FUNDERINGEN EVALUATIE 31 december 2007 Datum : 25 februari 2008 Redacteur : Wim Bellaart, Projectleider Funderingen 1
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding.3 2. Voortgang onderzoek en herstel.3 3. Communicatie..10 4. Organisatie 11 5. Financiering 2007 2010...11 2
1. INLEIDING Voor u ligt de evaluatie van het project Funderingen per 31 december 2007. Conform de toezegging van het college wordt per halfjaar gerapporteerd over de voortgang van het project Stadsbrede aanpak Funderingsherstel. Zoals bekend heeft het Ministerie van VROM formeel uitstel verleend voor de realisatie van het funderingsherstel van minstens 500 woningen of sloop gevolgd door vervangende nieuwbouw tot 31 december 2009. Onlangs is de Rekenkamer Dordrecht begonnen met een grootschalig onderzoek naar het funderingendossier. Het onderzoeksresultaat is nog niet bekend. De voortgang van het funderingsonderzoek en herstel is beschreven in hoofdstuk 2 van deze rapportage. Daarin wordt tevens de stand van zaken Grondwaterbeheer geschetst. In hoofdstuk 3 wordt stilgestaan bij de communicatie rondom het project. In hoofdstuk 4 wordt een korte toelichting gegeven op de organisatie. In hoofdstuk 5 tot slot wordt de financiering van het project in meerjarenperspectief uiteengezet. 2. VOORTGANG ONDERZOEK EN HERSTEL Destijds bij de opzet van het funderingsonderzoek, ter afbakening van de aandachtsgebieden, zijn bouwblokken met een houten fundering gebouwd na 1945 bewust niet in het funderingsonderzoek opgenomen. De keuze is gebaseerd op een visuele inspectie vanaf de straat en op archiefgegevens. Ten behoeve van het onderzoek is het aandachtgebied destijds onderverdeeld in drie gebieden: Figuur 1 Gebied A is Krispijn en de 19 de -eeuwse schil west, Gebied B is Reeland Zuid (Land van Valk en Transvaalbuurt) en 19 de -eeuwse schil midden, Gebied C is Reeland Noord (Vogelbuurt en Indische buurt) en 19 de -eeuwse schil oost 3
Figuur 2 Aantal Bouwblokken Per 01/07/2007 Per 31/12/2007 Rapport onderzoek eerste fase gereed 740 740 Fundering goed *) 276 336 Monitoring 135 47 Rapport onderzoek 2 e fase gereed 266 234 Onvoldoende toestemming 33 37 Conclusie onbekend/ geen rapportage 1 4 Fundering is hersteld 29 82 *) Inclusief 66 blokken met zowel panden op houten palen fundering als panden op staal. Toelichting figuur 2 Voor een aanzienlijk aantal bouwblokken geldt intussen een volgend stadium. Binnen het aandachtsgebied zijn uiteindelijk 740 bouwblokken (exclusief Emmaplein e.o.) bij het onderzoek betrokken. Door splitsing van blokken kan het aantal blokken overigens variëren terwijl het aantal adressen gelijk blijft; het gaat totaal om 3.389 adressen. Van 37 bouwblokken hebben de eigenaren geen toestemming gegeven om tot verder onderzoek over te gaan. Per 31 december 2007 hebben, binnen de genoemde 82 blokken, intussen 189 eigenaren hun funderingsherstel gereed gemeld; per 1 januari 2007 waren dat er nog slechts 75. Gezien het aantal verleende bouwvergunningen (zie verder in deze rapportage) en het aantal toegekende subsidies valt niettemin het geringe aantal gereedmeldingen nog steeds op. Voor de gereedmelding moet echter ook de cascoschade hersteld zijn. Meestal wordt geadviseerd om na het gereedkomen van het funderingsherstel minstens 6 maanden te wachten omdat het pand zich op de nieuwe fundering moet zetten en dat vaak gepaard gaat met enige scheurvorming. Cascoherstel vindt daarna bovendien vaak plaats in combinatie met verbeteringen aan de woning waardoor een nog langere termijn ontstaat, soms ook door financiële beperkingen; zo duurt het wachten langer omdat de cascoschade onvoldoende of niet is opgenomen in de lening en men eerst moet sparen. Intussen wordt al sturend opgetreden door eigenaren te verzoeken ons te informeren. Zonodig wordt het herstel van een woning ambtshalve gereed gemeld. Figuur 3 Aantal bouwblokken % Monitoring Grondwater 12 3% Zakking 2 1% Grondwater+zakking 34 10% Totaal nog in monitoring 48 14% Gereed 295 86% Totaal 343 100% *) Inclusief 7 blokken met zowel panden op houten palen als panden op staal. Toelichting figuur 3 Bij 343 bouwblokken kwam uit eerder onderzoek naar voren dat geen duidelijke uitspraak kon worden gedaan over de draagkracht en is aanbevolen de panden een aantal jaren (3 tot 5) te monitoren op het niveau van het grondwater en/of zakking. 4
