Rapportage onderzoek zorgkostenmonitor dementie (Zorgkantoren) Coöperatie VGZ
www.vgz.nl www.vgz-zorgkantoren.nl VGZ Zorgkantoor BV, KvK 9167532, gevestigd te Nijmegen, Univé Zorgkantoor BV, KvK 37122493, gevestigd te Alkmaar en Trias Zorgkantoor BV, KvK 116818, gevestigd te Gorinchem vormen samen de Zorgkantoren Coöperatie VGZ. Zorgkantoren Coöperatie VGZ is een handelsnaam voor VGZ Zorgkantoor BV, Univé Zorgkantoor BV en Trias Zorgkantoor BV samen.
Rapportage onderzoek zorgkostenmonitor dementie (Zorgkantoren) Coöperatie VGZ Maart 212 Jelle Vrijsen (Zorginkoper integrale zorg, Projectleider dementie VGZ) en Hazel Hull (Senior actuarieel medewerker business actuariaat zorg, VGZ) Dit onderzoek is tot stand gekomen in samenwerking met de werkgroep zorgkostenmonitor dementie, naast bovenstaande opstellers bestaande uit: Daniëlla Verell, Henri Holtus en Joop Jaspers.
Inhoudsopgave Inleiding 3 Inhoud rapport 3 Resultaten onderzoek 1 3 Conclusies onderzoek 1 6 Resultaten onderzoek 2 7 Conclusies onderzoek 2 8
Inleiding In 29 is begonnen met het opzetten van een zorgkostenmonitor dementie. Deze zorgkostenmonitor geeft inzicht in de aard en kosten van de zorg van personen met dementie. Het betreft zowel AWBZ-zorg als GGZ-zorg uit de Zorgverzekeringswet (Zvw). Inhoud rapport In dit rapport worden de eerste resultaten van het onderzoek gepresenteerd. Het onderzoek valt uiteen in twee delen. Het eerste deel geeft inzicht in regionale verschillen in GGZ-kosten en andere zorgkosten (ziekenhuiskosten) van personen met dementie. Het tweede deel geeft inzicht in het zorgtraject en kosten van personen met dementie. Hierin worden twee zorgtrajecten onderscheiden: 1. Een zorgtraject met een combinatie voor GGZ-zorg uit de zorgverzekeringswet en AWBZ-zorg. 2. Een zorgtraject met alleen AWBZ-zorg. Resultaten onderzoek 1 Het doel van het eerste onderzoek is het in kaart brengen van regionale verschillen in GGZ-aantallen en GGZ-kosten en andere zorgkosten (ziekenhuiskosten) van personen met dementie. Personen met dementie krijgen zorg uit de AWBZ (care) en de curatieve GGZ uit de Zorgverzekeringswet. Voor dit onderzoek zijn er twee groepen geselecteerd: 1. Personen uit de curatieve GGZ die zorg hebben ontvangen, die valt onder de productgroep dementie, delirium en overige cognitieve stoornissen. Het betreft het jaar 28. Er zijn 3.324 verzekerden geselecteerd. 2. Personen met een AWBZ-indicatie en met de grondslag psychogeriatrische aandoening. Het betreft personen die op 1 juli 28 een geldig indicatiebesluit/zorg hadden. Er zijn 9.524 personen geselecteerd. Voor de verschillende regio s van VGZ is bij de analyses het volgende in beeld gebracht: de verhouding tussen het aantal personen met AWBZ-zorg en GGZ-zorg, de prevalentie van personen met zorg voor dementie, de GGZ-kosten en de ziekenhuiskosten. De verhouding tussen het aantal personen met dementie die zorg krijgen uit de AWBZ en het aantal personen met dementie die zorg krijgen uit de curatieve GGZ uit de zorgverzekeringswet is voor alle zorgkantoren samen 3:1. Personen met dementie krijgen dus drie keer zo vaak zorg uit de AWBZ dan zorg uit de curatieve GGZ. Voor de regio Noord Holland Noord is de verhouding 1:1, in Noord-Holland Noord krijgen personen met dementie even vaak zorg uit de AWBZ als zorg uit de curatieve GGZ. In deze regio zijn er ruim 1.7 personen met GGZ-zorg voor dementie en ruim 1.6 personen met AWBZ-zorg voor dementie. Figuur 1 laat de verhoudingen per zorgkantoor en voor alle zorgkantoren samen zien. 3
