Benchmark formatie en kosten

Benchmark formatie en kosten Gemeente Berg en Dal Bahamin Khossravi Marly te Selle Mirjam Koedijk 5 oktober 2017

Inhoud 1 2 3 Onderzoek en methodiek Onderzoeksvraag, Resultaat, Hoe maak je het vergelijkbaar? Hoe meet je het? Uitkomsten benchmark Totale kosten, Primair proces, Overhead en Overige opvallendheden Samenvattend Samenvattend, Waarde en beperkingen 1

1 Onderzoek en methodiek Onderzoeksvraag Resultaat Methodiek Wat meten we? Hoe maak je het vergelijkbaar? 2

Onderzoeksvraag Hoe verhouden de kosten en formatie per taak (primaire proces en overhead) van uw organisatie zich tot die van andere, vergelijkbare gemeenten? Peildatum kosten: Begroting 2017 Peildatum vastgestelde formatie: 1-1-2017 3

Wat biedt de benchmark? Doel: Inzicht bieden in relatieve kosten en formatie van uw organisatie Resultaat: Objectieve vergelijkingsinformatie, eerste handvat voor objectieve discussie: niet het finale oordeel. Vormt / biedt basis voor normering, sturing en inrichting primair proces en overhead. Biedt focus voor vervolgonderzoek Beproefde methode: Sinds 2002 > 330 gemeenten 4

Methodiek benchmark Berenschot brengt sinds 2002 de formatie van gemeenten in kaart. In 2015 gestart met een vernieuwde benchmark, waarin rekening is gehouden met (recente) ontwikkelingen bij gemeenten, o.a.: decentralisaties samenwerkingsverbanden, taken belegd bij derden In onze vernieuwde benchmark staan de apparaatskosten centraal. Onder apparaatskosten verstaan wij de volgende kosten: - loonkosten - inhuurkosten - materiële kosten - kosten van taken belegd bij derden - gecorrigeerd voor opbrengsten uit diensten voor derden Daarnaast biedt de benchmark inzicht in uw formatie en werklastbepalende factoren. De benchmark sluit aan bij de vernieuwde BBV-indeling. 5

Wat meten we? Primair proces: indeling in 24 clusters Overhead: indeling in 11 categorieën Overige kosten materiële kosten van informatisering en automatisering huisvestingskosten gemeentekantoren 6

Primair proces Het geheel aan diensten en voorzieningen dat door een gemeente geboden wordt aan de burgers. Deze gemeentelijke taken zijn uitgesplitst naar de volgende 24 clusters: Cluster 1: Burgerzaken Cluster 2: Openbare orde en veiligheid Cluster 3: Verkeer, vervoer en wegen Cluster 4: Parkeren Cluster 5: Water Cluster 6: Economische Zaken Cluster 7: Educatie Cluster 8: Kunst, Cultuur en Oudheidkunde Cluster 9: Sport Cluster 10: Groen Cluster 11: Recreatie en ontspanning Cluster 12: Sociale voorzieningen Cluster 13: Opvang en welzijn Cluster 14: Wmo Cluster 15: Jeugd Cluster 16: Volksgezondheid Cluster 17: Afval Cluster 18: Riolering Cluster 19: Fysiek milieu Cluster 20: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Cluster 21: Bouwgrondexploitatie Cluster 22: Wabo Cluster 23: Belastingen en WOZ Cluster 24: Griffie, raad en rekenkamer 7

Overhead Geheel van functies dat gericht is op sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. Overheadfuncties staan niet rechtstreeks ten dienste van de burger, maar leveren indirect een bijdrage aan het functioneren van de organisatie. Deze overheadtaken zijn uitgesplitst naar de volgende 11 categorieën: 1. Directie en management primair proces 7. Juridische zaken 2. Secretariaten primair proces 8. Communicatie 3. Bestuurszaken en bestuursondersteuning 9. Kwaliteitszorg 4. Personeel en organisatie 10. Facilitaire dienst 5. Financiën en control 11. Inkoop 6. Informatisering en automatisering 8