Voor 86% van de bouwblokken is het resultaat beschikbaar en is duidelijk of de fundering wel of niet hersteld moet worden; eind 2006 was dit nog 40%. De achterstand in de planning bestaat nog wel, maar wordt geleidelijk ingehaald. Ondanks het nog bestaande capaciteitsprobleem bij de betrokken bureaus zal de monitoring naar verwachting eind 2008 beëindigd kunnen worden. Vanaf 2005 beschouwd zijn nu 272 bouwkundige eenheden met daarin 1200 panden uit de monitoring gekomen. Voor 184 blokken (68%) met 910 panden (76%) heeft dit geresulteerd in een handhavingstermijn van meer dan 25 jaar. Voor 88 blokken (32%) met 290 panden (24%) geldt een handhavingstermijn van minder dan 25 jaar; daar is dus herstel nodig en voor enkele woningen loopt de procedure daartoe al. Daarin begrepen zijn 4 blokken met 84 panden waar deelherstel nodig is. Het gaat om delen van blokken met een afwijkende niet stabiele fundering en blokken waar een deel van de fundering hoger is aangelegd (het blok is gedeeltelijk niet voorzien van betonnen oplangers) en droog staat. Figuur 4 Deelgebied Herstelplan 2 e fase Herstel gereed A 108 40 B 95 24 C 63 18 Totaal 266 82 *) Inclusief 2 blokken met zowel panden op houten palen fundering als panden op staal. Toelichting figuur 4 Voor 266 bouwblokken is gebleken dat de fundering niet voldoet aan de eisen en dat herstel noodzakelijk is. Voor al deze blokken is het 2 e fase onderzoeksrapport gereed. Aangegeven is hoe de blokken over de onderzoeksgebieden zijn verdeeld. Figuur 5 Indicatie levensduur Bouwblokken Percentage fundering 0 5 jaar 10 3 % 5 10 jaar 47 17% 0 10 jaar 40 15% 10 15 jaar 24 8% 10 20 jaar 61 25% 15 20 jaar 78 30% 20 25 jaar 6 2% Totaal 266 100% Toelichting figuur 5 Van de 266 bouwblokken waarvoor herstel noodzakelijk is wordt, op grond van de onderzoeksresultaten, de levensduur van de fundering geschat waarmee een urgentie voor herstel wordt aangegeven. Dit wordt in de bovenstaande tabel weergegeven. 5
Figuur 6 Bedragen Gemiddelde herstelkosten Fundering per woning Gemiddelde herstelkosten Casco per woning Gemiddelde herstelkosten Totaal per woning 55.196,98 4.190,45 59.387,43 Toelichting figuur 6 In de tabel zijn de in 2007 gemiddelde, werkelijke, herstelkosten, inclusief BTW, opgenomen. Figuur 7 Gemiddelde Herstelkosten 2003 2004 2005 2006 t/m 2007 Emmaplein 34,232 Stadsbreed 62,782 60,434 52.548 59.387 Toelichting figuur 7 In dit overzicht staat de meerjarenontwikkeling van de herstelkosten (incl. cascoherstel) Hierbij is geen rekening gehouden met de grootte van de woning, het aantal palen daaronder en/of de complexiteit en vorm van de constructie. Figuur 8 Aanvragen subsidies en leningen Aantal Waarvan vangnet lening Subsidie aanvragen 407 Verstrekte leningen 291 22 Nog in aanvraag 16 Alleen subsidie aanvraag 118 Toelichting figuur 8 Het totale aantal aanvragen is nu 407 waarvan 118 eigenaren alleen subsidie hebben aangevraagd. Van de 407 aanvragen hebben 291 eigenaren ook een lening via de gemeente aangevraagd en gekregen, 22 ervan zijn vangnetleningen. Er zijn op dit moment 16 aanvragen in behandeling. De verwachting is dat in 2008 nog ca. 80 aanvragen om subsidie / lening in behandeling zullen worden genomen, mede afhankelijk van de resultaten van monitoring. Figuur 9 Herstelplannen gereed Intentieverklaring ondertekend Aanvraag bouwvergunning Bouwvergunning Verleend Totaal Bouwblokken 2002-2003 2004 2005 2006 2007 Totaal woningen 266 1.108 2002 2003 2004 2005 2006 2007 161 28 91 16 26 482 78 258 30 96 106 5 49 23 29 474 33 233 116 92 99 5 42 25 27 448 22 213 125 88 6
