WELSTAND- EN MONUMENTEN- COMMISSIE EDAM-VOLENDAM

1 WELSTAND- EN MONUMENTEN- COMMISSIE EDAM-VOLENDAM

2 3 Voorwoord De Broeckgouw 'We willen de mensen bewust maken van de kwaliteit van hun omgeving en om bij elk plan te bedenken hoe het kan bijdragen aan nieuwe kwaliteit, om Noord-Holland nog mooier te maken.' In 2016 is de gemeente Edam-Volendam samengevoegd met de gemeente Zeevang. Voor het advieswerk van de commissie had dit tot gevolg dat een nieuw type plan zijn intrede deed: woningbouw in het landelijk gebied. Vaak gaat het om individuele woningen die op of aan de linten zijn gelegen. De commissie werkt met de welstandsnota van de voormalige gemeente Zeevang. Daarin wordt uitgegaan van behoud en versterking van de cultuurhistorische karakteristieken van de gebouwde en open omgeving. Wat blijkt is dat er bij eerdere planontwikkeling soms in afwijking van de nota is gebouwd. Het gaat dan vaak om geclusterde, nieuwe erven aan het lint. Initiatiefnemers elders, die ook in een meer eigen, afwijkende stijl willen bouwen beroepen zich op de precedentwerking die van dergelijke plannen kan uitgaan. Het is op deze manier niet altijd mogelijk om vast te houden aan de lijn van de nota, terwijl de waarden van het landelijke gebied in de ogen van de commissie wel om een dergelijke regime vragen. Afgelopen jaar is de commissie, samen met de plantoelichters gaan kijken naar de voortgang in de nieuwbouwwijk de Broeckgouw. De commissie was erg onder de indruk van de prachtige, ruime en statige wijk die daar verrijst. De kwaliteit van de bebouwing en de inrichting van de openbare ruimte staan op een hoog en consistent niveau. Het karakter van de nieuwe wijk is nu al tijdloos; dat is een teken van duurzame kwaliteit. In de commissie vergadering wordt ook opgemerkt dat aanvragers van nieuwbouw in gemeenschappelijk particulier opdrachtgeverschap trots zijn op hun toekomstige wijk en woning. Voor zo ver dat nodig is begeleidt de commissie hen ook graag bij de uitwerking van hun droomhuis. Het is onze ervaring dat de gesprekken met de gemeentelijke medewerkers altijd op een prettige en constructieve wijze verlopen. We verheugen ons er op deze samenwerking in 2017 te kunnen voortzetten. Miranda Reitsma, voorzitter Welstand- en Monumentencommissie Edam-Volendam JEF Mühren, directeur MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit

4 5 Inhoud 1. Het jaar 2016 6 2. Commissie 8 BIJZONDER PLAN Voorhaven, Edam 16 3. Adviezen 18 GROOT PLAN Waterrijk, Oosthuizen 24 4. Beleid 26 HERBESTEMMING Schepenmakersdijk, Edam 28 5. Op weg naar de Omgevingswet 30 KLEIN PLAN Burgemeester Versteeghsingel, Edam 34 6. Conclusies en aanbevelingen 36 Woning in Beets Colofon 38 Welkomsbord bij Het Doolhof

6 7 Hoofdstuk 1 Het jaar 2016 1.1 Advisering De leefomgeving is de plek waar je woont, werkt of wandelt. Als je geluk hebt, is dat een mooie plek. Een mooie buurt heeft economische waarde en is gezond, veilig en duurzaam. Mensen houden van zo n plek en gaan er zorgvuldig mee om. In 2016 mochten we voor uw gemeente weer de advisering over welstand, cultureel erfgoed en ruimtelijke kwaliteit uitvoeren. Het groeiende inzicht in wat mooi gevonden wordt en hoe we dat zichtbaar en bespreekbaar maken, speelt daarbij een belangrijke rol. 1.2 Wat is jouw mooiste plek in Noord- Holland? Die vraag stelden we dit jaar aan honderden Noord-Hollanders. Iedereen kon (en kan nog steeds) zijn foto s van mooiste plekken in Noord-Holland uploaden in de collectie MOOI in Noord-Holland. Van bankje, brug, voordeur, huis, kantoor, stal, tot plein, erf en landschap. Alle inzendingen worden op de website www. collectiemooi.nl geplaatst. We maken met deze collectie nieuwe vormen van participatie bij ruimtelijke processen mogelijk en de beeldbank biedt inspirerende praktijkvoorbeelden voor vormgevers en bouwers. Wij nodigen u van harte uit uw mooiste, opvallendste of interessante plek in de gemeente Edam- Volendam te delen via www.collectiemooi.nl. We zagen hoe mensen op de reuzenkaart ineens beseften wat de waarde en de kwaliteit van hun leefomgeving is. Bruikbare en technisch verantwoorde gebouwen neerzetten is niet moeilijk, maar gebouwen en openbare ruimten maken die de plek en het leven verrijken, wel. Uit al die gesprekken hebben we tien agendapunten gefilterd die zijn gevat in het manifest 10 OVER MOOI. In 2017 zullen we deze agendapunten breed uitdragen en hopen u en veel Noord-Hollanders hierin te ontmoeten. 1.4 Verrijkende projecten De mensen die mooie projecten voor elkaar krijgen verdienen lof. Daarom rijken we om de twee jaar de Arie Keppler Prijs uit aan personen of organisaties die een bijzondere prestatie hebben geleverd op het gebied van architectuur, stedenbouw, landschap of ruimtelijke ordening en cultuurhistorie in de provincie Noord-Holland. Voor de editie 2016 ontvingen we 89 inzendingen, waaruit de jury 12 nominaties en uiteindelijk 4 winnaars heeft geselecteerd. Het zijn stuk voor stuk verrijkende projecten die een bezoek waard zijn. Voor de gemeente Edam- Volendam zijn helaas geen inzendingen ontvangen. Kortom; er is zeer veel om over door te praten. Dat doen we graag met u. Ook in 2017! Op de reuzenkaart in Velsen 1.3 Manifest over mooi We stelden de mooi-vraag ook aan bezoekers van het festival OVERMOOI, waarmee MOOI Noord-Holland in september 2016 zijn eeuwfeest vierde. Met een reuzenkaart van Noord-Holland trokken we door de zes karakteristieke landschappen van de provincie. We hebben met veel, heel veel betrokken mensen gesproken over wat zij mooi vinden. Hoe zij hun omgeving zien en waarderen. We hadden het niet over regels, toetsingscriteria en vergunningen maar over bezieling, verbondenheid, waardering en vakkundigheid.

