ei gen tijds magazine juli 2015



Vergelijkbare documenten
Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

KLEINE MENSEN GROTE WENSEN

Werkboek Het is mijn leven

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.

H.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

Ouders over kindcentra

Thema In en om het huis.

Huren bij De Zorgcirkel. veilig & vertrouwd wonen voor ouderen

Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht

Dharma DE WARME CHARME VAN

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

2. Wat er voor de mijngebouwen in de plaats is gekomen, bestaat uit groenvoorziening, woonwijken en zakelijk beton. Er is tijdens de grootscheepse

Plezier! Netwerken. Verhuizen. Nebula. Daelzicht Inspiratiedagen. Jaargang 4 Nummer 1 mei Voor mensen die plezier hebben in hun leven!

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Huizen. Luxe keuken. Vrij uitzicht. Twee goede slaapkamers. Moderne bouw. Eigen parkeerplaats. Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort H47 H47

Is jouw doel om ze te overtuigen ook in Nederland te komen wonen? Nee hoor; ik ga ze gewoon kennis laten maken; verder niets.

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

Interview Rob van Brakel

Uw gezin staat centraal in het Elkerliek ziekenhuis

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

1 Ben of word jij weleens gepest?

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan?

Wat kan ik voor u doen?

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

KIES VOOR JEZELF. Meer tijd voor jezelf in 3 praktische en snelle stappen! Dafne van Benschop Coaching

Elk seizoen een nieuw interieur

Opstartlessen. Les 2. Wonen. Wat leert u in deze les? Veel succes! Een gesprek voeren over wonen. Zeggen hoe u woont.

Nr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings

VERKOOP & BOUWFORMULE

Marijke Hiem. Dienstverlening voor senioren

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Huizen. Heerlijke achtertuin. Op 6 min van centrum Nijmegen. Royale woonkamer met veel daglicht. Veilige, rustige autoluwe straat

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Nieuwsbrief 14, september 2010

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Van boomgaard tot droomhuis. Binnenkijken

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Extra Vertrouwd Dichtbij

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/ euro per maand 272 euro per maand

Waarde-volle zorg is ook nog JONG!

Nieuwe Kadekwartier Arnhem TE KOOP. Nieuwe Kadekwartier Arnhem

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS

Algemene informatie Wmo

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS. W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist?

gezinsvormen [ behandeling in een gezin ]

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Rapportage. Onderzoek: mediawijsheid onder ouders en kinderen

Stappenplan crowdfunding

Welkom in Clarissenhof

De ijnmanager. Cartoons september Luc Timmers

Menselijke maat in het landelijk gebied

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Zomerschool van Brede Buurtschool De Krullevaar 22 juli t/m 8 augustus 2013

Interview met DJ Kit T

Advies blok Wonen en buitenruimte

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd

ADELANTE ZORGT EN NEEMT UW ZORG UIT HANDEN. De Valkhorst Intensieve zorg, logeerzorg en revalidatie voor kinderen en jongeren tot 20 jaar

Anjo de Bont. Anjo de Bont

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

Wij staan klaar voor iedereen

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Eerste week vd advent

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? T VLAARDINGEN

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Villa Reynaert DE HAND VAN PIETER PORTERS IN TEKST: ANNEMIE WILLEMSE - FOTOGRAFIE: CLAUDE SMEKENS 56 TIJDLOOS

Waar staan wij voor?

Dit ben ik Naam: juf Alma van den Bergh School: o.b.s. de Torenuil Groep: 7a Datum: juni 2015

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Kunstweek Piet Mondriaan

hartstikke gelukkig op Mallorca

Transcriptie:

ei gen tijd s magazine juli 2015

HUN VOLGENDE REISDOEL IS MAANKWARTIER _ 6 Jan en Onelia Lichtveld gingen van Suriname en Venuzuela naar Zeswegen. Hun nieuwste bestemming? Het gloednieuwe Maankwartier. GELUKKIG THUIS _ 16 De 7 musketiers van Schuttersveld _ 8 Linda van Malde is na 24 jaar weer terug in de wijk met het motto: Één voor allen, allen voor één! Nathalie Storms geeft haar huisje steeds een stijl die past bij het seizoen en ze maakt de leukste cadeautjes met simpele middelen. Hoofdredactie Krista Wauben Redactie Karin Theunissen, Krista Wauben, Yvette Verhooren en Zuiderlicht En verder: Toekomstproof / 4 Nieuwe Brede school in Brunssum Pure beleving / 12 Michel Huisman: Maankwartier is niet alleen een plek om te zijn als je op doorreis bent... Integendeel. Maak de zin af... / 15 Win 2 toegangskaartjes voor André Kuipers in het Theater in Heerlen Heerlijke wigwamvakantie / 18 Even niets hoeven, voor wie dat niet zo vanzelfsprekend is. De taal van de mam / 23 Terug in de tijd / 24 Roelof Braad over wat in 1890 eigentijds was... Team VMP: voor zo weinig mogelijk administratieve rompslomp / 28 Het Wellerjaar 2014 / 32 het jaar van de mijnen In het kader van het jaar van de mijnen heeft Ger Prickaerts een aantal gedichten geschreven die u her en der terugvindt in dit wellermagazine. 2 Fotografie Arjen Schmitz, Marcel van Hoof (pagina 14 en 32-34) en Zuiderlicht (pagina 35) Vormgeving en productie Zuiderlicht Drukwerk Drukkerij Walters Wellermagazine is een uit gave van Weller. In een bio logisch afbreekbare plastic folie vinden zo n 10.000 exemplaren hun weg naar Wellerklanten en -relaties. Het plastic folie kan uiteraard in de GFT-bak! Heeft u tips, opmerkingen, vragen of leuke berichten voor dit magazine, stuur ze dan naar Wellermagazine, t.a.v. de redactie, Postbus 2, 6400 AA Heerlen.

eigentijds Oftewel hedendaags modern nieuwerwets KRISTA'S COLUMN Is het al opgevallen dat in het woord eigentijds, ook eigen tijd zit? Jouw tijd, mijn tijd... dat is precies waar het over gaat. Iedereen heeft zijn eigen tijd. Op de basisschool leerde ik mijn beste vriendin kennen. We waren niet meteen onafscheidelijk. Als rasechte Utrechtse viel ze een beetje uit de toon in het Limburgse dorpje Grubbenvorst. Ze sprak ook een soort van dialect: plat Utrechts welteverstaan en dat was lastig communiceren. Maar toen ik eenmaal begreep dat echte vriendschap weinig woorden nodig heeft, werden we vriendinnen voor het leven. In de loop der jaren hebben we allebei ons eigen pad gevolgd in onze eigen tijd. Gelukkig vonden we elkaar altijd weer. Nu woont ze letterlijk aan de andere kant van onze aardbol (Australië). Wat ben ik blij met deze tijd, want de wereld was nog nooit zo klein! Thank god, voor Skype, Facebook en What s app. Het is wel bijbenen met die sociale media: voordat je het ene onder de knie hebt, is er al weer iets nieuws. Wat dat betreft ben ik wel een beetje jaloers op de apenstaartgeneratie (geboren tussen 1990 en 2005). Je zou het natuurlijk niet zeggen, maar ik ben van 1978. Sociale media blijven dan wel in beweging, maar niets is zo veranderlijk als taal. Taal leeft! In 2014 zijn er bijna 1.000 woorden bijgekomen. Snapchatten, SD-kaart, filesharing, pop-uppen en technerd horen voor mij toch bij de apenstaartjes. Zelf heb ik meer met nieuwe woorden als löyly (is een saunaritueel), gevoelscultuur, robotmaaier (ik hoor thuis niets anders) en hiernumaals! Een nieuw woord waar ik echt een hekel aan heb is spookfactuur. Dat is een factuur voor nooit geleverde diensten. Echt iets van deze tijd én echt iets voor mij om daar in te trappen. Wat ben ik toch een koekwous. Sorry voor het (nieuwe) scheldwoord. Schelden helpt je om het hart te luchten. Maar niet te grof hè! Wist je dat scheldwoorden uit de oude doos vaak milder en spontaner zijn? Het nieuwe schelden is ideaal voor mij! Ik ben altijd heel erg mijn best aan het doen om chips te roepen in plaats van shit. Want je wilt van je kinderen geen scheldende koekenbakkers (oud-hollands) maken. Maar als ik chips zeg, roept mijn dochter altijd: Jaaaa! Wat "ja", zeg ik dan. Ja, lekker, is haar antwoord. Misschien wordt het toch tijd om over te stappen op nostalgische woorden zoals verdikkie of potjandorie. Alhoewel, of ik die aan mijn kinderen wil leren? Oordeel zelf! Achterlijke gladiool (nee, ik heb het niet tegen u. Dit zijn de nieuwe-oude scheldwoorden). Soepkip, snullebol, theemuts, onbenul, oelewapper, zak patat, sjappie, lilikkerd, minkukel, jandoedel en kaaskop (alleen te gebruiken met een blond uiterlijk ). Wat voelt dat heerlijk om eens op te schrijven. Niets persoonlijks hoor! Met de komst van de nieuwe woorden die onlosmakelijk verbonden zijn aan onze tijd, komen oude uitdrukkingen terug in onze taal. Retro noemen ze dat. Zo zie je maar dat verleden en heden hand in hand gaan én dat elke tijd ook andere tijden kent. wellermagazine juli 2015 3

