Omgaan met PFAS vervuilde baggerspecie Toepassingsmogelijkheden in beeld. Shakti Lieten 4 September, 2018
|
|
|
- Louisa Moens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Omgaan met PFAS vervuilde baggerspecie Toepassingsmogelijkheden in beeld Shakti Lieten 4 September, 2018
2 Outline van de presentatie vandaag - Wat is PFAS - Probleemanalyse Technisch (erg lastige stof) Beleidsmatig (decentralisatie / integraal ) - Hoe hier mee om te gaan - Take home boodschap - Discussie
3 De uitdagingen rond PFAS in bagger Wat zijn de toepassingsmogelijkheden? Wat te doen als deze er niet zijn? Zijn er extra maatregelen nodig bij bagger werkzaamheden?
4 Wat is PFAS? Veel media-aandacht (geweest) - Schiphol spill (2008); Dordrecht, Chemours 2015) PFAS = Per- of poly- fluor alkyl stoffen = gefluoreerde koolwaterstoffen - Meer dan stoffen - bekendste zijn PFOA (PerfluorOctaanzuut) en PFOS (PerfluorOctaanSulfonzuur)
5 Wat is PFAS? Eigenschappen: - Komen van nature niet voor in milieu - Chemisch zeer inert - Water- vet en vuilafstotend (filmvormend) - Oppervlakte actief (oppervlaktespanning verlagend) - Sorptie en vluchtigheid - Bioaccumulatief en toxisch - Niet biologisch afbreekbaar: blijft in het milieu aanwezig!
6 Wat is PFAS? Waar zit het in? - In heel veel producten - Inkt, vernis, wassen, brandblusschuim (AFFF), - hydraulische vloeistoffen, smeermiddelen, - anti-aanbaklagen (teflon), coatings, metaalbehandeling, - water en oliebescherming leer, papier en textiel - Breed toegepast (en niet afbreekbaar) - Breed verspreid Behandelingsmogelijkheden: - Niet of nauwelijks - Hergebruik (afh van lokale normen) - Storten
7 Wat is PFAS? Een Handelingskader voor PFAS ontwikkeld: Wat zijn PFAS: Waar: Milieutechnische risico s: Werken met PFAS: Aanpak op locatieniveau: Hergebruik en storten: Aanpak op gebiedsniveau: Verantwoordelijkheden: Kenmerken, eigenschappen, gedrag bron-pad-object, gebruik, voorkomen toetsingswaarden en normen, toxicologie Bemonstering, analyse, veiligheid en Arbo Saneringstechnieken, zuivering grondwater Graven, toepassen, storten gebruiksbeperkingen, drinkwaterwinning Zorgplicht, secundaire bronnen, schade, financiële en juridische risico s Gebrek aan kennis kan leiden tot onacceptabele risico s Informatie over PFAS terug te vinden op 1. Informatie en stofkennis over PFAS 2. Een handelingsperspectief voor bodembeheer PFAS in de praktijk 5. Beleidsmatig en juridisch
8 Probleemanalyse 1. Aanwezig in het milieu? 2. Risico s? 3. Beleid?
9 1. Aanwezig in het milieu Wordt het (in bagger) aangetroffen? - Ja, in alle watergangen (rondom bronnen aanwezig) - In lage concentraties (ook bijvoorbeeld in de Rijn)
10 Probleemanalyse 1. Aanwezig in het milieu? - Ja, in lage concentraties wijd verspreid 2. Risico s?
11 2. Risico s? Niet acuut humaan risico (bij lage concentraties), wel langdurig effect Wel ecologische risico s Risiconormen, nog volop in ontwikkeling (RIVM) Bagger/sediment PFOS PFOA Bovengrens Ondergrens μg/kg d.s EReco 0,1 μg/kg Rapportagegrens μg/kg d.s. EReco 0,1 μg/kg Rapportagegrens Klasse A Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Klasse B Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald
12 2. Risico? Werken met verontreinigde grond/bagger - CROW400 :Veiligheid en Arbo - Risicogrenswaarden (klasse indeling)
13 Probleemanalyse 1. Aanwezig in het milieu? - Ja, in lage concentraties wijd verspreid 2. Risico s? - Geen acute humane risico s - Wel ecologische risico s (doorvergiftiging) - Gebruiksfunctie, blootstellingsroutes evaluaren 3. Beleid?
