jaarverslag 2009 Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH)
Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen VVNH Postbus 1380 1300 BJ Almere Westeinde 6 1334 BK Almere-Buiten Tel. 036-5321020 Fax 036-5321029 Internet www.vvnh.nl E-mail info@vvnh.nl Profiel Koninklijke VVNH De Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) is de overkoepelende organisatie van 273 groothandelsbedrijven in hout (incl. filialen). De grote meerderheid van alle werknemers in de bedrijfstak (circa 7.000) is werkzaam bij deze bedrijven. Daarmee representeert de VVNH de houthandelsbranche zowel kwalitatief als kwantitatief. Bovendien zijn verenigingen die branchesegmenten vertegenwoordigen, als buitengewoon lid bij de VVNH aangesloten. Buitengewone leden zijn: de Nederlandse Vereniging van Houtagenten (NATA, 25 leden), de Algemene Vereniging Inlands Hout (AVIH, 86 leden) en de Vereeniging van Importeerende Groothandelaren in Hout (VIGH, 3 leden). In verband met de mondiale handel in en de herkomst van hout is de VVNH actief betrokken bij enkele internationale organisaties, zoals: European Timber Trade Federation (ETTF), de nieuwe koepelorganisatie van voorheen UCBD, UCBR en UCIP. De genoemde organisaties vormen onder de ETTF de Secties Hardhout, Naaldhout en Plaatmateriaal. Confédération Européenne des Industries du Bois (CEI-Bois). Fédération Européenne du Négoce de Bois (FEBO). Ook 2009 heeft in het teken gestaan van de uitvoering van het Beleidsplan VVNH 2006-2009 'De wortels van hout'. Dit plan is opgebouwd uit de VVNH-missie, de VVNHgedragscode en een lijst van activiteiten voor de beleidsplanperiode. De VVNH-missie luidt: De VVNH werkt aan een sterk en positief imago van hout en houtproducten en bevordert een financieel gezonde positie van de houtsector in Nederland De VVNH stimuleert de handel in hout dat aantoonbaar afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen, en zorgt ervoor dat de leden rekening houden met de belangen van medewerkers en van het milieu, zowel in Nederland als in de productielanden De VVNH stimuleert het gebruik van hout door te investeren in innovaties, nieuwe houttoepassingen, onderzoek naar nieuwe houtsoorten, opleidingen en onderwijs. De VVNH vervult haar belangenbehartigende rol door een proactieve, transparante en constructieve opstelling De VVNH hanteert een bindende gedragscode voor alle aangesloten leden en voert op basis hiervan een erkenningsregeling in. De missie is vertaald in de gedragscode die onder andere regelt dat de VVNH-leden uitsluitend hout op de Nederlandse markt brengen, dat voldoet aan de geldende wet- en regelgeving (zowel nationaal als internationaal overeengekomen). Alle leden van de VVNH hebben de gedragscode ondertekend. Een van de belangrijke doelen die bestuur en leden hiermee op het oog hebben, is het uitbannen van illegale kap en van de handel in illegaal geproduceerd hout. Verantwoord ondernemen is de leidraad voor het geformuleerde beleid van de VVNH. Zie voor meer informatie www.vvnh.nl. De VVNH is als ondernemersorganisatie lid van het Nederlands Verbond van de Groothandel (NVG) en daarmee verbonden aan het VNO/NCW. 2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 Voorwoord 4 Activiteiten en standpunten 5 Product- en Milieuzaken 8 VVNH-secties Sectie Hardhout 14 Sectie Naaldhout 16 Sectie Plaatmateriaal 18 Sectie Technische Zaken 20 Sectie Centrum Hout 22 Organisatorische Zaken 26 Erevoorzitters, ereleden, besturen commissies e.d. per 31 december 2009 27 3
Voorwoord VVNH-jubilea zich in crisisperioden voordeden. Terugkijkend heeft het jubileumfeest de vereniging en de onderlinge verstandhouding tussen de leden zeer goed gedaan. De afsluiting met de ledenvergadering en het seminar in Muziekgebouw aan 't IJ te Amsterdam tijdens de Houtdag op 1 december 2009 was een hoogtepunt waar we met een zeer goed gevoel aan terugdenken. Voor u ligt het jaarverslag 2009. Het jaar 2009 gaat onze verenigingsgeschiedenis in als een jaar van uitersten. Het kenmerkte zich namelijk door een aanhoudende economische crisis, waardoor veel van onze leden zwaar zijn getroffen in omzet en marge. Daarnaast hebben we in september op gepaste wijze het 100-jarig jubileum met de leden en genodigden gevierd. Ook 2009 heeft in navolging van 2008 voor een afname van omzetten en marges gezorgd. Dalende verkoop van woningen, stagnaties in de bouwsector, een zwaar teruggevallen consumentenvertrouwen en ingetrokken kredietlimieten maakten met elkaar dat de gehele bouwkolom - waarin de houthandel als leverancier een belangrijke rol speelt - in een negatieve spiraal terechtkwam. Helaas moeten wwe bij het ter perse gaan van dit jaarverslag (mei 2010) constateren dat het tij nog niet is gekeerd. Zijn er in andere branches wellicht al tekenen van herstel merkbaar, in de bouwkolom zijn deze nog niet opgemerkt. De toekomstprognoses variëren, maar geven aan dat herstel voor onze bedrijven niet eerder zal optreden dan in de tweede helft van 2011. Recent is door de Eerste Kamer de Crisis- en herstelwet aangenomen, die naar verwachting dit sombere beeld wat zal doen bijstellen. Tot die tijd kunnen onze leden helaas niet anders dan deze moeilijke periode met kostenreducties en goed management trachten te doorstaan. 2009 was ook het jaar waarin onze organisatie 100 jaar bestond. Op 25 september jl. heb ik, als voorzitter van de VVNH, uit handen van de commissaris der Koningin van de provincie Flevoland, de heer Leen Verbeek, het predicaat Koninklijk in ontvangst mogen nemen. De geschiedenis heeft uitgewezen dat alle Natuurlijk hebben onze leden en de vereniging zich volledig gericht op het realiseren van de doelstelling van het beleidsplan 2006-2009, te weten 75% duurzaam geproduceerd hout in 2009. Uit de monitoring onder de importeurs van de VVNH blijkt dat we deze ambitieuze doelstelling met elkaar vrijwel hebben weten te bereiken. De precieze percentages leest u uitgebreid in dit jaarverslag. Gezien het succes van de inspanningen van onze leden en de noodzaak om de vraag naar duurzaam geproduceerd hout te stimuleren, zijn wij aan het eind van 2009 een samenwerking aangegaan met de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT). Deze zal zich tot en met 2015 richten op het vergroten van het aanbod en het gebruik van duurzaam geproduceerd hout, waarbij de nadruk ligt op het stimuleren van de vraag naar duurzaam geproduceerd hout. De activiteiten van het gezamenlijke Actieplan Bewust met hout 2010-2015 zijn inmiddels in volle gang. We kijken uit naar de positieve resultaten ervan. In het kader van samenwerken verdient ook het hernieuwde overleg met de HIBIN vermelding. Dit verloopt voorspoedig en zal, naar ik nu verwacht, resulteren in een nieuwe vorm van samenwerking. Het spreekt voor zich dat alle inspanningen van onze leden erop gericht zullen zijn om, waar mogelijk gesteund door onze vereniging en Centrum Hout, de crisisperiode krachtig te boven te komen. Hout moet als enige vernieuwbare grondstof als hét materiaal boven komen drijven. Ook op deze plaats wens ik onze leden en onze bestuursleden daarbij alle wijsheid en succes toe. Namens bestuur en directie Koninklijke VVNH, Cees Boogaerdt, voorzitter 4
