Stappen vooruit in credit management Verplichte invoering van één Europees betalingssysteem (SEPA) biedt bedrijven ook kansen



Vergelijkbare documenten
Eén manier van betalen in Europa

ANNEX BIJLAGE. bij VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

SEPA: Grenzeloos betalen

Noord-Holland heeft hoogste startersquote

Workshop SEPA. Over Congressus. Incasso stappenplan SEPA. Terminologie. Mandaten. Tijdlijn

Minder starters in 2016

Bijna 30% van de starters stopt na het eerste jaar Met name cafetaria s en restaurants worden na één jaar weer opgeheven

Volume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg

Minder startende ondernemers

Single Euro Payments Area (SEPA) De standaard voor betalen in Nederland en Europa

Tarieven Europa: staffel 1

Minder faillissementen in 2016

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en)

Steeds groter wordende groep debiteuren betaalt te laat

Bijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx

Bijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx

Zet herstel bankensector door?

ECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn

De invloed van de btw op uw werkkapitaal

Tarieven Europa: staffel 1

Mohamed Amri. Manager productmanagement

Handelsstromen Rozenstruiken 2009 / 14. Zoetermeer, Maart 2009 Peter van der Salm Productschap Tuinbouw, Afdeling Markt en Innovatie

Europese feestdagen 2019

Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie?

Europese feestdagen 2018

Arbeidsmarkt allochtonen

Thema 2 Om ons heen. Samenvatting. Meander Samenvatting groep 7. Landschappen. Klimaten. Samenwerking. de regering. Onder de loep.

COUNTRY PAYMENT REPORT 2015

Q 1101: EAEC Raad: De Statuten van het Voorzieningsagentschap van Euratom (PB 27 van , blz. 534), gewijzigd bij:

Bijlage VMBO-GL en TL

Europese feestdagen 2017

Betalingsachterstand bij handelstransacties

HOE BETAALT U? HOE ZOU U WILLEN BETALEN?

Oranje is Samen ondernemen WELKOM

Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen

ZA6284. Flash Eurobarometer 413 (Companies Engaged in Online Activities) Country Questionnaire Belgium (Flemish)

SEPA: Europees betalen

Internet weekbundel EU 50 MB 4,13 7 dagen geldig. 50 minuten 6,20 7 dagen geldig. Internet weekbundel EU 50 MB 4 7 dagen geldig

SEPA komt er aan! 1 februari Februari 2013 FJ Dalstra Doest

Tabel 1: Economische indicatoren (1)

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2.2. EUROPESE UNIE Droogte remt groei melkaanvoer af. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 18/17

Openbare raadpleging over de coördinatie van de sociale zekerheid in de EU

CASH is SEPA-proof! U kunt eenvoudig uw eigen IBAN en BIC codes opvragen via de website:

Enquête over e-facturering bij overheidsopdrachten

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

Vragen en antwoorden over het burgerinitiatief

Scorebord van de interne markt

Betalen via internetbankieren. Overzicht van de uiterste aanlever- en verwerkingstijden

De arbeidsmarkt in november 2015

Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018.

Algemene informatie over de respondent

Betalen in het eurogebied: nog niet alle wensen vervuld

SEPA (Single Euro Payments Area) Op weg naar Europees betalen. Rotterdam 28 februari 2013

De Euro-incasso voor zakelijke klanten

Autodiefstal Diefstal uit auto Diefstal van motor Fietsendiefstal Inbraak

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Stagnatie zet door op startersmarkt Randstad trekt extra startende ondernemers

SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS

Overzicht uiterste aanlevertijden. Betalen via Particulier Internet Bankieren

SEPA: Europa gaat over op IBAN

Over op IBAN en SEPA Wat betekent dat voor uw organisatie? Wij zijn uw bank.

ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA

Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009

Credit management: meer rendement uit werkkapitaal

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch

België in de Europese informatiemaatschappij. Een benchmark van het bezit en het gebruik van ICT in België t.o.v. 24 Europese landen in 2006

Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD. ter bepaling van de samenstelling van het Economisch en Sociaal Comité

Aantal ondervonden misdrijven per land en naar type delict (per 100 respondenten); onveiligheidsgevoelens

Presentatie online betalen. Internationaal.hier en nu en de toekomst..

De arbeidsmarkt in oktober 2015

EUROPESE UNIE HET EUROPEES PARLEMENT

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

COUNTRY PAYMENT REPORT. Nederland

AEG deel 3 Naam:. Klas:.

