VALORI MEETING OF MINDS Ketentesten en testdata. Hoe pakt ú deze uitdaging aan? 26 september 2012 Gespreksverslag Discussiegroepen Ketentesten Ketenregie De belangrijkste conclusie van deze sessie was dat ketenregie en ketenregisseurschap de belangrijkste succesfactoren zijn bij het verbeteren van ketentesten. We stelden vast dat het ketendenken te weinig is ontwikkeld en dat een ketenregisseur een cruciale succesfactor kan zijn over de afdelingen heen. Hieronder een verslagje met wat meer details. Vecozo In de context van de zorgverzekeraars hebben we onder andere Vecozo. Die regisseert wel een beetje, maar niet alles, er is geen sprake van een echte overall regie. Vecozo wordt betaald door de zorgverzekeraars, maar wordt als star en formeel ervaren en legt eenzijdig dingen op. Dat is ook wel verklaarbaar, want voor uitvoerige afstemming moet wel budget beschikbaar worden gesteld, en waar moet dat dan vandaan komen? Parallel met de energiemarkt We constateren een parallel met de energiemarkt: daar heb je EDSN, die faciliteert de ketenregie op een heel concrete manier, onder andere met het ter beschikking stellen van testdata. Het is wel zo dat de bedrijven het uiteindelijk zelf moeten doen. Dat lijkt sterk op wat Vecozo doet, maar blijkbaar functioneert het in de energiemarkt toch beter. Parallel met de zorgverleningswereld In de zorgverleningswereld heb je onder andere het NICTIZ en de DBG. Die instanties ontbreken in de zorgverzekeringswereld, die meer commercieel van karakter is. De zorgverzekeringswereld wordt niet door de overheid geregisseerd zoals dat in de zorgverleningswereld nog steeds grotendeels het geval is. Macht en geld Macht is een belangrijke factor is: vergelijk bijvoorbeeld Albert Heijn die de logistieke keten uiterst strak regisseert en genoeg macht heeft om hun toeleveranciers te dicteren dat ze goedkoper moeten gaan leveren. We zijn het erover eens dat het verbazingwekkend is dat er zoveel discussie is over redelijk eenvoudige en vanzelfsprekende standaarden. Zo complex is het ook allemaal niet. Samenwerking tussen zorgverzekeraars Het is opvallend dat zorgverzekeraars in het algemeen weinig samenwerken. Dit heeft veel te maken met het feit dat ze worstelen met hun onderscheidend vermogen. Dat verandert wel, want men beseft dat je met de basisverzekering de concurrentie toch niet wint, dus men
kan en wil wel best samenwerken op dat vlak om tot maximale operationele efficiëntie te komen. Wat je ook kunt constateren, is dat de business heel goed weet wat de concurrentie doet, maar dat IT afdelingen heel weinig weten wat de concurrenten/collega's doen en dat er weinig uitwisseling is. Oracle faciliteert de uitwisseling wel, met de zogenaamde klant adviesgroep (KAG). Daar worden allerlei wensen met elkaar afgestemd en besproken, waarbij Oracle een sturende rol heeft. Vergelijkingssites als ketenpartners? Een interessante observatie gaat over de steeds grotere rol van vergelijkingsites zoals Independer. Niet elke zorgverzekeraar doet daar aan mee, maar deze sites zijn bijzonder relevant, dus het is echt een issue. In feite moet je de vergelijkingssites ook beschouwen als een soort ketenpartners. Maar hoe komen ze aan hun data? Voor een deel in elk geval via Zorgweb.nl, een informatiebroker in de zorgverzekeringsmarkt. Verschil in dynamiek tussen frontend en bekend Bij ketentesten heb je ook te maken met verschillende heartbeats: de back office processen hebben een tragere heartbeat dan de frontend processen. Aan de frontendkant wordt veelal agile gewerkt, terwijl aan de back end kant vaak de klassieke watervalachtige aanpak wordt gehanteerd. Niet elke frontend release vergt een volledige ketentest. Het W-model kan een handig denkmodel zijn: aan de onderkant wordt snel, cyclisch en iteratief gewerkt, waarbij sommige resultaten direct in productie kunnen worden genomen. Conform het scrum principe dat het team werkende software oplevert, ready for deployment. Maar bedrijfskritische ketencomponenten vergen wel degelijk een onafhankelijke acceptatietest. Ketenoverleg prolongatie Op het operationele vlak worden stappen gezet op het gebied van ketentesten. Een van de deelnemers vertelt dat bij zijn organisatie sprake is van een ketenoverleg met IT, proceseigenaren en functioneel beheer. Hier wordt gesproken over de prolongatieketen, een proces dat elke maand weer terugkomt. Dit overleg overziet de gehele prolongatieketen en voldoet heel goed. Op dit moment is het testteam hier nog niet bij betrokken. Al met al hebben we heel wat interessante onderwerpen aangestipt. Het smaakt naar meer, want de thema's zijn het stuk voor stuk waard om verder doordacht te worden.