Activiteiten en standpunten De VVNH wordt 'Koninklijke' Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen 100-jarig VVNH-jubileumfeest op 25 september 2009 Op vrijdag 25 september 2009 vierde de VVNH het 100-jarig jubileumfeest in Huis ter Duin te Noordwijk aan Zee. In het bijzijn van 300 gasten kreeg de heer Cees Boogaerdt, voorzitter van de VVNH, uit handen van de heer Leen Verbeek, commissaris der Koningin van de provincie Flevoland, het predicaat Koninklijk overhandigd. De heer Verbeek feliciteerde de VVNH en de heer Boogaerdt en gaf in zijn toespraak aan trots te zijn op de VVNH, het derde bedrijf dat in de relatief jonge polder dit predicaat mag voeren. De heer Boogaerdt bedankte vervolgens de heer Verbeek: 'We beschouwen het letterlijk als een kroon op het werk van onze brancheorganisatie die, kijkende naar de 100-jarige geschiedenis, een toonaangevende rol voor de Nederlandse houthandel heeft vervuld en nog steeds vervult.' Hij stond stil bij de inzet van de VVNH-bestuursleden: 'Ik bedank hierbij alle oud- en huidige bestuursleden voor hun inbreng en positieve bijdragen aan de VVNH, die ons tot dit mooie moment hebben gebracht. Het is nu de taak van de huidige en toekomstige bestuursleden om samen met de directie de branche mee te nemen naar de toekomst en mee te vormen naar 1909 2009: 100 JAAR VVNH Een eeuw dienstbaarheid aan de bedrijfsbelangen in de houthandel Leo van Gerdingen en Kees de Vries nieuwe inzichten, zodat de leden zich blijvend herkennen in de rol die de VVNH nu en in de toekomst speelt. Duurzaam bos en hout en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn daarbij de voorwaarden.' Met het verkrijgen van het predicaat Koninklijk verandert de VVNH haar bestaande logo en ter gelegenheid van het 100-jarig jubileum stelde de VVNH het boekje op 1909-2009: 100 jaar VVNH. Een eeuw dienstbaarheid aan de bedrijfsbelangen in de houthandel. VVNH-ledenvergadering en seminar tijdens de Houtdag op 1 december 2009 Naast het jubileumfeest organiseerde de VVNH aansluitend op de ledenvergadering een parallelprogramma tijdens de Houtdag in Muziekgebouw aan 't IJ. Verschillende sprekers, onder wie Willem Ferwerda (IUCN), Robbert Jan Dekker (Dekker Hout Groep) en Pieter Zuidema (Universiteit van Utrecht), verzorgden presentaties over onder andere 5
beleidsplan 02.indd 1 1/14/10 5:32:49 PM V.l.n.r. Karin Bloemen, Cees Boogaerdt, Leen Verbeek. duurzaam bosbeheer, het gebruik van duurzaam geproduceerd hout en de positieve effecten ervan op het terugdringen van klimaatverandering. De VVNH presenteerde voorts samen met de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) het gezamenlijke Actieplan Bewust met hout 2010-2015. Het plan werd aan minister Jacqueline Cramer (VROM) aangeboden. Aansluitend werd samen met de NBvT, de Unie van Waterschappen en het ministerie van VROM een intentieverklaring ondertekend, waarmee de ondertekenaars bevestigden tot 2015 alleen nog duurzaam geproduceerd hout te leveren en toe te passen. De Intentieverklaring Koninklijke Vereniging van Nederlandse Houtondernemingen, Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten, Unie van Waterschappen en ministerie van VROM inzake duurzaam inkopen van hout staat op www.vvnh.nl. Wijs met hout. Beleidsplan Koninklijke VVNH 2010-2015 vastgesteld Voorafgaand aan het officiële Houtdagprogramma vond de besloten VVNH-ledenvergadering plaats. Tijdens deze vergadering werd het concept-beleidsplan voor de periode 2010-2015 gepresenteerd en door de leden vastgesteld. De voorbereidingen voor de totstandkoming van het nieuwe beleidsplan gaan terug tot begin 2009. Alle (sectie)besturen hebben hieraan een zeer actieve bijdrage geleverd, bovendien werd er op 5 november 2009 een ingelaste Ledenvergadering aan gewijd. In het plan is vastgelegd dat in 2015 50% van het hardhout, 85% van het plaatmateriaal en 100% van het naaldhout dat de leden importeren/inkopen, duurzaam geproduceerd moet zijn. De teneur luidt: In 2015 is daarmee gemiddeld 85% van de import/inkoop van de VVNH-leden aantoonbaar duurzaam geproduceerd. Veel aandacht gaat uit naar het stimuleren van de vraag naar duurzaam geproduceerd hout, aangezien deze zich nog onvoldoende manifesteert. De genoemde doelstellingen komen tevens terug in het Actieplan Bewust met hout 2010-2015. Het beleidsplan staat op www.vvnh.nl. Wijs met hout Beleidsplan Koninklijke VVNH 2010-2015 Actieplan Bewust met hout 2010-2015 Zoals al eerder aangegeven, is dit plan tijdens de Nationale Houtdag op 1 december 2009 aan minister Jacqueline Cramer (VROM) aangeboden. Het vormt het gezamenlijke implementatieplan van het beleid van zowel de VVNH als de NBvT inzake duurzaam geproduceerd hout en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het Actieplan meldt: in 2015 is 6
100% van het naaldhout, 85% van het plaatmateriaal en 50% van het hardhout duurzaam geproduceerd. FSC- en PEFC-gecertificeerd hout en dito houtproducten vormen hierbij het uitgangspunt. Het plan is bedoeld om een sterke impuls te geven aan het gebruik van aantoonbaar duurzaam geproduceerd(e) hout en houtproducten in de hele houtketen. Alle schakels daarin worden opgeroepen daarbij een actieve rol te spelen. De aanpak is helder: de duurzame keuze moet voor de ondernemer de gemakkelijke keuze worden. Praktische belemmeringen moeten worden weggenomen en er komt een gezamenlijke promotiecampagne. Minister Cramer meldde tijdens de Houtdag: 'Duurzaam bosbeheer kun je niet alleen. Ik juich het samenwerkingsverband van partijen in de houtketen dan ook van harte toe. Ik roep daarom overheden op Bewust met Hout Boekje Def.indd 1 Actieplan Bewust met hout 2010-2015 Samen werken aan duurzaam geproduceerd hout 12/3/09 1:40:04 PM duurzaam hout in te kopen door de Nederlandse inkoopcriteria voor