Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs"

Transcriptie

1 Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Wilma van der Westen voorzitter

2 Discussiebijeenkomst Taaltoetsen Taaltoetsen in het hoger onderwijs, averechtse effecten Wilma van der Westen 2 juni 2014

3 Er moet iets gebeuren! Pabotaaltoets Referentiekader Meijerink Er moet iets gebeuren! Vu-taaltoets, Erasmus taaltoets, HHS-toets, Fontys taaltoets, etc. Er is een nieuwe markt! Hbo-taaltoets, De Nederlandse taaltoets, TOA-toolkit, Hogeschooltaal, etc.

4 Hoe wordt er binnen het hoger onderwijs getoetst? Het schema op de volgende dia is ontleend aan de lezing De hedendaagse praktijk van Competentiegericht Toetsen in het HO: hoe ver staan we? van Prof. Dr. F. Doschy op de conferentie Toetsen en examineren in het hoger onderwijs, 13 mei 2014

5

6 Veelgebruikte definitie van taalbeleid: Taalbeleid is de formulering van het permanente, systematische en strategische handelen van beleidsmakers en beleidsuitvoerders om op alle voor het onderwijs relevante niveaus taal én taalontwikkeling tot een bron van permanente aandacht en zorg te laten zijn in de dagelijkse praktijk van het onderwijs en die maatregelen te nemen die bijdragen aan het studiesucces van studenten. Studiesucces wil in dit verband zeggen: in staat zijn de opleiding met behoud van alle kwaliteitseisen succesvol te doorlopen, en bij het afstuderen beschikken over voldoende taalvaardigheid voor de beginnende beroepsuitoefening. Wilma van der Westen (2002/2003)

7 Doel van taalbeleid: Taalbeleid is de formulering van het permanente, systematische en strategische handelen van beleidsmakers en beleidsuitvoerders om op alle voor het onderwijs relevante niveaus taal én taalontwikkeling tot een bron van permanente aandacht en zorg te laten zijn in de dagelijkse praktijk van het onderwijs en die maatregelen te nemen die bijdragen aan het studiesucces van studenten. Studiesucces wil in dit verband zeggen: in staat zijn de opleiding met behoud van alle kwaliteitseisen succesvol te doorlopen, en bij het afstuderen beschikken over voldoende taalvaardigheid voor de beginnende beroepsuitoefening. Wilma van der Westen (2002)

8 Geen exclusief Nederlands verhaal! Hogeschooltaal neemt al voor 16 hogescholen B2- en C1-toetsen af In overleg met de taaldocent of studiecoördinator verzorgen de medewerkers van Hogeschooltaal onlinetoetsen spelling, stijl en grammatica.

9 Name dropping, suggestie wekken, verkoopverhaal! In 2010 besloot ik, na overleg met de toenmalig secretaris-generaal van de Taalunie om het keurmerk van de Taalunie aan te vragen en om de toetsen van Hogeschooltaal te certificeren voor B2 en C1-niveau. Wij mochten dat zelfstandig doen. Onze deskundigheid en betrouwbaarheid kwamen immers voort uit een groeiende vakgroep die bestond uit taaldocenten uit het hoger onderwijs en wetenschappers uit de neerlandistiek. Het keurmerk van de Taalunie houdt in: de juiste spelling hanteren.

10

11 Spelling Stijl Uitdrukkingen, spreekwoorden, gezegden Grammatica: zinsontleding Grammatica: woordbenoeming Interpunctie Woordenschat Werkwoordspelling Ouderwets taalboek in een digitaal jasje Meer van hetzelfde Een herhaling van zetten

12 Er was eens in Nederland ergens op een hogeschool.

13

14 Onuitgesproken claims 1. De basale taalvaardigheid moet op orde zijn voordat een student toekomt aan de hogere taalvaardigheid. 2. Basale taalvaardigheid wordt veelal opgevat als synoniem voor taalverzorging. 3. Een betere taalverzorging leidt tot een betere schrijfvaardigheid. (Van Eerd & Van der Westen, in voorbereiding)

15 Wat is het effect van deze taaltoetsen? Pabo-taaltoetseffect : toets behaald, over tot de orde van de dag Extra ballast voor studenten die alle zeilen moeten bijzetten voor hun opleiding zelf Teaching & learning-to-the-test: aandacht en tijd van studenten gaat uit naar spelling, grammatica en taalweetjes in plaats van naar duurzame taalontwikkeling Korte-termijneffect: transfer- en onderhoudsproblemen blijven Bias / uitsluiting ->Toegankelijkheid & kwaliteit van hoger onderwijs in het geding

16 Wat is het effect van het stellen van taalcriteria aan schrijfopdrachten? Ouderparticipatie, internetgebruik en een nieuwe markt voor bureautjes

17

18 j_je_scriptie_of_je_scriptie_uitbesteden

19 Casus 1 De verbeterde scriptie

20 Reactie van het onderwijs? Plagiaatscanners (Ephorus, vanaf 2003), eisen stellen aan schriftelijke opdrachten en opgeheven vinger Maar: Mythe 1: taalbeleid moet focussen op het toetsen en remediëren van zwaktaalvaardige, anderstalige studenten (Van den Branden in Peters & Van Houtven 2010) Mythe 2: taalbeleid gaat vooral over taalcorrectheid (Van den Branden in Peters & Van Houtven 2010) Misvatting 1: een taalbeleid begint met taal controleren (Van der Westen in Peters & Van Houtven 2010)

21 De door de raad voorgestane Afspraak over de Aanvang van het Hoger Onderwijs (AAHO) sluit aan bij de invoering van referentieniveaus maar verlegd uitdrukkelijk het perspectief van de school naar dat van de aankomende student zelf. Kern van de AAHO is dat het de aankomende student moet bedienen als beslisser. Namens de Onderwijsraad, Prof.dr. A.M.L. van Wieringen Uit: Cito (2009). Referentieniveaus en aanvang hoger onderwijs. Bijspijkeren bij de overgang naar hoger onderwijs. Ten geleide, p. 4-5.

