Aan de deelnemers van de persconferentie Kleve, 22 mei 2007 Projectresultaten en informatiecampagne: met peer-activiteiten, politiecontroles en doelgerichte informatie tegen alcohol- en drugsmisbruik in het verkeer Geachte dames en heren, Hartelijk welkom op onze persconferentie. Na 2,5 jaar gemeenschappelijke activiteiten binnen het Nederland-Duitse netwerk tegen alcohol- en drugsmisbruik in het verkeer willen we u vandaag graag de eerste resultaten presenteren. Het gaat hier om een door de EU gesubsidieerd pilotproject waarmee meerdere doelen werden nagestreefd: Het terugbrengen van het aantal ongevallen waarbij jonge beginnende bestuurders betrokken zijn, die onder invloed van alcohol of drugs rijden Het aanzetten tot een grotere verantwoordelijkheid in de omgang met alcohol en drugs bij jonge mensen, met name wanneer het gaat om een actieve deelname aan het verkeer Het geven van informatie en ondersteuning rondom het gebruik van alcohol en drugs in het verkeer. In het kader van de samenwerking binnen het EU-project werden al enkele van deze doelstellingen bereikt. Voor de andere doelstellingen zijn geschikte handelingsconcepten ontwikkeld. In de bijlage vindt u uitvoerige informatie over het project. Statements van de afzonderlijke projectpartners geven u een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten. Wij zouden het zeer waarderen wanneer u deze informatie zou willen publiceren. Bij vragen verzoeken wij u contact op te nemen met onze PR-partner: mw. Claudia Kressin, telefoon +49.(0)2821.390700 of +49.(0)172.9576474, info@kressin-pr.com. Met vriendelijke groeten, Dipl. Soz. Arb. Gerd Engler
1 Statement van Caritasverband Kleve e.v. De beslissing om drager te worden van het EU-project bleek juist te zijn. Het heeft voor ons veel opgeleverd om binnen een projectteam samen te werken met Nederlandse collega's uit de verslavingszorg, de Nederlandse en Duitse politie en het betreffende communicatiebureau. De gedrevenheid van de deelnemende partners om gezamenlijk oplossingen te vinden was en is duidelijk voelbaar. Het zorgvuldig omgaan met de financiële middelen en de beschikbare mensen heeft ertoe bijgedragen dat het project ook qua uitvoering tot nu toe positief is verlopen. Veel van de doelen die we voor ogen hadden, hebben we nu al bereikt: Het is ons gelukt om de doelgroep die we wilden bereiken, aan te spreken. We hebben aanspreekplaatsen gevonden. In discotheken, jongerencentra en scholen werden contacten gelegd. De benodigde concepten voor de preventie- en communicatiewerkzaamheden werden ontwikkeld, het uitvoeren van de geplande maatregelen is gestart. Er zijn netwerken opgebouwd - tussen de partners maar ook met autorijscholen, scholen en instellingen voor jongeren. Op het gebied van de verslavingszorg hebben we - gestimuleerd door de projectwerkzaamheden - een nieuw doelgroepenspecifiek aanbod ontwikkeld en gerealiseerd (Cannabisgroep). Door het EU-project is de aandacht voor de problematiek van cannabisgebruik groter geworden zowel in vakkringen als ook bij het grote publiek. De voorwaarden voor doorgerichte PR-werkzaamheden zijn gecreëerd om dit probleembewustzijn te vergroten. De projectpartners en de mensen van de betreffende vakgebieden die bij het project betrokken waren, hebben veel van elkaar geleerd.
