BRCA diagnostiek en PARP inhibitoren

Vergelijkbare documenten
BOM. PARP-remmers als onderhoudsbehandeling bij gerecidiveerd platinumgevoelig epitheliaal ovariumcarcinoom

Erfelijkheidsonderzoek bij ovariumcarcinoom. - terugkoppeling en vooruitblik -

OLIJFdag 3 oktober 2015

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Systeemtherapie bij erfelijke borstkanker (BRCA mutatie) Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC

( O )varia. Gabe Sonke post-asco 2015

SPECIALE UITGAVE. bij Oncologie Up-to-date. De eerste stap naar personalized therapy voor ovariumcarcinoom

Characterization of the mouse and human breast cancer genome Holstege, H.

Functionele analyse van BRCAness in borst- en ovariumtumoren

EIERSTOKKANKER FACTSHEET. Wat is eierstokkanker?

Belangrijke kenmerken van tumoren in het spijsverteringskanaal. Nicole van Grieken, patholoog Amsterdam UMC, locatie VUmc

Family cancer syndroms and cancer risk. Martine Folsche, verpleegkundig specialist Erasmus MC Kanker Instituut

Moleculaire Diagnostiek binnen een routine Pathologie Laboratorium

De rol van de pathologie en genetica bij de herkenning van Lynch syndroom

Mammacarcinoom & targeted therapy

Targeted Therapy Casus Oesofaguscarcinoom. Dokter, dit is mijn tumor. Marion Stevense AIOS Interne Oncologie

MolPath meets Clinical Genetics

NEDERLANDSE SAMENVATTING

Nieuwe middelen in de oncologie

5.2Diagnostiek Laboratoriumonderzoek Diagnostische tests Diagnostische tests (tekst 2008, update in 2014)

Restrisico na laboratoriumtesten (tekst 2008, update in 2014)

Genetica en borstkanker voor de patholoog

Darmkanker. darmkanker nederland. lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging

Nederlandse samenvatting

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Chapter 10. Nederlandse samenvatting

Promotor: Prof. dr. E.J. Kuipers Prof. dr. E.W. Steyerberg. Co-promotors: Dr. W.N.M. Dinjes Dr. M.E. van Leerdam Dr. A. Wagner

Oncogenese. Sporadische kankers (> 90%) Familiale kankersyndromen (kleine groep)

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Samenvatting. Chapter 7.2

NEDERLANDSE SAMENVATTING

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie

Op 8 mei 2018 is de Lynparza (olaparib) tabletformulering goedgekeurd door de Europese Commissie (EC).

Robert Hofstra Afdeling Genetica, UMCG. Erfelijkheidsonderzoek bij Lynch syndroom: wat zijn de klinische consequenties?

Hans Peterse Lecture Een decennium mammapathologie Van confectie naar couture

Dutch Summary. Nederlandse Samenvatting

Chapter 8. Nederlandse samenvatting

Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS)

Mammacarcinoom en erfelijkheid. Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud

Nederlandse samenvatting

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting voor leken)

NEDERLANDSE SAMENVATTING. Nederlandse samenvatting

Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER

Pre-klinisch onderzoek BRCAness. Jos Jonkers, NKI-AVL

Immunotherapie bij ouderen: maakt lee4ijd uit?

NEDERLANDSE SAMENVATTING

Nederlandse samenvatting

Hoop aan de horizon. Naar een nieuwe behandeling voor borstkanker CMYK C 85 C 00 M 91 Y 76 K 00 M 19 Y 00 K 00

alsmede de beleidsregel(s): - Prestaties en tarieven medisch specialistische zorg, kenmerk BR/CU-2136;

Richtlijnen. Diagnostiek en preventie van erfelijke gynaecologische tumoren november gyneacologische-kaart :44 Pagina 1

CHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting

Nederlandse samenvatting

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog

2.1 Ovariumcarcinoom H2 EPIDEMIOLOGIE EN ETIOLOGIE

Big trouble? Het Big 5 palet. Het Big 5 palet. Gevolgen overgewicht breder dan Big 5. Overgewicht. Relatie tussen overgewicht, diabetes, kanker

PARP is a PERP Celbiologie & Symptoommanagement

Mee-naar-huis-neem boodschappen dec. 2016

Nederlandse samenvatting / Dutch summary

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Gebruik van nieuwe technieken in de moleculaire pathologie. John Hinrichs, klinisch moleculair bioloog

Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie

Vectibix (panitumumab) Educatief materiaal voor de arts

De associatie tussen Homologe Recombinatie en kanker

Kanker en genetisch testen

In hoofdstuk 1 wordt het doel en de aanpak van dit onderzoek beschreven.

NK cellen of Natural Killer cellen bieden een aangeboren bescherming tegen

10 e Post O.N.S. Meeting. Ted Goossens Verpleegkundig specialist Oncologie SJG Weert

Het colorectaal carcinoom en immunotherapie; wat is de huidige stand van zaken en wat biedt de toekomst?

