Wijnen uit België
Geschiedenis: België heeft een zeeklimaat met veel regen en onverwachte winterprikken. Op het eerste gezicht zijn wij geen wijnland. Toch heeft België een geschiedenis van ruim 2000 jaar wijnbouw. De Romeinen verspreiden de druivenrank doorheen hun veroveringstochten in Europa. Tijdens de 4 de, 5 de en 6 de eeuw wordt alles verwoest door de Vandalen en de Visigoten. In de 9 de eeuw worden kloosters en abdijen gebouwd door Karel De Grote. Deze hadden wijn nodig om in hun diensten te gebruiken. Hierdoor waren er wijngaarden in de tuinen van de kloosters. 815 wijngaard in de Sint- Pietersabdij in Gent. 11 de en 12 de eeuw uitbereiding van de wijnbouw door de adel. In Borgloon waren er toen 50 ha aan wijngaarden. Oprichting van de wijngilden. Loonse Wynluyden bestaat nu nog.
Uitvoer naar Frankrijk via de Maas en de romeinse wegen. Productie in Champagne was te laag voor eigen consumptie. 14 de eeuw opleggen van accijnzen op de wijn. 15 de eeuw de teloorgang van de wijnbouw: Door oorlogen ( stokken werden gebruikt om zich te verwarmen ). Mensen die migreerden. 1430 tot 1850 mini ijstijd. Tijd van extreem koude winters. Jaar gemiddelden van 9 C. Wortels van de planten bevroren. 17 de eeuw men vindt een betere manier om bier te maken: Bier vervangt de gehele wijnbouw. 18 de en 19 de eeuw Napoleon passeert onze contreien: Wijnbouw wordt volledig verboden. In 1833 wilde men een heuvel zoeken om terug aan wijnbouw te doen, dit als experiment. In 1860 komt er een vervelend beestje aan in Europa, de Phylloxéra Vastatrix ( druifluis ). 20 ste eeuw:
1910: Er worden vanuit Amerika resistente planten ingevoerd. We krijgen dan WO1, de crisis jaren 30, WO 2. Wijngaarden worden verwoest. In Hoei lag de ommuurde wijngaard Clos Bois Marie. Dit was de laatste beroepswijngaard in België. Bij het Ardennenoffensief in 1945 heeft hij de bombardementen van de Amerikanen niet overleefd. 1962: Jean Bellefroid start als hobbyist met een aanplant van 200 stokken müller-thurgau. Charles Legot blaast nieuw leven in de wijngaard in Hoei. In Haspengouw, Hageland en Wallonië verschijnen er her en der kleinschalige wijngaarden. 1970: Door de oliecrisis zijn er zware gevolgen in de fruitteelt. Minister van landbouw Jos Daems speelt in op de vraag van andere teelten en meer opbrengsten. De professionalisering van de wijnbouw komt zo op gang.
Enkele cijfers: Ligt tussen de 30 ste en 50 ste breedtegraad. Klimaat: Door zijn centrale ligging is er een gematigd klimaat. Neerslag: Kust 900ml. Gaume 650ml. Temperatuur: 9,8 C.
2015:
Ondergrond: Vlaanderen: klei, zand, zandleem, leem. Wallonië: stenige bodems.
Classificatie: België werkt volgens het Europees model met een V.Q.P.R.D.-kwalificatie, Vin de qualité produit dans une région déterminée, of Kwaliteitswijn met Gecontroleerde Oorsprongs-Benaming. GOB Hagelandse wijn ( juli 1997 ). Max. 67hl/ha. Min-max 9,5-11,8 vol.% alcohol. GOB Haspengouwse wijn ( januari 2000 ). Max.55hl/ha. Min-max 9,0-13,5 vol% alcohol. GOB Heuvellandse wijn ( 2005 ). Max. 65hl/ha. Min-max 9,0-13,0%. Vlaamse mousserende kwaliteitswijn. Vlaamse landwijn.
AOC Côtes de Sambre et Meuse ( 2004 ). Max. 65hl/ha. Min-max 9,0-13,5 vol% alcohol. Waalse mousserende kwaliteitswijn en van de Crémant de Wallonie. Vin de pays des Jardins de Wallonie.