STAPPENPLAN Uw sportvereniging over op IBAN

EUROPEAN PAYMENT REPORT 2017

commercial factors Factoring voor het MKB Voor ondernemers met ambitie

PGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1

kennis en economie 2013 statistische bijlage

Stad.nl Hoogstraat AW HEUSDEN. SendCloud Bogert 1, Eindhoven T +31 (0) E contact@sendcloud.nl W

Inhoudsopgave. Informatie voor grensarbeiders

De arbeidsmarkt in januari 2016

De arbeidsmarkt in juni 2015

De arbeidsmarkt in februari 2016

Zzp er: werknemer nieuwe stijl

TERUGGAAF VAN BUITENLANDSE BTW IN EUROPA

en de Europese overschrijving

Tabel 11.1 Aantal ondervonden misdrijven naar land en delictgroep (per 100 respondenten) en onveiligheidsgevoelens per land, 2004

Wat is het gevolg van het vervallen van de geldigheid van de bijschrijving?

2 Leveringen van goederen naar

Scorebord van de interne markt

PRESENTATOREN. Kitty de Heiden. Sander Wassink Hypotheekadviseur ABN AMRO

Titel 1 (eigen middelen): miljoen EUR. Titel 3 (overschotten, saldi en aanpassingen): miljoen EUR

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch

Tabellen bij hoofdstuk 10. Tabel 10.1 Aantal ondervonden misdrijven per land en naar type delict (per 100 respondenten); onveiligheidsgevoelens

Ontstaan van de EU Opdrachtenblad Schooltv-beeldbank

Transcriptie:

Trends in werkkapitaal Stappen vooruit in credit management Verplichte invoering van één Europees betalingssysteem (SEPA) biedt bedrijven ook kansen Door een combinatie van schaarser werkkapitaal en grotere betalingsrisico s is credit management hoger op de agenda komen te staan. Tegelijkertijd zijn bedrijven naarstig op zoek naar efficiëntieverbetering. Harmonisering van het Europese betalingsverkeer (SEPA) per 1 februari 2014 kan wat dit betreft ook voordelen opleveren. Dit geldt vooral voor bedrijven die in verschillende Europese landen zaken doen met andere bedrijven. Voor bedrijven die direct aan consumenten verkopen en/of uitsluitend nationaal actieve bedrijven is het directe voordeel gering. SEPA is een wettelijke verplichting die aandacht vereist en kosten met zich meebrengt, maar ook kansen biedt. Naast administratieve vereenvoudiging is een belangrijk voordeel dat exporteurs kunnen overstappen op grensoverschrijdende incasso s. Dit kan de betalingstermijn van debiteuren beperken. Bedrijven kunnen daarmee hun betalingsefficiëntie verbeteren en hun credit management op een hoger niveau brengen. In deze editie van Trends in werkkapitaal staan de ontwikkelingen in het Europese betalingsverkeer en de effecten daarvan voor bedrijven centraal. Deze tijd vraagt om meer aandacht voor cashmanagement Betalingen staan onder druk doordat afnemers zich in een moeilijker financiële positie bevinden. Tegelijkertijd krijgt kostenefficiëntie een hoge prioriteit. Credit management is hierdoor binnen veel bedrijven terecht hoger op de agenda Figuur 1 Samenstelling binnenlandse betalingsverkeer Nederland (2012) 1 Overschrijvingen Acceptgiro (consumenten) Bron: DNB 4% 44% 46% komen te staan. 2 Dit geldt zeker voor exporteurs. De inrichting en aanpak van het cashmanagement is hierbij een factor van belang en verdient juist nu aandacht. Het Europese instrumentarium voor betalingsverkeer is met de invoering van Single Euro Payments Area (SEPA) in ontwikkeling. Dit gaat gepaard met flinke investeringen in het aanpassen van de ICT en administratieve organisatie. Voldoen aan SEPA is een wettelijke verplichting, maar financieel managers, treasurers en creditmanagers doen er goed aan naast de noodzakelijke aanpassingen van de bedrijfsprocessen ook de kansen te onderzoeken. 1 Bron: DNB, betreft betalingen van bedrijven en huishoudens. 2 Bron: o.a. Credit Management Trendmeter 2012. 6% Incasso's I-DEAL-betalingen (consumenten)