1 9 92 9 85 82 8 78 74 49 8 7 6 5 4 3 2 1 8 1 15 18 2 22 26 51 Zorgkantoor A Zorgkantoor B Zorgkantoor C Zorgkantoor D Zorgkantoor E Zorgkantoor F Totaal Zorgkantoor G Curatieve GGZ zorgverzekeringswet AWBZ Figuur 1: Verhouding personen met GGZ-zorg/AWBZ -zorg De gemiddelde prevalentie van personen met AWBZ- of GGZ-zorg voor dementie is voor alle regio s samen,13. Dit betekent dat,13% van alle inwoners in deze regio s AWBZ of GGZ zorg krijgt voor dementie. Als er alleen gekeken wordt naar de 7+ inwoners dan is de prevalentie voor alle regio s samen 1,34, dus 1,34%.van de inwoners ouder dan 7 jaar krijgt AWBZ of GGZ zorg voor dementie. In de regio Noord-Holland Noord is de prevalentie,5 respectievelijk 5,31. Dus,5% van de inwoners van Noord-Holland Noord en 5,31% van de inwoners van Noord-Holland Noord krijgt AWBZ of GGZ zorg voor dementie. Ten opzichte van de andere regio s worden er in deze regio de meeste personen met dementie bereikt. In figuur 2 wordt de prevalentie weergegeven. 6 5,4,35,1 1,5,11 1,6,13 1,45,13 1,34,14 1,3,28 2,83,5 5,31 4 3 2 1 Zorgkantoor A Zorgkantoor F Zorgkantoor B Zorgkantoor C Totaal Zorgkantoor E Zorgkantoor D Zorgkantoor G Percentage van totaal aantal inwoners Percentage van 7+ inwoners Figuur 2: Prevalentie van personen met zorg voor dementie De totale GGZ-kosten in 28 voor personen met GGZ-zorg voor dementie bedraagt ruim 24 miljoen euro. De kosten zijn het hoogst in Noord-Holland Noord. In deze regio zit ook het hoogste aantal personen met GGZ-zorg voor dementie (ruim 1.7). Figuur 3 laat de verdeling van de GGZ-kosten over de verschillende regio s zien. 4
9.. 8.. 7.. 6.. 5.. 4.. 3.. 2.. 1.. 87.166 968.87 2.846.8 2.848.247 2.9.786 5.683.469 8.319.16 Zorgkantoor B Zorgkantoor A Zorgkantoor E Zorgkantoor C Zorgkantoor D Zorgkantoor F Zorgkantoor G Figuur 3: GGZ-kosten 28 Naast de totale GGZ-kosten zijn ook de GGZ-kosten 28 per persoon voor personen met GGZ-zorg voor dementie in beeld gebracht. Figuur 4 laat zien dat de gemiddelde GGZ-kosten in het jaar 28 ruim 7. per persoon zijn. In de regio Noord-Holland Noord is het gemiddelde ruim 4.5 per persoon. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 4.787 7.332 8.567 8.922 9.72 1.621.73 1 1.485 Zorgkantoor G Totaal Zorgkantoor A Zorgkantoor E Zorgkantoor D Zorgkantoor F Zorgkantoor G Zorgkantoor C Figuur 4: GGZ-kosten 28 per persoon met GGZ-zorg voor dementie De bovengenoemde GGZ-kosten 28 bevatten zowel kosten van GGZ-zorg met verblijf als GGZ-zorg zonder verblijf. Als er wordt ingezoomd naar alleen de GGZ-kosten van GGZ-zorg met verblijf dan zijn de gemiddelde kosten 41. per persoon met GGZ-zorg voor dementie. In de regio Noord-Holland Noord zijn de GGZ-kosten ruim 29. per persoon. In figuur 5 worden de GGZ-kosten verblijf per persoon per regio in beeld gebracht. 5
7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 29.188 32.963 38.317 41.44 5.97 53.78 58.241 6.33 Zorgkantoor G Zorgkantoor A Zorgkantoor E Totaal Zorgkantoor F Zorgkantoor D Zorgkantoor C Zorgkantoor B Figuur 5: GGZ-kosten verblijf per persoon met GGZ-zorg voor dementie Er is ook gekeken naar de ziekenhuiskosten in 28 van personen met GGZ-zorg voor dementie. De gemiddelde kosten ziekenhuis per persoon voor alle regio s samen is bijna 5.. De kosten ziekenhuis per persoon in de regio Noord-Holland Noord is 3.. Dit is 4% lager dan de gemiddelde kosten ziekenhuis per persoon. In figuur 6 worden de kosten ziekenhuis 28 per persoon in beeld gebracht. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 2.253 3.96 4.256 4.773 4.959 5.632 7.561 9.971 Zorgkantoor B Zorgkantoor G Zorgkantoor A Zorgkantoor D Totaal Zorgkantoor E Zorgkantoor C Zorgkantoor F Figuur 6: Kosten ziekenhuis 28 per persoon voor personen met GGZ-zorg voor dementie Conclusies onderzoek 1 In Noord-Holland Noord worden in absolute zin de hoogste GGZ-kosten gemaakt, worden wel 3 tot 4 keer meer personen bereikt, zijn de kosten per persoon in zorg het laagst, zijn vooral de verblijfskosten lager; gemiddelde kosten per jaar 7.4, in Noord-Holland Noord 4.7, zijn er lagere kosten in het ziekenhuis (4% lager dan gemiddeld). 6
