Gemeente Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele rapportage Boekjaar 2016
Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele Rapportage gemeente boekjaar 2016 J.J. de Jong J.K. van Raffe R.A. Smidt J.H. Spijker Benchmark Gemeentelijk Groen Wageningen Environmental Research (Alterra) Wageningen, 2017
Colofon Benchmark Gemeentelijk Groen, Individuele rapportage gemeente boekjaar 2016 Overzicht en analyse van cijfers op gemeentelijk niveau van het beheer van het openbaar groen van de gemeente, als aanvulling op de algemene rapportage Benchmark Gemeentelijk Groen Rapportage boekjaar 2016 J.J. de Jong J.K. van Raffe R.A. Smidt J.H. Spijker Wageningen, 2017 Contact J.J. de Jong, tel.: 0317 48 50 24; e-mail: anjo.dejong@wur.nl J.K. van Raffe tel.: 0317-48 49 96; e-mail: Jaap.vanRaffe@wur.nl R.A. Smidt, tel.: 0317 48 16 26; e-mail: rob.smidt@wur.nl J.H. Spijker, tel.: 0317-48 49 90; e-mail: joop.spijker@wur.nl www.benchmarkgroen.nl 2017 Wageningen Environmental Research (Alterra) Postbus 47; 6700 AA Wageningen; Nederland Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Wageningen Environmental Research. Wageningen Environmental Research aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen.
Inhoud 1 Inleiding 11 1.1 De Benchmark Gemeentelijk Groen 11 1.2 Wat vindt u in deze individuele rapportage? 11 1.3 Wijzigingen in de rapportage 11 1.4 Leeswijzer 12 2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens 13 2.1 Analyse op hoofdlijnen 13 2.1.1 Basisgroen 13 2.2 Samenstelling van het groen 14 2.2.1 Basisgroen 14 2.2.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) 16 2.3 Kwaliteit 17 2.4 Analyse van de verschillen per beheercategorie 19 2.4.1 Analyse van de beheercategorie Bomen 20 2.4.2 Analyse van de beheercategorie Gazon 20 2.4.3 Analyse van de beheercategorie Ruw gras 21 2.4.4 Analyse van de beheercategorie Struiken 22 2.4.5 Analyse van de beheercategorie Plantenperken 23 2.5 Analyse van de tarieven 24 Bijlage 1 Karakterisering gemeente (fictieve cijfers) 25 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 5
Managementsamenvatting Kenschets openbaar groen in gemeente De Benchmark Gemeentelijk Groen (BGG) is een benchmark met kengetallen over gemeentelijk groen. Deze samenvatting geeft de belangrijkste uitkomsten van uw gemeente weer. Voor de gemeente is het e van de groep gemeenten met > 100.000 inwoners de benchmark. heeft 395 hectare gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom. besteedt 5,05 mln euro per jaar aan het beheer van dit groen. Hoeveelheden en kosten van het openbaar groen onderhoud binnen de bebouwde kom (fictieve cijfers) oppervlak (m²) kosten ( ) kosten per oppervlak ( /m²) per inwoner per inwoner incl. overhead excl. overhead deel overhead 16,0 32,0 2,00 1,87 6,4% benchmark 30,6 28,5 0,93 0,82 11,8% verschil - 48 % + 12 % + 114 % + 127 % - 46 % m 2 - De hoeveelheid basisgroen per inwoner is sterk lager. /m 2 - De kosten per inwoner zijn duidelijk hoger. - De kosten per m2 zijn sterk hoger dan de benchmark. - Het aandeel overhead is sterk lager dan de benchmark. In de onderstaande figuren zijn voor het basisgroen het oppervlak per inwoner, de kosten per inwoner en de kosten per vierkante meter van weergegeven ten opzichte van die van de andere gemeenten in de BG. oppervlak per inwoner (m 2 ) 100 80 60 40 20 0 Volgorde Eigen gemeente kosten per inwoner (euro) 100 80 60 40 20 0 Volgorde overige gemeenten kosten per m 2 (euro) 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 - Volgorde (fictieve cijfers) Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 7
