Monitor jeugdwerkloosheid over. Achtergrondrapportage bij de factsheet Jeugdwerkloosheid. Onderzoek, Informatie en Statistiek

Transcriptie

1 Monitor jeugdwerkloosheid over Achtergrondrapportage bij de factsheet Jeugdwerkloosheid

2 In opdracht van: WPI en OJZ Projectnummer: ()* Idske de Jong Francien Meester Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal / Postbus 21(, AR Amsterdam idske.de.jong@amsterdam.nl Telefoon 1 * Amsterdam, maart ( Foto voorzijde: Young@work, fotograaf Edwin van Eijs ( )

3 Inhoud Inleiding $ Naar zes groepen jongeren. Amsterdamse jongeren in zes groepen. Stap : aantal Amsterdamse jongeren (./ Stap : beroepsbevolking ).* Stap /: combineren van werk, werkloosheid en onderwijs ).1 Stap *: zes groepen jongeren Verdieping werkloze jongeren Amsterdam. Jeugdwerkloosheid in Amsterdam. Jeugdwerkloosheid naar achtergrondkenmerken./ Jeugdwerkloosheid onderwijsvolgende versus niet onderwijsvolgende jongeren *.* Jeugdwerkloosheid naar opleidingsniveau en herkomst 1.1 Gewenst aantal uren werk 2.2 Zoekduur. Daling werkloosheid maar stijging groep die niks doet.( Niet actieve jongeren willen vaker wel werken ( ' Jeugdwerkloosheid in Nederland ( /. Jeugdwerkloosheid in Nederland - ) /. 2 groepen jongeren /./ Werkloosheid naar herkomst en opleidingsniveau / ) Jeugdwerkloosheid in de G) ) *. Jeugdwerkloosheid in de grote steden * *. Jongeren G* in zes groepen * *./ Kenmerken werkzoekende jongeren G* 1 $ Jeugdwerkloosheid in de stadsdelen 1. Samenstelling jongeren verschilt per stadsdeel 1. Verschil in werkloosheid tussen stadsdelen ( + Geregistreerde werkloosheid ( 2. Bijstandsontwikkeling naar achtergrondkenmerken ) 2. Bijstand naar trede / 2./ Bijstand naar uitkeringsduur / 2.* Bijstandsafhankelijkheid naar wijk / /

4 Onderzoeksmethode Bijlage Aanvullende tabellen '' '$ *

5 Inleiding De afgelopen zeven jaar heeft Onderzoek Informatie en Statistiek (OIS) in opdracht van Onderwijs Jeugd en Zorg (OJZ) en Werk, Participatie en Inkomen (WPI) een monitor jeugdwerkloosheid uitgebracht. De monitor brengt steeds op jaarbasis het aantal en aandeel werkloze jongeren in Amsterdam in beeld volgens de internationale definitie van werkloosheid. Daarnaast is er in de monitor aandacht voor jongeren die onderwijs volgen, werken of niet werken, geen onderwijs volgen en niet zoeken naar werk. Sinds januari 1 publiceert het CBS werkloosheidscijfers op basis van de internationale definitie van werkloosheid. Iemand is nu al werkloos als hij niet werkt en voor minimaal uur per week werk zoekt (dit was uur), maar het omgekeerde geldt ook, iemand die uur of meer per week werkt en daarnaast zoekt naar een andere of grotere baan geldt niet meer als werkloos. Dit heeft gevolgen voor het aantal en aandeel werklozen. In aansluiting op het CBS is de monitor jeugdwerkloosheid sinds de rapportage over * ook gebaseerd op de nieuwe internationale definitie. De huidige monitor is de vierde monitor die volledig vergelijkbaar is met de monitoren van *, 1 en 2. Bronnen Om de jeugdwerkloosheid en de voornaamste bezigheid van jongeren in beeld te brengen is informatie uit verschillende bronnen gecombineerd. De cijfers hebben betrekking op het jaar. Er is gekeken naar bevolkingscijfers (BRP/OIS), onderwijscijfers (EBB CBS/REB OIS), werken werkloosheidscijfers (EBB CBS/REB OIS) en uitkeringscijfers (afd. Inkomen/CBS). Tabel Gebuikte data voor monitor jeugdwerkloosheid bron update periode Cijfer gebruikt in monitor bevolkingscijfers BRP/OIS jaarlijks stand 1 januari jan 201 onderwijscijfers EBB CBS/REB OIS jaarlijks jaar Jan 201-dec 201 werk- en werkloosheidscijfers EBB CBS/REB OIS jaarlijks jaar Jan 201-dec 201 uitkeringscijfers afd. Inkomen /CBS 2 keer per jaar stand 1 januari Jan 201 bron: OIS De onderwijs-, werk- en werkloosheidscijfers zijn afkomstig uit enquêtes. OIS heeft in.1(/ jongeren in de leeftijd van 1 tot en met 2 jaar ondervraagd. Het CBS heeft gedurende op eenzelfde wijze gegevens verzameld onder Amsterdamse jongeren (in het kader van het landelijke onderzoek naar de beroepsbevolking). Zij hebben./ Amsterdamse jongeren ondervraagd. In totaal zijn er /. )2 enquêtes verzameld onder Amsterdamse jongeren van 1 tot en met 2 jaar. 1

6 De CBS-data over, de EBB, zijn gekoppeld met de OIS-data over, de REB. Om de gecombineerde data van het CBS en OIS op de gepubliceerde aantallen van Statline uit te laten komen wordt een weging toegepast. De data zijn vervolgens gebruikt om de werkzame beroepsbevolking, de werkloze beroepsbevolking en de onderwijsvolgenden in beeld te brengen. Leeswijzer Hoofdstuk één van dit achtergronddocument beschrijft de gehanteerde methode om tot zes groepen jongeren te komen. Het tweede hoofdstuk gaat in op de jeugdwerkloosheid onder verschillende groepen jongeren, de zoekduur van werkloze jongeren en de dynamiek binnen groepen werkloze jongeren. Het derde hoofdstuk beschrijft de jeugdwerkloosheid in Nederland en het vierde hoofdstuk de jeugdwerkloosheid in de vier grote steden. Hoofdstuk vijf gaat over jeugdwerkloosheid in de stadsdelen, na een vergelijking tussen de stadsdelen volgt per stadsdeel een beschrijving van de ontwikkelingen in de jeugdwerkloosheid. Hoofdstuk zes gaat in op de geregistreerde werklozen (bijstand, ww en gedeeltelijk arbeidsongeschiktheid). Hoofdstuk beschrijft hoe de gebruikte data is samengesteld. 2

