Omzendbrief FAM13.12.24 24 december 2013 gericht aan de voorzieningen die op 1/1/2014 overstappen naar FAM Richtlijnen Flexibel Aanbod Meerderjarigen (FAM) (Versie december 2013) Op 1 januari 2014 schiet het Flexibel Aanbod Meerderjarigen (FAM) uit de startblokken. Er zijn nog elementen onduidelijk of nog niet volledig afgestemd met de sector. Met deze omzendbrief willen we u al een eerste aanzet tot richtlijnen m.b.t. de beheersovereenkomst, de registratie van begeleidingsovereenkomsten en geboden ondersteuning, toewijzing en de persoonlijke bijdragen meegeven. Deze richtlijnen gelden vanaf 1 januari 2014 en zullen stelselmatig worden aangevuld als er bijkomende informatie beschikbaar is. 1 Beheersovereenkomst - infomoment De FAM s hebben reeds de personeelspuntenberekening voor hun organisatie ontvangen. Deze zal als bijlage worden toegevoegd aan de beheersovereenkomst die het VAPH met de verschillende FAM s afsluit. De modelovereenkomst zal in de loop van januari 2014 in overleg met de sector worden gefinaliseerd, zodat de FAM s hun beheersovereenkomst op 14 februari 2014 (10u) kunnen ondertekenen. Aan het ondertekenmoment wordt ook een infomoment gekoppeld, waar o.a. bijkomende informatie wordt gegeven over het registreren van de geboden ondersteuning. 2 Begeleidingsovereenkomsten binnen FAM Binnen FAM zijn er drie soorten begeleidingsovereenkomsten: FAM middenfrequente woonondersteuning FAM dagbestedingsondersteuning FAM intensieve woonondersteuning Hieronder vindt u een korte oplijsting van het aanbod dat onder de verschillende begeleidingsovereenkomsten valt en het benodigde ondersteuningsveld. Over de combinatiemogelijkheden worden later bijkomende richtlijnen verstrekt. FAM middenfrequente woonondersteuning - Ambulante en/of mobiele begeleiding, met een maximum van 75 contacten per jaar Hieronder valt niet het begeleid werken, aangezien er bij begeleid werken een specifieke tenlasteneming nodig is voor niet-werkenden, met een vraag naar ondersteuning bij de dagbesteding. - Kortdurende dagbestedings- of woonondersteuning met verblijfsfunctie: max. 70 dagen per jaar Benodigde ondersteuningsveld: begeleid wonen of een hoger ondersteuningsveld FAM13.12.24 1
FAM dagbestedingsondersteuning - Ambulante en/of mobiele begeleiding, met een maximum van 75 contacten per jaar - Dagbestedingsondersteuning: vergelijkbaar met wat we nu kennen als dagcentrum eigen atelier en begeleid werken - Kortdurende woonondersteuning met verblijfsfunctie: max. 70 dagen per jaar Benodigde ondersteuningsveld: dagcentrum/begeleid werken of een hoger ondersteuningsveld FAM intensieve woonondersteuning - Ambulante en/of mobiele begeleiding, zonder maximaal aantal begeleidingen - Dagbestedingsondersteuning (zie hierboven) - Woonondersteuning, hetzij inclusief, hetzij residentieel Benodigde ondersteuningsveld: beschermd wonen of een hoger ondersteuningsveld FAM kortdurende ondersteuning Binnen de begeleidingsovereenkomsten FAM dagbestedingsondersteuning en FAM intensieve woonondersteuning kan ook telkens een kortdurende begeleidingsovereenkomst worden aangemaakt. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden van tenlasteneming als voor de langlopende begeleidingsovereenkomsten, maar wordt een vlotte zorgregieprocedure voorzien. Het betreft elke vorm van ondersteuning binnen FAM voor maximaal 70 dagen op jaarbasis. 