Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal
Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Zuid-Holland Centraal groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in 2015 en 2016 met bijna één procent per jaar tot bijna 119.200 eind 2016. Structurele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt hebben tijdens de voorbije crisisjaren niet stilgestaan. Zakelijke diensten Zorg en welzijn Detailhandel Openbaar bestuur Groothandel Overige diensten Onderwijs Industrie Horeca Informatie en communicatie Bouwnijverheid Landbouw Vervoer en opslag Financiele dienstverlening De werkgelegenheid groeit in de marktsector jaarlijks met 1,4% en krimpt in de collectieve sector. Banengroei in het onderwijs verzacht de krimp daar enigszins. De werkgelegenheid in de marktsector neemt af in landbouw, industrie en financiële diensten. Grote sectoren in de regio zijn zakelijke diensten, zorg & welzijn en detailhandel: samen 46% van de werknemersbanen. 0 5 10 15 20 25 banen x 1.000 Trends in de ontwikkeling van werkgelegenheid Een aantal trends speelt een rol op de arbeidsmarkt. Denk daarbij aan flexibilisering, de toename van het aantal zelfstandigen, vergrijzing en veranderingen in kwalificaties van functies. Flexibilisering leidt ertoe dat het aantal banen van zelfstandigen sneller toeneemt dan het aantal werknemers. Van de zelfstandigen is ongeveer de helft zelfstandige zonder personeel (zzp). Sectoren met een groot aandeel zelfstandigen zijn landbouw, bouw en veel vormen van zakelijke diensten. Het aandeel van landbouw en bouw in de werkgelegenheid van Zuid-Holland Centraal is kleiner dan van zakelijke diensten. De verloren banen komen bij het herstel van de arbeidsmarkt als gevolg van de trends niet in dezelfde omvang en vorm terug. Openbaar bestuur 4% 50% 46% Onderwijs Vervoer en opslag Zorg en welzijn Bouwnijverheid 7% 16% 53% 53% 51% 58% 40% 35% 33% 30% Financiële diensten 3% 68% 29% Industrie 14% 58% 29% Landbouw 28% 45% 27% Zakelijke diensten Groothandel 62% 63% 26% 25% Detailhandel 51% 34% 15% Uitzendbedrijven Horeca Totaal 39% 46% 59% 30% 18% 52% tot 27 jaar 27 tot 50 jaar 50-plus 15% 11% 30% Vergrijzing zorgt voor vervangingsvraag. Hoge aandelen 50-plussers betekenen meer vervangingsvraag door pensionering in de komende jaren. De sterkst vergrijsde sectoren in Zuid-Holland Centraal zijn: openbaar bestuur en onderwijs. De minst vergrijsde sectoren zijn: horeca, detailhandel en uitzendbedrijven. De meeste werknemers van 50 jaar en ouder werken in: openbaar bestuur en zorg & welzijn (samen 17.800). De meeste jongeren tot 27 jaar werken in de detailhandel (ruim 7.100). Aantal vacatures neemt toe In 2014 en 2015 neemt het aantal ontstane vacatures toe. De toename van vacatures vindt in bijna alle sectoren plaats. De meeste vacatures ontstaan in detailhandel, zakelijke diensten en ondanks een krimpende werkgelegenheid in zorg & welzijn. De laatste vier kwartalen (2014/2015) stijgt het aantal ontstane vacatures met 20% ten opzichte van de periode ervoor tot bijna 10.900. De meeste vacatures voor laagopgeleiden ontstaan in Zuid-Holland Centraal in detailhandel, horeca en zakelijke diensten. In deze sectoren ontstaat twee derde van de bijna 4.300 vacatures op dit niveau in 2014/2015. De meeste vacatures voor middelbaar opgeleiden zijn te vinden in zorg & welzijn, zakelijke diensten en detail- en groothandel. Het gaat om ruim de helft van de bijna 3.800 vacatures op dit niveau. De meeste vacatures vinden hoogopgeleiden in zakelijke diensten, onderwijs, zorg & welzijn, openbaar bestuur en ICT. Deze sectoren nemen bijna drie kwart van de bijna 2.800 vacatures op dit niveau voor hun rekening. Het aandeel vacatures voor hoogopgeleiden neemt toe tot 26% ten koste van de aandelen voor laagen middelbaar opgeleiden. De vraag naar hoger gekwalificeerd personeel ontstaat door veranderingen (upgrading) in kwalificaties van bestaande en nieuwe functies. Regio in Beeld 2015 Highlights Zuid-Holland Centraal 1