Verdeling beheercategorieën (fictieve cijfers) oppervlakteverdeling Kostenverdeling benchmark Benchmark 1,5% 1% 11,7% 18,7% 21,3% 26,2% 33,8% 37,3% 39,1% 11,1% 47% Struiken Ruw gras Planten Gazon 34,8% 0,2% 33% 0,4% 14,5% 23,6% 3,4% 5, 36,5% Bomen m 2 - Het aandeel bomen is sterk hoger. - Het aandeel struiken is sterk hoger. - Het aandeel van de kosten voor bomen is sterk hoger. - Het aandeel van de kosten voor gazon is sterk lager. - Het aandeel van de kosten voor ruw gras is sterk hoger. - Het aandeel van de kosten voor struiken is sterk lager. Kosten per eenheid (euro per m 2 of per boom) (fictieve cijfers) Bomen Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken 53,17 1,33 0,67 0,94 190,81 benchmark 21,42 0,80 0,11 1,88 12,92 verschil + 148 % + 65 % + 514 % - 50 % + 1376 % NL- 21,28 0,77 0,21 2,33 14,63 NL-mediaan 18,84 0,65 0,20 2,56 10,52 /m 2 - Voor bomen zijn de kosten per eenheid sterk hoger. - Voor gazon zijn de kosten per m 2 sterk hoger. - Voor ruw gras zijn de kosten per m 2 sterk hoger. - Voor struiken zijn de kosten per m 2 sterk lager. - Voor plantenperken zijn de kosten per m 2 sterk hoger. Afwijking van benchmark in relatie tot totale kosten (fictieve cijfers) Verschil kostprijs met benchmark + 1500 % + 1000 % + 500 % + 0 % Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken - 500 % - 500 1.000 1.500 2.000 2.500 totale kosten (x 1.000 euro) In bovenstaande figuur is de relatie weergegeven tussen de totale kosten per beheercategorie, en het verschil in kosten per m 2 met de gemeenten van de eigen grootteklasse. Uit deze figuur blijkt onder andere dat gazon en bomen de belangrijkste kostenposten zijn en de kosten daarvan sterk hoger dan zijn. 8 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
Kwaliteit Areaalverdeling gerealiseerde kwaliteit 10 8 6 A B C D 4 2 TOTAAL Bomen (geen bos) Gazon Struiken Plantenperken De kwaliteit van het openbaar groen voor meer wordt A beheerd. Dit is hoger dan het e van gemeenten in de eigen grootteklasse. Vooral de kwaliteit van des struiken is hoger dan bij de andere gemeenten. De gerealiseerde kwaliteit is hoger dan de ambitie. Beheerskosten en tarieven (inclusief overhead) (fictieve cijfers) Verdeling beheerskosten (%) binnendienst buitendienst aannemers Tarief ( /uur) WSW overig 1 binnendienst buitendienst Benchm. 21% 79% 75 n.v.t. woudemeer benchmark 13% 1 65% 7% 4% 86 47 verschil - 13 % - alle gem. 13% 21% 43% 16% 7% 81 50 % - Het uitvoerende werk wordt volledig uitbesteed. /m 2 - Het tarief voor de buitendienst is 13 procentpunt lager dan de benchmark. - Het lagere tarief van de binnendienst heeft maar een beperkt effect op de totale kosten. Deze zouden bij een tarief 2% hoger uit komen. In de onderstaande figuren zijn het aandeel van de kosten van de binnen- en buitendienst en de tarieven van de binnen- en buitendienst van weergegeven ten opzichte van die van de andere gemeenten. Aandeel van de kosten 10 8 6 4 2 Volgorde Uurtarief buitendienst (euro) 120 100 80 60 40 20 0 Volgorde Buitendienst Buitendienst overige gemeenten Binnendienst Binnendienst overige gemeenten 1 overig: Kosten voor machines, groenresten en overige diverse kostenposten Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 9
Concluderend voor gemeente De gemeente beschikt over relatief weinig openbaargroen binnen de bebouwde kom (bijna 5 minder). De kosten per inwoner zijn licht hoger dan de benchmark, terwijl de kosten per vierkante meter sterk hoger zijn. Dit hangt samen met een veel hoger aandeel bomen en struiken, beheercategorieën die per eenheid duurder zijn. Ook de eenheidsprijzen van de verschillende beheercategorieën zijn sterk hoger, met uitzondering van die van struiken. De hogere eenheidsprijzen hangen waarschijnlijk samen met de hogere kwaliteit van het groen. 10 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
