nummer 2 SCHOOL, DE BESTE WERKPLAATS JAARVERSLAG: RESULTATEN IN 2009 DE WIN-WIN-WIN-WIN VAN SAMENWERKING MICROFINANCIERING TRANSPARANT Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 1 17-06-10 12:29
COLOFON JALOERS INHOUD 03: Hivos Jaarverslag 2009 04: Child Labour Free Zones 06: Korte berichten 08: Interview met Allert van den Ham 10: Winst maken met Microkredieten 11: Met Tanzaniaanse partner TaTEDO naar Brussel 11: Klimaatcampagne 10:10 GELD OVERBOEKEN VIA EEN MOBIELE TELEFOON IS TEGENWOORDIG EEN FLUITJE VAN EEN CENT DUS ZULKE CREATIEVE OPLOSSINGEN ZIJN FINANCIEEL ÉN SOCIAAL GUNSTIG, VINDT HIVOS Lees verder op pagina 10 2 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 2 17-06-10 12:30
HIVOS JAARVERSLAG 2009 RESULTATEN IN 2009 In april publiceerde Hivos het jaarverslag 2009 waarin de activiteiten van dat jaar transparant zijn gemaakt. Samen met partners in binnen- en buitenland heeft Hivos hard gewerkt aan haar missie: het bereiken van een vrije, eerlijke en duurzame wereld. Op vele fronten is vooruitgang geboekt; tegelijkertijd heeft de crisis veel nieuwe armoede teweeg gebracht en veel instabiliteit gecreëerd. Dat is geen aanleiding om bij de pakken neer te zitten, maar juist reden te meer om beter en effectiever te blijven werken aan ontwikkeling. HIVOS JAARVERSLAG 2009 +LYRV ZHUNW DO YHHUWLJ MDDU VDPHQ PHW ORNDOH SDUWQHUV LQ RQWZLNNHOLQJVODQGHQ HQ LV WHU SOHNNH DDQZH]LJ PHW +LYRV PHGHZHUNHUV HQ NDQWRUHQ 1DDVW GH NDQWRUHQ LQ &RVWD 5LFD,QGLD,QGRQHVLs HQ =LPEDEZH ]LMQ WZHH QLHXZH NDQWRUHQ JHRSHQG LQ %ROLYLD HQ.HQLD 'LW KHHIW ORJLVFKHUZLMV GH QRGLJH JHYROJHQ YRRU GH VWDI HQ ZHUNRUJDQLVDWLH KHW KRRIG NDQWRRU LQ 'HQ +DDJ ]DO NOHLQHU ZRUGHQ HQ KHW ]ZDDUWHSXQW YDQ GH DFWLYLWHLWHQ ]DO YHUVFKXLYHQ 1DDVW GH JHQRHPGH UHJLRNDQ WRUHQ ]LMQ LQ QHJHQ ODQGHQ ORNDOH NDQWRUHQ RSJH]HW RP GH XLWYRHULQJ YDQ GH SURJUDPPD V LQ JRHGH EDQHQ WH OHLGHQ +HW DDQWDO PHGHZHUNHUV LV GRRU GH]H RQWZLNNHOLQJHQ WRHJHQRPHQ HQ EHGUDDJW QX SHUVRQHQ ZHUHOGZLMG FEITEN & CIJFERS FONDSENWERVING 2P KDDU SURJUDPPD V XLW WH NXQQHQ YRHUHQ ZHUIW +LYRV VXEVLGLH ELM RYHUKHGHQ HQ LQVWDQWLHV 'H JURRWVWH QDQFLHU LV GH 1HGHUODQGVH RYHUKHLG $QGHUH LQNRPVWHQ NRPHQ YDQ SDUWLFXOLHUHQ HQ EHGULMYHQ PROGRAMMA S +LYRV YRHUW KDDU SURJUDPPD V XLW RQGHU YHUVFKLOOHQGH WKHPD V 0HW KHW SURJUDPPD $FFHVV WR 2SSRUWXQLWLHV ELMYRRUEHHOG ZLO +LYRV PHQVHQ HHQ HHUOLMNH NDQV ELHGHQ RP LQ KXQ HLJHQ EHVWDDQ WH YRRU]LHQ %LQQHQ GLW SURJUDPPD ]LMQ WZHH WKHPDJHELHGHQ GXXU]DPH SURGXFWLH LQFOXVLHI HQHUJLH NOLPDDW HQ GDDUQDDVW ELRGLYHUVLWHLW HQ QDQFLsOH GLHQVWYHUOHQLQJ PHW PLFUR QDQFLHULQJ HQ EHGULMIV RQWZLNNHOLQJ DOV NHUQDFWLYLWHLWHQ &LYLO &KRLFHV LV KHW SURJUDPPD ZDDUPHH +LYRV ]LFK ULFKW RS GH QDOHYLQJ YDQ PHQVHQUHFKWHQ HQ GHPRFUDWLVHULQJ JHOLMNKHLG YDQ PDQ HQ YURXZ HQ GH EHVWULMGLQJ YDQ KLY DLGV (Q KHW SURJUDPPD &LYLO 9RLFHV ELHGW EXUJHUV LQ RQWZLNNHOLQJVODQGHQ HHQ SODWIRUP RP KXQ ZHQVHQ HQ LGHHsQ RYHU GH LQULFKWLQJ YDQ HHQ GHPRFUDWLVFKH HQ SOXULIRUPH VDPHQOHYLQJ WH NXQQHQ XLWHQ +HW EHVWDDW XLW WZHH RQGHUGHOHQ.XQVW FXOWXXU HQ,&7 PHGLD 0HHU OH]HQ" 'RZQORDG KHW MDDUYHUVODJ YLD ZZZ KLYRV QO MDDUYHUVODJ RI YUDDJ HHQ H[HPSODDU DDQ YLD LQIR#KLYRV QO Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 3 17-06-10 12:30
