zinleiding Tijdens de bijeenkomst op 3 december 2012 presenteert het KCR de nieuwe werkwijze voor het Cultuurtraject Rotterdam aan de Rotterdamse culturele instellingen. In dit document vindt u een beknopte weergave van de nieuwe aanpak. Het Cultuurtraject Rotterdam in een notendop Het KCR organiseert het Cultuurtraject Rotterdam als een stedelijke voorziening voor scholen en culturele instellingen om elkaar te ontmoeten. Deze voorziening leidt tot deelname van ruim 40.000 kinderen en jongeren aan projecten van vele culturele instellingen in Rotterdam. Het Cultuurtraject Rotterdam is er voor alle kinderen en jongeren op Rotterdamse scholen. Het wil hen, binnen het onderwijs, enthousiast maken voor kunst en cultuur, een kunstbeleving teweegbrengen en interesse voor de verschillende kunstvormen aanwakkeren. Aan deze voorziening dragen zowel scholen, culturele instellingen als het KCR bij. Wat betekent het Cultuurtraject Rotterdam voor scholen? Gegarandeerd structurele deelname aan cultuureducatie binnen alle kunstdisciplines, cultureel erfgoed en media. De opbouw over de verschillende leerjaren in de loopbaan van een leerling leidt tot een samenhangend leertraject. Daarnaast biedt het Cultuurtraject Rotterdam handvatten voor scholen (docenten en leerkrachten) om zelfstandig verder aan de slag te kunnen met cultuureducatie. Wat betekent het Cultuurtraject Rotterdam voor culturele instellingen? Een structurele rol binnen het cultuuronderwijs en de cultuurparticipatie van Rotterdamse leerlingen. Daarnaast zorgt het Cultuurtraject Rotterdam ervoor dat scholen en leerlingen bekend worden met het culturele aanbod in de stad. Het biedt culturele instellingen bovendien de mogelijkheid om in contact te komen met doelgroepen uit het gehele Rotterdamse onderwijsveld. Het KCR streeft binnen deze stedelijke voorziening naar een goed en efficiënt samenspel tussen Rotterdamse scholen en culturele instellingen. In samenspraak met de cultuursector stelt het KCR een compleet en evenwichtig programma samen voor Rotterdamse leerlingen tussen 4 en 16 jaar waarin alle kunstdisciplines vertegenwoordigd zijn én verzorgt de communicatie en planning van alle deelprojecten. Door deze centrale aansturing is het mogelijk om zo n groot bereik met vele partners te realiseren. Een kleine terugblik Mei 2011: veldraadpleging Cultuurtraject Rotterdam Doel van deze veldraadpleging was een herijking van de behoeften en belangen van de partijen binnen het Cultuurtraject Rotterdam. Belangrijke uitkomsten: Kracht van het Cultuurtraject Rotterdam: het breedteaanbod voor alle leerjaren en de diversiteit aan instellingen onder alle kunstdisciplines; het totaalpakket. Voor culturele instellingen zorgt het Cultuurtraject Rotterdam voor nieuwe interdisciplinaire samenwerkingsverbanden (onderwijsinnovatie) en contact met scholen die doorgaans (nog) geen bezoeker waren. Kwaliteitsonderzoek: instellingen zien de feedback van scholen als noodzakelijk voor verdere ontwikkeling van hun educatieve projecten. Behoefte aan meer inzicht over de beslissingen omtrent het programma. Positieve reactie door scholen en culturele instellingen op voorstel voor een centrale website met het Cultuurtraject Rotterdam. April 2012: lancering Online Platform Cultuureducatie Het Online Platform Cultuureducatie met het Cultuurtraject Rotterdam 2012-2013 wordt gepresenteerd aan de stad. Scholen kunnen zich vanaf dit moment online inschrijven en hun keuzes bepalen. Nabije toekomst Januari 2013: het KCR als zelfstandige organisatie. Laatste fase omvorming Cultuurtraject Rotterdam 2013-2016.