22 De door de raad voorgestane Afspraak over de Aanvang van het Hoger Onderwijs (AAHO) sluit aan bij de invoering van referentieniveaus maar verlegd uitdrukkelijk het perspectief van de school naar dat van de aankomende student zelf. Kern van de AAHO is dat het de aankomende student moet bedienen als beslisser. Namens de Onderwijsraad, Prof.dr. A.M.L. van Wieringen Uit: Cito (2009). Referentieniveaus en aanvang hoger onderwijs. Bijspijkeren bij de overgang naar hoger onderwijs. Ten geleide, p. 4-5.

23 Gemiddeld percentage voldoende op de onderdelen van de Instaptoets Nederlands naar type vooropleiding (n=5413). Van der Westen & Wijsbroek ( ). Slecht in taal, slecht in studie? Meerjarig onderzoek naar de relatie tussen Taalvaardigheid en studiesucces.

24 Van der Westen & Wijsbroek ( ). Slecht in taal, slecht in studie? Meerjarig onderzoek naar de relatie tussen Taalvaardigheid en studiesucces.

25 Spelling en grammatica? Nee, Inzetten op taalontwikkeling gedurende de gehele opleiding binnen de studiecontext: denken, leren en formuleren; verwerven van woorden en begrippen; functioneel en passend taalgedrag.

26 Motto Eerst het leren en dan pas het controleren! (Van der Westen 2006)

27 Geen aandacht voor spelling, stijl en grammatica? Jawel, maar als redactievaardigheid Dat is anders dan schrijfvaardigheid.. In het onderwijs (leren) schrijven en (leren) reviseren, redigeren als de tekst in orde is. Een tekst kunnen verbeteren met behulp van diverse hulpmiddelen, waaronder meelezers, redacteuren, ouders, etc. Attitude?

28 Voor een complex probleem bestaat geen simpele oplossing Dank voor uw aandacht!

29

30

Symposium Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken. Houten, 3 april 2013

Symposium Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken. Houten, 3 april 2013 Symposium Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Houten, 3 april 2013 Even voorstellen: W.M.C.vanderWesten@hhs.nl Voorzitter Nederlands / Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Bestuurslid

Nadere informatie

Verplicht toetsen en bijspijkeren of eigen verantwoordelijkheid? De basisvaardigheden Nederlands van eerstejaars VU-studenten

Verplicht toetsen en bijspijkeren of eigen verantwoordelijkheid? De basisvaardigheden Nederlands van eerstejaars VU-studenten 7.Taalbeleid hoger onderwijs Ronde 8 Marloes van Beersum & Eline van Straalen Taalcentrum-VU, Vrije Universiteit Amsterdam Contact: mvanbeersum@taalcentrum-vu.nl evanstraalen@taalcentrum-vu.nl Verplicht

Nadere informatie

Talige startcompetenties in het hoger onderwijs

Talige startcompetenties in het hoger onderwijs 4. Hoger onderwijs Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt (TOA): webbased toetsinstrumentarium voor onder andere het meten van taalvaardigheid (alle deelvaardigheden) op alle niveaus van het Raamwerk Nederlands

Nadere informatie

NT1 Instroom Begrippenlijst en taalverzorging: Spelling, grammatica, Semantiek en stilistiek: stijl, zinsbouw, woordkennis Lezen en schrijven

NT1 Instroom Begrippenlijst en taalverzorging: Spelling, grammatica, Semantiek en stilistiek: stijl, zinsbouw, woordkennis Lezen en schrijven TOETSEN TAAL Titel Korte omschrijving Uitgever en jaar Doelgroep Niveau Koppeling Stand. & Eindt. Context Digitaal / Instaptoets NT1 Een instaptoets voor lezen en VanDorp educatief, www. schrijven om de

Nadere informatie

Taaltoetsing volzin of onzin?

Taaltoetsing volzin of onzin? Taaltoetsing volzin of onzin? Workshop Werkbijeenkomst Studiesucces door Diversiteit: de student centraal Taaltoetsing volzin of onzin? Jacob Nouta, j.nouta@iclon.leidenuniv.nl (Onderwijskundig adviseur

Nadere informatie

Engels als voertaal in het hoger onderwijs: één taalbeleid!

