1 Organisatorische gegevens

Titel Opleidingsvariant Adviseren & Veranderen Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-DTAV-13 1.2 Cursusnaam Adviseren & Veranderen 1.3 Cursusnaam in Engels Counseling And Changing 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon MGM Geerdink (tel. 0884816490) (michael.geerdink@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid Totale contacttijd Frequentie verplicht? in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoor- en werkcollege niet verplicht 1 maal per week 1890 minuten bij aanvangsblok 2: blok 2 Presenteren groepscase verplicht 1 maal per blok 210 minuten bij aanvangsblok 2: blok 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 245 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Ind. verslag Opdracht Tentamen 5,5 33 2 5,5 33 2 5,5 34 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 Toelichting bij toets Ind. verslag: Cursus wordt meerdere keren aangeboden

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Na het volgen van deze module kan de student: Competentie adviseren, niveau 2 zelfstandig een (advies)opdracht acquireren die past bij zijn competenties en ambities als technisch bedrijfskundige (blijkend uit een concrete vraag van een opdrachtgever); (T) bij de communicatie met medewerkers uit verschillende disciplines en van verschillende niveaus rekening houden met de verschillende perspectieven en belangen. (T) de behoefte van een opdrachtgever en relevante stakeholders achterhalen en op basis daarvan een plan voor een (advies)project opstellen. (A,E,C) een (advies)project in fases indelen en in elke fase de opdrachtgever en andere stakeholders bij het project te betrekken (T). zijn adviezen (inhoudelijk) onderbouwen, (A,E,C) en vanuit verschillende perspectieven (zoals financieel, HRM, organisatorisch, ICT) de opdrachtgever overtuigen van de kwaliteit van het advies (argumentatiestructuur en impact). (E). De student kan daarbij anticiperen op e weerstand tegen verandering. (T) onderzoeksresultaten logisch ordenen en presentabel te maken in de vorm van een passend adviesrapport en presentatie volgens de richtlijnen van het boek Rapportagetechniek. (T) een netwerk opbouwen en onderhouden (T) Competentie onderzoeken, niveau 2 een probleem in een organisatie beschrijven en analyseren/diagnosticeren op basis van kennis en inzicht van verschillende organisatiekundige en veranderkundige theorieën (K,B,T,A) een probleemstelling aangereikt door een opdrachtgever te vertalen in een realiseerbare adviesopdracht die door de opdrachtgever wordt gevalideerd; (T) met behulp van een diagnostisch organisatiemodel een probleemdefinitie op te stellen dat kan dienen als basis voor de veranderstrategie; (T) Competentie ontwerpen, niveau 2 een gewenste situatie ontwerpen respectievelijk ontwikkelen van het pad daarnaar toe (C) een veranderstrategie bepalen en als advies aan de opdrachtgever voor te leggen (T) op methodische wijze een interventieplan op te stellen en wel zodanig dat dit plan past bij de eerder gekozen strategie (T) het interventieplan te toetsen aan focus, balans, communiceerbaarheid en relevantie (T) de slaag- en faalfactoren van veranderstrategieën en de daarbij passende veranderinterventies te benoemen en af te wegen; (A) bij het ontwikkelde veranderadvies aan te geven hoe kan worden vastgesteld of de gevraagde veranderdoelstellingen zijn bereikt; (A) in verandersituaties waar belangen van de stakeholders conflicteren te beschrijven welke belangen in het geding zijn en welke interventies passend zijn om de doelstellingen van het veranderproces te realiseren; (A, E) Competentie realiseren, niveau 2 interventies kiezen en toepassen die bijdragen aan de realisatie van de gewenste situatie/de weg daarnaar toe (T) Competentie professionaliseren, niveau 2 een veranderplan presenteren en verdedigen, rekening houdend met de normen voor professioneel veranderkundig handelen (T) uitleggen welke effecten keuzes in het (eigen) ontwerpproces hebben op duurzaamheid en welke alternatieven er zijn. (B,T) het eigen adviesgedrag te beschrijven en zodanig aan te passen aan datgene wat de opdrachtgever vraagt, dat adequaat aan de aangereikte adviesvraag kan worden gewerkt (A,E,T) te demonstreren hoe de invulling en tone-of-voice van het advies is aangepast aan de aard van de opdrachtgever en de voorgelegde veranderstrategie (T,A,E) 2.2 Cursus inhoud De vraag die centraal staat in deze module is: Hoe kan ik in de rol van adviseur en projectleider 'iets' in mijn organisatie veranderen of verbeteren, zonder dat ik over directe macht of middelen beschik? In deze module zal de student zichzelf verder ontwikkelen in kennis, vaardigheden en