onderwijs toekomstproof met Brede School Brunssum- Centrum De nieuwe Brede School Brunssum-Centrum combineert onderwijs met sport en ontmoeting in een mooi, eigentijds gebouw! Dit voorjaar is Weller gestart met de bouw van de Brede School Brunssum-Centrum. Naast het Zorgplein, de herinrichting van winkelcentrum Het Ei en de nieuwe Brikke Oave is dit ook één van de projecten van het Masterplan Brunssum dat nu uitgevoerd wordt. Over precies een jaar is de school in gebruik en kunnen verenigingen s avonds in de grote gymzaal bovenop de school sporten. Want dát was van begin af aan een belangrijke voorwaarde: jong en oud uit héél Brunssum is hier welkom. Overdag wordt de brede school het domein van de kinderen. Twee basisscholen, die nu nog op een andere locatie in het centrum van Brunssum te vinden zijn, gaan er les geven. Dit zijn de openbare basisschool de Trampoline en basisschool de Opstap. Daarnaast komen er een peuterspeelzaal van het CMWW en een kinderdagverblijf van Kinderopvang Kerkrade (KOK). Deze samenwerking tussen de onderwijspartners zorgt ervoor dat dagelijks ongeveer 300 kinderen van 0 tot pakweg 12 jaar gebruik gaan maken van de brede school. De verdeling is helder: de begane grond is gereserveerd voor de baby s, peuters, kleuters en de opvang. Op de verdieping komen de klaslokalen voor de groepen 5 tot en met 8. 4

SPORTIEF Boven op het gebouw komt een sportzaal, die het midden houdt tussen een gymzaal en een sporthal. Overdag krijgen de kinderen op de brede school hier hun gymlessen, in de avonduren en de weekends staat de zaal ter beschikking van buurt- en sportverenigingen. Dat de sportzaal boven op het gebouw komt, is tamelijk uniek en heeft alles te maken met de hoge grondwaterstand in dit deel van Brunssum. Een gymzaal onder het gebouw is hierdoor té kostbaar! SAMEN De nieuwe brede school krijgt een mooie, open en transparante uitstraling met veel groen rond het gebouw. Dit mede op verzoek van de omwonenden, die nauw bij het ontwerp zijn betrokken. Belangrijke aandachtspunten in de voorbereiding waren het voorkomen van overlast voor de buurt door geluid van spelende kinderen en extra parkeeren verkeersdrukte vanwege het halen en brengen. Voor de school komt nu een ruime parkeerplaats en rondom het schoolplein komt een muur die met groen wordt bekleed. Ook moest er vervangende woonruimte worden gezocht voor de vleermuizen die in de omgeving van het Vijverpark leven; hiervoor zijn afgelopen voorjaar al speciale vleermuiskasten geplaatst. TOEKOMSTPROOF Met de komst van de brede school is het onderwijs in het centrum van Brunssum weer toekomstproof. Er worden vooral natuurlijke en energiezuinige mate rialen en technieken toegepast. Daarnaast is er goed gekeken naar een second life voor meubilair en multifunctioneel gebruik van ruimtes en voorzieningen. Zo wordt de centrale hal écht het hart van het gebouw met werkplekken voor de medewerkers, leerpleinen waar kinderen zelfstandig werken en een podium voor optredens. De trap fungeert dan als tribune voor het publiek. En de gangen kunnen ook gebruikt worden als leer- en speelruimte of als ruimte voor exposities. KRIMPPROOF Dit soort maatregelen maken de school praktisch in gebruik én tegelijk krimpproof. Al is er op beide scholen van een terugloop van het aantal leerlingen nog steeds geen sprake. Zowel de Opstap als de Trampoline en dus ook de nieuwe brede school vervullen een centrumfunctie voor kinderen vanuit heel Brunssum en verder! Zij kunnen hier mooi vooruit. < wellermagazine juli 2015 5

Jan en Onelia Lichtveld verhuizen eind dit jaar vanuit Zeswegen naar hun nieuwe appartement aan het Maanplein. Het voelt als een voorrecht dat wij in dat fantastische project mogen wonen. Maankwartier is bij voorbaat een eigentijds monument! Hun volgende reisdoel is Maan kwartier Jan en Onelia Lichtveld genieten nog even van hun woning in Zeswegen waar ze 20 jaar met plezier hebben gewoond. Jan en onelia lichtveld 6

Jan en Onelia hebben een bijzonder verhaal. Jan werd 86 jaar geleden geboren in Albina, een klein stadje in Suriname dicht bij de grens van Frans-Guyana. De 69-jarige Onelia is geboren en getogen in Venezuela. De twee ontmoetten elkaar toen Jan voor zijn werkgever Shell een werkplek kreeg in Venezuela. Ruim 40 jaar hebben zij in het Zuid-Amerikaanse land gewoond. Hier is ook hun zoon geboren en opgegroeid. Hun volgende reisdoel is Maankwartier! Maar eerst reizen we nog even terug in de tijd, want Jan en Onelia hebben geen enkele historische of familieband met Heerlen? Waarom en wanneer besluit je dan om juist hier je oude dag door te brengen? Tijdens mijn jeugd in Suriname was alles gericht op Nederland, legt Jan uit. Wij leerden de Nederlandse taal en de Nederlandse geschiedenis. Dat beïnvloedt je. Van kleins af aan droomde ik er dan ook van om later, na mijn pensioen, naar Nederland te verhuizen. De voorzieningen waren toen én zijn hier nog steeds gewoon beter. Op een gegeven moment trouwde mijn zus met een Nederlander. Zij vestigden zich in Heerlen. Eenmaal met pensioen maakte ik mijn droom waar en zijn Onelia en ik mijn zus naar Heerlen gevolgd. We kregen een huis in Zeswegen. Hier hebben wij bijna 20 jaar rustig en tot grote tevredenheid gewoond. Met heel prettige buren. NIEUWE ENERGIE Maankwartier betoverde ons meteen. Wereldwijd is dit een uniek project. Het brengt iets monumentaals naar Heerlen. Onze zoon, die met zijn gezin in Spanje woont, is er ook weg van. Nederland is wat ons betreft nog altijd een land dat voorop loopt in de wereld. De sfeer is ook prettig hier. Maankwartier combineert het monumentale dat je tegenkomt in steden als Barcelona met die vooruitstrevende, prettige sfeer. Het resultaat zal indrukwekkend zijn! Los daarvan is een appartement in het centrum van de stad voor ons ook erg praktisch. We hoeven straks geen trappen meer te lopen en wonen dicht bij alle winkels en voorzieningen. Gelukkig heeft ons nieuwe appartement ook genoeg kamers zodat we onze zoon met zijn gezin kunnen ontvangen. Wij hebben er zin in. Je nieuwe huis zo te zien groeien, geeft nieuwe energie! < wellermagazine juli 2015 7

