JA ARGANG 1 AUGUSTUS 2007 NR 4 Groen werken Werknemer pineut van wijziging ontslagrecht Kom naar de Vitaliteitsdagen Met CNV Rechtsbijstand staat u niet alleen
rsc Flesje. Luiers. Pensioen? Nu de baby er is, wilt u misschien minder gaan werken. Of een tijdje ouderschapsverlof nemen. Maar wat betekent dat voor uw pensioen? De digitale nieuwsbrief van ABP biedt u het antwoord. Plus het antwoord op andere pensioenvragen. Korte en heldere uitleg Praktische tips Gratis 24.0068.07 Meld u snel en eenvoudig aan via www.abp.nl onder digitale nieuwsbrief.
Inhoud Werknemer pineut van wijziging ontslagrecht 22 28 28 Kom naar de bruisende Vitaliteitsdagen Voorpagina: Tapt u uw koffie in een stenen mok? En denkt u drie keer na voor u een mailtje uitprint op gebleekt papier? Om het milieu te verbeteren is op de werkvloer meer mogelijk. Is er een rol voor CNV Publieke Zaak weggelegd om zich te bemoeien met het milieubeleid in bedrijven en instellingen? 12 Groen werken Reacties 6 Kort 8 Boventalligen provincie 16 Noord-Holland voeren actie Achteruitgang zorg raakt 17 niet alleen werknemer Samen werken voor een 19 sterk TNT Hoe flexibel moet de 20 flexkracht zijn? Camera is een aangenaam 24 cadeau Rechtsbijstand: als u niet 30 alleen wilt staan Regio en Vereniging 32 Ledenvoordelen, adressen, 34 contributie en colofon Rubrieken Mijn Column 5 Mijn Vraag 11 Mijn Goed Recht 21 Mijn Beroep 25 Mijn Wereld 27 Mijn Bond 31 MijnVakbond.NL augustus 2007
Mijn Column Nieuw! De groene klimaatneutrale eco-cao! Wilt u dat uw vakbond afspraken maakt over een beter milieubeleid op de werkvloer? In kranten en op tv gaat het vaak over milieuproblemen. Thuis scheiden we het afval en gebruiken we spaarlampen. En hoe zit het op onze werkplek? In deze MijnVakbond.NL vindt u enkele voorbeelden van milieubeleid binnen organisaties. CNV Publieke Zaak wil weten of er draagvlak is voor een rol van de vakbond bij het maken van milieuafspraken. Een beter milieu, daar is niemand op tegen. We komen er met de werkgevers wel uit aan de onderhandelingstafel: een inventarisatie van mogelijkheden voor milieuvriendelijker werken (voorwaarde: budgetneutraal), uitwerking door de OR en klaar is de groene klimaatneutrale eco-cao, zou je cynisch kunnen zeggen. Wilt u eigenlijk wel dat uw vakbond daar gerichte afspraken over maakt? Woonwerkverkeer leidt iedere werkdag tot files en vervuiling. Een bonus voor carpoolen zou een mogelijkheid zijn. Veel minder draagvlak verwacht ik voor een verdergaande optie: vergoedingen voor autoverkeer minimaliseren en fiets- en ov-vergoedingen omhoog. Hoe ver wilt u gaan? Op www.mijnvakbond.nl vindt u een poll over de vraag of u bereid bent genoegen te nemen met minder salarisstijging ten behoeve van milieumaatregelen. Wilt u een echt groene cao, ik hoor het graag! Paul Koeslag, voorzitter (foto Michiel de Ruiter) MijnVakbond.NL augustus 2007
Reacties De Wij zijn altijd benieuwd naar uw mening. Dus: wilt u reageren op een artikel? Graag! Mail naar: redactie@mijnvakbond.nl. Schrijven kan ook. Stuur dan een briefje naar: MijnVakbond.NL, t.a.v. De Redactie, Postbus 84500, 2508 AM Den Haag. redactie behoudt zich het recht voor reacties in te korten en / of te redigeren. Waar is de werknemer? Voorzitter Paul Koeslag vraagt zich in zijn column in MijnVakbond.NL van april af waar de werknemer blijft nu bij veel instellingen de marktwerking in gang gezet wordt. Ik kan u vertellen waar de werknemer blijft...: in de WAO of in de WW. Want de extra gelden die nodig zijn voor betere voorzieningen voor werknemers worden gebruikt voor directies en komen niet op de werkvloer terecht. Voor de werknemers in de zorg is het nog nooit zo slecht geweest: slechte roosters, geen ondersteuning en begeleiding, tijdelijke contracten, enz. Helaas kunnen veel instellingen niet worden aangepakt. P.J. van As, Werkendam Nieuwe maatregelen Ik vind het fijn om de reacties en/of meningen van leden te lezen.er zijn de laatste jaren heel wat wijzigingen in wetgeving en uitvoering tot stand gekomen. Vaak gaan de brieven die u in uw blad worden afgedrukt over deze nieuwe maatregelen. Het is voor mij dan moeilijk te bepalen of de schrijver terecht onrechtvaardigheden signaleert. Indien de opmerking terecht is dan zou ik graag vernemen wat de vakbond er aan doet (aan gaat doen) om de zaak recht te zetten. Geeft de schrijver een onjuist beeld van zaken, dan lijkt het mij wenselijk dat er een voetnoot verschijnt waarin de juistheid door de vakbond wordt aangetoond. Teeke Glastra Naschrift van de redactie: We proberen zo duidelijk mogelijk weer te geven wat wij vinden van bepaalde ontwikkelingen of wijzigingen én hoe die in uw voordeel zouden moeten worden geregeld. Onder meer via de website, nieuwsbrieven, MijnVakbond.NL en de media proberen wij onze visie onder de aandacht te brengen. Mocht iets niet duidelijk zijn, dan kunt u uw regiokantoor e-mailen of bellen voor meer informatie. De e-mailadressen en telefoonnummers staan op pagina 34. Gekneuter en gekruidenier