Nieuwsbrief Consortium Zwangerschap en Geboorte Noord-Nederland MAART 2015 Deze Nieuwsbrief bevat informatie over het Consortium Zwangerschap en Geboorte Noord-Nederland (ZeGNN). De nieuwsbrief wordt ook geplaatst op het open sociaal netwerk Goed Geboren, waarvan het Consortium ZeGNN en daarmee ook alle VSV s deel uitmaken. Over de verschillende activiteiten van de projecten ProKind en ACTion wordt in deze Nieuwsbrief bericht. Enkele projectgroepen zoeken nog bijdragen van zorgverleners bij het opstellen van een praktijkkaart of zorgpad. Grijp die kans om in multidisciplinair verband je te verdiepen in een zorgaspect dat voor moeder en kind van groot belang is! ZonMw Op maandag 21 september a.s. brengt een delegatie van ZonMw een bezoek aan het Consortium Noord Nederland. Om een goede indruk te kunnen geven van wat er in het Noorden op het vlak van geboortezorg aan vernieuwing ontwikkeld wordt vragen we daartoe input van het veld: wil je initiatieven van jouw VSV naar voren brengen? Meld je dan aan bij de projectleiders van ProKind of ACTion (gegevens onderaan de Nieuwsbrief). College Perinatale Zorg (CPZ) nieuws: De Zorgstandaard 'Integrale geboortezorg' (ZIG) De zorgstandaard wordt momenteel door zorgverleners uit brede kring van commentaar voorzien. Dit document, opgesteld door zorgprofessionals en cliëntenorganisaties, beschrijft op hoofdlijnen de gewenste inhoud en organisatie van de geboortezorg vanuit het perspectief van de zwangere en haar (ongeboren) kind. Het doel is dat op actuele en zo mogelijk wetenschappelijk onderbouwde inzichten gebaseerde, functionele beschrijving gegeven wordt van de multidisciplinair georganiseerde individuele preventie en zorg (incl. zelfmanagement) bij (voorgenomen) zwangerschap, geboorte en kraamperiode. De zorgstandaard behandelt het complete zorgcontinuüm en geeft ook een beschrijving van de organisatie van de zorg (incl. prestatie-indicatoren). Daarnaast ontwikkelt het CPZ momenteel mogelijke organisatievormen die passen bij verschillende types zorginhoudelijke samenwerking van 1
zorgverleners in het veld van geboortezorg. Deze modellen worden naar verwachting dit voorjaar gepubliceerd. Jaarplanning 2015 Klankbordgroep Dit jaar worden er twee bijeenkomsten van de Klankbordgroep georganiseerd, namelijk op dinsdag 21 april (UMCG) en op dinsdag 22 september (Bethesda Hoogeveen) het tijdstip is verplaatst naar 18.00 uur 19.30 uur. Noteer deze bijeenkomsten alvast in uw agenda! De Klankbordgroep van 21 april a.s. belooft input en interactieve uitwisseling vanuit diverse invalshoeken op het gebied van Integrale geboortezorg en bekostiging. Het programma en de uitnodiging worden begin april rondgestuurd. Symposium Het Symposium Samenwerking in Geboortezorg: stand van zaken III vindt dit jaar plaats op 6 november a.s. Nadere berichtgeving volgt! OPROEP ZORGVERLENERS GEZOCHT VOOR ACTIEVE DEELNAME AAN PROJECTGROEPEN De projectgroep Groeivertraging kan nog aanvulling gebruiken, met name van een verloskundige. Als u geïnteresseerd bent in deelname aan deze projectgroep, meldt u aan! Het tweede overleg is op donderdag 23 april om 18.00 uur in het UMCG. Deelname bestaat uit het participeren aan gezamenlijke bijeenkomsten, meestal 1 x per maand, lezen van literatuur en daarnaast uitwisseling via e-mail en via telefonisch contact. Wilt u eerst meer informatie, neem dan contact op! Gevraagd: wie wil meehelpen aan een regioprotocol foetale bewaking durante partu bij laag-risico zwangeren. Regionale ervaringen tijdens de Perinatale Audit van ernstige asfyxie laten zien dat er diverse vragen zijn naar de beste manier van foetale bewaking tijdens de partus. Internationaal bestaan hier wel richtlijnen over, maar het is de vraag of die zomaar naar de Nederlandse situatie kunnen worden overgezet. Analoog aan het reeds afgeronde regioprotocol hypertensie tijdens de zwangerschap en het nog lopende traject over opsporen van foetale groeivertraging is het wederom de bedoeling om een multidisciplinaire ProKind protocol werkgroep over dit onderwerp te starten. Gaarne nodigen we een ieder uit die zich hier voor wil inzetten. Voor beide projectgroepen kunt u zich melden bij: Lies van der Wal, projectleider Werkveld ProKind: l.vdwal@rosfriesland.nl 2