Hoe maak je het vergelijkbaar? Gemeenten zijn boeiende, maar ook complexe en diverse organisaties: elke gemeente is uniek Uniforme indeling in clusters en overheadcategorieën is leidend, niet de organisatiestructuur van een gemeente Rekening houden met verschillen in omvang, bevolkingsdichtheid, sociale structuur, centrumfunctie en % taken belegd bij derden. Rekening houden met verschillen in uitbesteding door in vergelijking kosten centraal te stellen. 9

Uw referentiegroep Naam gemeente Inwoners Bevolkingsdichtheid (inwoners / km2) Sociale structuur % taken belegd bij derden primair proces Centrumfunctie Berg en Dal 34.741 402 Redelijk 43% Weinig Boxmeer 28.700 258 Redelijk 38% Redelijk Buren 26.206 195 Goed 58% Zonder De Bilt 42.036 635 Goed 34% Weinig De Kompanjie 40.262 322 Zwak 39% Sterk Heemskerk 39.286 1.445 Redelijk 38% Redelijk Heusden 43.191 548 Goed 43% Redelijk Kaag en Braassem 26.109 413 Goed 43% Zonder Langedijk 27.449 1.150 Goed 42% Weinig Lochem 33.249 156 Goed 57% Weinig Ooststellingwerf 25.574 114 Redelijk 33% Redelijk Oude IJsselstreek 39.656 291 Redelijk 36% Redelijk Rheden 43.892 537 Redelijk 35% Weinig Stadskanaal 32.500 276 Zwak 43% Sterk Venray 43.202 265 Redelijk 45% Sterk Zaltbommel 27.562 347 Goed 59% Weinig 10

2 Uitkomsten benchmark Totale kosten Primair proces Overhead Overige kosten 11

Totale kosten per inwoner De totale apparaatskosten (Primair proces en Overhead) per inwoner van uw organisatie zijn 1% lager dan gemiddeld. 12

Totale kosten (verdeling primair/overhead) per inwoner Primair proces per inwoner: 3% hogere kosten (+ 633.198). 6% minder formatie (-8,2 fte) Uw organisatie heeft evenveel taken belegd bij derden (43%) als gemiddeld in de referentiegroep. Overhead per inwoner: 13% lagere kosten (- 835.800) 19% minder formatie (-13,0 fte) U heeft meer taken belegd bij derden (17%) dan gemiddeld (7%). 13

Primair proces vergelijking formatie Totaal 6% minder formatie (-8,2 fte) Uitvoering 17% minder formatie (-16,3 fte) Beleid 24% meer formatie (+7,3 fte) Regie/contractmanagement 44% meer formatie (+2,8 fte) Vergunningverlening 44% minder formatie (-1,9 fte) 14

Vergelijking loonschalen 15

Primair proces vergelijking kosten clusters 16

Primair proces opvallendheden Cluster: Wmo De kosten zijn 75% hoger per inwoner (+ 870.413). Uw gemeente heeft hogere inhuurkosten dan gemiddeld (+ 356.513). Daarnaast zet uw organisatie 4,8 fte meer formatie in dan gemiddeld: Uitvoering (+2,8 fte) Beleid (+1,6 fte) Regie- en contractmanagement (+0,4 fte) De formatie die is toegekend aan het cluster Wmo is afkomstig uit meerdere afdelingen binnen de gemeente. Uw organisatie heeft hogere materiële kosten (+ 120.147) ten opzichte van de referentiegroep. Uit de indicatoren zien we dat de werklast niet in verhouding is met de kosten: Aantal Wmo-cliënten (-36%) 19