Ik heb eerlijk gezegd een enorme hekel aan het huidige meerkeuzesysteem om bijvoorbeeld een reductie te krijgen op je vakbondscontributie. Het wordt gepresenteerd als een enorme pré, maar als je het instellingsintranet bekijkt of eenmaal bij je P&O-afdeling staat, dan blijken er adders onder het gras te zitten. Waarom is het toch zo geregeld dat deelname ten koste gaat van bijvoorbeeld de pensioenopbouw? Dat is Holland op zijn smalst en Nederland op zijn kruidenierderigst. Ik vind dat de vakbond zich moet inzetten voor afschaffen van dat gekneuter. Freek Boon, Delft Naschrift van de redactie: De belastingwetgeving staat geen betere regeling toe; al hebben we daarop in het verleden wel aangedrongen. Het voordeel bestaat erin dat het brutoloon wordt verlaagd met het bedrag van de vakbondscontributie. Daardoor betaalt u minder belasting, maar bouwt u ook minder pensioen op. Het voordeel weegt echter in veel gevallen op tegen het nadeel. Daarom is het wel voldoende voordelig om die als keuzemogelijkheid voor onze leden in de cao s af te spreken. Anoniem solliciteren Dit werkt discriminatie in de hand. Eerst werden vrouwen gediscrimineerd, toen homo s en daarna medelanders. Nu is blijkbaar de gewone Nederlandse werknemer aan de beurt. Pak werkgevers en de overheid aan voor dit probleem. Geen discriminatie toestaan om discriminatie tegen te gaan. H. J. Wever via forum op www.mijnvakbond.nl MijnVakbond.NL augustus 2007
Wat vindt u ervan? Met de stelling: Als ik me een jaar niet ziek meld, moet ik een bonus krijgen was 45 procent van de respondenten het eens, 55 procent het oneens Nieuwe stelling: Ik ga akkoord met minder salarisverhoging als dat geld door mijn werkgever wordt geïnvesteerd in milieuvriendelijke projecten Bent u het hiermee eens of oneens? Sms uw standpunt naar 4411 en vermeld dan CNV EENS of CNV ONEENS. Ook op internet kunt u uw mening kwijt. Surf dan naar www.mijnvakbond.nl en klik op de poll-knop. De uitslag wordt gepubliceerd in het volgende nummer. Bonus voor niet ziek zijn Misselijke maatregel Oneens! Verkeerde stimulans. Er zijn cao s waar de eerste ziekmelddag een verlofdag kost, ook zo n misselijke maatregel. Voor de werkgever zou de productiviteit de maatstaf kunnen zijn. Dan zijn het echt niet de ik ben nooit ziek -werknemers die altijd hoog scoren. Harrie via het forum op www.mijnvakbond.nl Geld bespaard Ik ben het ermee eens! Ikzelf ben in al de jaren dat ik werk (12 jaar) nog niet één keer ziek geweest. Daarmee heb ik TNT veel geld bespaard. Koppes via het forum op www.mijnvakbond.nl Geen prestatie Een jaar gezond zijn is geen prestatie. Ik herinner me die ene collega die jarenlang rondbazuinde dat hij nooit ziek was totdat hij ging tobben en langere tijd ziek was. Toen hij terugkwam stond hij er anders in. Ook levert een jaar niet ziek zijn een risico op. Je blijft langer lopen met een kwaaltje, maar je gaat niet naar de dokter om je premie maar niet mis te lopen. Waar draait dat op uit? Andere mensen aansteken? Misschien heb je wel een veel ernstiger kwaal dan je beseft. Jaap van der Vliet via het forum op www.mijnvakbond.nl Eens Ik ben het hier helemaal mee eens! Gerco Brummelman via het forum op www.mijnvakbond.nl Gedrag De kernvraag is in hoeverre iemand verantwoordelijk is of kan zijn voor zijn eigen gezondheid. Een bonus kan onverantwoord gedrag bevorderen. Een gezonde levensstijl bevorderen zou eerder een bonus verdienen dan geen verzuim. Maar ja, hoe bepaal je dat? Frans via het forum op www.mijnvakbond.nl MijnVakbond.NL augustus 2007
Kort Los conflicten op met Emo-Power Stel uw vraag aan minister Donner Voor het oktobernummer van MijnVakbond.NL staat een interview gepland*) met minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hem zal onder meer het vuur aan de schenen worden gelegd over de plannen met betrekking tot het ontslagrecht en de ontslagvergoedingen. Wij kunnen ons voorstellen dat u ook vragen voor de minister heeft. Mail deze dan vóór 31 augustus naar: redactie@mijnvakbond.nl. Lees ook het artikel Ontslagplan kabinet zet verhouding met vakbeweging op scherp op pagina 22 en 23. *) De interviewafspraak is onder voorbehoud van actuele gebeurtenissen die de aandacht van de minister eisen. Emo-Power is een spel dat behulpzaam kan zijn bij het oplossen van conflicten in een team. Het daagt deelnemers uit open te communiceren. En het is ook leuk om thuis te spelen. Emo-Power laat door vragen over verleden, heden en toekomst alle menselijke aspecten van de deelnemers aan bod komen die belangrijk zijn in het leven. De ervaring leert dat er allerlei dingen loskomen die bevrijdend werken. Collega s gaan op die manier anders tegen elkaar aankijken en krijgen beter inzicht in elkaars leefwereld. Het spel is door ongeveer honderd leden van CNV Publieke Zaak gespeeld tijdens een themadag over agressie op de werkplek. De reacties waren enthousiast, aldus bestuurder Lizelotte Smits. Korting Leden van CNV Publieke Zaak die geïnteresseerd zijn in het