Protocol Coalitiebesprekingen Bussum 2014

Transcriptie

1 Protocol Coalitiebesprekingen Bussum 2014 Voorstel ter bespreking op 22 april 2014 Auteurs: Marieke Munneke Smeets René Sweijen 18 april 2014!1

2 Inhoud 1. Inleiding 2. Doelstelling 3. Uitgangspunten 4. Processtappen I Proces vaststellen IIa Inhoud: vaststellen bespreekpunten IIb Inhoud: inhoudelijke bespreking/debat IIIa Formatie: fase 1 IIIb Formatie: fase 2 IIIc Formatie: fase 3 5. Communicatie rondom coalitiebesprekingen 6. Rol informateur 7. Rol formateur 8. Rol burgemeester 9. Rol griffie 10. Rol gemeentesecretaris 11. Rol externe adviseurs 12. Rol inwoners en stakeholders Bijlagen: I. Format bespreekpunten II. III. Planningsvoorstel I Planningsvoorstel II!2

3 1. Inleiding Op dinsdag 15 april jl. heeft de VVD Bussum haar opdracht teruggegeven om te komen tot een coalitieakkoord. Na de verkiezingen van 19 maart heeft de VVD als grootste partij het voortouw genomen. De coalitieonderhandelingen zijn gevoerd met D66, PvdA, GroenLinks, CDA en Gooise Ouderen Partij. Nadat eerst het CDA zich had terug getrokken uit de gesprekken heeft vervolgens ook D66 aangegeven niet verder te willen gaan. Als eerstvolgende partij in grootte is Hart voor Bussum gevraagd het stokje over te nemen. Hart voor Bussum heeft het voorstel gedaan aan de VVD om gezamenlijk, als twee grootste partijen in de gemeenteraad van Bussum, de verantwoordelijkheid voor de formatie op te pakken. De VVD heeft aangegeven dat zij wil dat Hart voor Bussum nu het voortouw neemt. Hart voor Bussum aanvaardt deze opdracht om te komen tot een coalitieakkoord dat kan rekenen op brede steun in de raad én op draagvlak bij de inwoners van Bussum. Hart voor Bussum vindt het van belang dat het proces om te komen tot een coalitieakkoord voldoet aan de volgende criteria: openbaar en transparant gestructureerd en strak geleid meedoen, meedenken en meebeslissen. In dit voorstel wil Hart voor Bussum komen tot een protocol waarin alle partijen zich kunnen vinden. Doel van het protocol is dat er een duidelijk, voorspelbaar proces wordt afgesproken. De spelregels worden met elkaar vastgelegd, iedereen weet waar hij/zij aan toe is en de kans op succes wordt gemaximaliseerd. 2. Doelstelling Doel van dit protocol is het vastleggen van het proces om te komen tot: 1. Het opstellen van een raadsbreed programma 2. Het vaststellen van een coalitieakkoord 3. Vormen van een college De planning is er op gericht om te zorgen dat uiterlijk vrijdag 6 juni het coalitieakkoord op papier staat en het nieuwe college bekendgemaakt kan worden. 3. Uitgangspunten Bij het opstellen van dit protocol zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Er wordt een onafhankelijke informateur benoemd die het gehele proces leidt tot het moment van aanstellen van een formateur. Fractievoorzitters kunnen (gesteund door één persoon) zich volledig richten op de inhoud. Alle partijen mogen meedoen. Geen partij wordt uitgesloten van het proces. Partijen kunnen wel op elk moment aangeven uit het proces te stappen. Er wordt een raadsbreed programma opgesteld. Alle partijen worden uitgenodigd om op ieder onderdeel (=bespreekpunt) hun standpunt kenbaar te maken.!3

