Verloop van de coalitieonderhandelingen 2014 Inleiding De afgelopen weken zijn er allerlei berichten verschenen in de media over het verloop van de coalitieonderhandelingen. Normaal gesproken zijn wij terughoudend om hierover uitgebreid in de media te praten. Er worden door betrokkenen echter onjuistheden verkondigd. Bovendien wordt er op de man gespeeld richting de heren Theo Maas en Willy Hanssen op een manier die wij pertinent afwijzen. Dat is voor ons aanleiding om de gang van zaken hieronder nauwgezet weer te geven. De eerste formatie In Someren gaat de grootste partij na de verkiezingen aan de slag als formateur. Namens het CDA hebben voorzitter Ben vd Boomen, fractievoorzitter Angeline Nagel en lijsttrekker Willy Hanssen de gesprekken gevoerd. Allereerst hebben alle partijen een vragenlijst ingevuld met oa de speerpunten, wethouders kandidaat en voorkeurscoalitie. Er bleken geen inhoudelijke of persoonlijke breekpunten te zijn en er was over en weer een open constructieve houding. Wel waren het op onderdelen stevige gesprekken. Dat was belangrijk om zakelijke verschillen te duiden, die overigens goed overbrugbaar waren. Vanaf het begin is aan alle partijen duidelijk gemaakt dat het CDA en de Gemeenschapslijst Someren Eind GSE de basis zouden vormen van de nieuwe coalitie. Dit is ook direct naar buiten toe gecommuniceerd naar de media. Voor het CDA is er dus nooit discussie geweest over de samenwerking met GSE! Zowel het CDA als GSE - met als onderhandelaars Guido Schoolmeesters en Hans Toonders en medeondertekenaar van het latere blok Bart de Groot vonden dat de totale formatie aan wethouders terug moest van 3,3 naar 3,0 fte. Als grootste partij wilde het CDA als eerste de voorkeur uitspreken voor de derde partij. Daar had GSE geen moeite mee. GSE sprak wel een voorkeur uit voor de PvdA. Ook het CDA vond het meenemen van de PvdA in de nieuwe coalitie verstandig. De mogelijkheid van een vierde partij werd door CDA en GSE omarmd. Op basis van het programma en de verkiezingsuitslag wilde het CDA eerst verder praten met Lijst 6 (VVD). De PvdA kon mee doen als vierde partij. Dat ging GSE mee akkoord. Voor GSE was het laten vallen van Lijst Someren Heide LSH in deze beginfase geen enkel probleem. Met Lijst 6 als derde partij had GSE dus op dat moment geen moeite. Dat veranderde toen duidelijk werd dat Leon vd Moosdijk de wethouders kandidaat van de Lijst 6 was. Daar had GSE wel grote moeite mee.
Er zijn over de kandidatuur van Leon vd Moosdijk twee gesprekken geweest met GSE. Bij het eerste gesprek werd Leon vd Moosdijk flink aan de tand gevoeld door GSE. Bij het tweede gesprek tussen de fracties van het CDA en GSE werden de grote twijfels over de capaciteiten van Leon vd Moosdijk door GSE herhaald. Volgens Leon vd Moosdijk had dat waarschijnlijk te maken met het feit, dat hij afgelopen zomer Bart de Groot had willen wegstemmen als raadslid. Dat werd ontkend door GSE. Het ging hen om zijn kwaliteiten. Het CDA staat echter op het standpunt dat het niet aan andere politieke partijen is om zomaar een oordeel te vellen over de kwaliteiten van een wethouder van een andere partij. Dat is een zaak voor de eigen partij. Los daarvan vindt het CDA, dat Leon vd Moosdijk geschikt is als wethouder. In deze fase werd onderzocht hoe de vierpartijen coalitie er formatief uit zou moeten komen te zien. Dit bleek een puzzel, omdat de totale formatie terug moest naar 3,0 fte. Er zijn daartoe ook meerdere gesprekken gevoerd met de PvdA. De PvdA gaf aan niet voor minder dan 0,6 fte te gaan. Lijst 6 was wel bereid om voor minder te gaan. Het CDA was ook bereid om indien nodig in te leveren. GSE wilde echter niet inleveren in deze formatie. Leefbaar Someren zou geen wethouder leveren maar wel steun geven