Almere, 2 april Onderwerp: eindrapport informateur. Beste fracties in de gemeenteraad van Ouder-Amstel,

Transcriptie

1 Almere, 2 april 2018 Onderwerp: eindrapport informateur Beste fracties in de gemeenteraad van Ouder-Amstel, Zoals u weet, waren op woensdag 21 maart 2018 verkiezingen voor uw gemeenteraad. De VVD, als partij die de meeste stemmen heeft gehaald, heeft mij op vrijdag 23 maart 2018 verzocht als informateur op te treden. Mijn opdracht was een rapport op te leveren met een uitspraak over de meest kansrijke coalitievorm en eventuele alternatieven. Hierbij treft u dit rapport aan. Ik zal het rapport op dinsdag 3 april 2018 om 19:00 uur op het gemeentehuis toelichten. Fracties die via de griffier laten weten daar behoefte aan te hebben, geef ik graag voorafgaand een persoonlijke toelichting. Tijdens de informatiefase heb ik met vertegenwoordigers van alle partijen gesproken. Ik heb die gesprekken als open, prettig en constructief ervaren. Mij is in de gesprekken opgevallen dat alle zeven partijen van harte bereid zijn om in de komende vier jaar een positieve bijdrage te leveren aan het belang van de inwoners van de gemeente Ouder-Amstel. Het is logisch dat partijen die zetels hebben verloren, zich meer terughoudend opstellen dan partijen die zetels hebben gewonnen. Toch is elke partij, wanneer dat nodig is, bereid college-verantwoordelijkheid te dragen of tenminste een gesprek daarover aan te gaan. Ik denk dat u daar als raad trots op kunt zijn. Het zal u helpen bij de uitdagingen waar Ouder- Amstel in de komende jaren voor staat, waaronder de ontwikkeling van een nieuwe kern in de gemeente. Inhoudelijk heb ik geconstateerd dat de verschillen tussen partijen overbrugbaar zijn. Geen enkele partij heeft een andere partij in het geheel uitgesloten. Ook dit geeft aan dat een goede basis voor samenwerking in de gemeenteraad aanwezig is. Toch ervaren partijen onderling verschillen, zowel waar het gaat om inhoudelijke thema s als waar het gaat om de gewenste bestuursstijl. Dit rapport maakt inzichtelijk welke verschillen tijdens de informatiefase naar voren zijn gekomen. Om dat zo transparant mogelijk te doen, zijn de verslagen van de door mij gevoerde gesprekken bijgevoegd. Het einde van de informatiefase zal voor een aantal partijen het startpunt zijn van een hopelijk succesvolle samenwerking. Ik realiseer me echter ook goed dat dit rapport als een teleurstelling kan worden ervaren door de partijen die niet in de meest kansrijke coalitievorm worden genoemd. Ik vraag daar van twee kanten begrip voor. Ten eerste voor het feit dat onvermijdelijk is dat niet iedere partij vanuit het college verantwoordelijkheid voor het bestuur kan nemen: waar drie of vier partijen tot het college toetreden, houdt dat per definitie in dat drie of vier andere partijen dat niet zullen doen. Ten tweede vraag ik begrip voor het feit dat een partij die zich graag voor de gemeente wil inzetten, maar dat niet vanuit het college kan doen, daarover teleurgesteld kan zijn. Ik hoop dat u als gehele raad in de komende vier jaar erin zult slagen met elkaar invulling te geven aan de verantwoordelijkheid die u gezamenlijk voelt voor het belang van de inwoners van Ouder-Amstel. Uiteindelijk bent u met 15 raadsleden samen het hoogste orgaan binnen de gemeente. Wanneer iedereen, coalitiepartij of nietcoalitiepartij, zich voor Ouder-Amstel inzet, kunt u samen tot mooie resultaten komen. Tot slot wil ik de raadsgriffier bedanken voor haar uitstekende ondersteuning bij dit proces. Ik denk dat de gemeenteraad blij mag zijn met een griffier die haar werk met zoveel gedrevenheid en nauwkeurigheid doet. Ter voorkoming van misverstanden: de observaties en conclusies in dit rapport komen geheel voor mijn rekening. Vriendelijke groeten, Julius Lindenbergh

2 1. Gevolgd proces De opdracht aan de informateur was om een rapport op te leveren met daarin een uitspraak over de meest kansrijke coalitievorm en eventuele alternatieven. De meest kansrijke coalitievorm beschouw ik daarbij als de coalitie waarvan de kans het grootste is dat een formatiepoging met deze coalitie uiteindelijk tot de vorming van een college leidt. Deze kans kan worden beïnvloed door inhoudelijke verschillen tussen partijen, door verschillen in bestuursstijl en/of belemmeringen op persoonlijk vlak. Aan elk van deze factoren heb ik tijdens de informatieronde aandacht besteed. Met alle zeven partijen hebben gesprekken plaatsgevonden op 24 of 25 maart Van deze gesprekken zijn verslagen gemaakt, die zijn geaccordeerd door de partijen en als bijlage aan dit rapport zijn toegevoegd. In de gesprekken zijn vragen aan bod gekomen over voorkeurscoalities, over de voorkeursvolgorde van samenwerking met andere partijen en over eventuele belemmeringen. Met één van de partijen heeft op 27 maart 2018 een aanvullend gesprek plaatsgevonden. Daarnaast hebben twee partijen op 30 maart 2018 per aangegeven hun coalitievoorkeur te willen wijzigen. Ook deze s, waarin één van de partijen tevens een wethouderskandidaat noemt, zijn aan dit rapport toegevoegd. De conclusies in dit rapport (paragraaf 3 en paragraaf 4) volgen uit de constateringen die ik tijdens de informatieronde heb gedaan (paragraaf 2). 2. Constateringen op basis van de informatieronde Meerdere partijen spreken over de grote opgaven waar de gemeente Ouder-Amstel de komende jaren voor staat. Zij koppelen hieraan de noodzaak voor een betrouwbaar en stabiel bestuur. VVD, D66 en GroenLinks hebben hier ieder tijdens de gesprekken aandacht voor gevraagd. D66 verwijst daarbij naar de ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld De Nieuwe Kern en heeft daarom nadrukkelijk gesproken over het belang van wethouders met kennis, ervaring en draagvlak. Alle partijen met twee zetels of meer, zijn bereid verantwoordelijkheid te dragen als onderdeel van het college. De partijen geven hiervoor verschillende redenen, zoals het willen realiseren van het verkiezingsprogramma, het nemen van verantwoordelijkheid en het recht doen aan het draagvlak voor de partij in de gemeente. D66 geeft aan dat haar gezien de verkiezingsuitslag een bescheiden opstelling past, maar vindt het belangrijk dat de gemeente goed wordt bestuurd en denkt dat zij daaraan bij kan dragen. De PvdA heeft als uitgangspunt om niet in de coalitie te gaan, maar is bereid mee te werken aan de verkenning om te komen tot een mogelijke coalitie wanneer zij daarvoor wordt gevraagd. Geen van de partijen heeft een andere partij uitgesloten. Inhoudelijk lijken de verschillen tussen alle partijen overbrugbaar. Hierdoor zijn in principe alle opties voor de samenstelling van een college mogelijk. Wel hebben twee partijen aangegeven inhoudelijke voorwaarden te willen stellen aan samenwerking met bepaalde partijen. Het CDA heeft aangegeven dat samenwerking met Ouder-Amstel Anders vereist dat deze partij mee moet werken aan een oplossing van het woonbotendossier in de geest zoals recentelijk door de gemeenteraad is besloten. Ouder-Amstel Anders geeft aan dat samenwerking met Natuurlijk Belang zou vereisen dat Natuurlijk Belang eerst duidelijk maakt of zij Ouder-Amstel met Amsterdam wil laten fuseren; Ouder-Amstel Anders wil dit nadrukkelijk niet. Over het woonbotendossier heeft Ouder-Amstel Anders zelf in het gesprek met de informateur aangegeven er geen moeite mee te hebben als veel van de woonboten op het Amstel Business Park weg moeten, zolang de compensatie voor de woonbootbewoners goed is. Ouder-Amstel Anders verwacht hier geen problemen met andere partijen en geeft aan dat dit onderwerp bespreekbaar is. D66 heeft een voorkeur voor een raadsprogramma, als alternatief voor een traditionele coalitie. Geen van de andere partijen heeft zich hiervoor uitgesproken. Een raadsprogramma zou voor D66 inhouden dat de gemeenteraad eerst gezamenlijk tot een inhoudelijk programma komt, waarna wethouders worden gezocht die het meest geschikt zijn om dit programma uit te voeren. De reden die D66 hiervoor geeft is dat veel partijen programmatisch dicht bij elkaar liggen. De mogelijkheid van een raadsprogramma wordt in dit advies verder buiten beschouwing gelaten, om twee redenen. Ten eerste

