ONDERSTEUNINGSPROFIEL VAN DE MARGRIETSCHOOL april 2014
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Functie van het schoolondersteuningsprofiel 3. De basisondersteuning op de Margrietschool 4. De extra ondersteuning op de Margrietschool 5. Randvoorwaarden aan het ondersteuningsaanbod van de Margietschool 6. Communicatie met ouders 7. Conclusie en ambities
1.INLEIDING In het kader van de wet op het Passend onderwijs moeten scholen voor primair onderwijs per 1 augustus 2014 beschikken over een schoolondersteuningsprofiel (SOP). De Margrietschool heeft in de afgelopen jaren gewerkt aan de samenstelling van dit profiel. Het profiel is tot stand gekomen op basis van de volgende componenten: - Studiedag Kind op de Gang - Opbrengstsessies - Analyse van data door het (zorg)management van de school - Reflectie op specifieke monitoring samenwerkingsverband Passenderwijs. In dit schoolondersteuningsprofiel wordt een beeld gegeven van de voorzieningen die de Margrietschool heeft als het gaat om het bieden van Passend onderwijs. Het voorliggende document is opgesteld vanuit eigen gegevens en aangevuld met gegevens van het samenwerkingsverband. Op basis van dit schoolondersteuningsprofiel zal de schooldirectie gesprekspartner zijn voor bestuur, ouders, samenwerkingsverband, het speciaal onderwijs, gemeente en organisaties voor welzijn en zorg. Het schoolbestuur en het samenwerkingsverband zullen op basis van alle schoolondersteuningsprofielen van de scholen binnen het samenwerkingsverband beleid ontwikkelen om te voldoen aan de wetgeving Passend Onderwijs ten behoeve van alle leerlingen uit de regio. De ambities die in het schoolondersteuningsprofiel zijn opgesteld kennen een dynamisch verloop in relatie tot andere documenten: - Ondersteuningsplan samenwerkingsverband - Strategisch meerjarenbeleidsplan bevoegd gezag - Periodiek toezichtskader inspectie - Schoolplan/jaarplan/deelplannen - Schoolgids Dit ondersteuningsprofiel zal door de school actueel gehouden worden op basis van de ontwikkelen die er plaatsvinden. De medezeggenschapsraad van de school heeft adviesrecht bij de vaststelling van het schoolondersteuningsprofiel. De directie, Rijk van Ommeren Wilma Koetsier April 2014
2. FUNCTIE VAN HET SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL De wet op het Passend onderwijs vraagt iedere school een schoolondersteuningsprofiel te schrijven. In dit schoolondersteuningsprofiel wordt een onderscheid gemaakt tussen een basisondersteuning en een extra ondersteunings aanbod van de school. Alle scholen binnen Passenderwijs (het samenwerkingsverband waar de Margrietschool onder valt) dienen te voldoen aan een basisaanbod. De basisondersteunig van de school is in hoofdstuk 3 omschreven. Binnen deze basisondersteuning is het mogelijk om het onderwijsaanbod af te stemmen op leerlingen die binnen dit basisaanbod vallen. Naast de basisondersteuning biedt de Margrietschool onderwijs wat valt onder de extra ondersteuning van de school (hoofdstuk 4). Om leerlingen extra ondersteuning te kunnen bieden zal de school gebruik maken van de arrangementen die Passenderwijs biedt. Het onderwijs binnen het extra ondersteuningsaanbod is omschreven in termen van onderwijsbehoefte. Wat kan de school bieden en waar heeft de school extra middelen voor nodig.
