Impact van klimaatverandering op hydrologie en de gevolgen voor overstromingen en watertekorten Katrijn Holvoet, Thomas Vansteenkiste, Wouter Vanneuville, Patrick Willems 09-03-2010 Gent
Inhoud Situering Studiegebied Resultaten Conclusies En wat verder?
Situering Klimaatopwarming veroorzaakt verandering in: jaarlijkse gemiddelde temperatuur jaarlijkse gemiddelde neerslag invloed op totale schade bij overstromingen maar ook op watertekorten
Titel van de dia Niveau 1 Niveau 2 item 1 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 item 1 Niveau 5 item 2 Niveau 2 item 2 Bron: Groenboek COM(2007)354 Aanpassing aan klimaatverandering in Europa: mogelijkheden voor EU-actie
Titel van de dia Niveau 1 Niveau 2 item 1 Niveau 3 Niveau 4 Niveau 5 item 1 Niveau 5 item 2 Niveau 2 item 2 Bron: Groenboek COM(2007)354 Aanpassing aan klimaatverandering in Europa: mogelijkheden voor EU-actie
Situering Toename neerslag Ukkel (RCM) : toename in winter : afname in zomer (minder kleine regenbuien) (extreme zomerbuien wel intenser) winter: tot +60% zomer: tot -70% aantal natte dagen zomer: tot -50%
% verandering verandering in in extremen extreme neerslag Perturbation factor 1.45 1.4 +40% 1.35 +35% 1.3 +30% 1.25 +25% 1.2 +20% 1.15 +15% 1.1 +10% 1.05 +5% 0% 1-5% 0.95 Klimaatscenario s: Historische trend Huidig Referentieperiode 1961-1990 Perturbatietool Historische trend, na aftrekking van de klimaatoscillatie Resultaten regionale klimaatmodellen SHMI-MPI-A2 SHMI-MPI-B2 HC-adhff HC-adhfe DMI-ecsc-A2/B2 HS3 HS2 HC-adhfa CNRM-DE6 SHMI-HC-22 METNO-B2 / UCM-B2 SHMI-A2 / METNO-A2 / HC-adhfd-B2 / MPI-3005 / CNRM-DE7 KNMI / DMI-S25 GKSS-SN / GKSS / CNRM-DE5 CNRM-DC9 SHMI-B2 / UCM-A2 / MPI-3006 DMI-HS1 / ETH Hoog = Nat Midden Laag = Droog Tot tijdshorizon 2071-2100 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100
Studiegebied LBS
Resultaten hoogwater LBS Nat scenario Mild scenario Droog scenario veranderingen in hoog water zijn sterk onzeker regionale verschillen
Resultaten laagwater LBS Nat scenario Mild scenario Droog scenario toename in laagwater extremen onder alle scenario s
Resultaten schade & risico analyse: LATIS digitaal hoogtemodel bodemgebruikkaarten socioeconomische data + maximale schadekaart schadekaarten risicokaart hydraulisch model overstromingskaarten hydrologisch model risico = (werkelijke schade * kans van voorkomen)
Resultaten schade & risico LBS Schade en risico berekeningen voor de potentiële overstromingsgebieden met de terugkeerperioden: T=1, 10, 50, 100 jaar voor de huidige condities en de 3 klimaatscenario s Schade in een overstroomd gebied grotere terugkeerperiode grotere schade voor eenzelfde terugkeerperiode: toename in schade onder het Nat scenario, afname onder het Droog scenario relatieve verandering in schade onder de klimaatscenario s is onafhankelijk van de terugkeerperiode Risico = product van de kans en de schade van een overstroming onder het hoog scenario kan het risico tot 3x toenemen (LBS)
Resultaten voor Vlaanderen HOOGWATER
Resultaten voor Vlaanderen LAAGWATER
Conclusies De invloed van klimaatverandering op hydrologie is voor de subbekkens van de Schelde en van de Maas vergelijkbaar De impact op hoogwater debieten is onzeker toename onder het Nat scenario & afname onder het Droog scenario het Mild scenario varieert rond de huidige condities toename/afname/stagnatie van overstromingskansen en risico s Significante afname van de laagwater debieten onder alle scenario s (Nat, Mild, Droog) Consequenties voor drinkwatervoorziening, scheepvaart,...? Er zijn regionale verschillen
En wat verder? Communicatie naar beleid en beheer Presentatie op alle ABO s Brochures voor waterbeheerders Communicatie met de beleidsmakers Verder onderzoek: Laagwater: modellering met MIKE SHE en Wetspa Laagwaterstrategieën Gecombineerd effect van klimaatverandering op hydrologie en zeespiegelstijging / getijdeninvloed Klimaatbestendige (?) overstromingsrisicobeheerplannen voor de Europese Overstromingsrichtlijn (2007/60/EC)
Vragen? Waterbouwkundig Laboratorium Berchemlei 115 2140 Borgerhout 03/224.60.35 hic@vlaanderen.be www.waterstanden.be