8 9 Hoofdstuk 2 Commissie 2.1 Samenstelling De Welstand- en Monumentencommissie Edam- Volendam is één van de 34 gemeentelijke adviescommissies op het gebied van ruimtelijke kwaliteit georganiseerd door MOOI Noord-Holland. In opdracht van de gemeente Edam- Volendam is de commissie samengesteld uit ervaren adviseurs die onafhankelijk zijn ten opzichte van het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie. De commissieleden zijn benoemd door de gemeenteraad. In 2016 was de commissie als volgt samengesteld: Joost Buchner Werkte als architect voor diverse bureaus en was hoofd van het bureau Bouwkunde, Stadsontwikkeling en VVH te Hoorn. Ook is hij bestuurslid van het Architectuurcentrum Hoorn en auteur van de Architectuurgids Hoorn. Hij is als monumentendeskundige verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies. ir. Miranda Reitsma Stedenbouwkundig adviseur en voorzitter van de commissie. Zij is directeur / eigenaar van bureau Reitsma Stedenbouw en was van 2007 tot 2011 Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit Noord- Holland. Op dit moment is zij, onder andere kwaliteitsadviseur voor de Hoeksche Waard en voorzitter van de Stichting Polderlab die kijkt naar herijking van de IJsselmeerpolders. Sinds 2012 is zij als voorzitter verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies. ing. Nico Zimmermann Directeur / eigenaar van ITZ-Architecten b.v. Daarnaast is hij actief als adviseur vormgeving voor de Provincie Noord- Holland en in die hoedanigheid betrokken bij multidisciplinair overleg met betrekking tot het realiseren van grote infrastructurele projecten. Hij is bestuurslid van KIVI afdeling bouw. Ook is hij auteur en redactielid van het architectuurtijdschrift FORUM en Jellema Hogere Bouwkunde, het Nederlandse standaardwerk voor bouwkundigen. Sinds 2007 is hij als architect en als monumentendeskundige verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies. Rob de Vries Eigenaar van architectenbureau De Vries Uitterhoeve Architecten BNA, vanaf 2011 De Vries Urban Architecture, gespecialiseerd in verschillende vormen van nieuwbouw, in hergebruik van oude gebouwen, restauraties en het oplossen van stedenbouwkundige vraagstukken. In 2014 afgestudeerd in Bouwhistorisch onderzoek aan de Hogeschool Utrecht. Sinds 2012 is hij als architect en als monumentendeskundige verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies ing. Hans Boonstra Werkte bij diverse architectenbureaus in Amsterdam, voornamelijk gespecialiseerd in stadsvernieuwing, renovatie en restauratie. Vanaf 1995 heeft hij een eigen ontwerpen adviesbureau. Hij is vanaf 2005 ook werkzaam als senior monumenten adviseur bij Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam. Zo was hij als adviseur betrokken bij grote restauraties in de westelijke grachtengordel (o.a. Westerkerk, Anne Frankhuis en Het Schip), stadsdeel West en stadsdeel Nieuw-West. Sinds 2012 is hij onafhankelijk burgerlid, op voordracht van de historische Vereniging Oud Edam, verbonden aan MOOI Noord-Holland. Thames Zwarthoed Studeerde Bouwkunde en is daarna werkzaam geweest bij een architectenbureau en vanaf 1973 werkzaam als zelfstandig ontwerper. Ook is hij van 2002 tot 2008 lid geweest van de monumentencommissie Edam- Volendam. Sinds 2015 is hij als onafhankelijk burgerlid, op voordracht van de Vereniging Oud Volendam verbonden aan MOOI Noord-Holland. De commissie wordt ondersteund door: drs. Willy Meekes Commissiecoördinator MOOI Noord-Holland ing. Arie Boezaard Werkte als restauratietekenaar aan het restauratieproject Amstelhof, nu Hermitage. Hij is werkzaam geweest als projectleider stadsvernieuwing en later hoofd bureau Erfgoed van de gemeente Hoorn. Sinds 2012 is hij als monumentendeskundige verbonden aan MOOI Noord- Holland voor diverse gemeentelijke adviescommissies. Marc Steur Bouw- en Milieuzaken gemeente Edam- Volendam Cees Stet Medewerker vergunningverlening bouw, gemeente Edam- Volendam Annelies Hoekstra Beleidsmedewerker monumenten gemeente Edam-Volendam

10 11 Commissie leden bij de Dril 57 2.2 Werkwijze De commissie adviseert op basis van het beleid van de gemeente (zie hoofdstuk 4. Beleid). De plannen worden digitaal gepresenteerd door Marc Steur en Cees Stet, plantoelichters van de gemeente. Zij maken gebruik van een omgevingsinformatiesysteem waardoor de commissie de inpassing van het plan in de omgeving goed kan beoordelen. Indien nodig gaan de commissieleden ter plekke kijken. Bij de grotere plannen wordt zo vroeg mogelijk overlegd met de Huub Niessen, supervisor van De Broeckgouw. Indien een monumentenaanvraag wordt voorgelegd is ook Annelies Hoekstra, als beleidsmedewerker monumenten van de gemeente aanwezig. Van elke planbehandeling maakt de commissiecoördinator een kort advies. Als er meerdere behandelingen nodig zijn, is het voorgaande advies steeds het uitgangspunt. Daardoor verloopt de advisering consistent en efficiënt. Alle adviezen wordt verwerkt in een door MOOI Noord-Holland ontwikkeld planregistratiesysteem. Zowel de commissiecoördinator als de plantoelichter heeft toegang tot dit systeem en kan te allen tijde de geschiedenis van de planbehandeling raadplegen. De plantoelichter draagt zorg voor het openbaar maken en verspreiden van de adviezen richting het college, de aanvrager en eventuele andere belanghebbenden. Ambtelijke afhandeling Sinds de invoering van de Kan-bepaling worden in de gemeente Edam-Volendam de minder omstreden plannen ambtelijk afgehandeld. In 2016 werd ongeveer 13% van het totaal aantal nieuwe omgevingsvergunning aanvragen ambtelijk afgehandeld. Indien de aanvraag van een zogenaamd klein plan twijfel, discussie of precedentvorming oproept wordt de aanvraag alsnog aan de commissie voorgelegd. Geïntegreerde planbehandeling Niet alle plannen worden door de voltallige commissie behandeld. Aanvragen die betrekking hebben op een rijks- of gemeentelijk monument, of op aanvragen die liggen binnen het beschermde stadsgezicht van Edam of zijn gelegen binnen het attentiegebied van Oud Volendam worden aan de voltallige commissie voorgelegd. In 2016 werden 53 erfgoedaanvragen ontvangen. De overige aanvragen worden voorgelegd aan de reguliere commissie bestaande uit de voorzitter en de twee architect leden. Openbaar De vergaderingen van de Welstand- en Monumentencommissie zijn openbaar. De commissie stelt het zeer op prijs dat initiatiefnemers de vergadering bezoeken om hun ideeën toe te lichten en gaat graag het gesprek aan over optimale inpassing in de omgeving. Planbesprekingen in een vroeg stadium leveren de meest constructieve gesprekken op. Juist dan is er ruimte om te zoeken naar mogelijkheden zonder dat de initiatiefnemer reeds uitgewerkte wensen moet bijstellen. Niet alleen initiatiefnemers maar ook belanghebbenden en geïnteresseerden zijn van harte welkom. De Welstand- en Monumentencommissie Edam-Volendam komt bijeen op maandagmiddag in de even weken van het jaar, op de locatie Ruimtelijke Ontwikkeling en Openbare Werken aan de Mgr. C. Veermanlaan in Volendam. Voor het vergaderschema zie de gemeentepagina van Edam-Volendam op www.mooinoord-holland.nl/gemeenten 2.3 Contacten en activiteiten in de gemeente Excursie Op 3 oktober organiseerde Marc Steur voor de commissieleden een excursie naar de Broeckgouw en de Oude Kom. De wandeling in de Oude Kom startte bij het Noordeinde waarna de commissieleden achter het Hotel van Spaander langs naar de Haven liepen,