D van d r Sjach Grens van daag en nach vuur d r koempel Grensverlegkend vuur de sjtrieëk Zjwat en zjweet koame umhoeëg welvaart koam mit t Glück auf is versjtómd t Monument van vuuroetgank sjteet sjtil. Ger Prickaerts 8

e 7 musketiers Schuttersveld In deze tijd waarin iedereen meer voor zichzelf leeft, zijn het de uitzonderingen die de regel bevestigen. De goede buren, vrienden en familieleden die op elkaar letten en zorgen voor een ander. Zij maken onze wijken sociaal, sterk én 'supereigentijds, want dankzij hun inzet kunnen meer mensen thuis wonen en meedoen aan de samenleving! LINDA VAN MALDE wellermagazine juli 2015 9

het lukt. Ik kan voor minder dan 3 euro een lekkere, gezonde maaltijd maken die ik graag deel met mijn buurman. Niet omdat het moet. Maar omdat ik hem en mijzelf daar een groot plezier mee doe. Na een lange periode van 24 jaar keerde Linda van Malde dit jaar terug naar haar geboortegrond in het Brunssumse Schuttersveld. De verhuizing is het beste wat haar in lange tijd is overkomen. Ik woon samen met mijn hondjes in een heerlijk huisje, met het Schutterspark waar ik als kind speelde op een steenworp afstand. Ik ben weer thuis. Dat voelt goed en vertrouwd. Linda vertelt Ik kom uit een groot mijnwerkersgezin met 7 kinderen. Iedereen in Schuttersveld kende de Van Maldes. Wij waren de 7 musketiers: één voor allen, allen voor één. O wee als er met een van ons iets gebeurde! Mijn broer woont nog in het ouderlijk huis en links en rechts verspreid over de wijk woont nog meer familie. Ondanks het feit dat ik zo lang weg ben geweest, kom ik dus altijd wel bekenden tegen op straat. Ik geniet daarvan. EEN PAN SOEP Schuttersveld is van oudsher een gezellige en hechte wijk. Niemand had het breed toen ik hier opgroeide, maar iedereen hielp elkaar. Mijn moeder maakte elke zaterdag een grote pan soep of ze bakte frieten. Dan stond de halve buurt met een kom in de rij om een lepel soep mee te eten. Of alle vriendjes en vriendinnetjes kregen een zakje friet mee naar huis. Dat kon gewoon. Er was genoeg voor iedereen. Dat je klaarstaat voor een ander kregen wij zo met de paplepel ingegoten. Ik heb het nu zelf niet gemakkelijk en moet rondkomen met een heel kleine beurs. Dat vraagt creativiteit. Maar 10 IN HET PARK Het leuke aan Schuttersveld is dat je niet de enige bent die graag iets voor een ander doet. Ik word ook geholpen. De ene keer met een halve bloemkool die over is of ik krijg hulp bij het klussen. Die saamhorigheid van vroeger hoort nog altijd bij de wijk. Dat is uniek. Ik vind het dan ook heerlijk om terug te zijn, ook al had ik nooit kunnen bedenken dat ik al zo jong in een aangepaste seniorenwoning zou wonen. Doordat ik minder mobiel ben, is het wel fijn dat alle kamers op de begane grond liggen. En aan het einde van de straat ligt het Schutterspark. Hier zijn wij groot geworden. Zodra de school uit was, waren we met andere kinderen uit de buurt buiten te vinden. Ravotten in het park. Daar heb ik mooie herinneringen aan. Als ik er nu met mijn hondjes wandel, denk ik daar regelmatig aan terug. < Linda van Malde geniet samen met haar hondjes van haar woning in Schuttersveld.

"Ik kom uit een groot mijnwerkersgezin met 7 kinderen. Iedereen in Schuttersveld kende de Van Maldes. Wij waren de 7 musketiers: één voor allen, allen voor één." wellermagazine juli 2015 11

Het grootste kunstwerk in Maankwartier is de Heliostaat ofwel de Maantoren. Hiermee wordt zonlicht opgevangen en verder geprojecteerd. De gedachte van kunstenaar Michel Huisman is om licht te vangen en dat op miraculeuze wijze te laten weerkaatsen. Wonen, werken, winkelen en verblijven in Maankwartier wordt pure beleving Maankwartier, dat kunstenaar Michel Huisman voor Heerlen heeft bedacht, is een plaatje. Een nieuwe entree voor de stad met een nieuw station, winkels en horeca, een hotel, kantoren, terrassen en woningen. In de inspirerende omgeving van Maankwartier ben je niet alleen op doorreis, maar stap je uit om elkaar te ontmoeten! In een mooi, eigentijds stukje Heerlen! 12

Veel kunstwerken van de hand van Michiel Huisman (op foto links met zwarte trui) krijgen een plekje in Maankwartier. Sommigen daarvan zijn heel zichtbaar, andere verstopt als bouwkundig detail. Eerst waren er alleen de contouren, langzaam groeit ook de sfeer. Aan de noordzijde van Maankwartier, waar de bouw al gevorderd is, wordt steeds duidelijker hoe bijzonder dit nieuwe stukje Heerlen wordt met al zijn doorkijkjes, steegjes en pleinen. En overal schuilt straks wel een verrassing of een mooi verhaal. Jack Gorgels vertelt er graag over. Ik ben er zó trots op dat Weller haar maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft genomen om het stationsgebied van Heerlen op zo n bijzondere manier te ontwikkelen. Heel de stad profiteert hier straks van! Impressie van het stationsplein bij Maankwartier. WANT WAAROM BOUWT WELLER MAANKWARTIER OOK ALWEER? Wij bouwen Maankwartier allereerst natuurlijk niet alleen maar samen met de gemeente Heerlen, Bouwbedrijven Jongen en NS Vastgoed. Elke partner heeft zijn rol en verantwoordelijkheden. Wij hebben in 2008 de handschoen opgepakt, omdat het stationsgebied was uitgegroeid tot de zwakste plek in de regio. Die tijd ligt gelukkig achter ons. Maar niemand durfde indertijd te investeren in dit stukje Heerlen, terwijl er een uniek plan lag. Ons sprak de sfeer en vooral ook de multifunctionaliteit van Maankwartier aan: het stationsgebied kreeg de kans om uit te groeien tot een levendige poort van Heerlen waar mensen niet meer alleen doorheen snellen maar ook willen blijven. Een plek die de stad mooier maakt. En zoals onze huurders weten, investeert Weller niet alleen in woningen maar ook in de leefomgeving van onze huurders. Dat zien wij als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het is voor ons belangrijk waar onze huurders wonen en of het er veilig, leefbaar en schoon is. MAAKT MAANKWARTIER ZIJN HOGE VERWACHTINGEN WAAR? Jazeker. De verkoop en verhuur van de woningen verloopt heel goed. Vrijwel alle kleinschalige winkelruimtes zijn ingevuld en er is ook belangstelling voor de grotere winkels. En we zijn nu aan de slag met het hotel. De multifunctionaliteit van Maankwartier zorgt voor een breed draagvlak. Dat is een grote kracht, die er trouwens ook voor heeft gezorgd dat het project in zijn oorspronkelijke invulling zoveel crisissen heeft overleefd. Alles gaat door zoals we het gepland hebben. HOE VOELT HET OM HIER STRAKS TE LOPEN, TE WONEN OF TE WERKEN? Michel Huisman, die Maankwartier heeft ontworpen, wilde met zijn ontwerp een stuk intimiteit en de dynamiek van het oude Heerlen terugbrengen. Deze sfeer kennen wij eigenlijk alleen van foto s. Ondanks de grootte van Maankwartier is hij daarin geslaagd. De pleinen en straten zijn intiem en geen enkel moment denk je, ik heb het wel gezien. Elk gebouw heeft een eigen uitstraling of beeldtaal, zoals dat heet en overal waar je kijkt zit wel > wellermagazine juli 2015 13