14 3. Beleid Zijn er normen? - In Nederland normering en kwaliteitsbepaling goed op orde - Nog geen landelijke normen of risicogrenswaarde (dus lokaal beleid) - Voor niet genormeerde stoffen geldt standstil principe Organisatorisch / beleidsmatig - (vooruitlopend op) de omgevingswet: - Decentrale overheden zelf beleid opstellen en gebied normen vaststellen - Zonder beleid onzekerheid / discussie over hergebruik, storten etc. - Decentraal: voordeel = maatwerk, nadeel = in ieder gebied ander beleid
15 Probleemanalyse 1. Aanwezig in het milieu? - Ja, in lage concentraties wijd verspreid 2. Risico s? - Geen directe humane risico s - Wel ecologische risico s (doorvergiftiging) 3. Beleid? - Ja, er zijn normen, maar niet landelijk - Lokale partijen moeten zelf beleid opstellen (omgevingswet) - Zonder duidelijk beleid kunnen zelfs heel lage waarden ontwikkelingen blokkeren
16 Verschillende fases baggerwerkzaamheden Planfase - Waterbodemkwaliteit niet bekend - Vooronderzoek oa om vast te stellen of locatie verdacht is (ism gemeenten die bronnen kennen) - Vaststellen veiligheidsklasse - Vaststellen mogelijkheden hergebruik / storten etc (ism bevoegd gezag bodem) Uitvoeringsfase - Organisatorische maatregelen - Maatregelen die betrekking hebben op de inrichting van de werklocatie - Technische maatregelen
17 Wanneer meten op PFAS? Wanneer moet je er aandacht aan besteden? - Het kan overal zitten (bij bronnen, maar ook stroomafwaarts of in de nabije omgeving ) - Ook op onverdacht locaties aangetroffen - Bij ímport van bagger van buiten Nederland ook meten, kwaliteit borgen? Hoe moet je meten? - Specifieke protocollen (ivm voorkomen contaminatie ) - Altijd basishygiëne aanhouden bij verontreinigde bagger
18 Wat is er (nodig)? Wat is er beschikbaar - Handelingskader PFAS Wat is (nog) nodig: - Weten waar het zit - Meten voordat je gaat toepassen - Beleid vaststellen - waar je mag toepassen - wanneer je waar mag / moet storten
19 Take home boodschap Omgevingswet: eist geen specifieke normen. - Er zijn alleen max waarden. - Lokaal wordt gebied specifiek bepaald Normen zijn nodig, anders wordt iedere actie geblokkeerd Handelingskader PFAS beschikbaar. Geeft info voor handelen (downloaden op
20
Nieuwe aantastingen van bodem en watersysteem
Nieuwe aantastingen van bodem en watersysteem Nieuwe bedreigingen PFAS: een nieuwe bedreiging Expertisecentrum PFAS Wat zijn PFAS Waarom een probleem Onderzoek Expertisecentrum PFAS Meetprogramma Ontwikkeling
PFAS, stoffen en gedrag
PFDoA PFDA PFUnA PFAS, stoffen en gedrag PFAS symposium, 13 December 2018 C12 C11 C10 C9 C2 C PFEA PFPrA Hans Slenders PFNA C8 C7 C6 C5 PFBA PFOA PFHpA PFHxA PFPeA PFAS Introductie PFAS omvatten duizenden
Sessie Omgaan met nieuwe bedreigingen voor bodem en ondergrond
Sessie Omgaan met nieuwe bedreigingen voor bodem en ondergrond Voor antibiotica resistente bacteriën glippen soms door zuivering en bereiken oppervlaktewater Volkskrant, 5 juli 2017 Onderzoeksteam: 'Verboden
13 december 2018 Tessa Pancras
PFAS in de praktijk Onderzoek en sanering 13 december 2018 Tessa Pancras PFAS in de praktijk Hoe bemonsteren? Waarop analyseren? Hoe saneren? 2 Waar op letten? PFAS gedragen zich anders dan reguliere verontreinigingen
Bemonsteren van PFAS in Nederland
Bemonsteren van PFAS in Nederland Waar gaan we het over hebben? Het Expertisecentrum PFAS, wie zijn we en wat doen we? Wat zijn PFAS, PFOA en PFOS en waarvoor zijn ze gebruikt? Waarom is het probleem Gedrag
Onderzoek en saneringstechnieken
Onderzoek en saneringstechnieken PFAS symposium, 25 juni 2018 Elisabeth van Bentum en Coen de Jong Opzet van deze sessie 1. De 10 meest gestelde vragen over PFAS onderzoek=> Elisabeth van Bentum 2. Oplossingen
6 juni 2019 Elisabeth van Bentum
PFAS in de praktijk Onderzoek, analyses en sanering 6 juni 2019 Elisabeth van Bentum PFAS in de praktijk Hoe bemonsteren? Waarop analyseren? Hoe saneren? 2 Waar op letten? PFAS gedragen zich anders dan
GEMEENTEBLAD. Nr Beleidsregels PFAS gemeente Aalsmeer. 25 januari Officiële uitgave van de gemeente Aalsmeer
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Aalsmeer Nr. 1683 2 januari 2018 s PFAS gemeente Aalsmeer Z-2018/001109 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Aalsmeer; gelet op artikel
Algemene toelichting op de Beleidsregel PFOS en PFOA gemeente Amsterdam.