12 13 De Vincentiuskerk in de steigers door het Doolhof en verder naar het knooppunt Zeestraat en de Dril waar stedenbouwkundige vernieuwingen op stapel staan. De route liep langs de Haven naar het Zuideinde en via de Kathammerstraat weer terug. Locatiebezoek Hans Boonstra en Thames Zwarthoed hebben namens de commissie een bezoek gebracht aan de Vincentiuskerk in Volendam om de staat van het metselwerk te inspecteren. Bij een woning aan de Kleine Kerkstraat in Edam heeft Hans Boonstra geconstateerd dat het eventueel plaatselijk herstellen van het voegwerk niet aan de orde was. Hij heeft tijdens de werkzaamheden aan de Kwakelbrug (rijksmonument) de bemonstering van de stenen gedaan. En hij is geweest bij de Nieuwehaven 62a in Edam om de situatie rond de brandtrap aan de achterzijde van het gebouw te bekijken en de huidige staat van de marmeren vloer op de begane grond van het herenhuis op te nemen. Samen met Arie Boezaard is een bezoek gebracht aan het Spui 8-9 in Edam alwaar twee winkelpanden (rijksmonumenten) worden gerestaureerd en opnieuw ingedeeld met op de begane grond een kaaswinkel en daarachter een expositieruimte om het Edammer kaasproces tentoon te stellen. Onder de monumentale kap worden appartementen voorgesteld. Overleg met Op 7 maart is de wethouder, de heera. Koning ter kennismaking bij de commissie vergadering aanwezig geweest. In oktober heeft de voorzitter van de commissie, Miranda Reitsma een prettig gesprek met de heer Koning gehad over de werkwijze van de commissie en de verantwoordelijkheid van de voorzitter en de wethouder in dit verband. Beleidsmedewerkers van de afdeling RO zijn in de vergadering aanwezig geweest om het voornemen van sloop van de woning aan de Dril 57 toe te lichten. Ook hebben zij het toetsingskader van het Jacob Hop Erf in Warder met de commissie besproken. Aan de hand van het beeldkwaliteit plan werd door de supervisor, Richard Colombijn de derde fase uit het uitbreidingsplan Waterrijk in Oosthuizen toegelicht. 2.4 Evaluatiegesprek wethouder Op 1 mei 2017 heeft het evaluatiegesprek over het jaar 2016 plaats gevonden. Het evaluatiegesprek vindt plaats aan de hand van het concept jaarverslag 2016. Naast de heer Albert Koning en de heer Jef Mühren (directeur MOOI NH) zijn de commissie leden en de plantoelichters van de gemeente aanwezig. Voorwoord: De excursie Broeckgouw was een succes. Verrassend is de hoge kwaliteit van de uitvoering. De langzame verstedelijking staat op gespannen voet met het voornemen tot behoud van het open landschap. Met name is dit merkbaar in Zeevang waarvan de welstandsnota niet altijd door initiatiefnemers is gevolgd. Miranda wijst nog eens op de plezierige samenwerking met de betrokken ambtenaren. Commissie: Miranda Reitsma vraagt naar de status van het Handboek voor de openbare ruimte, waarin een groot aantal zaken die telkens terugkomen zijn vastgelegd, zoals het plaatsen van lantaarnpalen, prullenbakken, bewegwijzering, bestrating etc. Annelies Hoekstra geeft aan dat er een visie is opgesteld maar dat er nog geen concept ligt dat kan worden beoordeeld door de commissie. Miranda wijst nog eens op de noodzaak van een dergelijk handboek vanwege de kwetsbaarheid van de cultuurhistorische waarden binnen de gemeente.

