Doelstellingen en beschrijving van het surveillancenetwerk 1. Doelstellingen schatting trend van het aantal geregistreerde gevallen van hepatitis A (1994-24), schatting incidentie op nationaal en arrondissementsniveau, voorstelling van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten. 2. Representativiteit in 24 registratie van ten minste 1 geval door 45 laboratoria, hetzij 4% van alle peillaboratoria, de 45 laboratoria waren verspreid over 21/43 arrondissementen : 29 in Vlaanderen, 13 in Wallonië en 3 in Brussel (tabel 1). Tabel 1 : : verspreiding van de laboratoria per arrondissement (N, %; 1998-24) 1998 1999 2 21 22 23 24 1998 1999 2 21 22 23 24 Arrond. N % N % N % N % N % N % N % Arrond. N % N % N % N % N % N % N % Antwerpen 7 58 6 5 5 45 6 55 5 42 8 8 8 8 Brussel 4 27 6 46 5 38 7 44 4 29 4 27 3 21 Mechelen 1 17 1 17 2 33 2 33 2 33 1 14 4 57 Nivelles 1 5 1 5 1 5 1 5 Turnhout 5 83 5 83 4 67 2 33 2 4 3 6 3 6 Ath 1 1 1 1 1 1 1 1 Halle-Vilv. 1 5 1 5 1 5 1 1 -- -- Charleroi 2 4 3 6 3 6 2 4 3 75 3 75 2 5 Leuven 1 2 1 2 1 2 2 4 2 4 2 4 3 6 Mons 3 1 1 33 2 67 2 67 2 67 1 33 Brugge 2 5 3 75 2 5 2 5 2 5 1 25 2 5 Mouscron 2 1 1 5 2 1 1 5 1 5 Diksmuide -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Soignies 4 1 3 75 4 1 1 33 3 75 3 75 3 75 Ieper 1 33 1 1 1 1 1 1 Thuin 3 75 3 75 3 75 2 5 2 5 2 5 1 25 Kortrijk 3 5 2 4 3 6 3 6 3 6 3 75 1 25 Tournai 1 5 2 67 1 5 1 5 1 5 Oostende 1 33 Huy 1 1 1 1 Roeselare 1 33 2 67 Liège 1 17 1 2 2 4 2 4 1 25 1 25 Tielt Verviers 2 5 4 1 4 1 2 5 1 25 1 25 2 5 Veurne 1 1 1 1 -- -- -- -- -- -- Waremme -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Aalst 1 25 2 5 2 5 2 5 1 25 1 25 1 33 Arlon 1 1 1 1 1 1 1 1 Denderm. 1 5 1 5 1 5 1 5 1 5 Bastogne -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Eeklo Marche-en-F -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Gent 2 33 3 43 3 43 4 57 4 67 2 4 2 4 Neufchâteau 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Oudenaarde -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Virton -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- St.-Niklaas 1 33 1 33 1 33 1 33 1 33 1 33 Dinant 2 1 2 1 1 5 1 5 1 5 1 5 Hasselt 3 43 3 5 3 5 4 67 1 2 3 6 3 6 Namur 2 67 2 67 2 67 2 67 3 75 2 67 Maaseik 1 5 Philippeville -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Tongeren -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Wallonie 26 62 26 63 26 65 17 44 19 48 17 45 13 34 Vlaanderen 3 39 31 41 29 39 3 42 25 37 28 44 29 48 België 6 45 63 49 6 47 54 43 48 4 49 42 45 4 N : aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden % : (aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden/ totaal aantal peillaboratoria) x 1 IPH - Epidemiologie 3. Evolutie van het aantal deelnemers in vergelijking met 22 en 23, daling van het aantal laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden (tabel 2). Tabel 2 : : evolutie van het aantal deelnemers (1994-24) Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden N % N % 1994 64 45,4 2 6 47,2 1995 63 46,7 21 54 42,5 1996 69 49,3 22 48 39,7 1997 58 43,3 23 49 42,2 1998 6 45,1 24 45 39,8 1999 63 48,8 1