KINDERARBEID CHILD LABOUR FREE ZONES ALLE KINDEREN NAAR SCHOOL Regeringsleiders spannen zich vooral in om de ergste uitwassen van kinderarbeid uit te bannen. Zij richten zich op kinderen die zwaar en gevaarlijk werk doen, maar vergeten de kinderen die minder erg werk doen. Mede dankzij de campagne Stop Kinderarbeid lijkt er een voorzichtige kentering te komen. DANKZIJ STOP KINDERARBEID STIMULEREN ORGANISATIES ELKAAR OM KINDERARBEID UIT TE BANNEN CREËREN VAN CHILD LABOUR FREE ZONES MV Foundation ontwikkelde zijn eigen aanpak om kinderarbeidvrije dorpen te creëren. Partnerorganisaties over de hele wereld nemen deze aanpak over. Via voorlichting, huis-aanhuisbezoek of dorpstheater wordt uitgedragen dat kinderen recht hebben op onderwijs en dat kinderarbeid niet acceptabel is. Ouders leren hoe zij het familie-inkomen op een andere manier kunnen aanvullen. MV Foundation creëert geen nieuw schoolsysteem, maar laat kinderen, ouders, werkgevers, onderwijzers en ambtenaren samen het bestaande onderwijs verbeteren. Kinderen die nog nooit naar school zijn geweest, worden in speciale overgangsscholen voorbereid op het reguliere onderwijssysteem. MV Foundation begeleidt de instroom van nieuwe leerlingen en zorgt bijvoorbeeld voor extra leerkrachten. Daarnaast blijft deze stichting voormalige kindarbeiders volgen om met ouders en leerkrachten te zorgen dat zij hun school afmaken. 4 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 4 17-06-10 12:30
KINDERARBEID KINDERARBEID IN CIJFERS Er zijn miljoen kindarbeiders wereldwijd, miljoen minder dan in 2004 miljoen kindarbeiders doen zwaar en gevaarlijk werk op de kinderen doet betaald werk, de anderen werken binnen de familie procent van de kindarbeiders werkt in de landbouwsector procent van de kindarbeiders werkt in de dienstverlenende sector procent van de kindarbeiders werkt in de industrie KLEINE BEGINNETJES MAALTIJDEN EN MEDICIJNEN BETERE LONEN NA AFSCHAFFING Kinderarbeid lijkt vaak een noodzakelijk kwaad: kinderen zouden wel moeten werken, omdat gezinnen anders niet rond kunnen komen. Uit onderzoek blijkt echter dat ouders in kinderarbeidvrije gebieden uiteindelijk betere lonen en arbeidsomstandigheden kunnen bedingen. In India bijvoorbeeld werken veel kinderen in de productie van katoenzaden. In twee dorpen werd kinderarbeid in 2005 afgeschaft. Vier jaar later bleken de lonen voor volwassenen met 150 procent gestegen. In twee vergelijkbare dorpen werken nog steeds evenveel kinderen en stegen de lonen voor volwassenen minder. Afschaffen van kinderarbeid is dus beter voor iedereen. (FNV-rapport Let parents earn and children learn, mei 2010, www.stopkinderarbeid.nl) WAT KUNT U DOEN? Ook in Europa zijn Child Labour Free Zones. Bijvoorbeeld winkels en bedrijven die niets produceren