Cannabis preventie IrisZorg
|
|
- Andreas Smets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cannabis preventie IrisZorg Inleiding Een effectieve preventie van drugsproblemen zoals cannabis vraagt een integrale aanpak. Dat betekent dat samen met uiteenlopende beleidsterreinen en partnerorganisaties er wordt gericht op de verschillende factoren die van invloed zijn op drugsgebruik. Zo worden verschillende soorten maatregelen en interventies in samenhang ingezet voor diverse doelgroepen en hun omgeving. Om deze aanpak lokaal vorm te geven, kunt u de pijlers voor een integrale aanpak gebruiken (centrum gezond leven, 2015). Pijler 1: Fysieke en sociale omgeving Pijler 2: Regelgeving en handhaving Pijler 3: Voorlichting en educatie Pijler 4: Signalering en advies Pijler 5: Ondersteuning In dit document kunt u lezen hoe IrisZorg Preventie werkt binnen de pijlers betreffende cannabis preventie (hoofdstuk A). Onder regelgeving en handhaving kunt u lezen wat IrisZorg vindt van de regelgeving en hierin adviseert. In hoofdstuk B staan de laatste ontwikkelingen vermeld in gebruik en hulpvraag. 1
2 Inzetten op meerdere niveaus en vormen van preventie Het preventiemodel ontwikkeld door Verslavingspreventie Nederland (VPN) geeft een overzicht van verschillende vormen van preventie en de niveaus voor verslavingspreventie, waaronder de preventie van (schadelijk) drugsgebruik. Door in te zetten op alle niveaus werkt u aan een samenhangende ketenaanpak. Het model loopt van universele preventie (voor de gehele bevolking) naar geïndiceerde preventie (voor mensen met klachten of symptomen) (Oudejans & Spits, 2013). Preventiemodel en de pijlers voor een integrale aanpak De niveaus van het preventiemodel komen grotendeels overeen met de pijlers voor een integrale aanpak van (schadelijk) drugsgebruik: Iedereen beschikt over een gezonde en veilige omgeving, waarin een gezonde en veilige keuze de makkelijke en aantrekkelijke keuze is (pijler 1: fysieke en sociale omgeving). Iedereen beschikt over goede, betrouwbare en toegankelijke informatie over middelengerelateerde leefstijlfactoren. De informatie is op maat en sluit aan bij de belevingswereld en informatiebehoefte van de doelgroep. Tips en handvatten maken mensen weerbaar en leren ze omgaan met verleidingen uit het dagelijks leven (pijler 3: voorlichting en educatie). Middelengerelateerde gezondheidsrisico s worden op tijd herkend zodat voorkomen wordt dat mensen in de problemen raken of dat problemen escaleren (pijler 4: signalering). Bij (lichte) problemen is gerichte en tijdige hulp aanwezig (pijler 5: advies en ondersteuning). Pijler 2: regelgeving en handhaving, komt in het preventiemodel niet aan bod omdat verslavingspreventie zich vooral richt op de andere pijlers. 2
3 A. Wat doet IRIS in de Buurt/ IrisZorg Preventie binnen de pijlers Pijler 1 fysieke en sociale omgeving - Evenementen: sommige evenementen brengen risico s met zich mee op het gebied van veiligheid en gezondheid. Bij evenementen is een drugsvrije omgeving niet altijd haalbaar. IrisZorg Preventie a. geeft voorlichting tijdens de evenementen aan jongeren DOOR jongeren (Peers). Peervoorlichters zijn jongeren die zich op vrijwillige basis inzetten om voorlichting te geven aan leeftijdsgenoten. Zij zijn getraind door professionals en richten zich op een specifieke doelgroep in een omgeving waar jongeren drugs gebruiken. b. ondersteunt de organisatie in het opstellen en uitvoeren van genotmiddelenbeleid waaronder cannabis. - Scholen: Er zijn verschillende maatregelen mogelijk om cannabisgebruik op scholen tegen te gaan. Voorbeelden zijn een genotmiddelenreglement en educatie van leerlingen en personeel. Zowel voor het voortgezet (speciaal) onderwijs als het middelbaar beroepsonderwijs. IrisZorg preventie: biedt de scholen het programma De Gezonde School en Genotmiddelen (DGSG) aan. DGSG is een preventieprogramma over alcohol, roken en drugs. Hierbij worden ouders nadrukkelijk betrokken. De volgende onderdelen vallen hieronder en worden aangeboden en uitgevoerd door IrisZorg Preventie. a. biedt voorlichting aan docenten over cannabis en maakt hen deskundig in het signaleren van mogelijke cannabisproblematiek b. voorziet leerlingen van informatie over cannabis middels het digitaal lesmateriaal van het Trimbos instituut. Het onderwerp cannabis is niet geschikt voor het basisonderwijs. c. ondersteunt de scholen in het ontwikkelen en uitvoeren van genotmiddelenbeleid waaronder cannabis. - De privésfeer : De gemeente kan een drugsvrije of -arme omgeving in de privésfeer bevorderen met voorlichting en ondersteuning. Ouders hebben een grote invloed op de directe omgeving van (potentiële) cannabisgebruikers. Zij vormen een belangrijke doelgroep voor drugspreventie bij jongeren omdat zij hun kinderen normen bijbrengen, de eerste gesprekken over drugs kunnen aangaan en een taak hebben in het uitoefenen van toezicht. In het ideale geval voelen ouders zich gesteund door een omgeving die oog heeft voor gezond gedrag van hun kind. IrisZorg preventie: a. verzorgt ouderavonden over cannabis voor ouders in het voortgezet (speciaal) onderwijs. b. ondersteunt ouders bij het omgaan met cannabis in de opvoeding c. geeft advies over hoe om te gaan met een jongere die (te) veel cannabis gebruikt. 3
