Ecodocks: instrument voor een duurzaam waterbodembeheer in de Antwerpse Haven: stand van zaken en uitdagingen. Agnes Heylen 13-10-2017
1 Sediment management 2
1. Sediment management: vandaag Sedimentation in tidal zones Sedimentation in non-tidal zones Sedimentation in non-tidal port area Sedimentation of sewer disposal and spillage Locks Sedimentatie Delwaidedok AMORAS Churchilldok ok Every year : ca. 500.000 ton Dry material ~ 1,2 mio m³ 3
1. Sediment management: komende jaren Vision 2020 => ca. 4.000.000 m Draft requirement To Be Draft As Is 4
1. Sediment management: wie waar? Infrastructural dredging - Maintenance dredging Tidal Untidal Tidal and non tidal dredgers monitoring nautical depth Deurgangdock strategy 5
1. Sediment management: AMORAS Assigned amount: 482 million (incl. VAT, construction costs, finance costs, exploitation costs) Phase 1 Construction: 118 million (incl. VAT) Phase 2 Exploitation: 29 million /year (incl. VAT) (of which 7 million /year financing) http://www.amoras.be 6
1. Sediment management AMORAS - herbruik AMORAS A flexible installation A well monitored process Result = filter cakes (well conditioned) Creating future today VAMORAS * BINDAMOR BINDAMOR as Supplementary Light weight aggregates Concrete & mortar (filler) Bricks Infrastructure (bulk use) Cementitious Material 7
1. Sediment management herbruik en uitdagingen Herbruik van fiterkoeken (AMORAS) Vervuiling is niet de beperkende factor Thermische processen = uitstoot van Cl en S 65% DS is veelal niet voldoende; nabehandeling nodig Labotesten: bouwfysische eigenschappen geschikt voor een aantal toepassingen. Niet alles perfect (krimp, druksterkte,...) are not perfect. Succesfactoren: hoogwaardige toepassing continue en voldoende grote markt Herbruik van zandrijke specie - Extra volume wordt verwacht Zelfregulerende markt is er (nog) niet: v Beleidsondersteuning en projectondersteuning noodzakelijk! 8
2 Sediment risk approach 9
2. Ecodocks Teuchies, UA, onderzoeksgroep Sphere 10
2. Ecodocks: achtergrond/uitdagingen nautische noodzaak tot baggerwerken RO naar aanleiding van o.a. 3de Scheldeverdieping aanwezige historische passief m.b.t. waterbodemkwaliteit met HA als waterloopbeheerder bestaande regelgeving vooronderzoek i.f.v. nautische baggerwerken bestaande regelgeving bodemonderzoek en saneringsnoodzaak gebrek aan een site specifiek risicomodel haven van Antwerpen accumulatie van sedimenten vanuit de Schelde / andere bronnen 11
2. Ecodocks: opzet van uitgevoerd onderzoek inventarisatie risico Opzet Ecodocks duurzaam sedimentbeheer duurzaamheidsverslaggeving betere kennis van activa van HA risk based approach: holistische en geïntegreerde aanpak bruikbare tool i.f.v. eventueel latere OBO/BBO-plicht rond waterbodem havengebruikers? objectiveren oorzaak/effect (vervuiler betaalt) 12
2. Ecodocks Industrie Scheepvaart Stedelijke omgeving (Historische) verontreiniging Specifiek aquatisch systeem Baggerwerken Scheepvaart Resuspensie Uitwisseling via de sluizen 13
2. Ecodocks: (1) verzameling van info 14
2. Ecodocks: (1) verzameling van info 15
2. Ecodocks: (1) verzameling van info 16
2. Ecodocks (1) verzamelen van info Welke processen worden er in rekening gebracht? Schelde estuarium Dokken haven Albertkanaal Emissies: diffuse/punt bronnen Advectie-diffusie: sediment/water uitwisseling Kp Cw Instroom water Speciatie: Kp - Koc Cs Bergen van baggerspecie Diffusieve flux sediment-water Resuspensie: scheepvaart/baggerwerken Belangrijke sediment gebonden processen 17
2. Ecodocks (1) verzamelen van info Enkele resultaten concentraties in het sediment Schelde estuarium Dokken haven Voor alle polluenten hogere concentraties in de waterbodem van de dokken in vergelijking met het Schelde estuarium. 18
2. Ecodocks: (1) verzamelen van info massa balans berekeningen (vb. nikkel) Emissies: 0.15 ton/jaar Schelde estuarium Dokken haven Sluizen: 13 ton/jaar Baggerspecie: 18 ton/jaar Beweging van verontreinigende stoffen sterk gerelateerd aan sediment stromen. Albertkanaal: 1.7 ton/jaar 19
2. Ecodocks (1) verzamelen van info resuspensie als gevolg van baggeren sluisbeweging - scheepvaart GoogleMaps 20
2. Ecodocks (1) enkele resultaten resuspensie Scheepvaart Baggerwerken Achtergrond concentratie Aanmeren Afmeren Maneuver Doorvaart Sleephopper Storten Ploegen Boxplots: percentiel 5-25-50-75-95 + outliers 21
2. Ecodocks (1) Enkele resultaten resuspensie en verontreiniging 80 Zwevende stof - koper (Scheepvaart) Koper totaal Koper opgelost Concentratie koper (µg/l) 60 40 20 0 0 50 100 150 200 250 300 Zwevende stof (mg/l) 22
2. Ecodocks (2) voorspellen van risico risicobeoordeling in relatie tot de waterkolom, emissies, activiteiten, fluxen, Ecotoxicologisch risico Risico op verspreiding Sediment zelf Waterbodem Dokken Schelde water trigger Diffusie Resuspensie WFD 23
2. Ecodocks (3) schetsen van het risico Locaal Ecotoxicologisch verspreiding Model Globaal bronnen Processen Risico in afgebakende zone Kaderen Kennis van dokken rechteroever Site specifiek geïntegreerd model 24
Draagt de waterbodemverontreiniging bij tot de overschrijding van de norm van Benzo(a)pyreen in het water? Beleidsondersteunende risicobeoordeling Hoe verhouden de concentraties aan polluenten zich t.o. aangrenzende waterlichamen? Is er een risico dat de historisch verontreinigde sedimenten een negatieve impact hebben op de waterkwaliteit van de Schelde? Heeft resuspensie door scheepvaart een (langdurig) effect op de waterkwaliteit? 25
2. Ecodocks - nieuw beleid in de steigers Risico! Holistische aanpak: ook emissies, activiteiten en fluxen wordt meegenomen Nieuw beleid Voldoende stakeholderschap Bestaande kennis valideren 26