3 valt deze mogelijkheid buiten de opdracht die aan de informateur is gegeven (onderzoek welke coalitievorm het meest kansrijk is). Ten tweede heeft geen van de andere partijen zich voor een raadsprogramma uitgesproken. Alle andere partijen (met uitzondering van de PvdA) hebben bij de vraag naar hun voorkeurscoalitie een combinatie van vier partijen genoemd. Verschillende fracties hebben zich uitgesproken voor een coalitieakkoord dat ruimte laat aan de gemeenteraad. Het CDA ziet een coalitieakkoord op hoofdlijnen als een goede optie, omdat je daarmee kunt borgen dat de ruimte voor de gemeenteraad niet te klein wordt. Ook D66 ziet het liefst een programma op hoofdlijnen. Een dergelijk programma bevat de uitgangspunten voor de grote opgaven waar de gemeente voor staat, maar niet de exacte details voor de uitvoering ervan. Daardoor ontstaat in de ogen van D66 ruimte voor discussie in de gemeenteraad, voor flexibiliteit in de uitvoering door de wethouders en voor een dialoog met de inwoners. Ouder-Amstel Anders geeft nadrukkelijk aan dat het college niet alles geaccepteerd hoeft te krijgen; de oppositie mag ook wel eens wat binnenhalen. Als informateur adviseer ik dan ook om tijdens de formatie nadrukkelijk te onderzoeken of een coalitieakkoord op hoofdlijnen mogelijk is, zodat de gemeenteraad voldoende ruimte blijft houden. De VVD, Ouder-Amstel Anders, het CDA, D66 en GroenLinks hebben tijdens het gesprek aangegeven een wethouderskandidaat te hebben. Natuurlijk Belang heeft op 30 maart een kandidaat aangedragen. Deze partijen hebben respectievelijk Barbara de Reijke, Paulette Koek-Baks, Rineke Korrel, Marian van der Weele, Axel Boomgaars en Gea Klaassen naar voren geschoven. Tijdens de gesprekken zijn vanuit de kant van de verschillende partijen geen bezwaren genoemd tegen deze kandidaten, hoewel daarbij moet worden opgemerkt dat mogelijk niet alle namen van kandidaten op dat moment bij alle andere partijen bekend waren. Ouder-Amstel Anders, het CDA en D66 hebben gewezen op het niet bekend zijn van een wethouderskandidaat van Natuurlijk Belang. Voor D66 is het bekend zijn van deze kandidaat een voorwaarde om met Natuurlijk Belang te kunnen spreken. Aangezien Natuurlijk Belang inmiddels een kandidaat naar voren heeft geschoven, is aan deze voorwaarde voldaan. Meerdere partijen hebben tijdens de informatieronde hun zorg uitgesproken over het feit dat de kandidaatwethouder van Ouder-Amstel Anders is getrouwd met een van de raadsleden van die partij. D66 noemt dit een moeilijk punt, GroenLinks een serieus bespreekpunt en het CDA stelt dat wanneer de huidige fractievoorzitter van Ouder-Amstel Anders tot het college toetreedt, haar man geen deel kan uitmaken van de gemeenteraad. Ouder-Amstel Anders heeft in het gesprek aangegeven dat wanneer de huidige fractievoorzitter wethouder zou worden, haar man in principe fractievoorzitter zou worden. Mochten andere partijen hier problemen mee hebben, dan is alles voor Ouder-Amstel Anders bespreekbaar, maar dat zou de partij wel jammer vinden. Conclusie is dat op dit moment tegen de voorgedragen wethouders geen blokkades lijken te bestaan, al zal over de precieze collegesamenstelling nader gesproken moeten worden tijdens de formatie. Daarbij kan ook de suggestie van Natuurlijk Belang worden besproken om bij kandidaat-wethouders de basistoets integriteit af te nemen, naast het overleggen van een VOG. Rondom de fte-verdeling van wethouders spreken de meeste partijen zich uit voor een gelijke verdeling. Bij een college met vier wethouders denkt de VVD aan vier keer 0,75 of 0,8 fte, D66 denkt aan vier keer 0,8 fte en Natuurlijk Belang spreekt zich uit voor vier keer 0,75 fte. Het CDA spreekt zich ook uit voor een gelijkwaardige verdeling van portefeuilles en fte s. Bij een college met drie wethouders denkt de VVD aan drie keer 0,8 of 1,0 fte, Natuurlijk Belang geeft aan dat met een goede onderbouwing drie keer 1,0 fte mogelijk is. De grootste zes partijen benadrukken elk dat zij, binnen het wettelijke maximum van 3,3 fte, flexibel zijn in de verdeling en open staan voor overleg hierover. Daarmee lijkt de fte-verdeling in de formatie een relatief eenvoudig punt te kunnen zijn. Bijna alle partijen beschouwen een meerderheid van 8 zetels als voldoende voor het vormen van een college. VVD, D66 en GroenLinks hebben expliciet aangegeven 8 zetels voldoende te vinden. Ouder- Amstel Anders en Natuurlijk Belang hebben als een van hun coalitieopties een coalitie genoemd die uit 8 zetels bestaat. Alleen het CDA heeft een sterke wens geuit voor een college dat uit partijen met in totaal minimaal 9 zetels bestaat. Ouder-Amstel Anders, D66, GroenLinks en Natuurlijk Belang hebben gesuggereerd dat de PvdA wellicht als gedoogpartij of partij zonder eigen wethouder zou kunnen toetreden. De PvdA heeft aangegeven geen voorkeur te hebben voor het geven van gedoogsteun.