4 Buurtteams: Verschillende gemeenten hebben buurtteams/ coaches waarin professionals van verschillende instellingen in een buurt samenwerken en hulp bieden in de privésfeer. IRIS in de Buurt: a. maakt de buurtcoaches deskundig op het gebied van cannabis gebruik. b. Maakt de buurtcoaches deskundig in het (vroeg) signaleren en motiveren naar zorg van mogelijke cannabis afhankelijke inwoners. c. Ondersteunt de buurtcoaches in het signaleren en toeleiden naar goede zorg van mogelijk cannabis afhankelijke inwoners. - Hotspots: hotspots zijn plekken die vanwege overlast om extra aandacht van uw gemeente en politie vragen. De gemeente kan hotspots aanpakken door vroegtijdig potentiële probleemsituaties te herkennen en de bron van overlast aan te pakken. IRIS in de Buurt: a. werkt samen met andere instellingen om mogelijke hotspots in kaart te brengen en samen vroegtijdig aan te pakken. (deelname JIT.) Pijler 2 regelgeving en handhaving Op dit moment voert de gemeente Doetinchem een gedoogbeleid uit op het gebied van cannabis. Door de gedoogstatus stelt de gemeente eisen aan de kwaliteit van een coffeeshop en het personeel. Zoals de vergunningvoorwaarde dat het personeel geschoold is in het geven van eerlijke productinformatie en in het herkennen van problemen. IrisZorg preventie a. verzorgt de verplichte interventie Goed gastheerschap in de coffeeshop. De voorlichting leert coffeeshopmedewerkers om professioneel om te gaan met vragen als: wanneer is hasj en wiet gebruiken niet meer verantwoord, moet ik iets aan onverantwoord gebruik doen en wat kan ik daar aan doen? Hoe weiger ik iemand de verkoop van cannabis op een nette manier? Advies IrisZorg regelgeving IrisZorg is voorstander van het uit de criminele sfeer halen van de coffeeshops. Dus het reguleren van de achterdeur waardoor de handel het uit de criminele sfeer wordt gehaald. Naast het beïnvloeden van de achterdeur heeft het reguleren van wietteelt ook een gezondheidsvoordeel. De kwaliteit van de cannabis kan dan worden gecontroleerd en gewaarborgd. Doordat de coffeeshops nu semi-legaal zijn, kunnen we dat niet volledig waarmaken. Een cafébezoeker weet hoeveel alcohol een biertje bevat, weet dat er geen vreemde stoffen in zitten, en kan er van uit gaan dat het in een hygiënische omgeving is bereid. Een vergelijkbare kwaliteitscontrole is ook voor coffeeshops te realiseren bij gereguleerde wietteelt. Als gebruikers niet via de coffeeshops aan cannabis kunnen komen, is het aannemelijk dat ze cannabis via het illegale -vaak criminele- circuit verkrijgen. Dit houdt in dat ze makkelijker in aanraking komen met harddrugs, maar ook dat niemand op de kwaliteit van de softdrugs let. 4
5 Verder adviseert IrisZorg: a. volg de AHOJG criteria b. Verplicht de coffeeshopcursus voor exploitant en personeel in het kader van preventie en vroegsignalering. c. Geef geen tapvergunning aan de coffeeshop. d. Stel vast hoeveel cannabis op voorraad mag zijn op basis van bezoekersaantallen per week. e. Een blowverbod rondom scholen, kinderspeelplaatsen, kinderboerderijen etc. Kortom op plekken waar jongeren onder de 18 jaar verblijven. f. Biedt bezoekers informatie aan over cannabis. Het Trimbos instituut heeft hiervoor foldermateriaal ontwikkeld. Dit kan door IrisZorg preventie worden aangeboden aan de coffeeshops. Pijler 3 voorlichting en educatie Voorlichting heeft vaak pas effect in combinatie met andere interventies, zoals toezicht en een beperkte beschikbaarheid van drugs. Voorlichting en educatie zijn geschikt om de risico's van drugsgebruik over te brengen op de verschillende doelgroepen en om vaardigheden aan te reiken voor gedragsverandering. Bewustwording risico's drugsgebruik vergroten Ouders hebben veel invloed op het middelengebruik van hun kind. Ouders kunnen regels stellen, toezicht houden en drugsgebruik en de gevolgen ervan bespreken. Er zijn verschillende manieren om via voorlichting ouders hierbij te ondersteunen. Daarnaast is voorlichting aan jongeren en risicogroepen belangrijk. Zo is er voorlichting voor en door jongeren en zijn er diverse voorlichtingsprogramma s voor specifieke doelgroepen zoals jongeren in jeugdinrichtingen en jongeren die aangehouden worden met drugs. Aandachtspunten bij voorlichting Het is belangrijk in voorlichting over drugs rekening te houden met verschillende doelen en doelgroepen. Jongeren in de basisschoolleeftijd zijn bijvoorbeeld niet gebaat bij drugsvoorlichting. Massamediale voorlichting is, in tegenstelling tot alcohol, niet geschikt voor informatieverstrekking over drugs. De kans bestaat dat een boodschap over drugsgebruik bij niet-gebruikers nieuwsgierigheid opwekt. Voorlichting is wel effectief wanneer er gericht informatie verstrekt wordt aan een specifieke groep gebruikers, bijvoorbeeld in het uitgaanscircuit. Drugs en opvoeding Ouders hebben invloed op het middelengebruik van hun kind, veel meer dan ze zelf vaak denken. Ouders kunnen regels stellen, toezicht houden en drugsgebruik en de gevolgen ervan bespreken. Er zijn verschillende manieren om ouders daarbij te ondersteunen: IrisZorg preventie: a. geeft voorlichting aan jongeren in verschillende settings: jongerenwerk, uitgaansleven, paracommerciële horeca, (zorg)instellingen en voortgezet 5