Toelichting figuur 9 In de periode januari tot en met december 2007 zijn voor 26 bouwblokken de intentieverklaringen ten behoeve van het herstel ondertekend. Hiermee komt het totale aantal intentieverklaringen sinds de start van het project tot nu toe op 161 blokken met 482 woningen. Op grond van deze intentieverklaringen worden herstelplannen opgesteld, een aannemer geselecteerd en een begroting opgesteld, waarna de aanvragen voor de subsidie / een lening en een bouwvergunning worden ingediend en behandeld. In 2007 zijn voor 29 blokken ( 92 woningen) bouwvergunningen aangevraagd. Voor 27 blokken (88 woningen) is de bouwvergunning verleend. Hiermee komt het totale aantal woningen met een bouwvergunning, sinds de start van het project tot nu toe, op 99 blokken met 448 woningen. Binnen het gebied Emmaplein zijn destijds 18 bouwblokken (152 woningen) hersteld. Aangevuld met het genoemde aantal van 448 verleende bouwvergunningen voor funderingsherstel wordt het totale aantal van 600 daadwerkelijk herstelde funderingen verwacht (aanzienlijk meer dus dan de voor de VROMsubsidie benodigde minimale prestatie van 500 woningen per eind 2009). Figuur 10 Eind 2007 Eind 2006 Reden van stagnatie Aantal Waarvan knelpunt woningen Waarvan: Herstel nodig binnen 10 jaar Aantal woningen Waarvan knelpunt woningen Herstel nodig binnen 10 jaar Financieel probleem 28 4 7 30 12 8 Weigeren / twijfel over 154 125 59 163 117 81 noodzaak Sloop/nieuwbouw 62 63 48 63 63 39 Overig 79 13 12 81* 22 1 - Waarvan wacht liever (5) (5) (1) (7) (5) (1) op grondwaterherstel Totaal 323 205 126 337 214 129 *) Dit is een samenvoeging van 37 overige redenen en 44 in relatie tot de waarde. Dit gegeven is niet opgenomen in de vorige evaluatie. Toelichting figuur 10 Per 31 december 2007 is voor 323 adressen nog van stagnatie sprake. Het aantal eigenaren met een financieel probleem is intussen verminderd tot 4 als gevolg van marktwerking (lening bij een particuliere bank), verkoop van de woning en andere factoren. Nog steeds echter belemmeren deze knelpunten het herstel van 28 woningen. De categorie eigenaren die om allerlei redenen medewerking weigeren en/of twijfelen over de noodzaak van herstel hebben hun woning voornamelijk in de buurt van de Krommedijk, Bankastraat, Markettenweg, Singel en Reeweg-Oost. De categorie sloop / nieuwbouw komt vooral voor op de Mauritsweg, het Kromhout, Marthinus Steynstraat en de Sint Jorisweg. Als enig voorbeeld waar sloop / nieuwbouw wellicht concreet mogelijk zal zijn geldt de Sint Jorisweg; in nauw overleg met de betrokken bewoners en andere partijen is de benodigde verkenning nog steeds niet afgerond. Intussen worden alle eigenaren die nog niet voor herstel hebben gekozen schriftelijk benaderd met het verzoek om hun beslissing te heroverwegen en alsnog voor herstel te kiezen. 7
Tevens zal begin 2008, samen met de BVFP, een bijeenkomst worden georganiseerd om de betrokken eigenaren te stimuleren mee te werken. Juridische zaken De juridische inbreng in het tweede halfjaar van 2007 betrof: 1. Behandeling bezwaarschrift intrekking subsidieverlening en afwijzing lening funderingsherstel. 2. Advisering m.b.t. tweetal (voorgenomen) aanschrijvingen funderingsherstel. 3. Advisering m.b.t. onregelmatigheid in toewijzing vangnetlening funderingsherstel. 4. Advisering m.b.t. vraag of subsidie/lening wordt verstrekt bij partieel herstel waarmee bouwblok als geheel geholpen is. 5. Advisering m.b.t. vraag of subsidie/lening wordt verstrekt voor funderingsherstel garage. 