4 De verschillende partijen hebben tijdens de informatieronde de volgende voorkeuren genoemd: Partij Eerste voorkeur Overige opties tijdens gesprekken genoemd VVD VVD+CDA+D66+GL VVD+CDA+GL+NB, VVD+D66+GL+NB, VVD+OAA+CDA/D66/GL OAA VVD+OAA+GL+NB VVD+OAA+GL, VVD+OAA+D66, VVD+OAA+CDA/NB (+ evt. PvdA) CDA VVD+OAA+CDA+GL VVD+OAA+CDA+D66, VVD+CDA+D66+GL D66 VVD+CDA+D66+GL Optie met PvdA als vierde (gedoog)partij GL VVD+CDA/PvdA+D66+GL - NB VVD+OAA+GL+NB VVD+OAA+NB, VVD+CDA+GL+NB PvdA - - Door de VVD, het CDA, D66 en GroenLinks zijn deze voorkeuren tijdens de gesprekken op 24, 25 en 27 maart 2018 genoemd. Ouder-Amstel Anders en Natuurlijk Belang hebben op 30 maart 2018 laten weten hun oorspronkelijke eerste voorkeur te willen veranderen. In het overzicht hierboven is op basis daarvan de eerste voorkeur aangepast. De PvdA heeft zich niet uitgesproken over coalitievoorkeuren. De VVD en GroenLinks komen als enige partijen in alle eerste voorkeursopties voor. Daarnaast wordt het CDA door drie andere partijen in de eerste voorkeursoptie genoemd, D66 en Ouder-Amstel Anders door twee andere partijen en Natuurlijk Belang en de PvdA door één andere partij. Slechts één coalitie wordt door alle partijen in die combinatie genoemd: VVD+CDA+D66+GL. Voor de VVD, D66 en GroenLinks (gedeeld) is dit de voorkeurscoalitie, voor het CDA is dit een van de alternatieve coalities. Ouder-Amstel Anders en Natuurlijk Belang hebben dezelfde voorkeurscoalitie: VVD+OAA+GL+NB. Deze coalitie wordt echter door de andere twee partijen niet genoemd, ook niet in de alternatieve coalities. De zeven partijen hebben de volgende voorkeursvolgorde van samenwerking genoemd: VVD OAA CDA D66 GL NB PvdA 1 e voorkeur GL VVD VVD GL VVD VVD/D66 Geen 2 e voorkeur D66 GL OAA PvdA GL volgorde 3 e voorkeur CDA D66 GL VVD CDA CDA/PvdA gegeven 4 e voorkeur PvdA CDA D66 CDA D66 tijdens 5 e voorkeur NB NB NB OAA OAA/NB OAA/NB gesprek 6 e voorkeur PvdA PvdA OAA PvdA De VVD en GroenLinks staan bij alle andere partijen in de top-3 van gewenste samenwerkingspartners. D66 noemt bij de VVD de ontwikkelingsgerichtheid, de wens om het ondernemersklimaat te bevorderen en de wens om een goede financiële positie en een goed financieel beleid te houden. GroenLinks noemt de VVD sterk op de transformatie van de zorg en deelt de wens voor een krachtig en integer bestuur. Natuurlijk Belang noemt de goede samenwerking met de VVD in de laatste vier jaar. Ouder-Amstel Anders spreekt ook over goede samenwerking en noemt daarbij raakvlakken met de VVD op bijvoorbeeld het gebied van veiligheid en handhaving, Duo+, woningmarkt en veilige fietsroutes. Het CDA wijst erop dat de VVD de grootste partij is geworden. GroenLinks wordt door de VVD een betrouwbare partner genoemd. Daarbij wijst de VVD ook op een persoonlijke klik tussen mensen en de verwachting dat tot goede afspraken kan worden gekomen. D66 geeft aan met GroenLinks een zware inzet op duurzaamheid en energietransitie te delen en noemt ook sociale onderwerpen, onderwijs en participatie als raakvlakken. Ouder-Amstel Anders merkt op dat de wethouderskandidaat van GroenLinks kundig en sympathiek lijkt. Zowel Ouder-Amstel Anders als Natuurlijk Belang wijzen op raakvlakken met GroenLinks op het gebied van duurzaamheid en groenbehoud. Aangezien zowel de VVD als GroenLinks bij alle andere partijen hoog op de voorkeursvolgorde staat, lijkt het onderzoeken van een coalitie met in ieder geval VVD en GroenLinks een logische volgende stap.

5 D66 en het CDA komen bij de meeste partijen in het midden van de voorkeursvolgorde. De VVD noemt in positieve zin de bewezen ervaring van D66 en wijst erop dat programmatische verschillen klein zijn. GroenLinks wijst op programmatische overeenkomsten met D66 op het gebied van duurzaamheid en de transformatie van de zorg. Bij Ouder-Amstel Anders, het CDA en Natuurlijk Belang komt D66 minder hoog op de voorkeurslijst dan bij GroenLinks en de VVD. Ouder-Amstel Anders spreekt over een kundige wethouder van D66, die wel een sterk stempel drukt op het college en haar partij. Natuurlijk Belang ziet bij D66 programmatische verschillen, hoewel die volgens Natuurlijk Belang niet onoverbrugbaar zijn. Bij het CDA wijst de VVD in positieve zin op het besturen in de afgelopen vier jaar en op de kleine programmatische verschillen. D66 ziet aanknopingspunten met het CDA rondom maatschappelijke ondersteuning en ruimtelijke ordening, maar ziet participatie als een minder hoge prioriteit van het CDA. GroenLinks vindt dat het CDA in de laatste vier jaar een betrouwbare partner is gebleken. Ouder-Amstel Anders zet het CDA als vierde in de voorkeursvolgorde, vanwege de performance van wethouder en fractie, waarbij niet iedereen van het CDA inhoudelijk even concreet was. Ouder-Amstel Anders ziet verschillen met het CDA in bestuursstijl, maar ziet inhoudelijk geen problemen voor samenwerking. Natuurlijk Belang wijst erop dat het financieel-economisch beleid in het programma van het CDA aansluit op hun eigen programma. Ouder-Amstel Anders, Natuurlijk Belang en de PvdA staan bij de andere partijen gemiddeld lager in de voorkeursvolgorde. Bij Ouder-Amstel Anders ziet de VVD inhoudelijke verschilpunten, bijvoorbeeld rondom het ABP, calamiteitenberging De Ronde Hoep en De Nieuwe Kern. Ouder-Amstel Anders komt in de ogen van de VVD heel specifiek voor de belangen van bepaalde doelgroepen op; dit kan volgens de VVD belemmeringen opwerpen en werkt mogelijke bestuurlijke inconsistentie in de hand. De VVD noemt dit punten op het gebied van bestuursstijl, die ook de inhoud in de weg kunnen zitten. D66 stelt dat Ouder-Amstel Anders het deelbelang soms boven het algemeen belang stelt en ziet weinig overeenkomsten met Ouder-Amstel Anders in hoe de ontwikkeling van de gemeente moet plaatsvinden. GroenLinks ziet met Ouder-Amstel Anders verschillen qua bestuursstijl en ziet op inhoudelijk vlak bij Ouder-Amstel Anders meer blokkades dan bij andere partijen op het gebied van het bijbouwen van woningen. Volgens Natuurlijk Belang ontbreekt bij Ouder-Amstel Anders een gestructureerd programma en is de aanpak meer incident-gedreven. Het CDA zet Ouder-Amstel Anders op de tweede plaats in de voorkeursvolgorde. Het CDA is van mening dat Ouder-Amstel Anders coalitie-verantwoordelijkheid toekomt en heeft er vertrouwen in dat er met hen is samen te werken, ook in lastige dossiers. Natuurlijk Belang komt bij alle andere partijen op een (gedeelde) vijfde plaats. De VVD vindt minder voorspelbaar hoe Natuurlijk Belang gaat presteren in de raad en hoe verhoudingen binnen de partij en met andere partijen zich gaan ontwikkelen. D66 wijst op programmatische overeenkomsten met Natuurlijk Belang op het gebied van groen, veiligheid en erfgoed, maar vindt dat de wijze waarop Natuurlijk Belang deze wil realiseren anders is. GroenLinks ziet inhoudelijke verschillen op het gebied van duurzaamheid en wijst op verrassingen in stemgedrag. Zowel voor Ouder-Amstel Anders als voor het CDA was tijdens de informatieronde een nadeel dat de wethouderskandidaat van Natuurlijk Belang niet bekend was. Aangezien deze kandidaat inmiddels wel bekend is, is mogelijk dat voor CDA en Ouder-Amstel Anders dit bezwaar is weggenomen of verkleind. Bij de lage plaatsing van de PvdA wijzen het CDA, Natuurlijk Belang en Ouder-Amstel Anders op de verkiezingsuitslag waarbij de PvdA één zetel haalde. Voor de VVD is onduidelijk wat de VVD op dit moment aan de PvdA heeft, door een interne focus en een linkser geluid. GroenLinks wijst op programmatische overeenkomsten op het gebied van het sociaal domein en zet de PvdA gedeeld derde in de voorkeursvolgorde. D66 zet de PvdA op de tweede plaats en wijst daarbij op overeenkomsten in de sociale agenda. De plaatsing van Ouder-Amstel Anders, Natuurlijk Belang en de PvdA in de voorkeursvolgordes betekent overigens niet dat een coalitie met deze partijen niet mogelijk is. Zoals eerder genoemd, sluit geen enkele partij een andere partij uit. Wel zouden bij een college met een van deze partijen, afhankelijk van de andere partijen in dat college, een aantal verschillen op het gebied van inhoud en/of bestuursstijl moeten worden overbrugd. 3. Meest kansrijke coalitie en alternatieven Op basis van de informatieronde acht ik een coalitie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks (9 zetels) het meest kansrijk. Deze coalitie komt als enige coalitie voor in de voorkeurscoalities van alle betrokken