6 onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs (zie pijler fysieke en sociale omgeving) b. geeft deskundigheidsbevordering op het gebied van middelen en signaleren aan professionals die met jongeren werken vanuit het jongerenwerk, (zorg)instellingen en onderwijs. c. geeft voorlichting aan ouders (zie pijler fysieke en sociale omgeving) d. voorziet de coffeeshops van foldermateriaal voor de gebruikers. Dit materiaal is ontwikkeld door het Trimbos-instituut. Pijler 4 signalering Als een cannabisprobleem in een vroeg stadium wordt ontdekt en er goede ondersteuning wordt geboden, is de kans op herstel het grootst en kan ernstiger schade worden voorkomen. De gemeente Doetinchem draagt daaraan bij door onder andere lokale risicogroepen en interventies te inventariseren (onder andere met het JIT) en te stimuleren dat er een verbinding wordt gelegd met preventieve interventies in de eerste en tweede lijn ( door IRIS in de Buurt). IRIS inde buurt: a. ondersteunt professionals in het signaleren van mogelijk misbruik van cannabis door professionals deskundig hierin te maken. b. ondersteunt professionals in het bespreekbaar maken van mogelijk misbruik gebruik. c. ondersteunt familieleden, vrienden en overige naasten in het omgaan met een cannabis afhankelijke inwoner. Pijler 5 ondersteuning Zodra cannabisproblemen gesignaleerd zijn, is passende ondersteuning van belang. Kortdurende interventies zijn daarvoor geschikt omdat ze vaak laagdrempelig zijn. Deze interventies bestaan vaak uit een combinatie van motiverende gesprekken en technieken uit de gedragstherapie en informeren gebruikers over de problemen die hun cannabisgebruik kan veroorzaken en moedigt ze aan tot matiging. IRIS in de Buurt en IrisZorg: a. probeert de problematische of cannabisafhankelijke gebruiker te motiveren tot gedragsverandering of toe te leiden tot de goede zorg. b. ondersteunt de risicovol cannabisgebruiker in het aanpakken van het gebruik middels kortdurende effectief bewezen interventies zoals Moti-4 of de wietcheck. c. ondersteunt de cannabis afhankelijke inwoner met de effectief bewezen behandelmethodiek CRA. (community reinforcement approach). Het doel van de CRA is dat cliënten weer plezier beleven aan de gewone en goede dingen in het leven. Het liefst zonder alcohol, drugs of een andere verslaving als gamen of gokken. CRA is gebaseerd op het principe dat verslaving wordt beïnvloed door biologische, psychische en sociale factoren. Tijdens de CRAbehandeling is er aandacht voor al deze factoren. d. ondersteunt de professional in het begeleiden van de risicovol cannabisgebruiker naar minder gebruik of stoppen. (POH-GGZ, buurtcoaches) 6
7 e. ondersteunt partners, familieleden en overige naasten in het omgaan met een cannabisverslaafde partner of familielid. Dit gebeurd via de effectief bewezen interventie CRAFT. (community reinforcement approach family therapie.) B. Ontwikkelingen in gebruik en hulpvragen Hoewel het gebruik van cannabis onder jongeren afneemt, volgens het Peilstationsonderzoek Scholieren van het Trimbos-instituut, is cannabis in vergelijking met bijvoorbeeld alcohol, opiaten en cocaïne nog steeds vooral een jongerenprobleem. Dit zien we echter nog niet terug in het aantal hulpvragen - want die is juist nog steeds stijgende voor de groep boven de dertig jaar. Een verklaring hiervoor zou mogelijk de zogeheten incubatietijd van de hulpvraag kunnen zijn, oftewel de periode tussen het eerste gebruik en het eventueel ontstaan van problemen. Trends Achterhoek en IrisZorg De afgelopen jaren is het aantal inwoners in de Achterhoek die met een cannabisprobleem in behandeling zijn geweest bij IrisZorg redelijk stabiel gebleven. Hierin wijkt de Achterhoek niet af van de landelijke cijfers. Ook de stad Doetinchem wijkt hierin niet af in vergelijking met een nagenoeg even grote stad. Aantal inwoners Achterhoek in behandeling geweest bij IrisZorg Aantal inwoners uit Doetinchem Percentage inwoners Doetinchem tov regionaal % 43% 43% 7
verslavingspreventie binnen het onderwijs
verslavingspreventie binnen het onderwijs In dit overzicht is per type onderwijs en de verschillende leeftijdsfasen te zien welke preventieve interventies er ingezet kunnen worden. De richtlijnen geven
Nadere informatiePreventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten
< 0 ar Voorlichting over de risico's van Zwangeren Voorkomen van alcoholgebruik bij STAP alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl
Nadere informatieBijeenkomst Moedige Moeders 28 november 2015
Bijeenkomst Moedige Moeders 28 november 2015 Doelstelling vandaag Wat is Preventie? Welke plannen heeft de overheid? Hoe wil de staatssecretaris ouders helpen? Welke rol spelen: Moedige Moeders? Huisartsen?
