Crisismonitor Drechtsteden april 2010 (cijfers tot en met februari 2010) Op arbeidsmarkt en woningmarkt nog steeds weinig tekenen van herstel. Dat is kort gezegd de conclusie van deze derde versie van de Crisismonitor Drechtsteden, die loopt tot en met eind februari 2010. Waarom een crisismonitor? Het antwoord op die vraag is feitelijk: gewoon omdat het crisis is. Dat maakt dat er binnen de gemeenten en op regioniveau behoefte bestaat aan (meer) actuele informatie over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Wat zijn de gevolgen van de crisis voor de werkloosheid en de afzet van nieuwbouwwoningen? Maar ook: zijn er al tekenen van herstel? De crisismonitor brengt de recente ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de woningmarkt in de Drechtsteden in beeld. We doen dit aan de hand van een aantal indicatoren in drie en twintig grafieken, met veelal een vergelijking met de landelijke ontwikkeling. De monitor bestaat uit vier onderdelen: 1. werkloosheid algemeen 2. werkloosheid naar leeftijd (jongeren en ouderen) 3. vacatures en bedrijven 4. woningmarkt 1 Werkloosheid Wwb Na een gestage daling in 8 loopt de Wwb sinds eind 8 weer geleidelijk op en ligt sinds juli 9 boven het niveau van één jaar eerder. Ten opzichte van dezelfde maand het vorig jaar zien we eerst een afnemende daling gevolgd door een toenemende groei, met alleen een onderbreking in december 9 (figuur 2). De groei sinds begin 9 ligt nagenoeg op het landelijk gemiddelde (figuur 3). Figuur 1 Wwb Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per ultimo maand 5500 5000 4500 4000 3500 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 Bron: SDD, Wwb inclusief Ioaw/Ioaz Figuur 2 Wwb Drechtsteden, % +/- t.o.v jaar eerder, vanaf ultimo december 8 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% Bron: SDD, Wwb inclusief Ioaw/Ioaz
Figuur 3 Wwb Drechtsteden en Nederland, 9 en 2010, indices 31.12.8= 180 160 Drechtsteden Nederland Bron: SDD en CBS, Wwb Drechtsteden inclusief Ioaw/Ioaz WW Het aantal WW-uitkeringen aan ingezetenen van de Drechtsteden is in 9 fors gestegen, van 2.090 eind 8 tot 4.105 eind december 9. Dit is bijna een verdubbeling (+96%) en 15 procentpunt boven het landelijk gemiddelde (+81%). In januari en februari 2010 groeide het aantal ww-uitkeringen in de regio verder naar een totaal van 4.298 per eind februari. Deze cijfers zijn inclusief deeltijd-ww. Figuur 4 WW-uitkeringen Drechtsteden, 9 en 2010, per ultimo maand 4500 4000 3500 3000 2500 0 Figuur 5 WW Drechtsteden en Nederland, 9 en 2010, indices 31.12.8= 220 180 160 Drechtsteden Nederland uitkeringen
Nww De Nww neemt sinds juli 8 weer toe. Eind 9 stonden 5.576 inwoners van de Drechtsteden als Nww-er ingeschreven, 31% meer dan eind 8. Deze toename ligt boven het landelijk gemiddelde (+22%) (figuur 8). In januari en februari is dit aantal verder toegenomen tot 6.078 per eind februari. In deze eerste maanden van 2010 lag de groei beduidend boven het landelijk gemiddelde. Figuur 6 Nww Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per ultimo maand 6500 6000 5500 5000 4500 4000 3500 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 Figuur 7 Nww Drechtsteden, % +/- t.o.v jaar eerder, vanaf ultimo december 8 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% Figuur 8 Nww Drechtsteden en Nederland, 9 en 2010, indices 31.12.8= 180 160 80 Drechtsteden Nederland