Resultaten onderzoek 2 Het tweede onderzoek geeft inzicht in het zorgtraject en de kosten van personen met dementie. Hierin worden twee zorgtrajecten onderscheiden; 1. Een zorgtraject met een combinatie voor GGZ-zorg uit de Zorgverzekeringswet en AWBZ-zorg. 2. Een zorgtraject met alleen AWBZ-zorg. Voor onderzoek 2 zijn personen geselecteerd met AWBZ-zorg en met de grondslag psychogeriatrische aandoening. Het betreft personen die AWBZ zorg hadden tussen oktober 24 en de eerste helft van 211. Deze AWBZ-zorg is al dan niet gecombineerd met GGZ zorg. Er zijn 9.36 personen geselecteerd. Voor personen met een van deze twee zorgtrajecten is de duur van de AWBZ-zorg en de kosten van de AWBZ/GGZ-zorg in beeld gebracht. Figuur 7 laat voor de twee zorgtrajecten de duur van de AWBZ-zorg in maanden zien. Het betreft personen met dementie die in 21 overleden zijn. Uit deze figuur is af te lezen dat personen met dementie die een combinatie hebben gehad van AWBZ-zorg en GGZzorg minder maanden in AWBZ-zorg zijn dan personen met dementie die alleen AWBZzorg hebben gehad. 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Zorgkantoor C Zorgkantoor G Zorgkantoor B Zorgkantoor A Zorgkantoor D Zorgkantoor F Zorgkantoor E AWBZ-zorg met GGZ-zorg AWBZ-zorg zonder GGZ-zorg Figuur 7: Gemiddeld aantal maanden AWBZ zorg tussen 28 en 21 van mensen overleden in 21 7
Voor de analyses van de verschillen in GGZ/AWBZ-kosten van personen uit de twee zorgtrajecten zijn uit de hele onderzoeksgroep twee specifieke groepen geselecteerd. Groep 1: zorgtraject AWBZ Personen met de grondslag psychogeriatrische aandoening en AWBZ zorg vanaf 28 en geen GGZ zorg Groep 2: zorgtraject GGZ/AWBZ Personen met de grondslag psychogeriatrische aandoening en GGZ zorg in 28 en vanaf 29 een combinatie van GGZ en AWBZ zorg. Het betreft personen met dementie die voor medio 211 overleden zijn. Het aantal personen in de twee groepen bedraagt 1.452. Van deze twee groepen zijn de GGZ-kosten en/of de AWBZ-kosten tussen 28 en 21 in beeld gebracht. Figuur 8 laat deze kosten per persoon en de besparing tussen de twee zorgtrajecten zien. Personen met een zorgtraject van GGZ- en AWBZ-zorg kosten gemiddeld 55. per persoon. Personen met een zorgtraject van alleen AWBZ-zorg kosten gemiddeld 13. per persoon. De besparing van een zorgtraject van GGZ- en AWBZ zorg is dus 48. per persoon. 12. 1. 8. 6. 4. 2. 54.54 12.916 48.376 Zorgtraject combinatie GGZ- en AWBZ-zorg Zorgtraject alleen AWBZ-zorg Besparing per persoon Figuur 8: AWBZ- en GGZ kosten 28-21 per persoon voor personen uit de twee zorgtrajecten en de besparing Met een incidentie van dementie van 2. klanten per jaar zou de landelijke besparing zo n 2 miljoen euro per jaar kunnen zijn. 8
Conclusies onderzoek 2 Van zorgtrajecten van personen met dementie met een combinatie van GGZ-zorg en AWBZ-zorg: zijn de kosten lager dan de kosten van zorgtrajecten van personen met dementie met alleen AWBZ zorg, zijn de opname periodes in het verpleeghuis korter dan bij de trajecten waarin geen GGZ-zorg uit de Zorgverzekeringswet wordt ingezet, zijn besparingen bij mensen met afgesloten zorgtrajecten gemiddeld 48. per klant ( 13. min 55.), zijn de landelijke besparingen 2 miljoen euro per jaar. In de VGZ-regio s worden op basis van de gevonden resultaten regionale inkoopdoelstellingen geformuleerd. 9