Nadere informatieGenotmiddelen. Genotmiddelen. Bron: http://gezondeleefstijl.slo.nl 1
zijn er altijd al geweest en zullen er ook altijd blijven. Veel jongeren experimenteren in de puberteit met roken, alcohol en drugs en een deel laat zich verleiden tot risicovol gedrag. Jongeren zijn extra
Nadere informatieverslavingspreventie binnen het onderwijs
verslavingspreventie binnen het onderwijs In dit overzicht is per type onderwijs en de verschillende leeftijdsfasen te zien welke preventieve interventies er ingezet kunnen worden. De richtlijnen geven
Nadere informatiePreventie Wat werkt? Shereen Shaban
Preventie Wat werkt? Shereen Shaban Wie zijn wij? Preventie alcohol en drugsgebruik, gamen en gokken Jellinek preventie Jeugd/MBO is er voor ouders, professionals en jongeren. Doel : Jongeren stimuleren
Nadere informatiePreventie en voorlichting
Preventie Preventie en voorlichting Introductie De afdeling preventie geeft voorlichting en advies over genotmiddelen aan jongeren, ouders en professionals. Verslavingszorg verleent hulp aan volwassenen
Nadere informatieInterventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt
en overzicht alcohol < 0 jaar Voorlichting over de risico's van alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl < 0 jaar
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit sirikruit@live.nl iri Kruit Voorlichting en training 1 Programma Introductie - Kennismaking - Studiehandleiding, opbouw van de lessen
Nadere informatieWat kan Jellinek betekenen voor scholen en jeugdzorg?
Dé expert op het gebied van verslaving Wat kan Jellinek betekenen voor scholen en jeugdzorg? In deze folder leest u wat Jellinek Preventie aan scholen en jeugdzorginstellingen te bieden heeft. Riskant
Nadere informatiePreventie en voorlichting
Preventie en voorlichting Verslavingszorg Preventie en voorlichting Verslavingszorg Mondriaan voor geestelijke gezondheid Verslavingszorg Preventie en voorlichting Doordacht dynamisch! Colofon Tekst Afdeling
Nadere informatieActiviteitenaanbod van Verslavingszorg Noord Nederland t.b.v. CJG s Friesland 2012
enaanbod van Verslavingszorg Noord Nederland t.b.v. CJG s 2012 Activiteit KOPP/KVO Doepraatgroepen/jongerencursus (ism GGZ /Kinnik) n.veldhoen@vnn.nl Gezin Aan Bod (ism Jeugdhulp ) g.thomas@vnn.nl De Gezonde
Nadere informatiePreventie. Nieuwsbrief. Voorjaar 2014. Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit. In deze nieuwsbrief
Nieuwsbrief Preventie Wij houden u graag op de hoogte Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit In deze nieuwsbrief Veel vragen over NIX18 Fabels en feiten De Buitenhof is een landelijk
Nadere informatieMondriaan X. voor geestelijke gezondheid
Mondriaan X voor geestelijke gezondheid Productenboek Verslavingspreventie Overzicht programma's Afdeling Verslavingspreventie Unitmanager Hans Dupont Locatie Werkgebied-Zuid Limburg Programma's 1.1 Coffeeshops
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit sirikruit@live.nl 1 Programma les 3 Kennismaking kort; theorie vorige lessen Preventie; nader bekeken Uitgaansdrugs: -presentatie -nabespreken
Nadere informatieRook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens
Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Vastgesteld in de MR-vergadering van 8 juni 2015. 1 Inleiding Per 1 januari 2014 is wettelijk vastgelegd dat geen alcohol verkocht mag worden aan jongeren jonger
Nadere informatieNederlandse cannabisbeleid
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Het Nederlandse cannabisbeleid & de volksgezondheid: oorsprong en ontwikkeling Margriet van Laar Hoofd programma Drug Monitoring CIROC Seminar Woensdag 7 maart,
Nadere informatieVan: M. Elberse Tel.nr.: 06-35113527 Nummer: 14A.00536
VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: M. Elberse Tel.nr.: 06-35113527 Nummer: 14A.00536 Datum: 11 juli 2014 Team: Jeugd, Leefbaarheid en Veiligheid Tekenstukken: Ja Persoverleg:
Nadere informatieJongeren. Experimenteren Zijn onzeker Overzien risico s niet of nauwelijks Kunnen moeilijk nee zeggen Voelen druk van buitenaf Willen indruk maken
Ontstaan Straathandel Niet alleen voor toeristen en personen die zich niet wilden laten registreren Ook jongeren werden aangesproken op straat Niet enkel wiet Ook andere drugs Jongeren Experimenteren
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken
Nadere informatieVoor de helderheid Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik
Voor de helderheid Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik 2016-2019 gemeente Ridderkerk INLEIDING Het preventie- en handhavingsplan alcohol In dit actieplan wordt ingegaan op de activiteiten
Nadere informatieB&W-Aanbiedingsformulier