Druiven: enkele voorbeelden van de 25 soorten die nu gebruikt worden Müller-Thurgau: Kerner: Van Duitse oorsprong. Kruising van witte riesling en madeleine royale. Kan overal aangeplant worden. Aroma s van: Limoen, groene appel, passievrucht, peer, bloemen. Sterke zuren. Gaat samen met: Gegratineerde asperges. Zomerse salades. Witte vis. Van Duitse oorsprong. Kruising van blauwe trollinger en de witte riesling. Kan overal aangeplant worden. Aroma s van: Peer, sinaasappelconfituur, groene appel, zwarte bes, abrikoos, en heeft soms een subtiele muskaattoets. Sterke zuren. Gaat samen met: Zomerse salades. Vis. Gevogelte en kalfsvlees. Asperges en milde kazen.
Acolon: Siegerrebe: Van Duitse oorsprong. Kruising van dornfelder en lemberger. Kan overal aangeplant worden. Aroma s van: Kersen, bessen, kruiden, pruimen. Zachte tannines, weinig zuren. Gaat samen met: Leverknoedels. Gebraden konijn. Eendenborst met polenta. Van Duitse oorsprong. Kruising van blauwe madeleine angevine en gewürzträminer. Kan overal aangeplant worden. Aroma s van: Rozenbloesem, honing, muskaat, acaciabloesem, gedroogde abrikoos, mango. Zeer zoet. Gaat samen met: Aperitief. Als begeleider van patés. Pittige en blauwe kazen. Zoete desserts en gebak.
Pinot gris/ pinot beurot: Dornfelder: Van Franse oorsprong. Kan op koelere plaatsen met minerale ondergrond aangeplant worden. Aroma s van: Fruit, peper, vuursteen, muskus, honing, exotisch fruit, veldbloemen. Lage zuren. Gaat samen met: Asperges. Thaise, Chinese, Japanse gerechten. Alles uit de zee. Gevogelte en wit vlees. Van Duitse oorsprong. Kruising van helfensteiner (een kruising uit frühburgunder en trollinger) en heroldrebe (een kruising uit portugieser en limberger) Kan niet aangeplant worden op zandgrond en stenige gronden. Aroma s van: Amarenekersen, bramen, vlierbessen. Gaat samen met: Stevige vleesgerechten. Wild. Kaas.
Johanniter: Van Duitse oorsprong. Kruising van riesling, seyve-villard, ruländer en gutedel. Vochtige bodems. Aroma s van: Fijn fruitig, met meloen en grapefruit. Sterke zuren. Gaat samen met: Asperges. Vis. Gevogelte.
Wijnregio's Hageland Haspengouw Vlaamse landwijn Heuvelland Côtes de Sambre et Meuse Vin de pays des jardins de Wallonie
Hageland
Algemene gegevens: Is een heuvelachtige streek in Vlaams Brabant tussen Leuven, Aarschot, Diest en Tienen. Zandleem ondergrond met ijzerhoudende zandsteen. Oppervlakte wijnbouw: 1030 are ( 2013 ). Productie: 26 200 liter ( 2013 ). Druiven: Müller-thurgau, optima, ortega, kerner, siegerrebe, riesling, bacchus, schönburger, dornfelder, domina, limberger, pinot gris, chardonnay, auxerrois, pinot noir, pinot blanc, sirius, bianca, regent, würzer, johanniter, merlot, pinot noir précoce. Wijndomeinen: 16 tal.
