PSR verwerkt in een bevraging 'welbevinden op school' Studiedag 21 oktober 2016 Inhoud 1. Kader voor welbevinden in onderwijs Kwaliteitsontwikkeling Pedagogische benadering Verantwoordingsperspectief 2. Het instrument Ontwikkeling i.s.m. pedagogisch begeleiders Voorwaarden Procedure Digitale tool en producten 3. De rol van de werkgroep 2 1. Kader voor welbevinden in onderwijs 3 1
Kwaliteitsdecreet Art. 4. 1. Elke onderwijsinstelling is, rekening houdend met haar pedagogisch of agogisch project, ervoor verantwoordelijk kwaliteitsonderwijs te verstrekken en het geboden onderwijs kwaliteitsvol te ondersteunen. 4 Kwaliteitsontwikkeling Kwaliteit krijg je uitsluitend en alleen door je medemens, je werk en je organisatie integraal te benaderen. Daniel Ofman 5 Kwaliteitsontwikkeling Deze benadering combineert aandacht voor persoon en relaties met zorg voor organisatieontwikkeling. Kwaliteitsontwikkeling is gedragen en georiënteerd door een enthousiasmerend toekomstproject. Guido Cuyvers 6 2
Pedagogische benadering (vanuit ontwikkelingsperspectief) Een hoog welbevinden van de leraar leidt tot een hogere motivatie om te leren en zichzelf te blijven ontwikkelen (vakkennis en pedagogische en didactische vaardigheden) een hogere motivatie om invloed uit te oefenen op het leerplezier, de motivatie en de resultaten van de leerlingen 7 Samengevat: Een hoog welbevinden van leraren leidt tot meer kwaliteit op de klasvloer waardoor het leren van leerlingen (leer- en leefresultaten!) positief beïnvloed wordt 8 Verantwoordingsperspectief Inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs door middel van het een referentiekader: CIPO / nieuw ROK vanaf 1.01.2018 De school streeft naar welbevinden en betrokkenheid bij alle lerenden en het schoolteam en naar tevredenheid bij ouders en bij andere relevante partners. Nieuwe wetgeving over psychosociale risico s op het werk - KB van 10 april 2014 (BS 28/4/2014) 9 3
Kwaliteitsontwikkeling Uitgangspunt: Kwaliteit is en blijft mensenwerk Belang van een HR-beleid met aandacht voor welbevinden = inspiratie voor de ontwikkeling van een zelfevaluatie-instrument 10 2. Het instrument 11 Kwaliteitsspiegel Zelfevaluatie Welbevinden = instrument dat de actoren van een organisatie kunnen hanteren om in de spiegel te kijken en hun handelen en attitudes tegen het licht te houden. 12 4
Wat vooraf ging onderzoek A. Aelterman, e.a. 2002 naar het welbevinden van Vlaamse leraren basis- en secundair onderwijs in opdracht van het ministerie van onderwijs conclusie effect op het welbevinden van leraren: Doelmatigheidsbeleving Werkdruk Collegialiteit Houding tegenover onderwijsvernieuwingen Relatie met de ouders Ondersteuning door de directie» = basis voor de vragenlijst 13 Thema s Inhoud oorspronkelijke enquête Doelmatigheidsbeleving Collegialiteit Werkdruk Tevredenheid met infrastructuur en middelen Tevredenheid met de directie Tevredenheid met het schoolbeleid Tevredenheid over de relatie ouders/leraren Ondersteuning bij professionele ontwikkeling Algemeen welbevinden 14 Inhoud recente aanpassing Aanpassing aan nieuwe wetgeving over psychosociale risico s op het werk indicatoren RAPS psychosociale risico s = de kans dat één of meerdere werknemers psychische schade (angsten, depressies, burnout, ) ondervinden die al dan niet gepaard kan gaan met lichamelijke schade ten gevolge van een blootstelling aan de elementen van de arbeidsorganisatie, arbeidsinhoud, arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden en de interpersoonlijke relaties op het werk, waarop de werkgever een impact heeft en die objectief een gevaar kunnen inhouden (KB van 10 april 2014 (BS 28/4/2014)) 15 5
Voorwaarden voor pedagogische begeleiding Scholen stellen de ondersteuningsvraag aan de directeur van de regionale begeleidingsdienst. De bevraging kadert binnen kwaliteitsbeleid /- ontwikkeling van de school. De pedagogische begeleiding biedt trajectmatig ondersteuning. Het intakegesprek is bepalend om de randvoorwaarden te af te toetsen. De betrokken begeleiders krijgen hiervoor de nodige vorming. 16 Procedure Intakegesprek (directie) Kennismaking instrument (directie en werkgroep) + eventuele aanvulling met schooleigen vragen Afname vragenlijst (alle personeelsleden) Terugkoppeling cijferrapporten (directie) Verhelderingsgesprekken (alle personeelsleden) Terugkoppeling syntheserapport Directie Werkgroep Korps Prioriteiten en acties bepalen 17 Aandachtspunten voor gebruik Tegemoetkoming van het instrument aan de vraag/nood Betrokkenheid directie/personeel 85 % deelname of meer School maken = een gedeelde verantwoordelijkheid Moment van afname 18 6
Uitsprakenlijst 49 stellingen (leraren/ OP) en 2 open vragen Op een 4 puntenschaal wordt aangekruist Of en in welke mate de stelling al dan niet van toepassing is voor de huidige situatie Of en in welke mate er actie nodig is Resultaten deelgroep worden afgezet tegen het totaalresultaat 19 Digitale tool 20 Cijferrapport 21 7
Verhelderingsgesprekken Doel: verhelderen van hetgeen men bedoeld heeft met de gegeven score, van onduidelijkheden en tegenstrijdigheden, Verslag: Blijft zo dicht mogelijk bij de uitspraken van de deelnemers Geeft aan of de uitspraken ondersteund worden door de hele groep of slechts door een enkeling. Onder begeleiding 2 uur Indeling groepen wordt bepaald door de school. Perceptie Peiling naar de wijze waarop mensen zich voelen tijdens de uitoefening van hun job Aanvoelen, perceptie en de wijze waarop dit aanvoelen een weerslag heeft op het functioneren Er worden geen waarde-oordelen uitgesproken. 22 Syntheserapport 23 Syntheserapport Inhoud Cijferrapporten Samenvatting van de verhelderingsgesprekken Tips en aandachtspunten Voor directie Voor leraren en ondersteunend personeel 24 8
Rol van de werkgroep Ambassadeur Introduceert het welbevinden-verhaal bij de collega s, gekaderd in kwaliteitsontwikkeling Kan op een eenduidige manier het welbevinden-verhaal aan de collega s vertellen en vragen beantwoorden VB. Toelichting personeelsvergadering Kan op een eenduidige manier op vragen van collega s m.b.t. zelfevaluatie antwoorden Betrokken partij en kritische vriend tijdens het hele proces vanaf de voorbereiding tot de presentatie van het syntheserapport Vanaf de voorbereiding over de presentatie van het syntheserapport tot de prioritering en de acties Toevoegen schooleigen vragen 25 9