Definitieve rapportage branchecode toetsingsbezoek Wedeo van 20 maart 2012 De bedoeling van de branchecode is de geleverde kwaliteit van de sector inzichtelijk te maken en zo de transparantie binnen en buiten de sector verder te verbeteren. Via collegiale toetsing bekijkt Cedris per SW-bedrijf in hoeverre (reeds) wordt voldaan aan de uitgangspunten van de code, zoals die door de ledenvergadering op 24 november 2009 werd vastgesteld. De rapportage n.a.v. deze toetsing heeft als doel de aandachtspunten, die volgens het toetsingsteam, tijdens de gesprekken zijn geconstateerd, te benoemen om zo inzichtelijk te maken voor het bezochte sw-bedrijf voor welk thema extra aandacht wenselijk is en bij welk thema zij reeds voldoet aan de branchecode. In deze rapportage gaat Cedris na in hoeverre Wedeo voldoet aan de branchecode van de sector. De beoordeling vindt per thema van de branchecode plaats en gebeurt op een schaal van 1 tot en met 3, waarbij 1 staat voor het niet voldoen aan de branchecode, een 2 voor het gedeeltelijk voldoen aan de branchecode en een 3 voor het geheel voldoen aan de branchecode. De beoordeling per thema is gebaseerd op de scores per afzonderlijk deelthema. De beoordeling vindt zo veel mogelijk plaats op basis van argumenten en objectieve maatstaven en verder op basis van de gesprekken die gevoerd zijn binnen het bedrijf. Op dinsdag 20 maart 2012 heeft de collegiale toetsing bij Wedeo plaatsgevonden. Het toetsingsteam bestond uit de volgende leden: - Bas van Drooge (Algemeen Directeur, DZB, Leiden) - Rein van der Knijff (Directeur Groen, Robedrijven, Rotterdam) - Caroline van Wijgerden (Senior medewerker Cedris) - Joram de Does (Medewerker Cedris) Van 10:00 tot 17:00 uur zijn er gesprekken gevoerd met medewerkers van Wedeo. Er zijn gesprekken geweest met de volgende groepen en personen: Algemeen Directeur Management Team Gesprek met stafmedewerkers Gesprek met uitvoerend medewerkers Gesprek met OR Gesprek met werkgever Algemeen directeur Lisette Bosch Peter Roemaat: (Bedrijfsleider Industrie) Anton Arntz: (directeur Middelen) Sjaak Hoogendoorn (Bedrijfsleider Groenvoorziening) Hans Bouwers (Manager Ontwikkeling en Innovatie) Maaike Aalders (Hoofd PenO) Johan Wien (Arbocoördinator) Hans Bouwers (Manager Ontwikkeling en Innovatie) Maaike Aalders (P&O) Anton Arntz (directeur Middelen) Menno Wolferink (Trajectbegeleider) Tonny Bus (Teamleider Industrie) Sari Booltink (Trajectconsulent) Marijke Holweg (Trajectsconsulent) William Bultink (Teamleider Allstars) Peter van de Wardt (Voorzitter OR en Teamleider detachering) Herman Westerveld (Plaatsvervangend voorzitter OR en werkvoorbereider/calculator) Hans Gerritsen (Directeur EMkwadraad) Lisette Bosch Per (deel)thema van de branchecode vindt u onderstaand het oordeel van het toetsingsteam met daarbij een onderbouwing. Per deelvraag wordt een, een 0, of een + als waardering gegeven. Bij een min voldoet het bedrijf nu nog niet aan de branchecode. Bij een nulteken voldoet het bedrijf gedeeltelijk aan de branchecode, maar zijn er verbeteringen mogelijk. Bij een plus voldoet het bedrijf geheel aan de branchecode. Het eindoordeel per thema staat steeds aangeduid in de kop en kan een 1, 2 of 3 zijn op een driepuntsschaal, waarbij het cijfer staat voor: -1: voldoet nog niet aan de branchecode 1
-2: voldoet gedeeltelijk aan de branchecode -3: voldoet helemaal aan de branchecode Thema maatschappelijke taak en positie: 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) Bij het eerste thema maatschappelijke taak en positie kijkt het toetsingsteam hoe de missie en de visie van het sw-bedrijf geborgd is in het bedrijf en hoe dit leeft binnen het bedrijf. Bij het thema maatschappelijke taak en positie is het belangrijk om te achterhalen of de sociale en publieke functie van het sw-bedrijf de boventoon voert in het beleid, maar belangrijker is dat deze ook leeft in de praktische uitvoering van dat beleid; op de dagelijkse werkvloer. De zogenoemde spanning tussen de financiële doelstelling van een uitvoeringsorganisatie richting haar gemeente en de sociale doelstelling opgelegd vanuit de gemeente en het rijk, kan zorgen voor een spagaat die in de uitvoering zichtbaar kan worden. 