houding om zijn rol als adviseur en projectleider in de eigen organisatie te verbeteren en daarmee veranderingen te faciliteren. In deze integratieve module leert de student in zijn rol als adviseur wat veranderen en adviseren is. Hoe een adviesopdracht wordt verworven de acquisitie verloopt anders dan het verkopen van een product of dienst. De student moet in staat zijn een organisatiediagnose op te stellen en advies te geven over de veranderstrategie. Krijgt hij de opdrachtgever hierin mee? Zo ja, dan kan een interventieplan worden opgesteld en worden onderzocht hoe inhoud en proces worden gestuurd: de monitoring. Adviseur zijn bij veranderingsprocessen is meer dan het toepassen van projectvaardigheden. Het vraagt een open leerhouding; vandaar dat naast verandermethodieken ook wordt stilgestaan bij de rol van de veranderaar zelf. In het kader van PCO kunnen deze houdingsaspecten verder worden uitgediept. Ook moet de adviseur zich bewust zijn van het feit dat bij veranderingsprocessen zich tal van conflicten kunnen voordoen waarin hij al gauw partij wordt. Tenslotte vragen wij van de verandermanager oog te hebben voor ethische vraagstukken die verbonden zijn aan veranderingen in de organisatie. De module volgt een veranderproces van het begin tot het eind. Verschillende fasen worden onderscheiden en de adviseur wisselt van een inhoudelijke naar een procesmatige rol. De onderwerpen zijn: Wat is adviseren? Wat is veranderen? Wat voor soort adviseur ben ik en is dat (altijd) adequaat? Hoe verwerf ik een adviesopdracht? Wat is er aan de hand in deze organisatie? Wat is er aan wiens hand? Deze vragen naar de factoren en actoren leiden tot een systematische diagnose. Welke aanpak past bij deze organisatie en dit organisatievraagstuk? De studenten leren een veranderstrategie kiezen en een interventieplan opstellen. Gaat het de goede kant op met het veranderproces? Bereiken we wel de gestelde doelen en hoe monitoren we het proces? Welke conflicten en weerstanden zijn te verwachten? Zijn deze te voorkomen? Hoe kunnen we hiermee omgaan? Welke ethische aspecten en duurzaamheidsaspecten zijn aan veranderen en adviseren verbonden? Naast deze meer inhoudelijke aspecten wordt uitgebreid stilgestaan bij nut en noodzaak van een lerende houding. De studenten worden getraind in intervisietechnieken. De kennisbasis van deze module heeft betrekking op de volgende onderwerpen: Verschillende situaties vragen om een verschillende benadering van verandermanagement introductie in de belangrijkste hoofdstroming van verandermanagement De noodzaak van het creëren van een Sense of urgency Methoden hoe in het kader van een veranderproces een leidende coalitie kan worden gevormd Het ontwikkelen van een verandervisie en een veranderstrategie Het communiceren bij veranderprocessen, in het bijzonder het communiceren van de verandervisie Het creëren van een breed draagvlak voor de verandering, participatieve benaderingen Het borgen van veranderresultaten en van het verandersucces 2.3 Ingangseisen

Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (aanbevolen) : John Kotter, Dan Cohen (2011) Het hart van de verandering - De principes van leiderschap bij verandering in de praktijk, Academic Service ISBN10 9052618291 / ISBN13 9789052618296 Boek (aanbevolen) : Peter Block (2010) Feilloos adviseren, Een praktische gids voor adviesvaardigheden. 3e herziene editie, Academic Service. ISBN10 9052617945 / ISBN13 9789052617947 2.5 Workload Contactduur (uren): 35 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 245 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/53/tetb-dtav-13

Titel Opleidingsvariant Afstudeerproject Voltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-AGBACHEX-14 1.2 Cursusnaam Afstudeerproject 1.3 Cursusnaam in Engels Graduation project 1.4 Aantal EC's 30 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Voltijd Toetsen zijn er in Voltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon RJJG Huls (tel. +31884818232) (robert.huls@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Afstuderen verplicht 0 maal per blok 0 minuten blok 1 blok 3 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 840 (bij alle aanvangsblokken) 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Afstudeerverslag + evt technisch ontwerp 5,5 40 4 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Go/No go zitting Alleen NVD of VD 5,5 4 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Presentatie en verdediging 5,5 30 4 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE Professioneel functioneren 5,5 30 4

Projectinitiatiedocument (PID) Alleen NVD of VD 5,5 4 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE 1. blok CONTINUE 2. blok CONTINUE

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De leerdoelen van deze module vallen samen met de volgende TBK-competenties: - analyseren, niveau III - onderzoeken, niveau II - ontwerpen, niveau II - realiseren, niveau II - adviseren, niveau II - professionaliseren, niveau III 2.2 Cursus inhoud Het afstuderen in het achtste semester van de opleiding is de proeve van bekwaamheid: de afstudeerder toont aan dat hij aan het eindniveau van de HBO-Bachelor of Engineering voldoet. In het semester voorafgaand aan het afstuderen bereidt de student zich voor: hij neemt kennis van de procedures en reglementen rondom het afstuderen, zorgt dat hij aan de toelatingseisen voor het afstuderen (zie studiegids) voldoet en zoekt een passend bedrijf en passend project. Tijdens het achtste semester werkt de afstudeerder in een beroepsillustratieve werkomgeving zelfstandig, professioneel en gestructureerd aan een (technische) opdracht. Daarbij verdiept hij zich in het probleem, de benodigde kennis, een geschikte methode/werkwijze en rapporteert hij naar de betrokken partijen (o.a. bedrijfsbegeleider, afstudeerbegeleider). Het eindniveau van de opdrachtuitvoering en eindproducten maakt de afstudeerder zichtbaar door zijn professioneel functioneren, het schrijven van een afstudeerverslag, het eventueel opleveren van een technisch ontwerp, en het houden van een mondelinge presentatie plus het voeren van een mondelinge verdediging tijdens een afstudeerzitting. 2.3 Ingangseisen De volgende (groep) cursussen moet(en) voldoende zijn afgerond: 1. Het examen propedeuse moet zijn behaald. 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Elling, R., Andeweg, B. e.a., Rapportagetechniek; schrijven voor lezers met weinig tijd. Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten. ISBN 9789001794781 (Prijsindicatie: 45,00) Boek (verplicht) : Problem Solving in Organizations, Joan Ernst van Aken e.a., Cambridge University Press, ISBN 9781107619142 (Prijsindicatie 39,80) 2.5 Workload Bij alle aanvangsblokken: Contactduur (uren): 0 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 840 Totaal (uren) 840 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (30) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd

2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/48/tetb-agbachex-14

Titel Opleidingsvariant Asset Integrity Management Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TTBK-DAI-10 1.2 Cursusnaam Asset Integrity Management 1.3 Cursusnaam in Engels Asset Integrity Management 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon F van Dalen (frank.vandalen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Werk- en hoorcollege niet verplicht 1 maal per week 0 minuten blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 280 (bij alle aanvangsblokken) 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? DAI-DL1 5,5 50 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 DAI-DL2 5,5 50 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3

1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De leerdoelen van deze module sluiten aan op de volgende competenties: - Analyseren (II) - Onderzoeken (II) - Ontwerpen (II) - Realiseren (II) Na afloop van deze module is de student in staat om: ten behoeve van een directie het strategische belang van AIM aan te tonen en te onderbouwen met de theorie die in deze module aan bod komt (E) een mening te geven over het gebruik/inzet van assets in de eigen organisatie en hier een verbeterplan voor op te stellen (T,E,C) te beoordelen welke assets die in de eigen organisatie gebruikt worden/ingezet worden (ernstige) risico s vormen ten aanzien van het behalen van de bedrijfswaarden (T,A,E) te beoordelen welke assets die in de eigen organisatie gebruikt worden/ingezet worden geen toegevoegde waarde hebben (T,A,E) 2.2 Cursus inhoud Asset Integrity Management kent verschillende doelen. We kunnen een onderscheid maken tussen Asset Management en Asset Integrity Management. Het gaat er bij Asset Management om een optimale bijdrage leveren aan de bedrijfsdoelstellingen en rendementen. Dat is meer dan alleen maar onderhoud plegen bijvoorbeeld, het gaat erom dat gerekend wordt aan de inzet van bedrijfsmiddelen en de rol die ze spelen voor de bedrijfsoutput. Dat vraagt een strategische en proactieve benadering met de bijbehorende verbeterprojecten en optimalisaties. Daarnaast is Asset Management gericht op het verzekeren van de voortgang van de productie, dat vraagt een proactieve opstelling waarbij scenario s gericht op reductie van risico s, ongelukken en productiestilstand van belang zijn. Bij Asset Integrity gaat het om het vermogen van een asset (productiemiddel of kapitaalgoederen) om effectief, efficiënt en duurzaam de functie te vervullen. Bij Asset Management is het van belang dat onderscheid wordt gemaakt tussen de Asset Eigenaar, de persoon die uiteindelijk bepaalt wat er met een asset gaat gebeuren, de Asset manager, diegene die de inzet van een asset zo effectief en efficiënt moet regelen, en de Service provider, diegene die de inzet van een asset realiseert. Het is van belang deze rollen in een organisatie te identificeren en in te vullen omdat op deze wijze de bedrijfsdoelstellingen kunnen worden vertaald in duidelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden met het doel het hoogste rendement uit een asset te halen. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Diversen (aanbevolen) : Overig studiemateriaal wordt beschikbaar gesteld via Sharepoint 2.5 Workload Bij alle aanvangsblokken: Contactduur (uren): 0 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 280 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen

Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/ttbk-dai-10

Titel Opleidingsvariant Business and IT Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-DTBUIT-15 1.2 Cursusnaam Business and IT 1.3 Cursusnaam in Engels Business and IT 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon MH Wieman (antoinette.wieman@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Werkcollege niet verplicht 10 maal per blok 2100 minuten blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 239 (bij alle aanvangsblokken) 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? groepsopdracht 5,5 33 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 individuele opdracht 5,5 34 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2