3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 Het aantal ontstane vacatures daalt in Zuid- Holland Centraal tot in 2013. In 2013 ontstaan ieder kwartaal rond de 2.000 vacatures. Het aantal vacatures neemt vanaf 2014 weer toe en bereikt met bijna 3.100 in het tweede kwartaal 2015 het hoogste aantal in de afgelopen vier jaar. UWV verwacht dat in 2015 en 2016 het aantal ontstane vacatures verder zal toenemen. 0 II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II 2011 2012 2013 2014 2015 Aantal WW-uitkeringen daalt Het aantal WW-uitkeringen is afgelopen jaar 1% afgenomen. Eind juni telt Zuid-Holland Centraal 7.500 WW-uitkeringen. Het jaar ervoor steeg het aantal WW-uitkeringen nog fors (11%). UWV verwacht dat het aantal WW-uitkeringen komende jaren verder daalt en eind 2016 uitkomt op 7.300 uitkeringen. Medio 2015 bedraagt het WW-percentage 4%. Wassenaar Voorschoten Wassenaar Voorschoten Leidsc hendam- Voorburg Leidsc hendam- Voorburg Zoetermeer Zoetermeer Pijnac ker- Nootdorp Pijnac ker- Nootdorp Lansingerland Lansingerland Juni 2013 juni 2014 Juni 2014 juni 2015 Het aantal WW-uitkeringen veranderde het afgelopen jaar niet voor alle uitkeringsgerechtigden gelijk. Een daling bij de mannen (-3,5%) en een stijging bij vrouwen (1,7%). Veel leeftijdsgroepen tonen een daling, maar vooral 55-plussers nemen in aantal toe (12,3%). Het aantal WW-uitkeringen met een verstreken uitkeringsduur tot zes maanden is nagenoeg onveranderd, terwijl de groep met een minimale uitkeringsduur van twee jaar is toegenomen (22,2%). Het aandeel kortdurende uitkeringen is gedaald tot 46% en het aandeel zeer langdurige uitkeringen is toegenomen tot 10%. De relevantie van werkervaring neemt af met de werkloosheidsduur. 2.200 WW-uitkeringen zijn in het eerste halfjaar in Zuid-Holland Centraal beëindigd in verband met werkhervatting; 46% van de 4.800 WW-beëindigingen. Het aandeel werk is bij mannen hoger dan vrouwen (51% vs. 41%). Voor hoogopgeleiden is het aandeel werk hoger dan bij laagopgeleiden (56% vs. 37%). 50-plussers en jongeren tot 25 jaar kennen met 37% relatief kleine aandelen werk. Laatstgenoemden vooral door de kortere uitkeringsrechten. Tijdelijke arbeidscontracten (64%) en uitzendwerk (22%) zijn de meest voorkomende contractvormen waarmee werkzoekenden vanuit de WW opnieuw aan de slag gaan. Afstand tot de arbeidsmarkt voor WWB ers en Wajongers is groter dan voor WW ers 5.800 WWB-uitkeringen werden in Zuid-Holland Centraal eind 2014 uitgekeerd. Het WWB-percentage bedraagt 3,1%. In 2013 was het doorstroompercentage van WW naar WWB 8,8%. 3.700 mensen kregen eind 2014 een Wajong-uitkering, dat wil zeggen 1,6% van de beroepsbevolking. Medio 2014 zijn zo n 700 Wajongers aan het werk, oftewel 19% van het totaal. Zeer ruime arbeidsmarkt in Zuid-Holland Centraal; kansen in specifieke beroepen De arbeidsmarkt in Zuid-Holland Centraal wordt minder ruim door een toename van openstaande vacatures en een afnemend aantal kortdurend werkzoekenden. De arbeidsmarkt is desondanks nog altijd zeer ruim. Werkzoekenden doen er daarom goed aan zich ook te oriënteren op kansen in omliggende Regio in Beeld 2015 Highlights Zuid-Holland Centraal 2