6 partijen, waarvan bij VVD, D66 en GroenLinks als eerste voorkeur. Daarnaast komen voor zowel VVD als GroenLinks de andere drie partijen bovenaan in de voorkeursvolgorde van samenwerking. Voor CDA en D66 komen de andere partijen op de eerste, derde en vierde plaats in die volgorde. Programmatisch zijn tijdens de informatieronde geen grote knelpunten tussen deze partijen geformuleerd. Wel heeft D66 gewezen op verschillen in de prioriteit die D66 en het CDA aan participatie geven; dit zou tijdens de formatie nader onderzocht kunnen worden. Qua zetelaantal komt deze coalitie uit op 9 zetels, wat tegemoetkomt aan een wens van het CDA. Belangrijkste vraag die rondom deze coalitie voorligt, is of het CDA bereid is tot deze coalitie toe te treden: het CDA heeft een voorkeur voor een coalitie met een lokale partij en heeft aangegeven te vinden dat Ouder-Amstel Anders coalitie-verantwoordelijkheid toekomt. Het CDA heeft wel aangegeven een coalitie met VVD, CDA, D66 en GroenLinks als een goede optie te zien, hoewel een goed formatieproces nodig zal zijn om ondanks programmatische verschillen tot een sterk college te komen. Al met al adviseer ik u deze coalitie als eerste nader te onderzoeken, met daarbij specifieke aandacht voor de in deze alinea beschreven wensen van het CDA. Mocht het CDA niet willen toetreden, dan acht ik een coalitie van VVD, D66, GroenLinks en PvdA (8 zetels) als volgende het meest kansrijk. Bij deze optie lijken echter wel een groter aantal obstakels te overwinnen dan bij de optie met het CDA. Een coalitie met PvdA sluit met name aan op de wensen van D66 en GroenLinks: D66 heeft de PvdA als tweede gezet in de lijst met gewenste samenwerkingspartijen en GroenLinks ziet deze coalitie als gedeelde eerste voorkeurscoalitie. De VVD geeft aan minder zicht te hebben op wat de VVD op dit moment aan de PvdA heeft, maar zet de PvdA hoger in haar voorkeursvolgorde dan ze zowel Ouder-Amstel Anders als Natuurlijk Belang zet. Dit zou een bespreekpunt zijn voor in de formatie. Grootste bespreekpunt lijkt echter te zijn of de PvdA aan de coalitie wil deelnemen, met het oog op de verkiezingsuitslag. Dit zou als eerste vraag op tafel moeten komen. De PvdA heeft overigens aangegeven bereid te zijn om mee te werken aan de verkenning om te komen tot een mogelijke coalitie. Een andere vraag zou zijn of de PvdA bereid is tot gedoogsteun of het delen van een wethouder. D66 en GroenLinks hebben dit gesuggereerd. De PvdA heeft in de informatie aangegeven dat gedoogsteun in ieder geval niet de voorkeur heeft. Mochten beide hiervoor genoemde opties niet slagen, dan ontstaat een minder duidelijk beeld. Ik zou het op dat moment logisch achten een coalitie van VVD, Ouder-Amstel Anders, GroenLinks en Natuurlijk Belang (10 zetels) te onderzoeken. Deze coalitie is namelijk de voorkeurscoalitie van zowel Ouder-Amstel Anders als Natuurlijk Belang. Problematisch is echter dat zowel de VVD als GroenLinks beide andere partijen als gedeeld laatste in de voorkeursvolgorde hebben opgenomen. De VVD heeft bovendien expliciet aangegeven dat het niet de voorkeur van de VVD heeft om met zowel Ouder-Amstel Anders als Natuurlijk Belang in een college te zitten. De reserves bij VVD en GroenLinks over samenwerking met Ouder-Amstel Anders liggen vooral op het gebied van ruimtelijke onderwerpen en bestuursstijl. Het ligt voor de hand in de formatie deze onderwerpen in detail te bespreken. Ook de verschillen die GroenLinks met Natuurlijk Belang ziet op het gebied van duurzaamheid, zouden op dat moment moeten worden besproken. Natuurlijk Belang heeft overigens aangegeven het verstandig te vinden als VVD en Ouder-Amstel Anders eerst samen een gesprek voeren. Gezien de hiervoor genoemde uitdagingen, ligt het op dit moment minder voor de hand deze coalitie te onderzoeken dan de hiervoor genoemde opties met D66, CDA en/of PvdA. 4. Aandachtspunt bij de formatie Op basis van de informatieronde adviseer ik om goed na te denken over de ruimte die de raad heeft en over de verhouding met de niet-coalitiepartijen. Zoals eerder genoemd, heb ik geconstateerd dat meerdere partijen aandacht hebben gevraagd voor een coalitieakkoord op hoofdlijnen en voor de mogelijkheid voor de oppositie om volwaardig mee te doen aan het bepalen van het beleid door het gemeentebestuur. Gezien de grote bereidheid die alle partijen hebben uitgesproken om een positieve bijdrage aan de gemeente Ouder-Amstel te leveren, ligt het voor de hand dat de coalitie de hand uitsteekt naar alle niet-coalitiepartijen die bereid zijn constructief mee te denken over de toekomst van Ouder-Amstel. Ik adviseer de partijen die met elkaar de formatie in gaan, om nadrukkelijk met elkaar te bespreken hoe invulling kan worden gegeven aan die uitgestoken hand.