Algemene toelichting op de Beleidsregel PFOS en PFOA gemeente Amsterdam. Het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Amsterdam (B&W) is bevoegd gezag in het kader van de Wet bodembescherming
Symposium expertisecentrum PFOS / PFAS. Van bewust worden en begrijpen naar meten en doen
Symposium expertisecentrum PFOS / PFAS Van bewust worden en begrijpen naar meten en doen Arne Alphenaar 1 Expertisecentrum PFOS Nauwelijks kennis nieuwe verontreinigingen in bodem grondwater en sediment
Een handelingskader voor PFAS. Mogelijkheden voor het omgaan met PFAS in grond en grondwater
Een handelingskader voor PFAS Mogelijkheden voor het omgaan met PFAS in grond en grondwater 2 Een handelingskader voor PFAS Een handelingskader voor PFAS Een handelingskader voor PFAS Mogelijkheden voor
Vraag 1 Kent u het bericht Onrust rondom stort giftige grond Rijsenhout: Zorgen om gezondheid van mijn kinderen? 1
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Aan de gemeenteraad. Gemeentebestuur Spuiboulevard GR DORDRECHT. T F (078)
Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Begrotingsprogramma Milieu en duurzaamheid Bijlage(n)
Handelingsperspectieven voor bodembeheer
Handelingsperspectieven voor bodembeheer PFAS symposium, 25 juni 2018 Arne Alphenaar / Jasper Lackin Huidige bodemwetgeving Wet bodembescherming = kapstok voor bodembeheer Saneren Circulaire bodemsanering
dat de gemeente in het Gebiedsspecifieke toetsingskader van het Besluit bodemkwaliteit voor landbodems voor één of meer genormeerde stoffen, die
Besluit van de gemeente Haarlemmermeer van 3 oktober 2017 met kenmerk 2017.0055034, tot vaststelling van een Beleidsregel voor het toepassen van PFOS- en PFOA-houdende grond en baggerspecie op de landbodem
Normstelling, toxicologie, risicogrenswaarden
Normstelling, toxicologie, risicogrenswaarden PFAS Handelingskader, 13 december 2018 Johannes Lijzen (RIVM) Tessa Pancras (Arcadis) Inhoud Belangrijkste verbindingen Risicogrenswaarden Relatieve toxiciteit-
Beleidsregel PFOS en PFOA gemeente Amsterdam. Brengen ter algemene kennis dat zij in hun vergadering van 17 juli 2018 hebben besloten:
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Amsterdam Nr. 169646 6 augustus 2018 Beleidsregel PFOS en PFOA gemeente Amsterdam Vaststellen beleidsregel voor de stoffen PFOS en PFOA in de bodem Burgemeester
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Normstelling, toxicologie, risicogrenswaarden
Normstelling, toxicologie, risicogrenswaarden PFAS Handelingskader, 24 januari 2018 Johannes Lijzen (RIVM) Tessa Pancras (Arcadis) Inhoud 1. Belangrijkste verbindingen 2. Risicogrenswaarden Relatieve toxiciteit-
Toelichting gedrag in het milieu, risicogrenswaarden en voorkomen in NL
PFAS Toelichting gedrag in het milieu, risicogrenswaarden en voorkomen in NL Oudkarspel 7 juli 2017 Tessa Pancras ARCADIS Arnhem PFAS waarom zijn ze een probleem? PFAS pluimen zijn meestal langer dan normale
PROVINCIAAL BLAD. dat gemeenten veelal bevoegd gezag zijn voor toepassingen op landbodem onder het Besluit bodemkwaliteit;
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Noord-Holland Nr. 3228 20 juli 2017 Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 11 juli 2017 met kenmerk 966922/968949 tot vaststelling van
gelet op de artikelen 13, 27, 28, 29, 37 en 38 van de Wet bodembescherming;
Besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland van 11 juli 2017 met kenmerk 966922/968949 tot vaststelling van de Beleidsregel PFOS en PFOA Noord-Holland. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland; gelet
Aanwezigheid PFAS in Nederland. Deelrapport C - Diffuse belasting van PFOS en PFOA in de bovengrond
Aanwezigheid PFAS in Nederland Deelrapport C - Diffuse belasting van PFOS en PFOA in de bovengrond Colofon Opdrachtgevers: Opgesteld door: Auteurs: Gemeente Dordrecht en Ministerie van Infrastructuur en
Bemonstering PFAS-verbindingen in grond- en grondwater
Bemonstering PFAS-verbindingen in grond- en grondwater Introductie Het voorliggende protocol (juli 2019) is ontleend aan het kennisdocument PFAS, opgesteld in het kader van de uitwerking van een handelingskader
Handreiking toepassing van PFOA houdende grond Drechtsteden e.o. 1