verrassing of een verhaal verscholen. Niet voor niets noemde de Ruimtelijke Commissie Maankwartier geen bouwproject maar een gesamtkunstwerk. Hier te kunnen wonen en werken of verblijven wordt pure beleving. OVER WAT VOOR VERRASSINGEN EN VERHALEN HEB JE HET DAN? Michel Huisman werkt aan maar liefst 89 beelden die allemaal een plek krijgen in Maankwartier. Sommigen heel zichtbaar, andere verstopt als bouwkundig detail in de gevels, in hoekstukken, aan balkonhekken of op andere verrassende plekken. Een leuk detail is dat in enkele beelden een houten vogelnestje is gegoten, zodat Maankwartier ook voor de vogels aantrekkelijk wordt om te wonen. En op het Maanplein komt de Heliostaat. Dit is een hoge toren met daarop een halve bol die lijkt op de halve maan. Deze bol gaat als het ware het licht vangen om het door te geven tot in de parkeergarage, diep onder de grond. Deze Maantoren wordt het hoogste punt van Maankwartier. Ik verheug mij erop om straks op het Maanplein op het terras te zitten en de Heliostaat te volgen. De installatie zal met de zon meedraaien! WE DE KOMENDE TIJD VER- WACHTEN? In december openen UWV en de gemeente Heerlen, de eerste bewoners van Maankwartier, hun kantoren in Noord. Aan Zuid bouwen we tot eind 2017. Voor ons is het project pas klaar als ook het groen geplaatst is. De sedumdaken, de cipressen en de bomen op de pleinen en in de parkjes maken het plaatje af. Zoals de blauwe regen de sfeer bepaalt in het busstation zal het groen in heel Maankwartier een hoofdrol spelen. Naast de bewoners, ondernemers en bezoekers natuurlijk. Het wordt een mooie, levendige plek in hartje Heerlen. < V.l.n.r.: Michel Huisman, Carlo Külter van Bouwontwikkeling Jongen B.V., wethouder Barry Braeken en Jack Gorgels van Weller bij de viering van het hoogste punt van Maankwartier, waar ook toekomstige bewoners aanwezig zijn (foto onder). WELKE MIJLPALEN KUNNEN Impressie van de zuidkant van Maankwartier. 14

André Kuipers is op 19 oktober 2015 te zien in het theater in Heerlen! Win kaartjes voor de theatertour van astronaut André Kuipers GEÏNTERESSEERD IN HET VERHAAL VAN ANDRÉ KUIPERS? WELLER GEEFT 4 KAARTJES (2X2) WEG VOOR ZIJN THEATERCOLLEGE IN HET PARKSTAD LIMBURG THEATERS OP 19 OKTOBER 2015. DAT IS SUPER INTERESSANT VOOR JONG EN OUD! VUL ONDERSTAANDE SLAGZIN AAN EN MAIL DEZE VÓÓR 14 AUGUSTUS NAAR KRISTAPOULISSEN@WELLERNET.NL. DE TWEE MEEST ORIGINELE INZENDINGEN WORDEN BELOOND.* MAANKWARTIER GEEFT HEERLEN... * OVER DE UITSLAG WORDT NIET GECORRESPONDEERD. wellermagazine juli 2015 15

nathalie storms gelukkig thuis KoempelVrouw Kleier en pungel in hete luëter sjroebe óp t wesjbred Valsje wink: zjwatte sjtubreëge óp gewesje good. Een paar keer per jaar verander ik mijn hele woonkamer. Elk seizoen een eigen stijl die bij mij én bij de laatste trends past. Dat maakt mij gelukkig! Ger Prickaerts 16

Nathalie Storms is 37 jaar. Vijf jaar geleden verhuisde zij met haar kat Noortje naar een appartement aan de Magnoliastraat. Hier is zij één van de jongste bewoners. Dat was wel even wennen. Maar ik heb heel fijne buren. Ik woon hier ook ideaal en lekker centraal: op mijn scootmobiel ben ik zo bij de winkels, bij mijn familie en vrienden en soms ga ik lekker naar de stad. Door mijn gezondheid ben ik veel thuis. Het is voor mij daarom erg belangrijk dat ik genoeg om handen heb. Een van mijn grootste hobby s is het restylen van mijn flat. Dat doe ik regelmatig. Met feestdagen en het wisselen van de seizoenen verander ik de sfeer in huis. Gelukkig ben ik creatief. Maar ik kijk ook vaak op websites zoals YouTube en Pinterest om nieuwe inspiratie op te doen, want ik wil steeds zo veel mogelijk veranderen met een zo klein mogelijk budget. Dat kan vrij eenvoudig. In de lente bijvoorbeeld met speciale bloesemtakken, in de herfst en winter kies ik eerder voor kussens, wollige plaids en winters licht. Ook speel ik met de foto s aan de muren. Een ander lijstje of een andere manier van ophangen heeft al effect. Mijn huis is daardoor altijd anders. Dat is leuk thuiskomen! TANTE NATJE Ik gebruik mijn creativiteit ook om vrienden en familie te helpen bij het maken van persoonlijke cadeaus die je bijvoorbeeld geeft bij de geboorte van een kind of een communie. Ook hierbij is het de truc om met een minimale investering zo veel mogelijk te geven. Het leukste vind ik mijn luiercadeaus. Dan maak ik van een paar luiers een aap of een Hello Kitty. Als je eenmaal weet hoe het moet, kun je bijna alles maken. Intussen kloppen ook mijn neefjes en nichtjes bij tante Natje aan om uitdeelcadeautjes te maken voor op school. Ik zit altijd boordevol ideeën en met de simpelste middelen maak ik dan iets unieks. NOORTJE In het begin vond ik het wel lastig om in een seniorenflat te wonen, maar na mij kwamen al snel meer 55-plussers. Ik heb fijne buren, die mij regelmatig helpen. We maken ook veel gebruik van onze gemeenschappelijke ruimte die we met heel veel vrijwilligers hebben opgeknapt. En samen met enkele buren fleur ik regelmatig onze gang op. Een paar jaar geleden hebben we voor elke etage houten bomen gemaakt. Die staan er nog steeds mooi bij. Maar mijn beste maatje is toch mijn kat Noortje. Ik vind het heerlijk om voor haar te zorgen en zeker op mijn slechte dagen is zij een verrijking. Ik noem haar wel eens gekscherend mijn dochter op vier voetjes. Het enige nadeel is dat zij niet spreekt, al is dat soms ook wel weer lekker rustig. Ik probeer zoveel mogelijk te genieten van de kleine dingen. Samen vormen al die kleine lichtpuntjes een mooie, grote zonnestraal! < Ik gebruik mijn creativiteit ook bij het maken van persoonlijke cadeaus. wellermagazine juli 2015 17

Voor het hele gezin een feest! 18

Op de Maatschappelijke Beursvloer leerden wij Stichting Wigwam kennen. Dit leverde een bijzondere match op: in ruil voor een fotoreportage door onze Wellerfotograaf mogen twee Wellergezinnen met een kind met een beperking een weekend verblijven in een wigwamhuisje. Hier kunnen de gezinnen kamperen 2.0 : met alle belangrijke voorzieningen bij de hand! Dorien van de Walle en Rachel Pannemans wellermagazine juli 2015 19