7 Verslag informatiefase maart 2018 Datum gesprek Locatie Aanvang Sluiting 25 maart 2018 Gemeentehuis uur uur Informateur Verslag Dhr. Julius Lindenbergh Mevr. Anke Swets Aanwezig namens VVD Mevr. Barbara de Reijke en dhr. Frans Slats Dit betreft een samenvattend verslag op hoofdlijnen. Het is geen letterlijke weergave van wat er is gezegd. Het verslag is ter instemming voorgelegd aan de aanwezigen. Welke coalitie mogelijkheden worden er gezien en welke coalitie heeft de voorkeur De VVD ziet voor zichzelf, als grootste partij, een rol als coalitiepartner. Dit omdat de verwachting dan is dat een zo groot mogelijk deel van hun verkiezingsprogramma gerealiseerd kan worden. Een meerderheid van 8 zetels is wat de VVD betreft voldoende voor een coalitie. De VVD heeft als duidelijke eerste voorkeurscoalitie een combinatie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks (dit betreft een meerderheid van 9 zetels) Als tweede optie wordt gezien VVD, CDA, Natuurlijk Belang en GroenLinks (dit betreft ook 9 zetels) Als derde optie wordt gezien VVD, D66, Natuurlijk Belang en GroenLinks (dit betreft ook 9 zetels) Als vierde mogelijkheid ziet de VVD een combinatie van VVD, Ouder-Amstel Anders en een derde partij (dit kan dan zijn CDA of D66 of GroenLinks, in alle drie deze situaties betreft het een meerderheid van 8 zetels) Verder is voor de VVD iedere variant die tot een meerderheid leidt bespreekbaar; er worden geen partijen uitgesloten. Om samen met D66 en Natuurlijk Belang in een coalitie te zitten, heeft voor de VVD niet de voorkeur; dan lijkt een stabiele samenwerking lastig. Om samen met Ouder-Amstel Anders en Natuurlijk Belang in een coalitie te zitten, heeft voor de VVD evenmin de voorkeur; ook dan lijkt een stabiele samenwerking lastig. Wat is de voorkeursvolgorde van samenwerking met de partijen De gemeente staat voor grote opgaven de komende jaren. Daarom vindt de VVD stabiliteit in de coalitie belangrijk, evenals bewezen betrouwbaarheid en ervaring. Er worden door de VVD geen partijen uitgesloten. Desgevraagd is de voorkeursvolgorde van samenwerking voor de VVD als volgt: 1. GroenLinks zij zijn een betrouwbare partner gebleken in de afgelopen vier jaar ( afspraak is afspraak ); ook is er een persoonlijke klik tussen de mensen (zowel in de raad als tussen kandidaat-wethouders); verder zijn er inhoudelijk gezien weinig knelpunten en leeft de verwachting dat er tot goede afspraken gekomen kan worden 1

8 2. D66 deze partij heeft bewezen ervaring in de afgelopen vier jaar, heeft een kandidaat-wethouder met ervaring en programmatisch liggen VVD en D66 niet ver uit elkaar; D66 heeft ook bewezen dat er afspraken mee kunnen worden gemaakt 3. CDA deze partij heeft de afgelopen vier jaar bewezen te kunnen besturen, en programmatisch liggen CDA en VVD niet ver uit elkaar; het CDA zit dicht op D66 wat voorkeur van de VVD betreft 4. PvdA in de huidige situatie lijkt er een meer interne focus van deze partij; ook heeft de PvdA programmatisch de laatste tijd een linkser geluid laten horen, daarmee is het onduidelijk wat de VVD op dit moment aan de PvdA heeft 5. Ouder-Amstel Anders inhoudelijk gezien liggen hier enkele verschilpunten, op het gebied van grote ontwikkelingen voor de komende jaren heeft Ouder-Amstel Anders er anders in gezeten; dan gaat het bijvoorbeeld om ontwikkelingen zoals het ABP, calamiteitenberging De Ronde Hoep en De Nieuwe Kern: grote ruimtelijke projecten die op de gemeente afkomen. Ouder-Amstel Anders komt in de ogen van de VVD heel specifiek voor de belangen van bepaalde doelgroepen op, dit kan belemmeringen opwerpen en werkt mogelijke bestuurlijke inconsistentie in de hand. Dit betreft punten op het gebied van bestuursstijl, die ook de inhoud in de weg kunnen zitten 5. Natuurlijk Belang dit is een gedeelde vijfde plaats; het is voor de VVD minder voorspelbaar in welke richting de partij zich de komende jaren gaat presenteren in de raad, het is minder voorspelbaar hoe de verhoudingen binnen de partij en met de andere partijen in de raad zich gaan ontwikkelen Zijn er voor de samenwerking met bepaalde partijen belemmeringen (inhoudelijk of persoonlijk) De VVD zoekt in eerste instantie graag samenwerking met partijen waar zij programmatisch het dichtst bij zitten en waarmee ze een goede samenwerking verwachten. Er zijn voor de VVD geen breekpunten en er worden geen partijen uitgesloten. Voor de VVD zijn er geen belemmeringen op persoonlijk vlak. Wat de VVD betreft is een gelijkwaardige verdeling van de portefeuilles het uitgangspunt; als een kandidaat zelf aangeeft minder te willen werken, dan is dat voor de VVD geen probleem. In geval van vier wethouders wordt in eerste instantie gedacht aan vier keer 0,75 of 0,8 fte. Bij drie wethouders wordt gedacht aan drie keer 1,0 of 0,8 fte. De VVD zit hier flexibel in. De VVD heeft mevrouw B. de Reijke als wethouderskandidaat. Mocht dat een probleem opleveren, dan zijn andere kandidaten beschikbaar; er zijn geen belemmeringen over haar kandidatuur uitgesproken richting de VVD. 2