B&W.nr. 10.0183, d.d. 16-2-2010 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Afdoening Motie Terpstra: (Soft)drugsbeleid (motie 19 bij RV 09.0096) BESLUITEN Behoudens advies van de commissie 1. De brief aan de gemeenteraad,
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken
Nadere informatieVoorbeeldadvies Cijfers
Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen
Nadere informatieUITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL
UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2014 Juni 2013 Voor u ligt het uitvoeringsplan 2013 2014. Het plan is opgesteld door de werkgroep Alcohol- en drugspreventie
Nadere informatieKadernota In control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord
Kadernota In control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Projectgroep In control of Alcohol & Drugs 2 december 2015 1. Inleiding Voor u ligt het nieuwe programma In Control of Alcohol of Drugs
Nadere informatieRoken, drank en drugs
Roken, drank en drugs VOO R TG E Z E T O N D E R W I JS De helft van de rokers begint op het schoolplein. GGD GRONINGEN JANUARI 2019 Waarom aandacht voor roken, drank en drugs? Er zijn verschillende redenen
Nadere informatie14-12-2011. Programma. Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB. Alcohol- en drugsgebruik bij LVB. Definitie LVB
Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB Marijke Dijkstra Trimbos instituut Focus op onderzoek Utrecht, 2 december 2011 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Programma Middelengebruik
Nadere informatieGEMEENTE VAL KENSWAARD
V GEMEENTE VAL KENSWAARD de Hofnar 15 Postbus 10100 5550 GA Valkenswaard T (040) 208 34 44 F (040) 204 58 90 gemeente@valkenswaard.nl www.valkenswaard.nl Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard
Nadere informatieALCOHOL ANDERE DRUGS GAMEN EN ONGEZELLIG? Bernard van t Klooster, preventiewerker.
ALCOHOL ANDERE DRUGS GAMEN EN OUDERS ONGEZELLIG? Bernard van t Klooster, preventiewerker bernard.van.t.klooster@novadic-kentron.nl DEURNE- ZEILBERG 5 juni 2018 Wat heeft u zelf wel eens gebruikt? Cocaine
Nadere informatieKliniek Nijmegen. Informatie voor patiënten
Kliniek Nijmegen Informatie voor patiënten We spreken van een verslaving wanneer bepaald gedrag zoals middelengebruik of gokken uw leven gaat beheersen. Steeds meer tijd en energie gaan op aan de verslaving.
Nadere informatieAlgemene informatie over Centrum Maliebaan
Algemene informatie over Centrum Maliebaan Centrum Maliebaan is een instelling voor verslavingspsychiatrie in de provincie Utrecht. Verslavingspsychiatrie is een gespecialiseerde vorm van geestelijke gezondheidszorg.
Nadere informatieActieplan verslavingspreventiebeleid. Gemeente Valkenswaard
Actieplan verslavingspreventiebeleid Gemeente Valkenswaard 2014-2015 - 2 - Inhoudsopgave Inleiding p. 4 Het plan p. 5 Het actieprogramma p. 6 1. Ouder/kind avond p. 6 2. Voorlichting vierde klas p. 7 3.
Nadere informatie34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016
34300 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs,
Nadere informatieBeantwoording rondvragen 18R.00833
Beantwoording rondvragen 18R.00833 Van : Wethouder W.J.P. Kok Portefeuille(s) : Volksgezondheid Datum : 11-12-2018 Contactpersoon : E. van den Born Tel.nr. : 8245 E-mailadres : born.e@woerden.nl Onderwerp:
Nadere informatieInhoud VII. 2 De kaders van verslavingspreventie... 5 2.1 Wettelijk kader... 6 2.2 Typen preventie... 6
VII Inhoud 1 Inleiding........................................................................... 1 1.1 Gezondheidsbevordering en preventie.............................................. 2 1.2 Verslavingspreventie................................................................
Nadere informatieVerslavingskunde in de huisartsenpraktijk door Tactus Verslavingszorg
Verslavingskunde in de huisartsenpraktijk door Tactus Verslavingszorg Wat kan Tactus Verslavingszorg mij in de huisartsenpraktijk bieden? Een verslaving is vaak lastig te herkennen. Mensen raken niet zomaar
Nadere informatiePubers en verleidingen
Pubers en verleidingen Hadewig Bijsterveld Ouderavond 25 september 2018 Puberteit: een turbulente periode Pubers vinden het moeilijk om - belangrijke zaken eerst te doen - doelen te stellen - gevoelens
Nadere informatieCommissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08
Comm. : MZ Onderwerp Alcoholpreventie jongeren in Noord Brabant Status oordeelvormend Voorstel 1. Deel te nemen aan het project alcoholpreventie Jongeren Veiligheidsregio Brabant-Noord 2. Vanaf 2009 voor
Nadere informatiede veiligheid in de dorpen te behouden en waar mogelijk te versterken en overlast tegen te gaan.
