Voorstel afdoening motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden, ingediend door de raadsleden Velter (SP) en Verheij (WD).

Transcriptie

1 Gemeente Rotterdam College van Burgemeester en Wethouders Bezoekadres: Stadhuis Coolsingel AD Rotterdam Postadres: Postbus KP Rotterdam Aan de Gemeenteraad Website: Inlichtingen: J. Zondag Telefoon: Portefeuillehouder: B.J. Eerdmans Dienst: Cluster Stadsbeheer Ons kenmerk: 16/ bb2972 Datum: B&W 28 juni JUM 2016 Betreft: Afdoening motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden (15bb10619) Onderwerp: Voorstel afdoening motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden, ingediend door de raadsleden Velter (SP) en Verheij (WD). Op welke gronden deze brief? I Waarom nu voorgelegd? Uw Raad heeft bij de behandeling van het Gemeentelijk Rioleringsplan (hierna GRP4) op 17 december 2015 de motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden' aangenomen (15bb10620). Deze motie verzoekt het college ten eerste om in 2016 prioriteit te geven aan de inspectie van oude riolen in de funderingsrisicogebieden. Ten tweede wordt verzocht om in 2016 te komen met een concreet plan van aanpak voor rioolverbetering en rioolvervanging in alle funderingsrisicogebieden waarin helder uiteengezet wordt: hoeveel kilometer lekke riolering tot en met 2020 vervangen gaat worden in de funderingsrisicogebieden; hoe dit zich doelmatig verhoudt tot de problematiek met grondwateronderlast en funderingsschade; welke risico's er nu en in de toekomst zijn en/of worden voorkomen door deze doelmatige aanpak van lekkende riolen, Met deze brief rapporteren wij hoe het college van plan is om te voldoen aan deze verzoeken uit de motie. Relatie met het coalitieakkoord/collegewerkprogramma/begroting/eerder aangenomen moties en gedane toezeggingen: het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP4) Toelichting: De gemeente Rotterdam heeft in het GRP3 ( ) de ambitie uitgesproken om in de meest urgente funderingsrisicogebieden de nog aanwezige riolering met aanlegjaar vóór 1980 te vervangen in de periode BDB01B&W

2 2/5 Deze riolering heeft mogelijk een drainerende invloed op het grondwater (de gemeente heeft een zorgplicht voor grondwater) en kan daardoor mogelijk bijdragen aan funderingsschade van nabijgelegen gebouwen die op houten palen zijn gefundeerd. Bij deze ambitie werd, ter indicatie, een getal van 80 km riolering genoemd. De gemeente Rotterdam neemt deze ambitie serieus en gaat gedurende de looptijd van GRP 4 ( ) door met het vervangen van mogelijk drainerende riolering. Tussenstand In GRP4 staat dat de gemeente in de periode zes km riolering heeft vervangen in de meest urgente funderingsrisicogebieden. Dit getal was gebaseerd op gegevens van begin Inmiddels is duidelijk geworden dat gedurende de looptijd van GRP3 van 2011 t/m eind ,3 km riolering is vervangen in de meest urgente funderingsrisicogebieden. Desondanks kan hierdoor begrijpelijkerwijs de indruk ontstaan dat de gemeente achterloopt op haar ambitie om 80 km te realiseren vóór Hierop wordt dan ook gewezen in het rapport 'Leidingen onder druk' van de Rekenkamer Rotterdam. De noodzakelijke afstemming met bewoners en (nuts)bedrijven en het nader onderzoek, of daadwerkelijk funderingsrisico als gevolg van droogstand aanwezig is, vergde meer tijd dan was voorzien. Voor een zorgvuldige aanpak is goed onderzoek nodig naar de relaties tussen riolering, grondwater en funderingen. Dit onderzoek vindt continu plaatst en is maatwerk. Ondertussen gaat de vervanging van riolen door. Samenwerking met woningeigenaren in de risicogebieden is daarbij essentieel. Mede met het doel om in de toekomst efficiënter en meer integraal te werken, is door de gemeente, Stedin en Evides het convenant Samenwerken in de buitenruimte getekend. Hierin staan afspraken om intensief samen te werken bij de aanleg van riolering, kabels en leidingen in de ondergrond. Planning tot 2021 In de urgente funderingsrisicogebieden ligt in totaal 73,6 km riolering met aanlegjaar vóór 1980 (zie tabel 1 hieronder). Per eind 2015 is 11,3 km vervangen, 24,2 km is in voorbereiding om voor de komende járen te vervangen en 18,2 km bevindt zich in vooronderzoek voorafgaand aan voorbereiding (inzet is om het vooronderzoek in 2016 I begin 2017 af te ronden). De ambitie is om deze 24,2 km en 18,2 km vóór 2021 te vervangen. Ten opzichte van de eerste vijfjaar ( ) toen 11,3 km riool werd vervangen in funderingsrisicogebieden, is het doel in de komende periode ( ) om het riool in funderingsrisicogebieden versneld te vervangen. Van 19,9 km is echter in de afgelopen periode duidelijk geworden dat het niet doelmatig is en niet hoog noodzakelijk is om deze vóór 2021 te vervangen. De redenen daarvoor zijn divers en soms is sprake van een combinatie van onderstaande redenen: de gemeente zet in op het combineren van de vervanging van riolen met andere buitenruimteprojecten (integraliteit; tegelijkertijd vervangen van riolering, bestrating, kabels en leidingen e.d.), omdat daarmee overlast wordt beperkt, de openbare ruimte wordt verbeterd en de kosten zo laag mogelijk blijven. Daarnaast is soms nader onderzoek nodig over de funderingssituatie en de rol die de riolering daarbij speelt. Ook is soms sprake van stedelijke ontwikkeling na 2020, waardoor oude (slecht gefundeerde) panden gesloopt worden en vervangen door nieuwbouw. Vanwege efficiëntie wordt de riolering gelijktijdig vervangen. Tot slot kunnen ook omgevingsfactoren een rol spelen. Zo kan het openbreken van een hele wijk leiden tot onnodige (verkeers)overlast of onbereikbaarheid van een wijk (bijvoorbeeld voor hulpdiensten). Ook kan het regionaal verkeersoverleg beperkingen ROTB02