Sint Berb en Sint Cecil Gezjwoegd en gezjwit an d r koal good betaalde sjiech ónmach teëge óndank en ónrech Koelpiet doevepiet en muzikant Wat t Berb neet luk, luk waal t Cecil: meziek van de koelharmenie mit óngertoeëne van blues. Ger Prickaerts Voor iedereen is het heerlijk om er in de vakantie tussenuit te gaan. Even nieuwe energie opdoen en het dagelijkse ritme doorbreken in een andere omgeving. Heerlijk! Maar voor gezinnen met een kind met een beperking is het vaak lastig om een vakantiebestemming te vinden waar zij terecht kunnen. Speciaal voor deze gezinnen verhuurt Stichting Wigwam aangepaste vakantiehuisjes op mooie locaties in Nederland en Frankrijk. In Limburg staan de wigwams op het terrein van zorggroep Adelante in Houthem, bij Valkenburg. Voor een bezoek aan Stichting Wigwam verlaat ik de snelweg achter Valkenburg. Het toeristische stadje laat ik links liggen om rechtsaf te slaan richting Houthem-St. Gerlach. Bijna op de plaats van bestemming aangekomen geniet ik eerst van de unieke en sprookjesachtige bouwstijl van het Ronald McDonald Huis dat hier gebouwd is door de wereldberoemde Oostenrijkse kunstenaar Hundertwasser. Ernaast ligt het wigwamvakantiedorp met op de achtergrond het mooie en groene Limburgse Heuvelland. Alles ademt rust en vakantie. De drukte is ver weg! IN DE LENTE, ZOMER EN HERFST Dorien van de Walle en Rachel Pannemans, twee enthousiaste medewerkers van Stichting Wigwam, wachten mij op. Het is nog rustig in het vakantiedorp. De stilte voor de storm, zegt Dorien. Vanaf juli, als de schoolvakanties beginnen, start voor ons het hoogseizoen. Dan zijn al onze huisjes vol tot begin september. Daarnaast bieden we ook in het voor- en najaar vakanties aan, zoals een gezinsvakantie en een week speciaal voor gezinnen met een kind met autisme in de meivakantie. En in de herfst- en meivakantie organiseren we ook survivalweken voor tieners. Deze vakantie is zonder de ouders maar alleen met de kids, omdat het juist op die leeftijd ook belangrijk is om eens alleen met leeftijdsgenootjes te zijn. LUXE KAMPEREN Stichting Wigwam is in 1997 opgericht om ouders van kinderen, die intensieve zorg en begeleiding nodig hebben, in de lange zomervakantie een weekje rust te gunnen. Rachel: In het begin boden we onze kampeervakanties aan in echte Tipi tenten. Deze zijn op een aantal locaties intussen vervangen door wigwamhuisjes, die wel opgesteld zijn in een cirkelvorm. Zo komen gezinnen makkelijk met elkaar in contact en blijft de kampeergedachte overeind. 20

ALLE ZORG UIT HANDEN Het meest waardevolle van de wigwamvakanties is dat elk kind met een beperking een persoonlijke begeleider toegewezen krijgt, die het kind tijdens de vakantie begeleidt en verzorgt. Ook organiseert Stichting Wigwam een leuk activiteitenprogramma voor zowel het kind met de beperking als voor de broertjes en zusjes én de ouders. Het gezin kan zo écht even achterover leunen en alleen maar leuke dingen doen. Als ze willen, hoeven ze zelfs niet te koken. Overal wordt voor gezorgd. Zo is een wigwamvakantie voor iedereen een feest! < STEUN STICHTING WIGWAM Om meer gezinnen van een welverdiende vakantie te kunnen laten genieten, stelt Stichting Wigwam de huisjes sinds kort ook buiten de vakanties ter beschikking. Deze inkomsten komen dan weer ten goede aan de deelnemende vakantiegezinnen. Wilt u Stichting Wigwam op een andere manier steunen? Kijk dan voor meer informatie op www.stichtingwigwam.nl. wellermagazine juli 2015 21

augustus 08 April 2011 Besparing 100%. Meer info: pagina 4, punt 01. 1 Wat zijn uw wensen V I E R E N rondom het Wellermagazine? magazine september 2014 Heb jij de GOUDEN WIKKEL? W W W W W W W W 08 / 09 jubileummagazine mei 2014 Elke keer maken wij weer met veel enthousiasme het Wellermagazine. Wij vinden het namelijk belangrijk om u kennis te laten maken met Weller, de wijken en uw woonomgeving. Ook relevante beleidszaken en projecten willen we graag met u delen. Wij hopen dat ons magazine met net zoveel plezier gelezen wordt als wij het maken. Maar dat hangt natuurlijk van u af! VERHALEN wellermagazine Het magazine wordt nu al elf jaar succesvol gemaakt. Een goed moment dus om te kijken of u als huurder het magazine nog graag op de deurmat wilt ontvangen. We zijn ook geïnteresseerd in uw digitale wensen omtrent het magazine. 1 Verhalen gewoon lekker wonen magazine december 2013 Onder oma en opa Diki s vleugels 30 Wij willen het Wellermagazine vanaf volgende jaar graag op maat aanbieden. Daarom horen wij graag hoe u ons magazine in de toekomst wilt blijven ontvangen. Gewoon in uw brievenbus of toch liever digitaal? Het kan ook zo zijn dat u het Wellermagazine helemaal niet meer wilt ontvangen. Dat mag u natuurlijk ook aangeven. Weller is namelijk erg begaan met het milieu en het zou zonde zijn als de magazines ongeopend blijven. Na de vakantieperiode ontvangt u een brief van ons met antwoordkaart. Op deze antwoordkaart kunt u uw wens aangeven over hoe én of u het Wellermagazine in de toekomst wilt ontvangen. Onder alle klanten die deze kaart terugsturen verloten wij enkele leuke prijzen! wellermagazine dec 2013 Heerlen mijn stad 5 mooie pleintjes 8 1 Kevin en Inge wereldverbeteraars 18 22 GAAF TE gek! Lekker Lief LELIJK Mwah Waar heb ik dat eerder gezien? Vergissing SOLIDE... WOW Aardig Aantrekkelijk ALLE SMAKEN Da s een goeie! Hahaha Wellermagazine december 2010 Oooh... GOED! FOUT! KWALITEIT Plezier KWAAD Lachen