spel, krijgen een aantrekkelijke korting. Zij betalen slechts 25 euro in plaats van 39 euro. Kijk voor meer informatie en het bestelformulier op www.emo-power.eu Leer online solliciteren Klaar met school en op zoek naar een baan? Veel jongeren weten niet hoe ze kansrijk kunnen solliciteren. Daarom heeft CNV Jongeren de gratis training Baan scoren! ontwikkeld. Deze is vanaf 4 september 2007 te vinden op www.baanscoren.nl. Vakantieaanbiedingen Zoekt u een vertrouwd vakantieadres in binnen- of buitenland? De adressenlijst van CNV-leden ligt klaar! Aanvragen per post of telefoon bij: Mevr. M.C. v.d. Wal Vroonstraat 2, 4175 CN Haaften Telefoon 0418-591 893 (niet op zondag s.v.p.) Met Baan Scoren! kunnen starters op de arbeidsmarkt of toekomstige stagiairs virtuele sollicitatie-ervaring opdoen. Ze maken een eigen profiel aan, kunnen een opleiding volgen, zoeken vacatures, schrijven brieven, stellen cv s samen en voeren gesprekken. Wie dat goed doet, klimt op de carrièreladder. Zo wordt duidelijk wat de redenen kunnen zijn waarom de ene persoon een baan wel krijgt en de ander niet. Baan Scoren! leent zich ook voor onderwijsdoeleinden. Kijk voor meer informatie: www.cnvjongeren.nl MijnVakbond.NL augustus 2007
Boek over ethische dilemma s in de jeugdzorg CNV Publieke Zaak wil professionals in de jeugdzorg stimuleren stil te staan bij ethische reflectie. Daarom organiseerde de bond op 28 juni jl. een studiedag, waar het boek Jeugdzorg in beweging is gepresenteerd. In dit boek vertellen onder meer uitvoerenden in de jeugdzorg hoe zij omgaan met ethische dilemma s. Wat doe je als in een pleeggezin sprake is van seksuele intimidatie of wanneer een jongere in een jeugdgevangenis wordt geplaatst terwijl hij daar niet thuishoort? De mensen die aan het woord komen, werken allemaal in verschillende velden van de jeugdzorg. Hun ervaringen vormen praktische tips over het omgaan met moeilijke werksituaties. Een motiverend en handzaam boek voor elke uitvoerende in de jeugdzorg en overige belangstellenden. Jeugdzorg in beweging is te bestellen via www.mijnvakbond.nl > ledenvoordeel > brochures. Leden betalen slechts 7,95 en niet-leden 9,95 (exclusief verzendkosten). Infobulletin tandartsassistenten Werk aan uw carrière, vergroot uw sociale wereld Netwerken is dé manier om aan uw carrière te werken. Het is een waardevolle strategie om een baan of belangrijke informatie te krijgen, maar ook om bij de juiste mensen onder de aandacht te komen. Maar wat is netwerken en wat moet u wel en niet doen? Netwerken speelt ook een cruciale rol in de ontwikkeling van onze bond en daar willen we onze leden graag iets over meegeven. CNV Publieke Zaak houdt daarom op 13 december a.s. een netwerkdag. Er zal een select aantal leden worden uitgenodigd om aan deze middag (gratis) deel te nemen. Bij gebleken succes zal dit initiatief een groter vervolg krijgen. Houdt uw brievenbus in de gaten! Het nieuwe Infobulletin Tandartsassistenten is onlangs verschenen en toegestuurd aan de leden. In het bulletin staat informatie over ontwikkelingen in de sector, zoals de stand van zaken rond het cao-overleg en opleidingen. Voor geïnteresseerde leden is het bulletin via onze site te bestellen: www.mijnvakbond.nl > ledenvoordeel > brochures. MijnVakbond.NL augustus 2007
5 oktober: Themamiddag voor zorgverleners Grenzen aan verantwoordelijkheid Een verpleegkundige die een cliënt medicijnen voorschrijft. Of een verzorgende die verpleegtechnische handelingen uitvoert waarvoor ze niet bevoegd is. Het mag niet. Toch gebeurt het. Waarom? Op 5 oktober organiseert CNV Verzorging en Verpleging een themamiddag over Grenzen aan verantwoordelijkheid. Welke bevoegdheden en verantwoordelijkheden hebben zorgverleners en waar liggen de grenzen? De themamiddag wordt gehouden in De Driehoek in Utrecht. Aanmelden kan tot 14 september a.s. Meer informatie en een inschrijfformulier vindt u op www.mijnvakbond.nl. U kunt ook een inschrijfformulier opvragen bij CNV Publieke Zaak, afdeling Scholing en Vorming, postbus 84500, 2508 AM Den Haag. Neem de tijd voor uw loopbaan! Heeft u het naar uw zin in uw werk, maar vraagt u zich wel eens af welke andere kwaliteiten u in huis heeft? Wilt u uw eigen loopbaan in handen nemen en niet wachten totdat uw werkgever bepaalt wat er met u gaat gebeuren? Waar u ook werkt, het is altijd mogelijk een nieuwe stap in uw carrière te zetten. Adviesbureau Kans coacht en traint bij uiteenlopende vragen over uw werk en functioneren. Als u eens vrijblijvend over uw loopbaan van gedachten wilt wisselen, maak dan via uw regiokantoor een afspraak voor een gratis loopbaanadviesgesprek bij Adviesbureau Kans. www.adviesbureaukans.nl
