Agendapunt 6 Algemeen Bestuur Veiligheidsregio Groningen Vergadering d.d. 20 februari 2015 UITGANGSPUNTEN BEGROTING 2016 VRG: Algemeen: In deze notitie worden de uitgangspunten voor de begroting van 2016 weergegeven. In het algemeen geldt dat de begroting van 2015 als basis is genomen. Reden hiervoor is dat deze begroting sober is ingestoken, gebaseerd op een organisatie met een smalle top en een kleine overhead. In deze begroting zijn reeds diverse structurele bezuinigingsmaatregelen op gemeentelijk, op regionaal en op landelijk niveau verwerkt. We verwijzen voor nadere informatie hieromtrent naar de brief van 24 juni 2014, die in het AB van 4 juli 2014 is besproken. Daarnaast is 2015 het eerste jaar waarin de veiligheidsregio daadwerkelijk op formatieve sterkte zal draaien. We zullen het jaar 2015 moeten gebruiken om dieper inzicht te verkrijgen in de wijze waarop activiteiten zich verhouden tot de financiën. Dat doen we onder andere door de evaluatie van de uitkomsten van het regionaliseringstraject. Tevens wordt momenteel een landelijk onderzoek uitgevoerd naar de middelen die beschikbaar zijn gesteld voor het OOV-cluster (zowel via gemeentefonds als BDUR). De uitkomsten van dit onderzoek worden medio 2015 verwacht. Daarnaast spelen een aantal ontwikkelingen, die hun uitwerking zullen hebben op de activiteiten van de veiligheidsregio. Consequenties van deze ontwikkelingen willen we binnen de begroting opvangen. Onderstaand worden deze ontwikkelingen nader beschreven. Volgens de Wet tot wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen, ingaande 1 januari j.l. zal het Algemeen Bestuur de begroting 2016 voor 15 april 2015 moeten verzenden aan de raden van de deelnemende gemeenten. Ontwikkelingen 2016: Aardbevingsdeskundigheid In het complexe krachtenveld van partijen die betrokken zijn bij de gaswinning in Groningen wil de veiligheidsregio als organisatie en samenwerkingsverband beter aansluiten op de relevante bestuurlijke en maatschappelijke netwerken, kennis- en onderzoeksinstituten. Dit vergt van de veiligheidsregio naast een operationele scope op crisisbeheersing en risicocommunicatie ook strategisch en bestuurlijk inzicht. Dit beleidsintensieve aspect van het risico aardbevingen vraagt extra investering in de ontwikkeling van de organisatie, in haar netwerk en deskundigheidsbevordering. Daartoe is door betrokken departementen tijdelijk extra financiële steun toegezegd. In het jaar 2016 wordt toegewerkt naar implementatie van aardbevingsprojecten op het gebied van crisisbeheersing, risicobeheersing, communicatie en informatiehuishouding. Daarmee wordt tevens beoogd om het programma aardbevingen af te ronden en in de bestaande structuren van de organisatie in te bedden. Ontwikkelingen LMO De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel dat de basis moet bieden voor de vorming van de landelijke meldkamerorganisatie (LMO) is 1 januari 2016. De eerste stappen om te komen tot een
2 landelijke meldkamerorganisatie kunnen gezet worden binnen de huidige wettelijke kaders en op basis van afspraken in het transitieakkoord. Het gaat daarbij om samenvoeging van de huidige meldkamers tot de tien locaties en de wijziging van de standaardisatie van werkprocessen. Voor de vervolgstappen is aanpassing in wet- en regelgeving nodig, naar verwachting zal het voorstel daartoe in het voorjaar 2015 aan de Tweede Kamer worden aangeboden. In een eerder overleg in de Kamer is erop aangedrongen dat de burger ook in de transitiefase snel en adequaat moet worden geholpen. De minister heeft