ProKind en ACTion Het Consortium omvat twee projecten: ProKind en ACTion. De projecten zijn gericht op het realiseren van verbeteringen in de zorg aan moeder en kind, om zodoende bij te dragen aan verlaging van de perinatale sterfte en morbiditeit. In ProKind worden interventies ingezet om de Verloskundige Samen werkingsverbanden te ondersteunen bij het toewerken naar meer geïntegreerde geboortezorg rondom de cliënt. Geïntegreerde verloskundige zorg betekent onder andere dat het begeleiden en monitoren van de zwangerschap, baring en kraambed afgestemd wordt op het risicoprofiel en persoonlijke behoeften van de cliënt. Dit vraagt om teamwork waarbij in grote lijnen is vastgelegd welke zorg in welke situatie door wie geboden wordt en hoe de eventuele overdracht of samenwerking vorm krijgt. ACTion is gericht op het introduceren van een implementatiecyclus bij de VSV s voor de verbeterpunten die uit de perinatale audits naar voren komen. Stand van zaken projecten ProKind Checklist VSV s De digitale Checklist VSV s is in februari per mail via de contactpersonen verspreid. Het doel van deze vragenlijst is om een beeld te geven van de vorderingen die VSV s maken in hun professionalisering, o.a. wat betreft het geïntegreerd aanbieden en organiseren van geboortezorg. De nulmeting heeft plaatsgevonden in de zomer van 2013. Deze tweede meting is in februari 2015 uitgezet bij de VSV s. De vragenlijst wordt deze keer op verzoek van velen digitaal afgenomen; er is een deel voor het bestuur en een deel voor alle leden van het VSV. Het is een korte vragenlijst die door gewone VSV-leden binnen 5 minuten ingevuld kan worden. Bestuursleden kost het iets meer tijd. Bij de analyse worden studenten van de AVAG betrokken. De rapportage wordt rond de zomer verwacht, mede afhankelijk van de snelheid van uw respons. Verzoek aan u allen om de vragenlijst na ontvangst snel in te vullen en terug te sturen! Onderzoek naar cliënttevredenheid In de periode van januari - mei 2015 wordt een digitale vragenlijst uitgestuurd via de kraamzorgorganisaties die aangesloten zijn bij het KONN. De lijst wordt verzonden aan moeders die 4 tot 6 weken daarvoor zijn bevallen. Vragen worden gesteld over hoe zij de zorg tijdens hun 3
zwangerschap en bij hun geboorte hebben ervaren. Het doel is om een zodanige respons te genereren dat VSV s er een beeld uit krijgen over de zorg die zij bieden. Omdat de respons wel gestaag doorloopt maar niet heel groot is, is besloten de periode van inzenden te verlengen tot 1 mei a.s. Van verloskundige zorgverleners wordt gevraagd hun cliënten te vragen deze digitale vragenlijst in te vullen! Dataregistratie Er hebben twee trainingen PRN Insight plaatsgevonden op 26 en 27 januari die door 90 zorgverleners zijn bezocht. Tijdens de training PRN Insight werd duidelijk dat het niveau van registreren nog heel erg verschilt: enkele zorgverleners zijn helemaal thuis in het maken van analyses met behulp van het programma PRN Insight, maar voor veel verloskundigen is het registreren zelf nog niet duidelijk. De trainer Anne Marieke Schiere gaf aan dat er de laatste tijd wel aanzienlijk beter geregistreerd wordt. Uit de evaluatie bij de deelnemers bleek dat de training door velen als noodzakelijk werd ervaren, voor een deel tegemoet kwam aan de vraag, maar soms waren er ook andere verwachtingen dan wat er mogelijk bleek in drie uur. De projectgroep Dataregistratie pakt de volgende acties op: In de projectgroep Dataregistratie zullen de volgende stappen gevolgd of opgepakt worden: - Behoefte aan handleidingen: de Stichting PRN is bezig met een algemene handleiding voor de invoering van de basis-dataset geboortezorg; het kan nog even duren, maar zodra deze er is zal deze verspreid worden; - Training per EPD-leverancier: voor het najaar zal onderzocht worden of de verschillende leveranciers een training over hun eigen ge-update registratiesysteem kunnen geven in Noord Nederland; - Onderzocht wordt of een forum via Linked-In kan worden ingesteld waarin vragen en antwoorden over de registratie gedeeld kunnen worden. - Plan voor ondersteuning VSV s bij vervolg: om de kwaliteit van de registratie op VSV niveau te verhogen kunnen de VSV s een aantal stappen zetten. Katja van Groesen uit de projectgroep Dataregistratie werkt momenteel aan het beschrijven van deze stappen om op VSV niveau gegevens uit PRN Insight te kunnen halen voor analyses van bepaalde zorgonderdelen. Deze handreiking zal voor de zomer worden verspreid. 4
