Jaarverslag 2006 Bericht Raad van Commissarissen De economie trekt stevig aan in West-Brabant. Voor het tweede achtereenvolgende jaar bedraagt de economische groei circa 3 %. Op de arbeidsmarkt heeft deze economische groei een duidelijk merkbaar effect en in bepaalde sectoren ontstaat een krapte aan specifiek personeel. Bedrijven die zich oriënteren op vestiging in West-Brabant kijken weer nadrukkelijk naar aanbod van personeel en de prognoses voor de toekomst, terwijl dit een aantal jaren geen specifiek aandachtspunt is geweest. BLZ. INHOUDSOPGAVE 1 BERICHT RAAD VAN COMMISSARISSEN 3 NV REWIN WEST-BRABANT 5 ACTIVITEITEN VOOR NIEUWE VESTIGERS 8 GROEI EN FINANCIERING VAN UITBREIDENDE BEDRIJVEN 10 STRUCTUURVERSTERKENDE PROJECTEN 16 ACTIVITEITEN MAATWERK 18 FINANCIEEL VERSLAG Toch is het van belang om niet te vroeg de juichen. Er zijn namelijk diverse wolken aan de horizon. Een belangrijke waarschuwing betreft het regionale groeivermogen. Dat ligt onder het landelijk gemiddelde ten gevolge van een gebrek aan vernieuwing en investeringen. "West-Brabant weet aardig wat buitenlandse investeerders te lokken, maar de dynamiek in het regionale bedrijfsleven laat te wensen over" aldus de analisten van de Rabobank. De regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant heeft in 2006 een topscore weten te behalen met het aantrekken van nieuwe vestigers in de TOPSCORE IN WEST-BRABANT regio West-Brabant. Maar liefst 89 bedrijven zijn begeleid bij hun keuze voor en vestiging in de regio West-Brabant. Nooit eerder in het twintigjarig bestaan van REWIN werd dit record bereikt. Deze 89 nieuwe vestigers zijn samen goed voor ruim 2.200 arbeidsplaatsen, terwijl het totale investeringsvolume van deze nieuwe vestigers in de regio ruim 296 miljoen euro bedroeg, eveneens een nieuw hoogtepunt. Hieronder zitten aansprekende namen zoals Canon Nederland (50 arbeidsplaatsen), PKF Pallets (125 arbeidsplaatsen), Built to Build en Arlington (150 arbeidsplaatsen) en Karpack (50 arbeidsplaatsen) die kozen voor Roosendaal. Delonghi (55 arbeidsplaatsen), ING Car Lease (110 arbeidsplaatsen), York Benelux (250 arbeidsplaatsen) en Krohne Oil & Gas (125 arbeidsplaatsen) besloten tot vestiging in Breda. Eglo Verlichting (65 arbeidsplaatsen) is begeleid bij hun vestiging in Oosterhout, terwijl HON Deventer (65 arbeidsplaatsen) koos voor Etten-Leur. Lips Nederland (100 arbeidsplaatsen) koos voor Geertruidenberg, Kreko (150 arbeidsplaatsen) koos voor Moerdijk en Tebodin Consultants en Engineers (55 arbeidsplaatsen) voor een vestiging in Bergen op Zoom. Nieuwe vestigers; de Kreko Groep verplaatst haar hoofdkantoor naar Moerdijk en breidt aanzienlijk uit. De klapper van het jaar is echter het besluit van Samsung om een distributiecentrum met 300 arbeidsplaatsen op te starten in Breda! 1
BOM/REWIN 5 projectplannen ingediend bij het Ministerie van Economische Zaken; 2 op het gebied van Bio-energie, 2 op het gebied van Maintenance en 1 op het gebied van Logistiek. Deze projecten starten na het formeel akkoord van de Staatssecretaris de uitvoering in april 2007. West-Brabant verwelkomt Samsung REWIN ondersteunt ook West-Brabantse bedrijven bij financiering van hun uitbreidingsplannen. In 2006 heeft REWIN in totaal 174 bedrijven geholpen die keken naar de mogelijkheid van uitbreiding van hun bedrijf. Bij 38 bedrijven is de financiering van de uitbreiding gerealiseerd. Een nieuwe topscore! Totaal betreft dit bijna 30 miljoen investering en totaal 625 arbeidsplaatsen (behoud van 368 arbeidsplaatsen en 257 nieuwe arbeidsplaatsen). In 2006 namen daarnaast 150 West-Brabantse bedrijven deel aan de verschillende programma s van REWIN. Bij deze bedrijven werken circa 2.000 personen. De programma s zijn gericht op de Export naar België; het programma strategie-ontwikkeling van bedrijven Zaken doen met het buurland (Stratos, 60 deelnemers), Zaken doen met het buurland (21 deelnemers) en de start van een bedrijf in het buitengebied (West TOP, 62 deelnemers, waarvan 20 ondertussen gestart). REWIN is tevens betrokken bij de uitvoering van projecten die gericht zijn op de revitalisering van 10 West-Brabantse bedrijventerreinen. Aan de hand van verschillende thema s zoals veiligheid, parkmanagement en mobiliteit wordt hard gewerkt aan de verbetering of het behoud van de kwaliteit van de bedrijventerreinen. Samenwerking tussen gemeente en ondernemers staat daarbij voorop. In de beleidsnota Pieken in de Delta wordt ingezet op het ondersteunen van sterke sectoren (pieken) die er vanuit nationaal oogpunt toe doen. Nederland is opgedeeld in 6 landsdelen, waaronder Zuidwest Nederland (West-Brabant en Zeeland). Dit heeft geresulteerd in de nota "Zuidwest Nederland piekt in de Delta. De samenwerking in Zuidwest Nederland begint vaart te krijgen. De eerste projecten worden voorbereid. REWIN en BOM zijn gevraagd om projectindieners te ondersteunen bij projecten op het gebied van de pieken Procesindustrie en Logistiek. Het programma Pieken in de Delta loopt tot 2010 en heeft per jaar circa 4 miljoen euro in Zuidwest-Nederland te besteden. Er zijn door Op verzoek levert REWIN ook maatwerk aan de 12 West-Brabantse gemeenten uit het landelijk gebied. Het betreft met name locale economische problemen. In 2006 heeft REWIN in totaal 8 keer maatwerk voor de diverse gemeenten verricht. Bij al haar verschillende activiteiten werkt REWIN nauw samen met de West-Brabantse gemeenten, Kamers van Koophandel, Syntens, SES West-Brabant, makelaars, projectontwikkelaars, banken, informal investors, bedrijven en kennisinstellingen. Door bundeling van krachten bereiken we in West-Brabant goede resultaten. In het najaar van 2006 is er overleg geweest met de gemeente Tholen. De gemeente Tholen wil een contract van vier jaar sluiten met REWIN met de intentie om daarna een volwaardig aandeelhouderschap te verwerven. Een andere belangrijke nieuwe ontwikkeling is dat de provincie Zeeland heeft besloten tot oprichting van de N.V. Economische Impuls Zeeland (EIZ) voor een periode van vier jaar. De N.V. gaat het akkoord Zeeuwse Kenniseconomie uitvoeren en verder ook de promotie en acquisitietaken uitvoeren evenals structuurversterkende projecten. Eind 2006 heeft REWIN overlegd met vertegenwoordigers van de Economische Impuls Zeeland. Daarbij is de voorkeur uitgesproken dat REWIN voor de N.V. Economische Impuls Zeeland de promotie en acquisitietaken voor geheel Zeeland gaat uitvoeren. De raad van commissarissen heeft ingestemd met de contracten met Tholen en EIZ. De verwachting is dat de contracten in mei 2007 worden ondertekend. Hierbij bieden wij u het jaarverslag 2006 aan van NV REWIN West-Brabant te Breda. De jaarrekening van NV REWIN West-Brabant is gecontroleerd door het accountantskantoor Mazars Paardekooper Hoffman te Breda en voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. Vooruitlopend op de goedkeuring door de algemene vergadering van aandeelhouders van NV REWIN West- Brabant is de bestemming van het resultaat van 2006 al verwerkt in de jaarrekening van NV REWIN West- Brabant. A.C.A.M. Adank President-commissaris 2