Primair proces opvallendheden Cluster: Jeugd De kosten zijn 87% hoger per inwoner (+ 604.528). Uw gemeente heeft hogere inhuurkosten dan gemiddeld (+ 270.506). Daarnaast zet uw organisatie 2,8 fte meer formatie in dan gemiddeld: Uitvoering (+1,0 fte) Beleid (+1,7 fte) Regie- en contractmanagement (+0,1 fte) Uw organisatie heeft hogere kosten van taken belegd bij derden dan gemiddeld in de referentiegroep (+ 164.216). Uit de indicatoren zien we dat de werklast niet in verhouding is met de kosten: Aantal jeugd-cliënten (-5%) 20

Primair proces opvallendheden Cluster: Afval De kosten zijn 16% hoger per inwoner (+ 395.216). De kosten van taken belegd bij derden zijn hoger dan gemiddeld (+ 512.635). Er wordt minder formatie ingezet dan gemiddeld (-2,3 fte): Uitvoering (-2,3 fte) Beleid (+0,1 fte) Regie/contractmanagement (-0,1 fte) De kosten liggen in lijn met de werklast: Aantal woonruimten en bedrijfsvestigingen per 1.000 inwoners (+3%) Omgevingsadressendichtheid (-29 %) 21

Primair proces opvallendheden Cluster: Sociale voorzieningen De kosten zijn 17% hoger per inwoner (+ 320.795). Uw gemeente zet 8,3 fte meer formatie in dan gemiddeld: Uitvoering (+6,8 fte) Beleid (+1,5 fte) Regie- en contractmanagement (+0,0 fte) Daarnaast zijn de inhuurkosten hoger dan gemiddeld (+ 121.893). De kosten van taken belegd bij derden zijn lager dan in de referentiegroep (- 305.595). Uit de indicatoren zien we dat de werklast deels in verhouding is met de kosten: Aantal bijstandsontvangers (+19%) Aantal cliënten schuldhulpverlening (-24%) 22

Primair proces opvallendheden Cluster: Opvang en Welzijn De kosten zijn 84% hoger per inwoner (+ 244.925). Uw gemeente zet 1,3 fte meer formatie in dan gemiddeld: Uitvoering (-0,9 fte) Beleid (+1,5 fte) Regie- en contractmanagement (+0,7 fte) Daarnaast zijn de inhuurkosten hoger dan gemiddeld (+ 82.115). Subsidies zorgen voor ruis in de vergelijking. We hebben daarom onlangs de vraag toegevoegd wat het structureel verstrekte subsidiebedrag van een gemeente is op dit cluster. Binnen de referentiegroep hebben 12 gemeenten deze vraag tot nu toe beantwoord. Indien we de totale apparaatskosten inclusief structurele subsidies vergelijken met de referentiegroep, zijn de kosten van de gemeente Berg en Dal 4% lager dan gemiddeld. 23

Primair proces opvallendheden Cluster: Groen De kosten zijn 21% lager per inwoner (- 481.526). De kosten van taken belegd bij derden zijn lager dan gemiddeld (- 272.500). Uw gemeente zet 6,1 fte minder formatie in dan gemiddeld. Uitvoering (-7,1 fte) Beleid (+0,4 fte) Regie- en contractmanagement (+0,6 fte) De materiële kosten zijn hoger dan gemiddeld (+ 102.210) Uw lagere kosten gaan gepaard met een lagere werklast t.o.v. de referentiegroep. Het is de vraag of de verhouding tussen uw kosten en werklast in balans is nu: Aantal ha groen in beheer en eigendom van de gemeente (-40%) Aantal begraafplaatsen in gemeentelijk beheer (-47%) 24