Mijn Vraag Heeft u een vraag over uw werk, cao, inkomen of het bondslidmaatschap? Leg deze dan voor aan de juridisch medewerkers en bestuurders van CNV Publieke Zaak op het regiokantoor bij u in de buurt. Zie voor de (e-mail)adressen en telefoonnummers pagina 34. Onze deskundigen geven u antwoord! * *Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Vraag 1 Hoe kan ik mijn vakbondscontributie via de fiscus voor een deel weer terugverdienen? In veel cao s heeft CNV Publieke Zaak afgesproken dat vakbondsleden de contributie voor een deel kunnen terugkrijgen. Dit voordeel kan oplopen tot wel 40 procent. Wij sturen met het volgende Magazine een betalingsformulier mee als bewijs dat u lid bent van onze bond. Dit formulier kunt u gebruiken om via uw werkgever in aanmerking te komen voor het fiscale voordeel. Gepensioneerden kunnen hier geen gebruik van maken, maar profiteren op een andere wijze. Gepensioneerden, uitkeringsgerechtigden en leden met een FLO- en VUT-uitkering betalen ongeveer de helft van de gebruikelijke contributie. 2 Vraag Ben ik als ambtenaar verplicht een ambtseed, ambtsbelofte of ambtsverklaring af te leggen? Sinds 1 maart 2006 is in de Ambtenarenwet de ambtseed of ambtsbelofte ingevoerd. Voor gemeenteambtenaren is dit nader geregeld in artikel 1.5.1.2. van de gemeentelijke cao. Alle nieuwe ambtenaren moeten de eed afleggen en sommige gemeenten doen dit ook voor zittende ambtenaren. Ook in andere overheidssectoren, zoals bij het Rijk, wordt de eed of belofte afgelegd. In het kader van de integriteit van de ambtenaar juicht CNV Publieke Zaak dit van harte toe. 3 Vraag Ik heb een heftige woordenwisseling met mijn leidinggevende gehad. Hij stuurde mij naar huis om af te koelen. Mag dit zomaar? Hier is sprake van een op non-actiefstelling. Een werkgever heeft deze mogelijkheid, maar moet hierbij wel zorgvuldig te werk gaan. De werkgever zal een deugdelijk onderzoek moeten (laten) instellen naar de feiten en omstandigheden die hebben geleid tot de non-actiefstelling. Hij moet de resultaten van dit onderzoek in acht nemen. Als er beschuldigingen tegen u worden geuit, moet de werkgever u in de gelegenheid stellen hierop te reageren. Vaak wordt in de cao de procedure rond non-actiefstelling geregeld. Tijdens de op non-actiefstelling krijgt u uw loon doorbetaald en blijft uw rechtspositie in stand. Wij raden u aan in een dergelijk geval contact op te nemen met uw regiokantoor. 4 Vraag Ik heb een verzoek tot verlof ingediend om een terminaal familielid te verzorgen. Kan een werkgever dit verzoek afwijzen? Zorgverlof is een wettelijk recht dat is vastgelegd in de wet Arbeid en Zorg. Uw werkgever kan in principe uw verzoek niet weigeren als u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Het verlenen van verlof is beperkt tot de inwonende echtgenoot/echtgenote en kinderen en (schoon)ouders. Om hierop aanspraak te kunnen maken moet er sprake zijn van noodzakelijke verzorging. Dit betekent dat de zorg medisch gezien noodzakelijk dient te zijn en dat de zorg niet op een andere wijze verstrekt kan worden. U hebt per jaar maximaal recht op twee keer de overeengekomen arbeidsduur per week. 5 Vraag Wanneer gaat het zwangerschapsverlof in: na de feitelijke bevallingsdatum of na de uitteldatum? U hebt recht op zestien weken zwangerschapsverlof. U kunt uw verlof maximaal zes weken en minimaal vier weken voor de vermoedelijke uitteldatum opnemen. Mocht u nu echter bijvoorbeeld acht weken te vroeg bevallen, dan heeft u vanaf de bevalling recht op het volledige zwangerschapsverlof van zestien weken. Bent u na de verlofperiode nog ziek, dan kunt u nog maximaal twee jaar aanspraak maken op een ziektewetuitkering. Deze is 100 procent als de ziekte verband houdt met de zwangerschap. Rectificatie In MijnVakbond.NL van juni is helaas een verkeerd antwoord gegeven op de vraag of een zwangere werknemer verplicht kan worden nachtdiensten te draaien. Het juiste antwoord had moeten zijn dat op basis van de Arbeidstijdenwet een zwangere werknemer niet verplicht kan worden arbeid te verrichten in nachtdienst. Uitzondering is als de werkgever aannemelijk maakt dat het draaien van een nachtdienst redelijkerwijs noodzakelijk is. Excuses voor de ontstane verwarring. De Redactie MijnVakbond.NL augustus 2007 11
w H et milieu beslaat op de kamer van OR-lid en milieucoördinator Monty Beisser van de Penitentiaire Inrichting (PI) Vught een hele archiefkast. Eén klapper draagt de naam water, een hele dikke heet afval, en verderop staan energie, bodem, lucht, geluid, flora en fauna en andere boekwerken over die onderwerpen. Moet deze papierwinkel het milieu verbeteren? Ja, ons milieubeleid is een flinke puist informatie, zegt Beisser. Maar op de verschillende afdelingen werken ze met een milieuchecklist van hooguit vijf blaadjes, met alleen de informatie die voor die afdeling van belang is. De archiefkast van Beisser is niet van de ene op de andere dag zo gevuld geraakt. Het milieu-alarm bij de PI ging begin jaren negentig voor het eerst af. Toen voerde de gemeente een milieu-inspectie uit op het terrein van de gevangenis. Behalve cellencomplexen zijn daar werkvoorzieningen voor gedetineerden, zoals een metaal- en een poedercoatingbedrijf. Beisser: We kregen een hele dikke onvoldoende, vooral op het gebied van afvalstoffen. Op ons terrein zwierven containers rond, waar van alles en nog wat ingegooid werd. Soms lekte er gevaarlijke stoffen uit. Maar ook de opslag van gasflessen deugde niet, en we moesten registreren welke stoffen we loosden op het riool. Hels karwei Zo kon het niet langer, vond de gemeente, maar ook de PI zelf. En dus 12 MijnVakbond.NL augustus 2007