1 Inleiding 1.1 De Benchmark Gemeentelijk Groen De Benchmark Gemeentelijk Groen (BGG) verzamelt bedrijfsgegevens van Gemeentelijk Groen bij gemeenten die zich aangesloten hebben bij het project BGG. De BGG brengt jaarlijks een algemene rapportage uit met kengetallen van het gemeentelijk openbaar groen gebaseerd op gegevens van deelnemende gemeenten. In die rapportage vindt u gedetailleerde bijzonderheden over het project. De laatste verschenen algemene rapportage is die over boekjaar 2016 (De Jong et al., 2016) Op basis van deze rapportage wordt voor elke deelnemende gemeente een individuele rapportage gemaakt. 1.2 Wat vindt u in deze individuele rapportage? In deze individuele rapportage staan de cijfers van uw gemeente centraal. De individuele rapportage bevat naast de gegevens van uw gemeente de algemene kengetallen (alle gemeenten) en de kengetallen van waar uw gemeente mee vergeleken wordt. Meer informatie over deze kengetallen en de achtergronden daarvan staan beschreven in de algemene rapportage en de notitie Toelichting en definities Benchmark Gemeentelijk Groen boekjaar 2016. Voor de individuele rapportage zijn als basis de gegevens gebruikt zoals die door uw gemeentelijke groendienst zijn aangeleverd. De gegevens zijn verwerkt tot kengetallen van uw gemeente en ze zijn vergeleken met de kengetallen van andere gemeenten. Daarbij wordt uw gemeente vooral vergeleken met gemeenten van dezelfde grootteklasse, de benchmark. Kengetallen van andere indelingen, bijvoorbeeld naar bodem of stedelijkheidklasse zijn eveneens beschikbaar en zijn in de algemene rapportage opgenomen. Deze individuele rapportage vormt zo de basis voor de benchmark van het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom van uw gemeente. Voor het benchmarken van de kosten is vooral het vergelijken van de kosten van basisgroen zinvol, omdat gemeenten bij het totaal groen verschillende keuzes maken m.b.t. van aanleveren data, organisatie van beheer (water bij het waterschap) of het begrenzen van bebouwde kom (voor o.a. bos soms relevant). Daarom is in deze rapportage de aandacht vooral gericht op basisgroen en is op een aantal plekken informatie over het totale groen niet meer opgenomen. 1.3 Wijzigingen in de rapportage In deze rapportage over boekjaar 2016 van uw gemeente is in de opzet een aantal wijzigingen aangebracht ten opzichte van de rapportage over 2015: - De analyse van de gemeente is geconcentreerd in de managementsamenvatting. De achterliggende getallen en overzichten worden verder zoveel mogelijk zonder nader commentaar gepresenteerd. - Aan de managementsamenvatting zijn figuren toegevoegd die op belangrijke onderdelen de positie van de eigen gemeente weergeven ten opzichte van andere gemeenten. - Bij de benchmark wordt meer nadruk gelegd op de organisatievorm van de uitvoering (zelf doen, uitbesteden of een mengvorm). Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 11
1.4 Leeswijzer Deze rapportage start met een managementsamenvatting. Deze is gericht op informatieoverdracht van de belangrijkste uitkomsten van de vergelijking van uw gemeente met de benchmark. In hoofdstuk 1 wordt een algemene inleiding op deze rapportage gegeven. In hoofdstuk 2 wordt de benchmark van de gemeentelijke gegevens weergegeven. Paragraaf 2.1 geeft een analyse op hoofdlijnen van het basisgroen en het totale groen. Daarna wordt in paragraaf 2.2 de samenstelling van het basisgroen besproken. In paragraaf 2.3 wordt ingegaan op de kwaliteit van het groen. De kengetallen van het basisgroen per beheercategorie en subcategorie komen aan de orde in paragraaf 2.4. Ten slotte worden in paragraaf 2.5 de tarieven vergeleken. In de bijlagen vindt u de volgende relevante informatie: In Bijlage 1 worden de gebruikte begrippen toegelicht. In bijlage 2 wordt uw gemeente gekarakteriseerd door middel van kengetallen. In deze bijlage worden voorts de kengetallen van uw gemeente en van de benchmark