1. De bedrijven aangesloten bij Cedris zijn uitvoeringsorganisaties met een belangrijke sociale en publieke functie voor grote groepen personen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt. Wedeo voert naast de Wsw re-integratietrajecten uit in het kader van de WWB, Wajong of andere trajecten via het UWV of werkgevers 2. Zij werken ten behoeve van personen uit deze groep aan het vergroten van kansen op passend, betaald werk, bij voorkeur in een zo regulier mogelijke omgeving. Bij nieuwe instroom binnen Wedeo wordt de werknemer na een diagnose (Dariuz) geplaatst op een werkplek, waar gekeken wordt door middel van praktijkonderzoeken hoe de werknemer functioneert. In het All-stars programma worden werknemers die gedetacheerd kunnen worden in een speciaal ontwikkelingstraject gezet om uiteindelijk naar buiten geplaatst te worden. De werkleiding gebruikt WPO (Werkplekopleiden) om de ontwikkeling van de werknemers vorm te geven. Via de trajectconsulenten worden werknemers in (groeps)detacheringen of begeleid werken geplaatst. In het project detacheren wordt aandacht geschonken aan de cultuurverandering en specifieke aandacht aan de rol van de teamleiding binnen dit proces. In het bedrijfsjaarplan worden targets gesteld van het aantal te detacheren personen. 3. Binnen de kaders van de verleende opdracht begeleiden de bedrijven hun cliënten en werknemers zodanig, dat zij worden gestimuleerd hun arbeidsmogelijkheden te behouden en/of te verbeteren. Waar mogelijk wordt de doelgroep toegerust om de eigen talenten te ontwikkelen en zelf verantwoordelijkheid daarvoor te nemen. Werknemers worden gestimuleerd om door te stromen en zichzelf te ontwikkelen via opleidingen, cursussen en trainingen. Via Dariuz wordt inzichtelijk gemaakt voor en door alle partijen aan welke competenties er gewerkt gaat worden. In het trajectplan worden afspraken gemaakt over de ontwikkeling. Door middel van cursussen, opleidingen, proefplaatsingen, leerwerkplekken worden werknemers ontwikkeld. In de missie en visie van Wedeo komt duidelijk naar voren dat de organisatie als doel heeft om haar medewerkers te ontwikkelen en zo veel mogelijk bij reguliere werkgevers te plaatsen. De structuur van de organisatie is hierop aangepast en de methoden en instrumenten (Dariuz) zijn aangeschaft en worden gebruikt om dit mogelijk te maken. De resultaten in de benchmark op het gebied van arbeidsontwikkeling liggen boven het landelijke gemiddelde. In 2010 werkt binnen Wedeo 35% van de Wsw-ers in een beschutte omgeving. 18% is individueel gedetacheerd en 8% werkt op basis van begeleid werken. De rest werkt in groepsdetacheringen (8%) of werkt op locatie (31%). Daarnaast voert Wedeo een aantal re-integratietrajecten uit voor verschillende gemeenten en werkgevers via de re-integratietak. Wedeo zet de komende jaren in op een groei in detacheringen. 2
Thema Bestuur en Toezicht: Op het gebied van bestuur en toezicht heeft Cedris de beginselen van goed bestuur nog niet vastgelegd. Een normering op dit punt is daarom slechts marginaal mogelijk. Wedeo is een gemeenschappelijke regeling van drie gemeenten: Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek. De afspraken rondom goed bestuur komen voort uit de gemeentelijke reglementen en protocollen. Via de jaarlijkse beleidscyclus worden deze afspraken verantwoord door Wedeo aan haar bestuur. Hierbij is het Governance Statuut leidend. In dit statuut zijn de wijze waarop, en welke verantwoording (inhoudelijk en qua tijdstip) wordt verstrekt, helder vastgelegd. Thema dienstverlening: 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) Het bedrijf heeft een beleid gericht op handhaving en verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Daarbij wordt aandacht besteed aan specifieke groepen: Werknemers en cliënten 1. Dienstverlening is erop gericht werknemers en cliënten te ondersteunen in hun re-integratie in werk en hun ontwikkeling daarin, gericht op zo regulier mogelijke plaatsing. Dit varieert van waar nodig beschut werk tot waar mogelijk (begeleide) plaatsing bij een reguliere werkgever. Wedeo biedt de mogelijkheid aan cliënten en werknemers om binnen alle treden op de werkladder te werken; beschut werk, werken op locatie, groepsdetachering, individuele detachering en begeleid werken. 