GER PRICKAERTS DE TAAL VAN DE MAM De taal van de mam wordt geschreven in onze moedertaal: het dialect. We spreken van taal omdat het Limburgs een echte en erkende taal is, die in niets onderdoet voor het Nederlands. Ten opzichte van onze standaardtaal het Nederlands is het Limburgs een dialect, zoals het Nederlands een dialect is in relatie tot het handels- en diplomatiek Engels. eigetieds Me bedoelt mit egetieds d r tied woeë-in me leëft en wat me zoal mitmak an nui óntwikkelinge, produkte en oetvindinge. Me mót zich realisere dat dat vuur ummer geldt, dus neet alling noe, meh eëvezier in vreuger tieje. Wat minse wat d r woeëd gerope bei d r ieësjte auto? De veiligheed van de luuj en dere in groeët gevoar. en in d r tied wie de sjtoommesjieng woar oetgevónge keëkde me moord en brand, eëzele en peëd uëverbodig. t Is altied zoeë geweë dat de luuj zich mar hieël lankzaam en vuurzichtig aanpasde en de nui verworvenhede mar met vöal teëgezin aksepteerde. De bevolking kreeg geleidelik meh zieëker en vas te make mit ing verenderde sameleëving. Luuj die in hoofzaak in de landbouw wirkde móste zich umsjoeële en aapasse en gónge van t boeteleëve óp t land noa de fabriek of mijn. Ing groeëte umwenteling is gekoame wie d r elektromotor is oetge-vónge. Vanaaf dat moment woar me neet mieë plaatsj-gebónge mit mesjienger en apperate, zoeë wie dat bis dan nuëdig woar bei de sjtoommesjieng. Óp sjlaag koame d r technieke en towpassinge die me tot dan vuur ónmeugelik hool. Zoeng zestig joar geleie koam get gans nuits: d r computer. t Digitale tijdperk woar begónne, t begin van vervanging van mechaniese funkties durch elektroniese of kombinaties doavan. t Begin van ing nui welt mit óngekinde meugelikhede. En wie ummer: mar lankzaam en sjtepke vuur sjtepke geaccepteerd. En dan internet! Noeëts in de gesjiedenis van nui oetvindinge zoeë sjnel en vöälvuldig umermd wie internet. Aanjager van enorme towpassinge en óntwikkelinge. Doa zitte vier noe midde in en kinne vier egetieds uëver kalle. De welt van noe is ing van Twitter, Facebook, E-mail, YouTube en LinkedIn en de apps vlege dich um de oere. Mieë wie 800 mieljoeën luuj zint WhatsApp-gebroekers! Droadloze communicatie óp weltniveau. En de Skype-hype mót nog pas richtig beginne! De teëgesjtelling mit vreuger is enorm: doe woar communicatie in hoofzaak van mónk tot mónk, breef, tillegram, gezet en ee bietje tillefoon en radio. D r oetvinger van tillefoon Graham Bell zow totaal verwónderd zieë as heë ós noe uëver d r smartphone zow zieë sjuuve. Kling apperaatje mit zoeëvöäl meugelikhede. Meugelikhede.. meh wie mótte ze gebroek weëde? As t belt óp d r tillefoon, mót dan ópgenoame weëde? Joa! En waal ónmiddellik, t kós wal ins belangriek zieë.. Inderdaad t woar óch belangriek: Elly vrieëg of t bei dich óch reëgent... As Elly al hat aafgesjloate, zelf effe durchgoa en get rope as:. de neerslachtigheeds-grafiek weëd nog behandeld in de volgende meeting. Wat dings-te wie belangriek angere dich dan vinge Gank dan nog effe get sjuuve óp d r phone en as dan ieëmes ópmerkt dat dat óngezellig en asociaal is, mompels-te get van. social media (ingels oetsjpreëke!) t Gebroek van al dat sjoeëns bringk óch tiepiese dinger teweëg en modern ziektes. De evolutie van dees modern gebreëke (ócherm): 1. tennis-erm > 2. moes-erm > 3. sjuuf-erm Einstein hat in ziene tied al gezag: Ich bin óngerus of de luuj de nui oetvindinge wal good gebroeke. Sommige luuj zint zoeë in de ban van al dat nuie dat ze nachte in weer en wink vuur inne winkel gónt ligke óp wach vuur t nuiste type phone of tablet. Prima, dat is good vuur de economie. En van die firma s is t óngekind knappe marketing. Nog noeëts verenderinge in zoeë tempo wie noe. Dat lieëvert nui bane óp en verbaas dich neet dat nog ins ing firma ieëwig leëve geet promote: doe kans dan ee abonnement numme óp Facebook woeëbei de firma noa diene doeëd aaf en tow get vuur dich inklopt en zoeë die leëve virtueel verlengd weëd. Meh tegeliekertied verdwijne d r óch vöäl jobs. Doe zals mar an de verkieëde zie sjtoa We wit woeë dit alles geet eindige? Ich loop achter, bin ne leek, digibeet dus. Doarum vroag ich t an d r Willem, inne nerd, inne freak, ne digitaal gelierde kop. Woeë geet t hin Willem, mótte v r ós zörg make? D r Willem mint dat vier in ing maatsjappij leëve van uëver-informatie. An luuj die doamit ginne road wete en d r va durchdrieëne hat heë dit advies: Gank neet noa ne psychiater meh noa inne drankwinkel vuur ing flesj wien. Vuurdele: 1. t winkelmeëdje mót dieng probleme aahure 2. t meëdje is eëve gelierd as inne psychiater, as t zeët: noa reëge kump zónnesjien of truës uch, dat hant nog mieë luuj en 3. doe kums mit ing flesj wien noa heem, wat dich bei d r psychiater neet zal lukke. Bedank Willem vuur die good advies. Ger Prickaerts, Heëlesj WELLERMAGAZINE wellermagazine SEPTEMBER juli 2015 2014 23

Roelof Braad vroeger Eigentijds Roelof Braad is stadshistoricus van Heerlen en bereikbaar bij Historisch Goud - Rijckheyt, centrum voor regionale geschiedenis te Heerlen, Foto s: collecties Historisch Goud, Heerlen Schoolplaat met het beeld van de begintijd van de Oranje Nassaumijn. Als je op zoek gaat naar hoe het vroeger was, krijg je te maken met allerlei inzichten die de geschiedenis van dorp, stad of je familie kleuren. Iedereen leefde, woonde en werkte in zijn eigen tijd. In de tijd waarin je leeft krijg je te maken met veranderingen. We leven nu in een tijd waarin veranderingen, vooral de technologische en modetrends, elkaar in rap tempo opvolgen. Hoe was dat vroeger? Ging het toen ook allemaal zo snel? We gaan terug in de tijd naar de jaren 1890 in Heerlen en omgeving. Wat was toen eigentijds? Gezicht op Heerlen rond 1890 naar een schilderij van Teding Berkhout. Dorps Heerlen in wat nu de Pancratiusstraat heet. Het centrumdorp Heerlen bestond vooral uit boerenbevolking, wat handelaars, kooplieden, handwerkers, een pastoor, een dominee, een notaris en nog wat andere notabelen. Wekelijks was er markt en van tijd tot tijd ook een veemarkt, op wat nu het Wilhelminaplein heet. De jaarlijkse kermis bracht afwisseling in de sleur van alledag, net als de andere jaarfeesten als carnaval, de bronk (processie), het concert en de toneelvoorstellingen van het zangkoor en het festival van de plaatselijke fanfare St. Caecilia, die al sinds 1833 zijn best deed om het culturele leven in het dorp voldoende leven in te blazen. Tijdens de kermis was er het stormen: een schijngevecht van de mannen van Schutterij St. Sebastianus, die altijd een actuele oorlog aangrepen om de roden en de 24

Beeld van het jaarlijks Heerlense stormen door de schutterij op kermismaandag. blauwen bij hun kleur een naam te geven voor deze pseudo-oorlog. In 1895 werd de Lombok-expeditie onder leiding van de in Maastricht geboren luitenant Alting von Geusau nagespeeld. Hij liet daarbij op 26 augustus 1894 het leven. En de Heerlense schutterij wilde toch ook wel aandacht geven aan dit soort helden van Lombok. Het agrarische Heerlen verbeeld als toeristische trekpleister. De grootste veranderingen zouden echter plaatsvinden door de komst van een oud-indiëganger in maart 1887 naar Heerlen. Bekend was dat er onder Heerlen enkele dikke lagen steenkool lagen. In het verleden waren daar al enkele concessies voor afgegeven, maar tot exploitatie was het nog niet gekomen. De in Maastricht geboren avonturier en ingenieur Henri Sarolea had ervaring opgedaan in Nederlands Indië met de bouw van een spoorweg en gezien hoe daar de steenkoolexploitatie was opgezet. Dus terug in zijn geboortestreek wilde hij de uitdaging aangaan en begint in zijn woning annex bureau in Heerlen eerst in het centrum van het dorp (woning A 114 Geleenstraat?) maar later op C 94 (waarschijnlijk Willemstraat) plannen te maken voor een spoorweg en de aanleg van de eerste moderne steenkolenmijn. Niet helemaal duidelijk is of hem dat gevraagd is door anderen of dat het zijn eigen initiatief was. Eerder was er in Heerlen al een spoorwegcomité actief geweest om een stoomtram Sittard-Heerlen-Locht gerealiseerd te krijgen. Helaas kreeg men de financiering niet rond. > 'Eigentijds' toen werd ingehaakt op de algemene economische en maatschappelijke ontwikkelingen. Zo werd de brouwerij Gambrinus aan de Geleenstraat omgevormd tot een stoombierbrouwerij. Bij de Meezenbroekerweg/Willemstraat kwam een grote steenfabriek van Beckers-Koten die ook de stoommachine introduceerde, om maar enkele voorbeelden te noemen. Een kijkje in het sanatorium van de Heerlense Kneippinrichting. Heerlen was een echt kuuroord aan het eind van de 19de eeuw. wellermagazine juli 2015 25