7 Naar zes groepen jongeren Om meer zicht te krijgen op de situatie van Amsterdamse jongeren op de arbeidsmarkt zijn jongeren op basis van de kenmerken onderwijs, werk en werkloosheid ingedeeld in zes groepen. Dit hoofdstuk beschrijft welke groepen er zijn gedefinieerd en welke stappen er zijn genomen om deze groepen samen te stellen.. Amsterdamse jongeren in zes groepen Door gegevens over werk en werkloosheid te combineren met de vraag of een jongere al dan niet een opleiding volgt komen we tot zes hoofdgroepen jongeren:. in opleiding;. in opleiding en aan het werk; /. aan het werk en niet in opleiding; *. werkzoekend en in opleiding; 1. werkzoekend en niet in opleiding; 2. niet in opleiding en niet werkend, niet actief op zoek naar werk. De groepen, en * bevatten alle onderwijsvolgende jongeren. Groep en / zijn de werkzame jongeren en groep * en 1 zijn de werkloze jongeren. De zesde groep is een restgroep van jongeren die geen opleiding volgen, niet werken en ook niet actief zoeken naar een baan. De groepen en 2 behoren dus niet bij de beroepsbevolking, de groepen t/m 1 wel. De gebruikte gegevens komen grotendeels uit enquêtes, gecombineerd met registraties. Een jongere volgt onderwijs als hij in de enquête heeft aangegeven dat hij voltijd of deeltijd onderwijs volgt. Werkzaam wil zeggen aan het werk voor minimaal uur per week, dit kunnen dus zowel grote als kleine banen zijn, werk in loondienst, als zelfstandige maar ook zwartwerk. Het gaat om de eigen rapportage. Werkloos is gedefinieerd als niet werkzaam en actief op zoek naar werk en op korte termijn beschikbaar voor werk van minimaal uur per week. Jongeren die aangeven uur per week te werken en zoeken naar een volledige baan tellen dus als werkzaam mee en niet als werkloos. Een werkloze staat al dan niet geregistreerd als werkzoekende bij UWV of WPI. Dit hangt vooral af van het feit of de jongere recht heeft op een uitkering (WW of WWB) of hulp zoekt bij het vinden van werk.

8 werkzaam werkzoekend nietberoepsbevolking groep 2 werkzaam & in opleiding groep 3 werkzaam & niet in opleiding groep 4 werkzoekend & in opleiding groep werkzoekend & niet in opleiding groep 1 niet-beroepsbev. & in opleiding groep niet-beroepsbev. & niet in opleiding. Stap : aantal Amsterdamse jongeren Op januari ( woonden er *.) jongeren in de leeftijd van 1 tot en met 2 jaar in Amsterdam. Dit zijn er. meer dan een jaar eerder (+, ). Het aantal Amsterdamse jongeren is de afgelopen jaren gestegen, maar de stijging wordt steeds minder sterk. Er komen vooral steeds meer Amsterdamse jongeren van / jaar en ouder, het aantal 1- jarigen is al jaren stabiel en daalt met enkele tientallen per jaar. Verder valt op dat het aantal jongeren met een Nederlandse achtergrond de afgelopen jaar daalde, terwijl het aantal jongeren met een Westerse en niet-westerse migratieachtergrond juist steeg. Tabel 1.1 Amsterdamse jongeren naar leeftijd, geslacht en herkomst, januari aantal totaal -22 jaar 23-2 jaar Nederlands Westers Niet-westers mannen vrouwen bron: OIS (

9 .' Stap : beroepsbevolking Op basis van de enquêtes beroepsbevolking (combinatie van EBB CBS en REB OIS) wordt vervolgens bepaald welk aandeel van de Amsterdamse jongeren werkt, werkloos is en hoeveel jongeren niet tot de beroepsbevolking behoren. Datatoegang Een beperkt aantal onderzoekers van OIS heeft via een speciale, alleen daarvoor in gebruik zijnde pc, toegang tot verschillende databestanden van het CBS. De pc is alleen door middel van een vingerscan toegankelijk. Binnen die werkomgeving is het (onder voorwaarden) mogelijk om ook eigen databestanden te laten plaatsen (na een juridische toets) en te laten koppelen met CBS-databronnen. OIS heeft de door ons verzamelde REB-enquêtes laten plaatsen binnen deze werkomgeving. Het CBS heeft het BSN-nummer omgezet in een uniek niet identificeerbaar RIN-nummer. Dit nummer maakt het mogelijk om de data van OIS toe te voegen aan de door het CBS verzamelde enquêtes over de beroepsbevolking. Eventueel zijn er op termijn ook koppelingen mogelijk met bijvoorbeeld gegevens over onderwijs, bijstand en ww. De resultaten van de analyses die OIS uitvoert op de data worden eerst door het CBS bekeken voordat ze beschikbaar worden gesteld aan OIS. OIS kan niet rechtstreeks printen of mailen vanuit deze werkomgeving. Het vrijgeven van de data duurt meestal dagen. Pas daarna kan OIS de gegevens vrijgeven. Dit zorgt er wel voor dat vragen niet altijd direct beantwoord kunnen worden. Van alle Amsterdamse jongeren (*.) behoren er.2 tot de beroepsbevolking (2),). Zij werken minimaal uur in de week of zij willen minimaal uur in de week werken. Van de beroepsbevolking van 1 tot en met 2 jaar was in ),1 werkzaam en,1 werkloos. In * was /,/ van deze jongeren werkloos. Tabel 1.2 Beroepsbevolking -2 jaar Amsterdam, abs. geschat abs. geschat abs. geschat abs. geschat werkzaam.400,.00 0, , , werkzoekend.300,3.200,3.00,4.00, ) Stap ': combineren van werk, werkloosheid en onderwijs Vervolgens wordt gekeken welk deel van de jongeren in de enquête aangeeft onderwijs te volgen. Dit wordt gecombineerd met de gegevens of jongeren al dan niet werken of werk zoeken. Uit de EBB/REB is gebleken dat 22 van alle Amsterdamse jongeren onderwijs volgt. Dat zijn ). jongeren. Van de werkende jongeren volgt 1( een opleiding (voltijd of deeltijd). Dit zijn de jongeren met een baan van minimaal uur per week naast hun opleiding. Op basis van dit gegeven zijn drie groepen samengesteld: )

10 . in opleiding (/.)). in opleiding en aan het werk (1*. ) /. aan het werk en niet in opleiding (/)./) Van de werkloze jongeren volgt 2 een opleiding. Op basis hiervan zijn groep * en groep 1 samengesteld: *. werkzoekend en in opleiding (1.) 1. werkzoekend en niet in opleiding (.1) Vervolgens blijft er een restgroep over. Deze jongeren gaan niet naar school, werken niet en zoeken ook niet actief naar werk. Dit zijn naar schatting.1 jongeren, 1 van alle jongeren. Een deel van deze jongeren wil wel werken maar is niet direct beschikbaar of niet actief op zoek. Een deel kan niet of maar gedeeltelijk werken wegens arbeidsongeschiktheid en weer anderen hebben er voor gekozen niks te doen..$ Stap ): zes groepen jongeren Op basis van de beschreven stappen komen we tot de volgende verdeling in zes groepen:. 1,( van de jongeren is in opleiding en werkt niet;. /, is in opleiding en aan het werk voor minimaal uur per week; /. 2, is aan het werk en niet in opleiding; *. /,1 van de jongeren is werkzoekend en is in opleiding; 1., is werkzoekend en niet in opleiding en; 2. 1, van de jongeren is niet in opleiding, niet werkzaam en niet werkzoekend. In tabel.* is dit schematisch weergegeven. Deze tabel vormt de basis voor de verdere analyses. Uit de figuur valt op te maken dat een groot deel van de Amsterdamse jongeren aan het werk is of op school zit. De oranje gekleurde groepen zijn de aandachtsgroepen. In het schema op de volgende pagina staat weergeven hoe de zes groepen zich verhouden tot de werkzame-, werkloze-, en niet-beroepsbevolking. Tabel 1.3 Amsterdamse jongeren naar voornaamste activiteit, 201 (aantallen en procenten) absoluut 1. in opleiding , 2. in opleiding en aan het werk ,2 3. aan het werk en niet in opleiding , 4. werkzoekend en in opleiding.0 3,. werkzoekend en niet in opleiding ,. niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend.00,1 totaal.000 0