2. Bij het bieden van sociale werkgelegenheid en arbeidsparticipatie vormen de behoeften en mogelijkheden van de werknemers en cliënten het uitgangspunt. Bij binnenkomst worden de competenties en behoeften van de medewerker in kaart gebracht door een uitgebreide diagnose en intake via Dariuz. Werknemers worden uitgedaagd zich te ontwikkelen in het opgestelde trajectplan. Door middel van cursussen en trainingen die o.a. worden gegeven in samenwerking met het ROC worden werknemers ontwikkeld. Via het All star programma worden werknemers klaargemaakt om door te stromen naar detacheringen. 3. Onder de doelgroep wordt periodiek de tevredenheid met de geboden dienstverlening gemeten. Waar nodig en mogelijk worden de resultaten benut om de kwaliteit van dienstverlening te verbeteren. Wedeo heeft in 2011 het recentste medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) gehouden. De doelstelling is om tweejaarlijks een medewerkerstevredenheidsonderzoek te houden. De resultaten van het MTO dienden voor het opstellen van een verbeterplan. Op basis van het verbeterplan zijn acties ondernomen variërend van het upgraden van de toiletten, tot het benoemen en formaliseren van het werkoverleg en het verbeteren van de vergadercyclus. De successen van Wedeo worden goed gedeeld met alle lagen van de organisatie. Echter een aandachtspunt is de communicatie richting het middenkader in de gehele breedte. Naast het delen van de successen van Wedeo is er weinig officiële communicatie over de zaken die minder goed zijn verlopen. 4. Keuzes en prestaties rond dienstverlening aan de doelgroep worden elk jaar voor derden openbaar gemaakt in het sociaal jaarverslag. Wedeo kent een apart sociaal jaarverslag waarin uitgebreid gerapporteerd wordt over de sociale doelstellingen en ontwikkelingen. In het jaarverslag wordt aandacht geschonken aan resultaten van Wedeo op het gebied van arbeidsontwikkeling door middel van het weergeven van percentage 3
medewerkers op de werkladder, met als vergelijking het vorige jaar. Het jaarverslag van 2010 geeft tevens informatie over ziekteverzuim, stand van zaken op het gebied van veilig en gezond werken en veranderingen in dienstverlening richting de doelgroep. Opdrachtgevers, gemeente, UWV, bedrijven en instellingen 5. Het vervullen van re-integratieopdrachten gebeurt vanuit een professionele houding. Wedeo is Blik op Werk gecertificeerd. Vanuit deze certificering borgt Wedeo dat haar reintegratieopdrachten vanuit een professionele houding worden uitgevoerd. 6. De bedrijven zijn zich daarbij bewust van hun plaats in de keten van werk en inkomen respectievelijk de bedrijfsketen. Met opdrachtgevers onderhouden zij een hechte relatie. Zij organiseren hun werkprocessen zodanig dat aan de hen toevertrouwde doelgroepen maatwerk wordt geboden. De bedrijven zetten hun infrastructuur (waaronder begeleiding en productietaken) in om hun opdracht te realiseren. Wedeo zet haar infrastructuur in voor de regio en zoekt regionale samenwerking op. In het project Dichter bij Zorg zoekt Wedeo de samenwerking op met zorginstellingen in de regio. Met opdrachtgevers wordt een hechte relatie onderhouden. In het ontwikkelprogramma wordt o.a. een productencatalogus voor de zakelijke markt ontwikkeld. De kantine van Wedeo wordt omgevormd tot een vergadercentrum, broodjesservice en catering in samenwerking met een marktpartij. 7. Bij opdrachtgevers wordt periodiek de tevredenheid met de geboden dienstverlening gemeten. De resultaten worden waar nodig en mogelijk benut om de kwaliteit van dienstverlening te verbeteren. Wedeo heeft in 2010 een klanttevredenheidsonderzoek gehouden bij gemeenten, UWV en werkgevers. Vanuit dit klanttevredenheidsonderzoek kwam naar voren bij de commerciële klanten dat de klanten tevreden zijn maar dat ze Wedeo te weinig zichtbaar vinden. Om dit te verbeteren heeft Wedeo de afdeling commercie een systematische planning laten maken waarin het relatiebeheer wordt bijgehouden. Voor Blik op Werk is er een klanttevredenheidsonderzoek gehouden onder de cliënten. 