Opening van de spoorweg Sittard- Heerlen-Herzogenrath op 30 april 1896. Uitnodiging en spoorkaartjes voor de feestelijke opening van de spoorweg bij Heerlen op 30 april 1896. Boortoren voor de schachten van de eerste Oranje Nassaumijn op Zeswegen. Voor Sarolea en mede -notabelen was het wel duidelijk: steenkoolontginning kan niet zonder goede spoorverbinding voor de afzet van kolen en om het benodigde personeel op de werklocatie te krijgen. Als het 1890 is zijn alle voorbereidingen in volle gang en niemand in het dorp, dat toen 5.350 inwoners telde, verwachtte dat het mooie landelijke aanzien van Heerlen in rap tempo zou gaan veranderen. Nog in 1886 schreef de toerist J. Hobbel, arts uit Rotterdam: Het dorp Heerle, mogelijk het fraaiste dorp van geheel Limburg. waar natuurschoon niet minder bewonderenswaardig is dan te Valkenburg, Gulpen en Vaals. De omgeving van Heerle, overal even fraai, telt tallooze goed onderhouden rijwegen en paden, die naar bosschen, hoogten, dorpjes en kasteelen voeren Heerlen bleef ondanks alle veranderingen van de 19de eeuw een agrarische gemeenschap Als dan uiteindelijk de concessies zijn verleend, verandert het leven in rap tempo. Bij Zeswegen begon men onder leiding van de gebroeders Honigmann met de aanleg van schachten die de totstandkoming van de eerste Oranje Nassaumijn inluidden. En er wordt begonnen met de bouw van het eerste station en de aanleg van de spoorweg nadat alle gemeenten langs de spoorweg de In 1890 was kasteel Terworm verbouwd. Het zou kort na 1902 het eerste kantoor van Staatsmijnen worden en in 1917 door de baron verkocht worden aan de Oranje Nassaumijnen. De Heerlense schutterij aan het eind van de 19de eeuw. Net voor 1890 kreeg Heerlen aan de Geleenstraat een nieuw gemeentehuis naar ontwerp van architect Kaijser. 26

De Willemstraat rond 1900. Briefhoofd van de Stoombierbrouwerij Gambrinus De jaarlijkse bronk (processie) door het dorp Heerlen van de jaren 1890. De steenfabriek van Beckers-Koten aan de Meezenbroekerweg startte in april 1893 met de productie na het verkrijgen van de hinderwetsvergunning voor hun moderne ringoven. Opvoering van de operette "De Meikoningin van Geleen" door de fanfare St. Caecilia te Heerlen rond 1900. De operette is gecomponeerd door de uit Heerlen afkomstige Mathieu Kessels. Henri Sarolea (1844-1900). aanleg van de stations mede-financierden. Zo kon de spoorweg Sittard- Heerlen-Herzogenrath feestelijk worden geopend op 30 april 1896. Enige tijd daarna kwam na vele moeilijkheden bij de schachtaanleg de eerste moderne steenkolenmijn in 1899 in exploitatie. Bij Zeswegen bouwde men het ene na het andere industriële gebouw en een voetgangersbrug over het spoor. Eind dat jaar was de bevolking van Heerlen al toegenomen tot 6.646 personen, mede door de komst van werkers voor de mijnindustrie. Bij al die veranderingen had men nog geen idee dat de lucht in en om Heerlen weldra niet meer zo schoon zou zijn als die was en dat men aan de vooravond stond van een booming town, een snelgroeiende stad, waar het landschap ingrijpend zou veranderen. Mgr. Savelberg had zijn broeder Aloysius nog naar Beieren gestuurd om in Heerlen de Kneippkuur te introduceren. Daarvoor werd in 1899 nog een groot sanatorium gebouwd en was Heerlen bij de eeuwwisseling een echt kuuroord waar van heinde en verre mensen kwamen om schone lucht te happen en koudwaterbaden te nemen. De geneeskrachtige kruiden die Broeder Aloysius in de tuin achter het Savelbergklooster kweekte vonden daarbij gretig aftrek. 'Eigentijds' vierde men in 1900 nog steeds de kermis met het stormen op kermismaandag, het eiertietschen in Welten met Pasen en de vele andere traditionele feesten. Het bier kwam nu weliswaar uit de stoombierbrouwerijen, maar vond als vanouds gretig aftrek. Het gewone leven van de agrarische gemeenschap ging nog gewoon verder, maar dat er nog heel wat ging veranderen was al duidelijk. < wellermagazine juli 2015 27

Mogen wij aan u voorstellen: ons team VMP 28

Elke verandering in uw woon- en leefsituatie komt bij Weller op het bureau van het Team VMP - Verhuur Mutatie Proces - terecht. Kent u de dames van dit team niet? Dat kan. De administratieve verwerking gebeurt immers grotendeels digitaal. In een leven kan veel gebeuren. Mensen gaan samenwonen, trouwen of juist uit elkaar. De een woont een leven lang in hetzelfde huis, de ander verhuist één keer of vaker. Alle wijzigingen van geboorte tot overlijden regelt u bij Weller met uw relatiebeheerder. Daarna nemen de administratieve krachten van het team Verhuur Mutatie Proces het roer over om ervoor te zorgen dat de verandering doorgevoerd wordt in alle paperassen. De dames van het team VMP zijn Esther Boogaard, Sandra Vrolings en Claudia Meers. Zij werken vooral achter de schermen bij Weller. De relatiebeheerders voeren de gesprekken, doen de woningopnames en onderhouden de contacten met de klanten. Het team VMP zorgt voor de administratie. Met ruim 9.500 woningen in portefeuille is dit een aardige klus. Esther: Dagelijks verwerken we mutaties vanwege huuropzeggingen, geriefsverbeteringen, naamsveranderingen, sterfgevallen of ontruimingen. Aan deze veranderingen hangt een heleboel vast. Alle wijzigingen moeten in onze administratie worden verwerkt en gearchiveerd. Gelukkig is het administratieve proces de afgelopen jaren geauto matiseerd. Dat werkt wel zo prettig! POTJE PINGPONG Om ervoor te zorgen dat de veranderingen in de administratie altijd snel worden doorgevoerd, werkt het team VMP intensief samen met alle andere Wellerteams. Sandra: Zodra er ook maar iets bij onze huurders in Heerlen-Centrum, Brunssum, Schinveld, Heerlerheide of Heerlerbaan verandert, schuiven wij aan om de verandering door te voeren. De manier waarop dit gebeurt kan het beste vergeleken worden met een potje pingpong tussen de verschillende afdelingen. De een verzamelt de informatie, de ander verwerkt het. En dat proces gaat een paar keer heen en weer. Samen zorgen we er zo voor dat elke verandering goed geregeld wordt, zonder dat u als klant daar zelf veel voor hoeft te doen. Ons motto is niet voor niets dat Weller wooncomfort levert. Dat geldt voor elke stap die u in uw wooncarrière zet, met zo weinig mogelijke administratieve rompslomp. PERSOONLIJK CONTACT Door de automatisering is het werk voor de afdeling VMP in de loop der jaren flink veranderd. Een enorme papierwinkel heeft plaatsgemaakt voor werk achter de computer. Deze ontwikkeling is niet te stuiten! Nu al verloopt 90% van het mutatieproces digitaal. Dit jaar wordt met de invoering van een nieuw computersysteem, Empire, ook die laatste 10% ingevuld. Want met dit nieuwe systeem wordt het zelfs mogelijk om de handtekening, die nu nog live moet worden gezet, te vervangen door een digitale ondertekening. Ook kunnen onze huurders straks via het zogenaamde klantportaal steeds meer zaken zelf regelen. Missen de dames van VMP het contact met de klant niet? De computer helpt ons om ons werk sneller en efficiënter uit te voeren maar zal het persoonlijke contact nooit helemaal kunnen vervangen. Naast ons werk achter de computer ondersteunen wij ook het Klanten Contact Centrum. Dat is een prima combinatie, want eerlijk is eerlijk: het blijft fijn om van persoon tot persoon met onze klanten te praten en er samen voor te zorgen dat alles goed geregeld wordt. < v.l.n.r Esther Boogaard, Sandra Vrolings en Claudia Meers wellermagazine juli 2015 29