11 Figuur.) Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam naar herkomst en opleiding, (procenten) alle Amsterdamse jongeren (.000) beroepsbevolking (1.00) nietberoepsbevolking (4.400) werkzaam (4.000) werkzoekend (.00) niet werkzaam, niet werkzoekend 2. in opleiding en aan het werk (4.00) 3. aan het werk en niet in opleiding (3.300) 4. werkzoekend en in opleiding (.0). werkzoekend en niet in opleiding (2.00) 1. in opleiding (3.00). niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend (.00)

12 Verdieping werkloze jongeren Amsterdam. Jeugdwerkloosheid in Amsterdam,$ In waren gemiddeld.2 Amsterdamse jongeren werkloos. Deze jongeren zochten wel actief naar werk maar konden geen werk vinden. Dit komt neer op,1 van de beroepsbevolking. Hiermee is de jeugdwerkloosheid in Amsterdam gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. In was, van de Amsterdamse jongeren werkloos, in / werd het hoogste punt van *, bereikt (figuur.). In * zette de daling in naar /,/ en in 1 waren er *. jongeren minder werkloos dan in * (),/ werkloos in 1). In 2 heeft deze daling niet verder doorgezet en bleef het aandeel werkloze jongeren vrijwel gelijk. Maar in is dus weer sprake van een forse daling. Figuur. Ontwikkeling werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam en Nederland, - (procenten) 1,,3,0,,2,,4,,3,4, Amsterdam Nederland. Jeugdwerkloosheid naar achtergrondkenmerken laagopgeleiden werkloos Jongeren zonder startkwalificatie (), jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond () en 1- jarigen ()) zijn vaker werkloos dan andere groepen jongeren. Herkomst en opleidingsniveau zijn de belangrijkste voorspellers van jeugdwerkloosheid blijkt uit een logistische regressieanalyse. De afgelopen drie jaar was vorig jaar ook het geval.

13 Hoe lager iemand is opgeleid, hoe groter de kans op werkloosheid. Zo is van de laagopgeleide jongeren werkloos, tegenover van de middelbaar opgeleide jongeren en * van de hoogopgeleide jongeren (figuur.). Onder laag en middelbaar opgeleiden daalde de werkloosheid in, onder hoogopgeleiden was sprake van stabilisatie op *, Figuur. Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam, )- (procenten) jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar 1 Nederlandse achtergrond westerse migratieachtergrond niet -westerse migratieachtergrond 1 laag opgeleid (geen startkwalificatie middelbaar opgeleid hoog opgeleid schoolgaand en werkzoekend niet schoolgaand en werkzoekend totaal Uit figuur. valt af te lezen dat Amsterdamse jongeren met een Nederlandse achtergrond minder vaak werkloos zijn (1) dan Amsterdamse jongeren met een westerse ()) of nietwesterse () migratieachtergrond. Onder de Amsterdamse jongeren met een Nederlandse achtergrond daalde de werkloosheid van ) in * naar 2 in 1 en 2 tot 1 in. Onder jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond was sprake van een sterke daling van ( in * naar / in 1 en daarna een verdere daling naar in 2 en in. Binnen de groep jongeren van niet-westerse herkomst zijn grote verschillen in herkomstlanden. Jongeren met een overige niet-westerse migratieachtergrond (* werkloos) zijn vaker werkloos dan jongeren met een Turkse (), Marokkaanse ( ) of Surinaamse/Antilliaanse ( ) achtergrond. Onder alle groepen met een niet-westerse migratieachtergrond, behalve de groep met een overige niet-westerse migratieachtergrond, was sprake van een daling ten opzichte van 2. Ten opzichte van * is bij alle groepen sprake van een daling. Onder jongeren met een Marokkaanse migratieachtergrond is sprake van een opvallende daling ten opzichte van 2 (van * naar werkloos). Nadere analyse laat zien dat de daling zich zowel onder onderwijsvolgende als onder niet onderwijsvolgende jongeren voordeed. Verder is het aandeel jongeren met een Marokkaanse migratieachtergrond toegenomen. Aan de andere kant steeg het aandeel jongeren met een Marokkaanse migratieachtergrond dat niet werkt,,4,3,,3 /

14 geen werk zoekt en geen opleiding volgt ook sterk (van 1 in 2 naar ) in ). Een deel van de jongeren heeft het zoeken naar werk opgegeven (maar wil nog wel werken) en zoekt niet meer actief. Hierdoor vallen ze niet onder de werkloze beroepsbevolking. Meer hierover is te vinden in paragraaf.) Figuur.' Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam naar migratieachtergrond, )- (procenten) Nederlandse achtergrond westerse migratieachtergrond niet -westerse migratieachtergrond v.w. Turkse herkomst v.w. Marokkaanse herkomst v.w. Surinaamse/Antilliaanse herkomst v.w. overige niet-westerse herkomst ,3 totaal,3,4, Bron: EBB CBS/REB OIS, bewerking OIS.' Jeugdwerkloosheid onderwijsvolgende versus niet onderwijsvolgende jongeren Werkloze jongeren zijn te verdelen in twee groepen: jongeren die een opleiding volgen en jongeren die geen opleiding meer volgen. In * waren de jongeren die een opleiding volgen veel vaker werkloos (1) dan de jongeren die geen opleiding volgde (). In 1 was dit verschil bijna verdwenen en was de werkloosheid onder beide groepen ). In 2 werd dit verschil weer groter geworden en was de werkloosheid onder onderwijsvolgende jongeren terwijl onder de niet onderwijsvolgende jongeren werkloos was. In daalde de werkloosheid onder beide groepen. Onder onderwijsvolgende jongeren was sprake van een sterke daling in de werkloosheid van in 2 naar ) in en onder niet onderwijsvolgende jongeren daalde de werkloosheid van in 2 naar 2 in. Daarbij moet worden opgemerkt dat jongeren die een opleiding volgen vaak op zoek zijn naar een baan van - uur per week, terwijl de jongeren die geen onderwijs meer volgen vooral zoeken naar werk voor // uur per week of meer (meer hierover in paragraaf.1). *