8. De bedrijven voeren periodiek actief en open overleg met de stakeholders en zorgen ervoor dat zij periodiek en systematisch worden ingelicht. Werknemers worden bij Wedeo op de hoogte gehouden door een maandelijkse nieuwsbrief bij de salarisstrook en door het personeelsblad dat vier keer per jaar uitkomt. Vijf a zes keer per jaar vindt er een medewerkerslunch met de directie plaats waarin 15 medewerkers meelunchen. Voor leidinggevenden is er elk kwartaal een bijeenkomst met de belangrijkste ontwikkelingen. De gemeente wordt via de formele overlegstructuur op de hoogte gehouden. Daarnaast zijn er voldoende adhoccontactmomenten met de verschillende lagen van de gemeente. Opdrachtgevers en klanten worden naar behoefte op de hoogte gehouden. Het toetsingsteam concludeert dat Wedeo de dienstverlening richting haar cliënten en werknemers goed op orde heeft. Er is een breed palet van instrumenten op het gebied van de meting van arbeidsontwikkeling en van het tot stand komen van arbeidsontwikkeling, die ook concreet worden toegepast in de dagelijkse praktijk. Het IOP in de vorm van het trajectplan zorgt voor duidelijk afspraken in alle lagen van de organisatie op het gebied van arbeidsontwikkeling. Het trajectplan wordt opgesteld met behulp van een competentiemeting van Dariuz. In de gesprekken over de resultaten van Dariuz komen de behoeften en mogelijkheden van de werknemer terug. Door middel van scholing, cursussen en trainingen en door de werkleiding op de werkvloer wordt de ontwikkeling mogelijk gemaakt. De dienstverlening richting opdrachtgevers en klanten is tevens op orde. Er is voldoende 4
aandacht voor het inlichten van de stakeholders. De bestaande klanten zijn tevreden met de dienstverlening. Het klanttevredenheidsonderzoek wordt gebruikt om de dienstverlening richting de werkgevers te verbeteren. Thema goed werkgeverschap: 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) 1. In hun rol als werkgever in het algemeen, en bij het bieden van werkplekken en trajecten aan de doelgroep in het bijzonder, respecteren en bevorderen de bedrijven de uitgangspunten van veilig en gezond werken. Het ziekteverzuimpercentage bij Wedeo voor de Wsw-doelgroep is in 2010 11, 9% volgens de benchmark en ligt daarmee beneden het gemiddelde van de branche van 13,6%. Op het ziekteverzuim wordt flink gestuurd door Wedeo. Het verzuimbeleid is over de jaren aangescherpt en dit heeft geleid tot een daling van het verzuim. Op het gebied van arbeidsomstandigheden heeft Wedeo voldoende aandacht. Vanwege de afnemende activiteiten in de productie zijn er minder kwaliteitssystemen nodig. De RI&E s worden voor elke afdeling om de 4 jaar vernieuwd. Daarop volgend zijn er PAGO onderzoeken gehouden, waaruit acties worden genomen om de werkplekken te verbeteren of individuele aanpassingen te doen. In de werkoverleggen is er aandacht voor de arbeidsomstandigheden door middel van de behandeling van toolboxen. In het kader van gedrag zijn er verschillende toolboxen gegeven waaronder omgangsvormen algemeen, respect, pesten en treiteren, en agressie en intimidatie. In het groen wordt VCA gevolgd, echter het certificaat geheel behalen is niet meer mogelijk met de huidige doelgroep. Jobcoaches krijgen een stuk scholing met de basiskennis van arbo om werkplekken te inspecteren op veiligheid op basis van een checklist. Bij twijfel wordt de arbocoördinator er bij geroepen. Het toetsingsteam constateert dat de relatie tussen de OR en de directie goed is en dat er de afgelopen jaren is ingestoken op een vernieuwende medezeggenschap waarin wordt meegedacht met de directie. 