Handreiking toepassing van PFOA houdende grond Drechtsteden e.o. 1 Van Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Dossier PFOA in bodem Zaaknummer Z-17-326051 Kenmerk Datum 3 november 2017 Inleiding Op 26 september
Nota van B&W. onderwerp Beleidsregel PFOS en PFOA. Portefeuilehouders John Nederstigt, dr. Tom Hom en drs. Theo Weterings
mermeer Nota van B&W onderwerp Beleidsregel PFOS en PFOA Portefeuilehouders John Nederstigt, dr. Tom Hom en drs. Theo Weterings Collegevergadering 3 Oktober 2017 inlichtingen Simone Beerkens en Maureen
CROW 400. Nieuwe richtlijn voor veilig en risicogestuurd werken in en met verontreinigde bodem. De belangrijkste wijzigingen
CROW 400 Nieuwe richtlijn voor veilig en risicogestuurd werken in en met verontreinigde bodem De belangrijkste wijzigingen CROW 400 Publicatie CROW 400 is de nieuwe richtlijn van het CROW voor alle werkzaamheden
CROW 400. De belangrijkste wijzigingen
CROW 400 Nieuwe richtlijn voor veilig en risicogestuurd werken in en met verontreinigde bodem, inclusief wijzigingen december 2017 De belangrijkste wijzigingen CROW 400 CROW 400 is de nieuwe richtlijn
Tijdelijk handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie
Tijdelijk handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie 1. Inleiding Het huidige stringente beleid voor het hergebruik van grond en baggerspecie die is verontreinigd met stoffen
In situ saneren: recente evoluties en uitdagingen voor de toekomst. Hans Baillieul, 17/03/2017
In situ saneren: recente evoluties en uitdagingen voor de toekomst Hans Baillieul, 17/03/2017 1. Hoge resolutie onderzoek Dikwijls zijn verontreinigingen afgeperkt door stalen op grote afstand van elkaar:
De (eco)toxiciteit van PFOS
De (eco)toxiciteit van PFOS Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet? Inhoud 1. Waarom doelstellingen voor herstel Schiphol 2. Bouwstenen 3. Doelstellingen voor herstel 4. Conclusies
De (eco)toxiciteit van PFOS. Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet?
De (eco)toxiciteit van PFOS Wat hebben we geleerd van de Schipholcasus en wat weten we nog niet? Inhoud 1. Waarom doelstellingen voor herstel Schiphol 2. Bouwstenen 3. Doelstellingen voor herstel 4. Conclusies
Welkom. bij MILON. Bijeenkomst PFAS 6 juni 2019
Welkom bij MILON Bijeenkomst PFAS 6 juni 2019 Programma Achtergrond PFAS en recente ontwikkelingen in Nederland Martijn van Houten, Witteveen en Bos PFAS in de praktijk, onderzoek en sanering Elisabeth
Vragen & Antwoorden over bodemverontreiniging
Vragen & Antwoorden over bodemverontreiniging Hieronder staan veel gestelde vragen en antwoorden over bodemverontreiniging en spoedlocaties. Het gaat om algemene vragen en vragen over de specifieke Rotterdamse
Bodemkwaliteitskaart PFAS gemeente Helmond
Bodemkwaliteitskaart PFAS gemeente Helmond definitief revisie 00 21 augustus 2019 Bodemkwaliteitskaart PFAS gemeente Helmond 21 augustus 2019 revisie 00 Bodemkwaliteitskaart PFAS gemeente Helmond definitief
Waarvoor wordt GenX toegepast? Er is een aantal toepassingen bekend waarbij GenX kan vrijkomen in het milieu. Denk bijvoorbeeld aan:
LAATSTE UPDATE: DINSDAG 17 JULI 2018 Over GenX en PFOA Wat is GenX? GenX is een fluorhoudende stof die gebruikt wordt bij de productie van teflonlagen die onder meer in anti aanbakpannen zitten. GenX is
Doel van deze presentatie. 23 juni 2015. Beoordelen en verbeteren van de waterbodemkwaliteit : een rondwandeling in de geschiedenis en de kenniswereld
Beoordelen en verbeteren van de waterbodemkwaliteit : een rondwandeling in de geschiedenis en de kenniswereld Tommy Bolleboom & Leonard Osté Doel van deze presentatie Geeft een overzicht - waar we vandaan
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag
Fluor in blusschuim & voortschrijdende wetenschap
Perfluorverbindingen Fluor in blusschuim & voortschrijdende wetenschap Waar worden ze in gebruikt? Hoe PFASs moleculen er uit zien Lost op in vet F F F F F F F F O F C C C C C C C C S OH F F F F F F F
PTB - Omgevingswet en aanvullingswet Bodem. Michiel Gadella Rijkswaterstaat/Bodem+
PTB - Omgevingswet en aanvullingswet Bodem Michiel Gadella /Bodem+ 8-3-2017 Onderwerpen Vormgeving Verhouding Aanvullingswet en Besluit tot Ow Materieel/inhoud Het bodemperspectief Historische verontreinigingen