Groen erken (foto Rob Nelisse) Tapt u uw koffie in een stenen mok? Denkt u drie keer na voor u een mailtje uitprint op gebleekt papier? Om het milieu te verbeteren is op de werkvloer meer mogelijk. De penitentiaire inrichting in Vught kwam tot een milieuchecklist. En de hoogste baas van TNT Post rijdt sinds kort in een hybride lease-auto. Wat kunnen en willen medewerkers doen voor een milieuvriendelijker werkvloer? Is hierbij een rol voor de bond weggelegd? Tekst: Mariken Boersma werd een begin gemaakt met milieubeleid. Eerst verzamelden we alle informatie over onze afvalstromen, vertelt Beisser. Want wat gooiden we eigenlijk allemaal weg, en hoe deden we dat? Een hels karwei, maar het leverde wel veel kennis op over welke stoffen wij op het terrein hebben. En hoe we die beter konden bewaren, verwerken en afvoeren. Waar die zelfanalyse toe geleid heeft, laat Beisser met trots zien. Want midden op het terrein van de PI ligt een milieustraat zoals je die bij een middelgrote gemeente zou verwachten. Met containers voor metaal, hout, glas, papier en sinds kort Wij hebben het milieubeleid gepromoot in een soort roadshows plastic verpakkingsfolie. Binnen staan kleinere afvalbakken voor onder meer spuitbussen, olie, elektronica, medisch afval. Medewerker Wiel Beelen van de milieustraat stapelt alles superefficiënt op, zodat de vuilophalers zo min mogelijk langs hoeven te komen. Dat is beter voor het milieu, maar ook voor de portemonnee, benadrukt Beisser. Daar hebben we zo n lol in, dat ons milieubeleid geld oplevert. Want met het gescheiden verzamelen en recyclen van bijvoorbeeld hout, kun je geld besparen. En met het geld dat we voor onze lege inktpatronen krijgen van een refill-bedrijf, steunen we het Vicky Brown inloophuis voor mensen met kanker. MijnVakbond.NL augustus 2007 13
Even wennen Was het vanaf het begin zo makkelijk om medewerkers en gedetineerden te overtuigen van de noodzaak van milieubeleid? Het was even wennen, zegt Beisser. Want we kwamen aan de routines van mensen. Het moest ineens anders en zorgvuldiger, en dat vinden de meesten even niet leuk. Wij hebben het milieubeleid gepromoot in een soort roadshows, hier in Vught en later ook bij andere PI s in Nederland. Dat deden het lijnmanagement en de medezeggenschap samen, waardoor we mensen van laag tot hoog op hun eigen manier konden aanspreken. Ik heb het idee dat dat goed gelukt is, want ik hoor van de meeste mensen dat de checklist doodnormaal is geworden. En sommigen hebben er zelfs lol in om nieuwe milieubesparingen te bedenken. Planet me Heel anders is het milieuprobleem van TNT. Bij dat bedrijf vind je geen verfspuiterij, geen zware metalen, maar wel iets wat ons bijna allemaal betreft: de auto. Véél auto s in dit geval. Want om de post te kunnen bezorgen, rijden wereldwijd 17.652 vrachtwagens en bestelauto s rond. En vervoer neemt zo n twintig procent van de vervuilende CO2- Verantwoordelijkheid nemen voor onze mensen, houdt ook in: verantwoordelijkheid nemen voor het milieu uitstoot over de hele wereld voor zijn rekening. Met zo n wagenpark kun je wel zeggen dat wij een deel van het probleem zijn, zegt Thom Luijben, manager duurzaamheid van TNT Post. En daarom willen we ook een deel van de oplossing zijn. Onder de naam Planet me presenteert TNT Post deze maand haar actieplan aan de medewerkers. Luijben: Het gaat bij Planet me om heel concrete maatregelen. In eerste instantie zijn die gericht op onze eigen bedrijfsvoering, en in tweede instantie hopen we medewerkers te inspireren om ook thuis te werken aan een schoner milieu. Een voorbeeld: het postbedrijf wil in 2008 het aantal zakelijke vliegreizen met twintig procent verminderen. Luijben: Dat doen we door de aanschaf van goede videoconferencing-systemen. In datzelfde jaar moeten al onze trucks voorzien zijn van een roetfilter. Dat betekent negentig procent reductie van de roetuitstoot. In Amsterdam loopt ondertussen een proef met bestelwagens op biobrandstof. Die wordt misschien uitgebreid naar andere steden. En wat betreft lease-auto s kunnen managers alleen nog kiezen uit modellen die in hun klasse een minder dan gemiddelde CO2-uitstoot hebben. Onze hoogste baas Peter Bakker rijdt nu zelf in een hybride Toyota Prius. Door middel van een eenmalige bonus van 3000 euro stimuleren we de keuze voor dat soort auto s. Maar het TNT-milieubeleid houdt niet op bij de hoofdingang. Ook klanten en toeleveranciers zullen de komende jaren met de groene ambities van het postbedrijf te maken krijgen. Klanten vragen er ook om, vertelt Luijben. Schoon geweten De milieukruistocht van Monty Beisser kreeg breed succes toen het departement van Justitie lucht kreeg van