Figuur 2 Grootste Europese incassolanden *mln. transacties per jaar Figuur 3 Financiële eigenschappen zakelijke betaalwijzen 1.500 1.250 1.000 750 500 250 9.000 7.500 6.000 4.500 3.000 1.500 Naar betalingsrisico (inkomende betaling): hoog Oostenrijk Frankrijk (rechter as) Nederland Spanje (rechter as) Cheque/acceptgiro Italië Duitsland (rechter- as) Creditcard (BtC) Overschrijving België Incasso I-DEAL (BtC) laag 0 2007 België Italië Nederland _ Oostenrijk 2008 2009 0 2010 2011 Duitsland (rechter as) Spanje (rechter as) _ Frankrijk (rechter as) Naar kostenefficiëntie*: I-DEAL (BtC) Incasso Overschrijving Creditcard (BtC) Cheque/acceptgiro hoog Bron: ECB laag * Kosten van administratieve verwerking en kapitaalbeslag, vanuit het oogpunt van de crediteur (leverancier) Betalen via overschrijving domineert, maar het belang van incasso neemt toe In het zakelijke verkeer betalen bedrijven grotendeels op rekening, waarbij conform contract bepaalde betalingscondities van toepassing zijn. Mede door de opkomst van internet wordt direct debit (incasso) ook meer gemeengoed in een business tot business omgeving. Het innen van een betaling via incasso verlaagt het risico voor de verkopende partij. In 2010 lag het aandeel van incasso s in Europa op 27% 3, in Nederland ligt dit percentage met ca. 44% aanmerkelijk hoger (figuur 1). Het aantal betalingen dat in Nederland via incasso plaatsvond lag in 2012 op 1,4 mld. Na een jaarlijkse toename van 5% in het afgelopen decennium is de groei de afgelopen jaren afgevlakt. Deze ontwikkeling ligt in lijn met het totale betalingsverkeer. De sterkste stijging komt van het aantal I-DEAL-betalingen dat nog steeds met ruime dubbele cijfers groeit. 4 Grensoverschrijdend betalingsverkeer aan de vooravond van sterke groei Het Nederlandse grensoverschrijdende betalingsverkeer is met 23,8 mln. transacties aanmerkelijk kleiner dan het binnenlandse verkeer (ruim 3 mld. 5 ). Hierbij speelt mee dat veel betalingen in het ex- of importland binnenkomen, 3 Bron: World payment report 2012. 4 De groei van I-DEAL-betalingen groeide in 2012 met 26% naar 116.870 (gemiddelde groei over de afgelopen 5 jaar 52%). 5 Exclusief toonbankbetalingen. Bron: ING Economisch Bureau doordat in verschillende landen een rekening wordt aangehouden. Welk aandeel van de Nederlandse exporttransacties via incasso geschiedt, is daarom niet bekend. Met de realisering van één Europees betalingsgebied is incasso vanuit Nederland mogelijk (zie box 1). De betalingstraditie verschilt per land en is historisch gegroeid. Zo wordt in Duitsland al relatief veel via incasso betaald (figuur 2) en zijn er in België en Frankrijk nog veel kansen voor groei. Met de doorontwikkeling van de Europese interne markt worden de meeste veranderingen op het gebied van crediten cashmanagement steeds meer vanuit Europa geïnitieerd en vervolgens nationaal geïmplementeerd. De belangrijkste ontwikkeling op dit gebied is SEPA. Harmonisering maakt grensoverschrijdend betalen makkelijker Binnen de EU wordt de Europese interne markt en het vrije verkeer van kapitaal steeds verder ontwikkeld. Harmonisering van het betalingsverkeer hoort hier ook bij. SEPA hanteert één uniforme betalingsstandaard voor Euro-betalingen, waarmee handelspartners gemakkelijker zaken kunnen doen. Particulieren merken de overgang naar SEPA doordat er een IBAN-nummer moet worden ingevoerd bij overschrijvingen. Voor zowel bedrijven die nationaal actief zijn als bedrijven die over de grens actief zijn of willen worden Trends in werkkapitaal September 2013 2