hout te gebruiken.' Het plan en het nieuwe VVNHbeleidsplan 2010-2015 vormen de leidraad voor de komende jaren. Het Actieplan en de activiteiten zijn te vinden op www.bewustmethout.nl. www.houtdatabase.nl op Houtdag door minister Cramer gelanceerd In deze database - oftewel website - staan de toepassingsmogelijkheden en leveranciers, en wordt duidelijk of een houtsoort dan wel plaatmateriaal leverbaar is met een keurmerk voor duurzaam bosbeheer of een legaliteitsverklaring en of dat voldoet aan de Nederlandse inkoopcriteria voor hout. De site is een belangrijk instrument om het aanbod van duurzaam geproduceerd hout te koppelen aan de vraag ernaar. V.l.n.r. minister Cramer, Cees Boogaerdt, Mathee van de Vin. Timmer aan minder klimaatverandering: Gebruik hout! aan minister Cramer aangeboden Tijdens de Houtdag op 1 december 2009 kreeg minister Cramer, voorafgaand aan de Klimaattop (COP15) te Kopenhagen (7 t/m 18 december 2009), uit handen van de heer André de Boer dit boek overhandigd. De top, helaas zonder concrete afspraken afgesloten, vormde voor Centrum Hout/VVNH de directe aanleiding het gebruik van hout en houtproducten in het kader van het tegengaan van klimaatverandering goed onder de aandacht te brengen. Hierover staat elders in dit jaarverslag meer. Het boek staat op www.vvnh.nl. Minister Cramer en André de Boer. 7
Product- en milieuzaken Beleidsplan VVNH 'De wortels van hout' 2006-2009: de resultaten 2009 Monitoring duurzaam geproduceerd hout 2009 In de stap naar meer transparantie werd in 2009 het bestuursbesluit genomen de duurzame importen van de importerende leden op het besloten deel van de VVNH-website te publiceren. De weergegeven percentages - voor het eerst over 2008 - waren gebaseerd op de opgaven, die de importeurs aan Stichting Probos hadden verstrekt. De resultaten per bedrijf zijn procentueel weergegeven in drie lijsten, te weten een hardhout-, naaldhout- en plaatmateriaallijst. Het bedrijf met het hoogste percentage geïmporteerd duurzaam geproduceerd hout met chain of custody (CoC) is bovenaan geplaatst. Bedrijven die géén formulier instuurden maar wel importeerden, zijn onderaan met een streepje (-) vermeld. Deze bedrijven, zestien in totaal, is schriftelijk op hun rapportageverplichting gewezen. Drie zijn - conform het VVNH-sanctiesysteem - als weigerachtig aan de Bindend Adviescommissie voorgelegd. Uiteindelijk hebben alle importeurs aan hun rapportageverplichtingen voldaan. Deze vorm van presentatie van de individuele bedrijfsprestaties wordt ook de komende jaren gehanteerd. Aantoonbaar duurzame import VVNH: '62% in 2009' Een van de belangrijkste doelstellingen uit het beleidsplan 2006-2009 luidt: In 2009 is 75% van het hout dat de leden importen en verhandelen, aantoonbaar duurzaam geproduceerd. De rapportages, door Stichting Probos van de opgaven door de leden over de afgelopen jaren gemaakt, laten een stijgende lijn zien. De inspanningen van alle importerende VVNHleden samen komen daarmee eind 2009 uit op een duurzame import van 62%, voorzien van een zogeheten CoC-certificaat. Als de totaalcijfers met en zonder CoC-certificaat worden bekeken, dan toont de rapportage van Probos aan dat 72% van het hout en de houtproducten, geïmporteerd door de VVNHleden, afkomstig was uit duurzaam beheerd bos. De economische crisis, de stagnatie in de woningbouw en het weggevallen consumentenvertrouwen resulteerden er ook in dat veel duurzaam geproduceerd hout zonder CoC is verkocht, aangezien de consument - waar dan ook in de keten - niet de bereidheid toonde daadwerkelijk meer te betalen voor duurzaam geproduceerd hout met CoC-certificaat. Het nieuwe Wijs met hout. Beleidsplan Koninklijke VVNH 2010-2015 en het Actieplan Bewust met hout 2010-2015 zetten de komende jaren dan ook zwaar in op het stimuleren van de vraag naar duurzaam geproduceerd hout met CoC- 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 63% 35% 45% 57% 42% 37% 77% 42% 49% 19% 75% 25% 61% 62% Naaldhout Hardhout Plaatmateriaal Totaal 10% 0% 6% 6% 2006 2007 2008 2009 Tabel 1: De importpercentages aantoonbaar duurzaam met CoC-certificaat 2006-2009. 8
Tabel 2: Import hout en plaatmateriaal in Nederland in m 3 x 1000 2005 2006 2007 2008 Hoeveelheid Hoeveelheid Hoeveelheid Hoeveelheid 1.000 m 3 1.000 m 3 1.000 m 3 1.000 m 3 HOUT 3.585 4.020 4.170 3.659 a. Naaldhout 2.717 3.090 3.229 2.836 Naaldhout, rond 221 323 407 310 Naaldhout, gezaagd 1.846 1.964 1.914 1.646 Naaldhout, verder bewerkt 650 803 908 881 b. Hardhout 868 931 941 823 Hardhout, rond 95 67 62 46 Hardhout, gezaagd 508 543 542 492 Hardhout, verder bewerkt 265 320 337 286 PLAATMATERIAAL 1.642 1.871 1.886 1.887 c. Triplex 526 603 608 635 d. Spaanplaat/OSB 679 755 757 753 e. Vezelplaat 410 477 483 464 f. Fineer 27 36 38 35 TOTAAL (Hout en plaatmateriaal) 5.227 5.891 6.056 5.546 certificaat. Het beleid is erop gericht duurzaam geproduceerd (FSC- en PEFC-)hout tot norm in Nederland te maken. Tabel 1 toont de resultaten per productgroep. Contacten met collegabranches, overheden en milieuorganisaties Beleid formuleren is één, het realiseren en uitdragen naar alle belanghebbenden is wat anders. Op 26 januari 2009 was de VVNH samen met milieuorganisaties en overheden te gast bij Houthandel van Dam te Bunnik. Daar werden de VVNH-duurzaamheidsresultaten tot op dat moment gepresenteerd. De boodschap dat de vraag bij het duurzame aanbod achterbleef, werd daar krachtig naar voren gebracht. Op 9 september 2009 was er een overleg met alle collegabrancheorganisaties over hun mogelijke betrokkenheid bij het - toen nog in concept - Actieplan Bewust met hout 2010-2015. Resultaat was dat zeven collegabranches zich als supporter aan het actieplan verbonden. Ook in 2009 trad de VVNH gezamenlijk op met Milieudefensie om het verzoek om wetgeving tegen illegaal hout en de import van illegaal hout op Europees niveau kracht bij te zetten. Hierover staat elders in dit verslag meer. Overige ontwikkelingen gericht op legaliteit en duurzaamheid Legaliteit en TTAP-1 en -2 De VVNH was ook in 2009 nauw betrokken bij het Timber Trade Action Plan (TTAP-1). Gedurende het jaar werd de landenomvang verbreed. Waren aanvankelijk negen tropische 9