9 Verslag informatiefase maart 2018 Datum gesprek Locatie Aanvang Sluiting 25 maart 2018 Gemeentehuis uur uur Informateur Verslag Dhr. Julius Lindenbergh Mevr. Anke Swets Aanwezig namens Ouder-Amstel Anders Mevr. Paulette Koek-Baks en dhr. Jan Koek Dit betreft een samenvattend verslag op hoofdlijnen. Het is geen letterlijke weergave van wat er is gezegd. Het verslag is ter instemming voorgelegd aan de aanwezigen. Welke coalitie mogelijkheden worden er gezien en welke coalitie heeft de voorkeur Ouder-Amstel Anders wijst erop dat zij overal een goed draagvlak hebben. De spreiding van de uitgebrachte stemmen in de gemeente voor de partij laat dit zien. De eerste voorkeur van Ouder-Amstel Anders gaat uit naar een coalitie van Ouder- Amstel Anders, VVD en GroenLinks (dit betreft een meerderheid van 8 zetels). De tweede voorkeur is een coalitie van Ouder-Amstel Anders, VVD en D66 (dit betreft een meerderheid van 8 zetels). De derde voorkeur is een coalitie van Ouder-Amstel Anders, VVD en ofwel CDA ofwel NB (dit betreft in beide varianten een meerderheid van 8 zetels). Bij al deze drie voorkeuren kan eventueel de PvdA worden toegevoegd zonder wethouder, om als coalitie sterker te zijn (dan betreft het in al deze gevallen een meerderheid van 9 zetels). Het maakt voor Ouder-Amstel Anders niet uit of de coalitie met of zonder de PvdA is, zij maken dit afhankelijk van de voorkeur van de VVD als leidende partij. Voor Ouder-Amstel Anders is het geen bezwaar om met vier partijen een coalitie te vormen, bijvoorbeeld met VVD, GroenLinks en ofwel D66 ofwel CDA. Het college hoeft wat Ouder-Amstel Anders betreft niet alles geaccepteerd te krijgen; de oppositie mag ook wel eens wat binnenhalen. Wat is de voorkeursvolgorde van samenwerking met de partijen Ouder-Amstel Anders sluit geen partijen uit. De voorkeursvolgorde is als volgt: 1. VVD hun verkiezingsprogramma biedt veel raakvlakken, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid en handhaving, Duo+, woningmarkt (doorstroming), veilige fietsroutes, meer fietsenstallingen; programmatisch gezien zijn er met de VVD de meeste overeenkomsten; ook persoonlijk is er een goede samenwerking 2. GroenLinks de uitslag van de verkiezingen is een duidelijk signaal hoe inwoners denken over het college dat er de afgelopen periode is geweest; bij GroenLinks is er nu een andere wethouderskandidaat dan het vorige college; deze kandidaat lijkt kundig en sympathiek, dit lijkt een goede samenwerking op te kunnen 1

10 leveren. Ook inhoudelijk gezien zijn er raakvlakken met GroenLinks, bijvoorbeeld als het gaat om duurzaamheid en groenbehoud 3. D66 D66 heeft een kundige wethouder, die wel een sterk stempel drukt op het college en haar partij; hier kan Ouder-Amstel Anders wel mee omgaan, maar in voorkeur zit het nét iets achter GroenLinks. Vanuit D66 is volgens Ouder-Amstel Anders aangegeven dat er problemen zijn met de situatie als mevrouw Koek-Baks wethouder zou worden en de heer Koek raadslid is; Ouder-Amstel Anders vindt het jammer dat er bij D66 twijfel is blijven bestaan, ook nadat hier door Ouder- Amstel Anders uitleg en argumentatie over is gegeven 4. CDA het CDA komt als vierde vanwege de performance van wethouder en fractie; niet iedereen van het CDA was inhoudelijk even concreet. Het CDA is volgens Ouder-Amstel Anders niet altijd standvastig; ze proberen iedereen te vriend te houden en dat kan niet altijd. Verschillen zitten met name op de bestuursstijl; inhoudelijk ziet Ouder-Amstel Anders niet zozeer problemen 5. Natuurlijk Belang dit is vanwege het niveau van de partij en is afhankelijk van wie de wethouder zou zijn en wie er in de fractie zouden zitten; er is een risico van te weinig kennis en ervaring in de fractie om met hen samen te werken. Dit vormt echter geen breekpunt voor Ouder-Amstel Anders 6. PvdA deze partij heeft het meest verloren bij de verkiezingen; eventueel zouden ze wél als gedoogpartij of coalitiepartij zonder wethouder kunnen toetreden Zijn er voor de samenwerking met bepaalde partijen belemmeringen (inhoudelijk of persoonlijk) Natuurlijk Belang gaf eerder aan met Amsterdam samen te willen gaan, dat wil Ouder- Amstel Anders niet; recent gaf Natuurlijk Belang aan ze dit standpunt niet meer hebben, dat zou eerst duidelijk moeten worden bij samenwerking in een coalitie. Vanuit Ouder-Amstel Anders zijn er geen andere inhoudelijke belemmeringen. Wel wordt er ingegaan op enkele punten die andere partijen wellicht aandragen als moeilijk: - Busterminal: dit was een lastig onderwerp, maar inmiddels is er al een intentieverklaring ondertekend - Calamiteitenberging De Ronde Hoep: hier doet Ouder-Amstel Anders niet lastig over; het gaat hen erom dat iedereen die in welke vorm dan ook gedupeerd wordt, gecompenseerd wordt, ook ingeval van een ramp; als de meerderheid van het college vindt dat dit niet realiseerbaar is, dan is het uit te leggen aan inwoners en bespreekbaar voor Ouder-Amstel Anders - Woonbotendossier: hier is Ouder-Amstel Anders al zes jaar intensief mee bezig; ze hebben er geen moeite mee als veel van de woonboten op het ABP weg zouden moeten vanwege de ontwikkeling van het ABP, als de compensatie voor de woonbootbewoners goed is. Inhoudelijk verwacht Ouder-Amstel Anders geen probleem richting de toekomst met andere partijen, omdat die ook een compensatie wensen; alles is bespreekbaar voor Ouder-Amstel Anders - Volkstuinen bij A2: Ouder-Amstel Anders wil onderzocht hebben of de omlegging van de A2 iets verder gerealiseerd kan worden; ze zitten hier niet strak in, e.e.a. is bespreekbaar Als mevrouw P. Koek wethouder wordt, zal raadslid de heer J. Koek fractievoorzitter van Ouder-Amstel Anders worden. Daarbij hebben beiden afgesproken dat hij zich zal bezighouden met andere onderwerpen dan de wethouder in portefeuille heeft. Mochten andere partijen hier problemen mee hebben, dan is alles bespreekbaar, maar dat zou Ouder-Amstel Anders wel jammer vinden. Ze zouden graag proberen dat uit te spreken tevoren, zeker als het om één partij zou gaan die er moeite mee heeft. 2

