VERSLAG VIERJAARLIJKS BEZOEK De Bouwsteen Plaats : Hengelo Ov BRIN nummer : 00KM OKE 12 SO Onderzoeksnummer : 287180 Datum onderzoek : 27 januari 2016 Datum vaststelling : 16 maart 2016
Pagina 2 van 10
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 VERVOLG............................................ 10 Pagina 3 van 10
Pagina 4 van 10
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs bezocht op 27 januari 2016 SO De Bouwsteen. Deze school verzorgt speciaal onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar met een licht verstandelijke beperking in combinatie met gedragsproblematiek voortkomend uit een autisme spectrum stoornis of een gedragsstoornis. Vierjaarlijks bezoek De inspectie bezocht de school voor een vierjaarlijks bezoek, omdat de school een basisarrangement heeft en vier jaar niet is bezocht voor een inspectieonderzoek. Opbrengsten en de kwaliteitszorg Het centrale thema van een vierjaarlijks bezoek is: hoe werkt deze school aan haar opbrengsten? De basis voor het bezoek ligt in het Toezichtkader 2012 (voortgezet) speciaal onderwijs. Dit toezichtkader bevat een waarderingskader voor het speciaal onderwijs en een waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs. Tijdens het bezoek richt de inspectie zich op de indicatoren 1.1 tot en met 1.4 en 8.2 uit die waarderingskaders. Deze indicatoren hebben betrekking op de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Meer informatie over het toezichtkader voor het (voortgezet) speciaal onderwijs is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Risicoanalyse De uitkomsten van de jaarlijkse risicoanalyse kwamen aan bod bij het bezoek. De inspectie heeft de opbrengstgegevens van de school onderzocht en het schoolplan 2012-2016 en de schoolgids 2015/2016 geraadpleegd. Het rapport van de interne audit van november 2015 en het verbeterplan van januari 2016 boden eveneens informatie over de ontwikkeling van de school. De uitkomsten van de risicoanalyse zijn met de school besproken; waar nodig gaf de school een nadere toelichting. Gesprekken en lesbezoeken Tijdens het bezoek sprak de inspectie met de schoolleiding en met andere betrokkenen bij de coördinatie van de leerlingenzorg. Verder bestudeerde zij leerlingdossiers en bezocht ze drie lessen. Het betrof lessen Nederlandse taal, rekenen/wiskunde en wereldoriëntatie. Pagina 5 van 10
Uitkomsten van het vierjaarlijks bezoek De inspectie beoordeelt geen indicatoren bij het vierjaarlijks bezoek en geeft geen toezichtarrangement af. Als zij grote risico s aantreft, dan zet zij het bezoek alsnog om in een kwaliteitsonderzoek en maakt hiervoor in overleg met het bestuur een vervolgafspraak. Dat was hier niet aan de orde. Pagina 6 van 10
2 BEVINDINGEN In deze paragraaf legt de inspectie de bevindingen vast van het vierjaarlijks bezoek. Per indicator beschrijft zij of en zo ja, welke opbrengstgegevens de school verzamelt en analyseert. Dit geeft een beeld van hoe de school zich ten aanzien van de indicator ontwikkelt. Algemene indruk Na een onrustige periode is de personele situatie op De Bouwsteen sinds anderhalf jaar stabiel. Daardoor kan het team de aandacht richten op de kwaliteit van het onderwijs, waarbij ruimte is voor onder andere scholing in pedagogisch en didactisch handelen. De school is de laatste jaren teruggelopen in leerlingenaantal, zij telt nu drie groepen, waarbij er veel fluctuatie is in de samenstelling van de groepen. De school vindt het lastig om de verschillende niveaus in die groepen goed aan te sturen. SO De Bouwsteen werkt in toenemende mate opbrengstgericht. De vertaalslag hiervan naar het werken in de groepen moet nog vorm en inhoud krijgen. De school heeft in het verbeterplan naar aanleiding van het auditrapport voldoende duidelijk de doelen voor dit schooljaar beschreven waarbij de focus en de prioritering van belang zijn, omdat de hoeveelheid doelen hierom vragen. Indicator 1.1. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor cognitieve opbrengsten. Bevindingen: Hierbij staat indicator 8.2 van het waarderingskader over de kwaliteitszorg centraal: De school evalueert jaarlijks de cognitieve resultaten van de leerlingen. De school analyseert de opbrengsten op schoolniveau conform afspraken binnen het bestuur. Zij onderscheidt drie leerroutes: richting dagbesteding, arbeidsmarkt en mogelijk vervolgonderwijs. De school definieert hierbij de de leerrendementsverwachting van eind groep 4 (25 tot 50% van de leerlingen), eind groep 5 (50 tot 75%) en eind groep 6 (5%). Per halfjaarlijkse periode is voor elke leerling in het ontwikkelingperspectief het ambitieniveau voor landelijk genormeerde toetsen opgenomen. De ontwikkelingsperspectieven van de leerlingen worden jaarlijks bijgesteld na de evaluatie door de commissie voor de begeleiding. Deze looptijden kan het team beter op elkaar afstemmen. Pagina 7 van 10
Op bestuursniveau is een nieuw format ontwikkelingsperspectief ontwikkeld. Hierbij is tevens de afstemming van de terminologie in de diverse documenten van belang. Per leerling is onvoldoende duidelijk wat de leerwinst is op de cognitieve vakken. De omslag van volgend naar plannend onderwijs is de school nu aan het maken. Het team heeft wel geanalyseerd of de leerlingen uitstromen conform hun ontwikkelingsperspectief. Ook leidde de aanschaf en inzet van ondersteunend materiaal voor rekenen en wiskunde tot hogere resultaten voor rekenen, aldus de locatieleiding. In de individuele ontwikkelingsperspectieven zijn dergelijke doorvertalingen van de evaluaties niet aangetroffen. De commissie voor de begeleiding formuleerde de evaluatie van de resultaten in de opeenvolgende ontwikkelingsperspectieven niet in meetbare termen. Daarbij vertroebelt de hoeveelheid tekst in de ontwikkelingsperspectieven het zicht op de kern. Hierdoor zijn de inspanningen van het team met deze specifieke doelgroep onvoldoende zichtbaar. Indicator 1.2. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor sociale opbrengsten. Bevindingen: SO De Bouwsteen hanteert een instrument om de sociale en emotionele ontwikkeling te bepalen. In september 2015 is de nulmeting afgenomen. Hierop formuleerde de commissie voor de begeleiding aandachtspunten op groepsniveau en individueel niveau. Twee keer per jaar evalueert het team deze ontwikkeling. De school bepaalde nog geen schooleigen standaarden. Ook het aanbod voor 'Leren Leren' is belangrijk voor deze leerlingen. Een (sub)groepsplan kan bijdragen aan een gestructureerde aanpak voor problemen op dit terrein. Indicator 1.3. De gerealiseerde uitstroombestemmingen van de leerlingen liggen ten minste op het niveau van de landelijke standaarden voor opbrengsten. Bevindingen: De school hanteert een adequaat leerstofaanbod. De leerlingen worden zoveel mogelijk ingedeeld in de leerroute die aansluit bij hun mogelijkheden. Of de school hiermee voldoende ambiteus is, is moeilijk vast te stellen. De doorstroom naar het voortgezet speciaal onderwijs is de meest voorkomende situatie. Door de specifieke doelgroep, de steeds kortere behandelduur en de schoolhistorie van sommige leerlingen is vertrouwen opbouwen en werken aan Pagina 8 van 10
leervoorwaarden een vereiste. De school beschrijft de doelgroep opnieuw in de schoolgids waarbij flexibiliteit in aanbod, aanpak en leerkrachthandelen essentieel is. De vermelding van de resultaten in de schoolgids en op de website kan de school meer in lijn brengen met de inspectievragenlijsten en de kwaliteitswet so. Indicator 1.4. De school voldoet aan de landelijke standaard voor bestendiging. Bevindingen: De school heeft goed zicht op de resultaten van de leerlingen op hun vervolgbestemming. Alle leerlingen die in 2013/2014 uitstroomden, bevinden zich nog op hun uitstroombestemming, dit is een score van 100 procent. Pagina 9 van 10
3 VERVOLG De inspectie stelt tijdens dit bezoek aan SO De Bouwsteen geen risico s vast en het basisarrangement blijft daarmee gehandhaafd. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en eventueel een themaonderzoek. Pagina 10 van 10