2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 tentamen 5,5 33 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel De leerdoelen van deze cursus sluiten aan op de volgende TBK- competenties: Analyseren (niveau II & III) Onderzoeken (niveau II) Ontwerpen (niveau II) Na het volgen van deze module kan de student: de wijze van informatievoorziening in een organisatie vaststellen en beschrijven (T) de verschillende vormen van systeemontwikkeling beschrijven (Waterval, Scrum)(K) de belangrijkste IT ontwikkelingen benoemen die van invloed zijn op de bedrijfsvoering, zoals het gebruik van Big Data, invloed van Cloud Computing, RYOC en exascale-computersystemen (K) de belangrijkste strategische uitdagingen voor de organisatie vertalen naar de organisatie en IT architectuur (producten en diensten, processen, applicaties en infrastructuur)(c) de belangrijkste organisatorische consequenties benoemen voor een effectieve informatievoorziening (IT governance) (E) Daarnaast kan de student zijn onderzoeksvaardigheden toepassen binnen de context van IT gerelateerde onderzoeksvragen, bijvoorbeeld een interne en externe analyse maken en hierbij de analysetechniek SWOT gebruiken. 2.2 Cursus inhoud Het vak Business & IT gaat in op de vraag hoe je IT en Business kunt verbinden. De ICT is nooit een saaie sector geweest, maar de turbulentie is groter dan ooit. Je maakt kennis met de externe omgeving van een organisatie en gebruikt managementtechnieken om deze externe omgeving te analyseren. Daarnaast komt de interne organisatie aan bod: wat is een bedrijf en hoe werkt een bedrijf. Ook kennismanagement met behulp van IT komt aan de orde: op welke wijze beheer je de informatievoorziening in een organisatie. Vanuit IT perspectief doe je kennis op over managementtheorieën- en strategieën, procesverbeteringen en projectmanagementmethoden. Deze kennis is van belang om organisaties te helpen met het behalen van hun bedrijfsdoelstellingen. Het vak Business & IT behandelt alle business onderwerpen vanuit een IT bril. Onderwerpen die aan bod zullen komen zijn bijvoorbeeld: IT en kennis management IT en strategie IT en organisatie IT & sales IT & procesverbetering IT & project management - IT & management 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 92,5 Materiaal: Boek (verplicht) : Informatiemanagement, Bruins & Van Pinkster, Pearson Benelux B.V., ISBN: 9789043017466 Boek (verplicht) : Trends in Business & IT, Derksen, ISBN: 9789081786607

2.5 Workload Bij alle aanvangsblokken: Contactduur (uren): 35 Toetsduur (uren): 6 Zelfstudie (uren): 239 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/52/tetb-dtbuit-15

Titel Opleidingsvariant Financieel Management Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-DTMA-15 1.2 Cursusnaam Financieel Management 1.3 Cursusnaam in Engels Financieel Management 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon MHC Kamphof (tel. 088-4816552) (marlies.kamphof@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Gastcollege niet verplicht 2 maal per blok 420 minuten Project niet verplicht 8 maal per blok 720 minuten Werkcollege niet verplicht 6 maal per blok 4320 minuten blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 186 (bij alle aanvangsblokken) 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden?

Opdracht 5,5 50 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 toets Numeriek - tienpuntsschaal 5,5 50 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5

De afbeelding kan momenteel niet worden weergegeven. 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel In de cursus Financieel Management zullen we ons focussen op de praktische toepassing van de theorie die we ons in het vak Bedrijfseconomie van het 1e jaar hebben eigen gemaakt. In de praktijk blijkt dat de TBK-er veelvuldig wordt geconfronteerd met allerlei financiële vraagstukken. Een technisch bedrijfskundige heeft bij de volgende beroepstaken financiële kennis nodig: Projectinitiatie en projectleiding; Adviestrajecten uitdenken en implementeren; Het management van een afdeling, divisie of onderneming; Het starten of overnemen van een onderneming. Na afloop van deze cursus kan de student: een balans analyseren en beoordelen op basis van bepaalde ratio's (A) adviseren omtrent het verbeteren van Balans posities (T) adviseren omtrent het managen van het werkkapitaal (T) ratio's berekenen met betrekking tot de rentabiliteit van een onderneming (T) een Resultatenrekening analyseren en beoordelen (A) de financiële begrippen rondom winstgevendheid en verlies verklaren (K) een cash flow berekenen op basis van Balans, Resultatenrekening en/of begroting (T) een begroting van het bedrijfsresultaat opstellen gekoppeld aan de financiële planning (T) een kostprijs berekenen op basis van verschillende economische principes (T) beslissingsondersteunende kostprijs calculaties berekenen (T) prestatie-indicatoren opstellen binnen het kader van de Balanced Scorecard (T) de belangen van de stakeholders in kaart brengen en financieel kunnen onderbouwen (B) Investeringsbeslissingen financieel te onderbouwen (T) 2.2 Cursus inhoud In de cursus Financieel Management zullen we ons focussen op de praktische toepassing van de theorie die we ons in het vak Bedrijfseconomie van het 1e jaar hebben eigen gemaakt. In de praktijk blijkt dat de TBK-er veelvuldig wordt geconfronteerd met allerlei financiële vraagstukken. Een technisch bedrijfskundige heeft bij de volgende beroepstaken financiële kennis nodig: Projectinitiatie en projectleiding; Adviestrajecten uitdenken en implementeren; Het management van een afdeling, divisie of onderneming; Het starten of overnemen van een onderneming.