2 Statement van IrisZorg De afdeling Preventie & Monitoring van IrisZorg (voorheen De Grift) concentreert zich op het verstrekken van informatie om mensen in staat te stellen een bewuste (en liefst verantwoorde) keuze te maken ten aanzien van alcohol- en drugsgebruik. We geven voorlichting en advies, verzorgen trainingen en cursussen en houden ons bezig met onderzoek en monitoring. We richten ons met preventie-activiteiten onder andere op de jeugd, jongeren in de leeftijd van 12-24 jaar. Veelal is dit een leeftijd waarop geëxperimenteerd wordt met het gebruik van alcohol en drugs en waarop risico s worden gelopen tijdens en na dit gebruik. In een voorgaande persconferentie in november 2005 zijn reeds enkele cijfers en ontwikkelingen genoemd ten aanzien van problematische alcohol- en drugsconsumptie onder uitgaande jongeren en (daarna) bij verkeersdeelname. Ondermeer deze gegevens zijn de reden geweest tot deelname aan dit grensoverschrijdende Euregio-project, om samen te werken met de projectpartners (naast IrisZorg ook Caritas Verband Kleve, politie Gelderland-Zuid en Kleve). Afgelopen tijd hebben we samen met de projectpartners in Nederland en Duitsland methoden gezocht, om (risico)jongeren te bereiken. In onze optiek is dat gelukt door het opleiden en inzetten van peer-voorlichters, die de jongeren weten te bereiken met hun voorlichtingsactiviteiten. Ook de ontwikkelde materialen kunnen hieraan een bijdrage leveren. Tijdens het opleiden van de peer-voorlichters is op de Nederlandse markt gezocht naar plekken waar jongeren door hun leeftijdsgenoten (peers) op een ongedwongen manier kunnen worden aangesproken. Daarbij gaat onze aandacht in dit project met name uit naar die jongeren, die onder invloed van alcohol en drugs aan het verkeer deelnemen. Dat kan zijn na een (school)feest, een avond stappen of een evenement of festival. Naast het aanspreken van die jongeren on the spot (dus op het feest of festival), kunnen de peers ook activiteiten ondernemen op andere momenten (zoals op school tijdens de les of in pauzes en in een jongerencentrum).
Wij hebben ten aanzien van onze preventiewerkzaamheden binnen het project genoten van een positieve kruisbestuiving door de uitwisseling en samenwerking met de projectpartners. Naast overeenkomsten in werkwijze en communicatie waren er ook vele verschillen waar te nemen, die in de meeste gevallen tot leerprocessen hebben geleid voor betrokkenen. In de toekomst hopen we nieuwe mogelijkheden voor het ontwikkelen van preventie-activiteiten te ontdekken binnen dit grensoverschrijdende netwerk.
3 Statement van de Politie Gelderland-Zuid Uitgangspunt bij de start van het project was dat de doelgroep jonge bestuurders (tot 24 jaar) is oververtegenwoordigd als het gaat om betrokkenheid bij een verkeersongeval. Uit recent onderzoek (ROVG) in Gelderland blijkt dat ruim éénderde van de verkeersslachtoffers binnen deze categorie valt. Het rijgedrag onder invloed van alcohol en/of drugs speelt hierbij een wezenlijke rol. In het grensgebied blijkt het alcohol- en drugsgebruik onder jonge automobilisten wat hoger te liggen dan elders in de provincie Gelderland. Wij blijven dan ook de projectdoelstelling ondersteunen om het rijden onder invloed van alcohol en drugs door jonge bestuurders zoveel mogelijk terug te dringen. Wij vinden dat het thema drugsgebruik in het verkeer (in Nederland) nog te weinig aandacht krijgt, dit in tegenstelling tot de aandacht voor alcoholgebruik. Het onderzoek Alcohol, drugs en verkeer van Iriszorg in 2006, in opdracht van Stadsregio Arnhem Nijmegen in het verlengde van dit project, onder Nederlandse en Duitse bezoekers van coffeeshops en discotheken in de regio Nijmegen - Kleve toont aan dat relatief veel bezoekers veel ervaring hebben met rijden onder invloed van alcohol en drugs. Meer dan 50% van de coffeeshopbezoekers in Nijmegen heeft wel eens onder invloed van cannabis een auto bestuurd. Nog eens 11% respectievelijk 9% zegt dit te hebben gedaan onder invloed van XTC en cocaïne. Een kwart van de bezoekers geeft aan wel eens met alcohol op te gaan rijden. Bij discotheekbezoekers liggen deze percentages weliswaar lager, maar wij zien hierin voldoende aanleiding om extra aandacht te besteden aan deze groep jonge verkeersdeelnemers. Wij vinden het belangrijk om meer inzicht te verkrijgen in deze problematiek en samen met partnerorganisaties in Nederland én in Duitsland ideeën en activiteiten te ontwikkelen voor een grensoverschrijdende aanpak daarvan. Wij zijn dan ook blij dat er nu diverse informatiemiddelen beschikbaar zijn speciaal gericht op de doelgroep en hun omgeving zodat we een nieuwe stap in dit proces kunnen zetten.