gegeven voor de beheercategorieën en subcategorieën die geen onderdeel van het basisgroen zijn en de beheercategorieën buiten de bebouwde kom. En in bijlage 3 staan enkele kengetallen van alle gemeenten in de grootteklasse waarin valt. 12 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens In de volgende paragrafen worden kengetallen gepresenteerd van en vergeleken met kengetallen van alle gemeenten in de Benchmark en kengetallen van de in grootte vergelijkbare de benchmark. Het betreft in dit hoofdstuk het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom. Cijfers over het groen buiten de kom zijn opgenomen in Bijlage 1 (Tabel 11). De gebruikte vergelijkingscijfers zijn de cijfers van een gehele groep inclusief die van de eigen gemeente. Daarnaast zijn ook gegevens weergegeven van alle gemeenten die voor dit boekjaar in de Benchmark zijn opgenomen. Voor nadere gegevens en specificatie zie Bijlage 3. De grootteklasse (benchmark) waar toe behoort is die van 20.000-50.000 inwoners. 2.1 Analyse op hoofdlijnen 2.1.1 Basisgroen In Tabel 1 worden de gegevens op het hoogste niveau van uw gemeente vergeleken met de benchmark. Tabel 1. Hoofdlijnen over 2016: aantal waarnemingen (n), hoeveelheden en kosten van het basisgroen. De getallen zijn van de eigen gemeente, het e van de eigen grootteklasse, het e van alle gemeenten en het e van gemeenten met dezelfde organisatievorm ('eigen' = > 67% eigen dienst, 'regie'= < 33% eigen dienst, en 'beide' = tussen 33% en 67% eigen dienst) (fictieve cijfers) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, Zelfde organisatievorm* N 8 41 21 m 2 /inw Regie Regie euro/inw 16,0-48 % 30,6 34,0 33,3 euro/m 2 32,0 + 12 % 28,5 32,3 32,3 % overhead 2,00 + 114 % 0,93 0,95 1,0 euro/m², excl. 6% - 46 % 11,8% 14,3% 9,1% overhead * Gemiddelde van gemeenten die in vergelijking met ongeveer een zelfde deel uitvoerend werk uitbesteden aan aannemers / WSW-ers. In Figuur 1 worden de gegevens kunt u zien waar uw gemeente staat in vergelijking met de andere gemeenten als het gaat over de verhouding tussen kosten per eenheid groen en het areaal groen per inwoner. Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 13
Areaal groen per inwoner (m 2 ) 100 90 80 70 alle gemeenten Mediaan 60 50 40 30 20 10 16 0 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 kosten (euro per m 2 ) Figuur 1. Kosten per m 2, oppervlak per inwoner en kosten per inwoner (bubbelgrootte met voor de eigen gemeente de waarde), per gemeente, voor de mediaan van alle en voor de eigen gemeente. Meestal geldt hoe groter het groenareaal per inwoner des te lager de kosten per m 2. (fictieve cijfers) 2.2 Samenstelling van het groen 2.2.1 Basisgroen Figuur 2 toont de opbouw van het areaal basisgroen over de vijf beheercategorieën, bomen, struiken, ruw gras, gazon en perkplanten (een boom telt als 1 m 2 ). Verschillen in de opbouw van de beheercategorieën kunnen een belangrijke verklaring voor kostenverschillen met de benchmark zijn. Figuur 3 toont de verdeling van de kosten van het basisgroen over de vijf beheercategorieën. Eigen grootteklasse gemeenten 1,5% 1, 22,2% 1,1% 26,2% 18,7% 37,3% 47,3% 46,8% Struiken Ruw gras Planten Gazon Bomen 32,6% 29,6% 34,8% 0,2% 0,4% 0,3% Figuur 2. Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën bij, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse (fictieve cijfers) 14 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