3.DE BASISONDERSTEUNING OP DE MARGRIETSCHOOL In dit hoofdstuk wordt de basisondersteuning van de Margrietschool omschreven. Onder basisondersteuning wordt datgene verstaan wat op de school in de basisstructuur aanwezig is om dit aanbod mogelijk te maken. Het grootste deel van de leerlingen heeft een onderwijsbehoefte wat past binnen dit basisaanbod. Element 1 Preventieve interventie De Margrietschool neemt preventieve maatregelen om te voorkomen dat meer intensieve ondersteuning van leerlingen noodzakelijk wordt. Dit houdt het volgende in: de school biedt een veilige leeromgeving voor het kind de school biedt een gestructureerde leeromgeving aan de leerkracht weet wat te doen in situaties binnen de school die om vroegtijdig ingrijpen vragen de leerkracht is in een vroeg stadium in staat signalen om te zetten naar een handelingsgerichte aanpak de ondersteuningsstructuur van de school is gericht op preventief handelen Element 2 Aanbod en ondersteuning De Margrietschool is in staat om op de hieronder genoemde velden het volgende te bieden: 1.Extra handen in de klas incidenteel worden onderwijsassistenten, stagiaires en en/of vrijwilligers ingezet. 2.Instructie, materialen en methoden de school biedt instructie op maat aan de school biedt individuele leerlijnen aan gehanteerde methoden en materialen maken compacten en verrijken mogelijk de school hanteert een pestprotocol en voert dit uit de school hanteert een dyslexieprotocol en voert dit uit de school hanteert een dyscalculieprotocol en voert dit uit de school beschikt over methodieken ter ondersteuning van de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen de school maakt gebruik van ICT binnen het curriculum de school hanteert een protocol medisch handelen 3. Ruimtelijke voorzieningen de lokalen en fysieke voorzieningen binnen de school zijn veilig de lokalen en fysieke voorzieningen binnen de school zijn bereikbaar 4. Inzet expertise de school faciliteert de inzet van interne begeleiding de school maakt gebruik van expertise van partners (Passenderwijs, Jeugdzorg, JGZ, SBD etc.) 5. Ondersteuning samenwerkende instanties de school kent de sociale kaart binnen de regio van Passenderwijs de school is in staat de juiste ondersteuning in te schakelen wanneer zijzelf daartoe niet in staat blijkt te zijn Element 3 Bekwaamheid leerkrachten Om de basisondersteuning te kunnen bieden, beschikt 80% van het schoolteam over de volgende competenties. leerkrachten sluiten aan op de belevingswereld van het kind
leerkrachten zijn gericht op het overbrengen van kennis en vaardigheden bij kinderen (kerndoelen primair onderwijs) leerkrachten kunnen omgaan met individuele verschillen in ontwikkeling van kinderen leerkrachten zijn in staat een overzichtelijke, ordelijke en taakgerichte sfeer in de groep te creëren leerkrachten zijn in staat zijn tot samenwerking met collega s, ouders en (keten)partners leerkrachten zijn in staat actief te reflecteren op eigen bekwaamheid Element 4 Ondersteuningsstructuur De interne ondersteuningsstructuur van de school is in staat om deze basisondersteuning te bieden. de zorg coördinator wordt in staat gesteld coördinatie-, signalering- en ondersteuningstaken uit te voeren de school bespreekt op een planmatige wijze de onderwijsbehoeften van kinderen de school draagt zorg voor in- en uitstroombeleid op basis van regionale afspraken Element 5 Handelingsgericht werken De Margrietschool is in staat volgens de principes van het handelingsgericht werken de ondersteuning vorm te geven. onderwijsbehoeften van kinderen vormen het uitgangspunten van het onderwijs leerkrachten zijn gericht op afstemming en wisselwerking leerkrachten zijn in staat aanbod en onderwijsbehoeften op elkaar af te stemmen de positieve benadering van leerkrachten naar kinderen staat centraal de school is gericht op constructieve samenwerking met betrokkenen inzet van ondersteuning is doelgericht ondersteuning vindt systematisch, transparant en planmatig (opbrengstgericht) plaats.
4.DE EXTRA ONDERSTEUNING OP DE MARGRIETSCHOOL De Margrietschool heeft naast het basisaanbod een extra ondersteuningsaanbod voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. Dit extra ondersteuningsaanbod wordt georganiseerd in de vorm van arrangementen. Deze arrangementen kunnen licht en kortdurend van aard zijn of zwaar en langdurig. De arrangementen worden door de school gerealiseerd, al dan niet met behulp van middelen, menskracht of expertise van buiten de school. Voor alle leerlingen waarvoor een ondersteuning wordt aangevraagd bij Passenderwijs wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Arrangement m.b.t. leer- en ontwikkelingsondersteuning De school heeft een aanbod voor leerlingen die behoefte hebben aan een rustige werkomgeving. Dit kunnen leerlingen zijn met concentratieproblemen of leerlingen die prikkelgevoelig zijn. Invulling De school heeft leerlingen begeleid die behoefte hadden aan een rustige en/of prikkelarme werkplek, hierdoor heeft de school ervaring opgedaan in het aanbieden van een rustige werkomgeving voor leerlingen met concentratieproblemen. Leerlingen met deze onderwijsbehoefte volgen onderwijs binnen de groep. De leraar stemt het aanbod af op deze leerlingen. Voorzieningen, programma s en methodieken De school beschikt over prikkelarme werkplekken. De school maakt gebruik van geluidswerende koptelefoons. Het gebouw van de school is niet rustig en prikkelarm. Oplossingen moeten worden gezocht in de max (en/of een rustige plek in het lokaal) en/of een stiltekoptelefoon. De school heeft een aanbod voor leerlingen die behoefte hebben aan kortdurende, afwisselende taken. Het gaat hier om leerlingen met een verminderde concentratie. Indien nodig werkt de school samen met Passenderwijs voor het krijgen van adviezen, extra ondersteuning of middelen. De school heeft ervaring opgedaan met leerlingen die afwisseling in taken nodig hebben. Ook heeft de school kennis opgebouwd in het omgaan met deze leerlingen.