Deze belangrijke preventieve kant ondersteunen wij met handhaving. Samen met onze Duitse collega s van Polizei Kreis Kleve voeren wij alcohol- en drugscontroles uit in de grensstreek. In Nederland is het echter nog niet mogelijk om bestuurders te verplichten om aan een drugstest mee te werken. We hopen dat dit op afzienbare termijn wettelijk geregeld wordt. Wij controleren de weggebruikers aan de Nederlandse kant van de grens bij Millingen aan de Rijn en Beek-Ubbergen, de Duitse politie aan hun kant. Tot dusver hebben wij 6 gezamenlijke controles georganiseerd, vier in 2006 en twee dit jaar. Er volgen er in 2007 nog 2. Als je kijkt naar de ervaringen ten aanzien van de samenwerking met de Duitse collega s dan ervaren onze mensen van Verkeershandhaving en de districten Stad Nijmegen en Tweestromenland die als zeer plezierig. Over en weer vindt er uitwisseling van informatie plaats en wordt van elkaar geleerd, over werkwijzen en procedures, over bevoegdheden, maar ook over verdachten en locaties. De controles vonden plaats op vrijdag en zaterdagavond waarbij in totaal 17 bestuurders door ons zijn aangehouden voor rijden onder invloed van alcohol. Het verbeteren van de verkeersveiligheid en het terugdringen van verkeersslachtoffers blijft ook voor de toekomst een belangrijke doelstelling waar we intensief aan werken. Daarbij zal wat ons betreft de prettige samenwerking met de Duitse politie, ook in de toekomst gecontinueerd worden. Dat in dit kader de handhaving door de politie niet los gezien kan worden van de preventieve acties door Iriszorg en Caritas moge duidelijk zijn.
4 Statement van de Polizei Kreis Kleve Het aantal verkeersongevallen binnen de Kreis Kleve, met name verkeersongevallen met zwaar persoonlijk letsel, vertoont gelukkig een dalende tendens. Jonge bestuurders zijn echter nog steeds vaker betrokken bij verkeersongevallen dan de rest van de bevolking. Een deel van deze verkeersongevallen is te wijten aan het gebruik van alcohol en drugs resp. aan een niet aangepaste snelheid bij jonge bestuurders. Wij zijn er van overtuigd dat dit project een verrijking zal zijn voor onze werkzaamheden op het gebied van de verkeersveiligheid en dat het ons gezamenlijk zal lukken om jonge mensen bewust te maken van hun risicovol gedrag en hen tot een ander gedrag aan te zetten. Bij de ontwikkeling van het project hebben we door de samenwerking met onze partners veel van elkaar geleerd. Verschil in opvatting van de doelstellingen van de preventiewerkzaamheden, culturele verschillen en verschillen m.b.t. juridische kaders zijn transparant geworden en hebben het zo mogelijk gemaakt om van elkaar te leren. De samenwerking met de Nederlandse collega's heeft ons veel nieuwe uitgangspunten, contacten en mogelijkheden van wederzijdse ondersteuning gebracht, die verder reiken dan de eigenlijke deelname aan het project. De mogelijkheid tot samenwerking tussen politiecorpsen die door de ratificatie van het Nederlands-Duitse verdrag is bekrachtigd, is in dit project realiteit geworden. We hopen natuurlijk dat het aantal verkeersongevallen op lange termijn verder zal afnemen en dat we de goede samenwerking met onze projectpartners kunnen continueren. Maar we wensen vooral ook de peers het geduld en doorzettingsvermogen toe dat ze nodig hebben bij hun preventiewerkzaamheden.