Eigen grootteklasse gemeenten Struiken 11,7% 21,3% 33,8% 18,9% Ruw gras Planten 11,1% 39,1% 42,6% Gazon Bomen 14,5% 3,4% 5, 36,5% 29,6% 23,6% 5,2% 3,6% Figuur 3. Kostenverdeling van de beheercategorieën bij, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse (fictieve cijfers) In Figuur 4 ziet u de gegevens van Figuur 2 en Figuur 3 op een andere wijze gepresenteerd waarbij de verschillen met de benchmark in kosten- en oppervlakteaandeel per beheercategorie zijn weergegeven. Verschil 25 20 oppervlakteverdeling 15 10 kostenverdeling 5-5 -10 Bomen Gazon Planten Ruw gras Struiken Figuur 4. Verschillen in oppervlakte en kostenverdeling van de eigen gemeente met het e van de eigen grootteklasse (fictieve cijfers) In Tabel 2 is de hoeveelheid basisgroen per inwoner per beheercategorie weergegeven. Tabel 2. Hoeveelheid basisgroen per inwoner, verdeeld naar beheercategorieën (mx²; bomen aantal stuks) (fictieve cijfers) (aantal per inwoner) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, (aantal per inwoner) (aantal per inwoner) Basisgroen m 2 16-43 % 28,26 30,89 Bomen (geen bos) st. 0,25-16 % 0,29 0,33 Gazon m 2 5,96-55 % 13,36 14,47 Ruw gras m 2 5,57-40 % 9,21 9,14 Struiken m 2 4,19-21 % 5,28 6,86 Plantenperken m 2 0,03-78 % 0,11 0,09 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 15
2.2.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) Naast basisgroen worden in deze benchmark ook gegevens verzameld over het totale groen binnen de bebouwde kom, dus incl. bos, water en oevers, wegen en paden en overig groen. In deze paragraaf vindt u de resultaten hiervan. Voor een benchmark zijn deze getallen minder geschikt, omdat er tussen gemeenten grote verschillen bestaan m.b.t. de administratieve onderbrenging ervan. Bijv. water wordt in sommige gemeenten vooral door het waterschap beheert, in andere bij een niet-groene afdeling en bij andere door de groene afdeling. Hierdoor leveren sommige gemeenten wel en sommige gemeenten hierover geen data aan, waardoor er fundamentele verschillen kunnen bestaan tussen uitkomsten van gemeenten. De kengetallen op hoofdlijnen staan in Tabel 3. In Figuur 5 zijn de areaalverdeling van basisgroen en de beheercategorieën buiten het basisgroen weergegeven. Tabel 3. Hoofdlijnen over 2016: hoeveelheden en kosten van het totale gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom (fictieve cijfers) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, Zelfde organisatievorm n 8 41 m 2 /inw Regie Regie euro/inw 25,5-38 % 41,3 45,0 47,4 euro/m² 32,3 + 21 % 26,7 30,9 30,0 Eigen grootteklasse gemeenten 11% 9% 12% 1% 7% 1% 3% 5% 1% 1% Bos Overig groen Water en oevers Basisgroen Wegen en paden 86% 81% 82% Figuur 5. Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën binnen de bebouwde kom bij, alle deelnemende gemeenten en de betreffende grootteklasse (fictieve cijfers) 16 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
2.3 Kwaliteit Naast de kosten en de hoeveelheden van het groen zijn ook gegevens verkregen over de kwaliteit van het groen. Die is conform de CROW-beeldkwaliteitscatalogus (2013) ingedeeld in vier klassen, van A (de hoogste kwaliteit) tot D (de laagste kwaliteit) 2. In Figuur 6 is de beoogde kwaliteit (ambitie) grafisch weergegeven, en in Figuur 7 is de gerealiseerde kwaliteit weergegeven. Areaalverdeling beoogde kwaliteit 10 8 6 A B C D 4 2 TOTAAL Bomen (geen bos) Gazon Struiken Plantenperken Figuur 6. Oppervlakteverdeling van de beoogde kwaliteit (ambitie) van het basisgroen (excl. ruw gras) van de eigen gemeente, totaal en per beheercategorie (fictieve cijfers) Areaalverdeling gerealiseerde kwaliteit 10 8 6 A B C D 4 2 TOTAAL Bomen (geen bos) Gazon Struiken Plantenperken Figuur 7. Oppervlakteverdeling van de gerealiseerde kwaliteit van het basisgroen (excl. ruw gras) van de eigen gemeente, totaal en per beheercategorie(fictieve cijfers) 2 De beeldkwaliteitscategorie A + wordt niet apart onderscheiden, maar bij A meegenomen. Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 17