toegezegd dat dat gegarandeerd wordt. Vanuit het Veiligheidsberaad zijn een aantal aandachtspunten meegegeven en is aangedrongen op financiële duidelijkheid. Ook dat er aandacht moet zijn voor de regionale verschillen. Vanuit de Noordelijke Veiligheidsregio s, Groningen, Fryslan en Drenthe, is al meerdere keren aan de LMO aangegeven dat er aandacht moet zijn voor de specifieke situatie van de meldkamer Noord-Nederland, zoals we die sinds 2011 hebben gevormd. Crisisbeheersing In het samenwerkingsverband veiligheidsregio Groningen hebben de crisispartners (Brandweer, Politie, GHOR, Gemeentelijke Kolom Groningen, Defensie, Waterschappen, Openbaar Ministerie en Provincie), een gezamenlijke Strategische Agenda ontwikkeld. Deze Agenda geeft op hoofdlijnen aan waar wij gezamenlijk voor staan wat is kenmerkend voor crisisbeheersing in Groningen - en aan welke thema s wij de komende jaren bijzondere aandacht geven. Voorop staat onze gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het in beeld brengen en houden van de regionale risico s, het bepalen van beleid ten aanzien van het omgaan met deze risico s en het adequaat functioneren van de crisisorganisatie in onze regio. Onze strategische thema s hebben wij verdeeld in wat en hoe thema s. Wat -thema s zijn regionale risico s die bijzondere aandacht behoeven: Continuïteit van de vitale infrastructuur, Water en Evacuatie, Aardbevingen, Nucleaire Veiligheid. Daarnaast hebben wij de volgende hoe -thema s geformuleerd, gericht op de ontwikkeling van onze crisisorganisatie: Zelf en samen redzaam zijn, Eenvoudige effectieve en flexibele crisisorganisatie en Regionale en (inter)nationale samenwerking. In het Beleidsplan 2015-2018 worden de benoemde prioriteiten en thema s concreter uitgewerkt. Door het Veiligheidsberaad is daarnaast een landelijke Strategische Agenda Versterking Veiligheidsregio s geformuleerd. Deze landelijke thema s komen grotendeels overeen met de thema s in onze regionale Strategische Agenda. Daarnaast heeft het Veiligheidsberaad heeft nog een drietal onderwerpen benoemd als speerpunt. Deze onderwerpen Kwaliteit en Vergelijkbaarheid, Versterking Bevolkingszorg, Versterking samenwerking Veiligheidsregio s en Defensie- worden in onze regionale Strategische Agenda niet expliciet benoemd, maar zullen uiteraard vanuit onze regio passende aandacht krijgen. Project Versterking Brandweeronderwijs In het in januari 2013 gestarte project versterking Brandweeronderwijs (VBo), een project met een looptijd tot eind april 2015, wordt uitvoering gegeven aan het plan Versterking Brandweeronderwijs. Het project bestaat uit 12 deelprojecten die alle gericht zijn op de kwaliteitsverbetering van het brandweeronderwijs (vakbekwaam worden) en oefenen (vakbekwaam blijven). Dit onder meer door het opstellen van een kwaliteits- en normenkader, het (door)ontwikkelen van les-, en leerstof, invoering van een elektronische leeromgeving, bevorderen van innovatie en kenniscirculatie en het organiseren van intern en extern toezicht. Dit leidt er toe dat de over het land bestaande versnippering gaat verdwijnen. De Veiligheidsregio s zullen hierbij waar mogelijk meer organisatorisch samen gaan werken. In de loop van 2015 wordt gestart met de voorbereidingen op de implementatie van het project, waar en wanneer mogelijk zal implementatie daarbij plaatsvinden. Hierbij wordt zoveel als mogelijk verbinding gemaakt met de Veiligheidsregio s Fryslan en Drenthe om samen op te trekken resp. werkverdelingsafspraken te maken. Het uitgangspunt van het project Versterking Brandweeronderwijs is dat implementatie (landelijk gezien) vrijwel budgettair neutraal zal verlopen. Of dit haalbaar is zal bij verdere uitwerking en voorbereiding van de implementatie blijken, waarbij dit per regio zal kunnen verschillen. Het is namelijk afhankelijk van hoe het Vakbekwaam worden en blijven op dit moment in de regio s is georganiseerd. Voor Groningen geldt