landen en China de aandachtslanden voor beide projecten, gaandeweg het jaar konden ook leveranciers uit andere tropische landen voor deelname worden voorgedragen. Zie voor meer informatie www.timbertradeactionplan.info. EU-FLEGT-beleid en -wetgeving tegen import van illegaal hout Het beleid dat door de Europese Unie is ontwikkeld om illegaal hout van de Europese markt te weren, Forest Law Enforcement Governance and Trade EU (FLEGT), kreeg ook in 2009 nadrukkelijk de aandacht van de VVNH. Eind mei organiseerde het ministerie van LNV een consultatieoverleg voor Nederlandse stakeholders, waaraan ook de VVNH deelnam. Aan het eind van het jaar nam het Europees parlement diverse verzwarende amendementen, op de door de Commissie vastgestelde Verordening na, aan. Genoemde Verordening ziet erop toe dat importeurs een manier van doen hanteren die de import van illegaal geproduceerd hout weert. De diverse Europese koepelorganisaties, zoals de ETTF, CEI-Bois, FEBO en CEPI, hadden vooraf hun opmerkingen en standpunten kenbaar gemaakt. Naar verwachting komt de definitieve tekst van de Verordening in de loop van 2010 gereed, waarna zij twee jaar daarna van kracht wordt. Wat is duurzaam hout in Nederland? De TPAC-SMK-commissie De standaard voor duurzaam bosbeheer, waaraan vanaf januari 2002 in het Breed Overleg is gewerkt, werd eind 2007 door het ministerie van VROM vastgesteld onder de naam Timber Procurement Assessment System (TPAS). In 2008 stelde dit ministerie de Timber Procurement Assessment Committee (TPAC) - hangende onder Stichting Milieukeur - in om de belangrijkste bosbeheersstandaarden te vergelijken met het nieuwe TPAS. In 2009 merkte de TPAC enkele standaarden als duurzaam aan. De beoordelingen van PEFC International en (PEFC-)MTCS konden in 2009 helaas niet worden afgerond. Keurhout-ontwikkelingen in 2009 Gedurende 2009 vonden diverse ontwikkelingen plaats bij Keurhout (zie ook www.keurhout.nl). De Keurhout Management Autoriteit (VVNH) consolideerde in samenwerking met de betrokken partijen het Keurhout-systeem verder en breidde het uit. Het nieuwe geconsolideerde Keurhout-Protocol, toepasbaar op certificaten en systemen voor legaliteit en/of duurzaamheid, werd vastgesteld en in gebruik genomen. Het College van Deskundigen (CvD) kreeg een nieuwe voorzitter, het algemene Keurhout-secretariaat werd uitbesteed en alle Keurhout-documentatie geüpdatet. De activiteiten van het onafhankelijke CvD resulteerden in verschillende toelatingen tot respectievelijk KH-Legaal en KH-Duurzaam. Het aantal Keurhout-deelnemers nam verder toe, en er was sprake van een significante toename van het volume geïmporteerd keurhout. Wat betreft KH-Legaal werden beoordelingen uitgevoerd over onder meer het Maleisische MTCS- en het VLO/VLC-systeem van Smart- Wood/Rainforest Alliance. De eerste leidde tot de toelating van het MTCS-systeem (en dus alle daaronder uitgegeven certificaten) als garantie van legale herkomst. De tweede bevindt zich in de afrondingsfase. Terwijl het CvD al akkoord kon gaan met het VLC-systeem (Verified Legal Compliance), bracht de toetsing van het VLO-systeem (Verified Legal Origin) belangrijke verbeterpunten aan het licht. Dit leidde ertoe dat de systeembeheerder zijn standaard heeft aangepast en heeft voorgelegd aan z'n stakeholders. Indien deze akkoord gaan met de voorgestelde verbeteringen, kunnen zowel VLO als VLC - naar verwachting in 2010 - worden toegelaten tot KH-Legaal. Dit betekent dat het tot KH-Legaal toegelaten areaal uitkomt op ongeveer 11 miljoen ha. Het aantal toegelaten CoC-bedrijven bedraagt dan ongeveer 150. De beoordeling van enkele andere systemen loopt bovendien nog en leidt 10
naar verwachting in de loop van 2010 tot een verdere toename van het toegelaten areaal en het aantal CoC-bedrijven. Wat betreft KH-Duurzaam werd begin 2009 het PEFC Frankrijk-systeem toegelaten. Bovendien werd het aantal toegelaten Maleisische deelstaten uitgebreid, waardoor het areaal toenam tot ongeveer 55 miljoen ha. Dit steeg verder significant door het besluit van de KH-MA om alle FSC- en PEFC-certificaten toe te laten tot KH-Duurzaam. Eind 2009 (november) is het tot KH-Duurzaam toegelaten areaal gestegen tot ruim 342 miljoen ha. Het aantal toegelaten CoC-bedrijven telt inmiddels ruim 21.000. In juni beoordeelde TPAC KH-CoC, voor het eigen houtinkoopsysteem van de Nederlandse overheid. De maximale score werd behaald, wat een goedkeuring door de Nederlandse overheid impliceert. In 2009 nam het aantal KH-deelnemers toe van 175 tot 184 bedrijven. Het volume dat zij in de eerste drie kwartalen van 2009 als KH-Duurzaam inboekten, maakte een sterke stijging door, van 313.900 m 3 in 2008 tot 462.700 m 3 in 2009, een toename van liefst 47%. Het volume KH-Legaal steeg met 21% tot 25.600 m 3. Een speciale vermelding ten slotte behoeft de introductie van meranti met KH- Duurzaam. De eerste partij werd in september door een VVNH-lid op de Nederlandse markt verwelkomd. Sociale Zaken Cao Op 31 juli 2009 van het verslagjaar expireerde de cao die op 1 augustus 2007 was ingegaan. De vakbondsvoorstellen tot cao-wijziging werden in mei ontvangen. Deze zijn door de Sociale Commissie besproken. Zij formuleerde ook werkgeversvoorstellen. Die zijn echter vanwege het vastlopen van de onderhandelingen niet ingediend. De eerste caoonderhandelingsronde in mei werd zonder resultaat afgebroken. Werkgevers konden niet akkoord gaan met een cao die kostenstijging voor de bedrijven met zich mee zou brengen. De economische crisis had al hard toegesla- gen en de verwachting was dat er pas na de zomervakantie meer zicht op de gevolgen van de crisis zou zijn. Pas in december is er opnieuw onderhandeld. Daaraan voorafgaand was er informeel overleg tussen bonden en VVNH over de mogelijkheid tot een cao te komen. De VVNH liet er geen misverstand over bestaan dat loonkostenstijging onverantwoord was. De vakbonden lieten weten met een kostenneutrale cao te kunnen leven. Tijdens de tweede ronde bleken zij hiermee kostenneutraal voor 2010 te bedoelen. Daarna zouden de loonkosten toch weer toenemen. Dat was voor werkgevers onacceptabel. Zij waren wel bereid bestaande budgetten voor scholings- en werkgelegenheidsbeleid vrij te maken. Afgesproken werd in januari 2010 als werkgroep scholings- en werkgelegenheidsbeleid bijeen te komen. Pensioenen Als gevolg van de kredietcrisis raakte, zoals meer fondsen, ook het BPF-pensioenfonds in onderdekking. In deze situatie eist de Pensioenwet dat er bij De Nederlandsche Bank een herstelplan wordt ingediend. Eigenlijk moest dat voor 1 maart 2009, maar minister Donner verleende collectief uitstel tot 1 april 2009. Het BPF-pensioenfonds diende het herstelplan tijdig in. Eind december bedroeg de dekkingsgraad 110,9%. Het bestuur van het BPF vergaderde in het verslagjaar zevenmaal. Eén vergadering was in combinatie met het verantwoordingsorgaan, één volledig gewijd aan beleggingen. Aan de orde kwamen onder meer het beleggingsbeleid, reglementwijzigingen, individuele voorleggers, incasso, indexatie en de vaststelling van de premie voor 2010. Het pensioenfonds voert ook de oude VUT- en prepensioenregeling uit. Eind december was er nog 1 vutter (2008: 9). Het aantal geprepensioneerden ultimo 2009 bedroeg 327 (2008: 16). Van de overgangsregeling maakten 54 personen (2008: 17) gebruik. Op 30 maart 2009 vond er bij Syntrus Achmea, onze pensioenuitvoerder, een houthandelsdag plaats. Het bestuur maakte kennis met alle Syntrus-medewerkers die bij de uitvoering van onze pensioenregeling betrokken zijn, en andersom. De heer Wirt Groen, de voorzitter, 11