en verkopen waar kinderarbeid aan kleeft. Eind mei lanceerde de campagne Stop Kinderarbeid een handleiding voor bedrijven om kinderarbeid in achttien stappen uit te bannen. Winkels, importeurs en fabrieken reageren op het koopgedrag van de mensen: laat daarom in de winkel blijken dat u kinderarbeid een probleem vindt. Kijk op www.stopkinderarbeid.nl wat u nog meer kunt doen. Wilt u de campagne financieel ondersteunen? Ga naar www.hivos.nl/kinderarbeid 5 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 5 17-06-10 12:30
BERICHTEN VAN EPOS TOT OPERA Het oude beroemde Hindoe-epos is door de spraakmakende Indonesische regisseur Garin Nugroho getransformeerd tot een modern muziektheater, een stoutmoedige combinatie van dans, gamelanmuziek, zang, theater en visuele kunst. De gerenommeerde onafhankelijke filmmaker richt zich op de ontvoering van Sita, het centrale verhaal in het epos. Opera Java is de bewerking van de film uit 2006, die al jaren te zien is op internationale festivals. GROENE AGENDA FEEST BIJ HIVOS Een priester die gebukt gaat onder een affaire, terwijl zijn geliefde zich geen zorgen maakt. Een man die meedoet aan een datingprogramma, maar te horen krijgt dat hij te oud is, voor de liefde? 6 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 6 17-06-10 12:30
BERICHTEN POSTER OF T-SHIRT WILT U MEER WETEN OVER HET WERK VAN HIVOS? ELKE MAAND STAAT HIVOS MET EEN PAGINA IN DE GRATIS KRANT METRO. OP DEZE PAGINA LAAT DE ORGANISATIE ZIEN WAT VOOR WERK DE PARTNERS IN ONTWIKKELINGSLANDEN DOEN, INCLUSIEF EEN ACTIE OF LEZERSAANBIEDING. DANSEN IN JULI Juli is de maand van Julidans in Amsterdam. Het is alweer de twintigste editie van dit festival waar toppers uit de internationale danswereld optreden. Het festival staat in het teken van grensverleggende dans uit alle hoeken van de wereld. BON VOOR GRATIS POSTER 7 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 7 17-06-10 12:30
INTERVIEW ALLERT VAN DEN HAM: SAMENWERKING LEVERT WIN-WIN-WIN-WIN SITUATIE OP Hij is nog volop bezig met de subsidieaanvraag en het bedrijfsplan, maar zijn tijd bij Hivos is bijna voorbij. Allert van den Ham, directeur programma s en projecten, vertrekt begin augustus naar Vietnam. Met zichtbaar genoegen en vol vaart reflecteert hij op de zeven jaar dat hij voor Hivos werkte. JE MOET COMPLEXE PROBLEMEN WEL KUNNEN BEGRIJPEN BORG VOOR KWALITEIT HIVOS-DNA 8 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 8 17-06-10 12:30
INTERVIEW HET BIOGASPROGRAMMA IS EEN GOED VOORBEELD VAN SAMENWERKING DIE EEN WIN-WIN-WIN-WIN-SITUATIE OPLEVERT. WE STAAN BORG VOOR KWALITEIT, MAAR WIJ HOEVEN NIET ALLES ZELF UIT TE VOEREN ALLERT VAN DEN HAM WIN-WIN-WIN-WIN-SITUATIE OOK IN INDONESIË INSTALLEERT HIVOS BIOGASINSTALLATIES OP HET ERF VAN KLEINE VEEBOEREN. WOUTER BOS-EFFECT 9 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 9 17-06-10 12:30