3 dat de afgelopen jaren veel inzet heeft plaatsgevonden op het zo efficiënt en effectief mogelijk inrichten hiervan. Daarmee zijn er bij een gewijzigde inrichting van het opleidings- en oefenstelsel op dit punt zeer beperkte besparingsmogelijkheden, die daarentegen wel worden genoemd als onderdeel voor een budgettair neutraal verloop. Basisbrandweerzorg Wat is nodig om deze taak goed uit te voeren: personeel (beroeps en vrijwilligers) en materieel. Op dit moment zijn er geen afwijkingen; het in stand houden van de brandweerorganisatie is business as usual. Een continue proces van werven, vakbekwaam worden en vakbekwaam blijven, de zorg voor de materiële component (voertuigen, gereedschap e.d.) zaken die zijn opgenomen in de begroting. Naast de reguliere opleidingsbehoefte, die vooral gericht is op het op peil houden van het niveau van manschap, is na onderzoek ten aanzien van de paraatheid in de verschillende clusters, geconstateerd dat de leeftijdscategorie van de huidige bevelvoerders ruim in de 50 jaar ligt. We zullen de komende jaren een extra inspanning moeten plegen om deze cruciale functie naar behoren in te vullen en op peil te houden. Uitruk op maat Het kader 'Uitruk op maat' is een landelijk kader waarmee veiligheidsregio's zelf kunnen afwegen of zij wel of niet en onder welke omstandigheden werken met een uitruk op maat. Zo kan de brandweer haar optreden beter afstemmen op de aard en omvang van een incident. Sinds 2008 wordt variabele voertuigbezetting door de brandweer al breed opgepakt, om te kijken hoe de brandweerzorg beter is te organiseren. Deze positieve ervaringen vanuit het veld hebben geresulteerd in een kader, dat is ontwikkeld door Brandweer Nederland in opdracht van het Veiligheidsberaad. De brandweer in Nederland wil vraaggericht en flexibel kunnen opereren. Vanuit de portefeuille Incidentbestrijding 2.0 start binnenkort een project om hier regionale invulling aan te geven. RemBrand Op donderdag 15 januari is het rapport RemBrand aan Brandweer Nederland gepresenteerd. De oorspronkelijke projectopdracht luidde om indicatoren te benoemen die van invloed zijn op de brandveiligheid. Hiermee zou wellicht ook een relatie kunnen worden gebracht tussen repressie en preventie en daarmee een alternatief kunnen zijn voor het knellende korset van opkomsttijden zoals die nu zijn benoemd in de wet. Gaandeweg het project is het kwantitatieve spoor meer en meer verlaten en is een kwalitatieve benadering gezocht. Het accent is verlegd van besturing naar bevordering van brandveiligheid, samengevat: Hoe bereiken we minder branden, minder slachtoffers en minder schade en wie kunnen dat beïnvloeden? In maart van dit jaar vindt er besluitvorming plaats in het Veiligheidsberaad en daarna vindt ook externe communicatie plaats. De aanbevelingen die uit het rapport volgen (en waarvan nu nog niet is te zeggen welke wel en welke niet door het Veiligheidsberaad worden omarmd) zijn voornamelijk landelijk gericht en hebben naar verwachting niet direct impact op het regionale beleid. Voorbeelden van aanbevelingen zijn het realiseren van een wettelijke plicht tot het hebben van rookmelders en het bevorderen van het maken