10 8 6 4 2 A B C D 10 8 6 4 2 A B C D Bomen, eigen gemeente Bomen, eigen gr. klasse Gazon, eigen gemeente Gazon, eigen gr. klasse 10 8 6 4 2 Struiken, eigen gemeente Struiken, eigen gr. klasse A B C D 10 8 6 4 2 Plantenp., eigen gemeente Plantenp., eigen gr. klasse A B C D 10 8 6 4 2 A B C D TOTAAL, eigen gemeente TOTAAL, eigen gr. klasse Figuur 8. Oppervlakteverdeling van de gerealiseerde kwaliteit per beheercategorie en totaal van de eigen gemeente en bij de eigen grootteklasse (fictieve cijfers) 18 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
2.4 Analyse van de verschillen per beheercategorie In Tabel 4 zijn voor de verschillende beheercategorieën de kosten per m 2 weergegeven, voor de eigen gemeente, voor alle gemeenten in de Benchmark, en voor de gemeenten van de eigen grootteklasse. Tabel 4. Kosten ( /m 2 ) (of per stuk voor bomen) per beheercategorie (fictieve cijfers) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, mediaan aantal waarn. 8 41 Bomen (geen bos) * 53,17 + 148 % 21,42 21,28 18,84 Gazon 1,33 + 65 % 0,80 0,77 0,65 Ruw gras 0,67 + 514 % 0,11 0,21 0,20 Struiken 0,94-50 % 1,88 2,33 2,56 Plantenperken 190,81 + 1376 % 12,92 14,63 10,52 * bomen: stuks In Figuur 9 is de relatie weergegeven tussen de totale kosten per beheercategorie, en het verschil in kosten per m 2 met de gemeenten van de eigen grootteklasse. Dit is een inzichtelijke figuur, omdat deze snel zichtbaar maakt bij welke beheercategorie de meeste kosten worden gemaakt en hoe deze zich verhouden tot die van de benchmark. Verschil kostprijs met benchmark + 1500 % + 1000 % + 500 % + 0 % Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken - 500 % - 500 1.000 1.500 2.000 2.500 totale kosten (x 1.000 euro) Figuur 9. Relatie tussen de totale kosten per beheercategorie (omzet) en het verschil in e kosten (per eenheid) met die van de eigen grootteklasse (fictieve cijfers) Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 19
2.4.1 Analyse van de beheercategorie Bomen In de beheercategorie Bomen wordt in deze rapportage geen onderscheid gemaakt naar subcategorieën. Van een deel van de gemeenten gegevens verkregen over enkele eigenschappen van bomen en de groeiplaats. Die zijn weergegeven in Figuur 10. Tabel 5. Kosten ( /stuk) voor bomen (fictieve cijfers) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse mediaan Bomen 53,17 + 148 % 21,42 21,28 18,84 Aandeel 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1ste grootte (>15 m) 2de grootte (8-15 m) 3de grootte (< 8 m) gemeenten Aandeel 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1ste hoogte (>15 m) 2de hoogte (8-15 m) 3de hoogte (< 8 m) gemeenten Aandeel 5, 4,5% 4, 3,5% bijz. snoeivorm gemeenten Aandeel 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% In verharding gemeenten Figuur 10. Enkele kenmerken van bomen van de eigen gemeente en alle deelnemende gemeenten (fictieve cijfers) 2.4.2 Analyse van de beheercategorie Gazon In de beheercategorie Gazon heeft de gemeente de subcategorie intensief beheerd. In Figuur 11 is de areaalverdeling van subcategorieën weergegeven. Tabel 6. Kosten ( /m²) meter gazon per subcategorie (fictieve cijfers) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse mediaan Gazon 1,33 + 65 % 0,80 0,77 0,65 niet verder - - - 0,71 0,64 gespecificeerd intensief beheerd 1,10 + 108 % 0,53 0,56 0,55 extensief beheerd - 0,24 0,25 0,29 20 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
