie Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Er worden tot 2014 als gevolg van vervanging en uitbreiding zo n 2100 baanopeningen verwacht voor mbo ers laboratoriumtechniek. In diezelfde periode zullen zo n 1600 leerlingen uitstromen richting arbeidsmarkt. Dit betekent dat er een behoorlijke spanning op de arbeidsmarkt zal komen te staan. De vraag naar laboratoriumpersoneel overstijgt het aanbod. 57% van de huidige of nu startende mbo-leerlingen laboratoriumtechniek zal namelijk doorstromen naar het hbo en 4% zoekt werk in een andere richting. Het ziet ernaar uit dat de laboratoria zich onvoldoende bewust zijn van deze situatie: slechts 34% is het eens met de stelling op de arbeidsmarkt is onvoldoende gekwalificeerd laboratoriumpersoneel aanwezig en een kleine 17% geeft aan de komende vier jaar knelpunten binnen het laboratorium te verwachten met de vergrijzing van het personeel. Iets dat samenhangt met de uitstroom van personeel en dus de vervangingsvraag. Alertheid is hier geboden. Microbiologisch Analist 0 10 20 30 40 22 23
2.4 Maatregelen tegen kennisverlies Ruim driekwart (76%) van de laboratoria neemt maatregelen om het verdwijnen van specifieke kennis door het vertrek van personeel tegen te gaan. De meest gebruikte maatregelen zijn het vastleggen van kennis in goede werkbeschrijvingen en interne scholing door eigen medewerkers en training on the job. Ingezette maatregelen tegen kennisverlies (%) Scholing uitgevoerd door eigen medewerkers Scholing uitgevoerd door externen Training on the job Vastleggen van kennis in werkbeschrijvingen Anders Andere maatregelen die laboratoria nemen, genoemd onder anders : werkoverdracht bij vertrek ervaren mensen aantrekken roulatie van werkzaamheden interne job rotatie personeelsuitwisseling met andere laboratoria externe back-up 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 2.5 Leeftijdsopbouw De leeftijd van ruim 40% van de laboratoriummedewerkers ligt tussen de 40 en 54 jaar, 11% is 55 jaar of ouder. In grote organisaties werken gemiddeld meer oudere werknemers, alsook in medische organisaties. Leeftijdsverdeling < 25 jaar 8,8 25-39 jaar 36,4 40-54 jaar 42,1 >= 55 jaar 11,3 onbekend 1,4 Percentage medewerkers Leeftijdverdeling laboratoriummedewerkers (n=187) De gemiddelde leeftijd is 39,2 jaar. 47% is man, 53% vrouw. Ten aanzien van de leeftijdsopbouw en mogelijke vergrijzing van het laboratoriumpersoneel in de komende jaren, zijn de organisaties redelijk optimistisch. Slechts 17% van de organisaties verwacht knelpunten op dit gebied voor de komende vier jaar. 33% voert een leeftijdsbewust personeelsbeleid voor laboratoriumpersoneel. Daar ruim 11% van het personeel 55 jaar of ouder is, de ontgroening ook een rol speelt en er door 30% van de organisaties groei wordt verwacht is het wel aanbevelingswaardig om leeftijdsbewust personeelsbeleid en het aantrekken van voldoende instroom op de agenda te zetten of houden. De maatregelen zien we net als in 2007 ook nu duidelijk terug in de praktijk. Roulatie en spreiding personeel over verschillende werkplekken en disciplines komen veel voor in deze sector, mede voor de afwisseling van werkzaamheden (werktevredenheid). Aan de andere kant streven laboratoria ook naar specialisatie door het aanwijzen van vakspecialisten, die toch multi-inzetbaar zijn: men weet van alles voldoende om inzetbaar te zijn, en van één discipline weet men vrijwel alles. Gemiddeld besteedden laboratoriummedewerkers binnen werktijd 9 dagen per jaar aan opleidingen en cursussen. In 2007 was dit nog 7,3 dagen. Als er een extern instituut wordt ingeschakeld voor training, dan is dit meestal een fabrikant (49%) of een opleidingsinstituut/roc (42%). 37% van de laboratoria geeft echter aan wel meer inzicht te willen hebben in het rendement van een opleiding. 24 25
3.0 Mbo-stagiairs In dit hoofdstuk gaan we in op mbo-stagiairs in de sector laboratoriumtechniek. We kijken naar het huidige aantal bezette stageplaatsen en beschrijven het aantal verwachte stageplaatsen voor het komende jaar. 3.1 Gemiddeld aantal stagiairs Bij tweederde van de onderzochte organisaties zijn op dit moment (november 2009) mbostagiaires laboratoriumtechniek aan de slag. Deze organisaties hebben gemiddeld 1,9 stagiaires lopen. Laborant (niveau 2) Allround laborant (niveau 3) Analist Klinische Chemie Analist Pathologie Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Microbiologisch Analist Verdeling stagiaires per mbo-opleiding (%) Anders 0 10 20 30 40 50 De andere mbo-opleidingen onder anders : materiaaltechnologie, doktersassistente en Klinisch Chemicus. Sinds 2007 is het aandeel stagiaires Chemisch-Fysisch Analist sterk toegenomen t.o.v. Klinische Chemie. Ook het aandeel stagiaires Allround Laborant is aanzienlijk. Gezien het aantal verwachte vacatures voor juist deze richtingen de komende jaren lijkt dit een goede ontwikkeling. Organisaties spelen zo goed in op hun toekomstige personeelsvraag, daar elke stagiaire een potentiële nieuwe medewerker kan zijn wanneer de opleiding is afgerond. 26 27
3.2 Stageplaatsen in het komend jaar Wanneer we kijken naar het aantal beschikbare stageplaatsen in de komende twaalf maanden (2010), dan zien we dat er voor alle richtingen voldoende bpv-plaatsen beschikbaar zijn. 84% van de organisaties heeft het komend jaar plaatsen ter beschikking. Ook hier is de behoefte aan stagiaires Chemisch Fysisch Analist (48,5%), Allround Laborant (38,7%) en Analist Klinische Chemie (15,3%) groot. Verrassend is dat de behoefte aan stagiaires Microbiologisch Analist behoorlijk groeit (16,6%) t.o.v. het aantal plaatsen het afgelopen jaar (10,9%). Per regio kan de behoefte en het aanbod echter verschillen. Voor regionale informatie verwijzen wij naar de regionale Colo-barometers en kerncijfers op www.colo.nl/regionale-barometers. 28 29
Bronvermelding Niet-werkende jongeren in crisistijd, CBS december 2009 De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2014, Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA-R-2009/5), november 2009 Arbeidsmarktinformatiesysteem ROA/AIStot2014-online/ (ROA/2009) Cfi (2009), onderwijs- en leerlinggegevens mbo tot en met schooljaar 2008/2009 (Het Cfi heet tegenwoordig DUO Zoetermeer) Rapportage arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie 2009-2010, Kenniscentrum PMLF januari 2010 Online en veldonderzoek PMLF, november 2009 30 31
32