ECONOMISCHE MONITOR EDE 2014 I

Transcriptie

1 ECONOMISCHE MONITOR EDE 2014 I Deze economische monitor gaat nader in op de ontwikkeling van de economie en arbeidsmarkt in Ede en de regio FoodValley met de focus op het tweede halfjaar van 20. Daarnaast belicht deze monitor de ontwikkeling van de werkgelegenheid in Ede en de regio FoodValley. BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN Thermometer halfjaar 20 Economie De bedrijfsresultaten in de regio FoodValley zijn minder gunstig geweest in het afgelopen jaar 20. De omzet resultaten vertonen een licht negatief resultaat, de personeelssterkte nam in alle artalen van 20 af. Uit recent gepubliceerde cijfers van het CBS blijkt dat de Nederlandse economie de afgelopen 3 artalen is gegroeid, in het laatste artaal zelfs met 0,7%. De groei is nog gering, maar er zijn diverse indicatoren die in de positieve richting wijzen, zoals een toename in de export en investeringen. Arbeidsmarkt De arbeidsmarkt van de gemeente Ede laat in het tweede halfjaar van 20 een minder positief beeld zien. In alle artalen van 20 is de personeelssterkte afgenomen bij de bedrijven in de FoodValley, er is een toename in de WW uitkeringen en de geregistreerde werkzoekenden. De toename in geregistreerde werkzoekenden is fors geweest in het afgelopen halfjaar, toch is het percentage geregistreerde werkzoekenden tov de beroepsbevolking nog altijd lager dan landelijk. Het aantal WW uitkeringen nam in 20 toe van 17 begin 20 naar 2430 eind december, een forse toename van 42%. De instroom was in het tweede halfjaar hoger dan de uitstroom. Het aantal Geregistreerde Werkzoekenden 1 in de gemeente Ede steeg in 20 fors, van 2240 begin januari naar 3860 eind december. De werkloosheid is in de laatste maanden fors toegenomen, maar de werkloosheid in Ede is nog steeds lager dan in Nederland. Het aandeel geregistreerde werkzoekenden in de beroepsbevolking was eind december voor de gemeente Ede 8,4% en voor Nederland 9,7%. Het aantal bijstandsuitkeringen is in 20 fors toegenomen. Van 70 begin 20 naar 1580 eind december: een toename van 16%. De toename is vooral groot bij de groep van 27 jaar en ouder. Economie en Arbeidsmarkt Het ziet ernaar uit dat de Nederlandse economie uit een diep dal kruipt. De afgelopen artalen is er sprake van een (overigens geringe) groei; export en investeringen trekken aan. Dit vertaalt zich (nog) niet naar de arbeidsmarkt waar de aantallen uitkeringsgerechtigden en werkzoekenden hoog zijn. De arbeidsmarkt is altijd volgend op de economische ontwikkelingen en landelijke en provinciale prognoses laten zien dat de werkloosheid de komende jaren hoog zal blijven. Thema: Werkgelegenheid in de gemeente Ede In 20 zijn er banen in de gemeente Ede, net iets meer dan 20. In de gezondheidszorg is de meeste werkgelegenheid met.280 banen, gevolgd door de zakelijke dienstverlening met 7.8 en de detailhandel met 6.0 banen. De werkgelegenheid stagneert in Gelderland. In 20 was voor het eerst sprake van substantiële afname van het aantal banen. De ontwikkeling van de werkgelegenheid laat een gunstig beeld zien voor Ede in vergelijking met andere grote Gelderse steden en regio s in Gelderland. In 20 waren er in de gemeente Ede iets meer banen in de gemeente Ede dan in 20. In de meeste regio s en in Gelderland was er van 20 tot 20 een daling van de werkgelegenheid. Van groeide de werkgelegenheid in totaal met 1,7%. In de zakelijke dienstverlening was de toename het grootst, gevolgd door vervoer, opslag en communicatie en de gezondheidszorg. Bij de financiële instellingen was er een grote afname met meer dan 40%, in de bouw was de daling %. Voor de komende jaren wordt een geringe groei van de werkgelegenheid verwacht van 0,6% voor de periode van Dit zijn de werkzoekenden die geregisteerd zijn bij het UWV WERK bedrijf, hiervoor Niet Werkende Werkzoekenden genoemd. Strategie & Onderzoek, feb