znieuwe aanpak Cultuurtraject Rotterdam Het KCR is eigenaar van het proces en eindverantwoordelijk voor een kwalitatief Cultuurtraject wat aansluit bij de behoefte van de scholen. De Culturele instellingen zijn eigenaar van de cultuurtraject-projecten en zijn daarbij verantwoordelijk voor niet alleen de artistieke maar ook de educatieve kwaliteiten van de deelprojecten. Het KCR zorgt voor een evaluatie van de deelprojecten, zodat er op kwaliteit gestuurd kan worden. Ze gaat in gesprek met de verschillende culturele sectoren. In dit gesprek brengt het KCR haar kennis van de vraag van de scholen in. Samen met de culturele instellingen uit de sector wordt gewerkt aan een gemeenschappelijke visie, en - waar mogelijk - ook aansluiting bij ander cultureel aanbod of lesprogramma s op school. Door gezamenlijk naar de programmering van de komende cultuurplanperiode te kijken, kan er ook op zakelijk gebied efficiency worden bereikt. eeker Culturele sectoren binnen het Cultuurtraject Rotterdam Sector theater, literatuur, dans Sector muziek Sector beeldend, media en erfgoed Rinie Bleeker Samen met de culturele sectoren wordt gekeken naar de invulling van het Cultuurtraject-programma voor de komende cultuurplanperiode: Invulling geven aan het Cultuurtraject Rotterdam met concrete projecten. Onderlinge afstemming. Gemeenschappelijke visie ontwikkelen. Mogelijkheid voor rudimentaire meerjarenplanning. De overwegingen bij de invulling van het Cultuurtrajectprogramma zijn: Diversiteit van culturele instellingen. Aansluiting op de leeftijd en ontwikkeling van de leerling. Gevarieerde producten per discipline. Capaciteit overeenkomstig met het deelnemersaantal. Spreiding van de projecten over het schooljaar. Op maat gesneden voor niveau, leerjaar en schooltypen. Laagdrempelig en inspirerend ( wow -ervaring) Zoveel mogelijk receptief en actief. Toegankelijk voor schoolklassen.
zrol van de partijen Het KCR als proceseigenaar Het KCR is onafhankelijk. Ze begeleidt en adviseert scholen en culturele instellingen bij verankering van cultuureducatie. Het KCR is eigenaar van het Cultuurtraject Rotterdam en richt het traject dusdanig in dat alle partijen ermee uit de voeten kunnen en er voordeel aan beleven. De scholen geven zich op bij het KCR en gaan ervan uit dat zij daarvoor jaarlijks twee goede projecten per klas ontvangen. Tegelijk wil het KCR de culturele instellingen zoveel mogelijk betrekken bij de totstandkoming van de programmering. Inhoudelijke betrokkenheid van de sector en samenwerking op langere termijn van de instellingen onderling zorgen voor meer efficiency. Bovendien leggen ze een bodem voor ontwikkeling van projecten, waar groepsleerkrachten zich bij aan kunnen sluiten. Het KCR adviseert op verzoek culturele instellingen bij het samenstellen van aanbod en adviseert desgewenst scholen bij het maken van keuzes voor deelprojecten. Als proceseigenaar heeft het KCR de eindverantwoordelijkheid voor de kwaliteit, samenhang en aansluiting van het Cultuurtraject-programma. Het KCR neemt dan ook de uiteindelijk de beslissing over het aanbod voor de scholen binnen het Cultuurtraject Rotterdam en gaat daarbij uit van de belangen van het Rotterdamse schoolkind. Rinie Bleeker Hiernaast heeft het KCR een loketfunctie, is ze verantwoordelijk voor de communicatie, levert digitale ondersteuning en beheert de inschrijvingen. Daarnaast verzorgt ze de facturering, planning en maakt roosterafspraken die voortkomen uit het werkproces van het Cultuurtraject Rotterdam. Het KCR ondersteunt en monitort het proces, stuurt bij waar nodig en lokaliseert problematiek. Het KCR zorgt voor regulier kwaliteitsonderzoek als instrument voor kwaliteitsbewaking. Culturele instellingen In het Cultuurtraject Rotterdam zijn de culturele instellingen eigenaar van de Cultuurtraject-projecten. Niet alleen de artistieke maar ook de educatieve