3 Toewijzing Hoewel de FAM s binnen een regelluw kader zullen werken, zijn de afspraken binnen de zorgregie ook op hen van toepassing. We maken van de gelegenheid echter gebruik om deze afspraken te vereenvoudigen. 3.1 Procedure zorgregie Voor het registreren van een nieuwe FAM-begeleidingsovereenkomst kortdurend in één van de twee varianten is een vlotte zorgregieprocedure voorzien. Een kortdurende begeleidingsovereenkomst kan worden geregistreerd na het ingeven van een juiste combinatie van het rijksregisternummer en de naam van de betrokkene. Voor de andere FAM-begeleidingsovereenkomsten geldt dat, alvorens een nieuwe begeleidingsovereenkomst kan worden geregistreerd, de procedure met melden open plaats gevolgd dient te worden. Er moet m.a.w. een open plaats worden gemeld bij de Centrale Registratie van Zorgvragen (CRZ). Deze moet minimaal een week (in vakanties twee weken) worden opengesteld, waarna uit de kandidatenlijst een kandidaat uit de hoogste prioriteitengroep wordt gekozen. Bij het melden van de open plaats is het van belang dat het profiel duidelijk wordt omschreven, zodat contactpersonen en zorgvragers een goed zicht hebben op wat de mogelijkheden binnen de open plaats zijn. Hierdoor zijn zij in staat om een goede overweging te maken betreffende het al dan niet aanmelden op deze open plaats. Wel pleiten we ervoor deze profielomschrijving in de meeste gevallen zo ruim mogelijk te formuleren, zodat het aanbod maximaal kan worden afgestemd op de meest dringende vragen. Als binnen een voorziening capaciteit vrijkomt, dient de voorziening op basis van de dringende vragen van potentiële gebruikers te oordelen hoe deze capaciteit het best vraaggestuurd kan worden ingezet. De bestaande verhouding tussen de varianten FAM kan hierdoor wijzigen. Het is immers de bedoeling dat men meer flexibel kan omgaan met de bestaande capaciteit aan personeelspunten. Als een gebruiker van FAM dagbestedingsondersteuning bijvoorbeeld de voorziening verlaat, kan de voorziening beslissen om een open plaats FAM middenfrequente of intensieve woonondersteuning te melden als uit de vragen blijkt dat hier meer nood aan is. Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 2
3.2 Zorgvragen aanmelden op een open plaats FAM Men kan aanmelden met eender welke zorgvraag op een open plaats FAM. Indien men voor een zorgvraag tot de eerste prioriteitengroep behoort, blijft dit ook behouden volgens tabel 1. Tabel 1. Zorgvragen die kunnen aangemeld worden bij een open plaats FAM Aanmelden bij open plaats FAM middenfrequente woonondersteuning CRZ-zorgvraag Begeleid wonen of één van onderstaande zorgvragen FAM dagbestedingsondersteuning Dagcentrum: eigen atelier Dagcentrum: begeleid werken of één van onderstaande zorgvragen FAM intensieve woonondersteuning Tehuis werkenden Beschermd wonen met dagbesteding Beschermd wonen zonder dagbesteding Tehuis niet-werkenden bezigheid Tehuis niet-werkenden nursing Zelfstandig wonen Observatie-unit meerderjarigen Concreet betekent dit dat men iemand met een zorgvraag dagcentrum uit de eerste prioriteitengroep bijvoorbeeld wel kan aanmelden op een open plaats FAM intensieve woonondersteuning, maar dat deze dan in tweede prioriteitengroep terecht komt. Diezelfde zorgvraag aangemeld op een open plaats FAM middenfrequente woonondersteuning komt wel in eerste prioriteitengroep terecht. Op dit ogenblik worden de FAM-begeleidingsovereenkomsten en de procedure voor het melden van een open plaats FAM geïnformatiseerd. In afwachting dienen de FAM s de komende maanden open plaatsen te registreren onder de klassieke zorgvormen. 