NV REWIN WEST-BRABANT Doel REWIN heeft als doelstelling het bevorderen van de werkgelegenheid en het versterken van de economische structuur van de regio West-Brabant. Activiteiten REWIN informeert bedrijven bij kantoor- en bedrijfsvestiging, begeleidt West-Brabantse bedrijven bij groei en financiering en ontwikkelt regionale projecten voor versterking van de economische structuur. Ook levert REWIN op verzoek maatwerk aan West-Brabantse gemeenten uit het landelijke gebied bij lokaal economische problemen. Organisatievorm De regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant is opgezet als NV. De aandeelhouders zijn de 18 gemeenten in West-Brabant, SES West-Brabant en de Kamers van Koophandel in Midden- en West-Brabant. Sedert 1 april 2006 is de REWIN Projecten BV operationeel, met de NV REWIN West-Brabant als enige aandeelhouder. De REWIN Projecten BV is speciaal opgericht voor het inhuren van tijdelijke arbeidskrachten. Eind 2006 waren er 9 tijdelijke medewerk(st)ers in dienst van de REWIN Projecten B.V Doelgroep REWIN richt zich op bedrijven met een toegevoegde waarde voor de West-Brabantse economie; (MKB)- bedrijven uit de industrie, groot- en tussenhandel, logistiek en stuwende dienstverlening. Er wordt onderscheid gemaakt naar bedrijven die zich mogelijk in West-Brabant willen vestigen en bedrijven die al in West-Brabant gevestigd zijn. REWIN richt zich in het bijzonder op kennisintensieve bedrijven met een hoge toegevoegde waarde voor de regionale economie. Raad van Commissarissen Commissaris Drs. A.C.A.M. Adank (president commissaris) Drs. J.W. Schipper m.i.v. 24.3.2006 opgevolgd door C.G.J. Rutten Y.C.M.G. de Boer Drs. J.A.M. van Agt Drs. Th. van Willigenburg Drs. P. van der Werf m.i.v. 24.3.2006 opgevolgd door C.A. van Loon J.A Bienefelt m.i.v. 19.5.2006 opgevolgd door A. Grootenboer-Dubbelman M.L. Everaers Dr. J.J. Pelle C.W.M. van der Weegen m.i.v. 19.5. 2006 opgevolgd door A.J.F.M. Linssen V.G.M. van den Berg Adviseurs Drs. J. Hamers J.W. van der Werff Financiering REWIN is de uitvoeringsorganisatie van 18 West-Brabantse gemeenten en de Kamers van Koophandel op het terrein van economische ontwikkeling en werkgelegenheidsbevordering. Financiering vindt plaats op basis van een bijdrage per inwoner van de 18 gemeenten (via het SES het openbaar lichaam Sociaal Economisch Samenwerking West- Brabant) en programmafinanciering via de 2 Kamers van Koophandel. Voorgedragen door gemeente Breda Kamer van Koophandel West-Brabant gemeente Oosterhout gemeente Etten-Leur Kamer van Koophandel Midden-Brabant Kamer van Koophandel West-Brabant gemeente Moerdijk SES West-Brabant gemeente Roosendaal gemeente Bergen op Zoom SES West-Brabant Voorgedragen door Kamer van Koophandel West-Brabant SES West-Brabant 3
Aandeelhouders Aandelen in SES West-Brabant 18.155 Gemeente Breda 15.886 Gemeente Bergen op Zoom 13.617 Gemeente Roosendaal 13.617 NV REWIN West-Brabant 13.617 Kamer van Koophandel Midden-Brabant 9.078 Kamer van Koophandel West-Brabant 9.078 Gemeente Etten-Leur 9.078 Gemeente Oosterhout 9.078 Gemeente Moerdijk 7.716 Gemeente Geertruidenberg 4.539 Gemeente Drimmelen 4.539 Gemeente Zundert 4.539 Gemeente Halderberge 2.723 Gemeente Aalburg 2.269 Gemeente Alphen-Chaam 2.269 Gemeente Baarle-Nassau 2.269 Gemeente Rucphen 2.269 Gemeente Steenbergen 2.269 Gemeente Werkendam 2.269 Gemeente Woensdrecht 2.269 Gemeente Woudrichem 2.269 Totaal 153.412 Medewerkers REWIN Onder leiding van de directeur, drs. P.P.H. Nijskens, werken 10 personen in vaste dienst bij REWIN, waarvan 4 in deeltijdfunctie. Daarnaast waren in 2006 9 personen als extern adviseur of projectmedewerker werkzaam via REWIN Projecten BV. Werkgebied REWIN is actief voor de regio West-Brabant, een gebied met 18 gemeenten, bijna 680.000 inwoners en 38.000 bedrijven. Gemeenten Aalburg Etten-Leur Rucphen Alphen-Chaam Geertruidenberg Steenbergen Baarle-Nassau Halderberge Werkendam Bergen op Zoom Moerdijk Woensdrecht Breda Oosterhout Woudrichem Drimmelen Roosendaal Zundert Economische situatie West-Brabant De Nederlandse economie zit duidelijk in de lift en de economische groei kent een brede basis. Stuwende kracht van de groei is de export, maar ook de binnenlandse afzet ligt op een duidelijk hoger niveau. Ook de werkgelegenheid laat, na een aantal magere jaren, weer een opgaande lijn zien. West-Brabant blijft iets achter bij de landelijke ontwikkeling van omzetgroei (3,5 versus 4,6 %), maar ten opzichte van het voorgaande jaar is wel duidelijke sprake van een duidelijke stijging (toen 2,9 %). Stuwende kracht achter het goede omzetresultaat in West-Brabant is de export. West-Brabant profiteert van de aantrekkende wereldeconomie. In 2005 bedroeg de exportgroei 3,8 %, terwijl er in 2006 een groei van 6,2 % gerealiseerd werd, overigens nog wel iets onder het landelijk gemiddelde van 6,4 %. De winstgevendheid is in 2006 ook verbeterd, onder invloed van de goede omzetresultaten. 86 % van de ondernemers in West- Brabant sloot het boekjaar positief af, een kleine verbetering ten opzichte van de 84 % eind 2005. De goede bedrijfsresultaten hebben ook geleid tot een duidelijke verbetering van de rendementspositie. In 2005 beoordeelde nog geen 61 % van de bedrijven het behaalde rendement als voldoende, terwijl dat in 2006 69 % is. De investeringen trekken ook aan. In totaal investeert 60 % van de bedrijven, tegen 57 % in 2005. Dit blijft echter duidelijk achter bij het landelijk gemiddelde van 66 %. Na jaren van krimp en stagnatie begint de West-Brabantse banenmotor voorzichtig op gang te komen. Het aantal banen groeit in 2006 met 1,5 % tegen 0,2 % in 2005. Ook hier blijft de groei wel iets achter bij het landelijk gemiddelde van 2,2 % in 2006. De verwachtingen voor 2007 zijn overigens hooggespannen. Het West-Brabantse bedrijfsleven verwacht de goede resultaten van 2006 naar volgend jaar door te kunnen trekken. Het ondernemersvertrouwen voor 2007 bereikt een recordhoogte van 88 punten, terwijl dit vorig jaar nog 50 bedroegt. Maar ook hier is weer sprake van dezelfde trend, West-Brabant blijft achter ten opzichte van het landelijk gemiddelde (score 97 punten). Het optimisme geldt voor de omzetverwachting en exportverwachting, terwijl het naar alle waarschijnlijkheid in 2007 ook zal leiden tot hogere investeringscijfers. Ook zal de toenemende vraag naar arbeid in 4