2 Economie: Bedrijvigheid Ontwikkeling omzet bedrijven in FoodValley Bron: COEN enquête KvK/CBS In de tweede helft van 2014 was de omzetontwikkeling 2 in de regio FoodValley minder gunstig, er waren meer bedrijven met negatieve resultaten dan met positieve resultaten. Ontwikkeling export in FoodValley Bron: COEN enquête KvK/CBS. In 20 laat de export een verdeeld beeld zien, in de eerste drie artalen was de ontwikkeling van de export licht positief, in het laatste artaal licht negatief. 5 Ontwikkeling personeelssterkte bedrijven in FoodValley Bron: COEN enquête KvK/CBS De personeelsindicator bleef ook in het tweede halfjaar van 20 negatief, al 2 jaar op rij daalt deze indicator voor personeelssterkte. 2 De COEN vragenlijst wordt elk artaal uitgezet onder ondernemers. De indicatoren in de Conjunctuurenquête Nederland (COEN) zijn saldi van het percentage positieve antwoorden minus het percentage negatieve antwoorden. Zo rapporteerde in het eerste artaal van 20 28% van de geënquêteerde bedrijven een stijging van de omzet en 21% een daling van de omzet. Per saldo zag (28%-21%=) 7% de omzet in het eerste artaal van 20 dus stijgen. Strategie & Onderzoek, feb

3 Arbeidsmarkt WW Uitkeringen WW uitkeringen gemeente Ede Bron: UWV Werkbedrijf Het aantal WW uitkeringen is de afgelopen maanden fors gestegen. Begin 20 was dit aantal 17, aan het einde van het jaar was dit aantal met 42 % toegenomen naar begin 20 feb apr- jun- aug- okt- dec- feb- apr- jun- aug- okt- dec- feb- apr- WW uitkeringen gemeente Ede jun- aug- okt- dec- 20 instroom uitstroom Bron: UWV Werkbedrijf In het tweede halfjaar van 20 was de instroom in de WW groter dan de uitstroom, waardoor het aantal WW uitkeringen fors opliep. Strategie & Onderzoek, feb

4 Arbeidsmarkt Bijstand 1700 Bijstandsuitkeringen Gemeente Ede begin feb- Bron: gemeente Ede Het aantal bijstandsuitkeringen is in 20 fors toegenomen. Van 70 begin 20 naar 1580 eind dec: dit is een toename van 16%. nov- apr- jun- aug- okt- dec- feb- apr- jun- aug- okt- dec- feb- WWB uitkeringen naar leeftijd Ede apr- jun- aug- okt- dec- sep- jul- mei- mrt- jan- nov- sep- jul- mei- mrt- jan < 27 jaar > 27 jaar Bron: gemeente Ede Het aantal bijstandsuitkeringen voor jongeren bleef in 20 en 20 redelijk constant. In Ede is de grootste toename van de bijstand bij de leeftijdsgroep vanaf 27 jaar, van 60 begin 20 naar 1450 eind december 20. Strategie & Onderzoek, feb