Ontwikkelingen en wetgeving in zorgverzekeringswereld Een enthousiast groepje kenners, visionairs en geïnteresseerden wisselde na de opwarmpresentatie van Egbert Bouman ideeën uit over allerlei ontwikkelingen die actueel zijn of dat wellicht gaan worden met betrekking tot zorgverzekeraars. Zomaar enkele onderwerpen en uitspraken: Met betrekking tot de kabinetsonderhandelingen: Als het gaat over de zorg zet de PvdA vooral in op inkomensafhankelijke premieheffing en de VVD wil marktwerking uitbreiden en versterken. Het is spannend wat er na de onderhandelingen hiervan overblijft. Ook met betrekking tot de controversieel verklaarde AWBZ wetsaanpassing lijken beide partijen tegenover elkaar te staan (PvdA wil de wet liever niet, VVD wel). Iets wat al wel bekend is, maar nog niet bij alle aanwezigen: de Solvency II invoering is een jaar uitgesteld. Terugkijkend op de wetgeving van de afgelopen jaren is vooral het huidige stelsel van de basisverzekering gerepareerd (wanbetalers, onverzekerden, DBC's). Voor de nabije toekomst zien de deelnemers in dit kader geen nieuwe onderwerpen meer in het verschiet. Eén van de deelnemers merkt op dat Vektis zich steeds meer positioneert als kennishouder van kwaliteit in de zorg. Verdere versterking van deze positie is goed voor het uitnutten van de rol van de marktwerking in de zorginkoop. Blijven de effecten van de marktwerking uit dan dreigt volgens sommigen het einde van het huidige zorgstelsel. Maatschappelijke onrust vanwege ethische kwesties, fraude en torenhoge kosten zal dan binnen een paar jaar de overheid tot drastisch ingrijpen dwingen. De rol van ICT in dit alles lijkt klein. De ICT-component van de kosten per verzekerde is slechts enkele Euro's per maand. Toch wordt er ook hard bezuinigd op ICT bij de zorgverzekeraars. Het motto lijkt dat in de strijd tegen de zorgkostenstijgingen elke overbodige Euro er één te veel is. Gaat Europa nog een (grotere) rol spelen in het Nederlandse zorgstelsel? De verwachting is dat dat op korte termijn niet gaat gebeuren. Wat we kunnen verwachten op het gebied van de privacy-wetgeving zijn niet zozeer nieuwe regels, maar wel langzaamaan striktere handhaving. De eerste zorgverzekeraar schijnt dit jaar al een boete te hebben gekregen.
Testdata In een levendige discussie heeft de gespreksgroep 2 hoofdonderwerpen besproken die alles te maken hebben met testdata: Subsetting en Anonimisering Subsetting De knuppel werd in onze groep al snel in het spreekwoordelijke hoenderhok gegooid doordat een deelnemer aan de discussie meteen een stelling deponeerde: Subsetting is overbodig, want het gebruik van productiedata is niet nodig, veel te duur en foutgevoelig. Het is veel verstandiger om een testbestand van scratch af op te bouwen door testgevallen via de user interface in te voeren. Voordelen hiervan zijn: - De data is altijd referentieel integer, tenzij de applicatie een fout veroorzaakt. (wat dan meteen een belangrijke bevinding oplevert); - De databestanden worden niet al te groot en blijven dus handelbaar. Geen lange batchruns en het is niet nodig om te investeren in dure 1-op-1 kopieën van de productiehardware. - Je creëert geen privacyrisico s, als je virtuele, zelf verzonnen situaties opvoert, in plaats van echte personen. - Het is goedkoper. De rest van de groep was het met bovenstaande stelling gedeeltelijk eens. Een van de deelnemers merkte zelfs op dat dit hem een geheel nieuw inzicht gaf, want het werken met productiedata was voor hem eigenlijk een gegeven. Toch waren er ook wel argumenten die spreken vóór het gebruik van (een subset van) productiedata: - Het is een kostenafweging, soms is het efficiënter om een testbestand uit productie te gebruiken dan het testbestand zelf op te bouwen; - Bij het van scratch af opbouwen van een testbestand bestaat de neiging om vooral standaardsituaties in te voeren. Hierdoor ontstaat het risico dat alleen de goed paden worden getest. De neiging om zeldzame situaties in te voeren, of bewust foute situaties, is klein - Load- performance- en stresstesten vragen eigenlijk per definitie om een database gevuld met een productie-like vulling. Het is moeilijk en in ieder geval zeer tijdrovend om deze situatie te realiseren met het zelf invoeren van testdata. Een oplossing hiervoor kan zijn het geautomatiseerd uitvoeren van testgevallen. Een ander argument om productiedata te gebruiken in het testtraject is tijdreizen. Als je test in een omgeving waarin het niet mogelijk is om te tijdreizen, dan is het gebruik van productiedata essentieel. Alleen dan is het mogelijk om een tijdreistest te doen, zonder dagen, weken of maanden te moeten wachten. Anonimiseren De wetgeving omtrent privacy wordt steeds strenger. Deze wetgeving bepaalt dat ook de zorgverzekeraars data uit hun administratieve systemen alleen mogen gebruiken voor de doeleinden waarvoor de data is opgeslagen. Zeker als je bedenkt dat de gegevens in de systemen zeer privacygevoelig zijn. En testen hoort niet bij de doeleinden waarvoor de data is opgeslagen! Een inventarisatie onder de deelnemers aan de discussie leert echter dat in de meeste gevallen toch productiedata wordt gebruikt bij het testen. Voorbeelden te over werden genoemd, waarbij dit (bijna) mis ging:
- 63000 Test-aanmaningen die bijna daadwerkelijk de deur uitgingen, - Een uitzendkracht als tester die ontdekte dat hij nog geld tegoed had van het uitzendbureau door zichzelf op te zoeken in de testomgeving; - Concurrentie gevoelige gegevens die door testers aan bekenden werden aangeleverd. De deelnemers in de discussiegroep waren het over dit onderwerp in het algemeen roerend eens: met de toenemende kans dat gegevens op straat komen doordat we steeds meer online zijn en de steeds strenger wordende wetgeving is het cruciaal voor elke zorgverzekeraar om de komende jaren te investeren in betere anonimiseringsmaatregelen, of pseudonimiseringsmaatregelen. Pseudonimiseringsmaatregelen zijn anonimiseringsmaatregelen waarbij de versleutelings-key bewaard blijft zodat de records eventueel later toch te herleiden zijn.