Heuvelland
Algemene gegevens: De wijngaarden in het heuvelland bevinden zich op de flanken van de heuvels Monteberg, Kemmelberg, Vidaigneberg, Rodeberg en Zwarteberg. Zand en klei op een ijzer - zandsteen houdende ondergrond. Oppervlakte wijnbouw: 652 are ( 2013 ). Productie: 8 300 liter ( 2013 ). Druiven: Müller-thurgau, kerner, siegerrebe, pinot gris, chardonnay, riesling, auxerrois, pinot noir, dornfelder, regent, cabernet sauvignon, johanniter, muscat, rondo, phoenix. Wijndomeinen: 11 tal. Wijndomeinen: 12 tal:
Haspengouw, Maasvallei en Voeren
Algemene gegevens: De wijngaarden in deze regio zijn gelegen in het noordoosten van Limburg startend vanaf Hasselt, Sint-Truiden, Herk-de-Stad tot aan de Nederlandse grens. Leem en mergel op een kalkhoudende ondergrond. Oppervlakte wijnbouw: 276 are ( 2013 ). Productie: 8 300 liter ( 2013 ). Druiven: Müller-thurgau, kerner, siegerrebe, pinot gris, chardonnay, riesling, auxerrois, pinot noir, pinot blanc, optima, ortega, dornfelder, pinot meunier, würzer, bacchus, schönburger, domina, bianca, regent. Wijndomeinen:
Vlaamse landwijn Algemene gegevens: De wijngaarden bevinden zich in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Limburg, Antwerpen, Voerstreek, Maasvallei. Oppervlakte wijnbouw: 1385 are ( 2013 ). Productie: 27 784 liter ( 2013 ). Druiven: Landwijn: De wijn moet afkomstig zijn van wijnstokrassen behorende tot de soort Vitis Vinifera of uit een kruising van deze soort met andere soorten van het geslacht Vitis zijn verkregen. Mousserende kwaliteitswijn: Chardonnay, pinot noir, pinot meunier, pinot blanc, pinot gris, auxerrois, riesling, kerner, johanniter.
Vlaamse mousserende kwaliteitswijn Algemene gegevens: De wijngaarden bevinden zich in Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Limburg, Antwerpen, Voerstreek, Maasvallei. Oppervlakte wijnbouw: geen gegevens gekend. Productie: geen gegevens gekend. Druiven: Chardonnay, pinot noir, pinot meunier, pinot blanc, pinot gris, auxerrois, riesling, kerner, johanniter.
Côtes de Sambre et Meuse Algemene gegevens: Wallonië heeft in 2004 de AOC Côtes de Sambre et Meuse in het leven geroepen. Het betreft de wijnproductie binnen de grenzen van het Maasbekken. Ondiepe klei of leemlaag met een ondergrond van kalk, zand of leisteen. De wijnstokken van de AOC zijn gereglementeerd en de lijst omvat vijfentwintig soorten, waaronder de pinot noir, rivaner (muller-thürgau), pinot gris, auxerrois, chardonnay, pinot blanc, muscat, merlot, gamay, regent, chenin. Wijndomeinen: Château Bon Baron. Domaine du Chenoy. Domaine du Ry d argent. Château de Bioul.
Vin de pays des jardins de Wallonie Algemene gegevens: Vin de Pays des Jardins de Wallonie. Om de herkomstbenaming Vin de Pays des Jardins de Wallonie (2004) te mogen gebruiken, moeten de wijnen geproduceerd zijn met druiven die in Wallonië geoogst worden en afkomstig zijn van een wijnstok die tot de Vitis Vinifera ( wijnstok ) soort behoort of het resultaat is van een kruising tussen deze soort met andere soorten van het type Vitis. Wijngaarden: Clos du Germi. Setem Triones. Château Dalhem.
Vins Mousseux de Qualité de Wallonie en Crémants de Wallonie Algemene gegevens: De productiezone van de Vins Mousseux de Qualité de Wallonie en Crémants de Wallonie (2008) omvat het volledige zuidelijke deel van het land. Druiven: De Crémants: Hier zijn enkel de vier druivensoorten van de Champagne toegestaan, in het bijzonder de chardonnay, de pinot (noir, gris, blanc en meunier), de auxerrois en de riesling. Vins Mousseux: chardonnay, pinot (noir, gris, blanc en meunier), de auxerrois en de riesling.