6. Opstellen nieuwe beleidsregels voor handhaving bij funderingsherstel op grond van nieuwe Woningwet. 7. Handelingen in de lopende aansprakelijkstelling van de BVFP: - het in samenwerking met externe advocaten opstellen van de conclusie van antwoord - het onderzoeken of er voor deze kwestie polisdekking bestaat - het behandelen van het verzoek op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) - het zijn van aanspreekpunt voor de externe advocaten. Grondwaterbeheer Monitoring grondwaterstand De intensieve monitoring van de grondwaterstand in het aandachtsgebied funderingen om een voorspelling van de handhavingstermijn van de funderingen mogelijk te maken loopt langzaam ten einde. Voor die bouwkundige eenheden waar voldoende informatie beschikbaar is om een voorspelling te doen is de monitoring door de gemeente gestopt. De gemeente gaat vervolgens minder intensief voort met het meten van de peilbuizen in het openbare gebied. Alleen waar rioolherstel plaats vindt zal de gemeente de effecten daarvan nog enige tijd intensief monitoren. Dat zal ook gebeuren op plaatsen waar dit zinvol is in het kader van funderingherstel. Stand van zaken grondwaterherstelplan Sinds 1 januari 2008 is de Wet gemeentelijke Watertaken van kracht. Bij ruim 20 bouwkundige eenheden blijkt na monitoring dat de draagkracht van de fundering op dit moment nog wel voldoende is, maar dat droogstand van het funderingshout optreedt. Daardoor kan een handhavingstermijn van langer dan 25 jaar niet gegarandeerd worden. Voor dit soort panden kan de eigenaar voor eigen rekening laten onderzoeken of een grondwaterherstelmaatregel haalbaar is. Daarbij kan tevens gebruik gemaakt worden van het grootschalige onderzoek dat begin 2006 door Fugro is uitgevoerd. De daarin beschreven maatregelen kunnen nader worden uitgewerkt of worden aangepast aan de situatie ter plekke en aan de wensen van de eigenaar. De rolverdeling daarbij is als volgt. 8
- De particulier is verantwoordelijk voor het onderhoud van zijn woning en ook voor de grondwaterstand op zijn terrein. Als maatregelen nodig zijn om de grondwaterstand te veranderen dan kan de particulier deze uitvoeren. Concreet betekent dit dat de eigenaar zelf een infiltratiesysteem aanlegt rond of nabij de bouwkundige eenheid. - De gemeente kan daarbij faciliteren door water aan te bieden tot de erfgrens, voor zover dat technisch, financieel en beleidsmatig haalbaar is. Concreet betekent dit dat de gemeente de eigenaar toestaat een aansluiting te maken op een nabijgelegen schoonwaterduiker of dat de gemeente zo n verbinding zelf aanlegt op het moment dat dit gecombineerd kan worden met andere werkzaamheden in de openbare ruimte (de aanleg van zo n leiding als aparte maatregel is veelal te kostbaar). Enkele particuliere eigenaren zijn momenteel bezig om een plan te laten maken voor grondwaterherstel bij hun bouwkundige eenheid. De uitvoering van maatregelen voor grondwaterherstel vindt nog maar nauwelijks plaats. Vooruitlopend op de invoering van de Wet gemeentelijke Watertaken is besloten om een pilotfase grondwaterherstel uit te voeren; deze fase is in september 2007 gestart. In de Bankastraat/ Soembastraat is tegelijk met het vervangen van de riolen een drainage aangelegd om eventuele wateroverlast na rioolherstel tegen te gaan. De aanleg van een schoonwaterleiding is in beide straten in uitvoering om eigenaren die ter plaatse van hun funderingen de grondwaterstand willen verhogen in de gelegenheid te stellen dat te doen. Ter plaatse van de Singel 380 is in samenwerking met de eigenaar van het pand ter plaatse van het trottoir een waterkerend scherm aangelegd om de afstroming naar de openbare weg tegen te gaan. Het pand grenst