Innovatieve PFAS waterzuivering
Innovatieve PFAS waterzuivering Waarom Pionieren? Paul Verhaagen HMVT Inhoud Toelichting bodemproblematiek Waarom nou juist hier pionieren? Innovatieve waterzuivering Wat hebben we geleerd Toelichting
Ministerie van IenW. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven KvK Utrecht
Ministerie van IenW Overzicht van risicogrenzen voor PFOS, PFOA en GenX ten behoeve van een tijdelijk handelingskader voor het toepassen van grond en baggerspecie op of in de landbodem A. van Leeuwenhoeklaan
Aanwezigheid van PFAS in Nederland. Deelrapport A - PFAS in grondwater en oppervlaktewater
Deelrapport A - PFAS in grondwater en oppervlaktewater Colofon Opdrachtgevers: Opgesteld door: Auteurs: Gemeente Dordrecht en Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Expertisecentrum PFAS Ko Hage,
Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk)
Rekentool Veiligheidsklassen werken met verontreinigde grond (versie 4.x, Conform CROW Publicatie 132, 4e druk) Inleiding Vaststellen van de veiligheidsklasse Maatregelen voor het werken in en met verontreinigde
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Voormalige stortplaats BouwerschapwegWoltersum. Stand van zaken en vooruitblik Informatiebijeenkomst 18 januari 2018
Voormalige stortplaats BouwerschapwegWoltersum Stand van zaken en vooruitblik Informatiebijeenkomst 18 januari 2018 Programma Welkomstwoord burgemeester De Vries Presentatie Stand van zaken en vooruitblik
Informatie over GenX van waterbedrijven Evides en Dunea
Informatie over GenX van waterbedrijven Evides en Dunea Van de site van Evides: In de media: PFOA en GenX Diverse media berichtten over de kwaliteit van het drinkwater in relatie tot de stoffen GenX en
Nieuwe bedreigingen. De uitdaging voor de nieuwe generatie bodemdeskundigen. [logo]
![Nieuwe bedreigingen. De uitdaging voor de nieuwe generatie bodemdeskundigen. [logo]](/thumbs/91/105105295.jpg "Nieuwe bedreigingen. De uitdaging voor de nieuwe generatie bodemdeskundigen. [logo]")
Nieuwe bedreigingen De uitdaging voor de nieuwe generatie bodemdeskundigen [logo] Nieuwe bedreigingen Inzicht om het daadwerkelijke risico vast te stellen ontbreekt Kennis over stofgedrag Meetdata over
Dit is Chemours in Dordrecht
Dit is Chemours in Dordrecht Dit is de Chemours fabriek, die sinds 1959 in Dordrecht staat. Het is de belangrijkste productielocatie in Europa voor fluorpolymeren: kunststoffen zoals Teflon en Viton. Een
Machteld de Vries NIET GENORMEERDE STOFFEN
Machteld de Vries NIET GENORMEERDE STOFFEN 1 CASUS THERMISCH GEREINIGDE GROND (TGG) Verontreinigde grond wordt verhit tot een zodanige temperatuur dat de binding tussen gronddeeltjes en de verontreinigende
Inventarisatie beleid en bewustzijn
Inventarisatie beleid en bewustzijn naar emerging contaminants in grond, grondwater en sediment Martijn van Houten - Witteveen+Bos - Symposium Expertisecentrum PFOS/PFAS - 16 februari 2016 2 1 Opbouw van
Inzet van fluorhoudend versus fluorvrij blusschuim Gepubliceerd 8 september 2017 ( laatst bijgewerkt 7 september 2017 )
Inzet van fluorhoudend versus fluorvrij blusschuim Gepubliceerd 8 september 2017 ( laatst bijgewerkt 7 september 2017 ) De laatste jaren neemt de discussie over de toepassing van fluorhoudend blusschuim
Omgevingswet en aanvullingswet Bodem
Omgevingswet en aanvullingswet Bodem Marcel Cassee /Bodem+ Platform Informatiebeheer 21 maart 2017 Onderwerpen Vormgeving Verhouding Aanvullingswet en Besluit tot Ow Materieel/inhoud Het bodemperspectief
Herziene handreiking toepassing van PFOA houdende grond Zuid-Holland Zuid
Herziene handreiking toepassing van PFOA houdende grond Zuid-Holland Zuid Van Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Dossier PFOA in bodem Zaaknummer Z-18-330610 Kenmerk Datum 13 juni 2018 Dankzij nieuw bodemonderzoek
Toelichting op het RIVM-rapport Mixture exposure to PFAS: A Relative Potency Factor approach. Opstellen van een handelingskader voor PFAS
NOTITIE Onderwerp Toelichting op het RIVM-rapport Mixture exposure to PFAS: A Relative Potency Factor approach Project Opstellen van een handelingskader voor PFAS Projectcode DDT219-1 Referentie DDT219-1/18-008.924
Hoe schadelijk zijn ze?