ACTion staat voor beweging Het afgelopen half jaar staat ACTion nog steeds in de bewegende stand. Zowel de 11 ACTion-groepen in Noord Nederland als het projectteam blijven actief. Eigenlijk alle mensen betrokken bij de audits en dus bij ACTion zijn ook druk doende om de benodigde verbeteringen echt van de grond te tillen. Dat is implementatie, en implementatie is een uitdaging. In november verscheen een eerste artikel over ACTion in het NTOG en het TvV. Dit initiatief werd gevolgd door een best practice van de Martini- ACTion-groep beschreven in de februari nummers van beide tijdschriften: de toepassing van de 7 stappen van ACTion (zie figuur) op een verbeterde zorg met betrekking tot verminderde kindsbewegingen. 6 7 Borging: Wat hebben we gedaan en hoe? Wat kan anders? 1 2 Doelgroepen: Wie zijn er betrokken en hoe? 3 Monitoren en evaluatie: Hoe gaat het en wie houdt in de gaten? 5 verbeterpunt VSV-audit 4 Beïnvloedende factoren: Welke obstakels en kansen (voor)zien we? Verbeterplan: Wie doet wat wanneer? Aanpak Doelstelling en Strategie: Wat willen we bereiken en op welke manier? Hoe beweegt zo n verbeterpunt van de audit nu richting implementatie? Een korte impressie van de 7 stappen: Alleen met een goede doelgroep- (stap 1 en 2) en probleemanalyse (beïnvloedende factoren in stap 3) kun je een stevig verbeterplan maken. Een verbeterplan (stap 5) moet zich richten op de mogelijkheden of kansen die een VSV heeft en daarbij rekening houden met de belemmeringen die er spelen (stap 3). Daarbij kun je niet zonder de betrokkenheid van de doelgroepen. En juist dit is de reden dat elk verbeterpunt besproken en doorgewerkt moet worden door meerdere betrokkenen. Vandaar de vraag die u steeds vaker luid en duidelijk hoort aan het einde van elke audit: wie wil zich voor dit specifieke verbeterpunt inzetten? Draagvlak en betrokkenheid, daar begint het mee, van alle SMART geformuleerde doelstelling beschrijven. Vervolgens zullen zij kiezen voor bepaalde strategieën en passende activiteiten (stap 4) om de ideale situatie ook echt te kunnen bereiken. Monitoring en evaluatie (stap 6) zijn uiteindelijk onmisbaar om ook te weten (=meten) of het verbeterplan echt wordt 5
gevolgd. Zo nodig kun je dan je plan nog aanpassen wanneer blijkt uit stap 6 dat het plan niet of gedeeltelijk niet uitgevoerd wordt of kan worden (stap 7). Het lijkt een uitgebreide methode echter de getrainde en steeds meer ervaren ACTion-collega s uit uw VSV geven aan dat hoe vaker je het doet hoe sneller (en effectiever) het gaat. Laat u verrassen door een keer mee te werken in een ACTion-groep aan de implementatie van een verbeterpunt. Op 30 maart a.s. is er weer een regiobijeenkomst van de audit Noord Nederland. Dit keer gericht op de versteviging van de relatie tussen audit en ACTion. We hopen dan gezamenlijk met een delegatie vanuit elke VSV de opzet van de audit en de acties daaruit voortkomend nog verder te versterken. Samen met alle deelnemers van de audits in Noord Nederland hopen we uiteindelijk steeds meer draagvlak te krijgen voor de connectie audit en ACTion. Zo blijft behalve de audit, ook ACTion in beweging. Hebt u nog vragen of wilt u meer weten neem dan gerust contact op met Andrea Drost (a.p.drost01@umcg.nl) Contactadressen voor ProKind en ACTion: Andrea Drost, projectcoordinator ACTion: a.p.drost01@umcg.nl; gsm: 0652724333 Lies van der Wal, projectleider Werkveld ProKind: l.vdwal@rosfriesland.nl gsm 06 51469611 6