14 15 Verbouwingsactiviteit aan het Zuideinde Naar aanleiding van het aantal gevallen dat het College contrair is gegaan wijst Miranda erop dat de commissie altijd zeer terughoudend is om anders te adviseren dan in de welstandsnota is voorgeschreven. De effecten van zo'n afwijkend advies zijn vaak, hoe klein ook, van grote invloed op de ruimtelijke kwaliteit vanwege de precedentwerking die hiervan uitgaat. In gevallen waarbij hierover onduidelijkheid bestaat bij leden van het bestuur, kan ten alle tijden door de commissie duidelijkheid worden verschaft in een afzonderlijk overleg. Beleid: De samenvoeging van de welstandsnota s van Zeevang en Edam-Volendam komt ter sprake. Belangrijk aandachtspunt hierbij is het feit dat het veenweide landschap in Zeevang indertijd werd aangewezen als Belverdère gebied. Ook vraagt de commissie aandacht voor het implementeren van de beeldkwaliteit plannen die in Zeevang zijn opgesteld ten behoeven van dorpsuitbreidingen achter het lint. Annelies Hoekstra wijst erop dat in Edam 100 gemeentelijke monumenten aan de lijst zijn toegevoegd. De aanwijzingsmethodiek roept vragen op ten aanzien van de strategie waarmee de beschermingswaardigheid wordt vastgesteld. Afgesproken wordt hierover een afzonderlijk overleg te organiseren. Omgevingswet: In de gemeente ligt bij de gemeentelijke organisatie een bestuursopdracht voor de implementatie van de omgevingswet. Er is een projectteam opgericht en samen met een aantal werkgroepen wordt de laatste hand gelegd aan het projectplan. Jef Mühren geeft aan dat MOOI Noord- Holland hierbij professionele advisering ten aanzien van cultuurhistorie, stedenbouw en architectuur kan aanbieden aan de gemeentelijke kwartiermakers. Conclusies en aanbevelingen: De commissie vraagt aandacht voor de toenemende druk op het zogenaamde attentiegebied in Volendam. Zo werd onlangs een reclame en bedrijfssignalering afgewezen vanwege het feit dat het afweek van de standaardcriteria. Af en toe leidt dat tot inbegrip over en weer en dat zou niet hoeven wanneer zowel ondernemers en commissieleden hetzelfde doel voor ogen zouden hebben. Nico Zimmermann vult aan dat het wellicht verstandig is om een bijeenkomst te organiseren waarbij ondernemers worden geïnformeerd over de motieven waarmee de standaard criteria zijn opgesteld. Met name over maat, schaal en materiaal wordt zeer uiteenlopend gedacht. Jef Mühren vult aan dat zo'n overleg er vaak toe leidt dat ondernemers elkaar daarna beter in de gaten houden dan de handhavers en zij strenger oordelen over reclamevoering dan de welstandscommissie. Tijdens de rondvraag vraagt Thames Zwarthoed aandacht voor de dorpsgedeelten, grenzend aan het Doolhof. Hier is veel achterstallig onderhoud, houten kozijnen worden vervangen door kunststof en er wordt door de gemeente zichtbaar slecht gehandhaafd op bouwinitiatieven. Toezicht is hier hard nodig om te voorkomen dat het aanzien teveel verloedert en onherkenbaar transformeert. Wat weg is, komt niet meer terug. Miranda Reitsma agendeert de volgende zaken om op terug te komen in een afzonderlijk overleg. Deze zijn: 1. een gesprek over de methodiek waarmee gemeentelijke monumenten worden toegewezen; 2. een wandeling door de buurten in en rond het attentiegebied (schouw); 3. een overleg tussen de welstandscommissie en de ondernemers op de dijk over reclamevoering en bedrijfssignalering;

16 PROJECT BIJZONDER PLAN 17 EDAM Verbouwing Voorhaven 150 Nieuwe serre in de achtertuin van de voormalige Burgemeesterswoning Bij de woning aan de Voorhaven in Edam, een rijksmonument, werd een aanvraag ingediend voor het slopen van een niet beschermingswaardige aanbouw in de achtertuin. Daarvoor in de plaats werd een perceel brede aanbouw (serre) voorgesteld, dicht op de achtergevel van het monument, met een kleine aanpassing ten behoeve van de ontsluiting. Bovendien was de transparante serre vormgegeven als een autonoom bouwwerk in de tuin, slechts door een minimale patio van het monument gescheiden. Hoewel de commissie oog heeft voor het inzetten van eigentijdse beeldmiddelen in combinatie met monumentale architectuur was zij van mening dat de autonome vorm van de serre in de beperkte perceel breedte onvoldoende tot haar recht kwam en te dominant afweek van de bestaande architectuur. Belangrijk bezwaar was bovendien dat het zicht op de tuin en het aanzien van de achtergevel van het monument werd geblokkeerd door de nieuwbouw. Bij nieuwbouw dient de vormgeving zich te verhouden tot de bestaande architectuur, en bij de keuze voor eigentijdse beeldmiddelen dient deze van uitzonderlijke kwaliteit te zijn om van deze criteria te mogen afwijken. Het plan werd uiteindelijk goedgekeurd door een deel van het te slopen deel achter het monument te behouden en de nieuwbouw smaller uit te voeren en meer achter in de tuin te plaatsen.

18 19 Hoofdstuk 3 Adviezen Dirk Haan Erf - Planbespreking aan de hand van een maquette 3.1 Cijfers De Welstand- en Monumentencommissie Edam- Volendam heeft in 2016 advies uitgebracht over 228 aanvragen voor een omgevingsvergunning. In verband met de samenvoeging met de voormalige gemeente Zeevang zijn dat er meer ten opzichte van 2015. In 94 gevallen werd vóór de vergunningaanvraag advies gevraagd aan de commissie, het vooroverleg. Bij 32% van de aanvragen kon in één keer een positief advies gegeven worden. Oftewel het niveau van de plannen is hoog! Bij 33% van de planbehandelingen was de initiatiefnemer of ontwerper aanwezig. 3.2 Effect van de adviezen De adviezen zijn openbaar en worden uitgebracht aan het College van B&W. In het jaar 2016 is het College van B&W in vier gevallen contrair gegaan. In principe staat het College achter de adviezen van de commissie. Restauratie van de toren van de St. Vincentiuskerk, een gemeentelijk monument. Een van de uitgangspunten van de erfgoedverordening is gericht op behoud gaat voor vernieuwen. Een vertegenwoordiger van de commissie is op de locatie geweest en heeft een goede indruk gekregen van de herstelwerkzaamheden. In lijn met het rapport van de restauratiedeskundige van de aanvrager is geadviseerd niet het voegwerk van de hele toren te vervangen maar om per afgebakend gevelvlak te beoordelen welk percentage van het voegwerk aan vernieuwing toe is. Het College heeft echter, wegens economische en maatschappelijke redenen besloten het gehele voegwerk van de voorgevel van de kerk en de toren te vervangen. Met de adviezen met betrekking tot het hydrofoberen van de gevels, het toepassen van een Spaanse lei en het achterwege laten van de verlichting van de cijfer- en wijzerplaten kon het College instemmen. Bij het rijksmonument aan de Nieuwehaven te Edam werd de commissie gevraagd om een advies uit te brengen met betrekking tot onderhoud van het complex. In de verkeersruimte op de begane grond is de marmerenvloer aan vervanging toe en aan de achterzijde wordt de kooiladder vervangen door een nieuwe spiltrap met een hekwerk. Naar aanleiding van een bezoek ter plaatse door de afgevaardigde van de commissie wordt geadviseerd een rechte steektrap dicht tegen de gevel te plaatsen, en de bestaande marmeren vloer te handhaven en waar nodig beschadigde delen te vervangen. Het College besluit echter toestemming te geven voor de spiltrap. Ter plaatse geldt namelijk de bestemming Groenvoorziening. Voor het plaatsen van een spiltrap moet worden afgeweken van het bestemmingsplan omdat het groen uitsluitend is bedoeld voor het in standhouden van het gazon en de tuin. Bij het plaatsen van een steektrap zou een nog groter deel van de tuin in beslag worden genomen. Aan het Vestaplantsoen werd een wijziging aan de voorgevel van een eindwoning aangevraagd. De woning maakt deel uit van een rij woningen met een kenmerkende