direct aan het openbare gebied; op eigen terrein was de voorziening niet te maken. De gemeente meet dagelijks de waterstand binnen en buiten het scherm om de werking vast te stellen. Indien de stijging van het grondwater onvoldoende is zal de eigenaar dit aanvullen door hemelwater af te koppelen. Met andere belangstellende eigenaren vindt momenteel nog overleg plaats over het nemen van maatregelen. Aan de in het onderzoek van Fugro genoemde defensieve maatregelen (rioolmaatregelen in het aandachtsgebied funderingen) wordt intussen ook gewerkt. Eind 2006 is bezien of bepaalde strengen met gebreken vanuit het funderingsoogpunt bekeken wellicht met voorrang aangepakt zouden moeten en kunnen worden. Deze strengen zijn opgenomen in het GRP IV en sommige daarvan zijn in uitvoering. Belastingen Het waarderen van objecten met (mogelijke) funderingsproblemen en de afhandeling van bezwaar- en beroepschriften is volledig ingebed in het proces van de afdeling Belastingen. Dit komt mede voort uit de invoering van de jaarlijkse waardering voor de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ). Met de rijksbelastingdienst wordt nauw samengewerkt om de afhandeling voor de inkomstenbelasting zo adequaat mogelijk te laten verlopen. Financiële gevolgen De financiële gevolgen voor de belastingopbrengst 2007 zijn verdisconteerd in de OZB-tarieven 2007. De uitvoeringskosten worden geheel opgevangen binnen het afdelingsbudget. Waardering woningen Om tot een eenduidige en zorgvuldige afwikkeling te komen is de zogeheten gedragslijn aanpak WOZ-waardevraagstuk bij paalfunderingsproblemen (met uitzondering van de 5%- kortingsregeling) van toepassing. Deze gedragslijn is vastgesteld op basis van een uitvoerig 9
onderzoek van het Erasmus Studiecentrum Belastingen Lokale overheden (ESBL) van de Erasmusuniversiteit Rotterdam. De gedragslijn is afgestemd met de Waarderingskamer (toezichthouder op de uitvoering van de Wet WOZ) en de BVFP. 3. COMMUNICATIE De communicatie is dit jaar gericht geweest op het funderingsherstel, de afstemming met de sector Stadsbeheer over rioleringswerkzaamheden in het funderingsgebied, de evaluatie van de funderingsaanpak en de herhaalde oproep naar woningeigenaren om hun gereedmelding op tijd in te leveren. Er is een communicatieactieplan voor 2007 gemaakt met daarin de belangrijkste communicatieactiviteiten en middelen op een rij. Nieuwsbrieven In 2007 zijn twee nieuwsbrieven verschenen. De eerste nieuwsbrief ging over de watertaken die de gemeente erbij heeft gekregen door de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken. Ook de evaluatie van de funderingsaanpak, de resultaten van de monitoring van funderingen en de belastingaanslag voor de Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ) kwamen aan bod. De tweede nieuwsbrief had onder andere als onderwerpen het herstel van de Riouwstraat, grondwaterexperimenten, tips van Bouwen en Wonen voor funderingsherstel, verschillende funderingsmethodes en een herinnering aan bewoners om hun funderingsherstel gereed te melden. De nieuwsbrieven zijn verspreid in het aandachtsgebied funderingen. Pers Er zijn in 2007 drie persberichten uitgegaan naar de lokale media: over de evaluatie van de funderingsaanpak en over de vervanging van 17 riolen in het funderingsgebied. Er zijn in 2007 in totaal 21 berichten in de schriftelijke media verschenen over de Dordtse funderingsaanpak. De artikelen gingen onder andere over het onderzoek van de rekenkamer naar de Dordtse funderingsaanpak, over de rechtszaak tussen de BVFP en de gemeente en over de rioolvervanging in het funderingsgebied. De artikelen verschenen onder andere in de dagbladen de Telegraaf en AD De Dordtenaar en in Dordtse huis-aan-huisbladen (zoals Dordt Centraal). Veranderingen aan website Het