zijn inspanningen bij de CNV-leden aan het woord... Moet de bond zich bemoeien met het milieubeleid in organisaties? Albert Oosting, vakbondsconsulent en werkzaam in de gehandicaptenzorg: Nee, de bond moet zich daar niet mee bemoeien. Tenminste niet op instellingniveau. Volgens mij gaat dat wringen. Want wat nu als een werknemer zich niet aan de milieu- afspraken houdt en daarmee in de problemen komt? Dan moet je die werknemer verdedigen tegen beleid dat je zelf hebt bedacht. Op landelijk niveau is het een ander verhaal. Ik kan me voorstellen dat er een convenant wordt gesloten tussen verschillende partijen. Maar ik vind dat je als vakbond niet op de stoel van de milieubeweging moet gaan zitten. Je gaat toch ook niet op de stoel van de werkgever zitten. 14 MijnVakbond.NL augustus 2007
CNV-leden aan het woord... Wat doet uw organisatie? Ans van de Schors, verpleegkundige in het Anthony van Leeuwenhoek Ziekenhuis: Bij ons werkt een speciale milieucoördinator. Zij regelt bijvoorbeeld de vergunning voor het lozen van afvalstoffen, maar zij spoort ons ook aan om milieubewuster te werken. Zoals bijvoorbeeld het niet onnodig aan laten staan van computers. Het kan altijd beter. In de dagelijkse praktijk wordt er toch behoorlijk nonchalant mee omgegaan. Aan de andere kant doen we ook weer best veel. Gescheiden afval inzamelen, glasbakken en oud papier. Milieu is volgens mij vooral een kwestie van mentaliteit van de werknemers zelf. Auke Spijksma, chauffeur op een afvalverwerkingswagen in Friesland: Ik zit er middenin en heb dagelijks met het milieu te maken. Ons bedrijf doet veel aan het milieu. Dat moet ook wel. Als je van mensen verwacht dat ze hun afval scheiden, moet je dat zelf ook doen. Het valt me altijd mee. Zeker 95 procent van de mensen scheidt zijn afval goed, maar je hebt natuurlijk altijd een paar dwarskoppen. Zelf laat ik de motor van de vrachtwagen niet onnodig lopen en probeer ook zuinig te rijden. Overigens is het verbruik van de nieuwe vrachtwagens een stuk minder. PI Vught. Hij werd uitgenodigd om in een werkgroep plaats te nemen die voor alle justitiële instellingen een milieuchecklist moest samenstellen. Inmiddels is de best practice van Vught over heel Nederland verspreid. Via de VGWM-en OR-platformen van Justitie blijft Beisser de vinger aan de pols houden. De zorg voor het milieu moet niet verslappen, en we moeten meegaan met onze tijd. Zo komen er steeds nieuwe ambities bij. Thom Luijben vindt dat alle organisaties het lef moeten hebben om milieubeleid op poten te zetten, ook al bijt het soms met andere ontwikkelingen. We zijn het verplicht aan onze kinderen. Kun jij aan je kinderen uitleggen wat je doet in je bedrijf? Bij TNT Post is het wel lastig dat we op dit moment ook bezig zijn met een personeelskrimp. Sommigen zullen zeggen: als we die bonussen op groene lease-auto s afschaffen, kunnen meer mensen aan het werk blijven. Natuurlijk is dat een begrijpelijke reactie, maar persoonlijk vind ik dat we verder moeten kijken dan onze eigen portemonnee. Verantwoordelijkheid nemen voor onze mensen, houdt ook in: verantwoordelijkheid nemen voor het milieu. Zelf aan de slag met milieubeleid? Zorg voor cijfermatige argumenten voor milieumaatregelen. Daarmee kunt u mensen overtuigen. Haal kennis bij collega s of soortgelijke organisaties, bijvoorbeeld via OR-platformen. Formeer een werkgroep waarin vertegenwoordigers van hoog tot laag zitten. Heb lef en laat u niet uit het veld slaan door milieusceptici. Vraag aan collega s en cliënten wat zij op milieugebied verwachten van de organisatie. Arbath Witkamp, voorzitter ondernemingsraad bij de Belastingdienst: Ik ben van mening dat elke maatschappelijke organisatie, dus ook de vakbond, op dat gebied verantwoordelijkheid draagt. Bonden mogen hun leden dus ook bewuster maken. Ook in het cao-overleg hoort het milieu een rol te spelen. Denk bijvoorbeeld aan afspraken op het gebied van vestiging. Wanneer het gaat om vraagstukken op het gebied van arbeidsvoorwaarden is het wat lastiger, maar niet onmogelijk. Bovendien gebeurt het nu ook al. Bij de overheid worden afspraken gemaakt over het gebruik van het openbaar vervoer. Het milieu speelt daar een belangrijke rol in, en zo hoort het ook. Discussieer mee over dit onderwerp in het forum op www.mijnvakbond.nl en doe mee aan de poll op pagina 7 MijnVakbond.NL augustus 2007 15