Een (technisch) bedrijfskundig manager krijgt daarbij met veel financiële vraagstukken te maken, zoals de planning &control cyclus, het bepalen van kostprijzen, het maken van investeringsbeslissingen en vraagstukken omtrent de financiering van een organisatie. Hoewel het niet zijn of haar vakgebied is, moet hij of zij hier toch mee om kunnen gaan. Een bedrijfskundige is vaak een spin in het web, en moet dus ook met medewerkers en managers van de financiële kolom binnen en buiten het bedrijf kunnen communiceren. Het vak financieel management heeft tot doel studenten bekend te maken met de relevante (financiële) begrippen en de verbanden hiertussen, om in de beroepspraktijk goede, weloverwogen beslissingen te kunnen (helpen) nemen. Het vak financieel management zal de financiële begrippen niet in zijn isolement bespreken, maar vanuit de bedrijfsvoering van een organisatie. Planning& control cyclus Hierbij gaat het om besluitvorming op strategisch, tactisch en operationeel niveau en hoe de doelstellingen op de verschillende niveaus zich vertalen in de planning &control cyclus. Bij dit onderwerp zal aan de orde komen het budgetteringsproces, hoe vindt dit proces plaats en waarom. Daarnaast wordt aandacht gegeven aan het interne rapportageproces, het doen van een forecast en hoe de organisatie bij te sturen als gevolg van verschillen tussen budget en realisatie. De student zal na het volgen van dit vak in staat moeten zijn afdelings- of projectbudgetten op te stellen, rapportages te lezen en maken en verschillen te analyseren. Bepalen kostprijzen Binnen dit onderwerp komt de bepaling van een kostprijs op een correcte bedrijfseconomische manier aan de orde en begripsontwikkeling waarom de kostprijs op deze manier moet worden bepaald. De bedrijfskundige zal in staat moeten zijn een voor- en nacalculatie voor een order of een project te maken. Investeringsbeslissingen In een organisatie worden continu investeringsbeslissingen genomen. Deze worden op verschillende criteria beoordeeld, waaronder de financiële criteria. De bedrijfskundige moet bij het maken van investeringsbeslissingen en het opstellen van een business case de financiële onderbouwing en analyse kunnen uitvoeren en begrijpen. Financiering In een organisatie moeten regelmatig besluiten omtrent de financiering worden genomen, zowel in bestaande als nieuw te starten ondernemingen. In dit onderdeel komen verschillende vormen van financiering aan de orde, maar het gaat ook over de activazijde van de balans (waar wordt dit vermogen in geïnvesteerd), kengetallenanalyse op basis van een jaarrekening, de financiële onderbouwing van een ondernemingsplan, hoe banken kunnen worden overtuigd van de kredietwaardigheid van een onderneming etc. Werkvorm en toetswijze Er is een interactief lesprogramma dat ondersteund wordt door twee gastcolleges en voorbeelden uit de bedrijfsomgeving van de studenten. Ook wordt er veelvuldig gebruik gemaakt van digitaal lesmateriaal. Er zal veel aandacht worden besteed aan praktische toepassing in de vorm van opdrachten. De leermanager is Marlies Kamphof 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Verplicht Basisboek Bedrijfseconomie, Uitgave: 9e druk, 2011, Uitgever: Noordhoff uitgevers, ISBN: 978-90-01-70242-7 Boek (verplicht) : Titel: Basisboek Bedrijfseconomie Opgaven, Uitgave: 9e druk, 2011, Uitgever: Noordhoff uitgevers, ISBN: 978-90-01-79776-8, facultatief ook het uitwerkingenboekje, behorende bij de opgaven 2.5 Workload Bij alle aanvangsblokken: Contactduur (uren): 91 Toetsduur (uren): 3 Zelfstudie (uren): 186 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur.

Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/55/tetb-dtma-15

Titel Opleidingsvariant Operational Excellence Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-DTOE-15 1.2 Cursusnaam Operational Excellence 1.3 Cursusnaam in Engels Operational Excellence 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Ja 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon CJC de Lange (cees.delange@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoor- en werkcollege verplicht 1 maal per week 1890 minuten blok 1 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 241 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? groepsopdracht 5,5 34 2 1. blok 1 2. blok 2 opdracht individueel 5,5 33 2 1. blok 1 2. blok 2 toets 5,5 33 2 1. blok 1 2. blok 2

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Voor deze cursus zijn de leerdoelen onderdelen van de volgende TBK competenties: Analyseren (niveau I & II) Onderzoeken (niveau I) Ontwerpen (niveau I) Realiseren (niveau I & II) Managen (niveau I) Adviseren (niveau II) Het belangrijkste leerdoel van deze cursus is de basisprincipes van het vak logistiek te leren kennen en te kunnen toepassen. Hierbij richten we ons vooral op de logistiek bezien vanuit 1 producerende schakel (= interne logistiek) in de keten. Later in de opleiding zal meer over de keten heen gekeken worden (supply chain management = externe logistiek). Na afloop van het vak kan de student: Het logistieke concept benoemen (K) De logistieke grondvorm van een bedrijf herkennen en beschrijven (K,B) Een basis supply chain beschrijven, en de diverse productiestrategieën die daarbinnen gehanteerd kunnen worden (KOOP 1 t/m 5), toe te passen (T) De invloed van materials management op de andere disciplines binnen het bedrijf verklaren en uitleggen waarom er met deze disciplines conflicten kunnen ontstaan (B) Alle elementen van het manufacturing planning en control system uitleggen. De samenhang ervan vaststellen. Korte en lange termijn productieplannen opstellen en deze afzetten tegen de beschikbare capaciteit (T) Een vraagvoorspelling en vraagpatronen vaststellen, kwalitatieve en kwantitatieve voorspeltechnieken toepassen en de kwaliteit van de voorspelling monitoren en verbeteren (T) Met betrekking tot voorraadbeheer: o de verschillende typen van voorraad benoemen, o de verschillende functies die voorraad vervult beschrijven o bepalen welke kosten een rol spelen in de afweging om voorraad aan te leggen o de veiligheidsvoorraad bepalen o de ABC analyse uit te voeren (T) De bestelgroottes aan de hand van de verschillende bestelsystemen bepalen, de EOQ met behulp van de formule van Camp berekenen; (T) Middels scheduling technieken een productieplan omzetten in daadwerkelijke productie, benoemen van de elementen van productiedoorlooptijd, herkennen van de scheduling technieken; (T) Een definitie geven van doelstellingen van inkoop, de stappen van de inkoopcyclus herkennen en benoemen; relatie tussen inkoop en planning beschrijven (B) Activiteiten binnen het warehouse (magazijn) benoemen, de diverse methoden van opslag herkennen, nauwkeurigheid van voorraad in warehouse definiëren en berekenen; (T) Supply chain filosofieën, zoals Lean production, Total quality management (TQM) te beschrijven. (K) 2.2 Cursus inhoud Kernbegrippen binnen de domeinen van Operational Excellence zijn: Strategische positionering Analyse marktpositie OE als concurrentievoordeel Koersbepaling Analyse en beheersing logistieke bedrijfsprocessen Analyse interne bedrijfsprocessen vanuit een logistiek perspectief Vraag en aanbodkant van de logistiek Beheersing van bedrijfsprocessen Logistieke technieken Beheersing van doorlooptijden en voorraden Productielogistiek Integrale benadering van logistiek naar supplychain management Toepassing van LEAN, 6 Sigma en Theory of Constraints Operational Excellence in serviceomgevingen

