Sterk in taal, sterk in studie

Vergelijkbare documenten
Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven

Symposium Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken. Houten, 3 april 2013

Engels als voertaal in het hoger onderwijs: één taalbeleid!

Al het goede in drieën: naar taalontwikkelende feedback op schrijfproducten in het hoger onderwijs

Openbare bijeenkomst Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs

Taalontwikkelend onderwijs in het hbo. Een voorbeeld van zelfregie

twee initiatieven Academisch Nederlands

Drie jaar Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs. Opbrengsten en toekomstdromen

Talige startcompetenties Hoger Onderwijs

Talige startcompetenties voor hoger onderwijs

Doorlopende leerlijn taal? Dan ook in het hoger onderwijs! Conceptuele uitgangspunten voor een taalbeleid in het hoger onderwijs

Jubileumconferentie Vijftien jaar Platform 30 November

Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april Om te beginnen..

Taalontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs

Academisch schrijven in voortgezet en hoger onderwijs: effectieve didactiek

Talige startcompetenties in het hoger onderwijs

Taal leren denken. Taalbeleid aan de Plantijn Hogeschool Antwerpen, opleiding Orthopedagogie

Ronde 2. Naar een taalkrachtigere lerarenopleiding. 1. Aanleiding. 2. De praktijk op school

Op weg naar integraal taalbeleid in hogeschool en universiteit

Taalontwikkelend Lesgeven

Jaarverslag Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 2013

«Iedere leraar een taalleraar» Waarom? Wat? Hoe?

Taalontwikkelend leren: de lerende student

Nederlands en Engels in het hoger onderwijs. Wilma van der Westen senior adviseur Taalbeleid

TOL als vliegwiel voor taalbeleid. Verslag van een training Taalontwikkelend Lesgeven

C2-taken uitvoeren met een B2-niveau: kunst- en vliegwerk?

Gerealiseerd met de steun van de Vlaamse Overheid, Departement Inburgering in het kader van Managers van diversiteit. Taalgericht naar werk Inhoud I

Doorlopend werken aan de taalontwikkeling van studenten. Twee jaar breed taalbeleid in de hbo-opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Ronde 6. Werken met taalcoaches in het mbo. 1. Inleiding. 2. Taalontwikkeling

Taalontwikkelend lesgeven in een academische opleiding: een intensieve en effectieve samenwerking tussen vak- en taaldocenten

Taalontwikkelend onderwijs in de zaakvakken Een brug te ver?

Academische taalvaardigheid in het hoger onderwijs: een sleutel voor een succesvolle overgang

DIPLON: GLO Taal. Nathalie Peeters (PHL) Veerle Schuyten (KHLim) UHASSELT - 18/05/11

Taalgericht vakonderwijs voor Neerlandici en collega s van alle andere schoolvakken

Van taalexpert naar taalcoach Onderzoek naar de positie van de (aankomende) docent Nederlands

Waarom taalontwikkelende docenten het verschil maken

TAAL OP MAAT. NAAR EEN DUURZAAM TAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS

Een taalbeleid op maat van de lerarenopleiding. Guido Cajot

De taalontwikkeling in het curriculum van Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD); de module Rapportage als voorbeeld

Timmeren en taal. Oefenen met taalgericht vakonderwijs in het vmbo / beroepsonderwijs

Werken aan geletterdheid in het secundair onderwijs: een uitdaging voor iedereen!

Twee nieuwe handboeken taalgericht vakonderwijs

De rol van taal in rekenen bijeenkomst 2

Mbo, toets je taal! Taalvaardigheid Nederlands beoordelen in competentiegericht onderwijs

Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs

Taalbewust beroepsonderwijs. Vijf vuistregels voor effectieve didactiek 1

DOCENTEN LEREN TOL-LEN IN DE LERARENOPLEIDINGEN VAN HUB-KAHO. EEN GOOD PRACTICE OP HET VLAK VAN TAALBELEID

Zin in TOL. Een introductie op Inclusief en taalontwikkelend lesgeven: een methode voor álle docenten in vo, mbo en hbo

Het ontwerpen van taalgerichte vaklessen; planningshulpen

Nota Taalbeleid Universiteit Antwerpen

Taalbeleid en taalontwikkelend onderwijs bij de Hogeschool van Amsterdam

Nederlandse taal in het mbo: varianten in taalonderwijs. Paul Steehouder 28 januari 2011

Stichting Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs p/a Postbus EH Den Haag

Programma. Presentatie: Aanleiding project en boek Inleiding boek Via knelpunten naar aanbevelingen en acties Warming up: wat doe jíj dit jaar?

