Bijlage 1 Ontwikkeling arbeidsmarktpositie jongeren

Transcriptie

1 Bijlage 1 Ontwikkeling arbeidsmarktpositie jongeren Definities jongeren 1. De doelgroep jongeren van de PDTFJ betreft jongeren van 15 t/m 22 buiten het volledig dagonderwijs. Arbeidsmarktcijfers over deze groep worden lijks gepubliceerd door het CBS. Beschikbaar zijn de cijfers 2001 t/m 2005 (betreft gemiddelden). 2. Over alle jongeren 15 t/m 24 (inclusief /studenten) publiceert het CBS maandelijks voortschrijdende kwartaalgemiddelden. Beschikbaar zijn maandcijfers t/m het kwartaalgemiddelde februari-april (Kwartaalgemiddelde maart-mei 2006 wordt 15 juni 2006 gepubliceerd.) 3. Over alle jongeren 15 t/m 22 (inclusief /studenten) publiceert het CWI maandelijks ultimo-cijfers over het aantal niet-werkende werkzoekenden ingeschreven bij het CWI. Beschikbaar zijn maandcijfers t/m (eind) april (Cijfers per eind mei 2006 worden 15 juni 2006 gepubliceerd.) De CWI-cijfers zijn minder geschikt voor het monitoren van de arbeidsmarktpositie van jongeren omdat de definitie van niet-werkende werkzoekenden niet aansluit op de CBSdefinitie van de beroepsbevolking, o.a. omdat er geen ondergrens geldt voor de omvang van de gezochte baan van 12 uur per week en veel werkloze jongeren zich niet inschrijven bij het CWI omdat zij geen recht hebben op een uitkering. In verband met de overgang in 2005 op een nieuw automatiseringssysteem zijn de CWI-cijfers over 2005 bovendien minder betrouwbaar. Deze notitie baseert zich daarom op de CBS-cijfers om de ontwikkeling in de arbeidsmarktpositie van jongeren te beschrijven. Ontwikkeling jeugdwerkloosheid volgens CBS-cijfers In tabel 1a zijn werkloosheidspercentages opgenomen voor de jaren voor het totaal jarigen, jongeren en de doelgroep jongeren van, uitgesplitst naar opleidingsniveau. Het gemiddelde van de totale werkloosheid was in 2005 gelijk aan 2004, nl. 6,5 procent. Voor jongeren was reeds sprake van een lichte daling in 2005 naar 13,1 procent. De werkloosheid onder de doelgroep jongeren steeg echter nog licht in 2005 naar 15,0 procent. Tabel 1a. Werkloosheidspercentage naar opleidingsniveau, Met startkwalificatie Zonder startkwalificatie ,5 7,4 6,0 7,5 2,6 5,6 3,5 4,5 5,5 9,8 10,2 10, ,1 8,6 7,1 8,7 3,3 6,7 4,9 5,8 6,3 11,4 10,9 12, ,4 10,6 9,9 12,2 4,4 8,6 7,4 8,9 8,2 13,6 14,3 16, ,5 13,5 12,6 14,5 5,5 11,0 9,8 10,7 9,2 17,2 17,5 18, ,5 13,1 12,2 15,0 5,4 9,9 8,4 10,9 9,8 17,9 19,0 20,2 De werkloosheid onder jongeren zonder startkwalificatie is bijna twee maal zo hoog als onder jongeren met startkwalificatie, in procent tegenover 11 procent. 1