2. De organisaties leven als werkgever de geldende CAO( s) na. Voor werknemers met een Wsw-indicatie worden de bepalingen van de CAO Wsw nageleefd, waaronder de instelling van een geschillencommissie. (0 ) Wedeo leeft de cao-sw na. Bij een geschil over de toepassing van de CAO heeft een medewerker de mogelijkheid om een geschillencommissie in te schakelen. Verder zijn er vertrouwenspersonen binnen Wedeo. Niet iedere werknemer heeft op dit moment een POP, echter er wordt hard aangewerkt om dit op orde te krijgen. Het toetsingsteam constateert dat binnen Wedeo er aandacht is voor zowel het ziekteverzuim als de arbeidsomstandigheden. Het ziekteverzuim ligt onder het landelijke gemiddelde en wordt flink op gestuurd binnen de organisatie. Op het gebied van arbeidsomstandigheden is er intern aandacht voor arbo met toolboxen en behandeling van thema s bij het werkoverleg. De RI&E s worden per afdeling om de 4 jaar herzien. Werknemers, cliënten en leidinggevenden hebben voldoende mogelijkheden om hun klachten en problemen kenbaar te maken binnen de organisatie. Aandacht voor de arbeidsomstandigheden bij detacheringen is geregeld door middel van een checklist plus een basisscholing van alle jobcoaches. Thema inzet van middelen: 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) 1. De bedrijfsvoering is doelmatig. Besteding van middelen gebeurt op een efficiënte wijze en is ondersteunend aan de opdracht. Wedeo kent geen gemeentelijke bijdrage. Wedeo kent al enkele jaren positieve exploitatieresultaten en heeft afgelopen jaren vanwege de rijksbezuiniging en de wet Werken naar Vermogen ingeteerd op het 5
eigen vermogen. De gemeente heeft niet bij hoeven te springen. Vanwege de ingrijpende veranderingen in de sector door de Wwnv verwacht Wedeo bij ongewijzigd beleid, net als ieder ander SW-bedrijf, verlies te gaan draaien. Door middel van de planning en control cyclus wordt de bedrijfsvoering aangestuurd. 2. Besteding van middelen wordt op transparante wijze verantwoord. Wedeo verantwoordt richting haar gemeente en de raad via de formele overlegstructuur. Door middel van de maandrapportage houdt het MT overzicht van de financiën. Door middel van de kwartaalrapportages en jaarrapportages wordt het DB op de hoogte gehouden. In het governance statuut is helder opgeschreven wanneer Wedeo aan welke partijen verantwoording aflegt. Het toetsingsteam treft in Wedeo een bedrijf aan zonder gemeentelijke bijdrage. Het toetsingsteam heeft de indruk uit de stukken en de gesprekken dat Wedeo op een transparante wijze aan haar bestuur rapporteert en uitgebreid verantwoording aflegt over het gevoerde beleid. Thema: transparant en integer handelen 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) 1. De bedrijven voldoen in hun rol als werkgever en als speler op de markt aan alle wettelijke vereisten, zoals bijvoorbeeld de bepalingen in de Mededingingswet. De bedrijven gedragen zich integer, oprecht en transparant. Belangenverstrengeling wordt niet geduld. Wedeo handelt in overeenstemming met de wettelijke bepalingen. 2. Afspraken over transparant en integer handelen worden op bedrijfsniveau vastgelegd in een integriteitsprotocol met heldere normen en sancties. Dit protocol bevat tenminste afspraken over: omgaan met het vermoeden van misstanden (instelling vertrouwenspersoon en klokkenluidersregeling) geheimhouding, privacy, omgaan met informatie onverenigbaarheid van functies (incompatabiliteiten) nevenwerkzaamheden financiële belangenverstrengeling omgaan met geschenken, giften en dergelijke openbaarmaking topinkomens inkoopprocedures Dit protocol is aanwezig voor het ambtelijk personeel via de gemeente. De bedrijven borgen intern de naleving van deze afspraken. Het integriteitsprotocol is openbaar. Wedeo heeft een integraal integriteitsprotocol in 2009 opgesteld. Hierin wordt ingegaan op goed werknemerschap, vertrouwelijk omgaan met informatie, geschenken, giften ect, nevenfuncties en andere privéactiviteiten en belangenverstrengeling. De openbaarmaking van topinkomens wordt niet genoemd. De inkoopprocedures zijn apart beschreven. 6
Het toetsingsteam ervaart tijdens de gesprekken een open houding van de medewerkers en een open cultuur waarin veel bespreekbaar is. Het toetsingsteam concludeert dat Wedeo voldoet aan de branchecode op het thema transparant en integer handelen. Thema: veelzijdigheid 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) Wedeo staat achter de aspecten die in het thema veelzijdigheid worden beschreven. Thema: deelname brancheonderzoek 1 ( ) 2 ( ) 3 ( x ) Wedeo neemt deel aan het brancheonderzoek van Cedris. 7