Box 1 SEPA; wat zijn de ins en outs en de effecten voor bedrijven? De invoering van Single Euro Payments Area (SEPA) is een initiatief van de Europese Unie dat wordt ondersteund door de European Payments Council (EPC) waarin de Europese banken zich hebben verenigd. 6 De totstandkoming van SEPA is een logisch en noodzakelijk onderdeel van de Europese interne markt. Tot 1 februari 2014 is de betaalmarkt in Europa met haar vele (vooral nationale) systemen en producten nog sterk gefragmenteerd. Het doel van SEPA is om in Europa één betaalruimte te creëren waarin overschrijvingen, incasso s (direct debit) en betaalkaarten overal op vergelijkbare wijze zullen functioneren, zowel binnenlands als grensoverschrijdend. Het gebruik van grensoverschrijdende incasso s is een nieuwe betalingsmogelijkheid. Hoewel het toepassingsgebied van SEPA ongeveer samenvalt met de Europese Economische Ruimte (Europese Unie en de Europese Vrijhandelsassociatie) beperkt het zich tot betalingen in euro s. Er zijn 32 deelnemende landen: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Monaco, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden, Zwitserland. Belangrijkste effecten voor bedrijven: Grensoverschrijdend incasseren wordt mogelijk. De stornotermijn voor een standaard Europees incasso (voornamelijk bedoeld voor consumenten) blijft 56 dagen (BtC). 7 Door de bezwaartermijn heeft de incassant pas na 13 maanden echte zekerheid. De stornotermijn voor een zakelijk Europees incasso gaat terug van 5 naar 0 dagen (BtB). Bestaande incassomachtigingen (mandaten) moeten worden vernieuwd. Afnemers moeten toestemming geven aan hun bank. Incasso s moeten eerder worden aangeboden bij de bank (bij een zakelijk Europees incasso 2 werkdagen voor de gewenste uitvoerdatum, bij een standaard incasso 3 of 6 dagen). Bron: ING, Rijksoverheid, Europese Commissie Voor uitgebreide toelichting en beschrijving van alle wijzigingen onder SEPA raadpleeg: www.ingsepa.com of www.ing.nl/europeesbetalen heeft SEPA grote implicaties. Dit geldt in het bijzonder voor bedrijven die bij hun afnemers incasseren. Per 1 februari 2014 moeten bedrijven klaar zijn met invoering. Hierna kunnen geen incasso s oude stijl meer worden uitgevoerd. Onder SEPA ontstaan twee nieuwe vormen van incasso: het standaard Europees incasso ( consumentenincasso ) en het zakelijk Europees incasso (zie voor details box 1).67 6 De juridische basis voor SEPA is de Payment Sales Directive. 2007/64/ EG, waarop nog amendementen hebben plaatsgevonden. Dit is het wettelijk kader voor één Europese markt voor betalingsverkeer. 7 Bij de huidige incasso is de stornotermijn al eerder vastgesteld op 56 dagen. Dit is een compromis tussen de verschillende stornotermijnen in de lidstaten. SEPA vereist forse inspanningen en investeringen SEPA-migratie is een administratieve last SEPA wordt door sommige bedrijven vooral gezien als wettelijke verplichting, waaraan eenvoudigweg moet worden voldaan. Het gereedmaken voor SEPA vereist aanpassingen van de bedrijfsprocessen en ICT. Dit gaat gepaard met investeringen en inzet van medewerkers en eventueel het inschakelen van externe adviseurs. Hoeveel kosten dit met zich meebrengt, verschilt per bedrijf en is bijvoorbeeld afhankelijk van of er gewerkt wordt met een standaard -softwarepakket zoals SAP of bedrijfsspecifieke (boekhoud)software. De impact van de aanpassingen is nogal eens groter dan verwacht doordat SEPA verschillende afdelingen raakt. Trends in werkkapitaal September 2013 3