Beschrijvende statistiek Variabelen Klasse indelingen Frequenties Maten voor ligging en spreiding Gebruik van grafieken 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 103,5 Materiaal: Boek (verplicht) : Operational Excellence van Van Assen, Academic Service, ISBN: 9789462200029 Boek (verplicht) : Werken met logistiek van Visser, Noordhoff Uitgevers, ISBN: 9789001841805 2.5 Workload Contactduur (uren): 32 Toetsduur (uren): 8 Zelfstudie (uren): 241 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/55/tetb-dtoe-15

Titel Opleidingsvariant Prestatiemanagement Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TETB-DTPM-13 1.2 Cursusnaam Prestatiemanagement 1.3 Cursusnaam in Engels performance management 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon MJM van Haastrecht (martin.vanhaastrecht@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoor- en werkcollege verplicht 1 maal per week 1890 minuten bij aanvangsblok 2: blok 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 248 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? Opdracht 5,5 33 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 Tentamen 5,5 34 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 Verslag 5,5 33 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Voor deze cursus zijn de leerdoelen onderdelen van de volgende TBK competenties: Analyseren (niveau II) Onderzoeken (niveau I & II) Ontwerpen (niveau I) Realiseren (niveau I) Beheren (niveau II) Na het volgen van deze module is de student in staat om: De student kan vanuit het gedachtegoed van een regelkring een beschrijving van de probleemcontext maken en het probleem begrenzen en de bijbehorende processen en stakeholders onderscheiden (A) De student kan onder begeleiding aan de hand van missie, visie en doelstelling onderbouwen dat er daadwerkelijk sprake is van een probleem dat strategisch relevant is. Daarbij legt hij de relatie tussen doelstelling en prestatie-, kwaliteits-, en MVO-indicatoren door middel van decompositie van de relevante processen. Dit wordt verwerkt in een informatie - en meetplan (A). De student geeft invulling aan het meetplan en maakt daarbij gebruik van zowel statistische kwantitatieve methoden als ook kwalitatieve data- en analysemethoden om de relaties tussen oorzaken en gevolgen vast te stellen. Hij gebruikt deze informatie voor het beoordelen van prestatiemetingen (E). De student kent het bestaan van systemen voor kwaliteits- en milieumanagement (B) De student herkent, beoordeelt en stelt uiteenlopende actuele prestatie-indicatoren op gericht op transformatieen bewerkingsprocessen met kennis van onder andere: onderhoudsindicatoren, bezettingsgraden van kapitaalgoederen en aankomstpatronen. Hij gebruikt deze modellen voor de analyse en interpretatie van het gedrag van bedrijfsprocessen.(a) De student legt de relatie tussen de financiële consequenties van prestatieverbetering en teruggang van prestaties vanuit vooraf geformuleerde en gemeten prestatie indicatoren.(t) De student kan e uitkomsten van voorgenomen procesverbeteringen doorrekenen m.b.v. simulatietechnieken om het effect ervan op vastgestelde prestatie indicatoren in te schatten (A). De student herkent aspecten van prestatiemanagement in projectmanagement en kan op basis van onder andere de prestatie -indicatoren 'tijd, geld en kwaliteit' de voortgang van een project beoordelen (B). De student evalueert het functioneren van bedrijfsprocessen aan de hand van een prestatiemanagementsysteem (informatie- en meetplan) en legt de relatie tussen specifieke kritische prestatie indicatoren en de overkoepelende bedrijfsdoelstellingen (E.) De student kan gemeten prestaties van een bedrijfsproces aan de gestelde norm toetsen, hieruit structurele afwijkingen constateren en deze communiceren naar relevante betrokken partijen.(a) De student kan onder begeleiding, op basis van een probleemstelling, onderzoeks(deel-)vragen opstellen. Hij maakt daarbij gebruik van decompositie en het gedachtegoed van een regelkring, waarmee de relatie tussen doelstelling en probleemstelling met onderliggende deelvragen gelegd wordt. Hij kan zowel vragen opstellen die gericht zijn op het analyseren van de huidige (probleem)situatie en het stellen van een diagnose (verklarend onderzoek), als ook op het verkennen en toetsen van oplossingsrichtingen en alternatieven. (A) 2.2 Cursus inhoud De TBK-er neemt initiatief tot het signaleren van stagnaties en verbeterheden in bestaande operationele bedrijfsprocessen als gevolg van de wisselende omstandigheden waarin een bedrijf zich bevindt. Hij is in staat om, op basis van bedrijfsstrategie, doelstellingen te formuleren voor een betreffend proces op het gebied van logistiek, verkoop, productie, innovatie, kwaliteit, personeel, financiën en onderhoud. De TBK-er baseert zich daarbij op de actuele concepten rondom kwaliteits-verbetercycli, prestatiemanagement en duurzaamheid. Om deze verbetercycli integraal in te richten gebruikt de TBK-student de TBK kennis en vaardigheden uit eerdere cursussen en projecten. 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd

Materiaal: Boek (verplicht) : Kerklaan, L.A.F.M.; De cockpit van de organisatie; Prestatiemanagement met behulp van scorecards; 5e druk, 2009, ISBN 978-90-13-06420-9 (Prijs indicatie 51,75) Diversen (aanbevolen) : Overig studiemateriaal wordt beschikbaar gesteld via Sharepoint 2.5 Workload Contactduur (uren): 32 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 248 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/57/tetb-dtpm-13

Titel Opleidingsvariant Procesinnovatie Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TTBK-DPI-10 1.2 Cursusnaam Procesinnovatie 1.3 Cursusnaam in Engels Process Innovation 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon GS Odenkirchen (gerard.odenkirchen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoor- en werkcollege verplicht 1 maal per week 1890 minuten bij aanvangsblok 2: blok 2 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 248 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? DPI-DL1 5,5 25 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 DPI-DL2 5,5 25 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 DPI-DL3 5,5 25 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 DPI-DL4 5,5 25 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3

2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Doelstelling van dit thema is de student te leren herkennen waar een verbetering in een proces gewenst of noodzakelijk is en hoe deze verandering vorm te geven, zodat de gewenste prestatie geleverd wordt. De leerdoelen van deze module sluiten aan op de volgende TBK-competenties: - analyseren, niveau III - onderzoeken, niveau II - ontwerpen, niveau II - realiseren, niveau II - beheren, niveau II - managen, niveau II - adviseren, niveau II - professionaliseren, niveau III, 8c en 8d Na afloop van deze module kan de student: binnen de eigen organisatie verbeterpotentieel identificeren (A) de noodzaak van de oplossing en de omvang van het probleem vaststellen (A) met behulp van de in de opleiding aangereikte methodes en technieken onderzoek doen naar de aard van de oorzaken (A) de onderzoeksgegevens interpreteren en daarmee tot nieuwe inzichten komen (A) deze inzichten gebruiken voor het ontwerpen van een verbeterd proces (C) een implementatieplan ontwikkelen waarmee het vernieuwde proces geïntroduceerd kan worden (C) de kosten en baten doorrekenen van het procesinnovatievoorstel (T) de verworven kennis combineren in een consistent adviesrapport om voor de eigen bedrijfssituatie relevante verbeteringen te realiseren (T,C) Concreter uitgewerkt betekent dit: De student kan na afloop van deze module: - zelfstandig binnen de eigen organisatie een project acquireren, gericht op verbetering van procesprestatie of het ontwerp van een proces (T) - Met behulp van de regulatieve cyclus van Van Strien een onderzoeksplan ontwerpen voor een verbeter- of ontwikkelopdracht. Hierbij wordt rekening gehouden met belangen van stakeholders, randvoorwaarden, kwaliteit, tijd en budget (T,C) - alternatieve strategieën ontwerpen voor het realiseren van de gewenste doelstelling binnen de context (C) - een implementatieplan ontwikkelen voor de gekozen interventie. Hierbij wordt rekening gehouden met de technische veranderingen en de aanpassingen bij betrokken medewerkers en er wordt gebruik gemaakt van relevante theorieën, modellen en methoden (B,A,E,C) - een businesscase opstellen. Het verbeterpotentieel wordt financieel vertaald naar kosten en opbrengsten rekening houdend met geldende bedrijfseconomische maatstaven (A) een onderzoeksvraag en deelvragen formuleren waarbij passende onderzoeksmethoden zijn geselecteerd en beargumenteerd (T,A) - relevante informatiebronnen selecteren, gegevens verzamelen en verwerken (kwalitatief/kwantitatief) (T) - reflecteren op onderzoeksmethoden en uitkomsten en een visie ontwikkelen op de probleemstelling en een pad waarlangs de onderzoeksvraag kan worden beantwoord (T,A) - In een complexe praktijksituatie een proces in kaart brengen, beschrijven en prestaties vastleggen (T,A) - De probleemstelling beschouwen vanuit verschillende bedrijfsonderdelen (A) - een realistisch, onderbouwd en overtuigend advies uitbrengen aan het bedrijfsmanagement op basis van uitkomsten onderzoek en beoogde doelstelling (A,E,C) - Advies uitbrengen over de wijze van implementatie van de voorgestelde interventie (T,E,C) - een gestructureerd adviesrapport opstellen met alle relevante onderdelen om het management te ondersteunen bij het nemen van beslissingen betreffende het onderwerp van onderzoek (T,A,E,C) - advies presenteren aan het management van het bedrijf (E,T) 2.2 Cursus inhoud Procesinnovaties zijn veranderingen in hoe iets tot stand komt, vernieuwingen in het voortbrengingsproces van een product of dienst. Een procesinnovatie is doorgaans gericht op verbetering van de doorlooptijd of van de benodigde inspanningen in het bedrijfsproces, het realiseren van lagere kostprijzen of hogere marges door besparingen in de productiefactoren en