Overheid Boventalligen provincie Noord-Holland voeren actie Tachtig mensen dreigen door een reorganisatie hun baan te verliezen. Eind juli stelden CNV Publieke Zaak en AbvaKabo FNV voor dat de tachtig boventalligen in dienst komen bij een bureau dat vervolgens zorgt dat deze mensen aan het werk komen bij andere ambtelijke werkgevers. Eerder deze maand voerden ambtenaren van de provincie Noord-Holland actie om te proberen gedwongen ontslagen bij de provincie te voorkomen. De bonden hebben erop aangedrongen om in afwachting van het collegebesluit de eerste ontslagtermijn van 1 augustus op te schorten. Desondanks zijn per 1 augustus de eerste ontslagbrieven op de deurmat bij de boventalligen gevallen. De provincie onderzoekt momenteel of het voorstel van de bonden haalbaar is. Het college neemt direct na het zomerreces eind deze maand hierover een besluit. Sandra van Rijkom, regiobestuurder van CNV Publiek Zaak: Wij hopen van harte dat de boventalligen alsnog een kans krijgen van het college! Op www.mijnvakbond.nl wordt de uitkomst gepubliceerd. CNV Publieke Zaak op Carrièrebeurs Overheid De vijfde Carrièrebeurs Overheid vindt plaats op vrijdag 30 november en zaterdag 1 december in het World Forum Convention Center in Den Haag (voormalig Haags Congrescentrum). De beurs is vrij toegankelijk voor studenten, starters en professionals die geïnteresseerd zijn in een (nieuwe) baan bij de overheid. De arbeidsmarkt is volop in beweging. Er werken relatief veel oudere werknemers bij de overheden die de komende jaren met (pre)pensioen zullen gaan. De Carrièrebeurs Overheid is een ontmoetingsplaats bij uitstek en daarom interessant voor werknemers die hun carrière bij de overheid een nieuwe impuls Meer weten? Kijk op www.carrierebeursoverheid.nl of binnenkort op www.mijnvakbond.nl. willen geven of voor werknemers die een baan zoeken bij de overheid. Ondersteuning CNV Publieke Zaak is ook aanwezig op de beurs. We ondersteunen leden door ze weerbaar en wendbaar te maken op de arbeidsmarkt. Zo staan ze sterker in hun schoenen als een organisatie moet bezuinigen of mensen moet ontslaan. Wij zullen over dat onderwerp informatie geven tijdens de beurs. Zet daarom deze datum in uw agenda en nodig ook uw collega s uit. 16 MijnVakbond.NL augustus 2007
Zorg & Welzijn Achteruitgang zorg raakt niet alleen werknemer De afgelopen weken stonden de kranten vol van berichten over ontslagen in de thuiszorg. In een reactie noemde CNV Publieke Zaak dit een horrorscenario. Gemeenten bepalen sinds 1 januari 2007 welke organisaties de huishoudelijke zorg bij klanten mogen uitvoeren. Deze marktwerking zorgde ervoor dat veel instellingen elkaar de tent uitvochten. Gevolg: thuiszorg wordt tegen te lage tarieven aangeboden waardoor organisaties moeten bezuinigen. Veel huishoudelijk hulpen krijgen de keus: ontslag of tegen veel slechtere arbeidsvoorwaarden in dienst blijven. CNV Publieke Zaak waarschuwde in februari al dat er tienduizend banen op het spel staan. Voor het imago van de zorgsector is dit slecht; zeker nu het cao-overleg in verschillende zorgsectoren (verpleeg- en verzorgingshuizen & thuiszorg en gehandicaptenzorg) vast zit. Maar ook de kwaliteit en de continuïteit van de (huishoudelijke) zorg staan zwaar onder druk. Klant de dupe Veel thuiszorgorganisaties nemen door de bezuinigingen geen nieuwe klanten meer aan of beknibbelen op de zorg. Hiermee dreigt bovendien een tweedeling. Meer welgestelde mensen kunnen het zich veroorloven particuliere zorg in te kopen, terwijl diegenen met een minder gevulde portemonnee moeten afwachten of ze goede zorg ontvangen. Wij maken ons sterk voor een goede zorg voor iedereen. U kunt reageren in ons forum op www.mijnvakbond.nl Landelijk comité opgericht Hulp bij positionering HBO-v ers CNV Publieke Zaak vindt dat mensen zich prettig moeten voelen in hun werk. En daarbij hoort het gevoel gewaardeerd te worden voor het werk dat een werknemer verzet én voor het niveau waarop dat werk wordt uitgevoerd. Het gebeurt regelmatig dat werknemers die als HBO-verpleegkundige zijn opgeleid, terechtkomen op MBO-functies. Ze ervaren onvoldoende mogelijkheden het geleerde in de praktijk te brengen en krijgen een beloning die gelijk is aan die van hun MBO-opgeleide collega s. Dit staat het gevoel gewaardeerd te worden in de weg. Zorgkwaliteit CNV Publieke Zaak meent dat verpleegkundigen met een HBOopleiding een belangrijke rol kunnen spelen bij het verbeteren en waarborgen van de kwaliteit van zorg. Daarom is onlangs het Landelijk Comité HBO-v (LC HBO-v) opgericht. Dit comité bestaat uit gemotiveerde HBO-verpleegkundigen, al dan niet afgestudeerd, die zich samen met de vakbond inzetten om de positie van de HBO-v er in het werkveld te versterken. Wilt u meer weten over LC HBO-v? Of wilt u actief in de werkgroep participeren? Kijk dan voor meer informatie op www.hbo-v.nl of neem contact op met Daniëlle Vollebregt, d.vollebregt@cnvpubliekezaak.nl. Tel. 070-416 06 24. MijnVakbond.NL augustus 2007 17
Heeft u zich al ingeschreven? In oktober gaan de workshops en cursussen van CNV Opleiding & Training weer van start. GRATIS workshops zoals onderhandelen over uw arbeidsvoorwaarden, zin in werk, loopbaancheck of ontspannen op het werk. Of een cursus tegen een aantrekkelijk tarief. Bijvoorbeeld: loopbaanoriëntatie, communiceren, assertiviteit of persoonlijke ontwikkeling. En nog veel meer! CNV Opleiding en Training Een leven lang leren is kansen creëren Meer weten, inschrijven of een brochure aanvragen? Bel voor meer informatie naar CNV Info: 030 751 10 01 Mailen kan ook: opleiding-training@cnv.nl of kijk op onze site: www.cnv.nl.