5 Overzicht van activeiten Basiswerkzaamheden De preventiemedewerkers hebben een grote hoeveelheid literatuur bestudeerd en geanalyseerd. Op conferenties en werkoverleg werden resultaten en ervaringen van vergelijkbare projecten besproken. De communicatie-experts hebben in totaal 25 campagnes en informatie-activiteiten van diverse instellingen uit Duitsland, Nederland en Zwitserland onderzocht en geanalyseerd. Op basis van deze werkzaamheden is een preventie- en communicatieconcept ontwikkeld en zijn maatregelen gepland en doorgevoerd. Concept preventie-activiteiten Binnen het concept preventie-activiteiten staan de peer-activiteiten centraal. Voor de inzet binnen de risicogroep van de jonge beginnende bestuurders krijgen leeftijdsgenoten een scholing op het gebied van gesprekstechnieken, informatie over verdovende middelen en over de wetgeving rondom verdovende middelen en verkeer. Ze zijn al gestart met hun praktische inzet op middelbare scholen binnen het projectgebied. Politiecontroles De Nederlandse en Duitse politie heeft gezamenlijk omvangrijke alcohol- en drugscontroles doorgevoerd, met name bij grensovergangen en in de omgeving van de grens. Communicatiecampagne Vandaag wordt gestart met een breed opgezette informatie- en voorlichtingscampagne. Er worden gezamelijk ontwikkelde informatiemedia ingezet, de internetsite is online en de mediaactiviteiten worden geïntensiveerd. De voorlichtingsactiviteiten vinden met name plaats op scholen en in jeugdcentra.
6 Communicatiecampagne startklaar In nauwe samenwerking met de projectpartners is een communicatiecampagne ontwikkeld. Door middel van meerdere workshops zijn doelstellingen, dialoogpartners en inhoud vastgesteld. Daarbij is met name duidelijk geworden dat niet alleen de jonge beginnende bestuurders zelf moeten worden aangesproken maar ook hun ouders, gezinsleden, vrienden en bekenden. Op basis van dit inzicht zijn de informatiemedia ontwikkeld en vormgegeven. Naast het verschaffen van informatie ligt het accent op tips voor gesprekken met de betreffende risico-bestuurders. Alle media zijn in het Nederlands en in het Duits beschikbaar Internetsite: www.start-klar.eu en www.start-klaar.eu Omvangrijke informatie-site voor de betrokken jongeren, mensen rondom de risicogroep en mensen die beroepsmatig op dit vlak actief zijn, met informatie over drugs /alcohol en de uitwerking ervan op het rijgedrag, gesprekstips en feiten over wetgeving en grenswaarden, links en literatuurtips. Informatiebrochure voor ouders, vrienden en bekenden (oplage: 4.000 dts. / 4.000 nl.) De brochure spreekt met name de mensen rondom de risicogroep aan, dus ouders, leraren, vrienden en bekenden. Het accent ligt o.a. op tips voor gesprekken. Set postkaarten (oplage: 4 x 1.000 dts. / 4 x 1.000 nl.) Door middel van een reeks foto's en korte slogans wordt gecommuniceerd dat feesten, uitgelaten zijn en uit de band springen OK is, rijden onder invloed van alcohol /drugs daarentegen niet. Kleine folder (oplage: 6.000 dts. / 6.000 nl.) Een mini-folder met de belangrijkste informatie in het formaat van een creditcard voor in de broekzak Informatiemap Een informatiemap voor instellingen (scholen, opleidingsinstituten, autorijscholen) en vertegenwoordigers vanuit de politiek en de overheid