onderdeel van de gemeentelijke website www.dordrecht.nl/funderingen was zo groot dat sommige informatie te diep in de websitestructuur stond en daardoor alleen via links te vinden was. De funderingsaanpak van de gemeente is een belangrijk onderwerp voor inwoners, dus is er gezocht naar een manier waarop de informatie beter toegankelijk kan zijn voor geïnteresseerden. Er is besloten om de site van de funderingsaanpak één laag hoger te zetten in de gemeentelijke website. Hierbij is meteen de actualiteit en de opzet van de website vernieuwd en verbeterd. Zo is een nieuw item gevolgen voor uw WOZ-waarde toegevoegd, met informatie over de aftrek van de WOZ-waarde die mogelijk is bij huizen waar funderingsproblemen zijn geconstateerd. De website is nog steeds te vinden via de directe link www.dordrecht.nl/funderingen of via www.dordrecht.nl ->wonen, wijken en verkeer-> funderingsaanpak. Factsheet Er is een nieuwe factsheet over de Dordtse funderingsaanpak gemaakt, met de belangrijkste cijfers en feiten in de funderingsaanpak per november 2007. De factsheet is bestemd voor belanghebbenden en geïnteresseerden in de Dordtse funderingsaanpak. De factsheet is in digitale vorm te vinden op de site www.dordrecht.nl/funderingen en is desgewenst ook in papieren vorm verkrijgbaar. 10
4. ORGANISATIE Eerder is aangekondigd dat de projectstatus van de aanpak stadsbreed funderingsherstel op een nader te bepalen datum zou kunnen worden opgeheven waarna de nog resterende werkzaamheden kunnen worden verricht door de reguliere organisatie. Toegezegd is u te informeren alvorens het besluit hiertoe te nemen. Gelet op het huidige ontwikkelingsstadium van het project en de in 2008 nog te verwachten omvang van de werkzaamheden is het raadzaam de projectstatus vooralsnog te handhaven. De oorspronkelijke projectinzet is overigens al iets verminderd. 5. FINANCIERING FUNDERINGEN Afgesproken is de gemeenteraad jaarlijks de financiële stand van zaken van het project Funderingen voor te leggen. Naast de bestedingen tot nu toe wordt ook het meerjarenperspectief weergegeven. Tevens worden de beschikbare reserveringen toegelicht. Het voor 2007 beschikbaar gestelde werkkrediet is met 146.785,- overschreden. Deze overschrijding betreft voor 11.785,- de extra kosten van monitoring. Grotendeels ( 135.000) echter wordt de overschrijding veroorzaakt door de BTW-problematiek. Tot nu toe meenden de belastingadviseurs dat de omzetbelasting kan worden verhaald op het compensatiefonds. Het onderzoek van funderingen en de begeleiding in de onderzoeksfase vinden namelijk plaats vanuit het publieke belang van de gemeente. Het betreft 5 van de 6 getrokken steekproefposten van het belastingonderzoek. Op één post blijkt echter ten onrechte BTW te zijn geclaimd; het betreft de begeleiding in de herstelfase, formeel in het belang van de bewoner/eigenaar. Ter toelichting: de gemeente heeft in de jaren 2003 tot en met 2005 1.628.472,- aan omzetbelasting op het BTW-compensatiefonds verhaald voor de funderingsproblematiek. In een over 2005 uitgevoerde BTW-scan hadden onze adviseurs al aangegeven dat dit onderwerp een discussiepunt met de inspecteur op zou kunnen leveren. De inspecteur heeft intussen voor de jaren 2003 tot en met 2005, in het kader van het compromisvoorstel, ingestemd met deze zienswijze. De noodzakelijke correctie is beperkt tot 135.000,-. Ook voor de jaren erna zal een BTW-bedrag naar verwachting niet compensabel zijn. Omdat de hoogte van dit bedrag op dit moment echter lastig is vast te stellen is hiermee in de onderstaande prognose nog geen rekening gehouden. In het kader van de P&C-cyclus zal dit risico gevolgd en indien nodig gerapporteerd worden. 11