Afhankelijk van het type bedrijf kunnen deze kosten op termijn worden terugverdiend. Voor kleinere bedrijven kunnen de investeringen fors zijn. Toch moeten ook deze bedrijven gereed zijn op 1 februari 2014. Niet klaar zijn voor incasso onder SEPA kan de kosten sterk verhogen, omdat betalingen dan weer handmatig moeten worden verricht. Uit een poll onder bedrijven blijkt dat de overgang naar het Europees incasso als de belangrijkste uitdaging wordt ervaren. 8 Bedrijven die niet of nauwelijks werken met incasso s of uitsluitend nationaal actief zijn worden toch geconfronteerd met kosten De voordelen van SEPA zijn vooral interessant voor bedrijven die internationaal opereren. Veel bedrijven in bijvoorbeeld de detailhandel, horeca en bouw zijn nationaal georiënteerd, maar moeten wel aan SEPA voldoen. Voor nationale overschrijvingen en incasso s gelden na invoering dezelfde voorwaarden als voor grensoverschrijdende transacties. Bedrijven moeten opnieuw schriftelijk toestemming vragen aan zakelijke klanten om te mogen incasseren (machtiging). Naast het aanpassen van de interne organisatie en facturatie is voor de toepassing van incasso s ook actie richting de klant vereist. Zo moet de klant zelf een machtiging aan de bank afgeven. 9 maar SEPA loont ook door meer efficiëntie en financiële voordelen SEPA is meer dan een verplichting De uniforme Europese betalingsstandaard biedt ook kansen. Vooral bedrijven die grensoverschrijdende incasso s gaan gebruiken kunnen voordeel realiseren. Voor uitsluitend binnenlands actieve bedrijven is het voordeel beperkter. Naarmate een bedrijf groter is, kan het meer profiteren van de schaaleffecten. Bedrijven die rechtstreeks aan consumenten verkopen profiteren minder dan bedrijven die in een BtB-omgeving opereren (zie ook cases box 3). In het algemeen geldt: hoe beter in- en verkoopproces op elkaar zijn afgestemd, hoe beter. SEPA biedt mogelijkheden om operational excellence uit te nutten Bij de overgang op SEPA worden bedrijven gedwongen om hun processen onder de loep te nemen, die mogelijk al lang niet meer op efficiëntie zijn getoetst. Het kan daarbij interessant zijn om direct andere ontwikkelingen in gang te zetten. - Kans om betalingscondities (algemene voorwaarden) te uniformeren SEPA is een aankopingspunt voor een internationaal actieve bedrijven om de betalingscondities te uniformeren. Betalingsgewoontes lopen in Europa nog flink uiteen, met vooral een scheidslijn tussen Noord- en Zuid-Europa. Uniformering van het betalingsverkeer kan worden aangegrepen om de betalingscondities (en algemene voorwaarden) te uniformeren. Met de invoering van SEPA als reden valt dit aan relaties beter uit te leggen. - Goed moment om met digitaal factureren aan de slag te gaan? De aanpassing van de administratieve processen voor SEPA kunnen bedrijven aangrijpen om digitaal te gaan factureren. De Europese Commissie heeft inmiddels een aanzet gegeven voor een richtlijn op dit gebied. - Efficiënter betalingsverkeer kan bijdragen aan lagere kosten en betere cash balancing In principe is voor SEPA nog maar één bankrekening nodig. 10 Dit betekent dat bedrijven die meerdere rekeningen aanhouden in verschillende landen en bij verschillende banken het betalingsverkeer centraal kunnen gaan aansturen en vereenvoudigen. Dit kan de kaspositie optimaliseren doordat deze geconsolideerd wordt en vermindert de kosten. Binnen het SEPA-gebied zijn alle betalingen binnen maximaal 1 werkdag uitgevoerd; hierdoor ontstaat een transparanter zicht op kasstromen en kaspositie. Ook krijgt de debiteur beter inzicht in geweigerde transacties. - Internationaal gebruik van incasso s wordt mogelijk; betalingstermijn blijft, maar overschrijding kan worden beperkt Een groot voordeel van de toepassing van grensoverschrijdende incasso s is de disciplinerende werking ervan. In het internationaal betalingsverkeer zijn de risico s groter en werken bedrijven ook met kredietverzekeringen. Met toepassing van het zakelijk incasso kunnen bedrijven het betalingsrisico en kapitaalbeslag verlagen. Afhankelijk van de opgebouwde relatie met de (buitenlandse) klant en de onderlinge machtsverhoudingen is een leverancier wellicht te bewegen om onder SEPA over te stappen op incasso. De betalingstermijn zal bij incasso in principe veelal gelijk blijven, maar de incassant heeft zelf de mogelijkheid het 8 Bron: ING Webseminar 21/08/13. 9 Bestaande consumentenincasso s kunnen zonder nieuwe machtiging worden omgezet (BtC). 10 Vanuit fiscaal oogpunt kan het toch nodig zijn om een rekening in een bepaald land aan te houden omdat er (nog) geen fiscale harmonisatie is. Trends in werkkapitaal September 2013 4