2 De daling van de werkloosheid onder jarigen deed zich met name voor bij autochtonen, de werkloosheid onder niet-westerse allochtonen in deze leeftijdsgroep steeg met 3 procentpunt naar 26 procent, zie tabel 1b. Ook bij de doelgroep jarigen is voor autochtonen sprake van een (lichte) daling. De stijging van de werkloosheid binnen de doelgroep jarigen is dan ook geheel toe te schrijven aan een stijging van de werkloosheid onder niet-westerse allochtonen, nl. van 25 naar 31 procent, de stijging voor niet-westers allochtone jongeren zonder startkwalificatie bedroeg zelfs 8 procentpunten en kwam daarmee op een kleine 40 procent in 2005! Tabel 1b. Werkloosheidspercentage autochtonen en niet-westerse allochtonen naar opleidingsniveau, Met startkwalificatie Zonder startkwalificatie Autochtonen ,9 6,3 4,8 6,2 2,3 4,8 2,7 3,6 4,4 8,6 8,7 9, ,4 7,7 6,3 7,6 2,9 6,8 4,9 5,8 4,9 9,3 9,0 10, ,3 9,0 8,3 10,6 3,6 7,6 6,6 8,2 6,5 11,4 11,8 13, ,3 11,7 10,9 12,8 4,5 9,9 8,6 9,5 7,6 14,5 15,0 16, ,2 10,8 10,1 12,5 4,4 8,6 7,2 9,2 7,7 14,5 15,9 16,9 Niet-westerse allochtonen ,9 14,1 14,1 15,8 6,6 11,5.. 11,6 16,4 16, ,4 15,5 14,0 17,0 8, ,8 22,0 20,3 22, ,6 20,6 19,3 20,5 12,4 16,3.. 17,3 24,3 24,0 27, ,1 22,6 23,0 24,8 14,0 18,0 16,9 19,4 19,5 27,5 30,5 30, ,4 25,9 25,9 31,2 14,3 19,3 17,4 21,7 21,4 31,8 34,2 38,5 De minder gunstige werkloosheidsontwikkeling voor de doelgroep jongeren wordt dus vooral bepaald door de jongeren met niet-westerse achtergrond. jr verschil ,7 14,6 7,9 12 6,6 13,3 6, ,6 13,5 6,9 2 6,7 13,3 6,6 3 6,7 13,5 6,8 4 6,6 13,3 6,7 5 6,6 13,2 6,6 6 6,6 13,1 6,5 7 6,6 13,3 6,7 8 6,6 13,8 7,2 9 6,5 12,9 6,4 10 6,4 12,6 6,2 11 6,3 12,4 6,1 12 6,1 12,2 6, ,0 11,9 5,9 2 5,8 11,6 5,8 3 5,7 10,9 5,2 Figuur 1. Werkloosheidspercentage* totaal en, vanaf nov 2004 (%) jr * Voor seizoen gecorrigeerd. 2

3 In figuur 1 zijn de maandcijfers van de (voor seizoen gecorrigeerde) werkloosheid van jarigen opgenomen. Uit de figuur blijkt dat de werkloosheid onder jongeren sinds november 2004 een dalende trend heeft, waarbij deze vanaf september 2005 kleiner of gelijk is aan het dubbele van de gemiddelde werkloosheid. In maart 2006 bedraagt het verschil nog maar 5,2 procentpunt. Non-participatie In tabel 2a is weergegeven hoe groot de (relatieve) omvang is van de non-participatie, dat is het aandeel personen buiten het volledig dagonderwijs dat niet participeert op de arbeidsmarkt. Deze is licht gestegen voor de doelgroep jongeren naar 17 procent in De stijging was het grootst voor jongeren zonder startkwalificatie. Daar steeg de non-participatie naar 24 procent in Tabel 2a. Non-participatie naar opleidingsniveau, Met startkwalificatie Zonder startkwal % 14% 16% 19% 7% 8% 43% 23% 22% % 13% 15% 19% 7% 8% 43% 22% 21% % 14% 16% 19% 8% 9% 42% 23% 23% % 12% 14% 19% 8% 9% 41% 19% 19% % 14% 17% 19% 8% 10% 42% 22% 24% Uitgesplitst naar etnische herkomst valt te constateren dat de stijging van de non-participatie in 2005 voor de doelgroep jongeren van groter was voor autochtone jongeren dan voor niet-westerse allochtone jongeren, met name door een wat positiever ontwikkeling voor degenen met een startkwalificatie, zie tabel 2b. Zowel voor autochtone als niet-westers allochtone jongeren steeg de non-participatie voor degenen zonder startkwalificatie: in 2005 kwam de non-participatie onder autochtone jongeren daarmee op 21 procent, en onder niet-westers allochtone jongeren op 38 procent in Ten opzichte van de periode is dit laatste overigens wel een daling met globaal vijf procentpunt, terwijl voor autochtone jongeren de non-participatie in dezelfde periode juist toenam met globaal vijf procentpunt! Tabel 2b. Non-participatie autochtone n en niet-westerse allochtonen naar opleidingsniveau, Met startkwalificatie Zonder startkwal. Autochtonen , % 12% 19% 6% 8% 42% 17% 16% ,2596 9% 10% 18% 5% 6% 42% 15% 15% ,2533 9% 10% 18% 7% 7% 41% 15% 13% , % 11% 18% 6% 7% 41% 16% 16% , % 14% 18% 6% 9% 41% 19% 21% Niet-westerse allochtonen % 32% 36% 23% 16% 19% 50% 42% 42% % 34% 37% 22% 22% 24% 49% 41% 41% % 40% 47% 24% 22% 24% 49% 50% 56% % 28% 30% 27% 22% 25% 47% 33% 32% % 31% 32% 24% 22% 24% 49% 36% 38% 3