Deze leerlingen volgen de lessen binnen de groep. De lessen zullen afgewisseld worden qua inhoud of met taken vanwege de concentratie van deze leerlingen. Voorzieningen, programma s en methodieken Indien nodig volgen deze leerlingen een eigen leerlijn. Voor deze leerlingen wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld (als ze een eigen leerlijn volgen). De leerlingen zullen binnen het gebouw een loopje nodig hebben. Het is van belang dat de fysieke omgeving veilig is. Indien nodig wordt externe ondersteuning ingezet (evt. in de vorm van middelen of begeleiding) via Passenderwijs. Eventueel kan van ouders extra ondersteuning worden gevraagd (dit kan door bijvoorbeeld het inzetten van PGB middelen binnen de school door het bekostigen van extra begeleiding). Arrangementen m.b.t. sociaal-emotionele en gedragsondersteuning De school heeft een aanbod voor leerlingen die veiligheid nodig hebben. Het gaat hier om leerlingen met een sociaalemotionele problematiek. Invulling Binnen de school bestaat de mogelijkheid tot het volgen van SOVA training of faalangstreductietraining. De trainers hebben een opleiding gevolgd hiervoor. De training wordt vanaf eind 4 gegeven gedurende één periode per schooljaar. Voorzieningen, programma s en methodieken -Sovatraining -Faalangstreductietraining Voor deze trainingen is er een intakegesprek en
De school heeft een aanbod met veel structuur, duidelijkheid en het stellen van grenzen. Het gaat hier om leerlingen met een gedragsproblematiek. een evaluatiegesprek met ouders. Binnen deze gesprekken is er ruimte voor advies. Indien nodig kan de school advies/begeleiding/middelen aanvragen bij Passenderwijs. De school heeft ervaring opgedaan in de begeleiding van cluster 4 leerlingen. In de basis biedt de school veel structuur. Ook is de zorgstructuur van de school ingericht op vroegsignalering en het bieden van tijdige en adequate ondersteuning. In het schooljaar 2013-2014 heeft het team scholing gevolgd op het gebied van groepsdynamiek en orthobeelden (ASS, ADHD, ODD en Angst en depressie). Deze leerlingen volgen onderwijs binnen de structuur van de groep. Voorzieningen De school maakt (indien nodig) gebruik van een time out plek De school heeft middelen ter beschikking zoals een booskaart en een woedemeter. De gebouwen moeten een fysieke veiligheid kunnen bieden aan deze leerlingen. Als leerlingen weg lopen kan de veiligheid niet gegarandeerd worden. Samenwerking met ouders is hier essentieel. Ouders en school moeten samen optrekken in het maken van afspraken. Indien nodig kan de school begeleiding/expertise vragen van Passenderwijs. Arrangementen m.b.t. taal-, communicatie- en woordenschatondersteuning De school heeft een aanbod voor leerlingen die verbale informatie missen, figuurlijke taal letterlijk opvatten en die moeite hebben met taalbegrip. Invulling De school heeft in de afgelopen jaren leerlingen begeleid die een rugzak hadden vanuit cluster 2. Vanuit de expertise die meekwam met deze leerlingen heeft de school zelf expertise opgebouwd. Ook hebben veel leraren van de