Engels als voertaal in het hoger onderwijs: één taalbeleid! Engels als voertaal in het hoger onderwijs: één taalbeleid! Wilma van der Westen Conferentie Meertalig in de loopbaan: geen luxe, maar noodzaak 24 mei 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands

Nadere informatie

Nederlands en Engels in het hoger onderwijs. Wilma van der Westen senior adviseur Taalbeleid

Nederlands en Engels in het hoger onderwijs. Wilma van der Westen senior adviseur Taalbeleid Nederlands en Engels in het hoger onderwijs Wilma van der Westen senior adviseur Taalbeleid Even voorstellen Senior adviseur Taalbeleid aan De Haagse Hogeschool Buitenpromovenda UvA: taalleerstrategieën

Nadere informatie

Sterk in taal, sterk in studie

Sterk in taal, sterk in studie Sterk in taal, sterk in studie Drie vormen van feedback Wilma van der Westen Voorzitter Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs Regioconferenties SLO / 19, 21 en 29 november 2011 Even voorstellen:

Nadere informatie

Talige startcompetenties Hoger Onderwijs

Talige startcompetenties Hoger Onderwijs Talige startcompetenties Hoger Onderwijs Making a difference 23 maart 2010 Wilma van der Westen Voorzitter Nederlands / Vlaams Taal als voorwaarde voor studiesucces Instrument voor de verwerving van kennis

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn taal? Dan ook in het hoger onderwijs! Conceptuele uitgangspunten voor een taalbeleid in het hoger onderwijs

Doorlopende leerlijn taal? Dan ook in het hoger onderwijs! Conceptuele uitgangspunten voor een taalbeleid in het hoger onderwijs Ronde 1/2 Frans Daems & Wilma van der Westen Universiteit Antwerpen & De Haagse Hogeschool Contact: frans.daems@ua.ac.be w.m.c.vanderwesten@hhs.nl Doorlopende leerlijn taal? Dan ook in het hoger onderwijs!

Nadere informatie

De leereffecten van Hogeschooltaal. White paper

De leereffecten van Hogeschooltaal. White paper De leereffecten van Hogeschooltaal White paper 1 Hogeschooltaal helpt! de leereffecten van Hogeschooltaal Publicatie in het kader van onderzoek naar studiesucces in het hoger onderwijs Auteurs: Ed en Mart

Nadere informatie

Taalontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs

Taalontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs Ronde 3/4 Edith Alladin & Wilma van der Westen De Haagse Hogeschool Contact: e.alladin@hhs.nl w.m.c.vanderwesten@hhs.nl Taalontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs 1. Inleiding Steeds meer instellingen

Nadere informatie

TOL als vliegwiel voor taalbeleid. Verslag van een training Taalontwikkelend Lesgeven

TOL als vliegwiel voor taalbeleid. Verslag van een training Taalontwikkelend Lesgeven Ronde 5 Lars van Lenteren & Wilma van der Westen De Haagse Hogeschool Contact: L.vanLenteren@hhs.nl W.M.C.vanderWesten@hhs.nl TOL als vliegwiel voor taalbeleid. Verslag van een training Taalontwikkelend

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen van LOVS toetsen Wilt u doelen formuleren voor leerlingen of groepen? Het leerrendementenoverzicht is hierbij een handig hulpmiddel. De tabellen zijn gebaseerd op de normeringstabellen van Cito. Analyseren

Nadere informatie

Talige startcompetenties voor hoger onderwijs

Talige startcompetenties voor hoger onderwijs . Hoger onderwijs Tijdens de workshop op de HSN-conferentie illustreer ik zowel taalbegeleiding als taalontwikkelend lesgeven met praktijkvoorbeelden uit ons departement en gaan we in gesprek over de mogelijkheden

Nadere informatie

Een taalbeleid op maat van de lerarenopleiding. Guido Cajot

Een taalbeleid op maat van de lerarenopleiding. Guido Cajot Een taalbeleid op maat van de lerarenopleiding Guido Cajot Taalbeleid op maat Kernproject School of Education, 2009-2011 Het expertisenetwerk voor lerarenopleidingen Associatie KU Leuven 5 partners: 1

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen van LOVS toetsen Wilt u doelen formuleren voor leerlingen of groepen? Het leerrendementenoverzicht is hierbij een handig hulpmiddel. De tabellen zijn gebaseerd op de normeringstabellen van Cito. Analyseren

Nadere informatie

Product Informatie Blad - Taaltoets

Product Informatie Blad - Taaltoets Product Informatie Blad - Taaltoets PIB150-2010-Taaltoets Context In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft de Commissie Meijerink onderzoek gedaan naar wat leerlingen

Nadere informatie

TAAL OP MAAT. NAAR EEN DUURZAAM TAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS

TAAL OP MAAT. NAAR EEN DUURZAAM TAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS TAAL OP MAAT. NAAR EEN DUURZAAM TAALBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS In haar rapport Nederlands in het hoger onderwijs, een verkennende literatuurstudie naar taalvaardigheid en taalbeleid, signaleert de Nederlandse

Nadere informatie

Correct en gestructureerd Nederlands. Voorstel taalbeheersingspilots 2012-2013 op de HKU

Correct en gestructureerd Nederlands. Voorstel taalbeheersingspilots 2012-2013 op de HKU Correct en gestructureerd Nederlands Voorstel taalbeheersingspilots 2012-2013 op de HKU 1 Voorwoord Bijna dagelijks lees je in de krant en hoor je via andere nieuwsmedia dat het hbo klaagt over het taalniveau

Nadere informatie

Slecht in taal, slecht in studie? Resultaten van een onderzoek naar de relatie tussen taalvaardigheid en studiesucces