Figuur 4 SEPA; kosten gaan voor de baten uit Voorbereiding 01/02/14 SEPA operationeel / + Kosten door Aanpassing ICT-systeem Herinrichting administratieve organisatie/betalingsproces Aanpassing facturen/contracten Vernieuwen machtigingen voor incasso Voordelen door Efficiëntere processen en beter in- en overzicht kaspositie Verlaging liquiditeitsrisico en mogelijkheid tot efficiëntere inzet van kapitaal Mogelijkheid tot gebruik van grensoverschrijdend (zakelijk) incasso Terugbrengen van het aantal (buitenlandse) rekeningen Bron: ING Economisch Bureau factuurbedrag te innen op een (binnen grenzen) zelf gepland moment. In de praktijk is overschrijding van de contractuele Figuur 5 betalingsoverschrijdingen in het Europese handelsverkeer (BtB) 2013 Duitsland Nederland VK België Frankrijk betalingstermijn in Europese landen nog altijd fors (zie figuur 5). Bij incasso rond de vervaldag zal dit afnemen (zie voorbeeld). Wel blijft het vanzelfsprekend voorkomen dat het saldo van de debiteur onvoldoende is en dat incasso om die reden niet lukt. De incasso moet dan opnieuw worden aangeboden. 11 Beperking overschrijding levert winst op Beperking Gemiddelde van de vertraging betalingstermijn (in dagen) met (grensoverschrijdend) incasso s betekent dus een lager kapitaalbeslag. Betalingstermijnen verschillen aanzienlijk in de wereld. Dit blijkt Gemiddelde contractuele betalingstermijn (in dagen) bijvoorbeeld uit het verschil met de Verenigde Staten. Hier is de betalingstermijn van debiteuren met gemiddeld 39 dagen aanzienlijk korter dan in Europa (gemiddeld 50 dagen). 12 Spanje Italië 0 20 40 60 80 100 120 Gemiddelde contractuele betalingstermijn (in dagen) Gemiddelde vertraging (in dagen) Bron: Intrum Justitia 11 In de praktijk blijkt overigens wel dat het regelen van de vereiste machtiging voor een Europees (zakelijk) incasso door de debiteur nog weleens een obstakel is of tot vertraging leidt. 12 Bron: EY working capital management report 2013. Trends in werkkapitaal September 2013 5

Voorbeeld winst door beperking kapitaalbeslag met incasso Uitgangspunten: De gemiddelde overschrijding bij betaling (van afnemers in België) halveert door incasso van 18 naar 9 dagen. Een leverancier heeft voor totaal 1.000.000 aan vorderingen uitstaan. De gemiddelde betalingstermijn bedraagt 48 dagen op jaarbasis (360 dagen). Het rentepercentage is 5% per jaar. 131415 Resultaat: Het kortere kapitaalbeslag levert een besparing op van 9.375 per jaar (9 dagen/360 * 5% * 1.000.000 * (360/48) (omloopsnelheid van de debiteuren). Aanvullend wordt permanent 187.500 kapitaal vrijgespeeld. Daarnaast daalt het betalingsrisico, zodat de afschrijving op oninbare vorderingen mogelijk omlaag kan. SEPA-Incassovorm bepalend voor betalingsrisico In welke mate het betalingsrisico wordt beperkt hangt af van de incassovorm. Met de invoering van SEPA wordt het aantal verschillende stornotermijnen in de deelnemende landen beperkt tot 2 (zie box 1). De lange stornotermijn bij het standaard Europees incasso en de mogelijkheid tot bezwaar zijn vooral bedoeld om de consument (geïncasseerde) te beschermen. Voor bedrijven is het zakelijk Europees incasso ontwikkeld waarbij de stornotermijn volledig vervalt. Het standaard Europees incasso gebruiken kan echter ook. De terugboekmogelijkheid van 56 dagen zorgt echter voor onzekerheid over het daadwerkelijk betalen van de vordering bij de leverancier en incasserende partij. Van alle incasso s wordt ongeveer 2% gestorneerd, dit percentage loopt als gevolg van de economische crisis op. Standaard Europese incasso s moeten eerder worden aangeleverd, zodat een particuliere afnemer/consument van te voren weet wat hem te wachten staat. Al met al kunnen bedrijven met Nederlandse afnemers die al gebruik maakten van incasso s hun risico dus verlagen door over te stappen op het zakelijk Europees incasso. 1617 Box 2 Los van SEPA; laat betalen Europabreed ontmoedigd Wet maximering betalingstermijnen; een impliciete bovengrens Betalingstermijnen tussen bedrijven laten op lange termijn een dalende trend zien, maar door de verslechtering van de financiële positie van bedrijven staat dit op korte termijn onder druk. Los hiervan blijft feit dat de overschrijding van betalingstermijnen nog altijd fors is. De Europese richtlijn bestrijding betalingsachterstanden bij handelstransacties (2011/7/EU) beoogt dit aan banden te leggen. Met ingang van medio maart 2013 geldt in de verschillende lidstaten een maximale betalingstermijn voor overheden van 30 dagen en voor bedrijven in principe 60 dagen, tenzij expliciet door partijen overeengekomen en niet onredelijk. In verreweg de meeste lidstaten is de richtlijn inmiddels ingevoerd. 13 De eerste positieve tekenen hiervan lijken inmiddels duidelijk te worden. Zo is de gemiddelde contractuele betalingstermijn tussen bedrijven in Spanje dit jaar gedaald van 70 naar 60 dagen. Snel verhaal van kosten bij non-betaling Stel dat een incasso niet lukt vanwege onvoldoende saldo, dan moet de incasso door de incassant opnieuw aangeboden worden. Wanneer dit herhaaldelijk niet lukt, gaan de kosten van administratieve handelingen en kapitaalbeslag oplopen. In het verleden had de debiteur onder Nederlands recht pas na ingebrekestelling mogelijkheden om de wettelijke rente in rekening te brengen. Met de Wet incassokosten (WIK, een implementatie van de Europese richtlijn bestrijding betalingsachterstand van handelstransacties) is dit veranderd. Bedrijven kunnen zonder aanmaning afhankelijk van het factuurbedrag tenminste een percentage van 0,5%- tot 15% met een minimum van 40,00 in rekening brengen wanneer de uiterste betaaldatum is verstreken. 14 Daarnaast is de wettelijke rente verschuldigd. Uit onderzoek van de VCMB 15 blijkt dat lang niet alle bedrijven de nieuwe wet hebben geïmplementeerd in het cash collectionproces. 16 Dit is niet onbelangrijk aangezien het aandeel van de omzet dat oninbaar blijft in Euro-landen varieert van 2% tot 3%, met een land als Griekenland als uitschieter (9,9%). 17 13 In Spanje en Frankrijk is een hard maximum van 60 dagen ingevoerd. 14 Op grond van artikel 6:96 BW lid 2c. 15 Verbond van Credit Management Bedrijven 16 Bron: Credit Management Trendmeter 2013 17 European payment index 2013 Trends in werkkapitaal September 2013 6