Domeinen die enkel schuimwijn maken: Ruffus (Mons) Behoort zonder twijfel tot de top van de Belgische schuimwijn, met veel aandacht voor chardonnay. Chardonnay Meerdael (Leuven) Zette de Belgische schuimwijn op de wereldkaart. Zeer mooie, toegankelijke schuimwijn die met champagne kan concurreren. Chant d Eole (Mons) Jong domein (2013) met Champagne roots. De verwachtingen zijn immens. Dit domein moet je zeker volgen. Schorpion (Hasselt-Tongeren) kleine wijngaard. Maakt mooie schuimwijnen, door velen geliefd. Domeinen die schuimwijnen en ook andere wijnen maken: Genoels-Elderen (Riemst, Limburg) Het grootste wijndomein van België. Met millésime schuimwijnen met jaren rijping. Entre deux monts (Heuvelland) Bacquaert Brut heeft verscheidene prijzen gewonnen. Domein Aldeneyck (Maaseik, Aldeneik) Pinot Brut, een blanc de blancs zonder chardonnay! Domaine du Chenoy (Namen) Perle de Wallonie, proef de Waalse parels. Bon Baron ( Namen ).
Bronnen: lv.vlaanderen.be/nl/plant/tuinbouw/wijnbouw www.belgianwines.com www.oeno-belgium.be www.wijnclub.org www.dewijnhoek.nl www.wijnbouw.com www.wijninzicht.be www.toerisme.heuvelland.be www.economie.fgov.be www.vlaamsparlement.be/parlementaire-documenten/schriftelijke-vragen/ http://blog.popsss.com/de-herkomstbenamingen-in-wallonie-2/?lang=nl Testaankoop: WIJN Kennen, kiezen en proeven.
Naam Wijnmaker Land Type Chardonnay brut Meerdael België Schuimwijn Vlaamse mousserende wijn Alcohol 12% Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 8 9 C Druivensoorten 100% chardonnay Kleur Aroma Gaat samen met Licht geel Lente bloesem, rijp fruit Aperitief, schaaldieren Prijs 18,2 Belgian Wines Naam Müller-Thurgau 2015 Wijnmaker Land Type Kluisberg België Hageland Witte wijn Alcohol 11% Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 7 8 C Druivensoorten Müller-Thurgau Kleur Aroma Stro gele kleur Bloemig, exotisch fruit, abrikoos, perzik Gaat samen met Aperitief, schaaldieren, vis in roomsaus Prijs 8,9 Belgian Wines
Naam Wijnmaker Land Type Chardonnay Barrique Crutzberg België Witte wijn Vlaamse landwijn Alcohol 12,5% Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 10-12 C Druivensoorten 100% chardonnay 9 maanden houtlagering Kleur Aroma Gaat samen met Goud geel Aroma's van appel en perzik Vanille en boter Prijs 15,7 Belgian Wines Vis met romige sauzen, gevogelte, kalfsvlees, varkensvlees en halfzachte kazen Naam Wijnmaker Land Type Rosé Osez Ry d Argent België Côtes de Sambre et Meuse Rosé Alcohol 12% Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 10-11 C Druivensoorten Kleur Aroma Aardbei, framboos, vleugje citroen Gaat samen met Aperitief, slaatje, vis natuur gebakken Prijs 8,4 Belgian Wines
Naam Acolon 2014 Wijnmaker Château Bon Baron Land België Côtes de Sambre et Meuse Type Rood 10 maand op nieuwe Franse eiken vaten Alcohol 13% Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 17-18 C Druivensoorten Acolon, Kleur Diep rood Aroma Gaat samen met Prijs 18,15 Belgian Wines Frambozen, bramen, bosbessen en pruimen. Door de rijping op hout is de wijn tanninerijk in structuur met smaken van peper, paprika, eucalyptus, vanille en eikenhout in de mond. Wildgerechten, Stevige kazen, kaasfondue, gerookt of gepekeld vlees, Pure Chocolade. Naam Wijnmaker Land Type Regent cabernet 2015 Klein Rijselhoek België Vlaamse landwijn Rood Alcohol 12 % Totale zuren Rest suikers Serveer temp. 16 17 C Druivensoorten Regent Cabernet Kleur Aroma Gaat samen met Lam, gevogelte, gekruid voedsel, Prijs 9,9 Belgian Wines