Weller vraagt opnieuw géén maximale huurverhoging Weller heeft er in overleg met de huurderskoepels voor gekozen om, net zoals in 2013, géén maximale huurverhoging door te voeren. Wel blijven wij maximaal investeren in onze woningen, woonwijken én centra. Dat zegt Robèrt Kersjes, directeur-bestuurder van Weller. 30

Elk jaar vóór 1 juli stellen alle woningcorporaties in ons land hun huren vast voor het komende jaar. Niet de corporaties zelf maar de overheid bepaalt met welk percentage de huren maximaal stijgen. De verhuurders mogen vervolgens zelf bepalen of en in hoeverre ze de maximale verhoging doorvoeren. MET HOEVEEL PROCENT STIJGT DE HUUR BIJ WELLER IN 2015? De jaarlijkse huurverhoging bestaat voor alle corporaties uit twee delen: een basis huurverhoging (inflatiecorrectie) van 1%, vermeerderd met een inkomensafhankelijke verhoging van maximaal 1,5% voor inkomens tot 34.229,-. Voor de inkomens tussen de 34.229,- en 43.786,- geldt een maximale opslag van 2% en 4% voor inkomens boven 43.786,-. Een eenvoudige rekensom leert dat de huren dit jaar dus 2,5% tot maximaal 5% kunnen stijgen. Wij voeren in 2015 géén inkomensafhankelijke huurverhoging in. In plaats daarvan verhogen wij de huur voor ál onze huurders met 2%. Dat geldt ook voor de huur van garages en parkeer- plaatsen. Verwacht wordt dat de gemiddelde huurstijging in Nederland 2,2% zal bedragen. Weller blijft met haar huurstijging van 2% daar dus iets onder. GOEDE REDENEN Dat Weller niet de maximale huurverhoging doorvoert, is natuurlijk allereerst goed nieuws voor uw beurs. Op de korte termijn leveren wij iets is, maar op de lange termijn is deze keuze ook goed voor Weller, legt Robèrt Kersjes uit. Net als voor uw huishouden, is het ook voor Weller zo dat inkomsten en uitgaven elkaar moeten dekken. Onze inkomsten bestaan uit huuropbrengsten. De uitgaven bestaan bijvoorbeeld uit het onderhoud van woningen, het bouwen van nieuwe woningen, het investeren in energiezuinige maatregelen en de bedrijfslasten. Daarnaast betalen alle corporaties een verhuurderheffing; deze bedraagt in 2015 voor Weller bijna 3.800.000,-. Toch rekenen we niet de maximale huur. Allereerst ontbreekt de financiële noodzaak. De inkomsten en uitgaven lopen voldoende in de pas. Dat geeft ons ruimte om de lagere inkomens te ontzien: veel huishoudens kunnen géén euro meer missen. Daarnaast valt de inkomensafhankelijke verhoging vooral nadelig uit voor de middelhoge inkomens. Zij worden door een hogere huurverhoging extra belast, maar de mogelijkheden om door te stromen naar een koopwoning zijn vaak zeer beperkt. Daarvoor verdient deze doelgroep veelal weer net te weinig en/of gaat de leeftijd een rol spelen, waardoor banken terughoudend zijn met het verstrekken van een hypotheek. Als derde streven wij in onze wijken graag naar een mix van bewonersen inkomensgroepen. Een goede mix van bewoners komt de leefbaarheid in de buurt ten goede. TEVREDEN Gaat Weller in ruil voor deze maatregel minder investeren in de woningen? Robèrt Kersjes: Absoluut niet, in tegendeel. Net zoals voorgaande jaren investeren we óók dit jaar ongeveer 12 miljoen in onderhoud van onze woningen. Daarnaast staan nog enkele grootschalige renovatieprojecten op stapel: in Brunssum werken we aan de herinrichting van het winkelcentrum en de renovatie van de Oude Egge, en in Heerlerbaan gaan we de komende jaren vier hoogbouwflats renoveren. Verder besteden we dit jaar ongeveer 1 miljoen euro aan leefbaarheidsprojecten, zoals groenonderhoud en activiteiten in wijksteunpunten en hoeskamers. Weller heeft een gezonde financiële basis en daar hebben onze huurders voordeel bij. En dat betekent dat wij ieder jaar opnieuw kunnen bekijken hoe wij het beste kunnen investeren in gezonde buurten én het woonplezier van onze klanten. Dat willen we graag nog heel lang volhouden. < de Koel is leëg Koale en sjting koame noa boave mit de lif, sjtub mit d r koempel. Ger Prickaerts wellermagazine juli 2015 31

Weller vindt het belangrijk om een transparante presentatie te geven van haar activiteiten. Samen met partners werken we aan allerlei initiatieven in wijken en buurten om de leefbaarheid voor onze klanten te versterken. We willen u als huurder van Weller graag inzicht geven in deze initiatieven. Het Weller jaar 2014 Weller heeft in 2014 te maken gehad met flinke uitdagingen zoals de door de overheid opgelegde verhuurdersheffing en saneringsheffing, maar ook met de economische crisis. Dat neemt niet weg dat Weller op verantwoorde wijze haar activiteiten, plannen en opgaven heeft kunnen realiseren. Hierbij een bloemlezing! WELLER IN DE BUURT Wij ondersteunen graag buurtinitiatieven. Dit doen we door te helpen organiseren, aanwezig te zijn en door financiële steun te geven. Er zijn in 2014 tal van leuke initiatieven geweest zoals de Nationale Straatspeeldag, wijkfeesten, buurtbarbecues, diverse zwerfvuilacties met jeugd, een kerstmarkt en activiteiten in ons maatschappelijk vastgoed zoals een muziekquiz voor senioren in het wijksteunpunt Schandelen. In Schuttersveld heeft Weller bijgedragen aan het Hammerhoes : een ontmoetingsplek voor jong en oud in het hart van de wijk. Een van de meest in het oog springende initiatieven was het 40 meter hoge zwart-wit portret (Mural) op de gevel van een hoogbouwflat aan de Peter Schunckstraat. Trots ontvangen door de bewoners van de flat, en met ontzag gevolgd door inwoners van Heerlen. En wat te denken van onze sportieve prestaties? Elk jaar loopt een team van Wellermedewerkers mee in de Parelloop in Brunssum. En ja, ze hebben het allemaal gered tot de finish ;-). LEEFBAARHEID Het is ons veel waard om sociale netwerken in wijken en buurten te behouden en versterken. Weller heeft afgelopen jaar daarom 1,4 miljoen euro gespendeerd aan projecten die de leefbaarheid ten goede komen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld sponsoring (in totaal 60 doelen), initiatieven in de buurt en wijkschouwen (om de buurt schoon en veilig te houden). Samen sta je sterk en daarom zoekt Weller de samenwerking op met allerlei maatschappelijke organisaties in de wijk zoals de gemeente, politie, maatschappelijk werk, wijkteams, zorgpartijen, vrijwilligersnetwerken, etc. Hierbij zijn er belangrijke initiatieven opgezet zoals Veilig Leefbaar Brunssum, dat inmiddels in alle vijf de wijken in Brunssum operationeel is. 32