3.3 Lijst migratievragen meerderjarigen In de uitvoeringsrichtlijnen zorgregie wordt de lijst migratievragen meerderjarigen als volgt aangepast: Tehuis niet-werkenden nursing Langverblijvers in kortverblijf Tehuis niet-werkenden bezigheid Flexibel aanbod meerderjarigen intensieve woonondersteuning Geïntegreerd wonen Diensten Inclusieve Ondersteuning (DIO) Zelfstandig wonen Tehuis werkenden Beschermd wonen Flexibel aanbod meerderjarigen dagbestedingsondersteuning Dagcentrum en begeleid werken Flexibel aanbod meerderjarigen middenfrequente woonondersteuning Begeleid wonen Dagcentrum: ambulante begeleiding Thuisbegeleiding Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 3
4 Registratie 4.1 Begeleidingsovereenkomsten Vanaf 1 januari 2014, en tot zolang de definitieve migratie naar FAM niet is uitgevoerd, registreren de FAM s voorlopig hun begeleidingsovereenkomsten in de Cliëntenregistratie (CR) nog verder zoals gekend onder hun klassieke services. In principe moet men vanaf 1 januari 2014 vlot kunnen schakelen tussen (semi-)residentiële en mobiele en ambulante ondersteuning. In afwachting van de definitieve FAM-begeleidingsovereenkomsten zullen de eventuele ontbrekende klassieke services niet worden toegevoegd. Wat nergens onder de erkende klassieke services hoort, wordt nog niet geregistreerd in deze tussenfase. Het is mogelijk dat bepaalde FAM s voor de gebruikers die ambulant of mobiel worden ondersteund, geen begeleidingsovereenkomst middenfrequente woonondersteuning kunnen registreren omdat zij geen klassieke ambulante services hebben. De registratie van alle geboden ondersteuning daarentegen kan echter wel steeds in het registratieschema (zie 4.2), zelfs indien er geen begeleidingsovereenkomst voor kon worden geregistreerd. Het VAPH zal nog verdere richtlijnen bezorgen over hoe de migratie zal gebeuren en wat er hiervoor nog verwacht wordt van de voorzieningen. Voor de functies die aan een gebruiker worden aangeboden dienen de begeleidingsovereenkomsten geregistreerd te worden op de corresponderende klassieke werkvormen waarvoor u erkend bent in de CR-webapplicatie. In de onderstaande tabel vindt u de omzetting van de huidige begeleidingsovereenkomsten (klassieke werkvormen) naar de begeleidingsovereenkomsten FAM. Tabel 2. Omzetting huidige begeleidingsovereenkomsten naar FAM-begeleidingsovereenkomsten Huidige werkvormen Begeleid wonen: begeleid wonen Tehuis werkenden: logeren Tehuis niet-werkenden: logeren Tehuis niet-werkenden: logeren nursing Kortverblijf 1 : Tehuis niet-werkenden: kortverblijf Tehuis niet-werkenden: kortverblijf nursing Kortverblijf: kortverblijf Kortverblijf: observatie-unit Dagcentrum: eigen atelier Dagcentrum: begeleid werken Beschermd wonen met dagbesteding Beschermd wonen zonder dagbesteding Tehuis werkenden: tehuis werkenden Tehuis niet-werkenden: bezigheid Tehuis niet-werkenden: geïnterneerden Tehuis niet-werkenden: observatie-unit Tehuis niet-werkenden: nursing Tehuis niet-werkenden: nursing geïnterneerden Tehuis niet-werkenden: observatie-unit nursing Zelfstandig wonen: zelfstandig wonen Geïntegreerd wonen: geïntegreerd wonen DIO met dagbesteding DIO zonder dagbesteding Kortverblijf 2 : Kortverblijf: kortverblijf Kortverblijf: observatie-unit Tehuis niet-werkenden: kortverblijf Tehuis niet-werkenden: kortverblijf nursing FAM-begeleidingsovereenkomst FAM middenfrequente woonondersteuning FAM dagbestedingsondersteuning FAM intensieve woonondersteuning 1 Indien het gaat om maximum 75 contacten/ begeleidingen of 70 dagen. 2 Indien het gaat om minimum 76 contacten/ begeleidingen of 71 dagen. Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 4