4 Bespreekpunten worden besproken aan de hand van clustering van de verschillende standpunten. Gekeken wordt welke standpunten dicht bij elkaar liggen en vervolgens wordt een meerderheidsstandpunt geformuleerd en minderheidsstandpunt(en). Het gehele proces is zoveel mogelijk openbaar. Pas op het moment dat tot formatie wordt overgegaan (=vaststellen college en uitwerken coalitieakkoord) zal sprake zijn van beslotenheid. Openbaarheid houdt ook in dat de openbare besprekingen toegankelijk zijn voor publiek en pers. Inwoners en stakeholders worden uitgenodigd om in te spreken en zienswijzen in te dienen. Het proces wordt zo zorgvuldig mogelijk ingericht; dat betekent dat er goede afspraken worden gemaakt over vastleggen van gemaakte afspraken, notulen, toesturen van stukken, etc. 4. Processtappen Proces 1. Proces Vaststellen! 2. Inhoud Bespreken 3. Vorm Definiëren Gezamenlijk eens worden over proces Alle bespreekpunten behandelen Formatie; Coalitie en college I Proces vaststellen (dinsdag 22 april uur) Als eerste stap wordt er een korte verkenning uitgevoerd. Hart voor Bussum zal hiertoe alle partijen uitnodigen en het eerste gedeelte van de bijeenkomst voorzitten. Tijdens deze openbare vergadering komen de volgende punten aan de orde: Korte terugblik en vooruitblik Presentatie informateur Bespreken protocol!4

5 Na een schorsing waarin partijen de gelegenheid hebben met hun fractie te overleggen, wordt het volgende besproken en vastgesteld: Benoemen informateur, waarna de informateur het voorzitterschap overneemt. Alle partijen geven hun visie op het protocol en kunnen wijzigingen voorstellen in de vorm van schriftelijke of mondelinge amendementen. Alle partijen geven hun visie op de twee planningsvoorstellen. Vervolgens wordt er gestemd over het protocol en planning en kan deze worden vastgesteld. IIa - Inhoud: vaststellen bespreekpunten (donderdag 24 april uur) Onder leiding van de informateur wordt een eerste sessie gehouden om alle bespreekpunten te benoemen. Deze bijeenkomst wordt genotuleerd en verslagen worden na elke bijeenkomst z.s.m. verspreid onder de fractievoorzitters. Alle partijen wordt gevraagd om van tevoren maximaal 8 bespreekpunten aan te dragen (format in de bijlagen). Hierbij wordt met klem verzocht de focus te leggen op welke punten van belang zijn voor de komende raadsperiode. De formats met bespreekpunten worden op woensdag 26 april vóór uur aan de griffier gestuurd, die deze samenvoegt per onderwerp en daarna verzendt naar de fractievoorzitters. De griffie is verantwoordelijk voor de communicatie tussen (in)formateur en de fractievoorzitters. De fractievoorzitters zijn vrij om de stukken te verspreiden binnen hun fractie. Tijdens de sessie lichten partijen hun ingebrachte bespreekpunten kort toe. Er is gelegenheid om toelichtende vragen te stellen. Er wordt geen discussie gevoerd. Na een korte schorsing, waarbinnen partijen met hun fractie kunnen overleggen over de ingebrachte bespreekpunten, toelichting en standpunten, start het tweede gedeelte van de bijeenkomst. Partijen kunnen hun standpunten aanpassen, maar er vindt geen discussie plaats. Daarna vindt gezamenlijke agendering plaats van de onderwerpen waaronder de bespreekpunten vallen, ten behoeve van de volgende bijeenkomsten. De bespreekpunten worden vervolgens uitgewerkt (meerderheidsstandpunt, minderheidsstandpunt) en dit wordt rondgestuurd aan de fractievoorzitters. IIb - Inhoud: inhoudelijke bespreking/debat (6, 8 en 13 mei uur of 6 en 8 mei uur en 10 mei uur, zie bijlagen voor twee planningsvoorstellen) Naar verwachting zullen in 3 sessies de bespreekpunten worden behandeld. Agendering van de punten vindt zoveel mogelijk plaats op basis van logische samenhang. De informateur stelt prioriteit bij de volgorde van de te bespreken onderwerpen. De griffie zal gevraagd worden indien dit nodig is om onderliggende en relevante stukken per bespreekpunt te verspreiden. Hierdoor is het mogelijk dat de fractievoorzitter zich per sessie kan laten vergezellen door iemand die op die punten goed ingevoerd is. De overige raadsleden en commissieleden zijn welkom op de publieke tribune.!5