Chapter 6. Nederlandse samenvatting

Erfelijkheid van Darmkanker Nieuwe Richtlijn (selectie)

Diagnostiek bij immuno- en doelgerichte therapie

1 (~20 minuten; 15 punten)

IMMUNOTHERAPIE BIJ LONGTUMOREN

PALB2 en het risico op borstkanker

SAMENVATTING. Samenvatting

Summary in Dutch. Chapter 14

Prostaatkanker. - Metastasen en dan? M. Berends Internist-oncoloog Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Chapter 10. Nederlandse samenvatting

Homologe Recombinatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

take home messages COIG Genoom& Genetica juni 2017 Clinical Genetics UMCG

Nederlandse samenvatting

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Informatieochtend Tepelvochtonderzoek. 8-9 februari 2019

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

The fight against female cancer

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017

Familiair Melanoom. Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up

Chapter. Moleculaire diagnose van orale premaligne laesies. Samenvatting, discussie en perspectieven

Appendix Nederlandse samenvatting Resum en Català Curriculum vitae List of publications Acknowledgments

Transcriptie:

BRCA diagnostiek en PARP inhibitoren

Ovariumcarcinoom Hooggradig sereus ovariumcarcinoom (HGSOC) Ongeveer 50% vertoont een defect in een gen betrokken bij homologe recombinatie gemedieerde DNA reparatie Meer dan 20% van de gevallen vertonen BRCA1 of BRCA2 mutaties

3

Cellen zonder BRCA functie Gestoorde reparatie van chromosomale schade door een afwezige homologe recombinatie gemedieerde herstelling van DNA breuken (Reparatie door homologe recombinatie gebeurt zonder fouten) Enkel nog de mogelijkheid tot niet-homologe end joining van DNA (NHEJ) om breuken te repareren met veel fouten als gevolg Reparatie van DNA breuken zonder nadenken Chromosomale deleties, translocaties en genoom instabiliteit -> kanker predispositie Verhoogde gevoeligheid aan producten die DNA-crosslinking veroorzaken zoals platinum derivaten verhoogde nood aan homologe recombinatie voor DNA herstel 4

Turner et al., Nat Rev Cancer, 2004 5

Poly(ADP-Ribose)Polymerase (PARP) PARP is van belang voor DNA reparatie en het behoud van genomische integriteit onder cel stress PARP deficiente cellen vertonen een defecte DNA single-strand break (SSB) reparatie en een toegenomen afhankelijkheid van reparatie via homologe recombinatie 6

Synthetische lethaliteit Parkes & Kennedy, The Oncologist, 2016

Synthetische lethaliteit: nieuwe therapeutische strategie voor BRCA mutante tumoren PNAS November 4, 2008 vol. 105 NATURE VOL 434 14 APRIL 2005 www.nature.com/nature N Engl J Med. 2009 Jul 9;361(2):123-34.

PARP inhibitoren in de praktijk Olaparib is goedgekeurd en terugbetaald in België voor: monotherapie voor de onderhoudsbehandeling van volwassen patiënten met een BRCA-gemuteerd platinagevoelig recidief hooggradig sereus epitheliaal ovarium, tuba- of primair peritoneaal carcinoom, die nog nooit behandeld zijn met olaparib of een andere PARP-inhibitor in een voorafgaande lijn. De patiënte moet minstens 2 voorafgaande lijnen platina bevattende chemotherapie gekregen hebben en een volledige of partiële respons vertonen (volgens RECIST criteria) op de laatst gekregen platina bevattende chemotherapie en dat tot het einde van de chemotherapie. Het interval tussen de voorlaatste lijn platina bevattende chemotherapie en ziekteprogressie bedroeg minstens 6 maanden. De patiënte mag niet meer dan 8 weken voor de aanvang van de behandeling met LYNPARZA haar laatste lijn platina bevattende chemotherapie hebben voltooid. Een BRCA mutatie (kiembaan en/of somatisch) moet aangetoond zijn door een erkend Centrum voor Menselijke Erfelijkheid. Belang van BRCA1 en BRCA2 mutatieanalyse voor terugbetaling Meestal overgeërfde mutatie Zeldzaam een tumorspecifieke mutatie nood voor mutatieanalyse op DNA uit paraffine coupes

Ervaring in UZLeuven BRCA testing op DNA uit paraffine blokken 120 patiënten met resultaat op paraffine weefsel sinds november 2015 11 met kiembaanmutatie 8 met somatische mutatie 2 met mutaties doch zonder normaal weefsel Totaal 17,5% met BRCA mutatie gevonden 9% van de stalen heeft te slecht DNA voor betrouwbaar resultaat

PARP inhibitoren in de praktijk Toxiciteit van olaparib suggereert dat het effect niet volledig specifiek is voor tumorale cellen met BRCA deficiëntie (synthetische lethaliteit) Nausea (48%), vermoeidheid 44%), beenmergonderdrukking (8%) Combinatietherapie met carboplatin/paclitaxel in standaard dosis geeft hoge beenmergtoxiciteit (71%) Olaparib als onderhoudstherapie in platinum sensitief HGSOC PFS: 8,4 maanden versus 4,8 bij placebo (Ledermann et al., 2012) PFS: 11,2 maanden versus 4,3 indien BRCA kiembaanmutatie (Ledermann et al., 2014) Geen significant effect op overleving!

Ovariumcarcinoom Hooggradig sereus ovariumcarcinoom (HGSOC) Ongeveer 50% vertoont een defect in een gen betrokken bij homologe recombinatie gemedieerde DNA reparatie Meer dan 20% van de gevallen vertonen BRCA1 of BRCA2 mutaties

PARP inhibitors in de toekomst Breder toepassingsveld? Meer HGSOC vertonen een deficiente HR gemedieerde DNA reparatie dan deze met een BRCA mutatie. Welke biomarker om deze tumoren op te sporen? Verschillende manieren om deficiënte HR op te sporen worden uitgetest en in studies gebruikt (LOH-score; HRD-test; functionele test op tumorcellen) Studie met rucaparib en LOH-score (McNeish et al., 2015) Antwoord op rucaparib is (RECIST criteria) 11% als niet BRCA en lage LOH-score 32% als niet BRCA en hoge LOH-score 66% als BRCA deficiënt (kiembaanmutatie of tumorspecifieke mutatie) Nieuwe moleculen