2 Werkloosheid naar leeftijd Wwb jongeren (geen nieuwe cijfers) De Wwb onder 23 jaar steeg - na een onderbreking in het 3 e kwartaal van 8 - gestaag. In het 4 e kwartaal zien we echter een daling. Eind 9 (164 jongeren in de uitkering) is het niveau 20% hoger dan eind 8 (136 jongeren). De daling in het 4 e kwartaal komt overigens geheel voor rekening van een verschuiving naar boven de 22 jaar: de instroom was wel groter dan de uitstroom. De Wwb aan jongeren (CBS, <25) liep aanvankelijk sneller op dan landelijk gemiddeld, maar de groei (+22%) lag aan het eind van het jaar onder het landelijk gemiddelde (+31%) (figuur 11). Figuur 9 Wwb <23 jaar Drechtsteden, 8 en 9, per ultimo kwartaal 400 350 300 250 150 4e 07 1e 08 2e 08 3e 08 4e 08 1e 09 2e 09 3e 09 4e 09 Bron: SDD Figuur 10 Wwb < 23 jaar Drechtsteden, % +/- t.o.v jaar eerder, vanaf ultimo december 8 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% 4e 08 1e 09 2e 09 3e 09 4e 09 Bron: SDD Figuur 11 Wwb <25 jaar, Drechtsteden en Nederland, 9, indices 31.12.8= 180 160 80 Drechtsteden Nederland Bron: CBS
WW jongeren Het aantal ww-uitkeringen aan jongeren onder de 27 jaar steeg in 9 met 180% (!), van minder dan 150 aan het begin van het jaar tot meer dan 400 aan het eind. In de 1 e twee maanden van 2010 was er nog maar een heel geringe toename. Figuur 12 WW-uitkeringen aan personen jonger dan 27 jaar Drechtsteden, 9 en 2010, per ultimo maand 450 400 350 300 250 150 Nww jongeren Het aantal jongere Nww-ers (<23 jaar en 23-26 jr) is vooral in het 1 e halfjaar van 9 flink gegroeid (figuur 13). De Nww <23 is eind 9 64% hoger dan begin van het jaar, de Nww 23-26 jaar zelfs 98%. Vooral in de leeftijd 23-26 jaar is dit ruim hoger dan het landelijke gemiddelde (59%). Zie figuur 14. In de eerste twee maanden van 2010 groeide het aantal jongere Nww-ers in de regio gestaag en bovengemiddeld verder. Figuur 13 Nww <23 en 23 t/m 26 jaar Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per ultimo maand 550 500 450 400 350 300 250 150 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 Nww <23 Nww 23-26
Figuur 14 Nww <23 en 23-26 jaar Drechtsteden en Nederland, 9 en 2010, indices 31.12.8= 240 220 180 160 80 Drechtsteden <23 Nederland <23 Drechtsteden 23-26 Nederland 23-26 WW oudere leeftijdsgroepen Het aantal WW-uitkeringen aan inwoners van 45 jaar en ouder steeg in 9 met 52% tot een totaal van 1.897 per eind december. In relatieve zin is dat een geringere stijging dan onder jongeren. In absolute zin is de toename echter fors groter: +650 (>=45 jr) tegenover +260 (< 27 jr). Dit is goed te zien in figuur 16. De grootste groei zit echter in de middengroep (27-44 jr): +1.. Ook in de oudere leeftijdsgroepen zien we in januari en februari een verder stijging. Figuur 15 WW-uitkeringen aan personen van 45 jaar en ouder Drechtsteden, 9 en 2010, per ultimo maand 2500 2250 0 1750 1500 1250 0 Figuur 16 WW-uitkeringen Drechtsteden, 9 en 2010, per ultimo maand, naar leeftijd 4500 4000 3500 3000 2500 0 1500 0 500 0 < 27 jr 27-44 jr >=45 jr
Nww 45 jaar en ouder Het aantal oudere Nww-ers (>=45 jaar) is vergeleken met het aantal jongeren betrekkelijk stabiel, maar ook hier zien we een (toenemende) groei. In 9 zien we een toename van 12%, nagenoeg gelijk aan het landelijk gemiddelde. In de eerste twee maanden van 2010 was in de regio sprake van een relatief sterke groei, zowel vergeleken met 9 als vergeleken met het landelijk gemiddelde. Figuur 17 Nww >= 45 jaar Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per ultimo maand 2800 2600 2400 2 0 1800 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2