Primair proces opvallendheden Cluster: Sport De kosten zijn 28% lager per inwoner (- 401.672). De materiële kosten zijn lager dan gemiddeld (- 433.785). Uw organisatie zet meer formatie in dan gemiddeld (+2,8 fte): Uitvoering (+1,4 fte) Beleid (+0,6 fte) Regie- en contractmanagement (+0,8 fte) Indien we kijken naar de taken waar uw organisatie nog uitvoerende formatie voor op de loonlijst heeft, zien we, ten opzichte van de referentiegroep, het volgende: Beheer sportlocaties binnen en buiten: uw gemeente heeft hier formatie op de loonlijst voor, binnen de referentiegroep heeft 63% dit. Beheer zwembaden (incl. zwemonderwijzers): uw gemeente heeft hier formatie op de loonlijst voor, binnen de referentiegroep heeft 38% dit. Sportstimulering/sportbevordering: uw gemeente heeft hier geen formatie op de loonlijst voor, 38% van de referentiegroep heeft dit wel. Subsidies zorgen voor ruis in de vergelijking. We hebben daarom onlangs de vraag toegevoegd wat het structureel verstrekte subsidiebedrag van een gemeente is op dit cluster. Binnen de referentiegroep hebben 12 gemeenten deze vraag tot nu toe beantwoord. Indien we de totale apparaatskosten inclusief structurele subsidies vergelijken met de referentiegroep, zijn de kosten van de gemeente Berg en Dal 1% hoger dan gemiddeld. 25

Primair proces opvallendheden Cluster: Kunst, cultuur en oudheidkunde De kosten zijn 66% lager per inwoner (- 298.807). Uw gemeente zet 1,8 fte minder formatie in dan gemiddeld. Uitvoering (-2,1 fte) Beleid (+0,2 fte) Regie- en contractmanagement (+0,1 fte) Daarnaast zien we dat de materiële kosten (- 114.043) en kosten van taken belegd bij derden (- 80.406) lager zijn dan gemiddeld. Subsidies zorgen voor ruis in de vergelijking. We hebben daarom onlangs de vraag toegevoegd wat het structureel verstrekte subsidiebedrag van een gemeente is op dit cluster. Binnen de referentiegroep hebben 12 gemeenten deze vraag tot nu toe beantwoord. Indien we de totale apparaatskosten inclusief structurele subsidies vergelijken met de referentiegroep, zijn de kosten van de gemeente Berg en Dal 15% lager dan gemiddeld. 26

Primair proces opvallendheden Cluster: Economische zaken De kosten zijn 72% lager per inwoner (- 166.132). Uw gemeente zet minder formatie in dan gemiddeld (-1,6 fte). Uitvoering (-1,0 fte) Beleid (-0,6 fte) Regie- en contractmanagement (-0,0 fte) De lagere kosten zijn enigszins in lijn met de werklast: Klantenpotentieel lokaal (-15%) Klantenpotentieel regionaal (-49%) Bedrijfsvestigingen (-7%) 27

Overhead kosten Overhead per inwoner: 13% lagere kosten (- 835.800) 19% minder formatie (-13,0 fte) Overhead afgezet tegen de werklast* (per fte): 1% lagere kosten (- 56.059) 8% minder formatie (-5,0 fte) *In onze optiek dient de overhead van een organisatie in verhouding te staan tot de omvang van de organisatie als geheel. De formatie bepaalt immers het aantal interne klanten en is daarmee de grootste werklastbepalende factor. Voor een goede vergelijkbaarheid kunnen we het beste daarom de overheadkosten en -formatie afzetten tegen de totale formatie. 28