2007 naar verwachting in versterkte mate doorzetten. Al met al een positief beeld dus voor het komende jaar! Bron: ERBO-enquête Kamer van Koophandel West-Brabant 2006 Pieken in de Delta Het ministerie van Economische Zaken zet met de nieuwe beleidsnota Pieken in de Delta in op het ondersteunen van de sterke sectoren (= pieken) die er vanuit nationaal oogpunt toe doen. Daarvoor is Nederland in zes landsdelen opgedeeld. Het landsdeel Zuidwest bestaat uit West-Brabant en Zeeland. Het ministerie van Economische Zaken heeft in 2005 de nota Pieken in de Delta opgesteld waarin drie kansrijke sectoren worden opgesteld voor Zuidwest Nederland. De drie sectoren, de zogeheten Pieken, zijn de procesindustrie, de logistiek en het (kust)toerisme. Eind 2005 is begonnen met een inventarisatie van de behoeften van bedrijven in de regio. Dit heeft geresulteerd in de programmadocument Pieken in de Zuidwest Delta dat op 28 juni 2006 door de programmacommissie is overhandigd aan staatssecretaris van Gennip. REWIN ontwikkelt samen met de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) de pieken Procesindustrie en Logistiek. Er worden programma s voorbereid voor de bio-energie industrie, de maintenance industrie en de logistieke sector. De programma s kennen actielijnen die flexibel van opzet zijn en jaarlijks worden geactualiseerd. In 2006 zijn door BOM en REWIN de volgende projecten ontwikkeld en ingediend in het kader van Pieken in de Delta: - BIO PORT: realisatie van een duurzaam energiepark aan de kanaalzone Gent-Terneuzen. - Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland: onderzoek naar tweede generatie technologieën ten behoeve van de productie van biobrandstoffen en het hergebruik van reststoffen, vervuild water en warmte. - World Class Maintenance Consortium (WCMC): een crossindustrieel samenwerkingsverband om een schaalsprong in kennis en technologie te maken op het gebied van Maintenance. - Maintenance Competence Center (MCC): een crossindustrieel en multi-partijen platform van uitbesteders, toeleveranciers, kennis- en onderwijsinstellingen en belangenorganisaties gericht op cross-sectorale kennisinnovatie in de gehele maintenance keten. - Smart Logistics Center (SLC): een hoogwaardig kennisinstituut ten behoeve van de logistieke sector in Zuidwest Nederland gericht op het uitwisselen van bewezen kennis, concepten, methodieken en systemen tussen het (logistieke) grootbedrijf en het MKB. ACTIVITEITEN VOOR NIEUWE VESTIGERS REWIN verzorgt de promotie van de regio West- Brabant als vestigingsplaats en acquireert bedrijven die zich in West-Brabant willen vestigen. REWIN promoot de regio West-Brabant als vestigingsregio voor bedrijven met de slogan Maak t in West- Brabant!. REWIN attendeert bedrijven op de mogelijkheden van vestiging in West-Brabant en roept via billboards, advertenties en website bedrijven op om contact op te nemen met REWIN voor meer informatie over vestigingsmogelijkheden. Daarnaast legt REWIN contacten met potentiële vestigers via beurzen, direct mailings en op basis van het uitgebreide relatienetwerk. Topscore Acquisitiecontacten Ten opzichte van de voorgaande jaren is er in 2006 een duidelijke toename te constateren in het aantal bedrijven dat door REWIN is ondersteund en geadviseerd over mogelijke bedrijfsvestiging. 86 151 319 Acquisitiecontacten 2006, bron acquisitiecontacten promotie-acties relatienetwerk overig/onbekend In totaal betrof dit in 2006 maar liefst 556 acquisitiecontacten. Een nieuw record! De vraagstelling van deze bedrijven is heel divers en betreft onder meer verzoeken om vestigingsinformatie, personele, logistieke, juridische, belastingtechnische en ruimtelijke ordeningsaspecten en uiteraard kostenanalyses. De website wordt steeds belangrijker als bron voor acquisitiecontacten. Ten opzichte van het voorgaande jaar is er weer sprake van een duidelijk stijgende lijn. In 2006 bezochten ruim 135.000 bezoekers de website 5
www.rewin.nl, waarbij totaal ruim 430.000 pagina's bezocht werden. Van de geregistreerde bezoekers bezocht bijna de helft de site tussen de 1 en 5 minuten, terwijl bijna 1/4 deel langer dan 5 minuten op de site verblijft. Naast de verschillende promotionele activiteiten heeft REWIN een sterk relatienetwerk ontwikkeld voor het opsporen van potentiële vestigingskandidaten. Ook de BOM (Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij) en CBIN (Commissariaat voor buitenlandse investeringen in Nederland), gemeenten, Kamers van Koophandel en regionale makelaars dragen hun steentje bij en attenderen bedrijven op de mogelijkheden in West-Brabant en de ondersteuning die REWIN bij vestiging kan bieden. Voor vragen over beschikbare kantoor- en bedrijfspanden beschikt REWIN over Business Scope, een databestand van bedrijfsonroerend goed dat te koop of te huur wordt aangeboden, inclusief digitale foto s van de objecten, dat ook via internet te raadplegen is. Dit bestand wordt up to date gehouden door REWIN, in samenwerking met de West-Brabantse makelaars, projectontwikkelaars en gemeenten. De bouw groeit in bouwvolume en met deze nieuwe fabriek zijn we in staat om binnen de gewenste straal de markt optimaal te bedienen. De locatie Oosterhout ligt in dit opzicht centraal en strategisch. Dat geeft ons een niet te verwaarlozen kostenvoordeel. MAKZ kalkzandsteen B.V., Gert Janssens, directeur. 255 126 3 4 19 42 12 1 8 Acquisitiecontacten 2006, promotie-acties advertenties billboards internet overig Vestigers 2006, relatienetwerk BOM/CBIN Gemeenten Kamer van Koophandel Makelaars Eigen netwerk Record aantal nieuwe vestigers Het aantal bedrijven dat met begeleiding van REWIN besloot tot concrete vestiging in West-Brabant heeft in 2006 ook een record bereikt! In 2006 besloten 89 bedrijven zich met begeleiding van REWIN in West- Brabant te vestigen. Deze bedrijven genereren ruim 2.200 arbeidsplaatsen en investeren bijna 300 miljoen euro. De totale investeringssom is ook weer een record, want niet eerder in de historie van REWIN is een dergelijk totaal gerealiseerd. Een deel van deze nieuwe vestigers betreft bedrijven die afkomstig zijn uit het buitenland. In 2006 namen 17 buitenlandse bedrijven het besluit tot vestiging in de regio West-Brabant, waarbij de meeste afkomstig zijn uit België (7 bedrijven). Ten opzichte van voorgaande jaren is er sprake van een daling in het aantal buitenlandse bedrijven dat besloot tot vestiging in West-Brabant, maar een stijging van het aantal Nederlandse bedrijven dat kiest voor vestiging in West-Brabant. In totaal besloten 72 Nederlandse bedrijven tot vestiging. Hierbij zijn vooral bedrijven uit de (zuidelijke) Randstad sterk vertegenwoordigd. Als we kijken naar de activiteit van de nieuwe vestigers, dan is de verdeling naar activiteit gedurende verschillende jaren redelijk overeenkomstig. Ook in 2006 zijn de nieuwe vestigers vooral bedrijven uit de zakelijke dienstverlening, gevolgd door handelsbedrijven. 25 17 20 27 Vestigers 2006, naar herkomst Overig Noord-Brabant Randstad Overig Nederland Buitenland Vestigers naar activiteit, 2006 Productie 20 Distributie 10 Handel 28 Zakelijke dienstverlening 31 De Koreaanse autofabrikant kiest voor vestiging in Breda 6