15 Tabel.) Werkzoekende beroepsbevolking $-+ jaar naar voornaamste activiteit, )- (procenten) abs. abs. abs. abs. onderwijsvolgende jongeren.0,.00,3.00,.0, niet-onderwijs volgende jongeren 4.0,1 3.00, , ,3.200,3.00,4.00, Ontwikkelingen in het werkloosheidcijfer voor een bepaalde subgroep worden vaak bepaald door ontwikkelingen in de onderwijsvolgende werkzoekende jongeren of de nietonderwijsvolgende werkzoekende jongeren. De voornaamste ontwikkelingen zijn: Bij de laagopgeleiden daalde de werkloosheid door zowel een daling in de werkloosheid onder de groep die geen opleiding meer volgt als door een daling bij de groep die wel onderwijs volgt. Jongeren zonder startkwalificatie vonden dus weer makkelijker werk dan eerder jaren. Onder de middelbaar en hoogopgeleiden die geen onderwijs meer volgen bleef de werkloosheid gelijk. Onder middelbaar opgeleiden die wel onderwijs volgen daalde de werkloosheid wel. Onder jonge mannen daalde de werkloosheid zowel onder de onderwijsvolgenden als onder de niet onderwijsvolgenden. Bij jonge vrouwen was alleen onder onderwijsvolgenden nog sprake van een daling. De /-2 jarigen die geen onderwijs volgen zijn in iets vaker werkloos dan in 2, onder de onderwijsvolgenden was wel sprake van een daling in de werkloosheid. Bij 1- jarigen daalde de werkloosheid zowel onder onderwijsvolgende als onder niet-onderwijsvolgenden. Figuur.$ Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) naar volgen van onderwijs, Amsterdam, )- (procenten) Werkloosheid onderwijsvolgende jongeren Werkloosheid niet-onderwijsvolgende jongeren jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar autochtoon westerse achtergrond niet-westerse achtergrond 1 1 autochtoon westerse achtergrond niet-westerse achtergrond 4 1 laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid ,3, totaal, ,2,1 totaal, bron: EBBCBS/EBB OIS, bewerking OIS.) Jeugdwerkloosheid naar opleidingsniveau en herkomst Bij elke migratieachtergrond zijn laagopgeleide jongeren vaker werkloos dan middelbaar- en hoogopgeleide jongeren. Wanneer opleidingsniveau en herkomst gecombineerd worden, blijkt net als voorgaande jaren dat er een verschil in werkloosheid is tussen jongeren met een nietwesterse achtergrond en jongeren met een Nederlandse achtergrond. Bij laag en middelbaaropgeleide jongeren is dit verschil afgelopen jaar iets toegenomen, terwijl het verschil 1

16 tussen de hoogopgeleide jongeren met een Nederlandse en een niet-westerse migratieachtergrond steeds kleiner is geworden en nu is verdwenen. Daarbij moet worden opgemerkt dat het verschil in werkloosheid is verdwenen, maar hoogopgeleide jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond zijn nog wel minder vaak werkzaam en behoren vaker tot der groep jongeren die niet werken, geen opleiding volgen en geen werk zoeken. Figuur.+ Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam naar migratieachtergrond en opleidingsniveau, )- laagopgeleid Nederlandse achtergrond middelbaaropgeleid Nederlandse achtergrond hoogopgeleid Nederlandse achtergrond laagopgeleid niet-westerse achtergrond middelbaaropgeleid niet-westerse achtergrond hoogopgeleid niet-westerse achtergrond $ Gewenst aantal uren werk Iemand is al werkloos wanneer actief wordt gezocht naar een baan van minimaal uur per week. Het aantal uren dat jongeren willen werken wisselt dan ook sterk. Ruim een derde wil - uur werken (/2), ) wil -* uur werken, 1-/ uur en ( wil // uur of meer werken. Onderwijsvolgende werkzoekende jongeren zoeken relatief vaak naar een kleine baan. Iets meer dan de helft (1) wil minder dan uur per week werken en /* zoekt werk voor -* uur per week. Tien procent is op zoek naar een baan van // uur of meer per week. De niet onderwijsvolgende jongeren willen vaak (2/) // uur of meer werken. Toch is er ook onder deze groep een relatief grote groep () die een relatief kleine baan zoekt (-* uur). Tabel. Werkzoekende beroepsbevolking $-+ jaar, aantal uur dat ze willen werken, (procenten) 1- uur -24 uur 2-32 uur 33 uur of meer totaal in opleiding en werkzoekend werkzoekend en niet in opleiding totaal werkzoekend

17 .+ Zoekduur Gemiddelde zoekduur + maanden Aan de jongeren die op het moment van ondervragen werkloos waren, is gevraagd hoe lang zij al op zoek zijn naar werk. Werkloze jongeren waren in gemiddeld al zes maanden op zoek naar werk, dit is gemiddeld bijna een maand korter dan in 2 toen werkloze jongeren 2,) maanden zochten naar werk (figuur. ). De gemiddelde zoekduur verschilt wel sterk tussen groepen: Werkloze jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond zijn gemiddeld al (, maanden op zoek naar werk, terwijl de werkloze jongeren met een Nederlandse achtergrond gemiddeld *,* maanden zoekende zijn). Jonge mannen zoeken gemiddeld al langer (,1 maanden) dan jonge vrouwen (1, maanden). Middelbaar opgeleide jongeren, en dan vooral de jongeren met een afgeronde MBO- opleiding zoeken relatief lang naar werk (,2 maanden). Ten opzichte van * valt op dat de ontwikkelingen in de werkloosheidsduur, ondanks de gedaalde werkloosheid, beperkt zijn voor de meeste groepen. Hoogopgeleide jongeren die nu werkloos zijn, zoeken gemiddeld al langer naar werk dan dat de werkloze hoogopgeleide jongeren in * dat deden. Figuur.C Werkloosheidsduur in maanden naar verschillende groepen jongeren ($-+ jaar), ) en -22 jaar 23-2 jaar ,,2, jonge mannen jonge vrouwen,4,3, laagopgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid 2, 4,4,2,,3, Nederlandse achtergrond Westerse achtergrond niet-westerse achtergrond 3, 4, 4,4 4,,1,2 totaal, Daling werkloosheid maar stijging groep die niks doet Er hebben enkele opvallende verschuivingen plaatsgevonden in de indeling in zes groepen die er mede voor zorgen dat de totale jeugdwerkloosheid daalt. Zo zijn er in meer jongeren in opleiding en aan het werk dan in 2. Er zijn dus meer jongeren gaan werken. Tegelijkertijd is het aandeel jongeren dat niet werk, geen werk zoekt en ook geen opleiding volgt eveneens toegenomen van /,( naar 1,. Jongeren zijn vaker niet actief op zoek naar werk terwijl een deel wel wil werken.

18 Tabel.( Amsterdamse jongeren ($-+ jaar) naar voornaamste activiteit, )- (procenten en aantallen) abs abs abs abs 1. in opleiding , , , , 2. in opleiding en aan het werk , , , ,2 3. aan het werk en niet in opleiding 3.0 2, , , , 4. werkzoekend en in opleiding.0,2 00 3,.00 4,.0 3,. werkzoekend en niet in opleiding 4.0 3, , , ,. niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend.00,4 00,4.00 3,.00,1 totaal C Niet actieve jongeren willen vaker wel werken Voor de jongeren die niet werken, geen opleiding volgen en niet actief op zoek zijn naar werk, is in kaart gebracht waarom ze tot deze groep behoren. Van deze jongeren wil wel werken, maar zoekt niet actief naar werk of is niet direct beschikbaar voor werk. De overige ** wil en/of kan niet werken om verschillende redenen. Hoogopgeleide jongeren willen veel vaker wel werken, maar zoeken even niet actief of zijn nog niet direct beschikbaar ( ) dan middelbaar (2) of laag opgeleide jongeren (1). Jongens willen veel vaker (2() wel werken dan meisjes (*(). Meisjes met een niet-westerse migratie achtergrond willen vaker werken (*() dan meisjes met een autochtone achtergrond (*). Figuur. Niet onderwijsvolgende, niet werkende en niet werkzoekende jongeren ($-+ jaar) die wel willen werken maar niet actief zoeken of niet direct beschikbaar zijn, Amsterdam, + en (procenten) -22 jaar 23-2 jaar jonge mannen jonge vrouwen Nederlandse achtergrond westerse migratieachtergrond niet -westerse migratieachtergrond laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid meisjes Nederlandse achtergrond meisjes niet-westerse achtergrond jongens Nederlandse achtergrond jongens niet-westerse achtergrond totaal (