20 21 De Beukenlaan raamindeling door het verspringen van de ramen op zowel de begane grond als op de verdieping. Conform het welstandsbeleid dient de basiskwaliteit van de wijk behouden te blijven, dienen aanpassingen aan een rijenwoning in relatie te staan tot het gehele bouwblok én dienen eventuele aanpassingen uitgevoerd te worden conform de architectonische vormentaal van het complex. Tevens mag een incidentele gevelwijziging de samenhang en ritmiek in het straatbeeld, indien nog aanwezig niet verstoren. De commissie adviseerde negatief: de gevelwijziging zou het gevelbeeld verstoren. Het College was van mening dat de samenhang in het plantsoen al in behoorlijke mate was verstoord en stemde bij wijze van uitzondering in met het wijzigen van de voorgevel. Bij de aanvraag voor de verbouw en uitbreiding van de woning aan de Beukenlaan in Volendam, adviseerde de commissie de nieuwe erker en luifel in vorm, uitvoering en hoogte, in verband met de aansluiting identiek te laten zijn aan de luifel en erker van de naastgelegen woning. Het bouwplan werd naar aanleiding van het advies aangepast en de aanvraag werd vergund. Bij de bouw werd echter geconstateerd dat de erker en luifel toch hoger waren uitgevoerd. Van enige aansluiting met de naastgelegen erker was geen sprake meer. In een poging om het reeds uitgevoerde middels een nieuwe tekening te legaliseren adviseerde de commissie op basis van de nota negatief. De gebouwde erker doet afbreuk aan de kwaliteit van de rij woningen. Het College heeft in afwijking van dit advies besloten niet handhavend op te treden. De nieuwe tekening is als revisie toegevoegd aan de verleende vergunning. Door middel van afbeeldingen in dit jaarverslag wordt een aantal opvallende plannen uit de commissievergaderingen van het vorige jaar toegelicht: voorbeeld stellende plannen van hoge kwaliteit, plannen waarbij de commissie een duidelijke rol heeft gespeelt of plannen met een interessant proces. 3.3 Advies grote ruimtelijke plannen De commissie wordt ook ingezet als klankbord voor grote en beeldbepalende ruimtelijke ontwikkelingen, beeldkwaliteit plannen en cultuurhistorische opgaven binnen de gemeente. Zo heeft zij advies uitgebracht over de fietsonderdoorgang bij de Oosterweg in de Purmer, een fietsbrug over de Driemorgenweg in Oosthuizen, over de ondersteuningsconstructie van de brug in Kwadijk, een nieuwe voetgangers- fietsbrug over de Mercuriuslaan in Volendam en ook werd de commissie om advies gevraagd over het herstel van de kademuren aan zowel de Burg. Versteeghsingel in Edam als de kade van de Nieuwhaven in Edam. 3.4 Kwaliteitsgesprekken, procesbegeleiding, beleidsontwikkeling Naast welstandsadvisering ondersteunde MOOI Noord-Holland de gemeente Edam- Volendam ook op andere manieren in het behouden en ontwikkelen van goede omgevingskwaliteit. Zo is er een beleidsadvies opgesteld over de wijzigingen van het toetsingskader voor de Keetzijde. En is er vaak samen met de monumentendeskundige en de burgerleden een bezoek op locatie gebracht.

22 JAARVERSLAG Aantal planbehandelingen 2016 In 2016 heeft Welstands- en Monumentencommissie Edam-Volendam 228 vergunningaanvragen behandeld, Aantal waarvan 33 betrekking planbehandelingen hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met plannen die meerdere In behandelingen 2016 heeft nodig Welstands- hadden, was Monumentencommissie het totaal aantal planbehandelingen Edam-Volendam 369. 228 vergunningaanvragen behandeld, waarvan Het aantal 33 nieuwe betrekking plannen hadden is met op ca aanvragen 17 % gestegen van voorgaande ten opzichte jaren. van In 2015. verband Het aantal met plannen behandelingen die meerdere steeg met behandelingen ca 30 % ten opzichte nodig van hadden, het vorige was het jaar totaal aantal planbehandelingen 369. Het aantal nieuwe plannen is met ca 17 % gestegen ten opzichte van 2015. Het aantal behandelingen steeg met ca Tabel 30 % 1 ten opzichte van het vorige jaar SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN Tabel 1 Aantal Omgevingsvergunning planbehandelingen 182 311 SOORT Tabel 1 AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN Omgevingsvergunning SOORT waarvan AANVRAAG een monument 182 AANTAL AANVRAGEN 22 311 AANTAL BEHANDELINGEN 43 Omgevingsvergunning waarvan nieuwbouw waarvan een monument 182 67 22 311 119 43 waarvan waarvan nieuwbouw een verbouwing monument 67 22 93 149 119 43 Preadvies* waarvan verbouwing nieuwbouw 31 93 67 40 149 119 Reclameaanvraag Preadvies* waarvan verbouwing 5 31 93 5 40 149 Overige Reclameaanvraag Preadvies* vergaderonderwerpen 531 10 540 13 Totaal Overige Reclameaanvraag vergaderonderwerpen 10 5228 13 5369 * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunningaanvraag is ontvangen. Het totaal aantal preadviesaanvragen was Totaal 71. Overige vergaderonderwerpen 228 10 369 13 * Totaal Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen 228 omgevingsvergunningaanvraag is ontvangen. 369 Het totaal aantal preadviesaanvragen was 71. Aantal * Dit zijn planbehandelingen preadviezen waarvoor ten nog opzichte geen omgevingsvergunningaanvraag voorgaande jaren: is ontvangen. Het totaal aantal preadviesaanvragen wa 71. Aantal Tabel 2 planbehandelingen ten opzichte voorgaande jaren: Aantal SOORT planbehandelingen AANVRAAG ten opzichte 2016 van voorgaande 2015 jaren 2014 Tabel 2 Nieuwe aanvragen 195 166 171 SOORT AANVRAAG 2016 2015 2014 Aanvragen van voorgaande jaren Nieuwe aanvragen 33 195 26 166 23 171 Herhalingen Aanvragen van voorgaande jaren 141 33 91 26 84 23 Totaal behandelingen Herhalingen 369 141 283 91 278 84 Totaal behandelingen 369 283 278 Vorm van behandelingen Vorm van behandelingen Vorm van behandelingen Tabel 3 VERDELING AANVRAGEN 2016 2015 2014 Tabel 3 Totaal behandelingen 369 283 278 VERDELING AANVRAGEN 2016 2015 2014 Gemandateerd behandeld Totaal behandelingen 369 0 % 2015 283 2 % 2014 278 3 % In Totaal de welstandscommissie Gemandateerd behandelingen behandeld 369 75 0 % 283 64 2 % 278 68 3 % behandeld In Gemandateerd de welstandscommissie behandeld 0 % 2 % 3 % In de geïntegreerde commissie 75 % 64 % 68 % behandeld In welstandscommissie met monumentenleden 25 75 % 64 34 % 68 29 % In behandeld behandeld geïntegreerde commissie met In de monumentenleden geïntegreerde commissie behandeld met monumentenleden behandeld 25 % 25 % 34 % 34 % 29 % 29 % 23 Hoe vaak behandeld? ADVIEZEN AAN B&W 2016 2015 2014 Totaal nieuwe aanvragen* 193 141 150 Bij eerste behandeling akkoord 32 % 35 % 31 % Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing nodig) Bij tweede behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) Bij derde of verdere behandeling akkoord (of niet akkoord tenzij) Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag ingetrokken Plan wel akkoord op hoofdlijnen maar nog geen aanvraag voor vergunning Erfgoedaanvragen Tabel 5 16 % 11 % 20 % 13 % 18 % 18 % 15 % 10 % 10 % 17 % 13 % 13 % 7 % 12 % 8 % * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. ERFGOEDAANVRAGEN 2016 2015 2014 Totaal aantal 53 57 51 rijksmonumenten 14 7 9 gemeentelijke monumenten 8 6 6 panden in beschermd gezicht 19 26 21 provinciale monumenten 1 2 2 gebied met cultuurhist. waarde 11 16 13 Op www.mooinoord-holland.nl/cijferbijlageedam-volendam2016 kunt u meer cijfers vinden.