LIPS Nederland trof in Geertruidenberg een representatief kantoor met bedrijfsruimte die overeenstemt met de moderne en dynamische performance van LIPS. De locatie Geertruidenberg ligt bovendien centraal.langs de A-27, de autosnelweg van Amsterdam naar Parijs. Die locatie ligt zonder te overdrijven strategisch en is zowel voor het personeel als voor de clientèle efficiënt aan te rijden. Wij menen met de keus Geertruidenberg ook in logistiek opzicht een schot in de roos te hebben gedaan We hebben in Geertruidenberg een basis gevonden om verder te sleutelen aan een vergroting van ons marktaandeel door middel van nieuwe producttoepassingen! Arts impression van het nieuwe distributiecentrum van Built to Build, Lips Nederland, Dhr. J. Wind, directeur Borchwerf Roosendaal Vestigers naar vestigingsplaats, 2006 Vestigingsplaats Aantal bedrijven Arbeidsplaatsen Investeringssom Bergen op Zoom 12 259 34.050.000 Breda 34 850 93.200.000 Etten-Leur 6 101 13.850.000 Halderberge* 5 292 50.700.000 Moerdijk 7 200 19.000.000 Oosterhout 7 156 28.900.000 Raamsdonksveer 3 103 12.300.000 Roosendaal* 9 169 26.100.000 Steenbergen 3 19 4.200.000 Woensdrecht 3 61 14.100.000 89 2.210 296.400.000 * Bedrijven die zich vestigen op bedrijventerrein Borchwerf 2, worden weergegeven bij de respectievelijke gemeente waar het kavel deel van uitmaakt (Roosendaal c.q. Halderberge) REWIN richt haar acquisitieactiviteiten in het bijzonder op bedrijven die specifieke voordelen kunnen halen uit vestiging in West-Brabant en die een bedrage kunnen leveren aan de versterking van de economische structuur van West-Brabant. Hieronder vallen de zogenaamde Beneluxeringskandidaten (bedrijven met meerdere vestigingen in de Benelux die voordeel kunnen behalen uit samenvoeging van vestigingen). REWIN spoort deze bedrijven op, attendeert ze op de vestigingsvoordelen van West-Brabant en levert op maat gesneden voorbeelden (kostenanalyse, arbeidsmarktinfo, benchmark-studie). In 2006 besloten 7 bedrijven met begeleiding van REWIN om hun Benelux activiteiten te concentreren in de regio West-Brabant. Deze bedrijven vertegenwoordigen gezamenlijk ruim 300 arbeidsplaatsen en een investeringssom van ruim 30 miljoen euro. Samenvatting resultaten nieuwe vestigers Nieuwe vestigers 89 Arbeidsplaatsen 2.210 Investeringsvolume (mln euro) 296,4 "Ik zie met de bundeling van de activiteiten op één plaats duidelijke voordelen. Naast een grote efficiencyslag genereert de bundeling andere voordelen, want vanuit één cultuur kan de Beneluxorganisatie worden aangestuurd en ook dat geeft een aanzienlijk betere positie. Naast kostenvoordelen zal dit de slagkracht bevorderen en de kwaliteit voor de klant verder verhogen. De keuze voor West-Brabant, c.q. de stad Breda is gemaakt, omdat de regio en de stad goed bereikbaar zijn. Allereerst voor de relaties, maar ook voor een andere belangrijke asset, namelijk het personeel, bleek Breda centraal te liggen. Bovendien heeft onderzoek uitgewezen dat de arbeidsmarkt van de regio West-Brabant voldoende soelaas biedt voor de merendeel hoogopgeleiden die voor de gewenste expansie nodig zullen zijn. Ik was aangenaam verrast door de service die van de zijde van de gemeente en de regionale ontwikkelingsmaatschappij REWIN West-Brabant werd geboden als het gaat om ondersteuning in scholing en opleiding en subsidietrajecten voor het aantrekken van nieuw personeel! Krohne Oil & Gas, Frank Janssens, directeur 7
GROEI EN FINANCIERING VAN UITBREIDENDE BEDRIJVEN NV REWIN West-Brabant ondersteunt West-Brabantse ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf. Het doel van deze ondersteuning is het aantal arbeidsplaatsen in West-Brabant te behouden of te laten groeien. Ondernemers met ambities om te groeien kunnen deelnemen aan STRATOS, een programma waarin samen met collega-ondernemers wordt gewerkt aan groeistrategieën. MKB bedrijven die willen groeien en investeren, maar de financiering niet rond krijgen, kunnen bij REWIN terecht voor ondersteuning. REWIN meet de concrete resultaten naar het aantal bedrijven dat deelneemt aan de programma s, het aantal bedrijfscontacten, het behoud van werkgelegenheid en nieuwe werkgelegenheid, het aantal gerealiseerde financieringen met de begeleiding van REWIN en het bijhorende investeringsvolume. Maak t met STRATOS! samen met collega-ondernemers bouwen aan úw toekomst STRATOS, het programma waarbij ondernemers in vaste groepen bijeenkomen om onder leiding van twee coaches te werken aan groeistrategieën, is in het laatste halfjaar van 2006 zélf gegroeid: oud-stratos-deelnemers kunnen met Maak t met Strategisch management een verdiepingsslag maken om zo de groei en continuïteit van hun onderneming te waarborgen. Met STRATOS Strategisch Management wordt een combinatie gemaakt van de beproefde STRATOS methode (onderlinge uitwisseling van praktijkervaring en kennis tussen ondernemers) met een theoretische verdieping naar STRATOS bracht meer structuur in het bedrijf. Taken werden herverdeeld en het personeelsbeleid aangepast. Ik kijk nu meer naar de grote lijn. Door STRATOS kan ik er handen en voeten aan geven. Een echte aanrader. Eric Dictus Dictus Schilderwerken uit Zundert. een voor het bedrijf op maat gemaakt actieplan. Een plan dat door de ondernemer zelf is opgebouwd, afgewogen en geformuleerd en waar hij direct mee aan de slag kan. De eerste groep Maak t met Strategisch management ging in december 2006 van start met 5 enthousiaste oud-stratos-deelnemers. 2 Bedrijven maakten gebruik van de mogelijkheid met 2 personen deel te nemen. Daarnaast gingen 2 reguliere STRATOS groepen van start. Met de nieuwe sponsor voor STRATOS, RoelandsVreijsen accountants & adviseurs, is sinds 1 oktober een vliegende start in de samenwerking gemaakt. In het Nobelaer Theater in Etten-Leur werden cliënten van RoelandsVreijsen uitgenodigd om kennis te maken met STRATOS en te genieten van spreker Jeroen Gort. Gort introduceerde de aanwezigen in de 7 competenties van het ondernemersschap en gaf aan de hand van veel persoonlijke anekdotes en voorbeelden van Door met andere ondernemers gedurende 8 bijeenkomsten hierover te praten, leer je veel over het ondernemerschap, én over jezelf. Je krijgt beter inzicht in de sterke en zwakke punten van je bedrijf. STRATOS opent je de ogen. Marco Raijmaekers mede-eigenaar Wematech Advies Groep uit Roosendaal wereldberoemde personen de aan zijn lippen hangende zaal tips om direct een aantal verbeteringen in zijn of haar bedrijf door te voeren. In 2006 hebben in totaal 60 bedrijven deelgenomen aan STRATOS. Financiering: realisering van uitbreidingsplannen REWIN ondersteunt West-Brabantse ondernemers die willen groeien en investeren in hun bedrijf maar de financiering hiervan niet rond krijgen. De ondernemers kunnen terecht voor assistentie bij het onderbouwen van de uitbreidingsplannen en het zoeken naar financiers. Ook bemiddelt REWIN actief naar kapitaalverstrekkers. Door jarenlange ervaring is REWIN bekend met de eisen van de financiers en is een goed inzicht in de financiële markt ontstaan. Door de ondersteuning van REWIN heeft een ondernemer meer slagingskans bij de financiering van uitbreidingsplannen. 8