5 Arbeidsmarkt Geregistreerde Werkzoekenden Geregistreerde Werkzoekenden Ede begin Bron: UWV WERK bedrijf Het aantal Geregistreerde Werkzoekenden is in de gemeente Ede in het tweede halfjaar van 20 fors gestegen. Deze stijging heeft deels te maken met administratieve processen 3. Door de stijging is het aandeel geregistreerde werkzoekenden van de beroepsbevolking gestegen, maar dit is nog altijd minder dan het landelijke aandeel. Het aandeel geregistreerde werkzoekenden als percentage van de beroepsbevolking is in Nederland eind december 9,7%, voor de regio FoodValley 7,7% en voor de gemeente Ede 8,4% Geregistreerde Werkzoekenden Ede naar leeftijd jan- mrt- mei- jul- sep- nov- jan- mrt- mei- jul- sep- nov- < 27 jaar jaar > 50 jaar Bron: UWV WERKbedrijf In de oudere leeftijdsgroepen steeg het aantal werkzoekenden het meest, vooral in de laatste twee maanden nam het aantal geregistreerde werkzoekenden toe bij de jarigen en de 50 plussers. De werkloosheid is hoog in 20. Provinciale prognoses in de PEV 4, laten zien dat de werkloosheid in Gelderland de komende jaren hoog zal blijven. 3 Niet altijd zijn werkzoekenden ook ingeschreven bij het UWV. In november en december hebben waarschijnlijk meer mensen zich ingeschreven, die al eerder werkzoekend waren, inschrijvingen van WWB gerechtigden worden bijvoorbeeld na een jaar niet altijd verlengd. 4 PEV: Provinciaal Economische Verkenning, Bureau BEO Provincie Gelderland Strategie & Onderzoek, feb

6 Economische Monitor 2014 I THEMA In dit themadeel staat de werkgelegenheid centraal. Aan bod komen de ontwikkeling van de werkgelegenheid in Ede, de andere grote Gelderse steden en Gelderse regio s. Daarnaast wordt ingezoomd op de structuur van de werkgelegenheid en de ontwikkelingen van de werkgelegenheid in de sectoren. Werkgelegenheid 20 Werkgelegenheid naar sectoren Ede 20 Landbouw/Visserij Industrie Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel/autohandel Vervoer, opslag en communicatie Horeca Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheidszorg Overige dienstverlening Bron:PWE 20 In 20 zijn er banen in de gemeente Ede. De gezondheidszorg heeft de meeste werkgelegenheid met.280 banen, gevolgd door de zakelijke dienstverlening met 7.8 banen. Ook in de detailhandel, 6.0 banen en de industrie zijn veel banen. De structuur van de werkgelegenheid van de gemeente Ede is divers, waardoor zij minder etsbaar is in de crisis. Strategie & Onderzoek, feb

7 E d e G e ld e rla n d A p e ld o o rn A rn h e m N ijm e g e n S ta d sre g io A rn h e m - N ijme g e n S te d e n d rie h o e k A c h te rh o e k R iv ie re n la n d F o o d V a le y N o o rd V e lu w e Ontwikkeling werkgelegenheid, Ede en Gelderse steden en regio s Ontwikkeling werkgelegenheid Ede Bron: PWE 20 In 20 waren er in de gemeente Ede in totaal banen, net iets meer dan in 20 toen er banen waren. In de meeste regio s en in Gelderland was er van 20 tot 20 voor het eerst sprake van een daling van de werkgelegenheid. Dit was niet het geval voor Ede en het Gelderse deel van de regio FoodValley In de afgelopen 4 jaar was de groei van de werkgelegenheid 0,4%; dit is meer dan in de andere grote Gelderse steden, Apeldoorn had een groei van 0,3% per jaar, in Arnhem en Nijmegen am dit uit op -0,2% en -0,3%. Ontwikkeling werkgelegenheid Ede, Gelderland, Grote Gelderse steden 0,8% Food Valley 0,6% 0,4% Ede Apeldoorn 0,2% 0,0% Noord Veluwe -0,2% -0,4% Gelderland Arnhem Nijmegen Stedendriehoek Stadsregio Arnhem- Nijmegen Rivierenland -0,6% Achterhoek -0,8% Bron: PWE 20 Strategie & Onderzoek, feb