3 Vacatures, bedrijven, leegstand Openstaande vacatures Het aantal openstaande vacatures zakte vooral de 2 e helft van 8 flink in. Na een tamelijk stabiele periode zien we van juli tot en met september 9 weer een toename, vanaf oktober weer gevolgd door een daling. In januari 2010 bleef het cijfer stabiel, in februari zien we weer een toename. Figuur 18 Openstaande vacatures Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per ultimo maand 0 900 800 700 600 500 400 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 Startende bedrijven en faillissementen Het aantal startende bedrijven bevindt zich duidelijk in een dalende trend. Het maandgemiddelde daalde met 39% van 85 per maand in 8 tot 52 per maand in 9. In januari 2010 werden er 39 starters geteld, 60% minder dan in januari 9. In februari waren het er 40, 51% minder dan in februari 9. Het aantal maandelijks uitgesproken faillissementen is juist duidelijk toegenomen. Het maandgemiddelde is gegroeid van minder dan 4 in 8 naar 10,5 in 9. In januari 2010 werd over 8 bedrijven faillissement uitgesproken, in februari over 6. Figuur 19 Startende bedrijven en faillissementen Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per maand 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 starters faillissementen Bronnen: starters: KvK, faillissementen: Faillissementen.com
Leegstand Kernwinkelgebied Dordrecht De leegstand in verkoopruimten in het Kernwinkelgebied van Dordrecht stijgt sinds eind 7 trendmatig. Tussen eind maart en eind augustus 9 zagen we een tijdelijke onderbreking. De leegstand nam toen met 6 verkoopruimten af. Tussen eind augustus 9 en eind maart 2010 is sprake van een sterke stijging van 31 naar 45 leegstaande ruimten. Deze toename met 14 verkoopruimten betreft in 2 gevallen niet eerder verhuurde nieuwbouw en in 2 gevallen ontstane leegstand in de bestaande voorraad als gevolg van verhuizing naar niet eerder verhuurde nieuwbouw. De rest (+10 verkoopruimten) is puur toename in de bestaande voorraad. Figuur 20 Aantal leegstaande verkoopruimten Kernwinkelgebied Dordrecht, 8, 9 en 2010, per eind maart en eind augustus 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 mrt-08 aug-08 mrt-09 aug-09 mrt-10 Bron: OCD NB: exclusief Johan de Wittstraat en Spuiboulevard
4 Woningmarkt Het aantal woningen in aanbod en de gemiddelde verkooptijd zijn beide fors gestegen. Eind juli 9 hadden NVM-makelaars 2.350 woningen in verkoop, tegen 1.700 begin 8. Sinds juli is sprake van een bescheiden daling. In februari 2010 nam het aantal woningen in verkoop weer licht toe. De gemiddelde verkooptijd nam toe van 143 dagen begin 8 tot 228 dagen eind augustus 9. Na augustus is dit tot eind 9 niet meer verder toegenomen. Begin 2010 zien we weer een lichte toename. De verkoop van nieuwbouwwoningen is vooral in het 4 e kwartaal van 8 fors ingezakt. In 9 zien we wel weer enig herstel, maar het niveau van gemiddeld 43 per maand blijft wel beduidend lager dan in de eerste drie kwartalen van 8 (gemiddeld 62 per maand). In januari 2010 werden 30 nieuwbouwwoningen verkocht, in februari 33. Figuur 21 Koopwoningen in aanbod Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per maand 2500 2300 2 1900 1700 1500 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Bron: NVM Figuur 22 Aantal dagen tot dat woning is verkocht Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per maand 240 220 180 160 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Bron: NVM Figuur 23 Verkochte nieuwbouwwoningen Drechtsteden, 8, 9 en 2010, per maand 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Bron: Verkoopmonitor OCD, op basis informatie makelaars Drechtsteden
Gehanteerde afkortingen: Wwb = uitkeringen in het kader van de Wet Werk en Bijstand WW = uitkeringen in het kader van de Werkloosheids Wet Nww = niet-werkende werkzoekenden ingeschreven bij UWV WERKbedrijf De Drechtsteden zijn: Albasserdam Dordrecht Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijdrecht Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Frans Winterwerp (078) 620 6454, fw.winterwerp@drechtsteden.nl Onderzoekcentrum Drechtsteden april 2010