Bestedingen tot nu toe en meerjarenprognose Exploitatie 2007 2008 2009 2010 totaal Subsidies Subsidies 542.989,00 544.800,00 136.200,00 68.100,00 1.292.089,00 Begeleiding Woonactief 145.341,00 104.738,00 34.912,00 17.456,00 De Groenewerf 283.882,00 222.930,00 55.732,00 27.866,00 Overig 19.765,00 11.250,00 3.750,00 1.875,00 448.988,00 338.918,00 94.394,00 47.197,00 929.497,00 Kosten monitoring Circa 100 projecten 276.454,00 250.000,00 20.000,00 nihil 546.454,00 Ambtelijke inzet 471.354,00 310.000,00 80.000,00 20.000,00 881.354,00 Totaal 1.739.785,00 1.443.718,00 330.594,00 135.297,00 3.649.394,00 Werkkrediet 1.593.000,00 Overschrijding 146.785,00 Besteed t/m 2007 21.702.410,00 Basis 2007 84 aanvragen 2008 80 aanvragen 2009 20 aanvragen 2010 10 aanvragen Er werd in eerste instantie uitgegaan van 60 aanvragen in 2008; gezien de uitkomsten van het monitoringonderzoek is deze verwachting echter nu bijgesteld naar 80 aanvragen. Prognose bestedingen 2007-2010 23.612.019 Rentederving periode 2007 2010 568.000 Rentederving periode 2010 einde looptijd leningen 4.000.000 Totaal prognose bestedingen 28.180.019 Het totaal van de prognose blijft nog net binnen de bestuurlijke besluitvorming van de raad met als beschikbaar gesteld budget 29.865.472. 12
Werkkrediet Voor het jaar 2008 is een werkkrediet noodzakelijk van 1.443.718,- ten laste van de reserve Strategische Investeringen (SI). Leningen De subsidieverordening vormt de basis voor het beschikbaar stellen van leningen met een laag rentepercentage. De leningen worden verstrekt via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN). Het SVN heeft tot nu toe 12,9 mln. beschikbaar voor het verstrekken van de leningen. In 2004 is de leningsmogelijkheid in de subsidieregeling funderingen uitgebreid (maximaal te lenen bedrag tot 70.000 en verlenging van de looptijd van 15 jaar naar 25 jaar, raadsbesluit d.d. 3-2-2004). De huidige prognose vanuit het project Funderingsherstel is dat het maximale aantal leningen uiteindelijk 400 zal zijn. Het bedrag dat deze leningen behelst is geraamd op totaal 23,0 miljoen. De beschikbare middelen bij de SVN zullen naar verwachting dan ook niet toereikend zijn om in de maximale leningsbehoefte te voorzien. Vanaf 2007 moeten de middelen bij de SVN dan ook periodiek worden aangevuld vanuit de gemeentelijke financieringsmiddelen (Totaal 23,0 mln. -/- 12,9 mln. = 10,1 mln.). Het huidige saldo bij de SVN om de leningen te financieren bedraagt per 31 december 2007 484.237.- De gemiddelde leensom is 60.000.-. Om alle aanvragen in behandeling te kunnen nemen en te voorzien van een bouwdepot is in 2008 een storting (in twee delen) bij het SVN nodig van 4.800.000.- Risico s De kosten van rentederving betreffen het verschil tussen de huidige marktrente (4%) en de rente die berekend word voor het verstrekken van de leningen conform de subsidieregeling (2%). De rentederving bedraagt dus 2%. Indien een stijging van de marktrente niet doorberekend kan worden bestaat het risico uit een stijging van de marktrente. Een tweede risico betreft de genoemde BTW-problematiek voor de jaren 2006 e.v. Voor die jaren doet de inspecteur nog geen uitspraak over de vraag of de BCF-claim op onderzoek en begeleiding in de onderzoeksfase terecht is. Voor de genoemde jaren zal hij de vraag voorleggen aan een landelijke kennisgroep binnen de Belastingdienst; de discussie staat dus nog open. Voorgesteld wordt om in de administratie voorlopig ervan uit te gaan dat het beroep op het BCF in de genoemde periode terecht is. Niettemin loopt de gemeente hier het risico dat de inspecteur en mogelijk de rechter er anders over denken. Gezien de benadering van de inspecteur tot nu toe echter is een beroep op het BCF zeker te billijken, bepleitbaar en daarom vooralsnog niet onrechtmatig. In het kader van de P&C-cyclus zal dit risico gevolgd en indien nodig gerapporteerd worden. 13