Perfluorverbindingen Hoe schadelijk zijn ze? Waar worden ze in gebruikt? How do the compounds look like Lost op in vet F F F F F F F F O F C C C C C C C C S OH F F F F F F F F O PFOS Lost op in water How
Resultaten RisicotoolboxBodem.nl
Resultaten RisicotoolboxBodem.nl Risico's behorende bij chemische bodemkwaliteit en functie V. RTB: V. rapport: 1.1.0.0 1.13 Algemeen Naam berekening: Modus: Monstergroep: Bodemgebruiksfunctie: Bijzonderheden:
Tabel A: Verzamelen bestaande gegevens en raadplegen bronnen:
DOCUMENT VOORONDERZOEK (versie 25-4-2015) Het document is opgebouwd uit 3 gedeeltes: Tabel A: Verzamelen bestaande gegevens en raadplegen bronnen: Tabel B: Bepalen verontreinigingsklasse en (voorlopige)
Beleidsregel Toelichting Bestaand of nieuw beleid
Beleidsregel Toelichting Bestaand of nieuw beleid Beleidslijn 1: Met baggeren willen wij bereiken dat integrale of omgevingsgerichte functies worden vervuld. Hierbij dient het watersysteem te voldoen aan
Voorlichtingsbijeenkomst Regionaal bodembeleid Voorne-Putten
Voorlichtingsbijeenkomst Regionaal bodembeleid Voorne-Putten 3 juni 2014 Gijsbert Schuur Aanleiding voorlichting December 2011: afronding Impuls Lokaal Bodembeheer December 2012: definitief rapport regionale
Bodemkwaliteitskaart PFOS en PFOA locatie Schiphol Trade Park Hoofddorp Gemeente Haarlemmermeer
Notitie Contactpersoon Jochem Bloemendaal Datum 7 december 2017 Bodemkwaliteitskaart PFOS en PFOA locatie Schiphol Trade Park Hoofddorp Gemeente Haarlemmermeer 1 Inleiding In opdracht van Schiphol Trade
Normen en decentraal maatwerk. Kansen voor bodem in de omgevingswet. Michiel Gadella Ordenen en faciliteren gebruik bodem
Normen en decentraal maatwerk Kansen voor bodem in de omgevingswet Michiel Gadella Ordenen en faciliteren gebruik bodem STRONG? Bouwen verblijfsfuncties. Onderzoek Toets Saneren Voorkomen verontreinigingen
Resultaten bodemonderzoek. Wederik Heerenveen. Creating with the power of nature. Subtitel. Marloes Luitwieler, Heerenveen, 26 nov.
Resultaten bodemonderzoek Subtitel Wederik Heerenveen Marloes Luitwieler, Heerenveen, 26 nov. 2015 Creating with the power of nature Even voorstellen Marloes Luitwieler, adviseur bodem en water bij Bioclear
Activiteiten in de bovengrond. Algemene regels of decentraal? Marcel Cassee Ordenen en faciliteren gebruik bodem
Activiteiten in de bovengrond Algemene regels of decentraal? Marcel Cassee Ordenen en faciliteren gebruik bodem STRONG? Bouwen verblijfsfuncties. Onderzoek Toets Saneren Voorkomen verontreinigingen Zorgplicht
LET OP, ALLEEN TE GEBRUIKEN ALS OEFENOPGAVEN!
LET OP, ALLEEN TE GEBRUIKEN ALS OEFENOPGAVEN! OPEN VRAGEN Door het bodemonderzoeksbureau is in 2012 vastgesteld dat de bodem (droog) op locatie X de volgende stoffen bevat (standaard condities) Er is tijdens
VAN HARTE WELKOM BIJ:
VAN HARTE WELKOM BIJ: SEMINAR PFAS in bodem: ervaringen en ontwikkelingen bij grondverzet en saneringen 27 November 2018 1 PROGRAMMA 4 sprekers: Mevrouw Simone Beerkens: PFOS in Haarlemmermeer De heer
L3G Stoplichtmethodiek werken in verontreinigde bodem
L3G 06.07 Stoplichtmethodiek werken in verontreinigde bodem Introductie Dit document beschrijft de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor het werken met de stoplichtmethodiek en is van toepassing
Het optreden van nier- en testiskanker in de gemeente Molenwaard (periode )
Het optreden van nier- en testiskanker in de gemeente Molenwaard (periode 1995-2016) Rapportage Dienst Gezondheid & Jeugd Johan van Veelen Henk Klapwijk Oktober 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 De
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Infrastructuur en > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den
VERONTREINIGDE GROND EN (GROND)WATER
VERONTREINIGDE GROND EN (GROND)WATER Er is sprake van ernstig verontreinigde grond met een bodemvolume van meer dan 25m3 of sterk verontreiningd grondwater met een bodemvolume van meer dan 100m3. Het werken
Verkennend onderzoek naar PFOA en GenX in het milieu in Helmond
Verkennend onderzoek naar PFOA en GenX in het milieu in Helmond Onderzoek naar het voorkomen van PFAS in grond, grondwater, waterbodem en oppervlaktewater Verkennend onderzoek naar PFOA en GenX in het
Er is geen sprake van een contract met Amsterdam over leveringen van grond.