verantwoordelijkheid ligt bij de culturele instellingen. Zij hebben een eigen visie op de artistieke inhoud en didactiek. De culturele instelling zorgt voor de productie van het deelproject, inclusief de planning van eventuele docenten en lokalen. Deze rol vervullen zij al dan niet binnen een samenwerkingsverband met de SKVR. Met het KCR worden afspraken gemaakt over de financiële bijdrage uit het cultuurtraject-budget. Wanneer er sprake is van een samenwerkingsverband tussen een culturele instelling en de SKVR dan maken deze partijen onderling financiële afspraken over eventuele doorfacturering van middelen en/of diensten. Samenwerking binnen een Cultuurtraject-project Binnen het Cultuurtraject Rotterdam is er regelmatig sprake van samenwerking, bijvoorbeeld tussen de SKVR en een culturele instelling. Beiden trekken hier samen op in de ontwikkeling en uitvoering van het project, waarbij ieder uitgaat van zijn eigen sterke punten. Dit betekent meestal dat de culturele instelling zich voornamelijk bezighoudt met de artistieke presentatie (het receptieve deel) en de SKVR kunstschool zich richt op het doe-element (het actieve deel). Vanuit een samenwerking komen beide aanbieders tot één gezamenlijk project, dat door de deelnemende leerlingen ervaren zal worden als één samenhangende leerervaring. zkaders De uitgangspunten van het Cultuurtraject Rotterdam, zoals hieronder opgesomd, herbergen de voorwaarden voor een traject met een evenwichtig aanbod. Deze kaders zijn opgesteld aan de hand van pedagogische en didactische overwegingen en behoeften bij scholen. Hierbij voert het KCR de centrale regie. De uitgangspunten: Kennismaking en verschillende ervaringen met kunst en cultuur, waarbij alle kunstdisciplines en cultureel erfgoed vertegenwoordigd zijn en de leerlingen kennismaken met de diversiteit van culturele instellingen binnen de stad. Verdeling van disciplines over de leerjaren waardoor een leerling tijdens zijn loopbaan kennismaakt met alle kunstdisciplines. Aanbod dat aansluiting heeft op de leeftijd en ontwikkeling van de leerling. Creëren van capaciteit die overeenkomt met het deelnemersaantal.
Spreiding van de projecten over het schooljaar. Voldoende aanbod voor alle leerniveaus en schooltypen. Uit oogpunt van efficiëntie wordt jaarlijks het maximaal aantal projecten per discipline vastgesteld. Projecten per discipline of combinatie van disciplines per leerjaar (multidisciplinair). Passend binnen het financiële kader. Extra uitgangspunten voor primair onderwijs: Projecten in de groepen 1 t/m 4 vinden op of in de buurt van de school plaats en de groepen 5 t/m 8 hebben projecten op locatie. De projecten van het Cultuurtraject Rotterdam worden binnen het primair onderwijs aangeboden aan steeds twee leerjaren (leerjaarcluster): groep 1&2, 3&4, 5&6, 7&8. Er is een evenwichtige verdeling van de projecten met een Cultuurtraject-zuid en een Cultuurtraject-noord voor de scholen op de noordoever en op de zuidoever. Deze projecten rouleren ieder jaar over de twee oevers: de projecten aangeboden op zuid worden het jaar daarna aangeboden op noord en andersom, waarmee na elke twee jaar de leerjaarclusters alle projecten per leeftijdsgroep aangeboden hebben gekregen. Kaders voor Cultuurtraject-projecten Een Cultuurtraject-project herbergt onder andere een receptieve en een actieve component. Een instelling kan binnen haar project beide componenten aanbieden of ze in samenwerking met een andere instelling verzorgen. Inhoudelijk hebben de culturele instellingen de vrije hand, zolang het project past binnen de kaders: Laagdrempelig. Kinderen doen een inspirerende ( wow ) ervaring op met de kunstdiscipline en de culturele instelling. Nadruk op ervaring en activiteit. Elk project bestaat - zoveel mogelijk - uit twee onderdelen: receptief (bijwonen van voorstelling/concert; bezoek van tentoonstelling en actief (workshop n.a.v. de receptieve activiteit of als voorbereiding erop). Compact en intensief. Toegankelijk voor schoolklassen. Op maat gesneden voor niveau en leerjaar. Projectduur past binnen één dagdeel (al dan niet aangevuld met een voorstelling). Binnen het Cultuurtraject Rotterdam zijn geen losse projecten af te nemen door scholen. Kaders voor schooldeelname Voorwaarden voor deelname van een school aan het Cultuurtraject Rotterdam zijn: Op basis van lidmaatschap (jaarlijks contract). De verschillende (deel)projecten kunnen binnen het Cultuurtraject Rotterdam niet los worden afgenomen. Standaard abonnement betekent twee projecten per leerjaar in verschillende disciplines. Er wordt een vast bedrag per leerling aan contributie betaald. Rinie Bleeker
zschematische weergave van het Cultuurtraject Rotterdam PO Noord Zuid Project 1 Project 2 Project 1 Project 2 Groep 1&2 1 MUZIEK Kleutervoorstelling Kleinschalig muziekoptreden in de klas Groep 3&4 5 LITERATUUR Er was eens Verhalen vertellen in de klas 2 DANS / MUZIEK Leskist Zelfstandig gebruik door leerkracht 3 THEATER Doe je mee? Kleinschalige meespeelvoorstelling in de klas 7 MUZIEK Kennis maken met muziek Kleinschalig muziekoptreden in de klas /actief 11 MUZIEK RPhO Show Collectief: in de grote zaal van de Doelen 4 MEDIA / LITERATUUR Leskist Zelfstandig gebruik door leerkracht 8 THEATER / DANS Kleinschalig theater/dans in de klas 6 BEELDEND / MEDIA K.I.K. Kunstenaar in de klas Groep 5&6 9 DANS Keuzeproject/DANS plus w.s. Dansvoorstelling/dansvoors telling plus workshop Groep 7&8 13 MUZIEK Marinierskapel Collectief: in de grote zaal van de Doelen 10 LITERATUUR / MUZIEK Bezoek bij literatuurinstelling of op locatie 12 ERFGOED Keuzeproject Bezoek bij erfgoedinstelling 14 BEELDEND Keuzeproject Bezoek bij beeldende kunstinstelling 15 THEATER keuzeproject/theater Plus w.s. Theatervoorstelling/ theatervoorstelling plus workshop 16 MEDIA Keuzeproject Bezoek bij media-instelling of op locatie VO Project 1 Project 2 Leerjaar 1 Leerjaar 2 Leerjaar 3 17 DANS 19 BEELDEND 21 MUZIEK 18 MEDIA 20 THEATER 22 LITERATUUR / ERFGOED
z Tijdspad Cultuurtraject Rotterdam 3 dec 2012 Sectorbijeenkomst Cultuurtraject Rotterdam Vervolggesprekken met de sector over CT-programma 2013-2014 3 dec 28 feb - subgroepen PO/VO? Discipline? Individueel? - Start voorbereiding CT-programma; afspraken tussen culturele instellingen en KCR 28 feb2013 Cultuurtraject-programma rond Aanbieders Cultuurtraject-projecten werken aan projectinformatie - inhoud, periode, doelgroep, locatie, beeldmateriaal etc. 28 feb 20mrt 20 mrt Deadline aanleveren beeld + tekst voor website bij KCR KCR plaatst alle projectinformatie op website (staging) 20 mrt 1 apr 1 apr Cultuurtraject-programma 2012-2013 online - KCR verzorgt communicatie met scholen - Scholen raadplegen online Cultuurtraject-programma - Scholen schrijven zich in en geven voorkeuren aan voor projecten 1 apr 10 mei 10 mei Deadline scholen inschrijving Cultuurtraject Rotterdam 1 sep Start Cultuurtraject Rotterdam 2013-2014 1 nov Sectorbijeenkomst: vooruitblik Cultuurtraject Rotterdam 2014-2015 Cyclus herhaalt zich.. KCR verwerkt inschrijvingen - Indeling en planning scholen in projecten (globale planning) - Globale planning communiceren met scholen en instellingen (schatting) Voorbereiden Cultuurtraject-projecten door culturele instellingen 10 mei 1 sep KCR Start evaluatieonderzoek & feedback naar aanbieders 1 sep 1 nov KCR communiceert definitieve leerlingaantallen Vervolg sectorgesprek over gezamenlijke visie Cultuurtraject Rotterdam 2013-2016 - kwaliteit, inhoud, aansluiting, afstemming, concept meerjarenprogramma - Feedback uit evaluatieonderzoek 1 nov 28 feb - Vooruitblik 2014-2015 op basis van concept meerjarenprogramma Vervolggesprekken met de sector over Cultuurtraject-programma 2013-2014 - subgroepen PO/VO? Discipline? Individueel?