3 3/5 opleggen, bijvoorbeeld bij de renovatie van de Maastunnel, kunnen er in de omgeving weinig werkzaamheden tegelijkertijd uitgevoerd worden. Onder andere om deze redenen is het niet doelmatig of mogelijk om alle riolen te vervangen vóór Volgens de huidige verwachting wordt er dus in de meest urgente funderingsrisicogebieden vóór ,7 km riolering vervangen. Tabel 1: Status vervanging riolering Funderingsrisicogebieden Reeds vervangen t/m eind 2015 Vervanging in voorbereiding In vooronderzoeksfase 11,3 km 24,2 km 18,2 km 4. Verwachte vervanging tot 2021 Vervanging na ,1 km 19,9 km 5. Totaal 73,6 km Zie ook bijlage 1 voor een overzichtskaart van de funderingsrisicogebieden. Inspectie In 2016 geeft de gemeente extra prioriteit aan inspectie van oude riolering in de funderingsrisicogebieden, die op korte termijn nog niet wordt vervangen. Dan gaat het dus vooral om de bovenstaande genoemde 19,9 km en 18,2 km riolering in de urgente funderingsrisicogebieden. Door gedetailleerde inspectie kan worden bepaald of voor deze riolering alsnog extra maatregelen moeten worden genomen om de riolering op orde te houden of eventueel versneld te vervangen indien dat nodig blijkt. Doelmatige aanpak en risicobeheersing Funderingsschade aan panden op houten paalfunderingen komt veel voor in Rotterdam en kan (grote) financiële consequenties hebben voor pandeigenaren die ermee te maken hebben. Droogstand van houten funderingspalen als gevolg van een te lage grondwaterstand is slechts één van de mogelijke oorzaken van funderingsschade. Daarnaast zijn er ook nog andere oorzaken van funderingsschade, die geen relatie hebben met het grondwater, zoals:» bacteriële aantasting;» negatieve kleef; «ontwerp en constructiefouten. Vaak spelen meerdere van deze oorzaken tegelijkertijd. Bovendien is drainerende riolering slechts één van de mogelijke oorzaken van een te lage grondwaterstand. Daarnaast kan er bijvoorbeeld ook sprake zijn van: «grondwateronttrekking; * natuurlijke stroming van grondwater naar de diepere bodem;» toename van verhard oppervlak, waardoor regenwater naar het riool wordt afgevoerd in plaats van dat het in de bodem zakt; * langdurige droogte, die kan zorgen voor uitzakking van de grondwaterstand. Uit bovenstaande blijkt dat er geen eenduidig causaal verband tussen verouderde riolering en funderingsschade bestaat. Meestal is sprake van een optelsom van factoren. Vervanging van verouderde riolering door de gemeente kan bijdragen aan een kleiner risico op funderingsschade, maar het is niet exact vast te stellen in welke mate.

4 4/5 Door de mogelijke nadelige invloed van verouderde riolering zoveel mogelijk weg te nemen, spant de gemeente zich in om op doelmatige wijze invulling te geven aan haar zorgplicht voor het grondwater. Daarnaast hebben particuliere woningeigenaren en corporaties een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van de aanpak van de funderingsproblematiek, Dit vraagt om maatwerk en intensieve afstemming tussen gemeente en woningeigenaren. Rapportage en communicatie De wethouder zal de commissie in het najaar van 2016 de eerste voortgangsrapportage over GRP4 doen toekomen en daarbij concreet ingaan op de voortgang op de vijf speerpunten, waaronder de aanpak van grondwateronderlast in het kader van de zorgplicht grondwater. Over de voortgang van de rioolvervangingsopgave in funderingsrisicogebieden wordt frequent overleg gevoerd met de waterschappen en bewonersorganisaties, zoals de commissie grondwater Oud Hillegersberg. De rioolvervanging in de meest urgente funderingsrisicogebieden vormt een belangrijk onderdeel van de totale rioolvervanging (200 km) in de planperiode van GRP 4. Door een groot deel van de oudere riolen in de meest urgente funderingsrisicogebieden te vervangen vóór 2021 geeft het college invulling aan deze motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd en stellen voor de motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden' (15bb10619) als afgedaan te beschouwen. Burgemeester en Wethouders van Rotterdam, De secretari: De burgemeester, ĥ. Ab.outaľe6 Bijlage(n): Motie Prioriteit aan funderingsrisicogebieden (15bb10619) Overzichtskaart funderingsrisicogebieden

5 5/5 Bijlage: Overzichtskaart funderingsrisicogebieden * \t Ę \ot SPrîr Walm. N «Bjgafeş 3\ ĩj v