Prestatieafspraken Jongeren(opbouw)werk 2012 In de kaders staan de doelstellingen van de productgroepen zoals de gemeente Geldermalsen die kent in het kader van de WMO. Per kader zijn de relevante doelstellingen
Nadere informatieWat is de rol van de gemeente
Landelijk beleid Wat is de rol van de gemeente Wat doen we al? Alcoholwetgeving: In de nieuwe D&H-wet worden verdergaande stappen gezet om het gebruik van alcohol onder jongeren te ontmoedigen Uitvoering
Nadere informatieIntegraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012)
www.ambiq.nl Integraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012) Februari 2012 Inhoud Geschiedenis samenwerking Ambiq-Tactus Uitgangspunten Uitwerking Plannen 2012 e.v. Werkzame elementen Vragen Geschiedenis
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieBelangrijkste ontwikkelingen van de hulpvraag voor cannabisproblematiek in de verslavingszorg 1995-2009
Belangrijkste ontwikkelingen van de hulpvraag voor cannabisproblematiek in de verslavingszorg 1995-2009 Houten, april 2011 Stichting IVZ Belangrijkste ontwikkelingen van de hulpvraag voor cannabisproblematiek
Nadere informatieCannabis monitoring en evidence-informed beleid. Dr. Margriet van Laar Programmahoofd Drug Monitoring & Policy Trimbos-instituut
Cannabis monitoring en evidence-informed beleid Dr. Margriet van Laar Programmahoofd Drug Monitoring & Policy Trimbos-instituut Deze presentatie Een paar mijlpalen in het cannabisbeleid (focus op volksgezondheid)
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING 2015-2018
PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van
Nadere informatieEen experiment met een gesloten cannabisketen. Dike van de Mheen, oktober 2018
Een experiment met een gesloten cannabisketen Dike van de Mheen, oktober 2018 Het probleem In Nederland: 573 coffeeshops in 103 gemeenten De cannabisketen: -> Een gedoogde voordeur en een illegale achterdeur
Nadere informatieVroegsignalering bij middelengebruik! En dan? Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen
Vroegsignalering bij middelengebruik! En dan? Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen Programma Brijder en Brijder Jeugd Wie zit er in de zaal? Middelengebruik en GGZ Wat is verslaving?
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit sirikruit@live.nl iri Kruit Voorlichting en training 1 Programma Introductie - Kennismaking - Studiehandleiding, opbouw van de lessen
Nadere informatieProtocol genotsmiddelen
Protocol genotsmiddelen Uitgangspunt van het schoolbeleid Onze school wil een veilige plaats bieden aan leerlingen, hun ouders, leerkrachten en alle overige bij de school betrokken medewerkers en vrijwilligers.
Nadere informatieVerslavingspreventie in het Voortgezet Onderwijs
Verslavingspreventie in het Voortgezet Onderwijs Preventie Verslavingspreventie in het Voortgezet Onderwijs Introductie Opgroeiende kinderen krijgen te maken met allerlei verleidingen. Als pubers groeien
Nadere informatieBELEIDSNOTA ALCOHOL, DRUGS EN GOKKEN NOORDRAND COLLEGE
BELEIDSNOTA ALCOHOL, DRUGS EN GOKKEN NOORDRAND COLLEGE Noordrand College Bovenbouw - Hazelaarweg 50 3053 PM - Rotterdam T: 0104181867 F: 0104181881 website: www.noordrandcollege.nl INHOUDSOPGAVE Pagina
Nadere informatieaan Burgemeester Scholten, Wethouder Testroote team VHBOP steller JPM Leijen-Jacobs
zaak_zaaknummer zaak_id Notitie bericht_nummer bericht_id Veiligheid en Handhaving aan Burgemeester Scholten, Wethouder Testroote team VHBOP steller JPM Leijen-Jacobs c.c. van onderwer p Frank Nooijens
Nadere informatieBetreft: heroverweging verlagen subsidie preventie verslaving Alcohol en Drugs per 2017
Gemeente Deventer Grote Kerkhof 1 7411 KT Deventer Deventer, 22 juni 2016 Betreft: heroverweging verlagen subsidie preventie verslaving Alcohol en Drugs per 2017 Geachte heer, mevrouw, raadsleden, Met
Nadere informatie2. Bent u ook de contactpersoon voor het vignet Gezonde School? o Ja. 3. Hoeveel leerlingen heeft de locatie waarvoor u het vignet aanvraagt?
Vignet Roken, alcohol- en drugspreventie, vo Vragenlijst Roken, alcohol- en drugspreventie Handig om bij de hand te hebben: Schoolplan Opleidingsplan Zorgplan Algemeen 1. Wat is uw functie? Antw: 2. Bent
Nadere informatieOnderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos
Bijlage 2 Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos A1 Uitbrengen jaarkrant A2 Advertentie huis aan huis bladen A3 Consultatie B1 Brochures
Nadere informatiePROTOCOL GENOTMIDDELEN. St.-Jozefmavo 2013-2016
PROTOCOL GENOTMIDDELEN St.-Jozefmavo 2013-2016 Inleiding Protocollen zijn lijsten met afspraken die gemaakt worden om te gebruiken als er situaties ontstaan die de dagelijkse gang van zaken op school hinderen
Nadere informatiePATIËNTEN VERWIJZEN BIJ PROBLEMEN MET ALCOHOL EN DRUGS
Informatie voor huisartsen PATIËNTEN VERWIJZEN BIJ PROBLEMEN MET ALCOHOL EN DRUGS Wanneer verwijst u naar de BasisGGZ (Novae) of de Specialistische GGZ (VNN)? WANNEER VERWIJST U NAAR DE BASISGGZ (NOVAE)
Nadere informatieKadernota In Control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord
Kadernota In Control of Alcohol&Drugs 2016-2020 Noord-Holland Noord Projectgroep In Control of Alcohol & Drugs 29 februari 2016 1. Inleiding Voor u ligt het nieuwe programma In Control of Alcohol & Drugs
Nadere informatieZorgpad alcohol en ouderen t.b.v. Huisarts