Margrietschool korte scholingsbijeenkomsten gevolgd binnen cluster 2 (uitbreiding van de woordenschat, dyslexie, autisme). Deze leerlingen worden binnen de groep begeleid. Indien mogelijk kan de onderwijsassistent DGM doen met de leerlingen. Voorzieningen, programma s en methodieken DGM (denk stimulerende gesprektechnieken) Binnen het gebouw is er ruimte voor de begeleiding van deze leerlingen. De school heeft een aanbod voor leerlingen die moeite hebben om op woorden te komen en die onvolledige zinnen maken. Indien nodig zal de school samenwerken met Passenderwijs of cluster 2 voor de begeleiding van deze leerlingen. Indien mogelijk kan er samenwerking zijn met de logopedist privé of via Passenderwijs). De school heeft expertise opgebouwd in de begeleiding van cluster 2 leerlingen. Een groot deel van het team heeft nascholingscursussen gevolgd binnen het cluster 2. Deze leerlingen worden binnen de groep begeleid. Indien mogelijk worden extra middelen ingezet vanuit het samenwerkingsverband. Voorzieningen De school is in het bezit van materialen om deze leerlingen te begeleiden. Binnen het gebouw is ruimte voor de begeleiding van deze leerlingen. De school heeft een aanbod voor leerlingen met een taalachterstand of NT2 leerlingen Voor deze leerlingen is samenwerking met de logopedist (privé of via Passenderwijs) van belang. De school heeft hier ervaring in opgedaan en heeft expertise ontwikkeld op dit gebied. De school heeft Woordenschattraining
ontwikkeld. De adjunct directeur heeft ervaring in het geven van en een opleiding gevolgd voor NT2 onderwijs Deze begeleiding wordt zowel binnen als buiten de groep gegeven. Voorzieningen, programma s en methodieken Woordenschattraining (zie beleid) Een ruimte voor extra begeleiding is beschikbaar. Indien nodig zal de school samenwerken met Passenderwijs (evt. kan de leerling naar de schakelklas). Ouders worden betrokken bij de woordenschatontwikkeling (zie beleid). Arrangement m.b.t. begaafde leerlingen De school heeft een aanbod voor leerlingen die onderwijs volgen op de tweede leerlijn. Invulling De school heeft beleid ontwikkeld voor het onderwijs aan begaafde leerlingen. Leerlingen die onderwijs volgen op de tweede leerlijn komen in aanmerking voor A-RT. Doel van de A-RT is werken aan een eigen hulpvraag en ontmoeting met gelijk denkenden. Leerlingen krijgen een half uur per week A-RT Voorzieningen, programma s en methodieken Op basis van een kindgesprek wordt een eigen hulpvraag geformuleerd. De A-RT doet een beroep op het hogere orde denken (bijv. filosoferen). Er is ruimte beschikbaar voor de A-RT. Indien gewenst worden ouders betrokken bij de A-RT.
Arrangement m.b.t. fysieke beperking De school heeft een aanbod voor leerlingen met een fysieke beperking als gevolg van langdurige ziekte. Invulling De school heeft ervaring in de begeleiding van leerlingen die langdurig ziek zijn en daardoor fysiek beperkt zijn. Indien nodig krijgen deze leerlingen ondersteuning op maat buiten de groep Voorzieningen, programma s en methodieken Indien nodig kan het programma worden aangepast voor deze leerlingen. Afhankelijk van de aard van de ziekte kunnen er aanpassingen worden gedaan aan het gebouw of kunnen deze leerlingen gebruik maken van eigen faciliteiten (bijv. eigen toilet). Ondersteuners Samenwerking in de afstemming met ouders is van belang. Ook is kan de school een beroep doen op ouders bij de praktische ondersteuning (toiletbezoek of medische handelingen). Indien mogelijk kunnen ouders hier PGB voor inzetten. De school kan indien nodig samenwerken met Passenderwijs. (expertise/middelen).