Resultaten groei en financiering uitbreidende bedrijven 2006 STRATOS Uitbr. Totaal Aantal Gerealis. Behoud Nieuwe bedr. bedr. bedr. uitbr. uitbr. werkgel. werkgel. invest. invest. in pers. in pers. (1.000 ) Aalburg 0 1 1 0 0 0 Alphen-Chaam 2 1 3 0 0 0 Baarle-Nassau 0 1 1 0 0 0 Bergen op Zoom 10 12 24 4 8360 2 38 Breda 16 36 52 13 4044 62 34 Drimmelen 3 4 7 1 90 2 3 Etten-Leur 5 16 21 4 1195 10 13 Geertruidenberg 3 2 5 0 0 0 Halderberge 2 3 5 1 350 0 1 Moerdijk 2 7 9 3 2135 5 11 Oosterhout 3 9 12 4 1105 26 28 Roosendaal 7 16 23 2 1025 1 14 Rucphen 3 12 15 0 0 0 Steenbergen 3 4 7 2 360 7 2 Werkendam 1 2 3 0 0 0 Woensdrecht 2 11 13 2 4625 3 18 Woudrichem 0 23 23 2 6500 250 95 Zundert 1 3 4 0 0 0 Buiten de regio* 4 11 15 0 0 0 Totaal 60 174 234 38 29789 368 257 * bedrijven van buiten de regio betreffen potentiële vestigers Onderhanden werk De resultaten in 2006 komen tot stand door inspanningen die vaak al in het verleden zijn verricht bij bedrijven die REWIN in portefeuille heeft. Vooral bij de individuele begeleiding is dit aan de orde. Ter vergroting van het inzicht in het onderhanden werk van de bedrijven die willen groeien en uitbreiden wordt de dynamiek in het werkbestand aan bedrijven weergegeven. Bedrijven in portefeuille 31/12/2005 78 Nieuwe bedrijfscontacten in 2006 156 Totaal onderhanden werk 234 Afgeronde bedrijfscontacten in 2006 139 Bedrijven in portefeuille 31/12/2006 95 Samenvatting resultaten groei en financiering uitbreidende bedrijven STRATOS bedrijven (aantal) 60 Financiering bedrijven (aantal) 174 Uitbreidingsinvesteringen (aantal) 38 Arbeidsplaatsen (behoud en uitbreiding) 625 Investeringsvolume (mln. Euro) 29,8 Mede dankzij REWIN is het uiteindelijk gelukt om de benodigde financiering rond te krijgen! Steven Witteveen Fashion United uit Teteringen 9
STRUCTUURVERSTERKENDE PROJECTEN NV REWIN West-Brabant ontwikkelt regionale projecten die gericht zijn op behoud, versterking en uitbreiding van de bedrijvigheid in West-Brabant. Het ontwikkelen van deze projecten gebeurt in nauwe samenhang met de aandeelhouders van REWIN: de 18 West-Brabantse gemeenten, SES West-Brabant en de Kamers van Koophandel Midden- en West-Brabant. De projecten van REWIN zijn terug te voeren naar een aantal actielijnen die door zowel de aandeelhouders als door het ministerie van Economische Zaken ondersteund worden. Laatstgenoemde heeft in 2005 met de nota Pieken in de Delta de aanzet gegeven voor een nieuw economisch beleid, waarbij Nederland is opgedeeld in een aantal regio s. West-Brabant vormt samen met de provincie Zeeland één landsdeel genaamd Zuidwest Nederland. De Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) en REWIN werken samen de pieken Procesindustrie en Logistiek uit. Projecten in uitvoering Revitalisering van bedrijventerreinen Uitvoeringsprogramma Revitalisering West-Brabantse bedrijventerreinen Grensverleggend Parkmanagement Bevordering van export naar Vlaanderen Zaken doen met het buurland Ondernemerschap op het platteland West TOP Versterking van de West-Brabantse Procesindustrie Procesindustrie 2010 Projecten in ontwikkeling (haalbaarheidsonderzoeken) Revitalisering van bedrijventerreinen Beveiliging van bedrijventerreinen Pieken in de Delta (samenwerking tussen REWIN en BOM) Bio Energie BIO port Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland Duurzame Reststoffen Consortium Maintenance World Class Maintenance Consortium Maintenance Competence Center Logistiek Smart Logistics Center De rol van REWIN binnen deze projecten bestaat uit het uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken, het selecteren van marktpartijen en het leveren van een actieve bijdrage aan de realisatie van de projecten. De rode draad in alle projecten van REWIN vormt de samenwerking tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en kennisinstellingen. De voornaamste partners bij de uitvoering zijn de BOM, Kamers van Koophandel Midden- en West-Brabant, SES West-Brabant, Syntens, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Projecten in uitvoering Revitalisering van bedrijventerreinen De uitstraling van een bedrijventerrein is van groot belang voor de bedrijven, werknemers en de omgeving. Kwaliteit is hierbij een sleutelfactor. Een hoge kwaliteit op een bedrijventerrein draagt bij tot een beter economisch klimaat voor de gevestigde bedrijven. REWIN is momenteel rechtstreeks betrokken bij de uitvoering van twee projecten die gericht zijn op het verbeteren of het behoud van kwaliteit van 10 West-Brabantse bedrijventerreinen: Uitvoeringsprogramma revitalisering West-Brabantse bedrijventerreinen en Grensverleggend Parkmanagement. In het kader van het Uitvoeringsprogramma revitalisering wordt op 6 bedrijventerreinen in West-Brabant voor in totaal 658.715 gewerkt aan een (voor ieder terrein verschillende) vorm van parkmanagement. REWIN stimuleert hierbij de samenwerking tussen bedrijventerreinenvereniging en gemeente. Het project ontvangt subsidies van REAP ( 138.000) en van de provincie Noord-Brabant ( 162.000). Bij het project Grensverleggend Parkmanagement zijn 13 Nederlandse, waaronder 4 West-Brabantse bedrijventerreinen betrokken. Er wordt voor totaal 28 mln. gerevitaliseerd en parkmanagement wordt ingevoerd. Voor deze activiteiten is ruim 1 mln. verkregen van het ministerie van Economische Zaken en 1,75 mln. EFRO-subsidie in het kader van het Interregprogramma. Het behouden en verbeteren van de kwaliteit van de terreinen gebeurt aan de hand van een aantal thema s. REWIN initieert en organiseert sessies waarbij kennisoverdracht plaatsvindt tussen gemeente en ondernemers 10
én ook grensoverschrijdend met collegae uit Vlaanderen. Ook biedt REWIN ondersteuning bij knelpunten en problemen die kunnen ontstaan bij het ontwikkelen van parkmanagement. REWIN werkt in de uitvoering van deze projecten samen met de Provinciaalse Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen (POM), Kamer van Koophandel West- Brabant, gemeenten en ondernemers. Beide projecten lopen tot begin 2008. REWIN kijkt actief naar een vervolg op deze projecten om de bedrijventerreinen in West-Brabant blijvend te kunnen ondersteunen in het streven naar kwaliteit. Burgemeester Everaers van Rucphen onthult het bord dat de opknapbeurt van bedrijventerrein De Nijverhei aankondigt Thema s voor de verschillende bedrijventerreinen in 2006 Thema revitalisering parkmanagement veiligheid samenwerking bedrijven en overheid milieu inkoop verkeer mobiliteit onderhoud groen telecom infra en diensten uitstraling Gemeente Project Bedrijventerrein Woensdrecht GPM De Kooi X X X X Bergen Op Zoom GPM Theodorushaven X X X X X Roosendaal GPM Borchwerf 2 X X X X X X X Moerdijk GPM Dintelmond X X X X Woudrichem RWB De Rietdijk X X X X Steenbergen RWB Reinierpolder I X X X X X X Oosterhout RWB Weststad X X X X X X Rucphen RWB De Nijverhei X X X X X X Roosendaal RWB Majoppeveld X X X X X X Roosendaal RWB Borchwerf 1 X X X X X X X GPM: Grensverleggend Parkmanagement RWB: uitvoeringsprogramma Revitalisering West-Brabant Zaken doen met het buurland: export naar België De succesvolle STRATOSformule die REWIN heeft ontwikkeld leent zich ook uitstekend voor MKB-bedrijven die zaken willen doen met het buurland België. Ondanks de geringe afstand tussen Vlaanderen en West-Brabant en de overeenkomsten op taalgebied bestaan er namelijk veel cultuurverschillen. Een goede voorbereiding is dan ook noodzakelijk. In het programma Zaken doen met het buurland kunnen MKB-ers in groepen van ca. 6 Nederlandse en 6 Vlaamse ondernemers, onder leiding van 2 exportcoaches, werken aan een Bijeenkomst van de eerste groepen Vlaamse en Nederlandse MKB-ers 11