19 ' Jeugdwerkloosheid in Nederland '. Jeugdwerkloosheid in Nederland - (,C Tussen en / is de werkloosheid onder jongeren in heel Nederland toegenomen van ), naar,. In * zagen we al een lichte daling naar,( en deze daling heeft in 1 (,*) en 2 (),() verder doorgezet. In is de daling nog verder doorgezet waardoor de jeugdwerkloosheid in Nederland onder jongeren van 1 tot en met 2 jaar uitkomt op (. Amsterdamse jongeren zijn iets minder vaak dan gemiddeld in Nederland werkloos (,1 in ). In * waren Amsterdamse jongeren nog vaker dan gemiddeld werkloos. Daarna wisselde dit af en zat Amsterdam soms boven en soms onder het Nederlandse gemiddelde. Figuur '. Ontwikkeling werkloze jongeren Amsterdam en Nederland, )- 1,,,0,,,3,3,,,2,,,1,,4,,0,4,,3,3,4,2,2,1, Amsterdam onderwijsvolgend Amsterdam niet-onderwijsvolgend Amsterdam jeugdwerkloosheid Nederland onderwijsvolgend Nederland niet-onderwijsvolgend Nederland jeugdwerkloosheid Enkele ontwikkelingen in de jeugdwerkloosheid in Nederland tussen 2 en : Jonge mannen zijn nu even vaak werkloos (() als jonge vrouwen (() en onder jonge mannen daalde de werkloosheid iets sterker dan onder jonge vrouwen; Jongeren van 1- jaar zijn vaker werkloos () dan jongeren van /-2 jaar (1,1), onder beide groepen was sprake van een daling; Jongeren met een Nederlandse migratieachtergrond zijn nog steeds veel minder vaak werkloos (2,2) dan jongeren met een westerse achtergrond () of een niet-westerse )

20 migratieachtergrond (1,/). Onder alle migratieachtergronden was sprake van een daling. Binnen de jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond is de groep met een Surinaamse/Antilliaanse achtergrond het vaakst werkloos ( ). De groep met een Turkse migratieachtergrond is het minst vaak werkloos (*). Laag opgeleide jongeren zijn nog steeds veel vaker werkloos () dan middelbaar (2) en hoog opgeleiden (1). Onder de laagopgeleiden daalde de werkloosheid wel het sterkst. Tussen Nederland en Amsterdam valt op dat jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond in Amsterdam veel minder vaak werkloos zijn dan gemiddeld in Nederland. Middelbaaropgeleide jongeren in Amsterdam ( ) zijn, in tegenstelling tot voorgaande jaren, iets vaker werkloos dan gemiddeld in Nederland (2). Figuur '. Werkloze beroepsbevolking naar achtergrondkenmerken, Amsterdam en Nederland, )- (procenten) Amsterdam Nederland jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar Nederlands westers niet-westers w.v. Turks w.v. Marokkaans w.v. Surinaamse/Antilliaanse w.v. overige niet-westerse Nederlands westers niet-westers w.v. Turks w.v. Marokkaans w.v. Surinaamse/Antilliaanse w.v. overige niet-westerse laag opgeleid (geen startkwalificatie) middelbaar opgeleid hoog opgeleid laag opgeleid (geen startkwalificatie) middelbaar opgeleid hoog opgeleid 1 1 schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend totaal,,3,4, schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend totaal,4,, bron: EBBCBS/EBB OIS, bewerking OIS '. + groepen jongeren Om in beeld te krijgen wat de situatie van jongeren is qua opleiding, werk en werkloosheid zijn alle jongeren op basis van deze kenmerken ingedeeld in zes hoofdgroepen:. in opleiding (en niet werkzaam of werkzoekend);. in opleiding en aan het werk; /. aan het werk en niet in opleiding; *. werkzoekend en in opleiding; 1. werkzoekend en niet in opleiding; 2. niet in opleiding en niet werkend, niet actief op zoek naar werk. De groepen en 2 behoren niet tot de beroepsbevolking, de groepen t/m 1 wel.

21 Figuur '.' Jongeren Nederland in zes groepen ($-+ jaar), (procenten) alle Nederlands jongeren ( ) beroepsbevolking ( ) nietberoepsbevolking (30.00) werkzaam (1..00) werkzoekend (4.00) niet werkzaam, niet werkzoekend 2. in opleiding en aan het werk (3.00) 3. aan het werk en niet in opleiding (1.00) 4. werkzoekend en in opleiding (400). werkzoekend en niet in opleiding (4.400) 1. in opleiding (.00). niet in opleiding en niet werkend/we rk-zoekend (1.200) De grootste groepen jongeren zijn in opleiding en aan het werk (/ ), aan het werk en niet in opleiding ((,*) en in opleiding en niet werkzaam of werkzoekend (/,) (tabel /.*). In totaal is 2* van de jongeren in opleiding. Tabel 3.4 Jongeren Nederland (-2 jaar) naar voornaamste activiteit, (procenten) in opleiding 24,1 24, 23,1 22,2 23, 23,3 23,4 23,2 2. in opleiding en aan het werk 3, 3, 3,4 34, 34,0 3, 3, 3,0 3. aan het werk en niet in opleiding 2, 2,1 2,2 2, 2,1 2, 2, 2,4 4. werkzoekend en in opleiding 4,3 4,0 4,,0 4, 4, 4,4 3,. werkzoekend en niet in opleiding 2, 2,4 2, 3,0 3,4 2, 2, 2,0. niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend 4, 4,3 4,,,,3,4, totaal Op basis van deze indeling ontstaan er twee groepen werkloze jongeren: werkloze jongeren die een opleiding volgen en werkloze jongeren die geen opleiding volgen. Van de onderwijsvolgende jongeren is ),/ werkzoekend (2 ). Van de niet onderwijsvolgende jongeren is 2,* werkzoekend (2 (). In Amsterdam zowel de werkloosheid onder de onderwijsvolgende jongeren ((,2) als de werkloosheid onder nietonderwijsvolgende jongeren ((,2) iets lager dan gemiddeld in Nederland. In 2 was de