Per gebruiker hoeft u binnen FAM slechts één begeleidingsovereenkomst te registreren. Alle mogelijkheden die er zijn binnen FAM middenfrequente woonondersteuning, kunnen ook geboden worden aan gebruikers met een begeleidingsovereenkomst FAM dagbestedingsondersteuning of FAM intensieve woonondersteuning. Alles wat onder een FAM dagbestedingsondersteuning valt, kan ook binnen een FAM intensieve woonondersteuning worden geboden. De volgende voorbeelden ter illustratie: Voorbeeld 1 Iemand heeft nood aan één mobiele begeleiding per week en bijkomend om de maand twee dagen dagbestedingen en twee nachten residentiële opvang: dit kan binnen FAM middenfrequente woonondersteuning, maar eventueel ook binnen FAM dagbestedingsondersteuning of FAM intensieve woonondersteuning. U registreert hierbij slechts één begeleidingsovereenkomst. Voorbeeld 2 Iemand heeft nood aan twee mobiele begeleidingen per week, of 104 mobiele begeleidingen per jaar. Dit kan enkel binnen FAM intensieve woonondersteuning. Het is van belang om reeds zoveel mogelijk te registreren wat onder een klassieke service past, om nadien zo weinig mogelijk nog met terugwerkende kracht te moeten werken. De bovenvermelde voorlopige registratie op de klassieke services dient te worden verder gezet tot u bericht ontvangt dat de migratie gebeurt. Voor de huidige FAM-piloot, die reeds van start ging sedert 2012 en gemigreerd was naar de voorlopige FAM-service, verandert er niets. Deze registreert verder zoals gekend tot er nieuwe richtlijnen van het VAPH komen. 4.2 Geboden ondersteuning Alle FAM s zullen de geboden ondersteuning via een excel-registratieschema kunnen registreren. Zij registreren welke functies aan de individuele gebruikers werden aangeboden vanaf 1 januari 2014. De functies die worden geregistreerd zijn mobiele psychosociale begeleiding, ambulante psychosociale begeleiding, mobiele ADL-ondersteuning, dagbesteding en verblijf. De definiëring van de functies wordt verder uitgewerkt en afgetoetst met de sector. Het registratieschema FAM zal gedurende het volledige jaar 2014 worden gehanteerd. Het betreft geen lijst per dag, maar een registratieschema op maandbasis. De gegevens van een bepaalde maand dienen ten laatste op het einde van de maand volgend op de maand van de ondersteuning ingevoerd te zijn. Zo dienen de gegevens van de volledige maand januari ten laatste op 28 februari bezorgd te worden aan het VAPH. Elke FAM ontvangt per voorziening een registratieschema. Het schema wordt aan het begin van elke maand ter beschikking gesteld, om de prestaties van de komende maand in te voeren. Voor elke FAM zal het VAPH de lijst van gebruikers, waarvoor momenteel reeds een begeleidingsovereenkomst is geregistreerd in de CR, opnemen in het registratieschema. Zo kan de geboden ondersteuning voor elke gebruiker vlot worden geregistreerd. Wanneer bepaalde gebruikers nog niet geregistreerd werden in de CR vóór een nieuwe maand begint, dienen de FAM s deze zelf in het excelbestand toe te voegen. Wanneer het voor een FAM niet mogelijk is om één of meerdere begeleidingsovereenkomsten te registreren onder de klassieke services, dienen deze gebruikers eveneens manueel te worden toegevoegd in het excelbestand. De FAM s dienen zelf goed te controleren of alles correct werd geregistreerd. De FAM s blijven deze registratie van geboden ondersteuning in het excelbestand continueren tot er definitieve richtlijnen volgen. Op termijn is het de bedoeling dat alle FAM s de geboden ondersteuning elektronisch kunnen registreren in de VAPH-databank (via e-loket of automatiseerdersapplicatie). De reeds bezorgde gegevens zullen niet opnieuw in de databank geregistreerd moeten worden. Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 5