eigen exportplan. Door kennisoverdracht en ervaringsuitwisseling worden de ondernemers voorbereid op een succesvol zakendoen in België cq. Nederland. Op 12 september 2006 zijn in Turnhout de eerste vier groepen van start gegaan met in totaal 22 Nederlandse en 15 Vlaamse bedrijven. Buiten de groepsbijeenkomsten worden gedurende de projectperiode verschillende netwerkbijeenkomsten georganiseerd voor deelnemers en andere geïnteresseerden. De eerste netwerkavond vond plaats op 28 november 2006 en bracht meer dan 120 Nederlandse en Vlaamse ondernemers bijeen. Het misverstand tussen Vlamingen en Nederlanders is dat ze dénken dat ze dezelfde taal spreken. Er zijn echter geen twee buurlanden zo verschillend als Nederland en België. Paul Wouters (filosoof en ondernemer) tijdens de eerste bijeenkomst van Zaken doen met het Buurland Zaken doen met het buurland is een gezamenlijk project van NV REWIN West-Brabant, Kamer van Koophandel West-Brabant, VOKA Kamer van Koophandel Kempen en SPK (Strategisch Plan Kempen) en krijgt een subsidie van totaal 369.797 van de Europese Gemeenschap, Interregprogramma voor de Euregio Benelux Middengebied, ministerie van Economische Zaken, REAP en de Vlaamse Gemeenschap. Zaken doen met het buurland loopt nog tot 31 maart 2008. West TOP, onderneem t in de regio Speciaal voor ondernemers in het buitengebied van West-Brabant is het programma West TOP ontwikkeld. Beginnende of doorstartende ondernemers krijgen ondersteuning door middel van training van vaardigheden en kennis. Een persoonlijke coach (een ervaren ondernemer) begeleidt de ondernemers tijdens het hele Als ondernemer wordt je door West TOP serieus genomen. Het geeft je een goede basis om verder te gaan. Startende ondernemer Annette van Gestel van De Boshoeve Rijsbergen traject. Bovendien worden de deelnemers ondersteund bij het vinden van huisvesting en financiering. West TOP is op 1 januari 2006 van start gegaan. In 2006 hebben 87 ondernemers deel genomen aan West TOP. Hiervan zijn inmiddels 25 daadwerkelijk hun onderneming gestart. De overigen zijn bezig met de opleiding of bereiden hun start voor. 41 coaches hebben zich tot nu toe aan West TOP verbonden. De totale projectkosten bedragen 950.000. Hiervan wordt 584.000 bijgedragen door het Europees Sociaal Fonds via het Equal initiatief, Provincie Noord-Brabant en REAP. De overige kosten worden opgebracht door de projectpartners te weten NV REWIN West-Brabant, Kamers van Koophandel West- en Midden Brabant, ROC West-Brabant/P3 Transfer, SES West- Brabant, Stichting Jong Ondernemen en de Rabobank. Projecten voor slimmer produceren in de procesindustrie Wethouder Marijke Vos-Kroeze van de gemeente Drimmelen over ondernemen in het buitengebied tijdens een West TOP informatie-avond Procesindustrie 2010 In West-Brabant is de procesindustrie een sterk en succesvol deel van de economie. Om deze positie te behouden hebben REWIN en de Provinciaalse Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen (POM) een grootschalig samenwerkingsverband tussen de procesindustrie in Zuidwest Nederland en Vlaanderen opgericht onder de noemer Procesindustrie 2010. Het project bevat drie actielijnen: competentiemanagement, slimmer produceren en duurzaam produceren. Hiermee zal de sector het aanbod op de arbeidsmarkt op termijn kunnen veiligstellen, de efficiency verhogen en op een maatschappelijk verantwoorde manier produceren. 12
Intensieve samenwerking tussen MKB-bedrijven, grootbedrijven en kennisinstellingen staat hierbij centraal. Procesindustrie 2010 loopt tot 31 maart 2008. Deelnemers zijn: VZW Procesindustrie, PZW (Procestechniek Zeeland West-Brabant), Fedichem (Federatie Chemische Industrie België), Avans Hogeschool en Technocentrum Zuid-Limburg. Procesindustrie 2010 ontvangt een bijdrage van 680.000 van Interreg, het ministerie van Economische Zaken en de provincie Noord-Brabant. Projecten in ontwikkeling Revitalisering van bedrijventerreinen: beveiliging In de lopende projecten van revitalisering van bedrijventerreinen komen verschillende thema's aan de orde. Met name beveiliging is een voor ondernemers belangrijk thema. Aan dit thema is binnen de lopende projecten parkmanagement ruim aandacht besteed. In een aantal workshops zijn de ondernemers van diverse West-Brabantse bedrijventerreinen bijeen gekomen om knelpunten te bepalen in de aanpak van collectieve beveiliging. Bedrijventerreinverenigingen en gemeenten hebben aangegeven dat er een behoefte is om op het gebied van beveiliging meer ondersteuning te krijgen. Deze behoefte is niet alleen het uitwisselen van kennis maar ook ondersteuning in het proces om te komen tot collectieve beveiliging met de inzet van nieuwe technologieën. REWIN is in 2006 met vooronderzoek gestart om deze behoefte in concrete projecten te vertalen. Deze projecten zullen in 2007 aanvangen. Pieken in de Delta De regio Zuidwest Nederland (West-Brabant en Zeeland) wil maximaal profiteren van haar unieke ligging tussen de wereldhavens Rotterdam en Antwerpen en excelleren in haar sterke sectoren Procesindustrie, Logistiek en Toerisme. Dat staat in het programmadocument Pieken in Zuidwest Nederland dat eind juni 2006 door de Bredase burgemeester van der Velden aan staatssecretaris van Gennip is overhandigd. In het programmadocument, een reactie op de nota Pieken in de Delta van het ministerie van Economische Zaken, staan de doelstellingen geformuleerd en wordt aangegeven welke acties de overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen gezamenlijk gaan nemen om deze ambities te realiseren. bij de programmacommissie. De formele toezegging van het ministerie van Economische Zaken wordt eind april 2007 verwacht. Bio-energie Zuidwest Nederland beschikt over een hoge concentratie van grondstoffen, infrastructuur en (petro)chemische industrie. Daardoor liggen er kansen op het gebied van ontwikkelen en vermarkten van kennis en toepassingen van duurzaam grondstoffengebruik en bio-energievoorziening. In het kader van bio-energie zijn door BOM en REWIN de projecten BIO port en Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland voorbereid. Onder de naam BIO port wordt de ontwikkeling en realisatie van een duurzaam energiepark aan de kanaalzone Gent-Terneuzen aangeduid. Naast concrete