5. Randvoorwaarden aan het extra ondersteuningsaanbod van de Margrietschool De school kan momenteel geen onderwijs verzorgen aan leerlingen met een onderwijsbehoefte die ligt op een van de hieronder genoemde aspecten. De school kan dit niet omdat deze leerlingen intensieve (vaak ook persoonlijke) begeleiding nodig hebben. Daarnaast is, in sommige gevallen, de fysieke omgeving niet toegerust voor deze leerlingen. De school heeft daardoor geen mogelijkheden om aan deze onderwijsbehoefte te voldoen. Ook beschikt de school niet over een achterwacht die de leerlingen individueel kan begeleiding in het geval van een calamiteit. Onderwijsbehoefte Zeer zware slechtziendheid, blindheid Zeer zware slechthorendheid/doofheid (evt. in combinatie met spraak/taalproblemen) Gewetenloos handelen Extreem agressief gedrag, waardoor de veiligheid en of het welbevinden van de omgeving (groep, leerkrachten e.d.) in gevaar komt. Niet aanspreekbaar zijn Grens van de school Het gebouw is niet geschikt voor het verzorgen van onderwijs aan deze leerlingen. De situatie is onveilig. De school heeft geen ervaring opgedaan met leerlingen met deze onderwijsbehoefte. Het gebouw aan de Alpenstraat is niet geschikt vanwege de akoestiek. Het gebouw aan de Oeralstraat is evt. geschikt. De school heeft geen ervaring opgedaan met leerlingen met deze onderwijsbehoefte. De school kan niet voorzien in de onderwijsbehoefte van leerlingen met gewetenloos gedrag daar waar de veiligheid van de andere leerlingen/leraren niet gewaarborgd kan worden. Deze leerlingen hebben specialistische begeleiding nodig, dit kan de school niet bieden. De school kan niet voorzien in de onderwijsbehoefte van leerlingen met agressief gedrag daar waar de veiligheid van de andere leerlingen/leraren niet gewaarborgd kan worden. Deze leerlingen hebben specialistische begeleiding nodig, dit kan de school niet bieden. De school kan de veiligheid niet waarborgen van leerlingen die geblokkeerd raken en niet meer aanspreekbaar zijn. De school heeft geen menskracht en fysieke (prikkelarme) ruimtes om deze leerlingen op te vangen.
6.Communicatie met ouders Tijdens het intakegesprek met ouders van een leerling met een specifieke onderwijsbehoefte komen de volgende gesprekspunten aan de orde: Welke doelen stellen de ouders aan het kind m.b.t. het onderwijs? Wat is de verwachting van de ouders en de school ten aanzien van deze doelen? Wat heeft het kind nodig om deze doelen te kunnen halen en zijn de doelen reëel? Kan de leerling de basisschool gedurende 8 jaar doorlopen of is het reëel dat er tussentijds een overplaatsing naar het SO gaat plaats gaat vinden? Wat is de verwachting van de ouders (en evt. van de leerling) van de school? Wat is de verwachting van de ouders en de school ten aanzien van het sociaal emotioneel functioneren van de leerling? Wederzijdse verwachting t.a.v. de samenwerking tussen de school en de ouders. Een open en eerlijke houding van alle 'stakeholders' in de zorg rondom de leerling. Voordat een leerling geplaatst wordt op de school onderzoekt en bespreekt de school de volgend aspecten: De leerling wordt in het (zorg)team van de school besproken. De groepsgrootte/groepssamenstelling/zorgzwaarte van de groep wordt onderzocht.
7. CONCLUSIE EN AMBITIES VAN DE SCHOOL Het onderwijs op de Margrietschool is ingericht op het niveau van de basisondersteuning (zie hoofdstuk 3). De school kenmerkt zich door een goede schoolorganisatie, een heldere structuur binnen de groepen en gekwalificeerde leraren. Voor leerlingen met een wat specifieke onderwijsbehoefte is het aanbod binnen de basisondersteuning van de school (evt. met aanvullende SWV middelen) vaak al toereikend voor het volgen van onderwijs op de school. Deze leerlingen kunnen het onderwijs vaak al goed volgen vanwege de heldere structuur, de rust binnen de school en de handelingsgerichte aanpak. De Margrietschool is een school in de wijk en heeft de ambitie om deze functie ook te vervullen voor leerlingen met een onderwijsbehoefte die niet onder de basisondersteuning van de school valt. Voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte gaat de school samen met ouders (en evt. met het samenwerkingsverband - Passenderwijs) op zoek naar een passend aanbod. In hoofdstuk 4 staat omschreven voor welke onderwijsbehoeften de school een aanbod kan verzorgen binnen de extra ondersteuning. Binnen dit aanbod zal de school, indien nodig, samenwerken met ouders, externe deskundigen of Passenderwijs. Ook kan het zijn dat de school extra middelen nodig heeft voor het verzorgen van dit aanbod. Deze middelen worden aangevraagd bij Passenderwijs. Voor enkele, zeer specifieke, onderwijsbehoeften heeft de school geen aanbod. Dit komt vooral omdat de fysieke omgeving van de school hier een beperking in is. In hoofdstuk 5 is dit toegelicht. Voor verder ontwikkeling van dit ondersteuningsprofiel worden de doelen opgenomen in het jaarplan.