6 Per sessie opent de informateur de vergadering met een korte introductie van de verschillende bespreekpunten. Daarna is er gelegenheid tot inspreken door inwoners (max. 3 minuten) over alle bespreekpunten. Tevens wordt de insprekers verzocht hun inspraak op papier mee te nemen ter verspreiding onder de partijen. Er is geen ruimte voor aanvullende vragen, uitzonderingen hierop lopen via de voorzitter. Behandeling van de bespreekpunten vindt plaats binnen een vast stramien: 1e termijn: per partij enkele minuten om een standpunt toe te lichten waarbij interruptie voor verduidelijkende vragen mogelijk is mogelijkheid voor een korte schorsing voor overleg met fractie na de schorsing vindt de 2e termijn plaats de informateur vat per bespreekpunt het meerderheidsstandpunt en minderheidsstandpunt samen. Na elke bijeenkomst worden er notulen rondgestuurd. Wijzigingen op de notulen kunnen middels het indienen van tekstvoorstellen bij de volgende bijeenkomst plaatsvinden. Ieder bespreekpunt wordt verder uitgewerkt en er wordt een verslag op hoofdlijnen gemaakt van de sessie. De informateur wordt hierbij ondersteund door de griffier. Dat wordt binnen 24 uur na behandeling rondgestuurd aan de fractievoorzitters. De informateur is verantwoordelijk voor het verslag op hoofdlijnen. Bij de laatste bijeenkomst wordt door partijen aangegeven welke bespreekpunten voor hen onderhandelbaar zijn en welke niet. IIIa - Formatie: fase 1 Onder leiding van de informateur wordt, als alle bespreekpunten aan bod zijn geweest, het verslag op hoofdlijnen besproken. Middels amendementen/ tekstvoorstellen kunnen partijen wijzigingen voorstellen. Het verslag op hoofdlijnen wordt ter vaststelling voorgelegd aan de partijen. Het tweede gedeelte van fase I wordt gebruikt om na te gaan in welke vorm (=samenstelling van partijen) het raadsbreed programma uitgevoerd gaat worden. Tijdens deze sessie worden 4 vragen gesteld aan alle partijen: welke combinatie van partijen ziet men? is de partij bereid mee te doen in een coalitie? hoe ziet iedere partij dat het college er kwantitatief uitziet (aantal FTE, aantal wethouders)? met welke partij wil men onder geen beding in een college zitten? De informateur geeft op basis van de uitkomsten een openbaar advies over coalitievorming en adviseert welke partij de formatie op zich moet nemen.!6