gaf een presentatie over de samenstelling en taken van de besturen en commissies, de heer Frans de Boer over de bedrijfstak houthandel. De BPF'en van de bouwmaterialenhandel en de houthandel hebben in 2009 nog steeds de intentie tot een fusie te komen. De consequenties daarvan maakten onderdeel uit van de cao-onderhandelingen bij de Hibin. Nadat er in juni een principeakkoord was, liet de FNV in juli weten dat het hoofdbestuur met de pensioenmaatregelen niet akkoord kon gaan. Omdat eerst de hobbel bij de cao-onderhandelingen genomen moest worden, konden er geen verdere stappen in de richting van een fusie worden gezet. Ondertussen werden op initiatief van FNV Bondgenoten mogelijkheden van samenwerking tussen de pensioenfondsen in de bouwtoelevering onderzocht. Hierbij zijn betrokken de Baksteenindustrie, Groothandel in Vlakglas en Verf, Hibin, Verf- en drukinktindustrie, Bitumineuze dakbedekking, Betonproductenindustrie, Betonmortel en Houthandel. Hibin en Houthandel participeren hierin. Als 'grote' fondsen hierin hebben wij bedongen leidend te moeten zijn. Hewitt voerde een haalbaarheidsstudie uit, met als conclusie dat samenwerking kostenvoordeel kan opleveren, maar dat nadere studie nodig is. Overigens blijkt het BPF Houthandel op veel punten beter te scoren dan de andere fondsen. Het rapport van Hewitt is in het BPF-bestuur aan de orde geweest. Het bestuur stelde dat samenwerking alleen zin heeft als de Hibin meedoet. En zelfs dan moet nog bekeken worden of fusie met alleen de Hibin niet beter is. Loon- en salarisonderzoek Ook in dit verslagjaar vond weer een loon- en salarisonderzoek plaats. Gevraagd wordt naar de werkelijk betaalde salarissen per functie. Daar worden gemiddelden van bepaald. De uitkomst van de enquête biedt inzicht in wat er per regio voor de functie wordt betaald. Die informatie is nuttig bij de cao-onderhandelingen, maar ook om leden te adviseren. Collectief contract gehoorbescherming Het met Comfoor uit Doetinchem bestaande contract voor gehoorbescherming werd per 1 januari van het verslagjaar verlengd. VVNH-le- den kunnen op basis van dit contract voordelig gehoorbeschermingsproducten aanschaffen. Tijdelijke regeling werktijdverkorting vanwege kredietcrisis Aan het eind van 2008 is door het ministerie van SZW een tijdelijke regeling getroffen inzake werktijdverkorting vanwege de kredietcrisis. Die zou lopen tot 1 april 2009, maar werd verlengd tot 1 januari 2010. Eind december besloot minister Donner de regeling nogmaals te verlengen, tot 1 april 2010. De leden zijn hierover via het Mededelingenblad geïnformeerd. Ook werd telefonisch vaak een beroep gedaan op een uiteenzetting van de regeling. In een aantal gevallen was het secretariaat behulpzaam bij het aanvragen van de werktijdverkorting. Reorganisatie Er wordt veelvuldig een beroep gedaan op het secretariaat voor assistentie bij reorganisatie. Het gaat daarbij onder meer om sociale plannen, beëindigingsmogelijkheden, beëindigingsvergoeding en deeltijd- WW. Tientallen bedrijven deden een beroep op het secretariaat. Digitale branche RIE Bedrijven met maximaal 25 werknemers, die gebruikmaken van een door sociale partners goedgekeurde RIE, kunnen volstaan met een eenvoudige toets door de Arbodienst. In opdracht van SIVAG werd een geactualiseerde RIE opgesteld. Vanuit de vakbonden is daarop nogal wat commentaar gekomen, naar onze mening onterecht. Op 9 september vond overleg met de vakbonden plaats. Dat leidde ertoe dat alsnog overeenstemming is bereikt over een goedgekeurde branche-rie. Fonds O.O.& A. Het paritair samengestelde bestuur van het Fonds O.O.& A. (Fonds voor Onderzoek, Opleiding en Arbeidsverhoudingen in de houthandel) kwam in het verslagjaar eenmaal bijeen. Aan het eind van het jaar vindt doorgaans ook een vergadering plaats ter vaststelling van de subsidie voor 2010. Deze ging echter niet door vanwege de problemen bij de caoonderhandelingen. Vakbonden waren niet bereid subsidies vast te stellen. Een uitzonde- 12
ring werd gemaakt voor het HOC en de SH&M. De gelden voor het Fonds O.O.& A. worden bijeengebracht op basis van een cao-heffing die in het verslagjaar 0,7% bedroeg. Eind 2009 expireerde de cao. Cao-partijen kwamen een verlenging met 1 jaar overeen. Op 24 december is hiervoor een algemeen verbindendverklaring aangevraagd. Paritair Beraad Houthandel Het in de cao vastgelegde periodiek overleg tussen representanten van onze sociale partners en onze Sociale Commissie vond in het verslagjaar eenmaal plaats. Het tweede beraad werd vanwege de problemen aan de onderhandelingstafel geannuleerd. De werkgeversdelegatie bestond uit de heren C. Boogaerdt, W. Groen, H.J. van Meerten en J. van Zeelt. Het Paritair Beraad besprak een groot aantal onderwerpen. De belangrijkste waren de voorgenomen fusie tussen BPF Houthandel en Hibin, de begroting van 2009 van het Fonds O.O.& A., situatie bedrijfstak en opleidingssubsidies. Sociale Commissie De Sociale Commissie vergaderde in het verslagjaar tweemaal. De heren J. van Zeelt en A. Wijma en mevrouw M. de Vries werden als nieuw lid in de Sociale Commissie benoemd voor een periode van 4 jaar. De heren J. van Zeelt en J. de Haan traden in oktober 2009 af. De Sociale Commissie besprak een groot aantal onderwerpen, zoals de cao-onderhandelingen, fusie BPF Houthandel en Hibin en begroting HOC. Stichting SIVAG Het paritair samengestelde bestuur van de Stichting SIVAG (Service Instituut Veiligheid, Arbeidsomstandigheden en Gezondheid) vergaderde in het verslagjaar viermaal. Zij hield zich onder meer bezig met de btw-problematiek, klachten bewegingsapparaat, verzuimmaatregelen, verzuimstatistieken, beoordeling RIE en de Arbotoolkit. Opleidingen Indertijd - bij de integratie van Centrum Hout in de VVNH - is besloten de afdeling Opleidingen onder te brengen bij Stichting Hout Opleidings Centrum (HOC). Ook deze Stichting werd hard getroffen door de economische crisis, zodanig zelfs dat aan een ingrijpende reorganisatie niet te ontkomen viel. De bij het HOC betrokken partijen - naast de VVNH de vakbonden - besloten de uitvoering van de opleidingen te leggen bij het Hout- en Meubileringscollege in Rotterdam. Het HOC zelf beperkt zich tot een regie- en loketfunctie. Dat wil zeggen dat het signaleren van opleidingsbehoeften en het entameren van opleidingen op basis daarvan bij het HOC ligt. Daarnaast fungeert het als vraagbaak. 13