Slotsom Deze publicatie heeft laten zien dat SEPA enerzijds een wettelijke verplichting is die aandacht vereist maar anderzijds ook kansen biedt. Naast verbetering van de betalingsefficiëntie komt hierbij duidelijk de mogelijkheid tot verbetering van het betalingsrisico en werkkapitaal naar voren. In Box 3 tenslotte een tweetal ervaringen uit de praktijk. Box 3 SEPA in de praktijk Om een beeld te geven van de impact die het gereedmaken voor SEPA heeft op de bedrijfsvoering een tweetal praktijkervaringen van bedrijven. Enerzijds wordt aangegeven welke inspanningen er nodig waren en anderzijds ingegaan op de voordelen die met SEPA te behalen zijn. Inter-Sprint Banden (links) is een internationaal handelsbedrijf dat actief is in de business to business markt en levert aan retailers in ondermeer Nederland, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Spanje. Flinndal (rechts) is een internationaal bedrijf in voedingssupplementen dat rechtstreeks via winkels en online shops aan ruim 1 miljoen consumenten in verschillende landen levert, waaronder Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. Inter-Sprint Banden (BtB) Kosten en inspanningen Advisering en aanpassing ICT Om de organisatie klaar te maken voor SEPA heeft Inter- Sprint naar schatting totaal 30.000 geïnvesteerd om aan de SEPA-eisen te voldoen (verdeling; advies/coördinatie 1/3, aanpassing bedrijfsspecifiek softwarepakket 2/3). Bovendien verwacht Inter-Sprint mede door het werken met een op maat gemaakt softwaresysteem ook nog aanvullende kosten voor aanpassing na het opdoen van ervaring. Kansen Beperking van het aantal internationale rekeningen Voor het internationale betalingsverkeer houdt Inter-Sprint nog in verschillende landen rekeningen aan. Na het opdoen van ervaring met het nieuwe betaalsysteem wil Inter-Sprint dit stelsel van rekeningen rationaliseren, waarmee kosten kunnen worden bespaard. Ook verwacht Inter-Sprint efficiëntievoordeel te kunnen behalen doordat niet op elke rekening meer saldi hoeven te worden aangehouden en het overzicht op de kasstromen verbetert. Overstappen op zakelijk Europees incasso Incasso wordt bij Inter-Sprint nog weinig toegepast bij afnemers als betaalmethode. Men ziet met de invoering van SEPA mogelijkheden om het zakelijk Europees incasso te gaan gebruiken. Het verkrijgen van de vereiste machtigingen blijken in de praktijk tijd te kosten doordat afnemers de machtiging zelf moeten registeren. Toch is de verwachting dat met name in België en Duitsland (op termijn) veel gebruik kan worden gemaakt van het zakelijk Europees incasso. Inter-Sprint wil ook in Nederland meer gebruik gaan maken van de incassovorm. Grensoverschrijdende incasso s kunnen leiden tot sneller betalen Inter-Sprint is ervan overtuigd dat het gebruik van grensoverschrijdende incasso s een positief effect heeft op de betalingstermijn van buitenlandse afnemers, al is het nog niet in te schatten hoe groot dit zal zijn. Vooral bij kleinere afnemers verwacht men een positief resultaat te behalen. Flinndal (BtC) Kosten en inspanningen Aanpassing financiële software en website Flinndal heeft naar schatting totaal 15.000 geïnvesteerd om SEPA-compliant te worden. Dit is afgezien van de aanpassing van de boekhoudsoftware onder andere het gevolg van het gereedmaken van de website voor SEPA-betalingen. Machtigingenadministratie wordt belangrijker Flinndal werkt veel met automatische incasso s voor vaste klanten. Deze consumentenincasso s kunnen zonder nieuwe machtiging worden overgezet naar het Standaard Europees incasso. Onder SEPA wordt de machtingingenadministratie voor nieuwe klanten belangrijker omdat telefonische machtigingen niet meer mogelijk zijn. Dit leidt tot administratieve kosten. Kansen Voordelen van SEPA in de consumentenmarkt beperkter, wel groter buitenlands aandeel incasso s mogelijk Aangezien Flinndal vrijwel uitsluitend direct aan particulieren levert, zijn de voordelen van SEPA beperkt. Er wordt op dit moment vooral in Nederland al veel via incasso betaald en dit zal niet snel verder stijgen. Voor online-betalingen is de credit card nog altijd een veel gebruikt betaalmiddel en de groei ligt bij I-DEAL-betalingen, waar klanten ook voor kunnen kiezen. In andere Europese landen waar Flinndal actief is, zijn wel mogelijkheden om het aandeel incasso s te vergroten, wat voordelen heeft ten opzichte van de bestaande betaalmethodes. Via het wel/niet in rekening brengen van kosten is het mogelijk enigszins in de keuze te sturen. Aan inkoopzijde ziet Flinndal ook dat er meer met incasso s wordt gewerkt, maar het aantal leveranciers is beperkt. Mogelijkheid tot elektronische machtiging is essentieel Het ontbreken van de mogelijkheid om een elektronische machtiging te verstrekken voor online transacties is voor Flinndal een gemis. Als dit medio 2015 mogelijk is, wordt het gebruik van incasso s makkelijker en voor klanten ook interessanter. Trends in werkkapitaal September 2013 7