5 Bijdrageregeling Binnen FAM betaalt de gebruiker een persoonlijke bijdrage aan de voorziening of staat hij zelf in voor zijn woon- en leefkosten. 5.1 Persoonlijke bijdrage Op dit ogenblik is er nog geen nieuwe bijdrageregeling van kracht. Voor de FAM s werken we daarom voorlopig met een regeling die gebaseerd is op de huidige bijdrageregeling, die waar nodig aangepast werd aan de specifieke modaliteiten van de FAM s. Het grootste verschilpunt met de klassieke bijdrageregeling is dat er een bedrag wordt betaald per ondersteuningsfunctie en niet per zorgvorm, aangezien de zorgvormen binnen een FAM verdwijnen. Hieronder vindt u de bedragen per ondersteuningsfunctie. Het betreft de geïndexeerde bedragen (2 e semester 2013). Dagbesteding De persoonlijke bijdrage voor dagbestedingsondersteuning bedraagt 9,52 per dag als men geen gebruik maakt van vervoer en 11,92 als men wel gebruik maakt van vervoer. Verblijf Verblijf betreft enkel de nachtopvang. Voor de berekening van de bijdrage voor verblijf wordt de bijdrage voor 24u/24u opvang verminderd met de bijdrage voor dagopvang zonder vervoer, nl. 33,35-9,52. De financiële bijdrage voor een overnachting bedraagt bijgevolg 23,83. Begeleiding Voor een psychosociale begeleiding kan maximaal 5,00 per begeleiding worden aangerekend. Er mogen geen twee begeleidingen per dag worden gefactureerd. Functie Persoonlijke bijdrage Dagbesteding zonder vervoer 9,52 Dagbesteding met vervoer 11,92 Verblijf 23,83 Begeleiding max. 5,00 Ook binnen FAM wordt, rekening houdend met de inkomsten van de gebruiker, een bovengrens voor de persoonlijke bijdrage bepaald. De betrokkene dient immers over een deel van zijn inkomsten te kunnen blijven beschikken (gereserveerd inkomen). De hierover bestaande modaliteiten worden voorlopig verder toegepast. 5.2 Woon- en leefkosten In onderhandeling tussen de gebruiker en de voorziening kan worden bepaald dat de gebruiker geen persoonlijke bijdrage betaalt, maar zelf instaat voor zijn woon- en leefkosten. Ook hieromtrent zullen bijkomende richtlijnen worden verschaft. 5.3 Omschakeling tussen bijdrageregeling en woon- en leefkosten De lopende overeenkomsten met de gebruikers dienen gerespecteerd te worden. Men kan enkel overschakelen van het ene systeem naar het andere na overleg en mits akkoord van de gebruiker. Voor nieuwe gebruikers legt de FAM de regeling vast in overleg met de gebruiker. Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 6
6 Vragen Voor vragen omtrent bijdrageregeling en registratie kan u terecht bij de Helpdesk Cliëntenadministratie (02/225 86 05 of kostenstaten@vaph.be). Voor vragen omtrent afrekeningen kan u terecht bij de dienst afrekeningen (02/225 85 64 of afrekeningen@vaph.be). Voor verdere inhoudelijke vragen kan u terecht bij Katrien Panis (katrien.panis@vaph.be). Met vriendelijke groeten Voor de Algemeen Directeur, afwezig, Jos Theunis Afdelingshoofd Richtlijnen FAM (versie december 2014) FAM13.12.24 7