Peillaboratoria Voornaamste epidemiologische kenmerken 1. Incidentie en registratiefrequentie in 24 nationale incidentie van 3,6/1 5 inwoners; opmerkelijk zijn de 146 gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Antwerpen en de 25 gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Mechelen (figuur 1). Figuur 1 : : incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 24) AL: Aalst AR: Arlon AT : Ath AW : Antwerpen B: Brussel BG: Brugge BS: Bastogne CR: Charleroi DK: Diksmuide DM: Dendermonde DN: Dinant EK: Eeklo GT: Gent HS: Hasselt HV: Halle-Vilvoorde HY: Huy IP: Ieper KR: Kortrijk LG: Liège LV: Leuven MC: Mouscron MH: Mechelen MN: Mons MR: Marche-en-Fam. MS: Maaseik NC: Neufchâteau NM: Namur NV: Nivelles OD: Oudenaarde OS: Oostende PV: Philippeville RS: Roeselare SG: Soignies SN: St.-Niklaas TG: Tongeren TH: Turnhout TL: Tielt TN: Thuin TR: Tournai VR: Veurne VT : Virton VV: Verviers WR: Waremme VR DK IP OS incidentie/1. inwoners [, - 15,45], MC >, - 2, > 2, - 4, > 4, RS BG TL KR TR EK GT OD AT MN AL 3,6 DM SG SN HV TN B CR AW MH NV PV LV NM TH DN HS WR HY NC MS TG LG MR VT BS AR TG VV 2
2. Evolutie van de incidentie en registratiefrequentie in vergelijking met 23, stijging van de incidentie in Vlaanderen, toegeschreven aan de toename waargenomen in de arrondissementen Antwerpen en Mechelen (tabel 3). Tabel 3 : : evolutie van de incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 1994-24) Arrondissement Brussel 1994 5,9 1995 1,8 1996 12,3 1997 12,6 1998 13,7 1999 12,7 2 16,5 21 11,7 22 6,3 23 7,5 24 6,3 N totaal 56 13 117 12 13 121 158 112 62 74 63 Antwerpen 9,1 4,1 6,2 6,1 4,4 3,5 3, 2,4 2,7 4,1 15,5 Mechelen 3, 2,3 3,7 2,3 2, 1,3 2,3 2,,3,6 8,1 Turnhout,5,,5,5 4,8 2,2 2,5 1,5,2 1,7 4,6 Halle-Vilvoorde 3,3 4,4 2,5 2,4 2,2 4, 3,6 2,9 2,3 1,8 5,1 Leuven 5,7 3,1,9,7 3,3 3,3 2,4 5,7 2,4,4 3,5 Brugge 1,9 1,1 1,9 1,1 2,2 3, 1,5 3,7 1,1 1,8 2,2 Diksmuide,,,,,,,,,,, Ieper, 2,9 1,,, 2,9, 2,9, 1,9 2,9 Kortrijk 1,1 1,4 1,4, 1,8,7 2,5 3,2,4,7 1,4 Oostende 2,8 2,1 1,4, 1,4,7,7,7 1,4,, Roeselare,7,7,7,,7 1,4, 1,4, 1,4, Tielt 1,2, 3,4 3,4, 1,1 4,5 3,4, 4,5, Veurne,, 3,6,, 1,8 1,8,,,, Aalst 1,9,4 2,3 2,7 1,2 1,5 1,1 1,9,8,8, Dendermonde 5,4,5,5 4,9 6,5 3,8 3,2,5 2,1 1,6 1,6 Eeklo 2,5, 1,3, 1,3 1,3, 6,3 3,8,, Gent 1,4 3,5 3,9 1,8 1,4 2,8 1,8 3, 1,,4,4 Oudenaarde, 1,8,9,,9,9 3,5,9 1,7 2,6 1,7 St.-Niklaas 2,7 1,4 3,6 5, 4,1 3,6 4,9,5 6,2 2,2 3,5 Hasselt 1,6 3,7 4,3 8,7 5,8 1,3 1,6 2,1,8 2,1 1,3 Maaseik 1,9 1,,5 1,9,,,,,5 1,3,9 Tongeren,5,5 1,1,5 1,6 1,6 1,6 1,1, 1,6, Vlaanderen 3,3 2,4 2,8 2,7 2,8 2,4 2,3 2,4 1,5 1,7 4,5 N totaal 194 138 162 162 165 144 135 142 91 14 27 Nivelles 1,2 4,8,9 5,3 2,9 2,9 4,9 2,6,3,8,8 Ath 18,1 2,6 1,3 5,1 5,1 2,5 1,3 11,4 1,3 1,2 2,5 Charleroi 2,1 11,9 14,3 5,9 1,1 8,1 5,2 3,3 5,2 1,2 1,7 Mons 3,2 9,9 8,3 6,8 7,6,,,4 1,2 2, 1,6 Mouscron 2,8 28,3 52,5 42,6 17, 1,4 1,4 18,6 18,6, 2,9 Soignies 62,2 7, 2,9 2,3 15,7 1,7 4,6 5,2 4, 1,7 2,8 Thuin 37,9 5,5 8,3 3,4 26,1 17,8 8,9 8,2 1,2 6,2 2,7 Tournai 2,1 1,6 2,1,,7 4,3,7 2,9,7 1,4, Huy 3,1 12,4 3,1, 3,1 1, 5, 1,, 2, 1, Liège 4,5 4,7 1,2 1,2 1,4,3,5 1,2,3,3,7 Verviers 9,7 8,5 1,3 6,5 4,2 4,9 17,7,8,7,4 1,1 Waremme,,, 1,5, 4,4,,,, 1,4 Arlon 12, 2, 7,8 2,, 9,7 5,8 3,9, 1,9, Bastogne 5,2, 5,1 7,6 7,6,,,,,, Marche-en-Famenne 2,1, 4,1 2, 2,,,,,,, Neufchâteau 7,3 7,3 7,3 1,9 14,5 3,6 5,4 3,6 3,6 1,8, Virton 6,4 2,1 2,1 4,2 8,4, 4,1 4,1,,, Dinant 7,3 1,3 2,1 9,2 8,2 4, 1, 1, 2, 2,, Namur 3,6 5,4 2,9 6,5 2,2 4,3,7 1,1 1,4 2,1,3 Philippeville 1,7 3,3 9,9 3,3 3,3 13,1 8,1 11,4 1,6 4,8 1,6 Wallonie 12, 7,4 7,9 5,1 6,3 4, 4, 2,9 2,3 2,5 1,1 N totaal 397 244 262 17 28 132 134 98 76 84 38 Onbekend N totaal 6 7 24 15 14 6 1 6 7 4 3 België 7, 5,6 5,6 4,6 5,1 4, 4,3 3,5 2,3 2,6 3,6 N totaal 77 555 565 467 517 43 437 358 236 266 374 IPH-Epidemiologie 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 2 S.A.) voor het beschouwde jaar 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 1 S.A.) voor het beschouwde jaar 3