productie-initiatieven zal BIO port zich richten op het in kaart brengen van de mogelijke koppelingen en samenwerkingsvormen op het gebied van het opwekken van bio-energie en het bundelen van de aanwezige kennis bij de industrie en de kennisinstellingen op dit terrein. In het Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland zal onderzoek gedaan worden naar tweede generatie technologieën ten behoeve van de productie van biobrandstoffen en het hergebruik van reststoffen, vervuild water en warmte. Het kenniscentrum zal onderzoek binden aan marktkennis en hiermee een directe koppeling maken naar bedrijfsgerichte initiatieven. Het kenniscentrum zal als open samenwerkingsverband gaan fungeren tussen bedrijven en kennisinstellingen. De projectenbudgetten voor bio-energie bedragen totaal circa 2,5 mln. Bij het ministerie van Economische Zaken en de provincies Noord-Brabant en Zeeland zijn subsidies van totaal ruim 1,2 mln. aangevraagd. Maintenance Gemeenschappelijk kenmerk van de procesindustrie in Zuidwest Nederland is dat de bedrijven vooral productiebedrijven zijn waarbij onderhoud (maintenance) een belangrijke rol speelt. De Maintenance Repair en Overhaul (MRO) van kapitaalintensieve goederen zal de REWIN heeft samen met de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) de inhoudelijke basis van de programma s voor de Pieken Procesindustrie en Logistiek voorbereid. Voor de procesindustrie wordt ingezet op bio-energie en Maintenance. Op 1 september 2006 zijn de projecten ingediend en akkoord bevonden Nieuwe projecten in het kader van Pieken in de Delta voor Maintenance 13
komende decennia alleen maar veeleisender en omvangrijker worden. Om hieraan tegemoet te kunnen komen is intensieve kennisontwikkeling nodig. Daarnaast moet er kennisuitwisseling plaatsvinden tussen de maakkant en het MKB. REWIN heeft samen met de BOM de volgende projecten voor Maintenance ondersteund: World Class Maintenance Consortium; een cross-industrieel samenwerkingsverband om een schaalsprong te maken in kennis en technologie op het gebied van maintenance. De doelstelling van het WCMC is het ontwikkelen van nieuwe methoden, technologieën en diensten op het gebied van MRO. In het Maintenance Competence Center staat de ontwikkeling van cross-sectorale kennisinnovatie in de maintenanceketen centraal. Naast een verzamelplaats voor kennis over Maintenance, wordt het MCC dé plek waar projecten worden geïnitieerd en waar afstemming met onderwijsinstellingen plaatsvindt. De projectbudgetten voor Maintenance bedragen totaal circa 4 mln. Bij het ministerie van Economische Zaken en de provincies Noord-Brabant en Zeeland is een subsidie van 0,9 mln. aangevraagd. Eind september 2007 kunnen weer nieuwe projecten worden ingediend in het kader van Pieken in de Delta. REWIN bereidt samen met de BOM voor de actielijn Bio-energie het project Duurzame Reststoffen Consortium voor. Het Duurzame Reststoffen Consortium bestaat uit vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden of semi-overheidsinstellingen. Het consortium gaat zich bezig houden met de inrichting van een duurzaam industriepark binnen het havencomplex Vlissingen Oost. Het project wordt in samenhang ontwikkeld met de projecten BIO Port en het Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland. Logistiek: Zuidwest Nederland als logistieke hotspot tussen twee mainports De logistieke sector moet optimaal gaan profiteren van haar strategische ligging tussen twee wereldhavens, de ligging aan diep vaarwater en de uitstekende verbindingen met het achterland. Het beter benutten van deze ligging biedt de regio het economisch perspectief om zich tot toplocatie voor logistiek en distributie te ontwikkelen. REWIN en BOM hebben deze ambitie omgezet in een concreet project waarbij Smart Supply Chains (innovatie binnen en tussen bestaande logistieke ketens) en Smart Connections (bundeling van vervoersstromen, intermodale systemen) Haven Moerdijk Nieuwe projecten in het kader van Pieken in de Delta voor de logistiek een belangrijker rol spelen: het Smart Logistics Center. Als eerste wordt de haalbaarheid onderzocht van dit hoogwaardig kennisinstituut. In het kenniscentrum kan het bedrijfsleven elkaar vinden en kunnen trends, ideeën en kansen gesignaleerd en uitgewerkt worden. Daarnaast wordt er een pilot opgestart op het gebied van High Performance Logistics waarbij onder andere de Six Sigma methodiek wordt toegepast. High Performance staat voor innovatieve verbeteringen die worden toegepast ter verbetering van bedrijfsprocessen, verlaging van kosten en vermindering van het aantal fouten. Met het pilot-project High Performance Logistics worden handvatten aangereikt aan de logistieke keten om hun performance (keten- en bedrijfsvoering) te verbeteren. Het projectbudget voor het Smart Logistics Center bedraagt ruim 480.000. Bij de provincies Noord- Brabant en Zeeland en het ministerie van Economische Zaken is elk een subsidie van ruim 120.000 aangevraagd. Het project loopt tot december 2007. 14
Subsidies van de projecten Door goed in te spelen op de beleidswensen van hogere overheden haalt REWIN veel subsidiegeld van de EU, het Rijk en de Provincie naar West-Brabant. De totale gerealiseerde subsidie van alle in 2006 lopende projecten bedraagt ca. 5,2 mln. Dit zijn extra middelen die ten goede komen aan West-Brabant. Betrokken partijen in Pieken in de Delta BIO Port: Nedalco, Cargill, BiomassaUnie, Heros, Rosendaal Energy, Zeeland Seaports, Provincie Zeeland en Gemeente Terneuzen. Kenniscentrum Duurzame Technologie ZW Nederland: Nedalco, Cargill,BiomassaUnie, Heros, Rosendaal Energy, Zeeland Seaports, Deltius BV, Delta NV (waaronder Delta Milieu), Delta Evides, Sea Way Refining (SWR), EnvoSmart, AliaVita, Strategisch Plan Kempen (SPK), Provincie Zeeland,Gemeente Terneuzen, Gemeente Vlissingen, Wageningen Universiteit, Radboud Universiteit Nijmegen, TU Eindhoven, Universiteit van Gent en VITO. Duurzame Reststoffen Consortium: Deltius BV (ook Delta NV, waarbij Delta Milieu), Sea Way Refining (SWR), EnvoSmart, AliaVta, Provincie Zeeland en de Gemeente Vlissingen. World Class Maintenance Consortium: de Koninklijke Luchtmacht (KLU), Schelde Naval Shipbuilding, Wärtsillä, Gasunie en Essent Energie. Maintenance Competence Center: Van Tilburg BV, ABB, Ardee BV, Bradford Engineering BV, Daedalus aviation Group, Deltius BV, DOW Benelux BV, Engiplast BV, Essent Energie, Faes Group, Feel Safe vision products b.v., Fluor, GE Plastics BV, Groenwout Consultants en Engineers, GTI Zuid BV, Human Relations Support, Huydrauvision BV, Istimewas Elektro, KEC, Kuehne & Nagel NV, mro industries, NedTrain, Numac Services BV, Outokumpu Stainless BV, Ovet BV, PDM, Siemens, SPIE Nederland BV, Stok Maintenance Management BV, Thermphos International BV, Total Raffinaderij Nederland NV, Unitron Group BV en Witteveen en Bos. AVANS Hogeschool, Hogeschool Zeeland, Kenteq, NHTV Internationale Hogeschool Breda, ROC