24 PROJECT GROOT PLAN 25 OOSTHUIZEN Nieuwbouw Waterrijk Het plan Waterrijk is een meenemertje van Zeevang. Het plan is ontwikkeld onder supervisie van Richard Colombijn, adviseur van MOOI Noord- Holland. Het eerste deel is al opgeleverd en het beeld is conform de ambitie: een dorps en informeel geheel. Tijdens de eerste fase woedde de economische crisis volop en dat gaf druk op het dorpse karakter van het plan. Dat karakter werd bereikt wordt door de goothoogte te beperken tot de eerste laag. Een hogere goot zou een courantere woning opleveren, maar de buurt zou meteen van kleur verschieten: van informeel dorps naar een gewone uitbreidingswijk. De commissie heeft dit in een aantal overleggen met de supervisor besproken en het is hem gelukt om het karakter van het plan dorps te houden. De volgende fase komt er nu aan en daar komen wat meer stadse woningtypes in voor, bijvoorbeeld notaris woningen. Maar ook nu heeft de supervisor met de ontwikkelaar bereikt dat de informele sfeer intact blijft, door goed te letten op een goede mix van verschillende woningtypes in een informele setting.

26 27 Hoofdstuk 4 Beleid 4.1 Welstandsbeleid Er wordt nu nog geadviseerd op basis van de nota Edam- Volendam, vastgesteld in 2013 en de welstandsnota van Zeevang uit 2004. De geharmoniseerde welstandsnota moet nog worden vastgesteld. De adviezen worden gebaseerd op criteria uit deze nota s die zijn opgesteld per welstandsgebied en type bouwwerk. Tevens zijn er algemene criteria voor bijzondere, onverwachte plannen. De welstandsnota s bevatten ook criteria voor het handhaven van reeds gerealiseerde bouwwerken, de zogeheten excessen. 4.2 Monumentenbeleid Overgangsrecht Monumentenwet 1988 naar Omgevingswet De Monumentenwet 1988 is per 1 juli 2016 vervallen. Een deel van de wet is op deze datum overgegaan naar de Erfgoedwet. Het deel dat betrekking heeft op de besluitvorming in de fysieke leefomgeving gaat over naar de Omgevingswet, wanneer deze in 2019 in werking treedt. Vooruitlopend op de datum van ingang van de Omgevingswet zijn deze artikelen te vinden in het Overgangsrecht in de Erfgoedwet, waar ze ongewijzigd van toepassing blijven zolang de Omgevingswet nog niet van kracht is. Het betreft: vergunningen tot wijziging, sloop of verwijdering van rijksmonumenten verordeningen, bestemmingsplannen, vergunningen en ontheffingen op het gebied van archeologie bescherming van stads- en dorpsgezichten Naast het Rijks beschermde Stadsgezicht Edam en de Rijks en Provinciale monumenten, kent Edam- Volendam gemeentelijke monumenten in Oud Volendam en een cultuurhistorisch attentiegebied de Oude Kom Volendam. Het veenweidegebied van Zeevang is aangewezen als Belvedèregebied. Het gemeentelijke Monumentenbeleid van Edam-Volendam is vastgelegd in: de Monumentennota met een gemeentelijke Cultuurwaarden kaart; de Erfgoedverordening; het bestemmingsplan. De erfgoedverordening regelt de status van gemeentelijke monumenten via het bestemmingsplan. Naast een vergunningprocedure, ingevolge de Wabo voor rijksmonumenten wordt het bestemmingsplan als instrument gebruikt om het gemeentelijk cultureel erfgoed te beschermen. Dit cultuurgoed krijgt via een dubbelbestemming 'Waarde - Edams- Volendams erfgoed' een vaste positie binnen het bestemmingsplan. Hierdoor worden de ruimtelijke kwaliteiten op het gebied van cultuurhistorie, architectuurhistorie en landschap integraal bewaakt. Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland Op verzoek van de Provincie Noord-Holland geeft MOOI Noord-Holland in samenwerking met Stichting NMF (de rechtsopvolger van Cultuurcompagnie) sinds 1 januari 2017 invulling aan het Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland. De missie van het Steunpunt is om gemeenten te helpen om de waarde van het Noord-Hollandse erfgoed te onderzoeken, koesteren en etaleren, maar vooral te verankeren in de ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen die de komende jaren gaan plaatsvinden. Gemeenten kunnen bij het Steunpunt terecht met alle Noordeinde vragen over erfgoed, cultuurhistorie, omgevingswet en archeologie. Zie ook www. steunpunterfgoednh.nl 4.3 Ruimtelijk beleid In de voormalige gemeente Zeevang zijn een aantal beeldkwaliteit plannen vastgesteld door het College. Deze zijn niet door de gemeenteraad als aanvulling op de nota vastgesteld en zijn dus geen formeel toetsingskader. 4.4 Aanvullingen op het huidige beleid Op 24 maart 2016 heeft de gemeenteraad criteria vastgesteld voor de bebouwingsstrook aan de noordzijde van de Den Oeverlaan en het alzijdig georiënteerde blokje woningen in fase 9 en 10 van de Broeckgouw in Volendam. De wijziging betreft de doorzetting van de verbijzondering die geldt voor de vrije kavels aan de rand van het gebied en een nieuwe verbijzondering van een alzijdig georiënteerd blokje in de verkaveling Fase 9 en 10.