Zorgpad alcohol en ouderen t.b.v. Huisarts 1. De rol van de huisarts De huisarts kijkt op basis van de anamnese m.b.v. de Audit C of ICD 10 de cliënt alcoholafhankelijk is en doorverwezen moet worden naar
Nadere informatieOpzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen
Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Tactus Verslavingszorg Preventie & Consultancy Brink 40 7411 BT Deventer 088 3822
Nadere informatieMenukaart Gezonde School Basis- en Voortgezet Onderwijs: Mediawijsheid
Menukaart Gezonde School Basis- en Voortgezet Onderwijs: Mediawijsheid Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema s, is het belangrijk om aan de volgende 4 niveaus aandacht
Nadere informatieUitvoeringsprogramma NHN 2016 en 2017 (inclusief begroting)
Uitvoeringsprogramma NHN 2016 en 2017 (inclusief begroting) In control of Alcohol&Drugs 2016 en 2017 Noord-Holland Noord 1 Programmateam In Control of Alcohol&Drugs Stuurgroepen mei 2016 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieIrisZorg Preventieve wijkgerichte
IrisZorg Preventieve wijkgerichte hulpverlening 1. Wie zijn Bianca Lubbers en Vincent Stijns? 2. Wat is IrisZorg? 3. Wat is IRIS in de Buurt? 4. Wat doet IRIS in de Buurt? casuïstiek 5. Maatschappelijk
Nadere informatieGGD Amsterdam Jeugd en genotmiddelen 2016
GGD Amsterdam Samenvatting Samenvatting Van de 16- t/m 18-jarige leerlingen uit klas 5 en 6 van de havo en het vwo in Amsterdam heeft 60% in de afgelopen maand alcohol gedronken. Dat ging vaak om aanzienlijke
Nadere informatieAlcohol en drugs in de wijk: sociale wijkteams aan zet
Alcohol en drugs in de wijk: sociale wijkteams aan zet Jojanneke Diemers (IRIS in de Buurt) Carolien Moerdijk (gemeente Utrecht) Barbra Velthuizen, (Victas) Elske Wits (IVO) Alcoholcongres, 16 maart 2016
Nadere informatieEffectiviteit van de Wiet-Check
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectiviteit van de Wiet-Check FADO 17 november 2011 Anouk de Gee Cannabis gebruik & jongeren Actueel gebruik (laatste maand) 5,3 % van 12-16 jarigen 20,7
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatieWegwijzer voor buurt- en wijkteams
Wegwijzer voor buurt- en wijkteams IRISZORG IN DE ACHTERHOEK Wegwijzer voor buurt- en wijkteams Voor wie we er zijn Hoe je ons bereikt Onze gezichten Wat IrisZorg in de Achterhoek biedt Voor wie we er
Nadere informatieIntegraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq ( ) Visie en uitgangspunten. Doelgroepen. Doelen middelenbeleid.
www.ambiq.nl Inhoud Integraal samenwerkingsproject Tactus Ambiq (2010-2012) Februari 2012 Geschiedenis samenwerking Ambiq-Tactus Uitgangspunten Uitwerking Plannen 2012 e.v. Werkzame elementen Vragen Geschiedenis
Nadere informatieToepassen van Sociale Marketing op ontwikkeling van alcoholmatigingsinterventies
Toepassen van Sociale Marketing op ontwikkeling van alcoholmatigingsinterventies A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit
Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieNieuwsbrief. Mondriaan Preventie ondersteunt! In deze editie. Mondriaan Preventie
W I N T E R / V O O R J A A R 2 0 1 6 Nieuwsbrief Mondriaan Preventie Mondriaan Preventie ondersteunt! De afdeling verslavingspreventie van Mondriaan heeft een adviserende en ondersteunende rol als het
Nadere informatieIRIS in de Buurt effectieve preventie is community-based
IRIS in de Buurt effectieve preventie is community-based Lars van Driel Projectleider IRIS in de Buurt WWW.IRISZORG.NL Centrale positie Vervolgdia, plaats hier je tekst 2 Algemeen Preventie heeft pas echt
Nadere informatiePeilstationsonderzoek Scholieren Vragenlijst voor de school
Schoolnr. Peilstationsonderzoek Scholieren 2015 Vragenlijst voor de school Uw school doet mee aan het Peilstationsonderzoek Scholieren 2015 over roken, drinken en drugsgebruik onder Nederlandse scholieren.
Nadere informatieHet beleid van scholen rond tabak, alcohol en cannabis
Factsheet Het beleid van scholen rond tabak, alcohol en cannabis Deze factsheet rapporteert (de veranderingen in) het beleid van scholen voor Voortgezet Onderwijs (VMBO, HAVO, VWO) rond het gebruik van
Nadere informatieIrisZorg. verslavingszorg. en maatschappelijke opvang. dicht bij mensen, ver in zorg
IrisZorg verslavingszorg en maatschappelijke opvang dicht bij mensen, ver in zorg > IrisZorg: dicht bij mensen, ver in zorg Bij IrisZorg kan iedereen rekenen op de deskundigheid en betrokkenheid van onze
Nadere informatieMonitor. alcohol en middelen
Gemeente Utrecht, Volksgezondheid Monitor www.utrecht.nl/gggd alcohol en middelen www.utrecht.nl/volksgezondheid Thema 3 Gebruik van de verslavingszorg in Utrecht - 2012 1 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht,
Nadere informatieHandreiking Ondersteuning ouders: Alcohol achter de voordeur
Handreiking Ondersteuning ouders: Alcohol achter de voordeur Inleiding Het Bestuurlijk Overleg Alcohol (BOA) is eind 2009 in het leven geroepen om op regionaal niveau (Hollands Midden en Midden Holland)
Nadere informatieImproving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Alcohol en opvoeding 15 Ouders rond 2008 onderschatten alcoholgebruik van hun kinderen
Nadere informatieTeammanager. Maatschappelijke ontwikkeling Hans Gilissen Gebaseerd op programmabegroting Ja Programma 2 Wonen. Ja, integraal openbaar. Per direct.