van brandveilig meubilair. In het rapport wordt ook duidelijk dat de brandweer behoefte heeft aan een eenduidig landelijk model voor een brandrisicoprofiel. Dit kan gevolgen hebben voor het model zoals dat nu wordt gehanteerd binnen de Veiligheidsregio, maar hoe en in welke mate is onduidelijk. Wel duidelijk is dat het voorgestelde model als alternatief voor de huidige opkomsttijden meer ruimte en comfort biedt aan de brandweer en het daaruit volgende dekkingsplan. Ook op dit vlak is de verwachting dat dit geen directe consequenties heeft voor het aantal brandweerposten en hun locaties (los van reeds ingezette ontwikkelingen). Huisvesting Op dit moment worden de uitkomsten van het huisvestingsonderzoek van Brink Management & Advies verwerkt in concretere uitgangspunten, welke op 30 januari ter besluitvorming aan het DB
4 worden voorgelegd. Bij goedkeuring door het DB, worden de uitgangspunten ter besluitvorming aan het AB voorgelegd in het overleg van 20 februari. Ontwikkelingen GHOR Met de komst van de Wet veiligheidsregio s zijn aan de GHOR onder meer gelden toegekend ten behoeve van het maken van afspraken en het trainen en oefenen met zorginstellingen. Hiervoor is tijdelijke menskracht ingehuurd. De afspraken zijn gemaakt en moeten regulier onderhouden worden. Het trainen en oefenen van en met zorginstellingen is zoveel mogelijk ingebed in de reguliere werkprocessen van deze instellingen. Ontwikkelingen Gemeentelijke kolom Het bestuur heeft in mei 2013 bij het besluit over de regionalisering besloten dat het Netwerkteam van de Gemeentelijke Kolom voor twee jaar wordt ondergebracht bij een gastorganisatie en per 2016 onderdeel wordt van de organisatie Veiligheidsregio Groningen. Uitgangspunten begroting 2016: Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot de volgende uitgangspunten voor de begroting: De kosten voor huisvesting zijn nu nog buiten de begroting gehouden. Deze zullen in een begrotingswijziging worden meegenomen, wanneer bestuurlijke besluitvorming heeft plaatsgevonden. Indexering van de begroting vindt plaats op basis loon- en prijsontwikkeling. De exacte index voor de loonontwikkeling zal na bekendmaking van de ABP premie percentages 2015 worden vastgesteld. Voor de prijsontwikkeling hanteren we net als voorgaande jaren de IMOCindexering. De ministeries van V&J en BZK hebben een herijking van het subcluster Brandweer en Rampenbestrijding in het gemeentefonds, en de BDUR aangekondigd en het onderzoek wordt nu uitgevoerd. Uitkomst hiervan is te verwachten in de meicirculaire 2015 van het gemeentefonds en de junicirculaire 2015 van de BDUR. Verwachting is dat herverdeling per 1 januari 2016 wordt doorgevoerd. Voor het opstellen van de begroting 2016 komen de uitkomsten te laat. De opleidingskosten worden conform 2015 berekend op basis van de 0-meting uit 2012. Extra opleidingskosten worden verrekend op basis van nacalculatie per gemeente. Planningstraject in grote lijnen: Datum Activiteit 30 januari 2015 Bespreken uitgangspunten B 2016 in DB 20 februari 2015 Bespreken en vaststellen uitgangspunten B 2016 in AB 27 maart 2015 Bespreken concept begroting 2016 in DB 10 april 2015 Bespreken en voorlopig vaststellen B 2016 in AB
5 10 april 10 juni 2015 Periode zienswijze gemeenten 19 juni 2015 Behandelen conceptbegroting 2016, incl. zienswijzen raden in DB 3 juli 2015 Behandelen conceptbegroting 2016, incl. zienswijzen raden in AB Uiterlijk 1 augustus 2015 Verzenden B 2016 aan Provincie Het algemeen bestuur besluit: - de Uitgangspunten Begroting 2016 vast te stellen.