Verslag Beheer en Onderhoud Verslag van Vragen en antwoorden tijdens bewonersinformatieavond over de nota Bodembeheer te Nieuw Vennep Vergaderdatum 3 juli 2018 Aanwezig zie verzendlijst Afwezig met kennisgeving
iiiiiiiisiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii F
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport > Retouradres Postbus 13720 BA Bilthoven Ministerie van Infrastructuur & Milieu 3721 MA BUthoven Directie
Herinrichten van diepe plassen door hergebruik baggerspecie: Voor en nadelen voor de visstand. Joke Nijburg
Herinrichten van diepe plassen door hergebruik baggerspecie: Joke Nijburg 1 Inhoud: Aanleiding Beleid Uitvoeringsmethodieken Voor- en nadelen visstand Praktijkvoorbeelden Conclusies 2 Aanleiding Waterkwaliteit
Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van H.W.H. Groenendijk (PVV) (d.d. 11 februari 2016) Nummer Aan de leden van Provinciale Staten
van Gedeputeerde Staten op vragen van H.W.H. Groenendijk (PVV) (d.d. 11 februari 2016) Nummer 3133 Onderwerp Snel duidelijkheid over gezondheidssituatie Drechtsteden Aan de leden van Provinciale Staten
Analyse van een handelingsperspectief voor bodembeheer. Een handelingskader voor het omgaan met PFAS
Analyse van een handelingsperspectief voor bodembeheer Een handelingskader voor het omgaan met PFAS Colofon Opdrachtgevers: Opgesteld door: Auteurs: Gemeente Dordrecht en Ministerie van Infrastructuur
Resultaten meetprogramma
RWS INFORMATIE Resultaten meetprogramma FRD en PFOA stoffen rondom Chemours te Dordrecht Datum 13 juni 2017 Status Definitief Kenmerk RWS-2017/24775 Colofon Uitgegeven door Informatie Telefoon Rijkswaterstaat
advies- en ingenieursbureau RPS 11 april 2013, Den Bosch Peter Moerman Peter Broers rps.nl
advies- en ingenieursbureau RPS Peter Moerman Peter Broers 11 april 2013, Den Bosch Kabels, Leidingen en Bodem Introductie Peter Moerman, Peter Broers en RPS Doel van de presentatie Globaal inzicht geven
Blootstelling van omwonenden aan PFOA door emissie naar lucht en water
Blootstelling van omwonenden aan PFOA door emissie naar lucht en water Bas Bokkers 14 sept. 2017 Contactgroep Gezondheid en Chemie (CGC) & Nederlandse Vereniging voor Medische Milieukunde (NvMM) Aanleiding
Vragen en antwoorden HOV Schiphol-Oost verplaatsen van gronden
Vragen en antwoorden HOV Schiphol-Oost verplaatsen van gronden Woensdag 14 maart jl. organiseerde de provincie Noord-Holland, samen met de gemeente Haarlemmermeer, een inloopbijeenkomst over het verplaatsen
Bodem in de Omgevingswet, de laatste stand van zaken
Bodem in de Omgevingswet, de laatste stand van zaken Platform Toezicht Bodembeheer 28 november 2017 Marcel Cassee Rijkswaterstaat, Bodem+ Inhoud presentatie Kerninstrumenten Omgevingswet Bodem in de Omgevingswet
Overzicht presentatie
Bodem+, Kennis van bodemzaken Bodem+, Kennis van bodemzaken Implementatie Bbk Michiel Gadella POKB 18 juni 2009 Overzicht presentatie Besluit bodemkwaliteit waar gaat het over? Implementatie Bbk Doel en
Werken in vervuilde grond
SANEREN SPILLS PROJECTEN SCHOON Wim Staal \ 29 September 2011 DOW RESTRICTED For internal use only Pg. 1 / 34 Beperkingen: Dit onderwerp concentreert zich op werken in en met vervuilde grond en grondwater
INFO AVOND MOLENAKKERS/ GRONDWATERSANERING
1 INFO AVOND MOLENAKKERS/ GRONDWATERSANERING 2 INHOUD VANAVOND Wethouder Mathijs Kuijken: Doel: informeren over effect grondwatersanering Molenakkers (ontbreken) gezondheidsrisico s gebruiksbeperkingen
De bodemkwaliteitskaart en het Besluit bodemkwaliteit
Bodem+ Besluit bodemkwaliteit De bodemkwaliteitskaart en het Besluit bodemkwaliteit FOTOGRAFIE: PLAATWERK De bodem is belangrijk. We leven en wonen er op, we drinken eruit, we eten ervan. Om bij het gebruik
Zandwinputten. Baggernet Thema-ochtend over Zandwinputten. Een overzicht. Afdelingsoverleg Bodem & Water 22 juni John Maaskant.