aan de voorgestelde coalitie van CDA, GSE, Lijst 6 en PvdA. Hierdoor ontstond een hele brede coalitie met een prima mix van kerkdorp en landelijke partijen. Dat was ons streven. Inmiddels was de stand van zaken besproken met Lijst Someren Heide. Hen werd gevraagd of ze alsnog mee wilden doen als partijen er niet uit zouden komen. Continu is door het CDA aangegeven aan GSE dat het CDA en GSE samen verder zouden gaan. Daar kan geen misverstand over bestaan. GSE zou terugkoppelen of ze in konden instemmen met Leon vd Moosdijk en het CDA zou nog een gesprek hebben met de PvdA over de formatie van de wethouder. Vervolgens zouden de vier partijen samen de puntjes op de í zetten. Het blok van GSE, LSH en PvdA Wij werden dan ook compleet verrast toen plotsklaps zonder vooraankondiging het blok van GSE, LSH en de PvdA aangekondigd werd. Wij hebben op die dag meermalen geprobeerd om contact te krijgen met GSE. Onze oproepen werden niet beantwoord. Omdat ook Lijst 6 en Leefbaar Someren volkomen onverwacht met deze coup geconfronteerd werden, hebben het CDA, Lijst 6 en Leefbaar Someren op dat moment besloten om samen op te trekken. Wij wilden zo niet voor het blok gezet worden maar stonden op eerlijke onderhandelingen. Ook al hadden CDA, Lijst 6 en Leefbaar Someren een meerderheid, toch wilden wij een bredere coalitie. Dat hebben wij ook aangegeven aan de partijen van het blok en hebben ze daarom nadrukkelijk uitgenodigd om toch mee te doen. Vervolgens ontstond een impasse. Er werd die dagen erna door het blok geen contact gezocht met het CDA.
CDA werd uitgesloten door GSE Wel kwam ons ter ore dat GSE pogingen ondernam om Lijst 6 over te halen bij hen aan te sluiten. Hiertoe hebben de heren Schoolmeesters en Toonders diverse bezoeken gebracht aan belangrijke mensen uit het kader van Lijst 6. Toen wij dit teruggekoppeld kregen van Lijst 6 werd het voor ons helemaal duidelijk dat het CDA werd uitgesloten. Lijst 6 ging echter niet in op de verzoeken van GSE, waarna de boel op slot zat. Commissie van goede diensten Vanaf dat moment zijn er een aantal mensen benaderd om de impasse te doorbreken. Dat resulteerde in de commissie van goede diensten waarin vertegenwoordigers zaten van alle 6 partijen. Voorwaarde was dat alle afspraken van tafel gingen. De onderhandelingen begonnen feitelijk van voren af aan. Alle partijen moesten weer een vragenlijst inleveren waarin ze onder meer aan moesten geven met welke partijen ze verder wilden. Alle partijen wilden nu verder met het CDA en 5 partijen met de PvdA. Vandaar dat er eerst een gesprek moest komen tussen het CDA en de PvdA. Tussen beide partijen is goed gesproken. Misverstanden, ook inhoudelijke, werden uitgepraat. Er was wrevel van de zijde van de PvdA richting Willy Hanssen, die gelukkig weggenomen kon worden. Veel kwam voort uit misverstanden als gevolg van verkeerde of onvolledige informatie, vaak verkregen uit derde hand. Lijst Someren Heide werd door geen enkele andere partij genoemd als mogelijke coalitiepartner en viel dus af. Ook GSE werd maar door een paar partijen genoemd. Er was bij het CDA, Lijst 6 en Leefbaar Someren weinig vertrouwen meer in de onderhandelaars van GSE. De PvdA heeft nog geprobeerd om een brug te slaan. Maar ook bij hen sloeg de stemming om toen bleek dat GSE ook hen niet meer noemde als voorkeurspartij. De PvdA heeft toen definitief gekozen voor de partijen die aangaven wel vertrouwen in de PvdA te hebben. Vandaar dat het CDA, Lijst 6, PvdA en Leefbaar Someren besloten hebben om een coalitie te vormen voor de komende vier jaar. Leefbaar Someren doet volwaardig mee, maar levert zelf geen wethouder. Het CDA, Lijst 6 en de PvdA leveren ieder een fulltime wethouder, te weten Willy Hanssen, Leon vd Moosdijk en Theo Maas.