22 werkloosheid onder onderwijsvolgende jongeren in Amsterdam juist iets hoger dan gemiddeld in Nederland. Enkele andere opvallende verschillen tussen Nederland en Amsterdam bij onderwijsvolgende werkzoekenden: Middelbaar opgeleide onderwijsvolgende Amsterdamse jongeren zijn iets vaker dan gemiddeld werkloos. In Amsterdam ligt de werkloosheid onder de verschillende groepen jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond veel lager dan gemiddeld in Nederland Figuur '.$ Ontwikkeling werkloze beroepsbevolking naar achtergrondkenmerken en al dan niet onderwijs volgen, Amsterdam en Nederland, )- Amsterdam onderwijsvolgend jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar Nederlands westers niet-westers v.w. Turkse v.w. Marokkaanse v.w. Surinaamse/Antilliaanse v.w. overige niet-westers laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid totaal,3,, Nederland onderwijsvolgend jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar Nederlands westerse niet -westers w.v. Turks w.v. Marokkaans w.v. Surinaamse/Antilliaans w.v. overige niet-westers laag opgeleid (geen startkwalificatie) middelbaar opgeleid hoog opgeleid ,4, totaal, Amsterdam niet onderwijsvolgend jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar Nederlands westers niet-westers v.w. Turkse v.w. Marokkaanse v.w. Surinaamse/Antilliaanse v.w. overige niet-westers laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid ,2,1 totaal, Nederland niet onderwijsvolgend jonge mannen jonge vrouwen -22 jaar 23-2 jaar Nederlands westerse niet -westers w.v. Turks w.v. Marokkaans w.v. Surinaamse/Antilliaans w.v. overige niet-westers laag opgeleid (geen startkwalificatie) middelbaar opgeleid hoog opgeleid ,1, totaal,4, Onder de niet-onderwijsvolgende jongeren valt op dat: 1- jarige werkloze jongeren zijn in Amsterdam minder vaak werkloos dan gemiddeld in Nederland. Onder laag opgeleide jongeren die geen onderwijs volgen (de jongeren zonder startkwalificatie) is de werkloosheid nog steeds het hoogst, maar in Amsterdam wel lager dan gemiddeld in Nederland en sterker gedaald.

23 '.' Werkloosheid naar herkomst en opleidingsniveau Opleidingsniveau is een van de belangrijke voorspellers van werkloosheid wanneer ook gecorrigeerd wordt voor leeftijd en geslacht. Toch verklaart opleidingsniveau niet alle verschillen tussen jongeren met een Nederlandse achtergrond en jongeren met een niet-westerse migratie achtergrond. Van de laag opgeleide jongeren met een Nederlandse achtergrond in Nederland is bijna werkloos terwijl van de jongeren met een niet-westerse migratie achtergrond, werkloos is. Ook onder middelbaar opgeleide jongeren (1,/ versus,) en hoog opgeleide jongeren (* versus (, ) is dit verschil groot. Tabel '.+ Werkloze jongeren Nederland ($-+ jaar) naar opleidingsniveau en herkomst, - (procenten) laag opgeleid autochtoon,,,,,,, middelbaar opgeleid westers allochtoon niet westers allochtoon 1 1, 1, 1 1, 1, 1, 2,1 24,4 2,4 30, 30, 2, 2,2 20,1 totaal,3,2,4 1,1 1,2,, autochtoon,,,,4,,1,3,3 westers allochtoon niet westers allochtoon,,,,1,,1,,4,4 1, 1, 20,2 1,1 1,4,2 totaal,,,2,1,,,4 hoog opgeleid autochtoon,1 4,,,3 4,4 4,2 4 westers allochtoon niet westers allochtoon 4,3,,4,2,,,4,,3,4,,2, totaal,3,,,,4,4 4, totaal autochtoon,3,3,,,4,1,, westers allochtoon niet westers allochtoon,,,,,4,4,4 1,2 1, 22, 24, 24,2 21,3 1,,3 totaal,,1,,2,,4, Het verschil tussen jongeren met een Nederlandse achtergrond ten opzichte van jongeren met een niet westerse migratieachtergrond is in Amsterdam minder groot dan gemiddeld in Nederland. /

24 ) Jeugdwerkloosheid in de G) ). Jeugdwerkloosheid in de grote steden In Den Haag () en Rotterdam (,) ligt de jeugdwerkloosheid net als in voorgaande jaren hoger dan in Amsterdam (,1). In Den Haag was sprake van een daling in de jeugdwerkloosheid (van *, in 2 naar in ), en ook in Rotterdam was sprake van een sterke daling (van in 2 naar, in ). In Utrecht daalde de jeugdwerkloosheid in verder naar 2,2 waardoor de jeugdwerkloosheid daar nu net als in 2 lager uitkomt dan in Amsterdam en het Nederlandse gemiddelde. Figuur ). Werkloze jongeren ($-+ jaar) in de G) en Nederland, )- (procenten) , 1, 1 1 1,,,3,,,4,,3,4,4,1,, Nederland Amsterdam Utrecht Rotterdam Den Haag ). Jongeren G) in zes groepen De jongeren in de G* zijn op basis van de kenmerken onderwijs, werk en werkloosheid ingedeeld in zes groepen. Hierdoor kunnen onder andere de werkloze jongeren opgedeeld worden in twee groepen: werkzoekend en in opleiding en werkzoekend en niet in opleiding. *

25 Wat valt er op tussen de vier grote steden: Utrecht heeft in tegenstelling tot de andere stedenmeer jongeren die onderwijs volgen en jongeren die werk en onderwijs combineren; In Rotterdam en Den Haag is het aandeel onderwijsvolgende jongeren dat niet werkt juist relatief hoog en veel hoger dan gemiddeld in Nederland, in Utrecht is dit aandeel afgelopen jaar gestegen; In Amsterdam ligt het aandeel jongeren dat werkt en geen opleiding meer volgt juist veel hoger dan in de andere steden, maar wel vergelijkbaar met het Nederlandse gemiddelde; Het aandeel werkzoekende jongeren dan een opleiding volgt ligt in Rotterdam en Den Haag iets hoger dan in Utrecht en Amsterdam; In Rotterdam en Den Haag ligt het aandeel werkzoekend en niet in opleiding hoger dan in de andere steden; Den Haag en Rotterdam zijn veel meer jongeren niet in opleiding, niet werkzaam en niet werkzoekend dan in Utrecht en Amsterdam. Het aandeel studenten en afgestudeerde hoogopgeleide jongeren in Amsterdam en Utrecht zorgt ervoor dat in deze steden de jeugdwerkloosheid lager is dan in Rotterdam en Den Haag. Tabel ).' Jongeren ($-+ jaar) naar voornaamste activiteit G) en Nederland, )- (procenten) 1. in opleiding 2. in opleiding en aan het werk 3. aan het werk en niet in opleiding 4. werkzoekend en in opleiding Utrecht Den Haag Rotterdam Amsterdam Nederland werkzoekend en niet in opleiding niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend totaal ).' Kenmerken werkzoekende jongeren G) De achtergrondkenmerken van de werkloze jongeren in de grote steden verschillen op een aantal punten: Jonge mannen zijn in Rotterdam (/) en Den Haag () veel vaker werkloos dan in Utrecht (2) en Amsterdam ((); Het aandeel werkloze jonge mannen daalde in alle steden; In Rotterdam en Amsterdam zijn jonge vrouwen minder vaak werkloos dan jonge mannen, in Utrecht en Den Haag zijn jonge vrouwen juist vaker werkloos dan jonge mannen. Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond waren in Utrecht in vaker werkloos dan in 2, in de andere steden daalde de werkloosheid onder deze groep juist. 1