Het abc van een leerlijn taalvaardigheid. Prof. Dr. Herbert De Vriese Guido Cajot, Wim De Beuckelaer, Mit Leuridan

Taalbeleid en talenbeleid

TAALBELEID. Het geheel is meer dan de som van delen.

Technologie en taal = WIN WIN. Anique Kamp-Bokdam Anika Embrechts

Verschenen in: Amos van Gelderen (red.), (2007) Eenentwintigste conferentie Het Schoolvak Nederlands, Gent: Academeia Press

Een taalbeleid op maat van

ONDERSTEUNENDE FICHEBOX SCHRIJVEN MET VAART!

Kennisbasis Nederlands voor het tweedegraads gebied. Gebruiksmogelijkheden binnen de lerarenopleiding Nederlands

Een leerlijn met vakdoelen en taaldoelen. Marijke Peeters (taalcoördinator) Monique van Luffelen (taalsatelliet)

Taalontwikkeling in uw vakles

TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK

EFFECTMETING TAALBELEID. Matthijs Eijgelshoven Projectmanager taalbeleid Dienst Studentenzaken

Zin in goed onderwijs Frans! Doelen. Even kennismaken 27/10/ Visie op goed taalonderwijs Frans kennen

Inleiding. Visie Beleid. Omgeving. Resultaat. Personeel. Beleid. Onderwijs. Leerlingen. Begeleiding. Communicatie. Cultuur.

Evaluatie als hefboom voor een sterker taalbeleid

Instructies voor de docent

VAK EN TAAL, EEN GEÏNTEGREERD VERHAAL. Met steun van het Europees Integratiefonds

Boekbesprekingen. Kleurrijke scholen, vaktaal en taalgericht vakonderwijs. Vier boeken onder de loep.

Ear openers voor docenten en studenten

Taalbeleid: van woorden naar krachtige daden

Meertaligheid als kerncomponent van internationale competentie. Lies Sercu KU Leuven

Een praktijkverhaal uit de opleiding Podologie over werken met weerstand. Pieterjan Bonne, Sabine De Bruyne en Joke Vrijders Arteveldehogeschool

AANBOD. Theorielessen (vakleer) Studenten krijgen voorbeelden van passend taalgebruik in de beroepspraktijk, zoals in een klachtgesprek of offerte.

Taalgericht vakonderwijs

Netwerkbijeenkomst taal vmbo

Taalgericht vakonderwijs

Platform Taalgericht Vakonderwijs. Voortgezet onderwijs

TAALGERICHT NAAR WERK

Opleidingsmateriaal Taalgericht Vakonderwijs

IEDERE LES EEN TAALLES? TAALVAARDIGHEID EN VAKONDERWIJS IN HET (V)MBO DE STAND VAN ZAKEN IN THEORIE EN ONDERZOEK. verkorte weergave van het rapport

Taalontwikkelend (vak)onderwijs: de rol van de docent Nederlands

EEN KNOOPPUNTBANK VAN DATA VOOR EEN ZELFONTWIKKELEND TAALBELEID

Nieuwe vormen van leren en het onderwijs Nederlands - Theoretisch kader

! " # $ % &! " # $ % & $ & ' $ (& $ ' % ) # & #) ( & $ & ' ( * & $ & ' $ & # ' ' ) ( $$ ' $! 2

Woordenschat verrijken begint met attitude

Programma Studiedag Taalacademie Motivatie voor taalonderwijs Vrijdag 16 mei 2014 Amersfoort

TalenTalent. lectorale rede Rick de Graaff

Stimuleren en beoordelen van een onderzoekende houding. Forra Cornelis docent fontys paramedische hogeschool

Workshop 1: Taalbeleid en kansengroepen

taal ontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs. hoe doe je dat?

