Bedrijfstakonderzoek (BTO), vervangen leidingen en kosten Themamiddag: Kenniskring Kostencalculatie drinkwatersector Wat kost leidingrenovatie? 13 december 2012
Het leidingnet (2010) Nederland: 117.600 km, USTORE: 53.300 km 12.000 10.000 8.000 MAT_PVC MAT_AC MAT_GG MAT_PE MAT_BET MAT_AND MAT_NG 6.000 4.000 2.000 0-1/-1 1801/1900 1901/1910 1911/1920 1921/1930 1931/1940 1941/1950 1951/1960 1961/1970 1971/1980 1981/1990 1991/2000 2001/2010 2011/2011 2
Vervangingsvraag Nederland Investeringen distributie: 250 M /jaar (Vewin, 2010) Schatting vervanging: 100 M /jaar 500 km/jaar Verschil 2008 2010 (Vewin): AC: -280 km/jaar: 55% 80.000 Vervang 0,5% per jaar GGIJ: -210 km/jaar: 40% PVC: 5% 70.000 60.000 50.000 40.000 Welke leiding? AC GGIJ PVC/PE 30.000 20.000 Vervanging 0,5% 10.000 0 2010 2030 2050 2070 2090 2110 2130 2150 3
Redenen saneren leidingen 1. Eigen initiatief WLB saneert, eigen afweging (RA) 2. Initiatief derden WLB volgt (meegaan): Leiding zelf binnenkort vervangen (RA) Kostenvoordeel meegaan (RA/FA) Keuze meegaan, vanwege ligging/activiteiten (TA) 3. Reconstructie geen keus RA: Risicoanalyse / FA: Financiële analyse / TA: Technische analyse 4
Risicoanalyse als afwegingskader 1. Kans op breuk (Veroudering) 2. Effect van breuk Conditiebepaling en conditieverloop Storingsverloop Leveringseffecten Onderbreking (OLM) Druk (OLM) Kwaliteit (bruinwater, risico besmetting, QMRA) Externe effecten: 3. Functieverandering Getroffen objecten, kosten (GIS) Veiligheid (GIS) Imago (expertmeningen) Relatie omgeving / toekomst: veranderende watervraag 5
Ondersteunen beslissingen met modellen BTO: pilot 3 modellen Input (eisen) Criteria (Waardering) Tool (gebruik) Middelen (kosten/tijd/organisatie) Resultaat (toepasbaarheid) Implementatie Lange termijn Scenario s LT Hoeveel investeren, welke performance KT Korte termijn Budget, activiteiten Welke leidingen? 7
Bevindingen pilots 1. Beslissingsondersteuning 2. Opzet software is verschillend 3. Tool moet afspiegeling zijn van strategische keuzen ( OLM) 4. Inbedding: processen, IT, datastromen, documentatie 5. Focus op storingen, minder op conditie 6. Resultaten Wat te saneren na evidente rotte appelen? Gevoeligheid invoerdata? 7. Data is de meest beperkende factor Conditie leidingen Effecten falen kostenkengetallen 8. instrument voor kennisopbouw 8
Databronnen over leidingconditie Betrouwbaarheid Conditie geheel 4. In-line Conditie deels Indicator 2. Exit Beoord. 1. USTORE Random, individueel Geselecteerde groep 5. Echolog. 3. Expert Hele net Dekking 0,024 0,020 0,016 0,012 0,008 0,004 0,000 0 25 50 75 100 125 150 Age, AC mains 9
Behoefte aan onderbouwde kostenkengetallen vervangen leidingen en reparaties Saneren: Lengte, diameter, materiaal, Bijzondere constructies Bemalen, straatwerk, diepte, overige infra, bomen Verkeersmaatregelen, stedelijk/landelijk, Combi/solo Repareren: Direct (reparatie, schade aan omgeving) Indirect (verlies water, registraties, klachtenafhandeling, ) Maatschappelijk (verkeersoverlast, omzetderving, imago, ) 10
Overweging 1 Hoeveel projecten zijn nodig? 11
Overweging 2: Imaginair praktijkvoorbeeld Vervangen AC 100 mm, gemiddeld 3 projecten: 143 /m, gewogen gemiddeld: 108 /m Lengte Kosten Kosten/m Opmerking 1 200 m 39.000 195 /m Stedelijk, drukke ondergrond, probleem met boomwortels 2 2250 m 198.000 88 /m Landelijk 3 730 m 105.000 144 /m Bemalen, aannemer failliet Elk project heeft zijn verhaal, Focus op generieke kengetallen Bijzondere projecten: niet nacalculeren (aparte groep) extremen niet meenemen 12
Overweging 3: Discreet of verdeling Voorbeeld Business case: Leiding vervangen nu of in toekomst R R K h K 0 : Uitstel t / 1 nr t R 0 : Meegaan Kosten /m 13
Verdeling Overweging 3: Discreet of verdeling Voorbeeld Business case: Leiding vervangen nu of in toekomst Verdeling resultaat 0,05 0,045 0,04 0,035 0,03 0,025 0,02 0,015 0,01 0,005 0-50 -25 0 25 50 75 100 125 150 Mogelijk resultaat Kans R > 0 /m: 94% Kans R > 10 /m: 86% P 50 = 32,4 /m 14
Conclusies Kostenworkshop Waarvoor zijn kostenkengetallen nodig? doel bepaalt nauwkeurigheid detail: (materiaal, diameter, omgeving, bemalen) elke uitsplitsing vraagt om veel meer projecten nacalculatie Definities (wat zit in een prijs) vervangen: inclusief tijdelijke drinkwatervoorziening leg je eenzijdig of tweezijdig terug (lengte) Verschillen tussen bedrijven (vervangen: 1 1,7 3,5) Controler, werkvoorbereider, assetmanager, spreken andere taal Focus op standaardprojecten (80%) Documenteer, objectiveer, actualiseer (NCW) 15
Conclusies Kostenworkshop Verschillen tussen bedrijven Aard werkzaamheden: stedelijk of landelijk noodzaak bronneren Welke werkzaamheden vallen onder begrippen: overzetten aansluitleidingen tijdelijke drinkwatervoorziening straatwerk wijze van doorrekening van overhead afspuien en monstername Uitvoering: 1:1 terugleggen of aan beide zijden straat wordt AC verwijderd of blijft het liggen? Regionale prijsverschillen aannemers 16