8 Ontwikkeling werkgelegenheid Ede: / Ontwikkeling werkgelegenheid, Gemeente Ede Overige dienstverlening Gezondheidszorg Onderw ijs Openbaar bestuur Zakelijke dienstverlening Financiële instellingen Horeca Vervoer, opslag en communicatie ontwikkeling ontwikkeling Detailhandel/autohandel Groothandel Bouw nijverheid Industrie/Delstoffenw inning Landbouw /Visserij -50,0% -40,0% -30,0% -20,0% -,0% 0,0%,0% 20,0% 30,0% 40,0% Bron: PWE 20 Van groeide de werkgelegenheid in totaal met 7,6%. In de sectoren vervoer en opslag, de bouw, de industrie en de zakelijke dienstverlening was de groei fors. In het openbaar bestuur was een grote afname van de werkgelegenheid. In de periode van groeide de werkgelegenheid in totaal met 1,7%. De groei was het grootst in de zakelijke dienstverlening, gevolgd door vervoer en de gezondheidszorg. Bij de financiële instellingen was de afname groot met meer dan 40%, in de bouw was de daling %. Strategie & Onderzoek, feb

9 Prognose werkgelegenheid Ede: Prognose werkgelegenheid ,00% 0,80% 0,60% 0,40% 0,20% 0,00% -0,20% Nederland Gelderland Foodvalley Ede -0,40% -0,60% -0,80% -1,00% Bron: PEV 20 Voor de gemeente Ede wordt een groei van de werkgelegenheid verwacht van 0,8% voor 20/2014; voor de periode 2015/2018 een groei van 0,6%. Voor de regio FoodValley is de groei verwachting 0 % voor 20/2014 en voor de periode 2015/2018 0,8%. Voor Nederland zijn de verwachtingen een stuk lager: voor Nederland -0,8% voor de periode 20/2014 en 0,2% voor de periode 2015/2018. Ontwikkeling werkgelegenheid Gemeente Ede Ede Landbouw/Visserij Industrie Nutsbedrijven Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel/autohandel Vervoer, opslag en communicatie Horeca Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Onderwijs Gezondheidszorg Overige dienstverlening Alle sectoren Bron: PWE 20 Strategie & Onderzoek, feb

10 Verantwoording In deze monitor worden relevante cijfers over economie en arbeidsmarkt per artaal weergegeven om ontwikkelingen op deze terreinen te signaleren en te volgen. Er zijn veel indicatoren voor economie en arbeidsmarkt, maar niet allen zijn geschikt om opgenomen te worden. In deze monitor zijn die indicatoren opgenomen die relevant zijn voor het thema, van belang voor de economie van Ede, valide en voldoende actueel zijn. Voor de onderwerpen zijn de volgende indicatoren gebruikt: Economie Arbeidsmarkt Indicator Schaal Bron Omzet afgelopen 3 maanden bij Regio COEN enquête, KvK/CBS bedrijven FoodValley Export afgelopen 3 maanden Regio COEN enquête.kvk,cbs FoodValley Personeelssterkte afgelopen 3 Regio COEN enquête, KvK,CBS maanden FoodValley WW uitkeringen per artaal, Gemeente Ede UWV Werkbedrijf deeltijd WW uitkeringen Instroom en uitstroom WW Gemeente Ede UWV Werkbedrijf uitkeringen Bijstands uitkeringen Gemeente Ede WI Geregistreerde Werkzoekenden Gemeente Ede UWV Werkbedrijf Gebruikte gebiedsindelingen: Regio FoodValley bestaat uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen. Bronnen: Conjunctuur Enquête Nederland (COEN) 20-Q3 enq4: Economische prestaties Achterhoek, Stadsregio Arnhem Nijmegen en regio FoodValley. PWE 20: Provinciale Werkgelegenheidsenquete. PWE rapportage 20 eerste uitkomsten. PEV Provinciaal Economische Verkenning, Bureau BEO, Provincie Gelderland, oktober 20. Samenstelling: Gemeente Ede: Karin Vermeij, Dion Thielen, Daphne Bottenberg. Strategie & Onderzoek, feb