Slecht in taal, slecht in studie? Resultaten van een onderzoek naar de relatie tussen taalvaardigheid en studiesucces VIJFENTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS Ronde 1 Wilma van der Westen & Domien Wijsbroek Haagse Hogeschool Contact: W.M.C.vanderWesten@hhs.nl D.H.J.Wijsbroek@hhs.nl Slecht in taal, slecht

Nadere informatie

Toetsen schrijfvaardigheid aan het einde van het (speciaal) basisonderwijs

Toetsen schrijfvaardigheid aan het einde van het (speciaal) basisonderwijs Ronde 6 Karin Heesters Cito, unit PO/VO Contact: karin.heesters@cito.nl Toetsen schrijfvaardigheid aan het einde van het (speciaal) basisonderwijs 1. Inleiding In het kader van het project Periodieke Peiling

Nadere informatie

Drie jaar Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs. Opbrengsten en toekomstdromen

Drie jaar Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs. Opbrengsten en toekomstdromen DRIEËNTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS Ronde 1 Jona Hebbrecht (a) & Wilma van der Westen (b) (a) Huis van het Nederlands, Brussel (b) De Haagse Hogeschool Contact: Jona.hebbrecht@huisnederlandsbrussel.be

Nadere informatie

Twee verhalen over toetsing van de Nederlandse taal en relatie met studiesucces: de UvA

Twee verhalen over toetsing van de Nederlandse taal en relatie met studiesucces: de UvA Twee verhalen over toetsing van de Nederlandse taal en relatie met studiesucces: de UvA Folkert Kuiken, Nederlandse taalkunde, f.kuiken@uva.nl Ineke Vedder, Moderne vreemde talen en culturen, i.vedder@uva.nl

Nadere informatie

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012 De Referentieniveaus Taal BAVO Eemlanden 14 maart 2012 2 Wat komt aan de orde? Aanleiding tot de referentieniveaus Wat zijn referentieniveaus? Status en ontwikkelingen rond de referentieniveaus Referentieniveaus

Nadere informatie

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven

Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Wilma van der Westen Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Utrecht 7 november 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN

Nadere informatie

Referentiekaders. Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2. Station en de referentiekaders 6

Referentiekaders. Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2. Station en de referentiekaders 6 Referentiekaders Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2 Station en de referentiekaders 6 1 Doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen (Commissie Meijerink) Een beknopte samenvatting/ de belangrijkste

Nadere informatie

Product Informatie Blad - Taaltoets

Product Informatie Blad - Taaltoets Product Informatie Blad - Taaltoets PIB150-2010-Taaltoets Context In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft de Commissie Meijerink onderzoek gedaan naar wat leerlingen

Nadere informatie

Taalontwikkelend onderwijs in het hbo. Een voorbeeld van zelfregie

Taalontwikkelend onderwijs in het hbo. Een voorbeeld van zelfregie Henriette Groot Antink & Pieter t Hart Hogeschool Utrecht Faculteit Gezondheidszorg Contact: hgrootantink@gmail.com p.hart@sobit.nl Taalontwikkelend onderwijs in het hbo. Een voorbeeld van zelfregie 1.

Nadere informatie

Diana van Dijk Bas Groot NHTV, internationale hogeschool voor Toerisme en Verkeer, Academie Stedebouw, Logistiek en Mobiliteit, Breda.

Diana van Dijk Bas Groot NHTV, internationale hogeschool voor Toerisme en Verkeer, Academie Stedebouw, Logistiek en Mobiliteit, Breda. 2de GoLeWe-projectconferentie Maastricht, 11 mei 2010 Diana van Dijk Bas Groot NHTV, internationale hogeschool voor Toerisme en Verkeer, Academie Stedebouw, Logistiek en Mobiliteit, Breda 11 mei 2010 Tussentijdse

Nadere informatie

Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO. Jan van Weerden Hoofd Research POVO

Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO. Jan van Weerden Hoofd Research POVO Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO Jan van Weerden Hoofd Research POVO Overzicht Referentieniveaus: aanleiding Doorlopende leerlijnen DLL De diagnostische toetsen Vooronderzoek: opzet en

Nadere informatie

Voorstel taal- en rekenbeleid [school]

Voorstel taal- en rekenbeleid [school] Inleiding Landelijk Op 27 april 2010 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel 'Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen' aangenomen. Het wetsvoorstel treedt op 1 augustus 2010 in werking. De kern van

Nadere informatie

twee initiatieven Academisch Nederlands

twee initiatieven Academisch Nederlands twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek

Nadere informatie

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Programma Wie zijn wij? Eindtoets ROUTE 8 Pauze Ontwikkelingen Aanmelden Informatie over ROUTE 8 De leerling en route ROUTE

Nadere informatie

Wat kan de DTT betekenen op team-, afdeling- en schoolniveau: ervaringen in Limburg met de OnderwijsMonitor Limburg. Raoul Haenbeukers Lex Borghans

Wat kan de DTT betekenen op team-, afdeling- en schoolniveau: ervaringen in Limburg met de OnderwijsMonitor Limburg. Raoul Haenbeukers Lex Borghans Wat kan de DTT betekenen op team-, afdeling- en schoolniveau: ervaringen in Limburg met de OnderwijsMonitor Limburg Raoul Haenbeukers Lex Borghans Universiteit Maastricht SBE Economics of Education Onderwijsmonitor