7 IIIb Formatie: fase 2 (openbaar gedeelte) In een openbare vergadering wordt het advies over coalitievorming en de formatie van de informateur besproken. De informateur is door partijen aanspreekbaar op het proces tot en met het moment van het bespreken van de adviezen. In deze bespreking wordt de formateur benoemd. IIIc Formatie: fase 3 (besloten gedeelte) De formateur roept de partijen die bereid zijn deel te nemen in een college bij elkaar. De formatie kan verschillende besprekingen in beslag nemen. In de planning is rekening gehouden met 3 sessies. Deze sessies worden gebruikt om: alle punten van het raadsbreed programma nader uit te werken hiervoor wordt ambtelijke ondersteuning geboden en worden de relevante dossiers beschikbaar gesteld alle onderdelen van het akkoord worden waar nodig SMART gedefinieerd samenstelling en omvang van het college wordt bepaald verdeling van portefeuilles vindt plaats vastgesteld wordt welke wethouders in het college komen. E.e.a. wordt vervolgens uitgeschreven in een coalitieakkoord dat dan naar de raad gestuurd kan worden. Indien de meerderheid van de raad dit wenst kan er een aparte sessie worden georganiseerd voor raad en inwoners om het coalitieakkoord te presenteren en bespreken. 5. Communicatie rondom coalitiebesprekingen Het grootste deel van het proces is openbaar en dus toegankelijk voor pers en publiek. De (in)formateur geeft aan in overleg met onderhandelaars wanneer eventuele persberichten worden verzonden. Na afloop van de onderhandelingen legt de informateur verantwoording af aan de raad over het eindresultaat. Hierna kan de raad het coalitieakkoord bespreken, waarna het nieuwe college kan worden benoemd. 6. Rol informateur De informateur heeft de volgende taken: hij/zij krijgt de opdracht om te komen tot een raadsbreed programma en een advies voor een nieuw college dat kan rekenen op brede steun in de gemeenteraad en steun bij de inwoners van Bussum. onder zijn/haar verantwoordelijkheid loopt het onderhandelingsproces tot het moment dat een formateur wordt benoemd. de informateur heeft desgewenst bij de start van het proces een oriënterend gesprek met de burgemeester waarbij alle voor het proces van belang zijnde punten aan de orde kunnen komen. de informateur heeft leiding over de besprekingen en zorgt in samenwerking met de griffie voor agendering van de te bespreken onderwerpen, toesturen van relevante stukken en voortgang van het proces.!7

8 de informateur adviseert welke partij de formatie, gezien de onderhandelingen, het beste op zich kan nemen. de informateur legt verantwoording af over het gehele proces en het resultaat in een openbare bijeenkomst van de raad. 7. Rol formateur De formateur heeft de volgende taken: Hij/zij krijgt de opdracht tot het opstellen van een coalitieakkoord en het vormen van een college. Hij/zij is verantwoordelijk voor het onderhandelingsproces van de formatie. Hij/zij is ondersteund door de griffier scribent van het coalitieakkoord. Hij/zij legt verantwoording af aan de raad over het formatieproces en het resultaat hiervan. 8. Rol burgemeester De burgemeester heeft minimaal de rol zoals omschreven in de Gemeentewet, artikel 35, lid 2: De burgemeester wordt geïnformeerd over de uitkomsten van de collegeonderhandelingen. Hij wordt alsdan in de gelegenheid gesteld zijn opvattingen over voorstellen ten behoeve van het collegeprogramma kenbaar te maken. Daarnaast kan de (in)formateur de burgemeester om advies vragen voor werkzaamheden van procesmatige aard. Vanuit zijn onafhankelijke rol kan hij de emoties, die vaak ontstaan tijdens een formatieproces, verzachten door middel van handreikingen gericht op functionaliteit, zakelijkheid en begrip. Desgewenst is er bij de start van het proces een oriënterend gesprek met de informateur. De burgemeester wordt uitgenodigd door de onderhandelende partijen om een inbreng te leveren gelet op de taken en bevoegdheden van het bestuursorgaan burgemeester. 8. Rol griffie De (in)formateur en de onderhandelaars worden ambtelijk ondersteund door de griffie, tot het moment van benoeming van het nieuwe college. De griffie heeft als taak om het proces te faciliteren, te (laten) notuleren, het noteren van afspraken en, vanuit de eigen deskundigheid en ervaring, gevraagd en ongevraagd de onderhandelaars te adviseren over het proces. De griffie ondersteunt de informateur en de formateur. De formateur wordt ondersteund door de griffie bij het schrijven van het coalitieakkoord. De griffie is uitdrukkelijk geen tussenpersoon of bemiddelaar tussen onderhandelende partijen. 9. Rol gemeentesecretaris De gemeentesecretaris zorgt vanuit de ambtelijke organisatie voor de door de onderhandelaars gevraagde facilitaire en ambtelijke ondersteuning ( standby ), die!8