regio s. Tegenover 1.900 openstaande vacatures staan in het tweede kwartaal van 2015 zo n 4.200 kortdurend werkzoekenden. Totaal Informatica Medisch en paramedisch Pedagogisch Verzorgend en dienstverlenend Technisch en industrie Sociaal-cultureel Economisch-administratief Transport Agrarisch Openbare orde en veiligheid De arbeidsmarkt voor informaticaberoepen is in Zuid-Holland Centraal relatief het meest gunstig. Andere beroepsgroepen kennen een (zeer) ruime arbeidsmarkt. Voorbeelden van beroepen in de regio met een relatief gunstige arbeidsmarkt zijn binnen ICT, techniek en zorg: programmeurs, systeemanalisten, monteurs, verpleegkundigen en artsen. 0,000 zeer ruim 0,500ruim 1,000 gemiddeld 1,500krap 2,000 zeer krap 2,500 Zuid-Holland Centraal Nederland Voor een grote groep werkzoekenden liggen kansrijke beroepen niet binnen handbereik. Zij staan ingeschreven voor beroepen als productiemedewerker, verzorgende, administratief medewerker of receptionist. Alternatieven voor hen zijn: Beroep van inschrijving productiemedewerker receptionist verzorgende administratief medewerker sociaal-cultureel werker Alternatieve beroepen assemblagemedewerker, logistiek medewerker, mechanisch operator callcentermedewerker, medewerker klantenservice verzorgende individuele gezondheidszorg, schoonmaker, winkelhulp commercieel medewerker, medewerker klantenservice consulent WMO, woonbegeleider Uitzendbedrijven en zakelijke diensten van belang voor werkhervatting In 2014 werd van 8.500 personen de WW-uitkering beëindigd. 62% van hen vond werk tijdens of binnen een maand na beëindiging van de WW. Sector voor WW: Totaal Landbouw Uitzendbedrijven Vervoer en opslag Zakelijke diensten Onderwijs Bouwnijverheid Groothandel Horeca Industrie Detailhandel Zorg en welzijn Overige diensten Financiële diensten Openbaar bestuur 0% 20% 40% 60% 80% 100% Werk Geen werk De werkvinding verschilt per sector waar iemand voor werkloosheid werkte. Na werken in de landbouw zijn mensen vanuit de WW of kort daarna het vaakst opnieuw aan het werk (71%). Dat geldt ook na werk voor uitzendbedrijven en vervoer & logistiek (68%). De laagste aandelen werk doen zich voor na een betrekking bij openbaar bestuur (45%), financiële diensten (53%) en overige diensten (54%). 30% van de werkvinders gaat opnieuw aan het werk in de eigen sector. Zakelijke diensten en uitzendbureaus zijn belangrijke sectoren voor mensen die na WW aan de slag gaan (43%). Uitdagingen voor de toekomst De economische recessie van de afgelopen jaren, het herstel en de veranderingen die zich voordoen binnen bedrijven en op de arbeidsmarkt, geven aanleiding tot het benoemen van de volgende uitdagingen in Zuid-Holland Centraal. Afstemming onderwijs/arbeidsmarkt aan de opleidingenkant en tevens voorzien in werk voor laaggeschoolden. Versterken van de werkgelegenheidsfunctie van de regio, benutten van verbanden en van kansen in omliggende regio s. Benutting van de kansen die uitzendbureaus en flexibele arbeidscontracten bieden voor werkzoekenden om toch aan werk te komen. Drempels slechten voor groepen werkzoekenden met een moeilijke(r) arbeidsmarktpositie en benutting van beschikbaar potentieel met in gedachten de inclusieve arbeidsmarkt. Regio in Beeld 2015 Highlights Zuid-Holland Centraal 3
Colofon Highlights Regio in Beeld Highlights Regio in Beeld is een uitgave van UWV Auteur Jean-Paul Biever Inlichtingen arbeidsmarktinformatie@uwv.nl Redactieadres UWV Afdeling Arbeidsmarktinformatie en -advies Postbus 58285 1040 HG Amsterdam Eindredactie Suzanne IJzerman Roelof van der Velde Regio samenstelling De arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal is onder deel van het werkgebied van Werkplein Den Haag. De gemeenten Lansingerland, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Voorschoten, Wassenaar en Zoetermeer maken deel uit van deze arbeidsmarktregio. Regio in Beeld 2015 Highlights Zuid-Holland Centraal 4
Einde rapport Regio in Beeld 2015 Highlights Zuid-Holland Centraal 5