Nadere informatie

! " # $ % &! " # $ % & $ & ' $ (& $ ' % ) # & #) ( & $ & ' ( * & $ & ' $ & # ' ' ) ( $$ ' $! 2

!  # $ % &!  # $ % & $ & ' $ (& $ ' % ) # & #) ( & $ & ' ( * & $ & ' $ & # ' ' ) ( $$ ' $! 2 2 "# " # ## * # +## " # #, " # # - #./# # ## 0 1 # # #2 # # # #3 - " 0 * +./#- +# - 1 1 3 ** +, -" -. 4567 8 9#: ; :

Nadere informatie

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Programma Wie zijn wij? Eindtoets ROUTE 8 Ontwikkelingen Aanmelden Wie zijn wij? Waar staan wij voor? Bevordering van de

Nadere informatie

Algoritmekaart spelling helpt dyslectici bij taaltoets

Algoritmekaart spelling helpt dyslectici bij taaltoets Algoritmekaart spelling helpt dyslectici bij taaltoets Algoritmekaart spelling helpt dyslectici bij taaltoets Auteur: Drs. Ed Landman Schrijftaal in het hoger onderwijs Het is slecht gesteld met de schrijftaal

Nadere informatie

Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:

Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing: PIT IG3 2017-2018 Trimester 3 Vak: Nederlands Onderdeel: Grammatica -- RKW Week 25 t/m 36 Onderdeel: Grammatica Woordsoorten en Zinsdelen Nieuw Nederlands 3 havo 5 e editie H5 Klare Taal Extra Hoofdstuk

Nadere informatie

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST

Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Test- en trainingscentrum Onderwijsadviesbureau TESTEN IS MEER DAN EEN UITKOMST Programma Wie zijn wij? Eindtoets ROUTE 8 Ontwikkelingen Aanmelden Wie zijn wij? Waar staan wij voor? Bevordering van de

Nadere informatie

filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/)

filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/) SLO oktober 2009 filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/) Achtergrond Nederland heeft een goed onderwijssysteem. Maar, er is maatschappelijke zorg over de kwaliteit van het reken- en taalonderwijs.

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen van LOVS toetsen Opbrengstgericht werken betekent dat doelen worden geformuleerd voor het (gewenste) prestatieniveau van een leerling, een groep of de school. Veelal worden hiervoor vaardigheidsscores

Nadere informatie

[DIA MET TITEL+COVER HIER]

[DIA MET TITEL+COVER HIER] [DIA MET TITEL+COVER HIER] Bijeenkomst 1 Beter schrijven in alle vakken Programma Aanleiding Schrijven in fasen Oriëntatiefase Opdrachtfase Schrijffase Revisiefase en publicatiefase (bijeenkomst 2) Voorwerk

Nadere informatie

PORTFOLIO NEDERLANDS NAAM: OPLEIDING: KLAS: Portfolio Nederlandse taal, deel 1 Versie 11-07-13 Pagina 1

PORTFOLIO NEDERLANDS NAAM: OPLEIDING: KLAS: Portfolio Nederlandse taal, deel 1 Versie 11-07-13 Pagina 1 PORTFOLIO NEDERLANDS NAAM: OPLEIDING: KLAS: Portfolio Nederlandse taal, deel 1 Versie 11-07-13 Pagina 1 Het portfolio voor de Nederlandse taal bestaat uit de volgende onderdelen: - Inleiding - Algemeen

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LVS toetsen van LVS toetsen Opbrengstgericht werken betekent dat doelen worden geformuleerd voor het (gewenste) prestatieniveau van een leerling, een groep of de school. Veelal worden hiervoor vaardigheidsscores gebruikt.

Nadere informatie

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Overeenkomsten OGW - HGW Cyclisch ambitieuze doelen stellen en evalueren: Welke leerlijnen liggen er onder jullie onderwijs? Doorgaande leerlijnen? Uitgaan

Nadere informatie

Het flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal.

Het flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal. Taal: vakspecifieke toelichting en tips Taalverwerving en -onderwijs verlopen als het ware in cirkels: het gaat vaak om dezelfde inhouden, maar de complexiteit en de mate van beheersing nemen toe. Anders

Nadere informatie

Taal leren denken. Taalbeleid aan de Plantijn Hogeschool Antwerpen, opleiding Orthopedagogie

Taal leren denken. Taalbeleid aan de Plantijn Hogeschool Antwerpen, opleiding Orthopedagogie Met de antwoorden op de bovenstaande vragen kunnen we studenten een beter beeld geven van de opbouw en de eisen van de opleiding en van de mogelijkheden voor maatwerk. Referenties Adviesgroep Nederlands

Nadere informatie

05-02-2013. 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING ONDERWERPEN

05-02-2013. 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING ONDERWERPEN TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING Vmbo conferentie Nijkerk 31 januari 2013 André Coenders Maaike Beuving ONDERWERPEN 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen 2 Invoering referentieniveaus examen

Nadere informatie

Studiewijzer TaalCompetent

Studiewijzer TaalCompetent TaalCompetent - Studiewijzer 1 Studiewijzer TaalCompetent leer-/werkboek basisvaardigheden taalbeheersing Nederlands 1 Werken met TaalCompetent 2 Overzicht uitwerkingen 3 Taaltoetsen voor de pabo 4 Kennistrainingen