Diep geraakt Deze hele gang van zaken heeft ons allemaal niet onberoerd gelaten. Gelukkig hebben wij de gesprekken steeds met zijn tweeën of drieën gevoerd. De persoonlijke kritiek op Willy Hanssen is dan ook niet terecht. Wij distantiëren ons volledig van de opmerkingen van de heer Jaspers van Lijst Someren Heide in het ED waarin hij onze wethouder/ lijsttrekker niet integer noemt. Ook het gedrag van de heer Schoolmeesters keuren wij af. Wij hebben de onderhandelingen samen en op een integere wijze gevoerd. Willy Hanssen heeft de afgelopen weken meerdere malen aangegeven af te willen zien van het wethouderschap als dat in het belang is voor het proces en de politiek in Someren. De persoonlijke aantijgingen richting Theo Maas en hemzelf zijn de politiek van Someren onwaardig en hebben beiden diep geraakt. Willy Hanssen wil alleen maar doorgaan als er voldoende draagvlak is. Op nadrukkelijk verzoek van betrokken partijen is hij bereid gevonden om door te gaan. Ook de vele reacties uit de eigen achterban van het CDA hebben hier aan bijgedragen en uiteindelijk de doorslag gegeven. Handelswijze GSE niet alleen onbegrijpelijk Wij kunnen nog steeds de handelswijze van de heren Schoolmeesters, de Groot en Toonders van GSE niet begrijpen. Er kon toch geen enkel misverstand bestaan over samenwerking tussen CDA en GSE. Voor de coup is op geen enkel moment aangegeven dat de combinatie van GSE, LSH en PvdA er perse moest komen. Elke andere wethouders kandidaat was bereid in te leveren. De bejegening van Leon vd Moosdijk vonden wij beschamend. We vonden het onvoorstelbaar en ongeloofwaardig dat GSE na de coup alsnog probeerde om Lijst 6 binnen te halen. Waarom werd het CDA door GSE uitgesloten als al die tijd continu door het CDA is verzekerd dat er sowieso een coalitie moest komen met het CDA en GSE erin? Het kwam de betrokken partijen zo over dat elke partij door de onderhandelaars van GSE net zo makkelijk weer werd gedumpt als ze dat zo uitkwam.
Nog een laatste poging Uiteindelijk hebben wij in een gesprek tussen de fracties en bestuur van het CDA en GSE nog geprobeerd om het onderlinge vertrouwen te herstellen. Daarbij waren ook externen aanwezig. Hieruit kwam voor het bestuur en de fractie van het CDA echter onvoldoende naar boven dat de onderhandelaars van GSE werkelijk spijt hadden van hun handelswijze. Ook konden ze ons niet overtuigen van hun goede bedoelingen tijdens het formatieproces. Omdat ook de andere partijen onvoldoende vertrouwen hebben in een goede samenwerking voor de komende periode met de huidige sleutelfiguren binnen GSE hebben wij met grote tegenzin besloten om voor deze periode niet in een coalitie met GSE te stappen. Samenwerken in de toekomst Nogmaals met tegenzin omdat wij een lange traditie hebben van een prima samenwerking met de mensen in Someren Eind. Wij weten dat er binnen GSE met de meeste mensen heel goed is samen te werken. Onze wens is dan ook dat met een ieder de komende jaren gewerkt kan worden aan herstel van vertrouwen. Deze hele gang van zaken hebben wij zo niet gewild. Dat maakt het voor ons een hele moeilijke beslissing, maar biedt tegelijkertijd weer hoop voor de toekomst. Want wij blijven openstaan voor een goede samenwerking. Uiteraard geldt dit laatste ook voor de mensen van Lijst Someren Heide. De onderhandelaars namens het CDA Ben van den Boomen, Willy Hanssen en Angeline Nagel Someren, 1 mei 2014