MICROFINANCIERING HOGE RENTE VOOR MICROKREDIET, MAG DAT? Microkrediet is al jaren het paradepaardje van ontwikkelingssamenwerking. Arme mensen krijgen kleine leningen om economische activiteiten op te zetten. Er circuleren legio succesverhalen van mensen die zich op deze manier aan schrijnende armoede weten te ontworstelen. Maar de groei en commercialisering van microfinanciering heeft ook schaduwzijden. OP EIGEN BENEN 10 CREATIEVE OPLOSSING Niet altijd is lenen of sparen duur als er geen bank in de buurt is. Geld overboeken via een mobiele telefoon is tegenwoordig een fluitje van een cent. Microfinancieringsinstellingen in Kenia bieden mensen in afgelegen gebieden via hun mobieltjes goedkope financiële producten aan. Zulke creatieve oplossingen zijn financieel én sociaal gunstig, aldus Hivos. MICROFINANCE TRANSPARENCY Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 10 17-06-10 12:30
KLIMAAT TATEDO IN BRUSSEL BELEIDSBEINVLOEDING LOONT Hivos investeert samen met een aantal partnerorganisaties, in schone en duurzame energie in ontwikkelingslanden. Maar om duurzame energie hoger op de agenda te krijgen in Brussel, moet er nog veel gebeuren. Estomih Sawe, directeur van de Tanzaniaanse partnerorganisatie TaTEDO en Eco Matser van Hivos pleitten in Brussel voor Europese steun. BELANG VAN STEUN OVER TATEDO Tanzania Traditional Energy Development and Environment Organisation (TaTEDO) is opgericht in 1990 met als doel het ontwikkelen en stimuleren van duurzame energietechnologie, zoals energiezuinige fornuizen en kooktoestellen. Inmiddels worden al meer dan een miljoen energiezuinige fornuizen en kooktoestellen gebruikt, waardoor de ontbossing bijna is gehalveerd. Daarnaast richt de organisatie zich onder meer op zonne- en windenergie, generatoren op biodiesel en het opzetten van boomkwekerijen. TaTEDO is een van de begunstigden van het Hivos Klimaatfonds. Meer weten over TaTEDO? Ga naar: www.hivos.nl/tatedo 1010nl.org KLIMAAT KOM NU IN ACTIE We kunnen natuurlijk wel gaan zitten wachten op de milieuplannen van een nieuwe regering, maar wie wat aan het klimaat wil doen, kan NU zelf in actie komen. LOPEND VUURTJE IEDERE STAP TELT. KLIMAAT OP ORDE DOET U MEE? NIET DE LUSTEN, WEL DE LASTEN Doordat de geïndustrialiseerde landen al decennia lang grote hoeveelheden CO 2 in de atmosfeer brengen, verandert het klimaat. De gevolgen zijn het eerst voelbaar in de landen die hier zelf niet of nauwelijks aan hebben bijgedragen. Zo heeft Malawi nul procent uitstoot, maar negentig procent van de inwoners is wel aangewezen op landbouwsystemen die direct afhankelijk zijn van regenwater. En dus van een evenwichtig klimaat. 11 Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 11 17-06-10 12:30
NOODZAAK Ontwikkelingsorganisatie Hivos werkt aan een vrije, eerlijke en duurzame wereld. Kunst en cultuur spelen een essentiële rol bij de opbouw van democratische en pluriforme samenlevingen. Wij ondersteunen daarom al 15 jaar culturele initiatieven in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Steun ons werk. www.hivos.nl/cultuur Hivos Magazine juni 2010 V10.indd 12 17-06-10 12:30