Nadere informatie

Product Informatie Blad - Taaltoets

Product Informatie Blad - Taaltoets Product Informatie Blad - Taaltoets PIB150-2010-Taaltoets Context In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft de Commissie Meijerink onderzoek gedaan naar wat leerlingen

Nadere informatie

PTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17

PTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17 Exameneenheden Nederlands NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat

Nadere informatie

Taal- en rekenbeleid. Acties op vier niveaus

Taal- en rekenbeleid. Acties op vier niveaus Taal- en rekenbeleid Acties op vier niveaus Doorkijk anno maart 2013 De zes schakels TOA Intake taalbewust docent Intensivering rekenen Visie Taal- en rekenbeleid volgen Acties 2013-2014 De zes schakels

Nadere informatie

Evaluatie als hefboom voor een sterker taalbeleid

Evaluatie als hefboom voor een sterker taalbeleid Ronde 1 Riet De Vos Onze-Lieve-Vrouwcollege, Zottegem / DPB Gent Contact: riet.devos@vsko.be Evaluatie als hefboom voor een sterker taalbeleid 1. Inleiding In het Onze-Lieve-Vrouwcollege in Zottegem (campus

Nadere informatie

Jaarverslag Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 2013

Jaarverslag Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 2013 Jaarverslag Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 2013 Het jaar 2013 was opnieuw door persoonlijke omstandigheden van leden en bestuursleden en de doorgaande bezuinigingen in het hoger

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LOVS toetsen van LOVS toetsen Opbrengstgericht werken betekent dat doelen worden geformuleerd voor het (gewenste) prestatieniveau van een leerling, een groep of de school. Veelal worden hiervoor vaardigheidsscores

Nadere informatie

Leerrendementenoverzicht van LVS toetsen

Leerrendementenoverzicht van LVS toetsen van LVS toetsen Opbrengstgericht werken betekent dat doelen worden geformuleerd voor het (gewenste) prestatieniveau van een leerling, een groep of de school. Veelal worden hiervoor vaardigheidsscores gebruikt.

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17

PTA Nederlands BBL Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17 Exameneenheden Nederlands (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands

Nadere informatie

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets.

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets. Richard Vollenbroek Hogeschool Edith Stein/Onderwijscentrum Twente Vollenbroek@edith.nl Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets. Instromende eerstejaars studenten aan Nederlandse pabo s

Nadere informatie

Nota Taalbeleid Universiteit Antwerpen

Nota Taalbeleid Universiteit Antwerpen Nota Taalbeleid Universiteit Antwerpen 1. Inleiding: taalbeleid in functie van studie en werksucces Deze nota Taalbeleid expliciteert de visie op taalbeleid van de UAntwerpen, instellingsbreed maar gedifferentieerd

Nadere informatie

Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk)

Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk) Standaardrapportage (strikt vertrouwelijk) Naam: Mevrouw Bea Voorbeeld Adviseur: De heer Administrator de Beheerder Datum: 19 juni 2015 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op alle afgeronde onderdelen.

Nadere informatie

Taalvaardigheidsondersteuning in het hoger onderwijs

Taalvaardigheidsondersteuning in het hoger onderwijs Taalvaardigheidsondersteuning in het hoger onderwijs Annemijn Pasman, 3815501 Masterscriptie Communicatie & Organisatie Datum: 15-01 - 2016 Universiteit Utrecht Docent: prof. dr. Leo Lentz Begeleider:

Nadere informatie

4 Werken met beoordelingsmodellen voor productieve vaardigheden

4 Werken met beoordelingsmodellen voor productieve vaardigheden 4 Werken met beoordelingsmodellen voor productieve vaardigheden Inleiding Voor het vak Nederlands in het mbo is het Referentiekader Nederlandse taal de basis vormt voor de examinering. Hieronder lichten

Nadere informatie

C2-taken uitvoeren met een B2-niveau: kunst- en vliegwerk?

C2-taken uitvoeren met een B2-niveau: kunst- en vliegwerk? C2-taken uitvoeren met een B2-niveau: kunst- en vliegwerk? Ineke de Bakker Universiteit van Amsterdam Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies (INTT) E.: r.t.debakker@uva.nl Programma II van

Nadere informatie

De taalontwikkeling in het curriculum van Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD); de module Rapportage als voorbeeld

De taalontwikkeling in het curriculum van Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD); de module Rapportage als voorbeeld Ronde 6 Pauline Warrenaar De Haagse Hogeschool Contact: p.m.h.warrenaar@hhs.nl De taalontwikkeling in het curriculum van Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD); de module Rapportage als voorbeeld

Nadere informatie

Resultaten Eindcito 2016 Josefschool.