Meer weten? Kijk op ING.nl/zakelijk Of bel met Jarco de Bruin, ING Commercial Finance 030 65 93 317 Jarco.de.Bruin@ing.nl Peter Hardeman, ING Productmanagement SEPA 020 65 23 699 Peter.Hardeman@ing.nl Rico Luman, ING Economisch Bureau 020 56 39 893 Rico.Luman@ing.nl Wilt u nieuwe publicaties per e-mail ontvangen? Ga naar ING.nl/kennis Disclaimer De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en) en geen enkel deel van de beloning van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect gerelateerd zijn aan het opnemen van specifieke aanbevelingen of meningen in dit rapport. De analisten die aan deze publicatie hebben bijgedragen voldoen allen aan de vereisten zoals gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefening van hun vak. Deze publicatie is opgesteld namens ING Bank N.V., gevestigd te Amsterdam en slechts bedoeld ter informatie van haar cliënten. ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V. Deze publicatie is geen beleggingsaanbeveling noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijk zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van de publicatie de informatie waarop zij haar visie in dit rapport heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in dit rapport kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. ING Bank N.V. noch één of meer van haar directeuren of werknemers aanvaardt enige aansprakelijkheid voor enig direct of indirect verlies of schade voortkomend uit het gebruik van (de inhoud van) deze publicatie alsmede voor druk- en zetfouten in deze publicatie. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Overneming van gegevens uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. In Nederland is ING Bank N.V. geregistreerd bij en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. De tekst is afgesloten op 20 september 2013