Eigen grootteklasse gemeenten 29% 2 extensief beheerd intensief beheerd 10 71% 8 niet verder gespecific eerd Figuur 11. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie gazon (fictieve cijfers) 2.4.3 Analyse van de beheercategorie Ruw gras In de beheercategorie Ruw gras heeft de gemeente de subcategorie bemaaid en afgevoerd (Figuur 12). Tabel 7. Kosten ( /m²) meter ruw gras per subcategorie(fictieve cijfers) Benchmarker woude Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, mediaan Ruw gras 0,67 + 514 % 0,11 0,21 0,20 niet verder - - 0,24 0,22 0,23 gespecificeerd begraasd - - 0,24 0,25 0,26 bemaaid zonder - - 0,14 0,25 0,23 afvoer bemaaid en afgevoerd 0,46 + 98 % 0,23 0,24 0,26 Eigen grootteklasse gemeenten 7% 13% 1 11% 9% bemaaid en afgevoerd bemaaid zonder afvoer begraasd 100 % 72% 62% 16% niet verder gespecifice Figuur 12. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie gazon(fictieve cijfers) Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 21
2.4.4 Analyse van de beheercategorie Struiken In de beheercategorie Struiken heeft de gemeente de subcategorieën geschoren hagen/heggen, sierheesters en bodembedekkende heesters, bosplantsoen en struikrozen (Figuur 13). Tabel 8. Kosten ( /m 2 ) per m 2 per subcategorie (fictieve cijfers) Benchmark erwoude Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, mediaan Struiken 0,94-50 % 1,88 2,33 2,56 niet gespecificeerd - - - 4,64 4,77 geschoren hagen/heggen 9,44 + 107 % 4,56 4,66 5,42 sierheesters en 3,42 + 16 % 2,94 2,86 2,87 bodembedekkende h. bosplantsoen 1,50 + 123 % 0,67 0,66 0,59 struikrozen 3,42-36 % 5,38 5,29 4,31 beplanting 3 jaar of jonger - - 2,92 2,79 2,51 Eigen grootteklasse gemeenten 5% 1% 8% 1% 1% 7% 2 niet verder gespecificeerd geschoren hagen/heggen sierheesters en bodembedekke 52% 38% 51% 4 beplanting 3 jaar of jonger bosplantsoen 75% 1% struikrozen Figuur 13. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie struiken (fictieve cijfers) 22 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
2.4.5 Analyse van de beheercategorie Plantenperken In de beheercategorie Plantenperken heeft de gemeente de subcategorieën eenjarigen, vaste planten en plantenbakken (Figuur 14). Tabel 9. Kosten ( /m 2 ) per m 2 per subcategorie (fictieve cijfers) Benchmarker woude Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, mediaan Plantenperken 190,81 + 1376 % 12,92 14,63 10,52 niet verder gespec. - - - 13,47 11,26 eenjarigen 90,27 + 116 % 41,77 42,27 52,92 vaste planten 90,27 + 662 % 11,85 10,62 5,84 plantenbakken 50,42-77 % 221,01 223,23 283,36 Eigen grootteklasse gemeenten 11% 1% 8% 6% 1% 3% 6% plantenbakken vaste planten eenjarigen niet verder gespecificeerd 81% 93% 9 Figuur 14. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie plantenperken (fictieve cijfers) Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 23
2.5 Analyse van de tarieven De gemeente maakt gebruik van een eigen binnendienst voor coördinatie, planning e.d. De uitvoerende werkzaamheden worden uitbesteed. In Tabel 10 zijn de tarieven voor de eigen medewerkers weergegeven in vergelijking met het e van andere gemeenten. Daarnaast is aangegeven welk deel van de kosten voor het groen (binnen en buiten de bebouwde kom) bestaat uit kosten voor eigen medewerkers. Tabel 10. Tarieven ( per uur, incl. overhead) voor de eigen medewerkers, en het aandeel van de kosten van eigen medewerkers op de totale kosten voor groen (binnen en buiten de bebouwde kom) (fictieve cijfers) Benchmarkerwoud e verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemeenten Gemiddeld uurtarief Binnendienst 75-13 % 86 80 Buitendienst - - 47 49 Aandeel in totale kosten Binnendienst 21% - 15 % 11% 12% Buitendienst - 100 % 15% 2 Aandeel overhead * 6% - 46 % 11,8% 14,3% * : Dit percentage kan afwijken van het percentage voor alleen het basisgroen eerder in deze rapportage. Bij een tarief zouden de kosten ca. 2% lager uit komen. 24 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#