Midden- Brabant, ROC West-Brabant, Markiezaat College, ROC Westerschelde, ROC Zadkine, ROC Zeeland, TNO Corporate Staforganen, TNO Defense, Security & Safety, TU Delft en TU Eindhoven. AMC Centre, BZW, BZW Zeeland, Kamer van Koophandel West-Brabant, NAP DACE, NIID, NIVE, NVDO, Profion, Syntens en USPI NL. Smart Logistics Center: DOW Benelux BV, GE Plastics, Verbruggen BV, Jan de Rijk Logistics, Rietveld Transportbedrijf, GVT Gebr. Verstijnen, De Graaf Logistics, Outokumpu Stainless, Hogeschool Zeeland en NHTV Internationale Hogeschool Breda. Gerealiseerde externe subsidies Revitalisering Bevordering Bedrijventerreinen Export Platteland Industrie totaal Procesin. GPM URB ZDMB West TOP 2010 Pieken Prov. N-Br. 162.000 100.000 110.000 100.000 472.000 Prov. Zeeland 100.000 100000 Ministerie EZ 1.000.000 99.417 240.000 300.000 1.639.417 Vlaamse Overheid 125.917 125.917 Interreg 1.750.000 122.463 330.000 2.202.463 Equal 434.000 434000 REAP 138.000 22.000 50.000 210.000 totaal 2.750.000 300.000 369.797 584.000 680.000 500.000 5.183.797 Samenvatting resultaten structuurversterkende projecten 2006 Lopende projecten: 5 Deelnemende bedrijven van de lopende projecten: 97 Gerealiseerde externe subsidies (mln. ): 5,2 Projecten in ontwikkeling (haalbaarheid): 7 15
ACTIVITEITEN MAATWERK REWIN levert op verzoek maatwerk aan 12 West- Brabantse gemeenten uit het landelijk gebied. Het gaat hier voornamelijk over lokale economische vraagstukken. Het maatwerk kan opgedeeld worden in de volgende clusters; 1 Bedrijfsuitbreiding of bedrijfsverplaatsing: REWIN maakt analyses in verband met de verplaatsing of de uitbreiding van een bedrijf. 2 Nieuwe bedrijventerreinen: Bij de onderbouwing van de ruimtelijke behoefte aan nieuwe bedrijventerreinen kan REWIN een rol spelen. Daarnaast kan REWIN ondersteunen bij de realisatie van een regionaal terrein of bij de herontwikkeling van een bestaand terrein. 3 Bestaande bedrijventerreinen: REWIN ondersteunt bij de selectie van uitgiftecriteria, bij het maken van grondprijsanalyses en haalbaarheidsonderzoeken naar revitalisering van bestaande bedrijventerreinen of bij het opstellen van marketingplannen die gemeenten kunnen helpen bij het vermarkten van hun industriegrond. In onderstaande tabel staat vermeld welke maatwerkactiviteiten REWIN in 2006 heeft verricht voor de diverse aandeelhouders. Maatwerkactiviteiten REWIN 2006 Uitbreiding of verplaatsing Nieuwe Bestaande Totaal per Maatwerk 2006 van bedrijven bedrijfsterreinen bedrijfsterreinen gemeente Aalburg Alphen-Chaam Baarle-Nassau Drimmelen 2 2 Geertruidenberg Halderberge Rucphen 1 1 Steenbergen Werkendam 1 1 Woensdrecht 1 1 Woudrichem 1 1 Zundert 1 1 2 Totaal 8 16
Gemeente Drimmelen De gemeente Drimmelen heeft REWIN verzocht om met betrekking tot een ruimtelijk ordeningsknelpunt een bedrijfsplan aan te leveren en mee te denken over de verplaatsing van een bedrijf. Gemeente Rucphen In verband met de uitgifte van een stuk bedrijfsterrein op bedrijventerrein Nijverhei heeft REWIN ondersteuning geleverd bij het uitgiftebeleid en zijn gesprekken opgestart met 12 ondernemers die interesse hebben. REWIN gaat verder de ondersteuning leveren bij de selectie van de ondernemers en de invulling van het terrein. Gemeente Werkendam Drimmelen bedrijventerrein Spijck De gemeente heeft REWIN verzocht een rapportage te verzorgen over de verplaatsing van een bedrijf uit de kern naar de rand van het dorp. Aan REWIN werd gevraagd aan te geven in hoeverre er sprake was van gebondenheid van de activiteiten van het bedrijf aan het dorp en om een oordeel te geven over de continuïteit van het bedrijf. REWIN heeft de rapportage opgesteld. Gemeente Woensdrecht REWIN heeft ondersteuning verleend bij de uitgifte van bedrijventerrein Driehoven II. Er zijn 4 ondernemers gesproken die interesse hadden in een perceel. Daarover is naar de gemeente gerapporteerd. Vervolgens heeft REWIN met de gegadigden gesprekken gevoerd over financiering van de aankoop. Eén ondernemer heeft inmiddels gekocht, een andere ondernemer gaat vrijwel zeker investeren. Gemeente Woudrichem In het eerste halfjaar van 2006 heeft REWIN gesprekken gevoerd met 24 gegadigden voor de uitgifte van het industrieterrein de Rietdijk. De gemeente werd ondersteund bij de inventarisatie en het beoordelen van de ondernemers in het kader van het uitgiftebeleid. REWIN heeft een advies opgesteld voor uitgifte. Momenteel overlegt REWIN met de gemeente over de invulling van het terrein naar aanleiding van de eerdere inventarisatie. Gemeente Zundert Op verzoek van de gemeente Zundert heeft REWIN ondersteuning verleend bij een verplaatsingsdossier; het betreft een verandering in het bestemmingsplan. Daarnaast heeft REWIN een behoefteonderzoek opgestart naar een nieuw bedrijventerrein. 17
FINANCIEEL VERSLAG NV REWIN West-Brabant BALANS (voor winstbestemming) ACTIEF PASSIEF 31.12.06 31.12.05 31.12.06 31.12.05 Vaste activa Eigen vermogen Materiele vaste activa / Gestort en opgekantoorinventaris 42.893 28.273 vraagd kapitaal 153.378 153.378 Agioreserve 24.766 24.766 Egalisatiereserve aktiviteiten 195.127 186.178 Overige reserves 47.473 47.473 Onverdeeld resultaat 65.439 8.949 Totaal vaste Totaal eigen activa 42.893 28.273 vermogen 486.182 420.744 Voorzieningen Voorziening vestigers 0 90.000 Voorziening project risico's 99.319 0 Totaal voorzieningen 99.319 90.000 Vlottende activa Kortlopende schulden / overlopende passiva Onderhanden werk Termijnen onderhanden projecten 1.839.711 542.356 werk projecten 1.631.091 918.077 Debiteuren 70.827 67.120 Crediteuren 287.597 161.504 Groepsmaatschappijen 62.507 0 Overige kortlopende Overige vorderingen 135.570 490.208 schulden 351.795 665.790 Liquide middelen 829.490 1.128.158 Totaal vlottende Kortlopende schulden activa 2.875.598 2.227.842 /overlopende passiva 2.332.990 1.745.371 TOTAAL 2.918.491 2.256.115 TOTAAL 2.918.491 2.256.115 Deze balans is ontleend aan de jaarrekening 2006 18
NV REWIN West-Brabant WINST- EN VERLIESREKENING 2006 2006 2005 Opbrengsten Nieuwe vestigers (arbeidsplaatsen) 472.544 435.845 Uitbreiding (arbeidsplaatsen) 449.120 116.799 Structuurversterking (concrete acties) 1.254.544 269.398 Maatwerk 43.191 85.258 Contracten 306.240 315.907 Som der bedrijfsopbrengsten 2.525.639 1.223.207 Kosten Nieuwe vestigers (arbeidsplaatsen) 460.702 428.920 Uitbreiding (arbeidsplaatsen) 449.119 123.899 Structuurversterking (concrete acties) 1.299.070 275.558 Maatwerk 32.889 70.231 Contracten 218.420 315.648 Som der bedrijfslasten 2.460.202 1.214.258 Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 65.437 8.949 Deze Winst- en Verliesrekening is ontleend aan de jaarrekening 2006 19
KANTOOR- & BEDRIJFSVESTIGING GROEI & FINANCIERING REGIONALE PROJECTEN NV REWIN West-Brabant Mozartlaan 7 Postbus 3182, 4800 DD Breda tel. 076-5646780 fax 076-5646789 info@rewin.nl www.rewin.nl Fotografie NV REWIN West-Brabant, Kees Bennema, Studio EVS Vormgeving Studio EVS Drukwerk NPN Drukkers, Breda