26 In Rotterdam is de werkloosheid onder laagopgeleiden veel hoger dan in de andere steden; In Den Haag is de werkloosheid onder middelbaar opgeleide jongeren veel hoger dan in de andere steden; Onder hoogopgeleide jongeren is de werkloosheid in alle steden vrijwel gelijk, in Rotterdam en Den Haag was sprake van een sterke daling. Figuur ).) Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) G) naar achtergrondkenmerken, )- (procenten) Amsterdam Rotterdam jonge mannen jonge vrouwen jonge mannen jonge vrouwen Nederlands westers niet-westers 1 Nederlands westers niet-westers laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend ,3,3 totaal,, , totaal, Den Haag Utrecht jonge mannen jonge vrouwen jonge mannen jonge vrouwen Nederlands westers niet-westers Nederlands westers niet-westers laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend schoolgaand/studerend niet schoolgaand/studerend 1, totaal, ,4, totaal, bron: EBBCBS/EBB OIS, bewerking OIS In Amsterdam en Utrecht daalde het aandeel jongeren dat werkzoekend is en een opleiding volgt, in Den Haag en Rotterdam is juist sprake van een stijging onder deze groep. Mogelijk zijn jongeren daar, als gevolg van de aantrekkende economie vaker op zoek gegaan naar een bijbaantje. Onder de niet-onderwijsvolgende jongeren ligt de jeugdwerkloosheid in Den Haag () en Rotterdam () veel hoger dan in Utrecht ( ) en Amsterdam ( ). Daarnaast was in Utrecht en Amsterdam sprake van een vrijwel gelijke jeugdwerkloosheid onder deze groep terwijl in Rotterdam en Den Haag de jeugdwerkloosheid van deze groep sterk daalde. 2

27 $ Jeugdwerkloosheid in de stadsdelen $. Samenstelling jongeren verschilt per stadsdeel Hoewel de totale jeugdwerkloosheid in Amsterdam daalde, is er binnen de stad sprake van verschillende ontwikkelingen in de jeugdwerkloosheid. De jeugdwerkloosheid per stadsdeel wordt sterk beïnvloed door de samenstelling van de groep jongeren in het stadsdeel. Stadsdelen met relatief veel laagopgeleide jongeren en relatief veel jongeren met een westerse of nietwesterse migratieachtergrond kennen over het algemeen een hoge jeugdwerkloosheid doordat dit de groepen zijn binnen de stad die het vaakst werkloos zijn. Enkele opvallende verschillen in de achtergrondkenmerken van jongeren tussen stadsdelen: Er zijn in Amsterdam meer jonge vrouwen dan jongen mannen (1/ versus * ), in West (), Zuid () en Centrum () is het verschil het grootst. Van alle jongeren is *( tussen de 1 en jaar, 1 is /-2 jaar oud. In Centrum (), Zuid () en West (1*) is het aandeel jongeren van / jaar en ouder relatief hoog, in Nieuw-West (*() wonen juist veel jongeren van 1- jaar. Bijna * op de jongeren in Amsterdam (/)) hebben een niet-westers migratieachtergrond. In Zuidoost (2/), Nieuw-West () en Noord (*() wonen relatief veel jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond. In Centrum ( ) en Zuid ()) is dit aandeel juist laag. Jongeren in Noord, Zuidoost en Nieuw-west zijn relatie vaak laagopgeleid, in Centrum West en Zuid wonen juist relatief veel jongeren met hoog opleidingsniveau. Het aandeel middelbaar opgeleid jongeren verschilt nauwelijks over de stadsdelen (dit zijn deels jongeren die hoger onderwijs volgen en deels jongeren die geen onderwijs volgen en MBO of havo/vwo hebben afgerond) Tabel $. Jongeren per stadsdeel naar achtergrondkenmerken ($-+ jaar), jan C (procenten) Centrum West incl. Westpoort Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost Amsterdam jonge mannen jonge vrouwen jaar jaar autochtoon en westers niet-westers laag opgeleid middelbaar opgeleid hoog opgeleid totaal * opleidingsniveau betreft cijfers over 20 bron: CBS en OIS, bewerking OIS

28 $. Verschil in werkloosheid tussen stadsdelen In kende Zuidoost met ) de hoogste jeugdwerkloosheid. Zuid kende met /,2 de laagste jeugdwerkloosheid en ook in Oost was de jeugdwerkloosheid met 2,2 lager dan gemiddeld. Over de periode *- was er in alle stadsdelen sprake van een daling in de jeugdwerkloosheid. In Zuid (-2 ) was de daling het sterkst, gevolgd door Noord (-). In Zuidoost (-/) en West (-/) was de daling het kleinst. Figuur $. Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam naar stadsdeel, )- (procenten) Centrum,4,, West,,2, Nieuw-West,4, Zuid,3 3, Oost,,, Noord 1,3, Zuidoost,2,,3 totaal,3,3,4, Figuur $.' Werkloze beroepsbevolking ($-+ jaar) Amsterdam naar stadsdeel in en ontwikkeling ten opzichte van ) (procenten) (

29 + Geregistreerde werkloosheid Naast de werkloze beroepsbevolking, zoals in de voorgaande hoofdstukken beschreven, is er ook een andere manier om naar de werkloosheid te kijken. Namelijk het aantal aan werkloosheid gerelateerde uitkeringen en de ontwikkeling daarin. Het gaat dan om WWB (bijstand), Wajong (arbeidsongeschiktheid) en WW (werkloosheidswet). Werkloosheidsuitkeringen aan jongeren geven echter een ondervertegenwoordiging van het aantal werkloze jongeren omdat veel jongeren zich niet melden voor een uitkering. De arbeidsongeschiktheidscijfers per januari ( zijn nog niet beschikbaar, daarom kan de geregistreerde werkloosheid nog niet in beeld worden gebracht. Daarom presenteren we alleen de bijstandscijfers voor jongeren per januari ( en de ontwikkeling daarin. Dit betreft qua omvang het grootste deel van de uitkeringen en laat daarom de trend wel goed zien. +. Bijstandsontwikkeling naar achtergrondkenmerken Op januari ( ontvingen.)2 jongeren in de leeftijd van 1 tot en met 2 jaar een uitkering in het kader van de participatiewet (bijstand). Dit komt neer op van alle jongeren in deze leeftijdsgroep. Jongeren met een bijstandsduitkering zijn veelal laag-(1) of middelbaar (//) opgeleid. Vijf procent is hoogopgeleid en van / is onbekend welk opleidingsniveau zij hebben. Er zijn enkele opvallende ontwikkelingen in de bijstand: Onder jongeren van / tot en met 2 jaar was sprake van een daling in bijstandsafhankelijkheid, terwijl onder de 1 tot en met jarigen de bijstandsafhankelijkheid steeg met. Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond zijn vaker van bijstand afhankelijk dan jongeren met een Nederlandse achtergrond, maar onder alle groepen was wel sprake van een daling. Onder jongeren met een Turkse migratieachtergrond daalde de bijstandsafhankelijkheid van,( naar,1 en onder de jongeren met een Marokkaanse achtergrond was sprake van een daling van /, ( ) naar /,/((). Onder jongeren met een Surinaamse of Antilliaanse migratieachtergrond is het percentage bijstandsafhankelijken gelijk gebleven met /,. Onder de jongeren met een overige niet-westerse achtergrond nam de bijstandsafhankelijkheid toe van 2,/ in naar 2, begin (. De ontwikkelingen vallen toe te schrijven aan de instroom van statushouders. Zij zijn, zeker in de eerste jaren na hun komst naar Nederland, nog vaak afhankelijk van bijstand. In 1 tot en met zijn relatief veel statushouders naar Nederland, en ook naar Amsterdam, gekomen. Hierdoor is het aantal dat bijstand ontvangt ook gestegen. Begin 2 ontvingen /21 statushouders onder de bijstand, dit waren er begin (.. De meeste statushouders komen uit Syrië en Eritrea en vallen onder de groep met een overige niet-westerse )

