Leeronderzoek BORSTKANKERSCREENING
De harde cijfers In Vlaanderen krijgen jaarlijks 4000 vrouwen borstkanker! Provincie Antwerpen: 1 op 9 vrouwen krijgt borstkanker voor haar 75ste levensjaar! 1 op 3 vrouwen met borstkanker sterft! ALARMEREND!
Inleiding Oorzaak? Vaak onbekend Wat te doen? Preventief onderzoek noodzakelijk! Screening! Snellere opsporing hogere geneeskansen
Borstkankerscreening in Vlaanderen Vlaams programma borstkankerscreening Wat? 2-jaarlijkse screening bij doelgroep (vrouwen tussen 50-69 jaar) Initiatief? Huisarts of regionaal screeningscentrum Doelstelling 2006? Participatiegraad 75% Huidige situatie? Participatiegraad amper 40%
Probleemstelling HOE KAN EEN PARTICIPATIE-GRAAD VAN 75 % BIJ DE DOELGROEP BEREIKT WORDEN?
Actoren In dit rapport hebben we aandacht voor 2 belangrijke actoren : DE HUISARTSEN DE VROUWEN Onderzoek in provincie Antwerpen
Huisartsen Dillen Hanne Jorissen Liesbeth Muls Annouck Poelman Marcia Rombauts Cindy Van Drongelen Ilona Wils Ellis
Probleemstelling Welke problemen ondervinden huisartsen bij de doorverwijzing van vrouwen uit de doelgroep naar borstkankerscreening?
Methodologie Vergadering WVVH Schriftelijke enquête Aselecte steekproef (1095) 148 bruikbare enquêtes (13.5%)
Punt 1: initiatief gemeente Initiatief gemeente borstkankerscreening Vraag vrouwen stijgt
Punt 2: sensibiliseringsmateriaal 40% artsen: geen sensibiliseringsmateriaal Hoe kunnen zij aangespoord worden? Lid zijn van een artsenvereniging bevordert het gebruik van sensibiliseringsmateriaal
Punt 3: Samenwerking Screeningscentrum Positief -Logistieke steun -Informatie-uitwisseling -Feedback Negatief -Onpersoonlijkheid -Lange wachttijd resultaten -Het niet automatisch doorsturen van beeldmateriaal naar huisarts 76.7% van de artsen tevreden
Punt 3: Samenwerking Belang: Indien slechte samenwerking: Artsen willen alles via zichzelf laten verlopen. Terughoudendheid t.a.v screeningscentrum
Punt 3: Samenwerking Logo Niet positief OF afschaffen, OF concretiseren Ver van mijn bed
Punt 4: Aankaarten screening meestal vlot (91%) Uiteenlopende reacties vrouwen: Positief Negatief/twijfelend Angst, pijn van onderzoek, resultaten Struisvogelgedrag! Ze redeneren: wat niet weet, niet deert.
Punt 5: Screening vs Diagnostisch Redenen keuze screeningsmammografie Redenen keuze diagnostische mammo Wetenschap Gewoontegedrag Positieve samenwerking screeningscentrum Zekerheid Vollediger beeld Op aanvraag vrouw 80% van de artsen kiest voor een screeningsmammografie
Punt 6: Tijdsinvestering Benodigde tijd voor selectie doelgroep voor meeste artsen aanvaardbaar Populaire tijdsvoorstellen: Target payment Vergoeding gesprek Facilitator
Knelpunten Aanpak artsen Nood aan training gevoelige onderwerpen (1/3 interesse) Nut doen inzien van screening Sensibiliseringsmateriaal eenvoudig aanbieden Aanpak vrouwen Extra begeleiding tijdens en na het onderzoek Sensibiliseren: betere informatie redt mensenlevens Afstemming verschillende instanties
Sensibilisering Caeyers Malu De Ceulaer Elke Docx Lynn Vandereycken Karen Verwaijen Debby Vleminckx Femke Wouters Marijke
Overzicht Probleemstelling Methode Participant Non-participant Conclusie
Probleemstelling Participanten: Welke cognitieve, affectieve en conatieve variabelen spelen een rol voor vrouwen die reeds deelnemen aan de screening? Non-participanten: Waarom geen overgang van diagnostisch circuit naar screening?
Methode Participanten: schriftelijke vragenlijst dorpen (1000) + steden (1000) = 2000 responsgraad: 40% (807/2000) Non-participanten:diepte-interviews Sint-Amands (5) + Stad Antwerpen (5) = 10
Profiel van de gemiddelde respondent (participanten) 57 jaar Belgische Gehuwd Hoogste diploma: eerste graad TSO 70% niet actief op de arbeidsmarkt
Participanten Cognitief - Gebrekkige kennis vooral bij lageropgeleiden Slechts 30% van de vrouwen weet dat zij het risico kan verkleinen - Kanker in de directe omgeving als trigger
Affectief - 60% associeert borstkanker met borstamputatie - Kanker in de directe omgeving > negatievere associaties - Meer dan de helft vindt het onderzoek aangenaam - 8/10 heeft vertrouwen in de borstkankerscreening Conatief - Actievere rol van de huisarts
Non-participanten Positieve houding tov georganiseerde screening Gebrekkige kennis van de praktijk en de methodologische sterkte Terminologie als te moeilijk ervaren screening Te geringe medewerking artsen als intermediair Financieel aspect blijkt onbelangrijk
Algemene conclusies en aanbevelingen Mogelijke hindernissen tot deelname - Te beperkte kennis - Te perifere rol van de artsen Aanbevelingen - Niet alleen meer, maar vooral duidelijkere info - Grotere inzet van de artsen, want zij genieten een groot vertrouwen
Vragen? Bedankt voor de belangstelling!