9 nodig is in aanvulling op hetgeen de griffie bijdraagt. Tevens zorgt hij voor toegang tot relevante dossiers. 10. Rol externe deskundigen De onderhandelaars kunnen overeen komen dat er bij opkomende vraagstukken externe deskundigen worden ingeschakeld. Eventuele reis- en verblijfkosten van deze deskundigen worden vergoed. 11. Rol inwoners en stakeholders Inwoners en stakeholders worden actief gevraagd mee te doen in dit proces. Iedereen kan schriftelijke zienswijzen indienen. Deze worden als ingekomen stuk op de agenda voor de eerstvolgende bespreking geplaatst. Deze worden na binnenkomst, onmiddellijk aan alle onderhandelaars ter beschikking gesteld. Het is aan partijen te bepalen wat zij met de zienswijzen doen. Inwoners kunnen vragen om in te spreken bij openbare sessies. Inwoners wordt gevraagd zich uiterlijk 6 uur van tevoren aan te melden bij de griffie. Inspreken gebeurt altijd aan het begin van iedere sessie. Het is aan de informateur te bepalen hoeveel tijd insprekers krijgen. Bijlagen: I. Format bespreekpunten II. Planningsvoorstel I III. Planningsvoorstel II!9

10 I Format bespreekpunten Format Bespreekpunten - Coalitiebesprekingen Bussum 2014 Onderwerp: Partij: Achtergrond Standpunt!10

11 II Planningsvoorstel I Datum Tijd Onderwerp Toelichting Dinsdag 22 april Verkenning Vaststellen proces Benoemen informateur Donderdag 24 april Informatie Inventariseren bespreekpunten 28 april t/m 5 mei Meivakantie Dinsdag 6 mei Inhoud - sessie 1 Bespreekpunten Donderdag 8 mei Inhoud - sessie 2 Bespreekpunten Dinsdag 13 mei Inhoud - sessie 3 Bespreekpunten Donderdag 15 mei Formatie fase1 (tevens reserve Inhoud - sessie 4) Dinsdag 20 mei Formatie fase 2(openbaar) Formatie fase 3 (besloten Bespreekpunten/ opstart formatie Uitwerken akkoord Donderdag 22 mei Formatie fase 3 (besloten) Uitwerken akkoord Dinsdag 27 mei Formatie fase 3 (besloten) Uitwerken akkoord Woensdag 28 mei uur Formatie reserve 29 mei t/m 6 juni Uitschrijven coalitieakkoord Maandag 9 juni Persmoment coalitie en uitsturen coalitieakkoord Dinsdag 10 juni uur Openbare bespreking coalitieakkoord Donderdag 19 juni Raadsvergadering Beëdigen nieuw college!11

12 III Planningsvoorstel II Datum Tijd Onderwerp Toelichting Dinsdag 22 april Verkenning Vaststellen proces Benoemen informateur Donderdag 24 april Informatie Inventariseren bespreekpunten 28 april t/m 5 mei Meivakantie Dinsdag 6 mei Inhoud sessie 1 Bespreekpunten Donderdag 8 mei Inhoud sessie 2 Bespreekpunten Zaterdag 10 mei Inhoud sessie 3 (reserve Inhoud sessie 4) en Formatie fase 1 Dinsdag 13 mei Formatie fase 2(openbaar) Formatie fase 3 (besloten Bespreekpunten/ opstart formatie Uitwerken akkoord Donderdag 15 mei Formatie fase 3 (besloten) Uitwerken akkoord Dinsdag 20 mei Formatie fase 3 (besloten) Uitwerken akkoord Donderdag 22 mei Formatie reserve Uitwerken akkoord 22 mei t/m 30 mei Uitschrijven coalitieakkoord Maandag 2 juni Persmoment coalitie en uitsturen coalitieakkoord Dinsdag 3 juni Openbare bespreking coalitieakkoord Donderdag 12 juni Raadsvergadering Beëdigen nieuw college!12