Sectie Hardhout Marktontwikkelingen 2009 Afgelopen jaar was een dramatisch jaar voor de hardhoutsector. Uitblijvende vraag - zelfs vraaguitval -, voldoende voorraden en liquiditeitsproblemen bij voorraadhoudende handelaren hadden grote invloed op de negatieve prijsspiraal. Willekeurig welke markt had hiermee te maken, behalve wellicht de tuinmarkt die door gebrek aan volume en een ietwat betere vraag tenminste nog een omzet met acceptabele prijzen realiseerde. Maar ook in de tuinsector stagneerden de verkopen in het voorjaar door slechte weersomstandigheden. De prijserosie voor kozijnhout, al in de tweede helft van 2008 ingezet, werd in 2009 sterker geaccentueerd. De afzet viel tegen en de liggende voorraden waren niet in balans met de vraag. De druk werd versterkt door lagere vervangingswaardes en een sterker wordende euro. Hierdoor was de focus vooral gericht op het afbouwen van liggende voorraden. De negatieve informatie over en uit de bouwsector, reorganisatieberichten van diverse houtleveranciers en de slechte prijzen droegen geenszins bij aan de verbetering van het vertrouwen en de hele sector sloot het jaar dan ook met een katergevoel af. De waterbouwmarkt die gedurende enkele jaren goed floreerde, raakte de laatste maanden van 2009 eveneens in mineur. Internationaal was het ook al niet beter gestemd, wat tot verdergaande productievermindering leidde in de voor ons belangrijkste regio's, het Verre Oosten en Afrika. Door de economische crisis maakte de hardhoutsector dus een dramatische neergang door. Kortom, een jaar om snel te vergeten. Enige lichtpuntjes schemeren wellicht aan de horizon voor 2010. Te noemen zijn: de slinkende voorraden, de stijgende prijzen in de oorsprongslanden, de aanpassingen en kostenreducties die vele bedrijven hebben doorgevoerd om, aangepast aan de marktsituatie in 2010, goed verder te kunnen. Maar let wel, ook 2010 wordt een spannend jaar. Het bestuur vergaderde het afgelopen jaar over uiteenlopende onderwerpen, maar die over legale en duurzame houtproductie voerden de boventoon. De behaalde resultaten over de eerste helft 2009 toonden aan dat in die periode 26% van het (tropisch) hardhout duurzaam geproduceerd en van een certificaat voorzien was. De resultaten over heel 2009 lieten - helaas - door de tegenvallende markt en teruggevallen importen een percentage van 24% zien. Aangezien de in 2006 vastgestelde doelstelling voor hardhout 25% was, kan worden gesteld dat de doelstelling net niet is gehaald. Het bestuur heeft een zeer actieve rol gespeeld bij de totstandkoming van het Actieplan Bewust met hout 2010-2015 en het nieuwe Wijs met hout. Beleidsplan Konink- 14
lijke VVNH 2010-2015. Om de samenwerking met de belangrijke certificeringssystemen FSC en PEFC te benadrukken, is eind 2009 in overleg met FSC Nederland een lijstje opgesteld met mogelijkheden voor nauwere samenwerking. De komende jaren wordt gewerkt aan samenwerking in FSC-projecten, gekeken naar de mogelijkheden om de chain of custody (CoC) zo mogelijk te vergemakkelijken en getracht in gezamenlijkheid met FSC Nederland - en PEFC Nederland - de vraag naar duurzaam geproduceerd hout te vergroten. In dat kader zijn de activiteiten van TPAC, waarover elders in dit jaarverslag al is geschreven, nauwlettend gevolgd. Het TPAC-oordeel over MTCS wordt in 2010 verwacht. Technische onderzoeken/ onderwerpen De Commissie Toepassing Houtsoorten, waarin de Sectie Hardhout is vertegenwoordigd, stelde in 2009 het overzicht met evenwichtsvochtgehalten voor KVT-houtsoorten definitief vast. Het betreft de SKH-publicatie 99-05 'Lijst van goedgekeurde houtsoorten voor de toepassing in (gevel)timmerwerk'. Voor enkele houtsoorten zijn gewijzigde evenwichtsvochtpercentages vastgesteld. Tot eind 2010 is er een overbruggingsperiode afgesproken om liggende voorraden toch te kunnen leveren, zonder dat dit nagedroogd dient te worden. Daarnaast zijn diverse Houtinformatiebladen aan deze lijst gekoppeld, waaruit praktische informatie en normen te herleiden zijn. De commissie heeft aangegeven voor eind 2010 een Houtinformatieblad voor alle vermelde houtsoorten te hebben opgesteld. Europese koepelorganisatie ETTF, Hardwood Section (voorheen UCBD) De heren A. Wesselink en A. de Boer namen deel aan de vergaderingen op 26 juni te Amsterdam en 20 november 2009 te Brussel. Bestuurssamenstelling De bestuurstermijnen van de volgende bestuursleden liepen dit jaar af, de heren C. Boogaerdt, A. de Heij, T.J. Trooster - alle drie als bestuurslid - en de heer A. Wesselink als voorzitter. De heren zijn voor wederom een periode van vier jaar door het bestuur herkozen. De heer Wesselink continueert hiermee het sectievoorzitterschap. Het bestuur stemde bovendien in met de bestuurstermijnwisseling van de heer W.G. Vermeer. Hiermee werd bekrachtigd dat laatstgenoemde vorig jaar voor een periode van vier jaar is herbenoemd. 15