Resultaten Eindcito 2016 Josefschool. Resultaten Eindcito 2016 Josefschool. Er hebben 31 van de 31 van groep 8 deel genomen aan de cito- eindtoets 2016. Hiervan hebben 22 de Cito-eindtoets basis gedaan en 9 de Citoeindtoets niveau. De gemiddelde

Nadere informatie

NEDERLANDS en REKENEN

NEDERLANDS en REKENEN NEDERLANDS en REKENEN INHOUD Voorwoord Nederlands Rekenen Voorwoord Je beseft het misschien niet, maar de hele dag ben je met taal bezig. Om in de maatschappij en in je vak waarvoor je wordt opgeleid je

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16 Examenprogramma PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 14-15-16 NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort 14-15-16

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort 14-15-16 Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in

Nadere informatie

PTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Waldeck, Statenkwartier cohort 18 19

PTA Nederlands KBL Bohemen, Kijkduin, Waldeck, Statenkwartier cohort 18 19 Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets

Een succesvol traject ter voorbereiding op de taaltoets Tenslotte demonstreren we u de online databank op de website van de Nederlandse Taalunie. U kunt Lezen in het basisonderwijs, evenals Schrijven in het basisonderwijs, downloaden van de volgende websites:

Nadere informatie

Schrijven getoetst, en dan? Judith Richters BV-NT2 conferentie

Schrijven getoetst, en dan? Judith Richters BV-NT2 conferentie Schrijven getoetst, en dan? Judith Richters 21-05-2016 BV-NT2 conferentie 1-7-2016 1 Inhoud Voorstellen Rondje verwachtingen/vragen Waar vallen NT2 ers op uit in het mbo-hbo? Waarop beoordeelt u schrijven?

Nadere informatie

Taalbeleid Sint-Janslyceum

Taalbeleid Sint-Janslyceum Taalbeleid Sint-Janslyceum Inhoud 1 Voorwoord... 1 2 Visie / doelen... 2 3 Evaluatie van de huidige situatie... 3 4 Beleidsvoornemens voor 2016... 3 4.1 Referentieniveaus... 3 4.2 Boek in je tas... 4 4.3

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Media&Design cohort 13-14-15 Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

Op weg naar integraal taalbeleid in hogeschool en universiteit

Op weg naar integraal taalbeleid in hogeschool en universiteit Op weg naar integraal taalbeleid in hogeschool en universiteit Frans Daems Departement Taalkunde & Instituut Onderwijs- en Informatiewetenschappen (IOIW) overzicht 1. wat is taalbeleid? 2. de dubbele rol

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Waldeck, Statenkwartier cohort 18 19

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Waldeck, Statenkwartier cohort 18 19 Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

Werken met tussendoelen in de onderbouw

Werken met tussendoelen in de onderbouw Laura Punt 2013 Werken met tussendoelen in de onderbouw Interactief lees- en schrijfonderwijs Inhoud Het waarom en het wat van tussendoelen Aansluiting tussen po en vo Werken met tussendoelen Voorbeelden

Nadere informatie

1 De kennisbasis Nederlandse taal

1 De kennisbasis Nederlandse taal Noordhoff Uitgevers bv De kennisbasis Nederlandse taal. De opzet van de kennisbasis. De inhoud van de kennisbasis. Toetsing van de kennisbasis. Hoe gebruik je Basiskennis taalonderwijs? In dit hoofdstuk

Nadere informatie

Catalogus 2013 Uitgeverij Pak

Catalogus 2013 Uitgeverij Pak Catalogus 2013 Uitgeverij Pak Specialist in studieboeken Nederlands www.uitgeverijpak.nl www.nederlandsetaaltest.nl Laat uw leerlingen/studenten de gratis taaltest maken op www.nederlandsetaaltest.nl Fondsoverzicht

Nadere informatie

Nieuwe toetsen Taalverzorging

Nieuwe toetsen Taalverzorging Primair en speciaal onderwijs Cito Volgsysteem Nieuwe toetsen Taalverzorging Groep 6, 7 en 8 Bevat alle deelgebieden van Taalverzorging Volgen op de vier afzonderlijke deelgebieden Bepalen behaalde referentieniveau

Nadere informatie

dia Informatie voor ouders

dia Informatie voor ouders . eindtoets dia Informatie voor ouders dia. eindtoets eindtoets In het reguliere basisonderwijs zijn scholen sinds schooljaar 2014-2015 verplicht een eindtoets af te nemen in groep 8. Hierbij zijn de onderdelen

Nadere informatie

Woordenschat verrijken begint met attitude

Woordenschat verrijken begint met attitude Ronde 1 Ilse Mestdagh & Gerti Wouters Hogeschool West-Vlaanderen Contact: ilse.mestdagh@howest.be gertruda.wouters@howest.be Woordenschat verrijken begint met attitude Vooraf Over ondermaatse taalvaardigheid

Nadere informatie

Overzicht resultaten Premasterassessment

Overzicht resultaten Premasterassessment Overzicht resultaten Premasterassessment Vertrouwelijk Datum onderzoek 10-4-2014 Studentnummer Faculteit Opleiding Test 12345678 Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW) Communicatiewetenschap Premasterassessment

Nadere informatie

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Statenkwartier cohort

PTA Nederlands TL/GL Bohemen, Houtrust, Kijkduin, Statenkwartier cohort Examenprogramma NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in de maatschappij. NE/K/2 Basisvaardigheden De kandidaat kan

Nadere informatie

Beoordelingskader onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen

Beoordelingskader onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen Beoordelingskader onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen IDnummer 15.004 Naam Toets AMN Eindtoets Aanvrager AMN Beoordelaars Gea Spaans, Gert Gelderblom Datum beoordeling 14 september

Nadere informatie

Werken aan onderwijskwaliteit. Referentieniveaus Taal. Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad

Werken aan onderwijskwaliteit. Referentieniveaus Taal. Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad Werken aan onderwijskwaliteit met de Referentieniveaus Taal Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad Taal Invoeren van referentieniveaus leidt tot verlaging van het niveau, omdat men