B en W Voorblad Onderwerp Drugspreventieproject 'Helder' Datum Kenmerk 19 september 2016 Naam steller Teammanager Monique Janssen Ernst-Jan Meerbeek B en W datum 26 september 2016 Team Portefeuillehouder
Nadere informatieOndersteuningsaanbod op het terrein van mensen met een licht verstandelijke beperking die middelen gebruiken
Ondersteuningsaanbod op het terrein van mensen met een licht verstandelijke beperking die middelen gebruiken Interventies 2 Meetinstrument SumiD-Q 2 Open en Alert 2 Kennis 2 Kennisplein gehandicaptensector
Nadere informatie4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen
Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen. Pedagoog. 4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen Dit aanbod is gericht op kinderen die naar de basisschool gaan en hun ouders.
Nadere informatieSamenvattingskaart Richtlijn Middelengebruik
. Samenvattings Richtlijn Middelengebrik (opgenomen in de richtlijn). Wanneer, hoe? Samenvattings 1. Model voor middelengebrik 2. Middelengebrik bespreekbaar maken 3. Signalen van middelengebrik 4. Basishoding
Nadere informatieSignaleren & Bespreken
Signaleren & Bespreken HIER KOMT NOG EEN FOTO! Help! Mijn kind gaat uit! Hoe signaleer ik druggebruik bij mijn kind? Hoe signaleer ik problematisch gebruik bij mijn kind? En wat als blijkt dat..? Op tijd..
Nadere informatieVerslag bijeenkomst Preventieprogramma Jeugdhulp Hoeksche Waard 2016-2018 14 september 2015
Verslag bijeenkomst Preventieprogramma Jeugdhulp Hoeksche Waard 2016-2018 14 september 2015 1 Welkom en introductie Preventieprogramma Jeugdhulp Wethouder Paans spreekt allereerst zijn steun uit aan professionals
Nadere informatieINTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN VENLO 2015-2016
INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN VENLO 2015-2016 Oktober 2014 Voorwoord Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en al op jonge leeftijd ten opzichte van jongeren in Europa. In de gemeente
Nadere informatieOpen en Alert. en drugsgebruik door (delinquente) jongeren met LVG. Els Bransen, projectleider
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Open en Alert Aanpakken van alcohol en drugsgebruik door (delinquente) jongeren met LVG Els Bransen, projectleider ebransen@trimbos.nl Jeugd en middelengebruik
Nadere informatieWelkom bij Uw kind en genotmiddelen. Gaby Herweijer Adviseur Gezondheidsbevordering
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Gaby Herweijer Adviseur Gezondheidsbevordering Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen
Nadere informatieSignaleren. en wat eraan vooraf gaat. Leernetwerkbijeenkomst Project LVB en verslaving 29 mei 2012 Marijke Bouts en Rianca den Ouden
Signaleren. en wat eraan vooraf gaat. Leernetwerkbijeenkomst Project LVB en verslaving 29 mei 2012 Marijke Bouts en Rianca den Ouden Programma Opening Verwachtingen t.a.v. deze bijeenkomst Structurele
Nadere informatieAlcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen?
Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen? Door: GGD Flevoland Aanleiding Alcoholgebruik onder jongeren is al enige jaren een belangrijk thema binnen de gemeente
Nadere informatieOnderwerp: Toenemend gebruik van harddrugs in Zoetermeer (03-01-2014)
Politieke vragen Onderwerp: Toenemend gebruik van harddrugs in Zoetermeer (03-01-2014) Drugshulpverleners slaan alarm: het aantal drugsbehandelingen op de Eerste Hulpafdelingen van ziekenhuizen stijgt
Nadere informatie2016 Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd
2016 Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd Gemeente Kaag en Braassem is een werkwijze van Gemeentelijke rapportage Gezondheidsbevordering Jeugd 2016 Gemeente Kaag en Braassem Verantwoordingsperiode
Nadere informatieLVB en (cannabis)gebruik
LVB en (cannabis)gebruik Bart Alders Mondriaan Preventie Programma - Koppeling van literatuur over LVB en middelengebruik en wat we zien in de praktijk - Waarom cannabisgebruik bij de LVBdoelgroep veel
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van
Nadere informatieOpleiden voor een gezonde start van de carrière?!
Opleiden voor een gezonde start van de carrière?! Hoeveel studenten in het mbo ontbijten niet? Hoeveel studenten in het mbo ontbijten niet? Maatschappelijke urgentie Maatschappelijke urgentie Overgewicht
Nadere informatieOnderzoek GHB. Publicatiedatum: 18-03- 2013
Onderzoek GHB Publicatiedatum: 18-03- 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 11 t/m 18 maart 2013, deden 2690 jongeren mee (onder wie 1020 middelbare scholieren). De uitslag is
Nadere informatie