bijvoorbeeld het vergroten van de voorspelbaarheid van het bedrijfsproces door standaardisatie, of het het vergroten van de flexibiliteit in het productieproces. In dit blok van zit de student Technische Bedrijfskunde in de rol van adviseur en werkt met processen binnen de organisatie. Kennisbasis Een bedrijfsproces bestaat uit activiteiten om een product of dienst te leveren aan de klant. In dit geval kunnen we spreken over externe en interne klanten. Wanneer activiteiten niet goed zijn ingericht of op elkaar zijn afgestemd, ontstaan ongewenste effecten. Bij voorbeeld een langere doorlooptijd, onnodige kosten, ontevreden afnemers. Bij proces innovatie wordt gekeken welke bottleneck(s) de oorzaken zijn van het niet realiseren van een gewenst doel en hoe het geconstateerde knelpunt kan worden weggenomen. Als technisch bedrijfskundige gebruiken wij theorieën en modellen om systematisch het vraagstuk te onderzoeken en oplossingen te ontwikkelen. Daarbij houden wij rekening met de consequenties van onze oplossingen op andere delen van de organisatie. De oplossing van de Technisch Bedrijfskundige zal daarom vaak multi-disciplinair van aard zijn. Centraal in dit blok staat de Regulatieve Cyclus van Van Strien. Regulatieve Cyclus wil zeggen een handelingsreeks. Als start noemt Van Strien de Problem Mess. In deze fase van een project wordt een ordening aangebracht in de oorzaken en gevolgen van de problemen. Na deze fase kan een planning voor het onderzoek en de ontwikkeling van een oplossing worden gemaakt. De probleem analyse kent drie doelen: het probleem concreet en meetbaar maken aan de hand van relevante indicatoren. e oorzaken benoemen met de daarbij behorende indicatoren relaties leggen tussen indicatoren en daarmee The Diagnostic Story ontstaat. Er zijn veel verschillende typen Managementmodellen. Er wordt onderscheid gemaakt naar organisatiegebieden en resultaatgebieden. Het is de kunst de juiste modellen te selecteren en op de juiste wijze toe te passen. De eerste twee stappen zijn van het procesinnovatieproces zijn redelijk logisch. Daarna start een creatief proces waarin e oplossingen worden geformuleerd. Creatieve processen hebben geen vaste uitkomst. Oplossingen verschillen van persoon tot persoon. Je kunt niet zeggen dat er één oplossing de beste is. Het belangrijkste is dat de gekozen oplossing een antwoord is op het probleem. Ackhoff stelt dat een haalbare oplossing bestaat uit drie componenten t.w.: technisch, economisch en sociaal. Een Business Case vormt het slot van de proces innovatie. 2.3 Ingangseisen

Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Boek (verplicht) : Problem-solving in Organizations; Aken, Berends & Van de Bij Diversen (aanbevolen) : Overig studiemateriaal wordt beschikbaar gesteld via Sharepoint 2.5 Workload Contactduur (uren): 32 Toetsduur (uren): niet geregistreerd Zelfstudie (uren): 248 Totaal (uren) 280 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (10) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fnt/3/ttbk-dpi-10

Titel Opleidingsvariant Productontwikkeling Deeltijd Collegejaar 2015-2016 1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode TTBK-DPO-10 1.2 Cursusnaam Productontwikkeling 1.3 Cursusnaam in Engels Product Development 1.4 Aantal EC's 10 European Credits 1.5 Studiefase/niveau B (bachelor hoofdfase) 1.6 Opleiding (varianten) Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? Nee 1.8 Excellentieheden? 1.9 Contactpersoon GS Odenkirchen (gerard.odenkirchen@hu.nl) 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid verplicht? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke blokken wordt de werkvorm aangeboden? Hoor- en werkcollege niet verplicht 1 maal per week 0 minuten blok 1 bij aanvangsblok 2: blok 2 blok 3 bij aanvangsblok 4: blok 4 Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 276 (bij alle aanvangsblokken) 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke blokken wordt de toets aangeboden? DPO-DL1 5,5 75 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3 1. blok 3 2. blok 4 bij aanvangsblok 4: 1. blok 4 2. blok 5 DPO-DL2 5,5 25 8 1. blok 1 2. blok 2 bij aanvangsblok 2: 1. blok 2 2. blok 3