Zandwinputten Een overzicht Afdelingsoverleg Bodem & Water 22 juni 2009 Baggernet Thema-ochtend over Zandwinputten John Maaskant Ministerie van Verkeer & Waterstaat Marc Pruijn Ministerie van Volkshuisvesting,
Meten en Monitoren. Weet wat je meet. Startsymposium Expertisecentrum PFOS. Virtualisatie project Omegam Eline Klooster.
Meten en Monitoren Weet wat je meet Inhoud presentatie Omegam Laboratoria Proces ontwikkelen analyse methoden De analyse /PFOA Prestatiekenmerken /PFOA bij Omegam De praktijk : Weet wat je meet Omegam
LOGBOEK CHEMOURS. Voor : College B&W en Gemeenteraad. : Visser-Schlieker. Datum : 14 juni Betreft : activiteitenoverzicht
LOGBOEK CHEMOURS Voor : College B&W en Gemeenteraad Van : Visser-Schlieker Datum : 14 juni 2017 Betreft : activiteitenoverzicht Conform toezegging aan de gemeenteraad van 12 april 2016 doe ik u hierbij
Bodem in de Omgevingswet
Bodem in de Omgevingswet Martin van Gelderen november 2017 Herziening bodembeleid: Veranderen Minder sectoraal, meer in verbinding met andere domeinen Na voltooien spoedopgave geen zelfstandige saneringsplicht
1 Inleiding. Ministerie van Defensie Dienst Vastgoed Defensie (vml. DGW&T) T.a.v. de heer J. van Heemskerk Postbus RA UTRECHT
Dienst Water en Milieu Pythagoraslaan 101 Postbus 80300 3508 TH Utrecht Ministerie van Defensie Dienst Vastgoed Defensie (vml. DGW&T) T.a.v. de heer J. van Heemskerk Postbus 8002 3503 RA UTRECHT Tel. 030-2589111
Noordelijke Netwerkdag bodem 4 oktober 2018 Assen Marlea Wagelmans
Omgaan met niet genormeerde stoffen Noordelijke Netwerkdag bodem 4 oktober 2018 Assen Marlea Wagelmans Voor antibiotica resistente bacteriën glippen soms door zuivering en bereiken oppervlaktewater Volkskrant,
Aanwezigheid van PFAS in Nederland. Deelrapport B - Onderzoek van PFAS op potentiële risicolocaties
Aanwezigheid van PFAS in Nederland Deelrapport B - Onderzoek van PFAS op potentiële risicolocaties Colofon Opdrachtgevers: Opgesteld door: Auteurs: Gemeente Dordrecht en Ministerie van Infrastructuur en
Onderzoek naar CARC CHEMICAL AGENT RESISTANT COATING
Onderzoek naar CARC CHEMICAL AGENT RESISTANT COATING Onderzoek naar het gebruik van gevaarlijke stoffen bij Defensie; POMS-locaties, chroom-6 en CARC, en de gevolgen voor de gezondheid van (ex-)medewerkers
Vraag 1 Wat is uw reactie op de berichten in het Algemeen Dagblad over het aantreffen van GenX in drinkwater op meerdere locaties?
> Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000
Oproep voor bijdrage
Oproep voor bijdrage Donderdag 16 mei 2019 Concertgebouw de Vereeniging te Nijmegen 31e Symposium Bodem Breed Hèt netwerk event van de bodem en ondergrond www.bodembreed.nl Bodem Breed 2019 Concertgebouw
Vlaanderen is milieu. Kwaliteit van de waterbodem VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ.
Vlaanderen is milieu Kwaliteit van de waterbodem 2015 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be \\\\\\ KWALITEIT VAN DE WATERBODEM IN 2015 \\\\\ DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Kwaliteit van de waterbodem in 2015
Z o r g v o o r h et mili eu. Bodem. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid
Z o r g v o o r h et mili eu VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen Gasunie de hoogste prioriteit;
Het vervoeren van verontreinigde bodem. We doen het veilig of..?
Het vervoeren van verontreinigde bodem. We doen het veilig of..? Auteur: Ad Wilbers Plaats: Geldrop Datum: 30 december 2006 NVVK Jubileumcongres 25-26 april 2007 - Sessie H Wilbers 1 van 5 Inleiding Er
Rapportage Sanscrit.nl
Rapportage Sanscrit.nl Instrument ter bepaling van spoedeisendheid van saneren V. Sanscrit 2.5.4 V. rapport 2.16 Algemeen Naam dossier: Waalbanddijk Nijmegen GRONDWATER Code: 20165144 Beoordelaar: buist@bioclear.nl