Nadere informatie

Taalontwikkelend leren: de lerende student

Taalontwikkelend leren: de lerende student 3. Hoger onderwijs Ronde 6 Wilma van der Westen & Edith Alladin De Haagse Hogeschool Contact: w.m.c.vanderwesten@hhs.nl e.alladin@hhs.nl 3 Taalontwikkelend leren: de lerende student 1. Inleiding Een zwakke

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen taal: ervaringen met 3 scholen

Doorlopende leerlijnen taal: ervaringen met 3 scholen Ronde 5 Bert de Vos APS, Utrecht Contact: b.devos@aps.nl Doorlopende leerlijnen taal: ervaringen met 3 scholen 1. Over de drempels met taal Het rapport Over de drempels met taal is al ruim een jaar oud.

Nadere informatie

Al het goede in drieën: naar taalontwikkelende feedback op schrijfproducten in het hoger onderwijs

Al het goede in drieën: naar taalontwikkelende feedback op schrijfproducten in het hoger onderwijs Ronde 8 Wilma van der Westen De Haagse Hogeschool Contact: w.m.c.vanderwesten@hhs.nl Al het goede in drieën: naar taalontwikkelende feedback op schrijfproducten in het hoger onderwijs Het Nederlands /

Nadere informatie

BOL / BBL OPLEIDINGEN. (Combi ) VERZORGENDE-IG // MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER

BOL / BBL OPLEIDINGEN. (Combi ) VERZORGENDE-IG // MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER BOL / BBL OPLEIDINGEN (Combi ) VERZORGENDE-IG // MAATSCHAPPELIJKE ZORG AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER BOL / BBL NEDERLANDS 2F module 1 Taalbegrip en taalverzorging basisfase 2022 kwartiel 1

Nadere informatie

Projectplan. 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag. Projectleider. Arno van Houwelingen / Peter Eskens. Deelnemende instellingen

Projectplan. 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag. Projectleider. Arno van Houwelingen / Peter Eskens. Deelnemende instellingen Projectplan 1 - Praktische gegevens Plaats Pilot Den Haag Projectleider Arno van Houwelingen / Peter Eskens Deelnemende instellingen Haagse Hogeschool J. Westerdijkplein - namen en adressen 75 van de deelnemende

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier, Waldeck cohort

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier, Waldeck cohort Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in

Nadere informatie

Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011

Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011 Servicedocument Taal en rekenenen bij kwalificatiedossier Helpende zorg en welzijn 2010-2011 Calibris Kenniscentrum voor leren in de praktijk in Zorg, Welzijn en Sport Postbus 131 3980 CC Bunnik T 030

Nadere informatie

Referentieniveaus Nederlandse taal

Referentieniveaus Nederlandse taal Referentieniveaus Nederlandse taal Congres ThiemeMeulenhoff Ede 2 februari 2012 Zorg over taal en rekenen Pabo-studenten: onvoldoende taal- en rekenvaardig Internationale onderzoeken: voorzichtige neerwaartse

Nadere informatie

NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 6 -

NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 6 - www.linguapolis.be nederlands@linguapolis.be tel.: +32 3 265 48 03 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 6 - TAALBAD 90 uur 1 maand voltijds Stadscampus ma, di, wo, do en vr: 9-12.30

Nadere informatie

Taalportfolio verpleegkunde

Taalportfolio verpleegkunde Taalportfolio verpleegkunde Mijn taalbiografie Persoonlijke gegevens datum: Naam Opleiding Moedertaal Tweede/ derde taal met mijn familie. met mijn vrienden. op mijn werk/ school. Ik ben eentalig tweetalig

Nadere informatie

Mbo, toets je taal! Taalvaardigheid Nederlands beoordelen in competentiegericht onderwijs

Mbo, toets je taal! Taalvaardigheid Nederlands beoordelen in competentiegericht onderwijs . Competentieleren Hajer, M. & T. Meestringa (2004). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Coutinho. Ministerie van OC&W (2004). Van A tot Z betrokken. Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010 (http://taalinmbo.kennisnet.nl/bronnen/aanvalsplan).

Nadere informatie

Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010. Rianne Reichardt

Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010. Rianne Reichardt Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010 Rianne Reichardt Wet- en regelgeving Taal- en rekenniveau omhoog Invoering referentiekader Meijerink Invoering centrale examinering taal

Nadere informatie

Taalvaardigheid van A1 tot en met 4F

Taalvaardigheid van A1 tot en met 4F Taalvaardigheid van A1 tot en met 4F Vergelijking van de beschrijvingen van taalvaardigheidsniveaus zoals gegeven in het Europees Referentiekader, door de Commissie Meijerink en in de notitie Talige Startcompetenties

Nadere informatie

EFFECTMETING TAALBELEID. Matthijs Eijgelshoven Projectmanager taalbeleid Dienst Studentenzaken

EFFECTMETING TAALBELEID. Matthijs Eijgelshoven Projectmanager taalbeleid Dienst Studentenzaken EFFECTMETING TAALBELEID Matthijs Eijgelshoven Projectmanager taalbeleid Dienst Studentenzaken 1 STELLING 1 Als iets geen effect heeft, moet je ermee stoppen. 2 STELLING 2 Als een taalinterventie (coaching,

Nadere informatie