Overhead vergelijking kosten 29

Overhead vergelijking formatie 30

Overhead opvallendheden Categorie: Informatisering en Automatisering (incl. materiële kosten) De kosten per fte zijn 11% hoger dan gemiddeld (+ 227.265). De kosten van taken belegd bij derden zijn 541.116 hoger dan gemiddeld. Daarentegen zet de gemeente 3,5 fte minder formatie in dan gemiddeld. Indien we kijken naar de vergelijking van de totale kosten per functie (loonkosten, inhuurkosten, kosten van taken belegd bij derden) vallen de volgende functies op: Systeem- en netwerkbeheer (+ 263.049, -2,0 fte) Helpdesk (+ 185.211, -0,8 fte) DIV/DIM (+ 62.099, +2,2 fte) Beleid (- 108.327, -1,3 fte) Applicatiebeheer (technisch) (- 95.700, -1,3 fte) De materiële kosten zijn 5% lager dan gemiddeld (- 54.700). Hierbij vallen met name de volgende posten op: Inventaris (- 121.053) Servers (- 121.588) Data/telefonie (- 115.895) Het aantal accounts per fte is 12% hoger dan gemiddeld (1,92 t.o.v. 1,72) 31

Overige opvallendheden Huisvestingskosten gemeentekantoren Deze kosten zijn 40% lager per fte dan gemiddeld (gecorrigeerd voor opbrengsten). Een bedrag van 587.626 lager. Rentelasten m.b.t. huisvesting (- 288.416) Afschrijving gebouwen en inventaris (- 202.507) Het aantal m2 per fte is echter 35% lager dan gemiddeld (23,8 t.o.v. 36,3 m2). Per m2 zijn uw huisvestingskosten 11% lager dan gemiddeld. Uw organisatie heeft 2 locaties. Gemiddeld in de referentiegroep is dit 1,8 locaties. Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage is 12% lager dan gemiddeld (4,4% t.o.v. 5,0%). De meldingsfrequentie is 15% hoger dan gemiddeld (1,4 t.o.v. 1,2) Overige kosten Het begrote opleidingsbudget per medewerker is 17% lager dan gemiddeld. De begrote reis- en verblijfskosten per medewerker zijn 80% hoger dan gemiddeld. 32

3 Samenvattend Hoofduitkomsten Waarde en beperkingen 33

Samenvattend Gemeente Berg en Dal is gemiddeld ten opzichte van de referentiegroep Totale kosten per inwoner zijn 1% lager dan gemiddeld Dit komt met name door de kosten van de overhead (-13%). De kosten voor het primair proces zijn iets hoger dan gemiddeld (+3%). Afgezet tegen uw werklast zijn uw overheadkosten 1% lager dan gemiddeld. Uw organisatie heeft minder formatie (na correctie werkzaamheden voor derden) dan gemiddeld. De totale kosten voor inhuurkosten en kosten van taken belegd bij derden zijn echter wel hoger dan gemiddeld. De materiële kosten zijn gemiddeld ten opzichte van de referentiegroep. Per saldo zijn de totale kosten lager dan gemiddeld. De aandachtspunten uit de benchmark met hogere kosten: - Primair proces: Wmo - Primair proces: Jeugd - Primair proces: Sociale voorzieningen - Overhead: Informatisering en Automatsering (incl. materiële kosten) De aandachtspunten uit de benchmark met lagere kosten: - Primair proces: Groen - Primair proces: Kunst, cultuur en oudheidkunde - Primair proces: Economische zaken 34

Waarde en beperkingen Benchmark geeft een eerste indruk Voor het verklaren van de verschillen is verdieping nodig Allerlei factoren van invloed: omgevingskenmerken ambitie kwaliteit/dienstverleningsniveau organisatie/sturingsmodel historie betaalbaarheid etc. 35

Contactpersonen Bahamin Khossravi Marly te Selle Mirjam Koedijk b.khossravi@berenschot.nl m.teselle@berenschot.nl m.koedijk@berenschot.nl Telefoonnummer: 030-2916848 Berenschot B.V. Postbus 8039 3503 RA UTRECHT