Bijlage 1 Karakterisering (fictieve cijfers) gemeente In deze individuele rapportage worden de resultaten gepresenteerd die volgen uit de door de gemeentelijke groendienst aangeleverde gegevens voor het boekjaar 2016 en hebben betrekking op het totale groen binnen de bebouwde kom van. Kengetallen Peiljaar kosten 2016 Peiljaar inventarisatie 2016 Aantal inwoners 135.310 inwoners Aantal huishoudens 67.655 huishoudens Stedelijkheidsklasse 1 zeer sterk stedelijk Oppervlakte van de gemeenten 2.765 ha Hoeveelheid gemeentelijk openbaar groen binnen de 362 bebouwde kom ha Hoeveelheid groen per inwoner 25 m 2 per inwoner Hoeveelheid groen per huishouden 53 m 2 per huishouden Hoeveelheid basisgroen 246 ha Hoeveelheid basisgroen per inwoner 16 m 2 per inwoner Hoeveelheid basisgroen per huishouden 33 Hoeveelheid niet-basisgroen (o.a. bos, water) 116 ha Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) 38.650 bomen Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) per 0,3 inwoner bomen per inwoner Aantal speeltoestellen 6,1 toestellen per 1000 inwoners Kosten speeltoestellen 2,43 euro/inwoner Kosten gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde 5.053.765 kom euro totaal Indeling gemeente Belangrijkste bodemsoort veen Aantal gemeenten in de Benchmark met dezelfde gemeenten bodemsoort 3 Inwonersklasse > 100.000 inwoners Aantal gemeenten in de Benchmark van dezelfde gemeenten grootteklasse 8 In Tabel 11 staat een compleet overzicht van alle beheercategorieën en subcategorieën van in vergelijking met de benchmark. Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen# 25
Tabel 11. Gegevens van gemeente (fictieve cijfers) Beheercategorie subcategorie aantal eenheden (m² resp. stuks) kosten totaal (euro) kosten ( per eenheid) eigen Kosten grootteklasse ( per eenheid) mediaan Basisgroen Bomen (geen bos) niet verder gespecificeerd 0 0-23,25 24,83 Bomen (geen bos) niet in bosverband 36.793 807.041 21,93 20,54 21,93 Bomen (geen bos) monumentaal 1.857 40.729 21,93 20,99 20,92 Gazon niet verder gespecificeerd 0 0 - - - Gazon intensief beheerd 933.621 1.022.440 1,10 0,53 0,39 Gazon extensief beheerd 0 0-0,24 0,33 Ruw gras niet verder gespecificeerd 0 0-0,24 0,24 Ruw gras begraasd 0 0-0,24 0,24 Ruw gras bemaaid zonder afvoer 0 0-0,14 0,21 Ruw gras bemaaid en afgevoerd 872.357 398.063 0,46 0,23 0,21 Struiken niet verder gespecificeerd 0 0 - - - Struiken geschoren hagen/heggen 31.178 294.252 9,44 4,56 5,92 Struiken sierheesters en 128.479 438.842 3,42 2,94 3,24 Struiken beplanting 3 jaar of jonger 0 0-2,92 2,92 Struiken bosplantsoen 493.078 738.171 1,50 0,67 0,73 Struiken struikrozen 2.735 9.343 3,42 5,38 4,87 Struiken niet verder gespecificeerd 0 0 - - - Plantenperken eenjarigen 428 38.636 90,27 41,77 90,27 Plantenperken vaste planten 3.242 292.695 90,27 11,85 9,73 Plantenperken plantenbakken 334 16.819 50,42 221,01 280,61 Overig groen Parkbos niet verder gespecificeerd 312.750 507.772 1,62 0,25 0,30 Water en oevers niet verder gespecificeerd 0 0 - - - Water en oevers open water 0 0-0,30 0,28 Water en oevers droge sloten en oevers 0 0-0,41 0,32 Wegen en paden; niet verder gespecificeerd 85.444 448.962 5,25 1,99 1,48 Overig groen niet verder gespecificeerd 0 0-0,70 0,33 Speelvoorzieningen Speelvoorzieningen niet verder gespecificeerd 828 381.074 460,23 333,39 371,14 Buiten de bebouwde kom Bosplantsoen/struiken niet verder gespecificeerd 0 0-0,65 0,90 Bomen (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 0 0-18,99 15,91 Ruw gras, bemaaid (buiten niet verder gespecificeerd 0 0-0,22 0,23 Gazon (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 0 0-0,38 0,37 Bermsloten (buiten beb. niet verder gespecificeerd 0 0-0,31 0,51 Onkruidbestrijding op verhardingen Onkruidbestr. verhardingen niet verder gespecificeerd 0 0-0,10 0,10 Onkruidbestr. verhardingen gesloten verharding 0 0-0,06 0,06 Onkruidbestr. verhardingen open verharding, 85.444 8.078 0,09 0,83 0,32 Onkruidbestr. verhardingen open verharding, elementen 3.255.078 307.767 0,09 0,13 0,14 26 Rapportage gemeente, boekjaar 2016 #Voorbeeld op basis van fictieve getallen#