28 WELSTANDEN MONUMENTENCOMMISSIE EDAM-VOLENDAM PROJECT JAARVERSLAG 2016 HERBESTEMMING 29 EDAM Kaaspakhuisjes Schepenmakersdijk 2 Twee gekoppelde kaaspakhuisjes aan de Schepenmakersdijk 2 zijn als complex aangewezen als rijksmonument. In het linker pakhuis De Leeuw komt een woonfunctie, de rechter De Melckmeijt blijft ongewijzigd. Het kenmerk van een kaaspakhuis is dat gevels vrij gesloten zijn, terwijl een woonfunctie juist daglicht nodig heeft. Om dit te creëren worden in het plan de gesloten pakhuisdeuren voorzien van vensterglas, de luiken en de deur in het topgeveltje worden opengezet en in het dakvlak komen dakkapellen. De commissie adviseert om (bouw)historisch onderzoek te doen naar de monumentale waarden van het pand en te kijken hoe deze nieuwe functie past binnen de monumentale context. Uit dit onderzoek bleek dat De Leeuw in 1719 nog een voorhuis had met een verfwinkel en tot het einde van de 19de eeuw had het pand nog een onderpui uit de 18de eeuw en zijn er forse pakhuisdeuren in de voorgevel aangebracht. De monumentale waarde van de betreffende deuren was fysiek van indifferente waarde, waardoor de commissie kon adviseren de deuren te voorzien van vensterglas en de opzet en indeling van de deuren vorm te geven naar de architectuur van deze eenvoudige pakhuisjes. Dit voorbeeld laat ook de toegevoegde waarde van een bouwhistorische rapportage zien. bestaande gevel nieuwe gevel

30 31 Hoofdstuk 5 Op weg naar de Omgevingswet Volendam 5.1 Wat is omgevingskwaliteit? Welstand en ruimtelijke kwaliteit zijn voor de meesten onder ons bekend terrein: het gaat om de beeldkwaliteit van de bebouwing en de ruimtelijke kenmerken en waarden van erfgoed, landschap, stad of dorp, openbare ruimte en infrastructuur. Integrale omgevingskwaliteit is de grote uitdaging van de Omgevingswet. Maar wat is dat eigenlijk? In de Memorie van Toelichting wordt uitgelegd dat omgevingskwaliteit duidt op het belang van aspecten als cultureel erfgoed, architectonische kwaliteit van bouwwerken, stedenbouwkundige kwaliteit en kwaliteit van natuur en landschap. Het gaat daarbij zowel om de menselijke beleving van de fysieke verschijningsvormen als om de intrinsieke waarden die de maatschappij toekent aan de identiteit van gebieden en aan dier- en plantensoorten. (MvT p. 63) Synthese van cultuur en natuur De wetgever gebruikt omgevingskwaliteit dus voor de synthese van cultuur en natuur. Het is interessant om nog even verder te kijken naar andere omschrijvingen. In 2014 stelde de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur voor dat omgevingskwaliteit grote gelijkenis vertoont met het begrip ruimtelijke kwaliteit maar dat het ruimer is omdat ook sociale componenten en aspecten als externe veiligheid en luchtkwaliteit deel uitmaken van de omgevingskwaliteit. Het College van Rijksadviseurs noemde in 2015 omgevingskwaliteit een samengaan van de zorg voor grote publieke nutsvoorzieningen en gebruiksregels daarvoor, van ruimtelijke kwaliteit en milieukwaliteit en van de balans tussen economische concurrentiekracht en leefbaarheid. Breder dan ruimtelijke kwaliteit In een essay in het jaarverslag 2015 van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit beschrijft Flip ten Cate drie andere punten waarin het begrip omgevingskwaliteit verschilt van ruimtelijke kwaliteit: 1) de koppeling van een initiatief met belangen die buiten het primaire doel van de initiatiefnemer liggen; 2) een actief streven naar betekenisvolle betrokkenheid van de omgeving; 3) het gaat altijd over de kwaliteit van de publieke ruimte, terwijl ruimtelijke kwaliteit ook verenigd kan worden tot de kwaliteit van het object zelf. Paul Roncken, de kwaliteitsadviseur van de provincie Utrecht, sluit daar op zijn website op aan. Het strenge begrip ruimte wordt verruild voor de veel mildere betekenis van omgeving. Een ruimte is iets dat uit (blijvende) wanden bestaat, omsloten is en begrensd. Een omgeving is juist bruisend en wordt bepaald door wat erin voorkomt: de natuur, de buren, de bus, het klimaat, de regenbui, de geschiedenis, de griepepidemie. Kans voor integrale benadering We kunnen constateren dat de meningen nog verdeeld zijn maar dat de tendens duidelijk is: omgevingskwaliteit is nog meer dan ruimtelijke kwaliteit te zien als balans tussen gebruikswaarde, toekomstwaarde en belevingswaarde. Het zijn nog steeds de eeuwenoude begrippen van Vitruvius, waarbij hij nadrukkelijk zei dat het gaat om synthese van deze drie, waarbij niet het een het ander overheerst. Praten over de gewenste omgevingskwaliteit biedt een uitgelezen kans om doelstellingen uit verschillende sectoren samen te brengen. Dan kan een integrale benadering ontstaan: een duurzame stad is ook een gezonde stad; in een mooie omgeving zijn mensen gezonder; waterveiligheid kan bijdragen aan belevingswaarde; herontwikkeling van erfgoed is vaak de motor voor vernieuwd eigenaarschap. Enzovoorts. 5.2 Aanloop naar de Omgevingswet De Omgevingswet wordt van kracht in 2019. In 2016 is meer duidelijkheid gekomen over de inhoud van de wet en de vier bijbehorende algemene maatregelen van bestuur. Begin 2017 is ook de ontwerp- invoeringswet gepubliceerd. Het Actieprogramma Aan de