Bijlage 1: Definities apparaatskosten In de benchmark rekenen wij tot de apparaatskosten de volgende componenten: Loonkosten personeel Materiële kosten Inhuurkosten Kosten taken belegd bij derden Personeel dat zich inzet voor derden Opbrengsten uit diensten voor derden door personeel Achtereenvolgens lichten wij deze kostenposten verder toe: Loonkosten personeel in 2017 Wij gaan uit van het verwachte bruto jaarsalaris, inclusief alle toeslagen, zoals vakantiegeld, sociale lasten, pensioenpremies over het gehele jaar 2017. Niet: de zogenaamde overige personele lasten, zoals opleidingsbudgetten, reis- en verblijfkosten en kosten voor werving en selectie. Materiële kosten in 2017 Hieronder verstaan we alle vastgoed gerelateerde kosten, zoals kapitaallasten, huur, beheer en onderhoud van gebouwen, machines en inventaris, toevoegingen aan onderhoudsvoorzieningen en overige huisvestingskosten. Vastgoed gerelateerde opbrengsten (bijv. verhuur van een locatie) worden in mindering gebracht op de kosten. Naast de vastgoed gerelateerde kosten rekenen wij het ook het wagenpark van de groenvoorziening, afvalinzameling, straatreiniging etc. (inclusief bijbehorende brandstofkosten) tot de materiële kosten. 37

Bijlage 1: Definities apparaatskosten (vervolg) Inhuurkosten in 2017 Tot inhuurkosten rekenen wij alle kosten van inhuur bij het uitvoeren van extra taken/projecten. Hierbij geldt dat de formatie die wordt ingehuurd hiërarchisch wordt aangestuurd door de organisatie. Specifieke projectkennis of vaardigheden zijn niet of onvoldoende beschikbaar binnen de eigen organisatie en worden daarom ingehuurd. Tot inhuur rekenen wij niet: vervangingsinhuur (o.a. bij ziekte, zwangerschapsverlof, openstaande vacatures). Deze inhuur nemen wij niet mee om een dubbeltelling met de vastgestelde formatie te voorkomen. Kosten taken belegd bij derden in 2017 Dit betreft de kosten van taken die door uw organisatie structureel zijn uitbesteed aan een externe of private partij of ondergebracht in een gemeenschappelijke regeling (o.a. een Intergemeentelijke Sociale Dienst of Veiligheidsregio). Het gaat om taken die worden uitgevoerd door medewerkers die niet hiërarchisch worden aangestuurd binnen de gemeentelijke organisatie. Wij rekenen hiertoe de totale kosten van uitbesteding, dus zowel de personele als ook de materiële kosten. Alle taken met betrekking tot vastgoed gerelateerd beheer en onderhoud die zijn belegd bij derden rekenen wij tot de materiële kosten. Opbrengsten uit diensten voor derden door eigen personeel in 2017 Dit betreft alleen de opbrengsten van personele uithuur. Niet: de opbrengsten van verhuur van locaties, of verkoop van artikelen, et cetera. 38

Bijlage 2: Definities type taken In het primaire proces maken we een uitsplitsing naar de volgende vier type taken: Uitvoering Beleid / strategie / advies / subsidieverlening Regie (directievoering over uitbesteding) en contractmanagement Vergunningverlening Achtereenvolgens lichten wij deze taken verder toe: 1. Uitvoering Hiertoe rekenen wij de volgende taken en functies: Uitvoerende werkzaamheden die in de openbare ruimte worden verricht (o.a. onderhoud groen, straatreiniging, beheer en onderhoud van riolen, wegbeheer). Functionarissen die veelal buiten werkzaam zijn voor onderzoek (o.a. bodemonderzoek of veldwerk). Toezicht en handhaving (o.a. toezichthouders, handhavers, opzichters, boa s). Functies waarvan de hoofdtaak uit direct contact met de burgers bestaat (o.a. baliemedewerkers, klantmanagers, consulenten, buurtregisseurs en wijkcoördinatoren). Eenvoudige informatieverstrekking en complete afhandeling van processen en productlevering door het KCC. Administratieve functies die een schakel verrichten in het primaire proces (o.a. de uitkeringsadministratie van de sociale dienst). Beheer van locaties (o.a. beheer van sportlocaties of zwembaden). 39