4 In absolute aantallen gaat het in 2004 om 52 duizend jongeren buiten het volledig dagonderwijs die niet participeren op de arbeidsmarkt, waarvan 32 duizend autochtoon en 16 duizend niet-westers allochtoon (4.000 westers allochtoon). In 2005 gaat het om 59 duizend totaal, waarvan 38 duizend autochtoon en 16 duizend niet-westers allochtoon (westers allochtoon 5.000). De stijging in 2005 zit dus bij autochtone jongeren. Tabel 3. jarigen naar startkwalificatie, onderwijs- en arbeidspositie Ingeschreven bij CWI Niet ingeschreven bij CWI x x Op school Met startkwalificatie Zonder startkwalificatie Niet op school Werkzaam Niet werkzaam wv: Werkloos Non-participatie Met startkwalificatie Werkzaam Niet werkzaam wv: Werkloos Non-participatie Zonder startkwalificatie Werkzaam Niet werkzaam wv: Werkloos Non-participatie In tabel 3 is genoemde aantal in 2004 van 52 duizend jongeren in de doelgroep buiten het volledig dagonderwijs uitgesplitst naar onderwijsniveau en inschrijving bij het CWI. Van de 52 duizend jongeren hebben er 34 duizend geen startkwalificatie, waarvan 23 duizend (2/3 deel) niet staat ingeschreven bij het CWI. In 2005 is het aantal niet-participerende jongeren in de doelgroep gestegen naar 59 duizend, waarvan er 41 duizend geen startkwalificatie hebben. Juist de moeilijkste groep van niet-participerende jongeren zonder startkwalificatie is dus toegenomen in Een uitsplitsing naar inschrijving bij het CWI is niet beschikbaar voor 2005 (het CBS acht deze informatie niet betrouwbaar genoeg i.v.m. overgang in 2005 op ander geautomatiseerd systeem bij het CWI), maar er zijn aanwijzingen dat van genoemde 41 duizend jongeren een nog groter deel dan in 2004 niet staat ingeschreven bij het CWI ( circa ¾ deel, tegenover 2/3 deel in 2004). Dit laatste impliceert dat er in 2005 een groep is van globaal 30 duizend jongeren van die zich niet op school of op de arbeidsmarkt bevindt, geen startkwalificatie heeft en ook niet staat ingeschreven bij het CWI. 4

5 Naast genoemde groep van 41 duizend niet-participerende jongeren zonder startkwalificatie zijn er 25 duizend werkloze jongeren zonder startkwalificatie. Van de in totaal werkloze jongeren, hebben er 26 duizend een WW- of WWB-uitkering, waarvan bijna de helft (12.000) langer dan 6 maanden, zie schema. Schema: Arbeidsmarktpositie van jongeren, gemiddelden 2005 Jongeren op school niet op school op arbeidsmarkt met sk: z.sk: non-participatie met sk zonder sk werkzaam werkloos met sk zonder sk met sk zonder sk met uitkering WW: WWB: zonder uitk <6 maanden»6 maanden WW: WW: WWB: WWB: Bron: SZW, op basis van CBS (Enquête beroepsbevolking, WWB-uitk.) en UWV (WW-uitk.) Bijstandsuitkeringen De werkloosheid onder jongeren is, zoals eerder aangegeven, licht gedaald in Die daling vond vooral plaats in de tweede helft van Een en ander is terug te zien in de ontwikkeling van het aantal bijstanduitkeringen. Daarbij kan worden opgemerkt dat voor jongeren de daling van het aantal langdurige bijstanduitkeringen in de tweede helft van 2005 aanzienlijk minder groot was dan gemiddeld voor jongeren, zie figuur 2. Dit impliceert dat gemiddeld de uitstroomkans van de jongeren die in 2005 nog in de bijstand zitten, is afgenomen. 5

6 Figuur 2. Bijstandsuitkeringen totaal en naar uitkeringsduur, indices (I-2001=100) » » I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV Bron: CBS 6