TNT & Energie Tom Gerritsen (foto Jelte Huizinga) Samen werken voor een sterk TNT Bij TNT Post verdwijnen de komende jaren 6000 tot 7500 banen. Veel mensen zijn op zoek naar nieuw werk. Anderen wachten af. Ondertussen houden discussies over schaal 2/3 en de afgewezen mobiliteit-cao de gemoederen bezig. Tom Gerritsen werkt 17 jaar als postbode/ chauffeur bij TNT in Utrecht. Ik ben als werkstudent begonnen en blijven hangen. Ik heb het nog steeds naar mijn zin, hoewel er nu veel dingen veranderen. De liberalisering van de postmarkt is onvermijdelijk, maar het ontbreekt het management volgens Gerritsen aan tact om noodzakelijke maatregelen te treffen. Medewerkers was toegezegd dat ze hun huidige salaris zouden behouden bij indeling in een lager salarisniveau. Nu wilde men dit ineens afbouwen. Dat gaat dan wel niet door, maar drukt de sfeer op de werkvloer. Veel collega s voelen zich verweesd, omdat ze in een ander team worden geplaatst of omdat ze worden weggepest. Zo krijg je geen draagvlak voor veranderingen. Mensen zouden respectvol moeten worden behandeld. Met de regiobestuurder hebben we al veel misstanden rechtgetrokken. Gerritsen vervolgt: Daarbij neemt de werkdruk toe naarmate meer mensen vertrekken. Hier wordt te weinig rekening mee gehouden. TNT Mobility moet mensen naar nieuw werk helpen. Vooral de 50-plussers hebben goede begeleiding nodig en daar moeten we concrete afspraken over maken. Na de zomer wordt hierover verder gesproken omdat de eerste voorstellen in juli zijn afgekeurd. De bond zou de hakken nog steviger in het zand moeten zetten, volgens Gerritsen. We werken allemaal hard voor het bedrijf: van postbode tot management. Want TNT moet een A-merk blijven. We moeten samen werken aan goede en acceptabele oplossingen. Ledenraadpleging cao-energie In september en oktober gaat CNV Publieke Zaak met de andere bonden alle energiebedrijven langs om de patstelling in de cao-onderhandelingen te bespreken. De werkgevers hebben de bonden een eindbod gedaan dat niet aanvaardbaar is. Onderhandelaars en kaderleden hebben besloten te peilen of leden en niet-leden bereid zijn het standpunt van de bonden te ondersteunen. Acties worden niet uitgesloten, aldus Theo Quist, onderhandelaar ENb cao Energie. De plaats en de tijden van de ledenraadplegingen worden begin september bekendgemaakt in de bedrijven en op www.mijnvakbond.nl. MijnVakbond.NL augustus 2007 19
CNV Hoe flexibel moet de flexkracht zijn? Bijna de helft van de mensen met tijdelijk werk heeft geen zicht op een vaste baan, terwijl ze dat wel graag willen. Faciliteiten, zoals scholing en zelfs pensioen zijn vaak niet voor hen weggelegd en ook een hypotheek afsluiten is veelal niet mogelijk. Sinds 1999 bestaat de Wet Flexibiliteit en Zekerheid. Werknemers kunnen tijdelijk aan het werk, zonder de belofte van een vaste aanstelling. Hoewel het de bedoeling was om met deze wet meer mensen uiteindelijk aan vast werk te helpen, bleek al bij de eerste evaluatie in 2001 het tegendeel: werkgevers bieden hun tijdelijke personeel het maximum aantal contracten en ruilen hen daarna in voor een nieuwe flexkracht. Inmiddels heeft ongeveer een half miljoen Nederlanders een uitzend-, oproep- of tijdelijk contract. Drie tijdelijke contracten, daarna wegwezen. En vaak vertelt je baas pas op je laatste werkdag dat je baan niet wordt verlengd. Een carrousel van tijdelijk werk, geen scholing, geen carrière, aldus een bezorgde CNV-voorzitter René Paas. Het CNV wil de positie van flexwerkers verbeteren. Paas: Flexwerkers lopen de meeste risico s bij reorganisaties en ervaren relatief meer werkstress dan werknemers met een vast contract. Van flexwerkers wordt veel flexibiliteit verwacht, maar er staat weinig zekerheid tegenover. De Wet Flex en Zeker is een belangrijk onderdeel van het uit te brengen advies over het ontslagrecht dat de Stichting van de Arbeid (vakbonden en werkgeversorganisaties) voor 1 september uitbrengt. Dit gebeurt op verzoek van het kabinet. Het CNV heeft bij het overleg voorstellen gedaan om de rechtspositie van flexwerkers te verbeteren. De CNV-voorman vindt dat flexwerkers recht hebben op meer zekerheid. Daar maakt het CNV zich sterk voor. Kijk voor het laatste nieuws op www.cnv.nl Tips voor flexwerkers Als flexwerker kunt u zelf voor meer zekerheid zorgen door bij het solliciteren al een aantal zaken duidelijk te krijgen. Hieronder elf tips: 1 Vraag de werkgever waarom een tijdelijk contract wordt geboden. 2 Vraag op basis van welke criteria het tijdelijke contract wordt verlengd. Als u weet aan welke voorwaarden u moet voldoen voor een volgend contract, kunt u daaraan werken. 3 Ontwikkel uzelf en schrijf voor uzelf op wat voor werk u over vijf jaar wilt doen. Tijdelijke functies en verschillende flexcontracten kunnen u helpen uw doelen te bereiken. 4 Ook met een tijdelijk contract hebt u recht op scholing. Informeer bij uw werkgever naar uw mogelijkheden. 5 Wel of geen cao? Zoek uit wat uw arbeidsvoorwaarden zijn naast uw loon. 6 Spreek bij het tekenen van uw contract af wanneer de werkgever duidelijkheid moet geven over het wel of niet verlengen van uw contract. 7 Zoek uit of er sprake is van een concurrentiebeding en of u na het contract in dezelfde sector aan de slag kunt. 8 Onderhandel over uw proeftijd. Is het contract korter dan zes maanden, dan kunt u aangeven dat een proeftijd eigenlijk overbodig is. 9 Spreek vooraf af, dat u regelmatig met uw leidinggevende om de tafel wilt om uw functioneren te evalueren. 10 Vraag waarom uw contract niet wordt verlengd. Klopt de reden met de criteria die bij ondertekening van het contract zijn afgesproken? 11 Zorg dat u aan het einde van het contract goed uit elkaar gaat. Misschien denkt de werkgever aan u als een functie vrijkomt. 20 MijnVakbond.NL augustus 2007