Bijlage 2: Definities type taken (vervolg) Instellingen waarvan de formatie op de loonlijst van de gemeente staat (o.a. kunst- en cultuurinstellingen, scholen, welzijnsinstellingen en musea). Planning van werkzaamheden. Bezwaar en beroep. Het betreft bezwaar en beroep dat aan een bepaald product (cluster) gekoppeld kan worden. Bezwaar en beroep rekent u toe aan het cluster waar het beroep en bezwaar betrekking op heeft en niet tot de overhead (categorie Juridische Zaken). Functioneel beheer. Het betreft functioneel beheer ten behoeve van specifieke producten die worden gebruikt in het primair proces (o.a. belastingen, sociale dienst, burgerzaken, omgevingsvergunningen). Het gaat hier om het helpen van de gebruikers bij het werken met de software. Technisch en algemeen applicatiebeheer rekenen wij tot de overhead. De meeste van de hierboven genoemde uitvoerende taken kunnen door gemeenten worden uitbesteed, verzelfstandigd of ondergebracht in een gemeenschappelijke regeling. 2. Beleid / strategie / advies / subsidieverlening Dit betreft formatie die zich bezighoudt met beleid / strategie / (beleids)advies (lange termijn visie) van taken. Ook de formatie en kosten met betrekking tot subsidieverlening rekenen wij hiertoe. De kosten van subsidies zijn in deze benchmark buiten beschouwing gelaten. 40

Bijlage 2: Definities type taken (vervolg) 3. Regie (directievoering over uitbesteding) en contractmanagement Dit betreft de formatie die zich bezighoudt met regie (directievoering over uitbesteding) en contractmanagement o.a. van taken die zijn uitbesteed of ondergebracht in een gemeenschappelijke regeling of samenwerkingsverband. Onder contractmanagers verstaan wij de medewerkers die de afgesloten contracten van de gemeente beheren en onderhouden voor een bepaald vakgebied. Qua werkzaamheden kan gedacht worden aan het voeren van gesprekken met de contractpartners, het beheren en monitoren van de uitputting van het contract en het eventueel ingrijpen op het moment dat een contract dreigt te worden overschreden. De contractmanagers blijven betrokken bij de contracten en contractpartners, ook nadat de inkoop is afgerond. 4. Vergunningverlening Dit betreft de formatie en uitvoeringskosten van vergunningverlening. Deze categorie treft u aan bij de volgende drie clusters: Cluster 2: Openbare orde en veiligheid Cluster 4: Parkeren Cluster 22: Wabo 41

Berenschot Groep B.V. Europalaan 40 3526 KS Utrecht T +31 (0)30 291 69 16 E contact@berenschot.nl www.berenschot.nl Berenschot is een onafhankelijk organisatieadviesbureau met 375 medewerkers wereldwijd. Al ruim 75 jaar verrassen wij onze opdrachtgevers in de publieke en private sector met slimme en nieuwe inzichten. We verwerven ze en maken ze toepasbaar. Dit door innovatie te koppelen aan creativiteit. Steeds opnieuw. Klanten kiezen voor Berenschot omdat onze adviezen hen op een voorsprong zetten. Ons bureau zit vol inspirerende en eigenwijze individuen die allen dezelfde passie delen: organiseren. Ingewikkelde vraagstukken omzetten in werkbare constructies. Door ons brede werkterrein en onze brede expertise kunnen opdrachtgevers ons inschakelen voor uiteenlopende opdrachten. En zijn we in staat om met multidisciplinaire teams alle aspecten van een vraagstuk aan te pakken. Berenschot is aangesloten bij E-I Consulting Group, een Europees samenwerkingsverband van toonaangevende bureaus. Daarnaast is Berenschot lid van de Raad voor Organisatie- Adviesbureaus (ROA) en hanteert de ROA-gedragscode.