32 33 slag met de Omgevingswet (www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl) geeft veel nuttige informatie en biedt gemeenten de mogelijkheid om (financiële) ondersteuning te vragen voor implementatieprojecten. In Edam- Volendam ligt er bij de gemeentelijke organisatie een bestuursopdracht voor de implementatie van de omgevingswet. Er is een projectteam opgericht en samen met een aantal werkgroepen wordt de laatste hand gelegd het projectplan. De focus ligt daarnaast op dit moment vooral op het informeren van medewerkers, het college en de gemeenteraad over de aanstaande wetgeving. Project OOK In 2017 zullen we de eerste resultaten van OOK aanbieden aan uw gemeente: een denkmodel met tien principes voor een omgevingsplan waarin de ruimtelijke kwaliteit goed is ingebed en waarmee een stap wordt gezet naar een integrale benadering van omgevingskwaliteit. We nodigen de gemeente uit om de komende jaren samen met ons dit denkmodel verder te ontwikkelen en te participeren in het project OOK. De eerste stap weg naar de Omgevingswet is praten over de gewenste omgevingskwaliteit. Dat biedt kansen voor een maatschappelijke dialoog op gebiedsniveau. Wat zijn de bestaande kwaliteiten, welke kwaliteiten willen we beschermen en waar is ruimte voor nieuwe kwaliteiten? Deze vragen moeten (op hoofdlijnen) worden beantwoord in de omgevingsvisie en vervolgens worden uitgewerkt in het omgevingsplan. Gelukkig hoef je niet vanaf nul te beginnen: meestal kan gebruik gemaakt worden van bestaande beleidsdocumenten. 5.3 Ondersteuning door MOOI Noord- Holland MOOI Noord-Holland in het algemeen en de commissie in het bijzonder kan een bijdrage leveren aan de implementatie van de Omgevingswet in uw gemeente. Het Doolhof We werken op landelijk niveau actief met collega-adviseurs en de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit aan Mooiwaarts (www.mooiwaarts.nl). In 2016 hebben we onder meer meegewerkt aan de lobby voor goede kwaliteitsinstrumenten bij de behandeling van de Omgevingswet in de Tweede en Eerste Kamer, de Mooiwaarts cafés en het project Omgevingsplan Op Kwaliteit (OOK).

34 PROJECT KLEIN PLAN 35 EDAM Dakkappellenproblematiek Burgemeester Versteeghsingel Welstandsnota's bieden de aanvrager veel handvatten om te weten waar de welstandscommissie een aanvraag op zal toetsen. Zo is een dakkapel maximaal 175cm hoog en ligt de onderkant op 50 tot 100 cm van de dakvoet. In de aanvraag voor een dakkapel aan de Burg. Versteeghsingel in Edam is de dakkapel aanvankelijk te hoog en voorzien van een onderpaneel. De dakkapel ligt ook te hoog in het dakvlak waardoor aan de maximale afstand ten opzichte van de dakvoet niet kon worden voldaan. De commissie stelt vast dat de dakvoet, die normaal gesproken ongeveer op de hoogte van de verdieping vloer ligt, nu ver daaronder aanving waardoor bij een dergelijke kapvorm nooit aan de bovengenoemde welstandscriteria kon worden voldaan. In de aanpassing is de dakkapel teruggelegd ten opzichte van het dakvlak waardoor de hoogte kan worden gereduceerd tot 175 cm, het onderpaneel achterwege kan blijven en boven de dakkapel nog twee volle dakpannen kunnen worden gelegd. Rondom de dakkapel blijft voldoende dakvlak zichtbaar. De dakkapel voldoet hiermee aan de standaardcriteria ondanks de grote afstand van de dakkapel tot de dakvoet.

36 37 Hoofdstuk 6 Conclusies en aanbevelingen Agrarisch erf in Warder: Hoe het gewone mooi kan zijn Uit de Collectie Mooi, ingezonden door Richard uit Amsterdam Winkels met open puien aan de Haven 6.1 Samenbrengen van publieke en private belangen De algemene zorgplicht voor een goede omgevingskwaliteit is één van de grote vernieuwingen van de Omgevingswet. Die zorgplicht beweegt zich dus tussen publiek en privaat belang. Om goede omgevingskwaliteit te bereiken moeten private en publieke ambities, wensen en belangen elkaar treffen. Dat moet je organiseren met een transparant proces waarin gezocht kan worden naar de beste kwaliteit. Een proces waarin maatschappelijke participatie kan plaatsvinden en waarin kwaliteitsgesprekken met deskundigen gevoerd kunnen worden, op basis van de wensen van de initiatiefnemer en de democratisch vastgestelde beoordelingskaders. Als onafhankelijk adviseur van uw gemeente zien wij dat samenbrengen van publieke en private belangen door middel van een constructieve dialoog, als onze belangrijkste opdracht. Het beste resultaat ontstaat als de commissie in staat wordt gesteld vanaf een vroeg moment mee te denken over de ruimtelijke kwaliteit, samen met de lokale ambtelijke specialisten op het terrein van landschap, stedenbouw en erfgoed. 6.2 Aanbevelingen De ervaringen en inzichten die in 2016 zijn opgedaan, leiden tot de volgende aanbevelingen: De commissie zou graag een evaluatie organiseren over het werken met de nota van Zeevang. Zoals eerder geconstateerd loopt de inhoud van de nota soms uit de pas met hetgeen hier en daar gerealiseerd wordt. We denken dat de schoonheid van de polder Zeevang gebaat is bij een frisse doorstart die recht doet aan deze prachtige toevoeging aan het Edamse en Volendamse. De commissie heeft zorgen over de mate waarin de commercie rond het toerisme op en aan de dijk het beeld van de dijk meer en meer overheerst. Dan gaat het om nieuwe winkelpuien die overdag helemaal opstaan, om reclame-uitingen aan winkels en om uitbreiding van de bebouwing aan de talud van de dijk, zoals de kaartverkoop voor de rondvaartboten. Meer terughoudendheid hierin zorgt ervoor dat de historische sfeer rond de haven, waar de toeristen immers voor komen, beter intact zal blijven. De nieuwe Omgevingswet komt steeds dichterbij en de meeste gemeenten zijn al op één of andere manier aan het warmdraaien. Vanuit MOOI Noord- Holland dragen we hieraan, vanuit onze invalshoek en expertise graag bij met informatie en ondersteuning. Gebruik te maken van de kennis, ervaring en activiteiten van het Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord- Holland. 6.3 Tot slot Met dit kleurrijke jaarverslag hebben we duidelijk willen maken dat we met veel plezier voor de gemeente werken. De samenwerking met de ambtenaren en het College van B&W is opbouwend en open. De gemeenteraad stelt het beleid vast op basis waarvan wij adviseren. Met dit jaarverslag geven we inzicht in de manier waarop we uw beleidskader gebruiken bij de advisering. We werken de komende jaren graag met u samen om ook onder de Omgevingswet een goed kwaliteitsbeleid te realiseren. Graag nodigen we alle belangstellenden uit om in 2017 een vergadering bij te wonen.

38 Colofon Auteur Willy Meekes, coördinator Met bijdragen van Miranda Reitsma, voorzitter Nico Zimmermann, architectlid Hans Boonstra, burgerlid José van Campen, Woord en Plaats Basisontwerp Funcke Creatieve Partners Uitwerking Toprapport Merijn Groenhart MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit Alkmaar, juli 2017 MOOI NOORD-HOLLAND Emmastraat 111 1814 DP Alkmaar T 072 520 44 59 info@mooinoord-holland.nl www.mooinoord-holland.nl