30 migratieachtergrond. Hierdoor stijgt de bijstandsafhankelijkheid van deze groep terwijl onder andere groepen de bijstandsafhankelijkheid juist afneemt. Figuur +. Bijstandsafhankelijkheid naar achtergrondkenmerken, jan $-jan C (procenten) bron: WPI, bewerking OIS +. Bijstand naar trede Er is een verschuiving te zien in de tredes waarin jongeren vallen. Twaalf procent van de jongeren is nu ingedeeld in trede, / in trede, in trede / en / in trede *. Vijf procent van de jongeren valt in trede 1 en is gedeeltelijk aan het werk. Twaalf procent van de jongeren is niet ingedeeld in een trede. Ten opzichte van januari zijn jongeren nu vaker in trede / ingedeeld en minder vaak in trede. Het aandeel dat gedeeltelijk aan het werk is nam eveneens toe. /

31 Figuur +. Bijstandsuitkeringen jongeren ($-+ jaar) naar trede, jan +- jan C (procenten) trede 1 trede 2 trede 3 trede 4 trede onbekende trede jan jan jan bron: WPI, bewerking OIS +.' Bijstand naar uitkeringsduur De jongeren die nu bijstand ontvangen hebben gemiddeld al maanden bijstand. Achtenveertig procent van de jongeren ontvangt begin ( minder dan een jaar bijstand, begin was dit nog 1(, dit kwam mede door de hoge instroom van statushouders). Het aandeel jongeren met meer dan / jaar bijstand daalde ( begin naar begin (. Figuur +.' Bijstandsuitkeringen jongeren ($-+ jaar) naar uitkeringsduur, jan +- jan C (procenten) <1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3 jaar of langer jan jan-1 24 jan bron: WPI, bewerking OIS +.) Bijstandsafhankelijkheid naar wijk Twee procent van de Amsterdamse jongeren is afhankelijke van bijstand. Dit aandeel verschilt sterk per gebied. In de gebieden Oud-Noord (1,) en Slotervaart (/,() is de bijstandsafhankelijkheid het hoogst. Dit komt dus door de grootschalige huisvesting van statushouders in dit gebied. In Buitenveldert/Zuidas is de bijstandsafhankelijkheid met,* het laagst. /

32 Figuur +.) Bijstandsafhankelijkheid jongeren ($-+ jaar), jan C (procenten) bron: WPI, bewerking OIS /

33 Onderzoeksmethode De monitor jeugdwerkloosheid komt tot stand door verschillende databestanden te combineren. De enquête beroepsbevolking (EBB) van het CBS waarin vragen worden gesteld aan een grote groep Nederlanders over werk en werkloosheid vormt de basis. De enquête is geschikt om op landelijk niveau uitspraken te doen over werk en werkloosheid, voor regionale uitsplitsingen is het aantal ondervraagden te laag. Daarom combineert het CBS sinds * deze enquêtegegevens met UWV cijfers over uitkeringen en loongegevens van werknemers om tot regionale schattingen van arbeidsdeelname te komen. Dit doen ze aan de hand van een modelmatige schattingsmethode. De uitkomsten van de gecombineerde gegevens worden gepubliceerd op Statline. Daar zijn tabellen te vinden per gemeente over werk, werkloosheid en arbeidsparticipatie met daarin een uitsplitsing naar leeftijd (1-* jaar, 1-** jaar en *1- * jaar), geslacht, herkomst (autochtoon, westers allochtoon, niet-westers allochtoon) en opleidingsniveau (laag, middelbaar, hoog). Nadere uitsplitsingen naar leeftijd, specifieke herkomstgroepen en gebieden binnen gemeenten zijn niet mogelijk op basis van de Statline gegevens. Omdat daar, bijvoorbeeld voor deze monitor jeugdwerkloosheid, toch behoefte aan is, heeft OIS een eigen enquête beroepsbevolking, de Regionale Enquête Beroepsbevolking (REB). Deze REB enquête is vergelijkbaar met de EBB. De enquêtegegevens van de REB worden gecombineerd met de EBB gegevens en gewogen naar de uitkomsten zoals te vinden op Statline. Daarmee wordt voor de gecombineerde data dezelfde correctie (modelmatige schatting) toegepast als op de oorspronkelijke data. Op basis van het gewogen gecombineerde databestand (EBB en REB) worden uitsplitsingen gemaakt binnen Amsterdam en voor specifieke groepen Amsterdammers. Dit is schematisch weergegeven in figuur. 1 1 Meer informatie over de gehanteerde methoden is te vinden via //

34 Figuur. Schematische weergave van gehanteerde onderzoeksmethode bron: OIS /*

35 Bijlage Aanvullende tabellen Onderstaande tabellen geven een indicatie van de omvang van bepaalde groepen. Kolommen tellen niet altijd exact op tot het totaal doordat alles is afgerond op -tallen. Rijen tellen niet altijd op tot het totaal omdat een weging is toegepast waarbij maar beperkt rekening is gehouden met de verdeling van verschillende groepen over de stad. Tabel a Amsterdamse jongeren naar voornaamste activiteit en achtergrond, + (aantallen en procenten) en -) () autochtoon westers allochtoon niet-westers allochtoon in opleiding in opleiding en aan het werk aan het werk en niet in opleiding werkloos en in opleiding werkloos en niet in opleiding niet in opleiding en niet werkend/ werkzoekend totaal Tabel b Amsterdamse jongeren naar voornaamste activiteit en migratieachtergrond, + (aantallen en procenten) en $ () Surinaams/ overige niet totaal niet- Antilliaans Turks Marokkaans westerse westers in opleiding in opleiding en aan het werk 3. aan het werk en niet in opleiding 4. werkloos en in opleiding. werkloos en niet in opleiding. niet in opleiding en niet werkend/ werkzoekend totaal /1

36 Tabel Amsterdamse jongeren naar voornaamste activiteit naar opleidingsniveau, -) () laag opgeleid (zonder startkwalificatie) middelbaar opgeleid hoog opgeleid in opleiding in opleiding en aan het werk aan het werk en niet in opleiding werkloos en in opleiding werkloos en niet in opleiding niet in opleiding en niet werkend/ werkzoekend totaal Tabel ' Amsterdamse jongeren naar voornaamste activiteit en geslacht, - )() mannen vrouwen totaal in opleiding in opleiding en aan het werk aan het werk en niet in opleiding werkloos en in opleiding werkloos en niet in opleiding niet in opleiding en niet werkend/werkzoekend totaal /2

37