11 Het is de wens dat de heer J. Koek sowieso raadslid blijft. Ook dit is bespreekbaar indien nodig, maar dat zou Ouder-Amstel Anders jammer vinden voor de politieke beeldvorming. De andere kandidaat-raadsleden hebben nog niet meegedraaid in de politiek; het zou jammer zijn als de heer J. Koek hen zou moeten coachen terwijl hij zelf fractieassistent zou moeten worden. Dit heeft zeker niet de voorkeur van Ouder-Amstel Anders; stel dat deze wens er vanuit één partij zou liggen, dan willen ze dat graag eerst bespreken. Ouder-Amstel Anders hoeft geen voltijds wethouder te leveren, maar is daartoe wel bereid. Hun kandidaat-wethouder is mevrouw P. Koek-Baks. In geval van drie wethouders, is het voor Ouder-Amstel Anders akkoord om 0,5 fte wethouder te leveren, met de andere wethouders voltijds. Mevrouw P. Koek-Baks is ook bereid tot meer fte s indien nodig of gewenst; dit in overleg met elkaar, en afhankelijk van de andere coalitiepartijen. Voor Ouder-Amstel Anders zijn er geen breekpunten ten aanzien van kandidaatwethouders van andere partijen; daar gaan ze professioneel mee om. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor samenwerking met de huidige wethouder van het CDA. De overige partijen kennen mevrouw P. Koek alleen als lid van een oppositiepartij en dit geeft wellicht een bepaald beeld; ze kan echter ook heel goed samenwerken in een college. Het beeld dat er mogelijk leeft van felle tante wordt mede bepaald door de rol die zij tot nu toe heeft gehad, altijd als oppositiepartij. Bovendien was de situatie ernaar dat zij in de afgelopen periode bijna alle onderwerpen zelf in de raad heeft behandeld, gezien de voorkeur van haar collega-raadslid. Mevrouw P. Koek-Baks zal professioneel opereren in een college. 3

12 Mail van Ouder-Amstel Anders als aanvulling op het gespreksverslag -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Paulette Koek-Baks Verzonden: vrijdag 30 maart :40 Aan: Julius Lindenbergh CC: Anke Swets Onderwerp: Aanvulling Beste Julius en anderen, Gezien het bericht van NB van gisteravond omtrent hun wethouders kandidaat zijn wij vandaag nog even met onze partij in gesprek gegaan. Wij willen dan ook op ons eerdere voorkeur terug komen en denken ook gezien de verkiezingsuitslag VVD, OOA, GL en NB een goede coalitie kunnen vormen. Graag mee nemen in je advies. Groet, Paulette Koek Verstuurd vanaf mijn ipad

13 Verslag informatiefase maart 2018 Datum gesprek Locatie Aanvang Sluiting 24 maart 2018 Gemeentehuis uur uur Informateur Verslag Dhr. Julius Lindenbergh Mevr. Anke Swets Aanwezig namens CDA Dhr. Luuk de Vré en dhr. Peter Roos Dit betreft een samenvattend verslag op hoofdlijnen. Het is geen letterlijke weergave van wat er is gezegd. Het verslag is ter instemming voorgelegd aan de aanwezigen. Welke coalitie mogelijkheden worden er gezien en welke coalitie heeft de voorkeur Het CDA doet graag mee in de coalitie en sluit geen partijen uit. Het CDA heeft een sterke wens voor een coalitie die minimaal op een raadsmeerderheid van negen zetels kan steunen; dat is de afgelopen periode goed bevallen. Een coalitie met 8 zetels heeft voor het CDA nadrukkelijk geen voorkeur. De eerste voorkeur gaat uit naar CDA, VVD, OAA en GroenLinks (dit betreft 10 zetels). Nét daarna, dicht ertegenaan, is de tweede voorkeur CDA, VVD, OAA en D66 (dit betreft 10 zetels). Programmatisch zit hier geen verschil tussen voor wat betreft de voorkeur van het CDA; wat match en samenwerking betreft over het geheel van de vier partijen, geniet de variant met GroenLinks nét iets meer voorkeur, omdat er dan drie nieuwe personen in het college komen, in plaats van dat er twee doorgaan met twee nieuwe. In beide varianten zit Ouder-Amstel Anders als een relatief grote winnaar van de verkiezingen. Het CDA is van mening dat Ouder-Amstel Anders coalitieverantwoordelijkheid toekomt en heeft er vertrouwen in dat er met hen is samen te werken, ook in lastige dossiers. Het CDA stelt hierbij twee harde voorwaarden: - Mocht mevrouw P. Koek-Baks tot het college toetreden, dan is het CDA van mening dat haar echtgenoot, de heer J. Koek, geen deel uit kan maken van de gemeenteraad. Dit staat geheel los van de grote waardering die het CDA heeft voor de keer Koek als persoon. Hij kan wat het CDA betreft prima functioneren als fractieassistent en commissielid en een waardevolle steun zijn voor de raadsleden, maar stemrecht in de raad van de keer J. Koek acht het CDA in deze situatie als ongewenst. - Als inhoudelijke voorwaarde stelt het CDA dat Ouder-Amstel Anders dan mee zal moeten werken aan de verdere oplossing van het woonbotendossier in de geest zoals door de gemeenteraad recentelijk in flinke meerderheid is besloten. De volgende voorkeur van het CDA is een coalitie van CDA, VVD, D66 en GroenLinks (dit betreft 9 zetels). Dit ziet het CDA als goede optie, waarbij wel een goed formatieproces nodig is om ondanks de programmatische verschillen tot een sterk college te komen. Een coalitieakkoord op hoofdlijnen is wat het CDA betreft een goede optie, omdat je met vier wethouders een zwaar college krijgt en het belangrijk is dat de ruimte voor de raad niet te klein wordt. 1

14 Omdat de lokale partijen niet in deze variant zitten (dit betreft in totaal 5 zetels), komt deze voorkeur na de hiervoor genoemde. Met een lokale partij in de coalitie heb je een meer vruchtbare samenwerking tussen college en raad, is de verwachting van het CDA. Wat is de voorkeursvolgorde van samenwerking met de partijen Het CDA sluit geen enkele partij uit van samenwerking. De voorkeursvolgorde van het CDA is als volgt: 1. VVD zij zijn de grootste partij geworden 2. Ouder-Amstel Anders zij zijn op vier stemmen na de grootste partij geworden 3. GroenLinks het CDA heeft in hun eerste optie nét iets meer voorkeur voor samenwerking met GroenLinks 4. D66 samenwerking met D66 zit hier dicht op 5. Natuurlijk Belang het CDA acht dit niet uitgesloten, maar hun kandidaatwethouder is onbekend; daardoor heeft het CDA hier een lagere voorkeur voor 6. PvdA ook bij de PvdA is de kandidaat-wethouder onbekend; bovendien heeft de PvdA slechts één zetel behaald Zijn er voor de samenwerking met bepaalde partijen belemmeringen (inhoudelijk of persoonlijk) Afgezien van het genoemde woonbotendossier in geval van coalitiesamenwerking met Ouder-Amstel Anders ziet het CDA geen inhoudelijke belemmeringen tot samenwerking met andere partijen. Alle programma s bieden voldoende aanknopingspunten om succesvol uit coalitieonderhandelingen te komen. Het CDA hecht in alle collegevarianten aan hun wethouderskandidaat, mevrouw R. Korrel. Zij heeft de afgelopen periode veel capaciteiten als wethouder laten zien en heeft bij de afgelopen verkiezingen veel voorkeursstemmen behaald ondanks haar onverkiesbare plaats op de lijst; dit laat waardering vanuit de inwoners zien. Het CDA zou een voorkeur hebben gehad om met drie wethouders verder te gaan, maar dat past niet bij de verkiezingsuitslag, gezien de wens van het CDA voor een coalitie met een draagvlak van minimaal 9 zetels. Een gelijkwaardige verdeling van de portefeuilles en fte s over vier wethouders ligt voor het CDA nu het meest voor de hand. Er liggen op dit vlak geen blokkades, e.e.a. is bespreekbaar. 2