Verplicht toetsen en bijspijkeren of eigen verantwoordelijkheid? De basisvaardigheden Nederlands van eerstejaars VU-studenten

AAN DE SLAG MET BREED EVALUEREN? DE TOOLKIT BREED EVALUEREN WIJST DE WEG. Koen Van Gorp Centrum voor Taal en Onderwijs, KU Leuven 23 oktober 2014

1. Taalondersteuning op maat van de student én van de opleiding

Ronde 7. Taal op maat van de New Young Professional. Van visie naar praktijk in Howest

kijkwijzer hoger onderwijs de les de docent taalontwikkelend lesgeven

Transcriptie:

Sterk in taal, sterk in studie Drie vormen van feedback Wilma van der Westen Voorzitter Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Regioconferenties SLO / 19, 21 en 29 november 2011

Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN 26 16 en 17 november 2012 te Brugge Lid bestuur Sectie Nederlands & Nt2 van Levende Talen 13 talensecties Voorzitter Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 43 instellingen hoger onderwijs uit Nederland en Vlaanderen Senior adviseur Taalbeleid De Haagse Hogeschool Sinds 1989 bezig met taalbeleid Educatief auteur: leermiddelen, digitale schrijfleeromgeving o.a. Goed geschreven, Welgespeld Nu: Succes met Taal

Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Opgericht eind 2006 door vier docenten Nu: 39 instellingen hoger onderwijs Doel: uitwisseling informatie en ervaringen kennisdeling en kennisvorming bijdragen aan ontwikkeling van instellingsbreed taalbeleid en taalondersteuning in het hoger onderwijs Vanuit een brede visie op taalbeleid Financieel ondersteund door de Nederlandse Taalunie

Op zoek! Type 3 taalbeleid Talige startcompetenties hoger onderwijs (H. Bonset & H. de Vries 2009) Propedeutische schrijftaken (T. Meestringa 2010) Instrument voor zelfbeoordeling schrijfvaardigheid (verwacht: eind 2012) Talige eindkwalificaties hoger onderwijs

Schrijven in het hoger onderwijs Talige startcompetenties Hoger Onderwijs (2009) Onderscheid tussen 3F/4F en Talige startcompetenties Hoger Onderwijs: Strategieën: plannen monitoren en herstellen Taalleerstrategieën Attitude Woordenschat

Drie vormen van feedback 1. Correctieve of beoordelende feedback 2. Tekstverbeterende feedback 3. Taalontwikkelende of ontwikkelingsgerichte feedback Van der Westen, HSN-Conferentiebundel 2012

Correctieve of beoordelende feedback Doel: student ziet wat er goed of niet goed is aan zijn tekst en heeft inzage in de beoordeling Tekstverbeterende feedback Doel: student ziet wat er goed of niet goed is aan zijn tekst en krijgt een handvat om zijn tekst te verbeteren Taalontwikkelende of ontwikkelingsgerichte feedback Doel: student ziet wat er goed of niet goed is aan zijn tekst, krijgt een handvat om zijn tekst te verbeteren én om een betere volgende tekst te schrijven Van der Westen, HSN-Conferentiebundel 2012

Drie typen taalbeleid Type 1: Taal smal Type 2: Taal gekoppeld aan opleidingseisen Type 3: Taal breed Daems & Van der Westen 2008 Rooijackers & Van der Westen 2009

Type 1 Taalbeleid Buiten of naast het curriculum Toets Ondersteuning taalzwakke studenten Alleen taaldocenten een taak Doel: bepaald niveau halen -> Productgericht: toets halen

Type 2 Taalbeleid Competentiegericht Evt. toets en ondersteuning taalzwakke studenten Ingebed in / gekoppeld aan leerstof, leerboek Aandacht voor taal in curriculum (taalgericht vakonderwijs) Doel: taalvaardige student -> productgericht

Taalgericht vakonderwijs (TVO) De docent stelt voor elke les vak- en taaldoelen vast. - context - interactie -Taalsteun Hajer & Meestringa 2004/2009

Type 3 Taalbeleid Proces én product Taalleerstrategieën: Leren een taal te leren Bewuste taalverwerving Multiculturele en internationale (taal)competenties Taalontwikkelend lesgeven Accent op leren en leren leren De lat hoog Doel: autonome taalleerder + taalvaardige student

Definitie taalontwikkelend lesgeven (TOL) Manier van lesgeven (of begeleiden, coachen) waarin de docent (ook in rol begeleider of coach) nadrukkelijk een rol heeft in het aanjagen, stimuleren, uitdagen en begeleiden van het proces van taalontwikkeling van de student(en). (Van der Westen 2006) De leerling is actief Werken aan taalontwikkeling van elke student Bewust leren & bewust bekwaam

Opdracht

Bedankt voor uw inzet en aandacht! Wilma van der Westen W.M.C.vanderWesten@hhs.nl

Succes met Taal Van der Westen, W. (2012). Succes met Taal. Een online webbased leerprocesgerichte benadering van het taalleer- en schrijfleerproces. Wageningen: Sobit. www.succesmettaal.nl