Peillaboratoria in vergelijking met voorgaande jaren daalt het aantal gediagnosticeerde gevallen in alle arrondissementen, behalve in de arrondissementen van de provincie Antwerpen (figuur 2). Figuur 2 : : evolutie van de registratiefrequentie per arrondissement (N 24 M 1994-23) 2 15 N 24 = 371 M (1994-23) = 429 1 5 Aw Mh Th HV Lv Bg Dk Ip Kr Os Rs Tl Vr Al Dm Ek Gt Od SN Hs Ms Tg B Nv At Cr Mn Mc Sg Tn Tr Hy Lg Vv Wr Ar Bs Mr Nc Vt Dn Nm Pv 374 gevallen, dit is een stijging met 41% in vergelijking met 23 (tabel 4). Tabel 4 : : evolutie van de registratiefrequentie (1994-24) Jaar Aantal Gemiddeld aantal Jaar Aantal Gemiddeld aantal gevallen gevallen/lab/jaar gevallen gevallen/lab/jaar 1994 77 5, 2 437 3,4 1995 555 4,1 21 358 2,8 1996 565 4, 22 236 2, 1997 467 3,5 23 266 2,3 1998 517 3,9 24 374 3,3 1999 43 3,1 4
3. Verdeling volgens geslacht en leeftijd 56% van de gevallen werd gediagnosticeerd bij mannen (geslachtsverhouding M/V : 1,3/1); 37% van de gevallen werd gediagnosticeerd bij volwassenen tussen 25 en 44 jaar; in vergelijking met 23, daling van het aantal gevallen waargenomen bij jongeren tussen 5 en 14 jaar (N=46) terwijl dit aantal in 23, in vergelijking met 22, was gestegen (23 : N=86; 22 : N=62; 21 : N=116; 2 : N=14; figuur 3, tabel 5). Figuur 3 : : verdeling volgens leeftijd (N; 24) N 15 1 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 leeftijd (jaar) Tabel 5 : : verdeling volgens geslacht en leeftijdsgroep (N, %; 24) Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen Totaal (jaar) N % N % N % < 1, 1,6 1,3 1-4 7 3,4 4 2,5 11 3, 5-14 23 11,1 23 14,1 46 12,4 15-24 38 18,3 2 12,3 58 15,6 25-44 83 39,9 55 33,7 138 37,2 45-64 4 19,2 39 23,9 79 21,3 > 65 17 8,2 21 12,9 38 1,2 Totaal 28 1, 163 1, 371 1, 5
Peillaboratoria 4. Seizoensevolutie hepatitis A werd globaal genomen het hele jaar door gediagnosticeerd, de toename van het aantal gevallen gediagnosticeerd in juli 24 wordt toegeschreven aan een epidemie waargenomen in het arrondissement Antwerpen; aanvullende informatie kan u vinden op onze site (www.iph.fgov.be/epidemio/labo - rubriek Nieuws! de dato 3 juli 24; figuren 4 en 5). Figuur 4 : : evolutie van het aantal diagnoses per week (24) N / week 5 4 3 2 1 J F M A M J J A S O N D Figuur 5 : : evolutie van het aantal diagnoses per 4 weken (1994-24) N / 4 weken 1 75 5 25 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 6
5. Diagnosetechnieken De diagnosetechniek was bekend voor 3/45 laboratoria. Voor deze diagnose gebruikten de meeste laboratoria in 24 de techniek van de serologie (tabel 6). Tabel 6 : Adenovirus : indeling van de diagnosetechnieken per laboratorium (N=45, 24) Besluit Diagnosetechniek(en) N % % antigeendetectie 3 1, 6,67 serologie 23 76,67 51,11 serologie+antigeendetectie 1 3,33 2,22 serologie of antigeendetectie 3 1, 6,67 N laboratoria die de techniek hebben vermeld 3 1, 66,667 N laboratoria die de techniek niet hebben vermeld 15 33,33 Met uitzondering van de epidemie, in juli 24 waargenomen in het arrondissement Antwerpen, gaat het aantal gediagnosticeerde gevallen sinds 1994 in dalende lijn. Het zou nuttig zijn de preventieve maatregelen bekend te maken om het risico op hepatitis A te verminderen (zie www.iph.fgov.be/epidemio/labo : rubriek informatiefolders en informatiefolder nr. 3 in bijlage). 7