Sectie Naaldhout Marktontwikkelingen 2009 Nederlandse ontwikkelingen. Het jaar 2009 werd gekenmerkt door de economische crisis. Wat eind 2008 begon als een financiële crisis, sloeg al snel door naar de reële economie. Voor de houtnijverheid ontwikkelde de crisis zich in verschillende snelheden. Omdat vele projecten al waren opgestart of op het punt van opstarten stonden, liep de bouw in eerste instantie nog vrij goed door. Pas na de zomer was duidelijk sprake van een terugval, en de vooruitzichten voor 2010 en 2011 zijn dan ook allerminst rooskleurig, hoewel voorspellingen van diverse instanties sterk uiteenlopen. Andere sectoren als de emballage- en verpakkingsindustrie werden eerder geraakt door de crisis, maar lijken ook eerder uit het dal te klimmen. Desondanks was 2009 voor de hele sector een erg moeilijk jaar, met teruglopende volumes. Ofschoon exacte cijfers nog niet voorhanden zijn, lijkt de Nederlandse consumptie van naaldhout in 2009 gedaald te zijn naar circa 2,0 miljoen m 3, terwijl dat de laatste jaren steeds rond de 2,3 miljoen m 3 schommelde (zie verslag International Softwood Conference op www.vvnh.nl). Internationale ontwikkelingen. Vanwege de onbalans tussen vraag en aanbod was de prijs van naaldhout al in 2008 aan een vrije val begonnen. In het eerste deel van 2009 duurde deze situatie nog even voort, maar in het tweede kwartaal volgde het dieptepunt. Daarna klommen de prijzen langzaam uit het dal. De prijsstijgingen in de tweede helft van 2009 zijn volledig terug te voeren op verminderd aanbod. Allereerst is er gedurende 2009 enorm veel productiecapaciteit afgebouwd, zowel in Scandinavië als in Centraal-Europa. Sluitingen van zagerijen volgden elkaar in hoog tempo op. Met name in Finland is sprake van een reusachtige sanering. In de loop van het jaar verdwenen alle overtollige voorraden als sneeuw voor de zon en ontstond er zowaar enige schaarste. Begin derde kwartaal leidde dit zelfs even tot een hectische periode, omdat Europese importeurs weer in hun aankoopgedrag moesten omschakelen: jarenlang kon men dagelijks elke houtbehoefte per direct invullen, maar nu de voorraden verdwenen waren, zag men zich plots weer genoodzaakt enkele maanden vooruit te kijken. Daarnaast werd in zowel Zweden als Duitsland het laatste stormhout gezaagd. Nieuwe productie moest dus van versgekapte, duurdere stammen komen. Het aanbod daarvan is uiterst beperkt. Begin 2010 wordt deze trend nog versterkt door een koersstijging van de Zweedse kroon, met naar verwachting verdere prijsstijgingen. Beleidsplan, duurzaam De 100%-duurzaamheidsdoelstelling voor naaldhout uit het nieuwe VVNH-beleidsplan 2010-2015 vormde natuurlijk ook in 2009 een belangrijk agendaonderwerp. De cijfers over het afgelopen jaar wezen uit dat de leden 75% aantoonbaar duurzaam geproduceerd naaldhout importeerden. Gaandeweg het jaar bleek voor veel importeurs - zoals door enkele bedrijven al eerder aangekondigd - het hanteren van duurzaam geproduceerd hout met FSC- en PEFC-certificaten tot praktische problemen te leiden. Die zijn bij zowel PEFC als FSC aangekaart, en het sectiebestuur tracht het komend jaar in overleg met FSC Nederland tot oplossingen hiervoor te komen. Technische onderzoeken/ onderwerpen Zoals ook elders in het jaarverslag al vermeld, hebben de productsecties, waaronder 16
bestond als gebruikelijk uit vertegenwoordigers van de Sectie Naaldhout en de VIGH. De heren H.A.A.J. Gras, D.P. Wilkens en P.A. van den Heuvel namen namens de VVNH deel, de heren A.J.B. de Jong Luneau en R. van der Lugt namens de VIGH. naaldhout, zich verbaasd over het uitstel van CE-markering op constructief toegepast hard- en naaldhout, dit keer met drie jaar tot 1 september 2012. Aangezien een groot deel van de leden op de invoering per 1 september 2009 was voorbereid, nam het sectiebestuur het initiatief bij de leden te inventariseren wat deze inspanningen tot op dat moment zijn geweest. Hoewel uit de respons bleek dat er geen concreet investeringsbedrag genoemd kon worden, werd wel duidelijk dat veel inspanningen en geld met de verschuiving van drie jaar teniet is gedaan. Deze constatering is aan het ministerie van VROM kenbaar gemaakt. Het sectiebestuur boog zich afgelopen jaar ook over de consequenties van NEN-EN 1611 (Gezaagd hout - Indeling naar uiterlijk van naaldhout). Het besluit viel NEN 5466 (Kwaliteitseisen voor hout (KVH 2000)) door SKH te laten herschrijven en voor te laten leggen aan NEN-commissie 353001, waarin de heren H.A.A.J. Gras en O. Pouw de sectie vertegenwoordigen. Het onderwerp wordt in 2010 afgerond. Bestuurssamenstelling Eind 2009 werd op gepaste wijze afscheid genomen van de heer H.A.A.J. Gras, voorzitter van de Sectie Naaldhout. Hij blijft wel als VVNH-vertegenwoordiger zitting nemen in de NEN-commissie en de ISC. Het voorzitterschap werd overgedragen aan de heer A.J.H. van der Heijden, waardoor een vacante functie ontstond voor het vicevoorzitterschap. Deze functie werd vervuld door D.P. Wilkens. De heer M. den Butter verliet het sectiebestuur na een korte vertegenwoordiging wegens dienstverbandbeëindiging. Mevrouw I.G.G. Faber, die namens de EPV zitting had in het sectiebestuur, werd gaande het jaar door de heer J.J. den Doelder opgevolgd. Eind 2009 nam de EPV het besluit de EPV-vertegenwoordiging in het sectiebestuur te beëindigen, waarmee de heer Den Doelder uit het bestuur terugtrad. De heer P.A. van den Heuvel, die het sectiebestuur 13 jaar als secretaris heeft bijgestaan, gaf per 31 december 2009 deze functie over aan de heer E.D. de Munck. International Softwood Conference (ISC) De ISC vond op 22 en 23 oktober 2009 te Madrid plaats. De Nederlandse delegatie 17
Sectie Plaatmateriaal Marktontwikkelingen 2009 We begonnen in 2009 met dalende prijzen en stagnerende afzetten. Eenieder begrijpt dat dit voor de voorraadhoudende groot-/ houthandel in het eerste halfjaar een harde klap was. Dusdanig hard dat een enkeling dit niet overleefde en het bijltje er bij neer moest gooien. De industrie reageerde door de capaciteiten aanzienlijk terug te brengen. Met name in de spaanplaatindustrie is hierin hard gesnoeid. Uiteraard duurde het even, voordat dit zijn effecten kreeg, maar deze waren eind 2009, begin 2010 duidelijk waarneembaar. Een gevolg van deze krimp in de productiecapaciteit was dat de prijzen opnieuw gingen stijgen en de voorraadhoudende groothandel weer wat positiever cijfers kon laten zien. De houthandel in het algemeen bracht zijn voorraad aanzienlijk naar beneden en ging nog meer leunen op de groothandel. Ook dit gaf een positieve impuls aan de resultaten van de groothandel. Deze laatste trend zet eveneens door in 2010. Beleidsplan, legaal en duurzaam Bedroeg het percentage duurzaam geproduceerd hout in 2008 nog 49%, de rapportage over heel 2009 meldde een gerealiseerde 61% duurzaam geproduceerd plaatmateriaal. De duurzaamheiddoelstelling voor 2009 was 75%. Terwijl er gedurende de opeenvolgende jaren een stijgende lijn zichtbaar was, is de doelstelling benaderd. Evenals de overige secties zet ook het sectiebestuur Plaatmateriaal de komende jaren alle zeilen bij om het aanbod duurzaam geproduceerd plaatmateriaal te laten groeien tot 85% in 2015. Overige onderwerpen en activiteiten Aangezien het belang van plaatmaterialen uit China de afgelopen jaren aanzienlijk is toegenomen maar er vragen bleven bestaan over de legale en duurzame herkomst en er bovendien vraagtekens geplaatst konden worden bij de wijze van verlijming, besliste het bestuur in maart met een VVNH-delegatie naar China af te reizen. De reis, waaraan ook SKH- en Probos-medewerkers deelnamen, belichtte alle aspecten van stammenimport tot en met verscheping van de gefabriceerde plaatmaterialen. De reis zorgde voor beantwoording van de vragen, en duidelijk werd wat de (on)mogelijkheden van Chinees plaatmateriaal zijn. Omdat de vragen, onder andere te stellen aan Chinees plaatmateriaal, ook bij plaatmateri- 18