15 Verslag informatiefase maart 2018 Datum gesprek 25 maart maart Informateur Dhr. Julius Lindenbergh Locatie Gemeentehuis Verslag Mevr. Anke Swets Aanvang uur uur Sluiting uur uur Aanwezig namens D66 Mevr. Marian van der Weele en mevr. Sybrig van Keep Dit betreft een samenvattend verslag op hoofdlijnen. Het is geen letterlijke weergave van wat er is gezegd. Het verslag is ter instemming voorgelegd aan de aanwezigen. Welke coalitie mogelijkheden worden er gezien en welke coalitie heeft de voorkeur Voor D66 is deelname aan het college niet de eerste vraag die voorligt. D66 wil recht doen aan de verkiezingsuitslag. Voor D66 is het meest zwaarwegend dat de gemeente goed bestuurd wordt. Op zich zou D66 graag verder gaan met mevrouw M. van der Weele als wethouder. D66 past naar eigen zeggen een bescheiden opstelling, gezien de boodschap van de verkiezingen en het verlies van een zetel. Gezien het versplinterde beeld van de uitslag en de grote ontwikkelingen waar de gemeente voor staat, heeft D66 als eerste voorkeur om een raadsprogramma op te stellen als gehele raad, waarin punten van alle partijen terug te vinden zijn. De reden hiervoor is dat veel partijen programmatisch dicht bij elkaar liggen. Daarna besluit je dan als raad met elkaar welke wethouders het meest geschikt zijn om dat raadsprogramma uit te voeren. Dat kan bijvoorbeeld door iedere partij twee kandidaten voor te laten stellen, van wie de overige partijen er één kunnen afwijzen; de anderen lopen dan mee in een sollicitatieprocedure. In geval van een raadsprogramma heeft D66 een voorkeur voor een college bestaande uit drie wethouders. Mocht er onvoldoende draagvlak zijn voor een raadsprogramma, dan is er de voorkeur voor samenwerking met VVD, CDA, GroenLinks en D66. Dit betreft een meerderheid van 9 zetels, wat een mooie meerderheid is. Deze partijen hebben grotendeels al ervaring samen in het college en delen een goede bestuursstijl. Dit betekent wel dat je vier wethouders krijgt; dat vindt D66 een nadeel. Dat lijkt erg veel voor de kleine ambtelijke organisatie, om de portefeuilles goed te verdelen en niet topzwaar te worden. Dit is echter geen breekpunt. Daarnaast is er de optie van de PvdA als gedoogpartij; dan zijn er andere mogelijkheden met drie wethouders. 1 Uit de opmerkingen in reactie op het concept-gespreksverslag bleek dat de informateur wellicht nog geen accuraat beeld had van de voorkeuren van D66. De informateur heeft D66 daarop aangeboden in een aanvullend gesprek een verdere verduidelijking te geven. D66 heeft dit aanbod aanvaard. Dit gespreksverslag is een samenvatting van de beide gesprekken samen. 1

16 Wat D66 betreft is een coalitiemeerderheid van 8 zetels voldoende, als je goed samenwerkt met de oppositiepartijen. In het geval van een coalitieprogramma is D66 voor een programma op hoofdlijnen, waarin je de uitgangspunten voor de grote opgaven waar de gemeente voor staat opschrijft, maar niet tot in alle details uitwerkt hoe je dat precies wilt gaan doen. Daardoor ontstaat ruimte voor discussie in de raad, voor flexibiliteit in de uitvoering door de wethouders en voor een dialoog met de inwoners. Bij een college met vier wethouders denkt D66 aan vier keer 0,8 fte. De portefeuilleverdeling is conform deze inzet en honorering. Eventueel kun je denken aan het delen van een wethouder tussen partijen of een wethouder die een kleinere portefeuille wil. D66 heeft zelf een goede wethouderskandidaat en staat niet open voor gedoogsteun aan een coalitie. Als de PvdA mee zou willen doen, zou je kunnen denken aan de optie van VVD, GroenLinks en D66, waarbij de PvdA een wethouder deelt. De PvdA zou ook gedoogsteun kunnen geven aan een coalitie van VVD, CDA, GroenLinks en D66, zodat je een zo stevig mogelijke coalitie vormt. Als je een coalitie vormt van drie partijen, dan zou het lastig kunnen zijn op het moment dat een partij voorstelt om portefeuilles niet gelijkwaardig te verdelen. D66 is er zowel bij drie als bij vier wethouders voorstander van om het zoet en het zuur eerlijk te verdelen, dus ook de toekomstig controversiële onderwerpen. Wat is de voorkeursvolgorde van samenwerking met de partijen Vanuit D66 gezien is de voorkeursvolgorde inhoudelijk gezien: 1. GroenLinks D66 deelt met hen een zware inzet op duurzaamheid en energietransitie; ook bij sociale onderwerpen, onderwijs en participatie inwoners zijn er overeenkomsten 2. PvdA op het gebied van de sociale agenda is er veel overeenkomst 3. VVD met de VVD deelt D66 de ontwikkelingsgerichtheid, de wens om het ondernemersklimaat te bevorderen en om een goede financiële positie en een goed financieel beleid te houden 4. CDA voor het CDA lijkt participatie van inwoners een wat minder hoge prioriteit te hebben dan voor D66; wat betreft zorg en maatschappelijke ondersteuning en ruimtelijke ordening zijn er wel aanknopingspunten 5. Natuurlijk Belang er zijn overeenkomsten op groen, veiligheid, erfgoed; echter de wijze waarop Natuurlijk Belang deze zaken wil realiseren is anders dan voor D66 6. Ouder-Amstel Anders het is voor D66 lastig om de positie van Ouder-Amstel Anders te bepalen, wat ze echt willen; op een aantal gebieden lijkt dit strijdig; bij een aantal belangrijke lastige onderwerpen (zoals bestemmingsplan De Ronde Hoep) wordt een visie op het belang van de hele gemeenschap en de hele gemeente gemist; Ouder-Amstel Anders stelt het deelbelang soms boven het algemeen belang (zoals het belang van woonboten boven het belang van het ontwikkelen van het ABP). Ouder-Amstel Anders heeft de afgelopen periode tegen een groot aantal voorstellen gestemd die de ontwikkeling van de gemeente voorstaan. Overeenkomsten in hoe de ontwikkeling van de gemeente moet plaatsvinden zijn er weinig. 2

17 Zijn er voor de samenwerking met bepaalde partijen belemmeringen (inhoudelijk of persoonlijk) De ontwikkelingen van de gemeente op het gebied van bijvoorbeeld De Nieuwe Kern maken dat er nogal wat verwachtingen gesteld worden aan het nieuwe college. Daarom heeft D66 een voorkeur voor wethouders die kennis, ervaring en draagvlak hebben in de gemeente. Het is een vraagpunt hoe je binnen het duale bestel omgaat met eventueel een wethouder en een raadslid die echtgenoten zijn, zoals het geval zou zijn met mevrouw P. Koek-Baks als wethouder en de heer J. Koek als raadslid. Dit is voor D66 geen breekpunt, maar wel een moeilijk punt. De wethouderskandidaten van zowel Natuurlijk Belang als de PvdA zijn niet bekend. Voordat met deze partijen gesproken wordt, zou daar duidelijkheid over moeten zijn voor D66. 3