alen uit andere regionen kunnen worden gesteld, besliste het sectiebestuur Plaatmateriaal tot het opstellen van een inkoopdocument dat voorwaarden verbindt aan de plaatmaterialen, door leveranciers aan VVNH-leden geleverd. Dit document is in het Engels vertaald en door de vertegenwoordigers van de sectie in de ETTF ingebracht, met het verzoek ook andere Europese importeurs te vragen zekerheid te verkrijgen over de legale herkomst en samenstelling van hun producten. Technische c.q. overige onderwerpen Werkgroep BRL Triplex De heer H. Lozeman vertegenwoordigde de sectie in de werkgroep die zich buigt over het aanpassen van de BRL voor triplex. Het aangepaste document wordt het komende jaar verwacht. Antidumping triplex China In 2009 was er wederom een EU-onderzoek om te bekijken of de ingestelde antidumpingmaatregelen tegen Chinees okoumétriplex gecontinueerd dienden te worden. De Europese koepelorganisatie FEIC had de EU daar schriftelijk om verzocht. Eind 2009 kon over de beslissing van de EU nog geen informatie worden gegeven. Europese koepelorganisatie ETTF, Panel Products Section De heren R. Bus en H. Lozeman namen deel aan de vergadering op 2 september 2009 in Brussel. Bestuur De heer F. Scholtens trad in 2009 - na 19 jaar - uit het sectiebestuur terug. Er deden zich verder geen wijzigingen in het bestuur voor. De heer P.A. van den Heuvel, die het sectiebestuur 13 jaar als secretaris heeft bijgestaan, gaf per 31 december 2009 deze functie over aan de heer E.D. de Munck. 19
Sectie Technische Zaken Ontwikkelingen Het bestuur vergaderde in het verslagjaar viermaal. Besproken onderwerpen waren: emissiebeleid kleinschalige houtverbrandingsinstallaties, energiebesparing, CE-markering en veilig werken met de heftruck. CE-markering CE-markering maakt een vast onderdeel uit van de bestuursvergaderingen. Met name de onduidelijkheid over de regelgeving vormde een bron van discussie. Kort na de zomer werd bekend dat CE voor constructief toegepast naald- en hardhout met drie jaar is uitgesteld. De periode van 'vrijwillige markering' is daarmee verlengd van 1-9-2009 tot 1-9-2012, de verplichting tot het CE-markeren van constructiehout is opgeschort van eveneens 1-9-2009 naar 1-9-2012. Door de irreëel strenge emissie-eisen zullen - zonder wijziging - houtverbrandingsinstallaties op termijn verdwijnen. De uitwerking van het besluit staat haaks op het eerder afgesloten Agroconvenant Biomassa, waaraan de overheid zich heeft verbonden en waarin juist kleinschalige inzet van biomassa moet worden gestimuleerd. Dit is aan de vaste kamercommissie gemeld. Besluit Emissie-eisen Middelgrote Stookinstallaties (BEMS) Samen met de CBM en NBvT heeft het secretariaat met inbreng van het sectiebestuur Technische Zaken op het besluit gereageerd. 20
Bedrijfsleidersnetwerk Op 30 september 2009 is een LEAN-workshop voor bedrijfsleiders georganiseerd. De bedoeling van LEAN is doorlooptijdverkorting. Hieraan namen 16 personen deel. Energiebesparing In opdracht van de Sectie Technische Zaken heeft Bureau Merosch bij twee pilotbedrijven onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor energiebesparing. In het kader van het duurzaamheidsimago is tevens gekeken welke besparingen (CO 2 en hoeveelheid aardgas) worden gerealiseerd door houtafval in te zetten voor ruimteverwarming en droogkamer. Het rapport kwam eind 2009 gereed. Het sectiebestuur zou het rapport in 2010 bespreken. Handleiding Veilig werken met de heftruck In opdracht van het bestuur werden kaarten gemaakt met daarop de belangrijkste punten voor veilig werken met de heftruck. Die kaarten zijn aan de TZ-leden toegestuurd. In de Mededelingen is er melding van gemaakt, zodat leden de kaarten konden bestellen. Bestuur In april 2009 werd het bestuur geschokt door het plotselinge overlijden van de heer H. Gommers. Namens het bestuur is aan zijn familie een blijk van medeleven gestuurd. De heren H. van Rooijen en J. de Haan traden toe als bestuurslid. 21
Sectie Centrum Hout projectseminars, symposia en WoodChallenge 2009. Verder is een groot aantal gastcolleges en lezingen gegeven en is het nodige gedaan in het kader van het Promotieplan Houtskeletbouw. De promotie- en voorlichtingsactiviteiten van Centrum Hout vormen een belangrijke pijler van de VVNH-/Centrum Hout-activiteiten. Het sectiebestuur Centrum Hout, waarin vertegenwoordigers van Koninklijke VVNH, NBvT, Bouwend Nederland, TU Delft en een gerenommeerd architectenbureau zitten, formuleert en begeleidt het beleid en alle daaruit voortvloeiende activiteiten. Het fungeert tevens als Redactieadviesraad van Het Houtblad. Promotie- en voorlichtingsactiviteiten Centrum Hout zette zich in 2009 wederom in voor de verantwoorde toepassing van hout en houtproducten. Op basis van het Houtpromotieplan 2009-2011 - kwaliteit voorop zijn vele activiteiten ontplooid, zoals informatievoorziening via de Houtinformatielijn, het Houtspreekuur, het schrijven van brochures en artikelen en het organiseren van een reeks Houtinformatielijn De Houtinformatielijn werd dit jaar circa 6.500 keer verzocht om informatie of de beantwoording van houtgerelateerde vragen. De websites www.houtinfo.nl en www.kidscornerhout.nl bleven zeer goed bezocht. In het kader van Duurzaam Inkoop Beleid Overheid en in opdracht van het ministerie van VROM ontwikkelde Probos samen met Centrum Hout de website www.houtdatabase.nl. Deze bevat uitgebreide informatie voor inkopende partijen over duurzaam geproduceerd(e) hout en plaatmaterialen voor toepassing in gww en woning- en utiliteitsbouw, met aandacht voor onder andere houtsoorten, eigenschappen, toepassingen en leveranciers. De site is op 1 december 2009 tijdens de Houtdag door minister Cramer officieel in werking gesteld. Centrum Hout gaat deze houtdatabase beheren. Houtspreekuur Dit jaar maakten bijna 70 architecten(bureaus), opdrachtgevers en ook bouwers gebruik van het Houtspreekuur, dat hun de mogelijkheid biedt projecten al in de voorontwerpfase te bespreken met deskundigen 22